Katalog

12EYLÛL2003CUMA CUMHURİYET SAYFA İLJvUl!ıUIVJJ. [email protected] 13 ŞlRKETLER • TOPSHOP, 19 Eylül Cuma günü Metrocity Alışveriş Merkezi'nde Istanbul'daki üçüncü mağazasını açacak. Topshop aynca 2003- 2004 sonbaharkış sezonu için üç ayn koleksiyon hazırladı. • BENETTON, 2003- 2004 sonbahar laş sezonu için kampus ve okul koleksiyonu hazırladı. Koleksiyonda, ağırhklı olarak gül ve lale motifleri ile asker teması kullanıldı. • TİKVEŞU Altın Kaymaklı Yogurt'u yeni ikiz paketh ambalajlarda tüketicinin beğenisıne sundu. Iki bölmeden oluşan yeni ambalaj sayesinde yoğurdun sulanmadan. kıvamında saklanması sağlanıyor. • GARANTÎ PORTFÖY, finansal piyasalarda risk ölçüm ve yönetimine Türkiye perfpektifinden bakmak için Garantı EmekJilik'le birlikte "Risk Yönetimi" kitabını hazırladı. Evren Bolgun ve Banş Akçay tarafindan kaleme alınan kitapta, yerel ve uJuslararası uygulamalara yer veriliyor. • \VELLA, Saç dökülmesi problemine karşı, erkekler için SP Just Men, kadınlar içinse SP Energy serisı ürünlerini piyasaya sürdü. Yeni ürünler için yapılan kampanya kapsamında, Maximum Tonik alanlara canlandıncı şampuan, Energy Serumu alanlara Energy şampuan hediye ediliyor. • YAPIKREDİ BANKASL 1000a Dekorasyon Merkezi ile yaptığı işbirliği çerçevesınde "alışveriş merkezine özel kredi" uygulamasını başlattı. lOOOa'ya özel Yapı Kredi Konut Geliştirme için başvuranlar toplam alışveriş tutan kadar kredi alabilecek. • AVON, Naturals Aloe serisini yeni ürünlerle zenginleştirdi. Yeni ürünler arasında buğday tohumlu yüz kremı, ferahlatıcı göz jeli gibi ürünler yer alıyor. • DHL, yurtdışında okuyan öğrencilerin gönderilerini kolaylaştırmak için "Academy Express" ürününü müşterilennin kullanımına sundu. Academy E.xpress ürünü ile öğrencilere özel fiyat uygulanırken, taksit imkânı da sağlanıyor. • MARKS&SPENCER, 2003-2004 eğitim yılı için "Okula Dönüş Koleksiyonu" hazırladı. Koleksiyonda yer alan 5"lı soket çoraplar 32. montlar ise 80 milyondan başlaşan fiyatlarla sabşa sunuldu. DTÖ 'nünyıllardırçözüm sunamadığı tanm destekleri, Cancün 'un ana gündem maddesini oluşturdu Zengindesteğiyoksulaköstek• Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Annan, zengin ülkelerin dünyanın geri kalanına adil olmayan ticaret sistemi dayattığını vurguladı. Afrika ülkeleri "Zengin pamuk çiftçilerine verilen sübvansiyonlann durdurulması"nı istedi. Ekonomi Servisi - Cancün'da devam eden Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) zir- vesinde göriişmelerin ana gündem maddesi, yoksul ülkelerin tanma dar- be vuran tanm sübvansiyonlan oldu. "Zenginpamukçiftçilerineverilen süb- vansiyonlann durdumlmasr çağnsı yapan Afrika ülkelerinin ticaret bakan- İan, bu yardımlann ülkelerini yoksul- luk ve çaresizliğe ittiğini belirttiler. Afrika ülkelerinin pamuk sübvansi- yonlanna son verilmesi yönündeki ta- lebi, tanm ürünleri ticareti ile ilgili gün- demi oluşturdu. Dünya pamuk üreti- mındekı payı yüzde 3 olan ve en fazla pamuk ithal eden ticaret bloku olan Av- rupa Birliği'nin (AB). Afrikalı ülkele- re bu konuda destek vermesi dikkat çe- kici bulundu. Gelişmiş ülkelerde tanm ihracatına verilen yüksek sübvansiyonlar, bu ül- ke çiftçilerini tanm ürünleri ihracatın- da avantajlı konuma getirirken yoksul ve gelişmekte olan ülke çiftçilerinin dış ticaretteki rekabetine son veriyor. Kü- resel ticaretten kopan, gelişmiş ülkeler- den gelen ucuz ürünlerle iç pazan da daralan yoksul dünya tanmında, üretim de giderek azahyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofî Annan, zengin ülkeleri dünyanın geri kalanına adil olmayan ticaret sis- temini dayatmasını eleştirerek "Bize, serbestticaretinsadeceşanstabirkaçma degil, insanlann tümüne firsat sundu- ğu söyienmişti, maalesef, bugün ulusla- rarası ticaret sisteminin gerçekliği söy- lemi tutmuyor. Serbest ticaret yerine birçok engeOer var" dedi. Güney Koreli bir eylemci, DTÖ zirvesinde protesto amacıyla intihar etti Küresel sömürüye haraldriGüney Koreli bir eylemci "ülkesinin ekonomisini ye tanmını tahrip eden" Dünya Ticaret Örgütü'nün politikalannı protesto etmek amacıyla, DTÖ toplantısının yapıldığı Cancûn'daki küreselleşme karşıtı gösteri sırasında harakiri yöntemiyle intihar etti. Yoğun protesto gösterileriyle akılda kalan DTÖ toplantılan, önceki gün yaşanan 'intihar protestosu" ile bu" ılke de sahne oldu. Güney Kore Çiftçiler ve Balıkçılar Federasyonu Başkanı olduğu belirtilen 55 yaşındaki Lee Kyang Hae'nin harakiri yaparak intihar etmesi, geniş yankı uyandn"dı. 1993 yılında DTÖ'nün Cenova'daki temsilcilığinin girişuıde kendini bıçaklayan göstenciyle ayıu ldşi olduğu düşünülen Lee, kaldınldığı hastanede öldü. Lee'nin ölümünün bir kaza olmadığı açıklamasını yapan Çiftçiler Birliği Başkanı Sou Song Nan, olayın U 3.5 milyon KoreB çiftçinin çaresiz kavgasını yansrtüğını" belirtti. Kyang Hae'nin öldüğü hastane önünde toplanan göstenciler de"DTÖ,düma genebnde çiftçfleri öldürmekte olduğu için Lee'nin intihar ettiğT yazılı bir bildiri okudu. Lee'nin intihar haberi, DTÖ zirvesinde tanm ve sübvansiyonlan tartışan bakanlann da gündemine girdi. DTÖ Genel Direktörü Supacha Panitchpakdi, "Olayın ölümle sonuçlanmasından dolayı hepimiz üzüldük'' derken DTÖ'nün sözcüsü Rkhard MiD, "tahhsidik" yorumunu yaptı. Katılım yine yüksek Yoğun güvenlik önlemlerine rağmen zirvenin ilk günü geniş çaplı protestolar eşliğinde geçti. Polisin kullandığı göz yaşartıcı bombalar ve coplar çok sayıda göstericinin yaralanmasuıa yol açtı. Protesto gösterilerine, geçen senelerde olduğu gibi, küreselleşme karşıtı örgütlerden üniversite öğrencilerine ve çiftçilere kadar dünyanın dört bir yanından geniş katılım oldu. "Avnıpa'da her inek günde 15 dolartak sübvansiyonla beslenirken dünya nüfusunun yansmın günde 2 dolardan az parayla hayatta kalmaya çabalaması adil mi?" sloganıyla "zengfaılerin zirve yapüğT Cancün'da bir araya gelen küreselleşme karşıtlan, DTÖ'yü işe yaramamak ve demokratik r'mamakla suçladılar. Gösterilere katılan çiftçiler, dünya ticaret sisteminin gelişmekte olan ülkelerin aleyhine işlediğini, "tanm ûrünlerinde gerçek serbest ticaret olmadığuır behrttiler. • "Avrupa'da her inek günde 2.5 dolarlık sübvansiyonla beslenirken dünya nüfusunun yansının günde 2 dolardan az parayla hayatta kalmaya çabalaması adil mi" sloganıyla Cancûn'da bir araya gelen küreselleşme karşıtlan, DTÖ'yü demokratik olmamakla suçladılar. T/oğun güvenlik önlemlerine rağmen zirvenin ikinci X günündede protesto gösterileri yapıkh. Pobsle ça- üşmaya giren çok sayıda gösterici yaralanırken Güney KoreÇiftçiler Federasyonu Başkanı Lee Kyang Hae'nin, DTÖ poütikalannı protesto amacry la harakiri yapma- sı geniş yankı uyandınn. Kyang Hae'nin öldüğü hasta- ne önünde toplanan göstericiler, "DTÖ, dünya geneön- de çiftçiteri öldürmekte olduğu için Lee'nin intihar et- tiğmiw dOe getiren bir bildiri okudu. (AP/ REUTERS) Hindistan'da 90 çiftçiintiharetti Ekonomi Servisi - Zengin ülkelerin ihracat desteklerinin darbe vurduğu yoksul dünya tanmında gelinen nokta, Hintli çiftçilerin intihar girişimleriyle somutlaştı. Hindistan'da yalnızca geçen ay 90 çiftçinin yüksek borçlan yüzünden intihar ettiği ortaya çıktı. Kuraklık Yönetimi Komitesi Başkanı Mallikarjun Kharge, son yedi yılı kapsayan araştırmaya göre yılda 600 ile 680 arası çiftçinin intihar ettiğini açıkladı. Ulusal bankalar, kooperatifler ve tefecilerden fon alarak ürünlerini ekebilen Hintli çiftçiler, borçlannı ödeyemez hale gelince ailelerinin ve tanıdıklannın önünde küçük düşmektense yaşamlanna son vermeyi tercih ediyorlar. Yüz yıllık bir geçmişi olan tefeciler, halkın yüzde 90'ını oluşruran çiftçilerin tamamına yakmına ayda yüzde 5'e varan faizlerle borç veriyorlardt. ABD, 9 trilyon 781 milyar dolarlık ekonomi büyüklüğüyle açık farkla ilk sırada Ekonomi liginde 20'nciyiz Aıjantin 'in yükii hafifledi BUENOS AtRES / W\SHINGTON (AA) - IMF'nin altın çocuğu olarak başlayan büyümesi, yoksulluğu "market yağmalamalara" kadar götüren bir krızle biten Arjantin, ezici dış borç yükünü yeniden yapılandmnayı başardı. IMF, önceki gün IMF'ye olan 2.9 milyar dolarlık vadesi gehniş borcunu ödemeyeceğini açıklayan Arjantin'in, yeni anlaşma önerisini kabul etti. Arjantin Devlet Başkanı Nestor Kirchner, IMF'ye verdikleri niyet mektubunun kabul edildiğini açıkladı. Taraflar arasuıda uzun müzakereler sonucunda vanlan anlaşmayla, Arjantin'in 12.3 milyar dolan IMF'ye olan 21 milyar dolarlık dış borcu yeniden finanse edilecek. McDonaldVın turşusuİzmir'den Ekonomi Servisi - Avrupa'daki McDonald's'ın turşusu Türkiye'den. 1978 yılında Izmir'de sirke üretimiyle gıda sektörüne adım atan Fersan (Fermantasyon Orünleri Sanayi ve Ticaret AŞ), 25 yılda ürün yelpazesine kaftığı limon sosu, turşu, şalgam suyu, işlenmiş taze sebze üretimiyle bugün dünya çapında bir isün olma yolunda ilerliyor. Türkiye'de üretilen 40-50 bin ton civanndaki salatalığın yaklaşık dörtte birini işleyen Fersan, Türkiye, tngiltere, Hollanda, Isveç, Danimarka, Irlanda'nın yanı sıra Suudi Arabistan, Mısır ve Kuveyt'teki yaklaşık 2500 McDonald's restoranının dilimli turşu ihtiyacını karşılıyor. ANKARA (AA) - Dünya Bankası (DB), dünyanın büyük ekonomileri arasında Tür- kiye'yi 20'nci sırada gösterdi. DB'nin son çalışmasında Türkiye, 386 milyar dolarlık SGP-GSMH ile Güney Afrika. Hollanda ve Arjantin'in ardından 20'nci sırada yer aldı. Bu dunımda 2001 krizi nedeniyle Türki- ye'nin SGP (Satınalma gücü paritesi) ile GSMH'si 459 milyar dolardan 73 mifyar dolarlık azalmayla 386 miryar dolara inmiş ve sadece 2001 yılında dolar cinsinden SGP-GSMH yüzde 15.9 azalmış oldu. Bu arada, daha önce satınalma gücü pa- ritesine göre 6 bin 640 olan Türkiye'nin ki- şı başına milli geliri de revize edilen ra- kamlarla 2001 yılı için 5 bin 830 dolar ol- du. Türkiye'nin son iki yıldaki hızlı büyü- mesi nedeniyle, 2003 yılında ise 17-18'in- ciliğe çıkması bekleniyor. Dünya Bankası verilerinden derlenen bılgiye göre, dünyanın en büyük ekonomi- sı olan ABD, 2001 yılında SGP ile 9 tril- yon 781 milyar dolar GSMH (daha önce 9 trilyon 902 milyar dolar olarak açıklan- mıştı) ile açık farkla bırinci sıradaki yeri- ni korudu. ABD'yi 5 trilyon 27 milyar do- larla Çin ızledı. Küresel arenanın devleri •2001 Yılı "2001 Vlll SGP-GSMH SGP-KBMG Ülkeler (Milyar Dolar) (Dolar) 1-ABD 2-Çın 3-Japonya 4-Hındıstan 5-Almanya 6-lngıltere 7-Fransa 8-ltalya 9-BfBzilya 10-Rusya 11-Kanada 12-Meksıka 13-lspanya 14-G. Kore 15-£ndonezya * 6-Avustralya 17-G.Afnka 18-Hollanda 19-Aıjantm 20-Türkiye 9.781 5 02^ 3.246 2 913 2.078 1 431 1.425 1 422 1.219 995 825 820 816 713 591 478 472 439 412 386 34.280 3 950 25.550 2.820 25.240 24.340 24.080 24 530 7.070 6380 26.530 8 240 19.860 15060 2.830 24 630 10.910 27 390 10.980 5 830 •Salm * m gucj partesıne (SGP! göre Sa/n Saf t t # Has* "Sasn atma gucu pareosmetojıöap fmtt ge/r NOT DEFTERİ ZEKERİYA TEMİZEL Milletvekillerinin Görevi AKP'Iİ milletvekillerine dikkat ediyor musunuz? Olmamalan gereken yerlerde görünüp, yapma- maları gereken işleri yapıyorlar. Ben ilk örneği Bingöl depremi sırasında gözlem- lemiştim. Bir milletvekıli sürekli yönetim kademelerinin önünde ya da yanlarındaydı. Hep ön saflara çıka- rak her şeye hâkim olduğu görüntüsünü verme- ye çalışıyor, sanki tüm işlemler onun emriyle ya- pılıyordu. Galeyana gelen halkı yatıştırmaya ça- lışmaktan çadır dağıtımının sorumluluğuna kadar, her iş sanki onun üstündeydi. Bingöl halkı da ay- nı izlenimi edinmiş olmalı ki televizyonlara da yan- sıyan görüntüde, yurttaşlardan biri kalabalığa "Milletvekilini dinlemeyin, sizi aldatmaya çalışı- yor" diye bağırıyor, halk organizasyondaki bozuk- luğun faturasını milletvekiline çıkanyordu. Bunun- la da yetinilmiyor, "Çadırları bir vekile yakın aşi- ret aldı" iddialan ortaya atılıyordu. Vekil, olmaması gereken biryerde, görevi ol- mayan işlere karışarak kafalarda soru işaret- leri yaratıyordu. İkinci çarpıcı örnek ise Denizli'de karşımıza çık- tı. Iki milletvekili yargı karan ile görevine yeniden dönen Köy Hizmetleri ll Müdürü'nün görevine başlamasını engellemek ıstemişlerdi. Gazeteler- den anlaşıldığı kadarı ile milletvekilleri önce mü- düre, onunla çalışmak istenmediğini anlatmayı denemişler, sonra da anlattıklarını anlamayan an- layışı kıt(!) müdürü tabanca ve yumruklarla ikna(0 etmeye çalışmışlardı. Yargı kararlarını uygulama- manın maliyetini bakanlanna yüklememek için ol- sa gerek, milletvekilleri kendilerine göre sorunu çözmeye çalışmışlardı. Milletvekilleri bir defa daha olmaması gere- ken yerde, yapmaması gereken işleri yapar- ken kamuoyuna yakalanmışlardı. • • • örneklerin çoğaltılmasına sütunumuz yetmiyor. Ancak artık çok iyi biliniyor kı, iktidar partisinin ve- killeri ellerini idarenin iş ve işlemlerıne sonuna ka- dar daldırmışlar. Vekillerimize hatırlatmakta yarar olabilir. Bizim anayasal düzenimiz kuvvetler ayrılığı ilke- sine dayanır. Yasama, yargı ve yürütme birbirin- den bağımsız çalışır ve birbirlerinin işlerine karı- şamazlar. Milletvekilleri, yöneticilerin yerine geçip ihale dağrtamayacaklan gibi, hâkimlerin yerlerine geçip adalet de dağıtamazlar. "O zaman milletvekili olmanın kıymeti harbisi ne? Valiye talimat vermeyeceksek, emniyet mü- dürü dediğimizi yapmayacaksa, istediğimiz mü- dürü yerinden atamaz, istediğimize ihale vere- mezsek neden milletvekili olduk?" diye düşünü- lebilir. Milletvekili olmanızın nedenleri bunlarsa, diye- cek yok. Yok eğer demokratik sistemde, siyasi karar me- kanizmasında yer alarak topluma hizmet vermek istiyorsanız, o zaman da yöntemleriniz yanlış. Bu hizmeti verecek başka araçlarınız da var. Milletvekilleri, yönetimdeki aksaklıklann dü- zeltilmesine, yönetimin işlerine kanşarak de- ğil onlan denetleyerek ve denetim sonuçları- na göre gereken önlemlerin alınmasını isteye- rek katkıda bulunuıiar. Yasama organı, yaptığı düzenlemelerin tasar- landığı gibi yürüyüp yürümediğini, denetim me- kanizmaları ile saptar ve aksaklıklar yasalardan kaynaklanıyorsa onlann düzeltilmesini sağlar. Yö- netimin yanlış uygulamalarından kaynaklanan so- runlann düzeltilmesini, sorunlara kayıtsız yöneti- ciler hakkında gereğinin yapılmasını, araştırma ve soruşturma sonuçlarına göre talep eder. Bu tür haklı talepleri yerine getirmeyen bakanlan, hatta gerektiğinde hükümeti bile düşürür. Milletvekilliği bunu gerektirir. Yoksa çadır- lan bizzat dağıtıp, çalışmak istemedikleri in- sanları döverek görevden uzaklaştıranlar, mil- letvekili olamaz. Bürokratların yumruk ve tabanca ile ikna edilerek görevden uzaklaştırıldığı rejimin adı da demokrasi olamaz. temizelîrt cumhuriyet.com.tr Eski bakan ve bürokratlar: Sıfir atdmasında acele edümemeli ANKARA(Çumhuri- yet Bürosu) - Eski eko- nomiden sorumlu devlet bakanlan, TEden altı sı- fir atılmasıyla ilgili ola- rak hükümeti acele edil- memesi konusunda uyardı. Eski devlet bakanlan, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan tarafindan gündeme getirilen sıfir atma projesiyle ilgili gö- rüşlerini açıkladı. Ba- kanlann görüşleri özetle şöyle: Eski Devlet Bakanı UfukSöylemez: 1995 yı- lında bizim hükümet ol- duğumuz dönemde de TLJden sıfir atılması gündeme gelmişti. Sıfir atmak, "pastanın kre- ması r gibidir. Dolayı- sıyla sıfir atmak bir ön- lem değildir, alınan ön- lemlerin sonuç vermesi- ne bağlı olarak yapılan bir düzenlemedir. Tavsi- yem, sıfir atma konusun- da acele edilmemesi ve "dolarizasyonun azal- nıası, enflasyonun tek haneye düşmesi" koşul- lannın beklenmesi. Eski Devlet Bakanı Masum Türker: Sıfir at- manın olması mümkün değil. olmayacak da. Bu paralara sıfırlan birisi getirip koymadı ki, eko- nominin kendi dinamik- leri içinde bu sıfirlar oluştu. Üstelik, Türkiye zaten AB'ye girip Eu- ro'ya geçecek. Böyle bir dunımda. aynı ışlemi 2 kez yapmış olacağız. Sı- fir değişikliğinin yapıl- ması durumunda, yasa- lar da yeni baştan revize edilmeli. Özellikle vergi yasalan yeniden düzen- İenmeli. aksi dunımda cıddi kanşıklıklar baş- gösterir. Eski Maliye Bakanı Sümer Oral: Türk Li- rası'ndan sıfir atılması, ekonomik programın bir hedefidir. Enflasyo- nun yüzde 10'lara inme- si halinde bu uygulama- ya geçilecekti. Yeni bir şey de değildir. Ama şu aşamada önemli olan enflasyonu o düzeylere indirebilmek.