Katalog

29 EYLÜL 2003 PAZARTESİ CUMHLRİYET SAYFA 17 Oğretmen adaylarından mektup Çeşıtlı unıversıtelenn Almanca ve Fransızca bolumu mezunu olan Ingılızce oğretmenı adaylanndan mektup geldı "Ingılızce oğretmenı açığı da göz önünde bulundunılarak Ta- lım Terbıye Kunılu 31 Mart 2003 tarıhlı karanyla bız Almanca ve Fransızca bolumü mezunlarına '40 kredılık Ingılız dılı eğıtımı ser- tıfıkası alma koşulu ıle Ingılızce öğretmenlığıne atama hakkı ta- nıdı Bızler, şuanda Turkıye'de- kı bırçok unıversıtede açılan bu sertıfika programına devam eden ve sayısı 5 bıne yakın olan Al- manca ve Fransızca bolumû me- zunlanyız Aılelenmız meslek sahıbı ola- bılmemız urnuduyla her turfu fe- dakârlığa katlanıp kendı boğaz- lanndan kıstıklan paralan bıze ve- rerek bu sertıfika programına gıt- memızı sağlamışlardır Tekumut- lan, çok sevdığımız ve en guzel şekılde yapacağımıza ınandıkla- n oğretmenlığe atanmamızdır Ancak, bız tedırgınız Çunku, da- ha once bıze nıce sozler venlmış ve hepsı bırer vaat olarak kalmış- tı Yıne aynı kaygıyı taşıyoruz Mıllı Eğıtım Bakanlığı'nın res- mı açıklamasına göre, şu anda Turkıye'de 17 bıne yakın Ingılız- ce oğretmenı açığı var Bu açığı kapatmakıçın bır turlü kadro ve- nlemıyor Neden olarak da klasık bıryanıtvenlıyor 'Butçeyetersız- lığı' Bızler yetennce fedakâriık- ta bulunduk, bızden ıstenenlenye- rıne getırdık Şımdı sıra huku- mette " ISIK KANSU Tüpkiye kafakoldaDevlet Bakanı Ali Babacan Cum- hurıyet'ın aynntılannı açıkladığı 8 5 mılyar dolariık "gızlı" kredı anlaşması ıle ılgılı olarak dıyor kı "Askergönderme tezkeresıyle ılgı- lı herhangı bır taahhutte bulunma- dık " Sabah soyledıklen "Anlaşmada asker gönderme koşulu yok" savı hem de yatsı vaktınde belgesıyie ya- lanlanan AKP ıktıdannın sozculerıne ınansak mı? Anlaşmanın metnı elımızde "Akta- nm önkoşullan" başlığı altındakı huk- mun ılgılı şıkkı şoyle "Turkıye'nın, Irak'a ozgürluk harekâtında, Irak'a ın- sanı yardım da dahıl olmak uzere, ABD hukumetı ıle ışbıhığı yapmadı- ğının, Irak'ın ınşası ve ıstıkrannın sağ- lanmasında ABD hareketının onculu- ğûndekı çabalan desteklemedığının belııienmesiya da tek taraflı olarak Ku- zey Irak'a asker göndermesı durumunda, ABD hukume- tı, söz konusu bıldınm tanhınden geçerlı olmak uzere ge- çehılık suresının askıya alındığını Ha- zıne'ye bıldırecektır" Emeklı buyukelçı, CHP mılletvekılı Onur Öymen Turkıye'nın ABD'nın Irak'ı ışgalını "Irak'a özguhuk harekâ- tı" olarak da kabul ettığı metınde kılıt sozcuğun "/sö/<rar"olduğunuvurgulu- yor "ABD'nın Irak'ın ıstıkrannı sağla- mak ıçın orada yaptığı ış nedıf> Asker bulundurarak asayışı sağlama ışıdır Anlaşmada 'ınsanı yardım da dahıl ol- mak uzere' denıldığıne gore, demek kı, ınsanı yardımın dışındakı konular- da da Türkıye'den bırşeylerbeklene- cektır Nedır o9 Asker gönderme de dahıl, ABD'nın oradakı asayışı koruma faalıyetlenne destek olmak " Sozcuk oyunlannınardınasığınılarak TBMM'nın yetkısınde olan Irak'a asker gonderme karan sozde "kredı" anlaşmasına so- kulmuş ve Turkıye kafakola alınmış Ortada koskoca anayasal bır sorun var, anlı şanlı medya- mız ve sıyaseten ışın peşıne duşmesı gerekenler uyuyor Istanbul bağımsız mıllet- vekılı Emın Şınn, AKP hukü- metının ABD ıle ımzaladığı ve neredeyse Turkıye'yı pa- ra karşılığı taşeron konumu- na duşuren anlaşma ıle ılgı- lı olarak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a soru oner- gesı yonelttı "Bu anlaşmayı Tûrkıyeadı- na hangı bakan, hangı yet- kıye dayanarak ımzalamış- Erdoğan'a sorular tır? Bu bakana, bu yetkıyı veren makam, bu yetkıyı ne- ye dayanarak vermıştıh 8 5 mılyar dolar kredı almak ıçın Kuzey Irak'ta asker bulun- durmak veya Kuzey Irak'a asker yollamak konulannın ABD'nın ıznıne tabı olması, TBMM'nın ıradesı, Turkı- ye'nın mıllı çıkartan ve Tur- kıye'nın ıtıbarı ıle bağdaşır mfi Danışmanınız, Adana Mılletvekılı Ömer Çelik'/n 'ABD'dekı kuvvetler aynlığı kavramının Turkıye ıçın ge- çerlı olmayacağınf söyleye- rek 'Turk sıyası sıstemınde, uygulamada hukumet-Mec- lısaynmıyoktur Hukumetter, savunduklan bır karan Mec- lıs'ten geçınrier' dedığı ılen sürülmüş ve bu haber ya- lanlanmamıştır Turkıye'nın partamentersıstemının özû- ne tamamen aykın olan bu soylem hakkındakı görûşle- nnız nelerdır?" Emın Şınn, şımdı sorulan- naErdoğan'dan "edep 1ı ya- nıtlar beklıyor. Nane ruhu Turkıye, Kuzey Irak'tan kaynaklanan teror nedenıyle "kırmızı çızgılen" olduğunu defalarca açıklamış Turkıye Buyuk Mıllet Meclısı, bu yılın mart ayında "Kuzey Irak'a asker gonderme" tezkeresını kabul etmış Eeee sonra7 Hazıne den sorumlu Devlet Bakanı Alı Babacan, ABD ıle anlaşma ımzalamış ve "Turkıye nın Kuzey Irak'a tek taraflı gırmemesı" anlamına gelen dayatmaya boyun eğmış Alı Babacan'a gore, "Anlaşma, ABD Kongre karannın ruhunu aynen yansıtıyor"muş ABD Kongresı'nın aldığı karann ruhu ruh da, TBMM'nınkı nane ruhu mu9 Cumhuriyet farkı Devlet Bakanı Ali Babacan hukumetın 8 5 mılyar dolarlık kredı ıçın ABD'ye çok ağır sıyası ve ekonomık odunler venleceğının ılk ıpucunu, anlaşmanın Dubaı de ımzalanması oncesınde vermıştı "8 5 mılyar dolar kredı hassas bır konu Anlaşmada öyle detaylar var kı, ıstesek her gun gazetelere manşet oluruz Ama, bu surece zarar venr" Babacan ın dedığı çıktı Anlaşma manşet oldu Yalnızca Cumhuriyet te 1 ÇALIŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL Emekli Ikranıiyesi ile Kıdem Tazminatı (1) Soru: "Üç Emekli Genel Müdür - \yhklar >c PrinüerifleEmekli Ayhk- lan" başlıklı yazınızı uzuntuyle okudum Ben, TC Emekli Sandığfndan ayda 575 mılyon hra maaş alan. ıkı yıllık yuksekokul mezunu, 28 yıl 8 ay hızmetı olan bır oğretmenım Sız, hıç sıgortadan emekli olanlann emekli ıkramıyelen (kıdem taz- minatı) ıle TC Emekli Sandığı'ndan emekli olanlann ıkramıyelennı karşılaştırdımz mı 9 Ben, 1991 yılında emekli olduğum zaman 54 (ellı dort) mılyon lı- ra emekli ıkramıyesı aldım Aynı yıl, bır kamu kuruluşundan sıgor- talı ve ılkokul mezunu bır ışçı 148 (yuz kırk sekız) mılyon hra ıkra- mıye (kıdem tazminatı) almıştı Onemlı olan çalışanlar arasındakı maaş farklan kadar hatta ondan daha onemlı olan Turkıye'de çalışanlann hıçbınnın, ınsanca yaşama- ya yetecek yeterlı mıktarda maaş almadıklan gerçeğıdır Avrupa Bır- lığı ulkelermdekı çalışanların sahıp olduklan haklan ve ucretlennı, evet esas bunu karşılaştırmak gerekır (S.O.) Yamt: Bu sütunlarda, devlet memurlanna odenen "emektiikramiyesr sık- ça konu edılmıştır Bu konulann çoğunluğu ılgılılere eleştın \ e ıletı nıtelığındedır Bu eleştınlen yınelememızde yarar vardır 1) Devlet memurlannın gorev aylıklan oldukça değışık odeme bı- nmlennm toplamından oluşmaktadır Bu odeme bınmlennın buyuk bır bolumu emekli ıkramıyelenne yansıtılmamaktadır Emekli ıİcra- mıyesıne yansıyan odeme bınmlennı açıklayalım A) Emekli ıkramıyesıne yansıyan odemeler 1) Genel Gosterge Aylığı 2) Ek Gosterge Aylığı 3) Kıdem Aylık, 4) Taban Ay lık, 5) Ozel Tazmınat'tır B) Emekli aylığına yansıyıp emekli ıkramıyesıne \ ansımayan ode- meler 1) Makam Tazminatı, 2) Temsıl Tazminatı, 3) Temsıl Odeneğı'dır C) Hem emekli aylıgına hem de emekli ıkramıyesıne yansımayan odemelerden bazılan 1) Iş Guçluğu Zammı 2) Iş Rıskı Zammı, 3) Temınınde Guçluk Zammı 4) Malı Sorumluluk Tazminatı, 5) Aıle Yardımı Odenegı 6) Yıyecek Yardımı 7) Ozel Hızmet Tazminatı, 8) Eğıtım, Oğretım Taz- minatı, 9) Dın Hızmetlen Tazminatı, 10) Emnıyet Hızmetlen Tazmi- natı. 11) Deneüm Tazminatı, 12) Lojman Tazminatı, 13) Kıra Yardı- mı, 14) Yabancı Dıl Tazminatı, 15) Adlı Personel Tazminatı, 16) Unı- versıte Odenegı vb'dır Emekli ıkramıyesıne yansımayan zaman bınmlen A) Otuz yıldan fazla hızmet surelen ıçın ıkramıye odenmemekte- dır 30 yılın ustundekı hızmet zaman dılımı yok sayılmaktadır B) Ikramıye tam yıl uzennden odenmektedır 11 ay ve daha az hız- met surelen goz onune alınmamakta ve bu surelenn ıkramıyesı de odenmemektedır 1475 sayılı tş Yasası, bır tek maddesı dışında tumuy le yururlukten kaldınlmış ve yennı. 10 Hazıran 2003 gunlu Resmı Gazete'de ya- yımlanan 4857 sayılı yenı Iş Yasası almıştır Yururlukte kalan 1475 sayılı Iş Yasası'nın tek bır maddesı de, "Kıdem TazminatT başlıklı on dorduncu maddesıdır Yururlukte kalan "Kıdem TazmınatT ıçın tavan sınır belırlenmıştır 1 Temmuz 2003'ten geçerlı kıdem tazmi- natı tavanı, 1 mılyar 389 mılyon 950 bın lıradır Bu kıdem tazminatı tavanı, en yuksek devlet memuru olan "Başbakanhk Mnsteşan"nın bır tam yıl hızmetı karşılığı odenen "emekii ikramıyea" ıle eşdeğer- lıdır Aynca kıdem tazminatı otuz yıl ıle sınırlandınlmamıştır Bu- nun yanı sıra, bır gunluk çalışma surelen ıçın de kıdem tazmınaü oden- mektedır Kıdem tazmınatının hesaplanmasında, "nakden odenen" ucret tutarlanna ek olarak "işçiye sağlanmış olan para ve para Ue ol- çülmesi mumkun akdi ve kanundan doğan menfaatlar de göz önun- detuhılur" Buna gore, emekli ıkramıyelenne yansımayan bırçok odeme kı- dem tazmınatının hesaplanmasında goz onune alınır Bu "para ve pa- ra ile ötçulebflen" odemelerden bazılan *(*) 1) Tophı taşnn kartı (mavi kart), 2) Vasrta vardımı, 3) Benzin veya benzin ucreti (işçmin kendi otomobüi 3e ışe gefap gıtmesı anıacıy- la duzenU olarak verilmekte ıse), 4) Özel sağhk sıgortası ve ek emekti- lik nedeniyie odenen primler (devamh olması, yani her >il vineknme- sikoşuluöe>, 5) BaşTam harçlığıve izin harçhğı,6) Afle v^ya çocukyar- dımı (veya zammı), 7) Kıdem zammı, 8) Birkşbrilmış sosval vardun- lar"dir Boylece, dev let memurlannın aldıgı "emekh ıkramıyesr ıle ışçılere odenen "kıdeın tazminatı'' arasında bır uçurum oluşmakta- dır Bukonuya,çokkezdeğındığımızıveeleştırdığımızısayınS O'nun bılgısıne saygıyla sunanz (*) Kaynak Osman Usta - Iş Hukukunda Tazmınatlar ve U>- gulamalan, Kasım 1998, sayfa 542-554 KİM KİME DUM DUMA BEHÎÇ 4K behıcaki ı turk.net HARBÎ SEMIH POROY semıhporoy » yahoo.com BULUT BEBEK MRAY ÇIFTÇI bulutbebek <> hotmail.com OTOBÜSTEKİLER KEMALLRGEMÇ k_urgenc(a yahoo.com v/ tfty bu fıay#~t//n/n dddtığıfii öz4esîterı TARİHTE BUGÜN vı MTAZ ARIK.A\ 29 Eylul mnc.nuuntaz-ankan.com İCTEN YANMALf MOTOZU BULMUŞTUL h ı r 1913'7£ 8UGUH, UNLU MAUŞ PBNI2I 'MO£ KAygOLMVÇTV!'ALMAt/yA 'PA IÇT£H MOTOe S£LlçrreM£K ıÇ'U YOĞUN O/E££L , SAS'HÇ oe- DlRO£Kf PA7ZAMA 42. MÜŞ </£ ş MOTof&J.UCl/Z MO7OZ/Mİ.E Ç4UÇ7TĞ/ EJCOHOM/K 4Ç/PAM AAMAJ B fCEfJ, SAGNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU Sihirli Değnek AB AB'nın modemızasyon etkısı nedır^ Helsınkı'de "aday" ılan edılmesınden bu yana "modemızasyonda" Turkıye, mesela ne kadar ve nasıl bır yol aldı? Tam uyelık bır ya- na "adaylık statusu" Turkıye nın değışjmı ve toplumsal dınamıklen uzennde nasıl bır etkı yarattı ne rol oynadı'' AB adaylığı toplum genelıne hangı ıvmeler ve etkıleşım- lerle yansıdı' Boyle bır çalışma ılgınç olabılır Bıldığım kadanyla he- nuz bızde aynntlı bır bılanco çıkanlmadı Erken goruldu- ğu ıçın belkı 'AB ayna tuttu' Italyanlar çarpıcı bır analızle bu bılançoyu çıkartmış 'Kırk yıilık AB üyelığının Çızme'ye neler kazandırdığını" olçup bıçmışler "Comere della Sera" gazetesınde (26 Eylul) Tommaso Padoa Schıoppa ımzasıyla yayımla- nan "uyelık etkısı analızı" çok etkıleyıcı Bazı oyle satr- lar var kı Italya değıl, Turkıye ıçın yazılmış gıbı "AB yuzumüze, hatalanmızı sergıleyen bır ayna tut- tu" dıye başlıyor soze P Schıoppa "Defolanmızın bı- lıncıne AB sayesınde vardık Onlan AB dûrtüsüyle dü- zeltmeye koyulduk Bıze bu ıtıcı gucu AB sağladı " P Schıoppa AB uyelığı oncesındekı Italya'yı şoyle an- latıyor "195 7'de dığeruyelerden (Fransa, A/manya, Be- neluks) fersah fersah genydık özel arabalaryollara he- nûz çıkmamış, buzdolaplan evlere gırmemıştı Konut gıbı bınncı dereceden ıhtıyaçlar karşılanmamış, sağhk hızmetlenyaygınlaşmamıştı Okuma yazma oranlan du- şüktü Bırhloekmek,bırgüniûkışgCınükarşıiığıydı Fran- sa Almanya ve Belçıka ya yoğun goç vardı (DığerAB ulkelen'nın) yuzyılın ılk yansında yaptığı sosyal yasala- nn çoğu tamamlanmamıştı " Bu fotoğrafı onumuze koyduktan sonra P Schıoppa °A8 (te alınan mesafeyı" 4 anabaşlık altında topluyor 1) Devletın yenıden yapılanması 2) Ekonomık buyume ve ıstıkrar 3) Kurumsal değışım 4) Demokrasının sağlam- laştınlması 'Siyasi liberalizme yabancıydık' Bugun "Kopenhag Knterien" denen alanlarda ttalya bakın nasıl yol almış 1) Devletm yenıden yapılanması Sıyası lıberalızm ve serbest pazar ılkelen Italya nın sıyası kulturune yaban- cıydı "Avrupalılık" Italya da devletn onemını yıtrmesı şek- lınde değıl, yenıden yapılandınlması şeklınde gelışti 2) Ekonomık buyume ve ıstıkrar Makıneleşen tanm sek- torunden kentlere goçun yaşandığı donemde Ortak Pa- zaryenı bırgınşıma sınıfı yarattı "Genkalmış Italyan eko- nomısını AB yutar" dıye duşunenler yanıldı Kışı başına gelır kırk yılda beşe katlandı Avrupa Bolgesel Fonu ve Avrupa Yatınm Bankası kaynaklan bu donemde (fakır) gu- neye aktı 8O'lı 9O'lı yıllardakı fiyat ıstıkran ıle kamu har- camalanndakı dengeler de AB sayesınde sağlandı 'Yasalar eski, eksik ve tutarsızdı...' 3) Kurumsal değışım Ekonomı alanında yasalar bız- de eskı eksık ve tutarsızdı "Avrupa yasalan" Italya'ya AB ıle gırdı Ekonomı yasalan bu sureçte modemleştı ve bır butun oluşturdu Modem bankacılık yasalan kambı- yo ve malıyenın lıberalızasyonu antıtrost yasalan Mer- kez Bankası nın bağımsızlığı ozelleştırme, kamu sekto- runde rekabet AB katılımının sağladığı kazanımlardan bazılan Butçe refoımu ıle yerel yonetım refoımlannı da bunlara eklemek gerek 'Demokrasi, Avrupa ile temasla yerleşti' 4) Demokrasının sağlamlaştınlması Demokrasımız 90 lı yıllara dek eksık kalmışti Muhalefet partılennın (sol- sağ uçtakı komunıstleıie faşıstler) antdemokratık ozel- lıklen ıktıdann hep aynı ellerde (yanı merkez partılerde) toplanmasına yol açtı El değıştırmeyen ıktıdarlar kno- nık hukumet knzlen yolsuzluk ve ıstıkrarsızlık yarattı Sı- yası değışımın yolu demokrasi alanının genışletılmesıy- le açıldı Demokrasi alanının genışlemesı ıse Avrupa de- mokrasılen ıle temasla mumkun oldu Bu temas aşın sol veaşın sağı ehlıleştırdı, onlan ıktıdaraltematıfi halınege- tıren donuşumu sağladı Ruya gıbı resmen Italya'nın avantajı kurucu uyeler- den bın olması 6'laria yola çıktığı ıçın Çızme bu muaz- zam donuşumu "üye olduktan sonra" ıçerden sağladı Genışleme dalgalanyia arkadan gelen AB ulketen ıse do- nuşumlennı "adaylık aşamasında" yapmak ve tamam- lamak zooında kaldılar Bunun en çarpıcı orneğı de Is- panya dır Hatırlamakta yarar var B U L M A C A SEDAT YAŞAYA1\ 1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞ4 1/Etekceket- ten oluşan ılcı parçalı kadın gıysısı 2/KJ- 3 sa çızme Bır urunde, ozel- lıkle kumaş ve gıysılerde 5 bulunan ya- pımhatası 3/ tran hukum- darı Şah İs- mail'ın so- yundan gelenlere ve- nlen ad. 4/Kenya"nm 1 başkentı 5/Konut 2 Eskı Mısır ınanışm- 3 da olulenn konıyu- 4 cusuolantann 6/Us- 5 tun nıtelıklı. ustun 6 yeteneklı Bır soru 7 ekı II Erzurum'un 8 bır ılçesı Ekmek 9 yapmak ıçın çeşıtlı tahıllann yasaca gereklı kan- şım oranı 8/ Bır yerde oturma Adlan sıfat ya- pan bır yapım ekı 9/ Hatay yoresıne ozgu, buğ- day ve etle yapılan bır yemek Av cı kulubesı YUKARTOAN AŞAĞIYA: 1/ Taşıtlann çalıştığı, hareket ettığı duraklarda araç v e yolcu duzenını sağlayan kışı 2/ Yanarken guzel koktuğu ıçın tutsu olarak kullanılan bır ağaç Yurdumuzun batıdakı en uç noktası olan ve Gokçeada'da yer alan burun 3/ Esmer renkh bır balık Kâğıtlan bır arada tutmaya yarar çen- gel 4/Yunanmıtolojısıne gore uçmayı başaran ılk ınsan Yaklaşık 12 000 yıl once Pasıfık'e go- mulduğııne ınanılan. msanhğm v e uygarlığın ana- yurdu sayılan kıta 5/Boş, kof Kımı ıskambıl oyun- lannda aynı cıns ıkı karta venlen ad 6/ Duygu, duşunce ve ımgelenn dıl aracılığıylabıçımlendı- nlmesı sanatı 7/ Eskıden Boğa burcuna venlen ad 8/Eskı v e bılınmeyen bır tanhı anlatmakta kul- lanılan deyım sozu Bır tarafa yatırma, eğme 9/ Bırnota Terlemektenyadasıcaktanvucuttago- lulen kuçuk pembe kabartılar