Katalog

9 HAZİRAN 2003 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA J\_ U L J. U 1 \ kultur(g cumhuriyet.com.tr 15 f- Yağmalanan okul tekrar açAfc • BAĞDAT (AA) - Irak'ın başkentı Bağdat'ta savaştan sonra yağmalanan Bağdat Bale ve Dans Okulu'nda yine eğitım verilmeye başlandı. Savaş sonrası tüm teknik malzemeleri yağmalanan okula dans kostümü sağlamak için kendi aralannda para toplayan öğrenci ve öğretmenler, bulunan eski bir piyano eşliğinde ders yapıyor. Okul Müdürü Naciha Naif Hammadi, Amerikalı yetkililerle görüştüklerini ve yardım sözü aldıkJannı, yağmacılann okulun çeşith turnuvalarda kazandığı madalyalar dahil her şeyi çaldığını, eğitimi yeniden başlatabilmek için ıkı haftada dans salonlannı temizleyip düzenlediklennı belirttı. Hammadı,ilk hedeflerinin en kısa sürede hazırlanıp Bağdatlılara bir bale gösterisi izletmek olduğunusöyledi. Nâzım Hikmet anıldı • ESKİŞEHİR (Cumhuriyet) - Nâzım Hikmet, ölümünün 40. yıldönümünde Eskışehır'in Seyitgazi ılçesine bağlı Doğançayır beldesinde bulunan temsili kabrinde düzenlenen törenle anıldı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Selvi ve bazı CHP milletvekillerinin de katıJdığı törende, Nâzım Hikmet'in şiirleri okundu, temsili mezanna karanfiller bırakıldı. Türkiye için Nâzım'ın mezannın Moskova'da bulunmasmın utanç venci bir durum olduğunu savunan gazeteci Orfaan Karaveli, sanatçının "Anadolu köyünde bir çınann altına gömün beni" şiir dizelenyle mesaj verdiği vasiyetinin hâlâ yerıne getirilmediğinı kaydetti Dave Rovvberry öldü • LONDRA (AFP) - Müzik tarihinin unutulmaz topluluklanndan 'Animals'ın klavyecisi Dave Rowberry Londra'daki evinde ölü bulundu. Topluluğun kurucu üyelerinden olan sanatçı, 62 yaşındaydı. Animals'ın diğer üyelerinden John Steel'in ısrarla aramasına karşın cevap alamayıp şüphelenmesi üzenne Rowberry'nin dairesine gidildiği ve öldüğünün anJaşıldığı açıklandı. 'House of Rising Sun' gibi birçok unutulmaz şarkıya imza atan topluluk, yalon zamanda yeniden bir araya gelmişti. lüboratuvar Nomade1 tstanbuTda • Kültür Servisi - Fransa'nın dünyaca ünlü modern dans topluluğu 'Laboratuvarmade' yeni projeleri 'Ishama'nın son provalarını yapmak ve bu projede yer alacak Türk dansçılan seçmek için Istanbul'a geliyor. îlk gösterimim haziran ayı sonunda Fransa'da gerçekleştırecekleri projenin son provalanm 'Dans Buluşma - Istanbul'da yapacak olan topluluğun iki üyesı Shelly Alaluf ve Berrak Yedek, bugün, yann, 11 ve 12 Haziran'da oryantal ve modern dans 'vvorkshop'lan gerçekleştirecek. (0 212 252 82) • Kültür Servisi - îstanbul, Nişantaşı Vali Konağı'nda 6 Haziran günü açılan galeri A Sanat, ilk olarak Ibrahim Safi"nin desen sergisine ev sahıplıği yapıyor. Safi'nin 139 eserinin yer aldığı sergi, kâğıt üzerine, guvaş, suluboya, çini mürekkebi, keçeli, tükenmez ve karakalemle çizilmış desenlerden ohışuyor. Sergi 30 Haziran'a kadar görülebilir. (0 212 234 73 74) 'JUtin Rndık Fttn Festivair • GİRESUN (AA) - '2. Karadeniz Giresun Altın Fındık Film Festivali'nde gösterime sunulacak fılmler ve katılacak sanatçılar belirlendi. Yann, îl Özel İdare Kültür Sitesi Salonu'nda, yönetmen Muzaffer Hiçdurmaz'ın, 'Sinema Endüstrisi ve Turizme Katkısı' konulu söyleşisi ve 'Son' adlı filmin gösterimiyle açılacak olan etkinlikte, 'Masumiyet', 'Üçüncü Sayfa', 'Güle Güle', 'Aliye', 'Asansör'. 'FillerveÇimen', 'Duruşma', 'Komser Şekspir', 'SırÇocuklan' gösterilecek fılmler arasında. Festivale katılacağı açıklanan sanatçılar arasında ise, îzzet Günay, Ekrem Bora, Efkan Efekan, Yılmaz Köksal, Nilüfer Aydan, Salih Güney, Engin Çağlar, Nebahat Çehre, Mine Soley, Eşref Kolçak, Selma Güneri, Kadir înamr, Hürya Koçyiğit, Levent Kırca, Oya Başar, Ediz Hun ve Yusuf Sezgin de yer alıyor. Festival, 14 Haziran'da Atatürk Stadı'nda, Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu'nun da katılacağı ödül törenıyle sona erecek. Vera Feonova edebiyatla yaşam arasmdaki ilişkiyi benliğinde toplamıştı ilge veemekçi kırlangıçZEYNEP ORAL Bir gün, Sanat Dergisi odamızdan içeri saçlan omuzlanna, kâkülü kaş- lanna düşen, yumuk ve çekik gözle- ri zekıce ve gülerek parlayan, tom- bul yusyuvarlak bedenini tüy hafif- liğinde taşıyan genç bir kadın girdı. Sözcükleri çok açık seçik seçerek, birbirinden ayırarak ve her heceyı vurgulayarak konuşuyordu Türkçe- yi: "Buynın efendim, ben Vera Fe- onova... Nasıl yardımcı olabilirim size?" 70'li yıllardaydı. Sovyetler Birh- ği'nde ızlenen, okunan Türk edebı- yatı, Türkıye'de yaygın olan Rus edebiyatı üzerine bir araştırma yapı- yorduk... O gün odamdan içeri girdi sanı- yordum. Oysa, bir daha çıkmamak üzere yüreğimden içeri girmişti. Vera Feonova 'yı geçen hafta kay- bettik. Dün bu sayfada Vera'ya ilişkin çok değerli görüşler dile ge- tirildi. Bunlann dışında kalanlara değinmeye çalışacağız. Altaylar'da, bir dağ köyünde, belimize geleneksel kuşaklar bağlanıyor. Yeniden buralara dönelim diye... (üstte) Gorno - AJtaysk Yazarlar Birliği Başkanı yazar, tarihçi Brontoy Bedürov. şair Pasley Samuk ve Vera Feonova Altay dağlarını aşarken. (yanda) Babayev'den Aziz Nesln'e Vera Feonova: Sadece başanlı bir çevirmen, usta bir Türkolog değıldı. Türk edebiyatının, önce Sovyetler Birliği'ndeki, sonra Rusya'dakı elı kolu, gözü diliydi. Yalmz Türk ede- biyatının değil, Türk sinemasının da ve Türkıye'deki tüm sanat alanlan- nın da... (Daha geçen yıl, Moskova Radyosu'na bir dizı Leyla Gencer programı hazırlamıştı.) Sovyetler Bırlıği'nın Türkıye'nin "korkulu rüyası", "öcüsü", "düş- manı" sayıldığı günlerde o tek ba- şına Türkıye'nin edebiyatı, sanatı ve kültürüyle, bu dünyanın insanlany- la dostluk, banş, sevgi ağlannı örer- di. Moskova Üniversitesi Şarkiyat Bölümü'nü bitirdiğinde ufacık bir kızdı. Türkçe öğrendığini sanıyor- du. "Hocam, babam" dediği Ek- ber Babayev "Okulda Türkçe de- ğil, Osmanlıca öğrenmişsin sen" dedığınde dünyasını şaşıracaktı. O günden sonra yaşayan Türkçeyi öğ- renmek, geliştirmek, tüm incelikle- nne egemen olmak için amansız bir çabaya girdi ve emek verdi. Bu yol- da en büyük desteğı de Aziz Ne- sin'den gördü. Genç yaşta, Sovyet Yazarlar Sen- dikası'nın, Türkiye, Iran ve Afganis- tan Edebiyatlan Masası'mn başına getirilmişti. Önemli birpozısyondu. Günün bırinde Sovyet Kültür Ba- kanlığı'nın bir üst yetkilisi kendısı- ni çağırmış. "Çok ciddi bir sorun var" diye söze başlamıştı "Siz ko- münist parti üyesi değilsiniz ve böylesi önemli bir görevdesiniz... Bunda bir yanbşlık var. Lütfen he- men partiye kaydınızı yaptınn." Vera'nın, yetkiliye yanıtı şöyle ol- muştu: "Evet partili değilim, çün- kü zaten tüm kurumlarda çalışan herkes partili. Ve ülkemizde Ko- münist Partisi öyle büyük, öyle güçlü ki bana ihtiyacı yok. Ama Tanrı korusun, komünizm tehli- keye, parti zora girecek olsa, o za- man söylediğinizi yapanm, parti- ye kaydolurum!" Ve durumu geçiştirmişti. Partiye Bu yıl 17.si düzenlenen 'Uluslararası Izmir FestivalV yarın başlıyor fes Antik Tiyatro'da, Royal Filarmoni Orkestrası'nın London Voices Korosu ile birlikte 'Quinn Symphony'yi seslendirecekleri konserle açılacak olan festivalde tiyatro, opera ve bale gösterisi de yer alacak. Ege sanatı kucaklıyorİZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Izmirli sanatseverler sıcak yaz günlerinde, alanlannda en iyi sanatçı ve topluluklan dinleyerek sanata doyacak. Izmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfi'nın (ÎKSEV) düzenledıği 17. Uluslararası İzmir Festivali kapsamındaki etkinlikler, Efes Antik Tiyatro, Efes Celcius Kütüphanesi, Uşakizade Latife Hanım Köşkü gibi tarihi yerlerin yanı sı- ra Kültürpark Açıkhava Tiyatrosu ve Gündoğ- du Alanı gibi yerlerde gerçekleştirilecek. 10 Ha- ziran-14 Temmuz tanhleri arasında yapılacak festivalde bu yıl toplam 600 sanatçı sanatsever- lerle buluşacak. Festival, yann akşam Efes Antik Tiyatro'da, Royal Filarmonı Orkestrası'nın London Voices Korosu ile birlikte "Quinn Symphony"yi ses- lendirecekJeri konserle başlayacak. Şef Tolga Kaşifin yöneteceği konserde, aynca, Wag- ner'in Lohegrin Operası'nın 3. perde prelüdü ve Mendelssohn-Bartholdy'nın keman konçer- tosu da seslendinlecek. Konserin solistlen John Lenehan (piyano) ve Nicola Loud (keman). 14 Haziran günü Gündoğdu Alanı'nda yapı- lacak halka açık konserde, Tekfen Karadenız Fi- larmoni Orkestrası Yunanlı buzuki sanatçısı Yannis Saoulis. ney sanatçısı Ercan Irmak ve tenor Normumin Sultanov a eşlik edecek. Cumhurlyetln 80. yılında özel gösterl Festivalin bir diğer önemli etkinliği, Cumhu- riyetin 80. yılı nedeniyle Uşakizade Latife Ha- nım Köşkü'ndekı özel gösteri. "Latife-Musta- fa Kemal'le Bin Gün" adlı oyunu Dilek Tür- ker, 19 Haziran Perşembe akşamı saat 21.30'da sahneleyecek. İzmir Devlet Opera ve Balesı (tZDOB), festi- vale Verdi'nın "Nabucco" operasıyla katılıyor. Aleksander Titel'in sahneye koyduğu ve Efes Antik Tiyatro'da, 17 Haziran akşamı, saat 21.30'da oynanacak opera için yurtdışından çok sayıda operasever de özel turlarla gelecek. Festivalin gelenekselleşen Türk-Yunan sanat- Şef Tolga Kaşif açılış konserini yönetecek. çılan buluşması kapsamında bu yıl Yunan Sanat Tiyatrosu "Karolos Koun", 26 Haziran akşa- mı Efes'te Sophocles'in "Oedipus Colo- nus'ta" yapıtını sahneleyecek. 17. Uluslararası İzmir Festivali'nın tek bale gösterisinde, "Büyük Moskova Klasik Balesi". 30 Haziran'da, Kültürpark Açıkhava Tıyatro- sundaAramHaçaturyan'ın"Spartacus"ba- lesinı, Nataliya Kasatkina ve Madimir Vasil- yov'un koreografisıyle sunacak. Dünyanın en iyi barok müzık topluluklanndan "Fuoco e Cenere" de Efes Celcius Kütüphane- sı'nde 7 Temmuz akşamı "Barok Kantatları- Mitolojik Aşk Öyküleri" başlıklı bir konser verecek. Dinsel şarkılardan halk şarkılanna geniş bir re- pertuvan olan, Marcel Verhoeff yönetıminde- ki "Rus Don Kazakları Korosu" ile "Mosko- va Festival Topluluğu"nun konseri 10 Temmuz akşamı, Kültürpark Açıkhava Tiyatrosu'nda. 17. Uluslararası tzmir Festivali'nin son etkin- liği ise "St. Petersburg Filarmonik Oda Or- kestrası"nm Efes Celcius Kütüphanesi'nde, 14 Temmuz akşamı vereceği konser olacak. Dün- yamn en iyi klarnet sanatçısı olarak nıtelenen Giora Feidman'ın solıst olarak katılacağı kon- seri, Juri Gilbo yönetecek. 'Her yıl çıtayı daha da yükselteceğlz' ÎKSEV Başkanı Filiz Eczacıbaşı Sarper, kent kültürüne önemli katkıda bulunduklanna inandıklan festivalin çok başanlı geçeceğini um- duğunu ve her yıl önemli uluslararası sanatçı ve topluluklann ağırlandığuıı, böylece İzmir' in ta- nıtmıının da yapıldığım söyleyerek şöyle konuş- tu: "5000 yıllık kültürel birikimi olan tzmir'i 17 yıldır başarrv la tanıtan festivalimize bu yıl iki yerel yöneticimiz büyük destek verdi. Va- limiz Yusuf Ziya Göksu festivali sahiplendi ve ileriye dönük kurumsallaşması için liderlik görevi üstlenecekkrini belirtti. 4 yıldır görev- de bulunan Sayın Ahmet Piriştina'nın kültür ve sanata ne kadar büyük destek verdiğini zaten gördük. Gönül bağıyla bize bağlı oldu- ğunu da biliyoruz. Festivalin çok başanlı ge- çeğine inanıyorum. Bu yıl aynı zamanda Av- rupa Festivaller Birliği'nin 23 Ekim'de yapı- lacak toplantısına da davet edildik. Buraya katılıp ülkemizi en iyi biçimde tanıtacağiz. Her yıl çıtayı daha da yükselteceğiz." Festivalin 10 ve 30 mılyon liradan satışa su- nulan biletleri ÎKSEV Fuar Lozan Kapısı, D&R Balçova, Bornova ve Alsancak şubeleri, Karşı- yaka Pan Kıtabevi, Kuşadası Kuydaş Kitabevı ve Selçuk Efes Müzesi'nden edinılebılecek. Bu yıl aynca öğrencilere v e 65 yaş üstü izleyicilere bi- letlerde yüzde 50 ındirim uygulaması başlatıldı. (0 232 483 03 08) üye olmadan görevının başmda ka- labilen ender ınsanlardan bin olmuş- tu. sahlclydl Vera Feonova çok çalışkan bir emekçıydi. Kendisini değil, yaptığı işi önemserdı. Rus ve Türk edebiya- tı kadar dünya edebiyatuu da özüm- semişti. Belkı daha da önemlisi, ede- biyatla yaşam arasındaki o sımsıcak, canlı, soluk alıp veren ilişkiyi her hücresıne sindirmişti. O nedenle ayaklan sağlam yere basıyordu. O nedenle dostluklarda bunca sahicıy- dı. O nedenle yaşamla bunca ıç içey- di. 12 Eylül darbesinden sonra Sovyet Yazarlar Birliği ile Türkiye Yazarlar Birliği arasında tüm ılişkıler dondu- rulmuştu. Gidışler gelışler, bılımsel toplantılar, konferanslar kongreler yasaklanmıştı. O sıralar uluslararası bir kuruluşun (Uluslararası Tiyatro Eleştirmenleri Birliği'nin) ikıncı başkanıydım ve Türkiye'dekı ku- rumlardan bağımsız olarak, yasak- lan aşabiliyor, gazeteci kimliğımle So\yetler Birliği'ne sık sık gidiyor- dum Ve her sefennde "Vera gel, Ya- kutistan'a gidelim... Azerbaycan'a gidelim..." Işlerini ayarlıyordu ve gi- dıyorduk. Altay dağlannda, kayalan, ağaç- lan, akarsulan birkaç yudum suyla kutsamayı ondanöğrendım... Leton- ya'da Sovyet tanklanna karşı nüma- yişlerde, kalabalıkta ezihnekten be- ni lcurtaran oydu... Estonya'da "Di- limiz kimliğimizdir" mitinginde yüzlerce çocuğa benim önderliğim- de Türkçe şarkı söyleten oydu... Kar altındakalıp41 derece ateşle kıvTan- dığımda, ıçı karabıber dolu votka içi- rip beni ayağa kaldıran oydu... Rus atasözlerinı çe\irip yaşamıma katardı. "Anneler babalar, bebek bir an önce uyusun ister. Büyükan- neler, büyükbabalar ise bir an ön- ce uyansın..." Imgelerimi zenginleştirirdi: Artık nerede çiçek açmış bir kestane ağa- cı görsem, Vera'nın deyışiyle "mumları yanan şamdanlar" gö- rürüm... Tombul kırlangıç Sevgili, biricik, eşsiz arkadaşım Vera Feonova... Benim tombul kır- langıcımdı. Neden mı kırlangıç? Onunla orda burda, Moskova'mn geniş bulvarla- nndan, Îstanbul 'un dapdar sokakla- nna öyle çok kanat çırptık ki... Ve dünyanın neresinde olursak olalım, tıpkı kırlangıçlar gibi olduğu her ye- ri bir "yuva"ya dönüştürmeyi öyle güzelbaşmrdıkı... Zekâsıyla, kelebek kanadından in- ce duyarlılığıyla, eşsiz mizah anlayı- şıyla, engm evrensel kültür biriki- miyle, bılgelığıyle, emek vere %ere ördüğü dostluklarla, ama en önemli- si o kocaman yüreğindeki sonsuz se\giyle, kurardı bu "yuvayı"... Öy- le bir yuvaydı ki bu, ondan aynlsa- mz da, aylarca görüşmeseniz de, o yu.ada ocak yanar, ateşi hıç sönmez- di. Benim canım arkadaşım. Bu kez baaa kötü oyun oynadm. Bak yaz geldi, kırlangıçlar uçuştu. Vesen yoksun. Benim ise kolum ka- nadım kınldı. Ama benden kurtul- dm sanıyorsan yanıhyorsun. İçimde yahığrn dostluk ateşi artık sönemez ki.. Ve ben ne zaman bir kırlangıç sü- rüsü görsem, içlerinden en tombulu- nui sen olduğunu bileceğim. Sana el allayacağım, sen de bana göz kır- pif kahkahalannla karşılık verecek- sir...