Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8 HAZİRAN 2003 PAZAR 14 JvLJLil U J \ kultungcumhuriyet.com.tr KiiltürSenisi -Geçirdigi kalp krizi sonucu geçen perşembe akşamı yaşamını yiriren 63 ya- şındaki Rus Türkolog Vera Fe- onova bugün Mo-skova'da son yolculuğuna uğurianıyor. Türk yazarlann birçok yapıtını Rus- çaya kazandıran Teonova son yıllannda anılannı yazıyordu. Onunla tanışıp çalışma olana- ğı bulmuş dostları Vera Feono- va'yı anlattılar: Y^ŞARKEMAL-Rusya'da bizi düşünen birüeri vardı, o, Ve- raFeonova'ydı. T~ürkçeyi ner- deyse bır Türk gibi konuşan Vera Feonova. Sov7etler Birli- ği Rusyası'ru düşündükçe onun- la birlikte Vera'yı da düşünmek alışkanlığımızdı. Düşünüyo- rum da yalnız benmiyım Ve- ra'yı böyie düşünen, Sovyetler Birliği'ne gıden herkes bunu böyle düşünüyorduk. Sovyet- ler Birliği sonra Rusya Federas- yonu oldu, gene d-e Vera aklı- mızdan çıkmadı, bizimle ilişki- sini sürdürdü. Bem Sovyetler Birliği'ne beş kez gittim, birin- cisinde bir buçuk ay kaldım, öteki gidişlerimde de birer ay kaldım. Nereye gittıysek Vera bizimleydi. Vera edebiyatçıla- nmızı, edebıyatımızı iyi bili- yordu. Külrürümüzün Sovyet- ler Birliği'ndeki elçisi ve hem de yayıcısıydı. Vera herzaman bizimle, her yerde birlikteydı. Onunla son Stahngrad'a gittik, orada on beş gün kaldık. Sta- lingrad çoktan Volgagrad ol- muştu. Stalingrad savaşını bü- tün inceliklerine kadar, bildi- ğince durmadan bana anlatı- yordu. Savaşın geçtigi yerleri birlikte dolaşıyorduk. Vera, ya- nımıza bir de savaşı yaşamış bir StaJingradlıyı alıyordu. Ma- mia tepesini, traktör fabrikası- nın yerinı bana üç gün anlattı. Yaşamım Vera'nın dostluğu, daha doğrusu kardeşliğiyle do- luydu. Vera Komünist Partisi'nden değıldı. Bıze, demek doğru olur mu bilmem, bana bütün ger- çekliğiyle anlatıyordu. Sovyet- ler Birliği'nin gerçegini hemen hemen Vera'dan Ekber Baba- yev'den öğrendim. Ve onun ba- na her söyledigi sonradan doğ- ru çıktı. Vera'nın ölebileceği hiç ak- lımdangeçmiyordu. Ocakayıy- dı sanıyorum ben Kemer'dey- dım. Vera İstanbul'a gelmiş be- ni İstanbul'dan anyordu. Ve- ra'ya yetiştim, buluştuk. 0, bir tstanbullu kadar Istanbul'u ta- nıyordu. Istanbul biraz da Ve- ra'nın şehriydi. tstanbul'a gel- mek onu hep mutlu ediyordu. Tanımadığı iyi bir şairi. yazan tanımak onu sevince boğuyor- du. Sanata çok saygalıydı. Vera Sovyetler Birliği'nin gerçeğmi böylesine nasıl, han- gi yüreklilikle anlatıyordu? Çok merak ediyordum, çok guven- diğım arkadaşlara dla soruyor- dum. Bır arkadaş, onun babası bir savaş kahramanıydı. Kiev'de Unlü Rus Türkolog Vera Feonova bugün Moskova'da toprağa veriliyor ir deniz feneri gibiydi Vera Feonova, iki Idtabuu çevirdiği Orhan Panıuk'la. Natarya Rumyantseva, Vera Feonova ve Yaşar Kemal. sıu c once ziyaret ettiği AB Nesin'le birlikte. Almanlarca öldürülmüştü dedi. Ben Vera'yı, herkes ölebilir de, o hiç ölmez sanıyordum. Çünkü Vera bir insandan, bir ki- şilikten çok bizim kültürümü- zün bir parçasıydı. Belki Vera böyle düşünmeyi bize, her dav- ranışıyla aşılamıştı. Vera ken- di kültürüne saygı duyan bir in- sandı. Kendi kültürünü seven, saygı duyan bir kişi, öteki kül- tere de saygı ve sevgi duyar. Vera 'nın iki dili, iki kültürü var- dı. Bizim dilimize yabancı gi- bi değil, bu kültürün bir öz in- sanı gibi sahip çıkıyordu. Ek- ber Babayev ve Vera Rusya'da bızım kültürümüzü yaymak için çok çabaladılar. Türkçeyi se- ven çok insan yetiştirdiler. Vera'ya saygı duyan, onu se- ven yalnız ben değildim, Me- lih Cevdet, Rıfat Dgaz, Aziz Ne- sin, bizden önce ya da sonra Sovyetler'e kim gitmişse her- kes Vera'ya saygı duymuş, onu sevmişti. Vera'yı tanıyıp da ona saygı duymamış bir insan tanı- madım. Kültür tarihimiz yazıldığın- da, o tarihte Vera'nın da adı sevgi ve dostlukla anılacaktır. Onun dostlannın düşüncesinde Vera her zaman ölümsüzlüğü- nü koruyacaktır. 'Hayatıma ışık, iylllk ve destek verdl' NATALYA RUMYANTSE- VA (Türkolog-Konsolos yar- dımcısı - Vera Feonova'nın ar- kadaşı) - Vera'yla 1979'da, ha- yatında önemli bir rol oynayan Nâzını Hikmet'in çevirmeni ve arkadaşı Ekber Babayev aracı- lığıyla tanışmıştık. 0 zaman- dan beri birbirimizden ayrılma- dık. 0 benim akıl hocam, arka- daşım, ablam gibiydi. 0, deniz feneri gibi toplardı insanlan ya- nına. Hayatıma ışık, iyilik ve destek verdi. Yanında her zaman çok en- teresan insanlar olurdu. Ve- ra'nın sıcacık, samimi, ışıklı bir ha\ ası vardı. O yıllarda Tür- kiye'dekı birçok insan, Rus- ya'yı değil Vera'yı ve arkadaş- lanmızı görmek için gelirdi Rusya'ya. Aziz Nesin en çok gelenlerden biriydi. AB Nesin, Ahmet Nesin, Demirtaş Cey- hun, Cengiz Bektaş, Edip Can- se\«r, Asrnı Bezirci, Güngör Dil- men ve eşi, Rıfat Dgaz... Çağdaş Rus yazarlanndan da Vera'yı tanımayan yoktu, onJar- la birlikte de buraya geliyordu. Bir köprii gibiydi; aslında eski Galatagjbi... Vera, emekli olun- ca Yazarlar Birliği üyesi oldu ve sürekli çeviri yaprı. Orhan Pa- muk'la tanıştı ve onu çok sev- di. Büyük bir merakla 'Kara Kitap'ı çevirdi. Geçen kasım- da da 'Benim Adım Kırmıa'yı çevirmeye geldiğinde gördüm onu son olarak. Daha sonra Os- manlı tarihi üzerine iki cıltlik bir kitap çevirdi. Son olarak anıla- nnı yazıyordu, anlatacak çok şeyi vardı. Kitap Fuan'na sürek- li gelirdi, bu kasımda da davet üzenne gelecekti. Vera, bu emeklilik yıllarını zevlde yaşamak istiyordu. Is- panya'dan davet ettiği bir arka- daşının yanında ölmüş Vera. Hiçbir rahatsızlığı yokru, ken- dine iyi bakardı, dışan tepki vermez, içine atardı, insanlara çok destek verirdi, belkı de onun için kalbi yorulmuştur... 'Anısını yaşatmak heptmlzin görevl' ATAOL BEHRAMOĞLU - Vera Feonova'nın apansız ölüm haberi beni hem Türk ede- biyatına büyük hizmetleri ol- muş, hem de kardeş kadar ya- kın bir dostun acısıyla yarala- dı. 196O'lı yıllardan bugünlere Sovyetler Birliği'ne, Mosko- va'ya giden diyebilirim ki istis- nasız bütün yazarlanmız, sa- natçılanmız Vera'nın dostlu- ğunu, yakınlığını, yardımlannı görmüştür. Onun amsım yaşat- mak hepimizin görevidir. TUNCERCÜCENOĞLU- Vera Feonova, Türk edebiyatı- nı eski Sovyetler'e taşıyan ka- dın. O kadarçok çeviri yaptı ki... AzizNesin, YaşarKetnaL, Nâzun Hikmet... Birçok yazanmızı ve yapıtlannı Rus diline kazandır- dı. Çok saygıdeğer bir insandı, acımız sonsuz... CENGİZ BEKTAŞ - Yazı- nımızın Moskova'daki koruyu- cu meleğiydı o... Doğu Dilîen Enstitüsü'ndekiyararlıkJan bir yana, birçok kişiye Türkçe öğ- retmişti. Yazınımızın Sovyet ül- kelerinde tanınmasında çok ça- lışmış bir dosttu. Dilimizden yaptığı çevirilerle ödüller al- mıştı. Sevgi dolu bir elçiydikı- sacası... Türkiye Yazarlar Sendikası Vera'yı onur üyeliğine seçmiş- tı. Bunu bıle bildiremedik ken- disıne... Kültür Bakanlığı'na, bir 'plaket'le teşekkür edilecek Türkologlar arasında önermiş- rik. Bunun için bir tören yapıl- masını istiyorduk. Nedense Ba- kanlık'ın bütçesi buna yetme- mişri. Ülkemiz için yeri doldu- rulamayacak bir yandaştı Vera. Ben dışandaki en yakın dosru- mu yitirdim. HAYATİ ASILYAZICI - 1965'ten beri tanıyorum Vera Feonova'yı. Gerçek bir Türk dostuydu. Rusya ile Türkiye arasında bağ oluşturan tek Tür- kolog, Sovyet Yazarlar Birli- ği'nin Türkiye Masası sorum- lusuydu. Vera Feonova'yı yi- tirmekten büyük üzüntü duy- dum. 'Türk edeblyatı İçin bir ötnür çalıştr AYDESHATtPOĞLU-Ve- ra Feonova Borisovna, Türkiye için ve Türk edebiyatı için bir ömür iyi niyetle çalışmış bir Türkologdu. Uzun yıllar Sov- yet Yazarlar Birliği Türkiye Ma- sası Sorumlusu olarak çalıştı. Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Kemal Tahir, Bekir Yüdız, Fa- kirBay'kurtgıbi birçok yazan- mızın yapıtlannın Rusçaya ter- cüme edilerek yayımlanmasını sağlamıştı. Ve bu çabaları 196O'lı yıllardan yani Türki- ye'de uluslararası, üniversite- lerarası şenlikler düzenlendiği yıllardan başlar. 1979'da Rus- ya'ya gittığımde daha sıcak bir dostluğumuz oldu ve bu gezi- nin izlenimlerıyle yazdığım 'Ben Size KonukGeien' adlı kı- tabımda ona adanmış bir şiirim de v ar. Bana son yazdığı mek- tubunda 'tlkbahardageldiğim- degöriisüriiz' dıyordu ama kıs- met olamadı. ALÎ NESİN - Vera Feonova, Türk edebiyannın tam anlamry- la bir aile dostuydu. Çok genç ve zamansız kaybettik. En son gördüğümde Türk yazarlany- la ılgiîi anılannı yazmakta ol- duğunu, ama her şeyi yazama- yacağını söylemişti. Umanm yazmak istediklerini yazabil- miştir. Bir kuşak Türk yazan- nı meziyetleri ve kusurlanyla çok yakından tanırdı. Birkaç ay önce Nesin Vakfı'nı ziyarete gelmiş ve çok sevmişti. Babam adına da sevinmişti. Onu bu se- vinçle uğurlamış ohnam tek te- sellim... Galeri Apel'de Metal İşlen' • Kültür Servisi - Her yıl bir sergisinı sanatta ifade aracı olarak belirli bir malzemenin kullanışına ayıran Galeri Apel, geçen yılki 'Tahta Işler" sergisinden sonra bu yıl da 'Metal Işler' başlığı altında bir sergi düzenledi. 3 Temmuz'a kadar sürecek sergide, Lale Çavuldur, Güler Güngör, Selma Gürbüz, Şirin Iskit, Yücek Kale, Kurucu Koçanoğlu, Suzy Hug Levy, Leyla Sakpınar, Tuğrul Selçuk, Emre Senan, Yıldız Şermet ve Esma Paçal Turam'ın işleri yer alıyor. (Galeri Apel Tel: 0 212 292 72 36) Emine Sevgi Özdamar'a ödül • BERLİN (,\A) - Türk yazar Emine Sevgi Özdamar, Almanya'nın önemli edebiyat ödüllerinden "30. Bergen Şehır Yazan' ödülünü kazandı. Frankfurt kentindeki Bergen-Enkheim Kültür Derneği'nden yapılan açıklamada, Özdamarın yaklaşık 15 bin Euro tutanndaki ödülün yanı sıra Frankfurt kentinin Bergen ilçesindeki 'Yazar Evi'nde bır yıl süreyle bedava orurup çalışabileceği belirtildı. Özdamar'ın, söz konusu evin anahtannı, daha önce bu evde 1 yıl süreyle oturan yazar Uwe Timm'den 29 Ağustos tarihinde devralacağı ifade edildi. Malatya dogumlu olan, Berlin'de yaşayan ve bu ödülü kazanan ilk Türk yazar olan Özdamar. Almanca yazdığı 'Hayat Bir Kervansaray' adlı romanıyla tanınıyor. Gülsin Onay Bilkenrte çalacak • ANKAR4 (AA)-ŞefEmıl Tabakov yönetimindeki Bilkent Senfoni Orkestrası, 10 Haziran Salı günü bir konser verecek. Gülsin Onay'ın solist olarak katılacağı konserde orkesrra, Rahmaninof'un 2 ve 3 no'lu piyano konçertolannı yorumlayacak. Adam Kitabevi'nde kitap şenliği • Kültür Senisi - 160 yayınevınden 43 bin kitabın sergilendıği Kitap Şenliği, 15 Haziran'a dek Beyoğlu Adam Kıtabevi'nde sürecek. Adam Bilim Sanat, Can, Doğan Kitap, Dost, Everest, tletişım, Metıs, Remzı, Tarih Vakfı Yurt Yayınlan'nın da bütün kitaplannın yer aldığı şenlikte, Kaan Aslanoğlu, Duygu Asena, Ataol Behramoğlu, Hasan Cemal, Çevat Çapan, Çan Dündar, Turgay Fişekçi, Ara Güler, Mehmet Günsür. Se\an Nişanyan, Erdal Öz, Demir Özlü, Hakan Savlı gibi yazarlar imza günJeri düzenleyecekler. Şenlik kapsamında kıtaplar yüzde 20 - 40 indirimle sarışa sunulacak. Uzak' halya'da gösterilecek • ROMA (AA) - Gannes Film Festivali'nde Jüri Büyük Ödülü'nü ve En tyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü alan Nun Bilge Ceylan'ın 'Uzak' filmi, 11 ve 12 Haziran'da Roma'da gösterime girecek. Roma'da bazı sinemalann düzenlediği Cannes Film Festivali'nde ödül alan filmlerin özel gösterimleri çerçevesınde. 'Uzak' filmi alt yazılı olarak ttalyan sinemaseverlerle buluşacak. Filmin dağıtımıru üstlenen Lady Film, 'Uzak'ın Italya'da sonbahar aylannda da gösterimde olacağını açıkladı. IQ0$PtnDO$ ınrannTionfli OPfMvt opreflanD &OLt rtsnvoLi Munrtsnvdi 14 • 17 Haziran/Jun» 2003 AJDA G Verdi Oeviet Opera ve Batea Genel Mudûriuğü Dtrectorate General of State Opera and BaUet 21 Haziran/June 2003 HAREM Osmanlı Usûl Uunğı Devlet Opera ve Batesı Genel Mudûrtûğu ' Ongınal Ottoman Musıc Dırectorate General of State Opera and Ballet 25 -26 Haziran/June 2003 TURANDOT Q Puconı Sofya Ulusal Operası / 77» Soffa Nabonat Opera 03 Temmıa/July 2003 SPARTACUS A Khachıaturan Rusya N Kasaduna ve VVasılyov Buyuk Mosfova Klasık Batesı / Russta Grand Moscovr Classıcal Ballet of N Kasatkına and V Vasılyov 09-10 Temmuz /Juty 2003 PRENS IGOR / PR1NCEIGOR A Borodm Istanbu! Devlet Opera ve Baiesı ' Istanbul State Opera and BaHe! 16-17 Temmuz/July 2003 NABUCCO G Verdı fzmır Devlet Opera ve Balesı / Izmır State Opera and Ballet 23 Temmuz/July 2003 ROMEO & JULIETTE S Prokoflev Mefsın Devlet Opera ve Balesı' Mersın State Opera and Ballel 30 - 31 Temmuz üuly 2003 LA TRAVIATA G Verdı Antalya Devlet Opera ve Balesı' Antalya State Opera and Ballet 06 Ağustos /August 2003 GISELLE A Adam A.ntalva De. let Opera ve Balest Antalya State Opera and Ballet 08 Ağustos /August 2003 CARMINA BURANA C Orff Antalya Devlet Opera ve Balesı' Antalya State Opera and Ballet 13 Ağustos /August 2003 CAVALLERIA RUSTICANA P Mascagnı IPAGLIACCI R Leoncavallo Antalya Devlet Opera ve Balesı > Antalya State Opera and Ballet 16 Ağustos/August 2003 FINDIKKIRAN / THE NUTCRACKEft PI Tchaıkowsky Kırgız Cumhunyet Ulusaf Akademık Opera ve Balesı y RepublK of Kyrgyzs Natmnal Academc Opera and Ballet Opera / Opera Bale' Baılel Opera/Opera Bale f Ballet Opera Opera Opera ı Opera Bale Satlet Opera ı Opera Bale' Salteı Konser / Concert Opera; Opera Opera ı Opera Bale Sallet DANIŞMA / INFORMATUN: Amalya Tanrtım Ofn> AnUly* AI««OIOTİ ltuz*»ı Tcl Ü 241 231 5C M-9S Antalya t ^ v i « Opcra ve &al«*l MudühuğO T*l 0^42-243 SS 49 F*ks 0 242^43 BS 27 BİRLEŞMİŞ MİLLETLER HİMAYESİNDE Bingöldepremive Afrika'daki AIDS öksüzleri yaranna Mısır Opera ve Balesi gösterisi Ataturk Kultur Merkezı 10 Haziran 2Ü03^Sâlı Saat: 20.00 Bıletler g &ietrx m gışelennde M. RumeuHısan T J 1 Q IviL»knbırTttrki>e 1/14 Haziran • Saat. 21:00 Obğan Mucizeler j % „ . Bugün BoeingBoeing y W Südi tfçık rnalrosu <J ft fcaril gian (0212ı 263 00 '6 \ jligg ICJ 6,4' 0212ı 292 9: it I '0216ı !\" «' J KÜLTÜR • SANAT •Katkılanndan dotayı ATV CNN TURK ETV SHOW TV SKY TÛRK, TRT. TVa. NTVRADYO RADYO ODTU AKŞAM CUMHURİYET HURRİYET MİLLİYET RADİKAL SABAH TURKISH DAILY NEWS ANKARA MAGAZİN, UEDIA CAT TOURISM WORLD e teşekkur eaenz • FRANSIZ'dan Fransızca dersleri ve günlük konuşma dersleri verilir. Tel: 0536 34152 90 Mehmet Faraç KOTULER MAHALLESİ "Kanlı topraklarüa bir Urfa destanı..." Tüm kitapçılarda GUnizi Vayıncıtık 0.212 512 11 72 BeyogİL ALKAZAR 293 2466 1145 • M M 1630-1930-2115 OrtaköyAFM 230 9438 13 45-16-5 1845-2115-Ctes.Pzr 1115 KaaıkövTEPECMBMXX3398585 1215-1430-1645-^900-2115-Cu Ctesı24O0' Kadıkoy BROADWAY 346 1 481 " 15-13 30-16^X1-18.30-2115 KORSAN KİTABINKORSAN ALICISIOLMAYINIZ. Bilim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği (BESAM)