Katalog

2 9 HA2İRAN 2003 PAZAR CUMHURİYET SAYFA MUZIK ABDÜLCANBAZ PETROL SAVAŞLARI TURHAN SELÇUK CTOZLIJ , c c-pl-ERİ PAF^A "DOLü , FAJ<AT HAHKÜM HA^TAl-AtVA. , yA DA PİMA-S- İLIETİHE İKl^Ei-EP-E- B E N 2 - E Y E N " İ N S A N I A P A » Î * A S T AT>AMl-£sî2- VA frAlAMAND^-, y A D A firİ4 ' Ö İKAlVVyûN ^OFÖRLE£İD(f£... öfom Murat Öztürk, çalışmalannda bağlama çeşitliliğini sergilemeyi amaç ediniyor BirtutamsaçınanıolsunHATİCETUNCER Okan Murat Oztürk. halk tnüzi- ğini ve bağlama çalma teknikleri- ni ustalan izleyerek öğrenen ve ça- lışmalanyla geliştirmeye çalışan bir sanatçı. Yıllarını Anadolu'nun kültürel çeşitliliğini yansıtan bağ- lamanın çalınış şekillerini öğrenmek ve uygulama çabası içerisinde ge- çiren Öztürk, her yeni çahşmasın- da kendini geliştirmeye, farklı mü- zisyenlerle bir araya gelerek müzi- ğin derinliğine ulaşmaya çalışıyor. jeolojl eğltlml Jeoloji mühendisliği eğitimine karşın Ankara'da halk müziği us- talannın ışığından yararlanma fır- satını bulan Okan Murat Öztürk'ün 1988'de kurduğu Bengi Bağlama Topluluğu 1994'teki AnkaraUlus- lararası Müzik Festivali'nde büyük ilgi gördü. cura lle llk adım Öztürk, Erzurumlu müzikle iç içe bir aıleden gelıyor. Babası ut çalan, yöresinden türkü derleyen BedriÖztûrk'ün halk müziğine yö- nelişinde etkisı büyük. Babasının he- diye ettiği cura, yaşamının gidişi- ni belirlemiş. Ankara'daki halk müziği koro- larında ustalan tanıma şansı bulan Öztürk bağlamanın yerel çalınış- larını, tavırları, ınceliklerıni öğ- renmeye başlamış. Bağlama aile- sinin sayısız türüyle karşılan Öz- türk'ün Bengi Bağlama Toplulu- ğu'nu oluşturması bu döneme rast- lıyor: "Bağlamanın hâlâdeğişime açık, çok yönlü bir çalgı olduğunu gördünı. Yurtdışında da elimden geldiğince enstrümanlan tanınıa- ya çalıştım. Bağlama rürü çalgılar, Uzakdoğu'dan Latin Amerika'ya kadar çok yaygın, ama çok an bağ- lama kadar getişme gösterebilecek durumda." Ankara'nın dezavantajı Bir müzisyen için Ankara'da ya- şamayı hem avantaj hem dezavan- taj olarak değerlendiren Öztürk'ün yetişme sürecinde "Turkish Auten- tic Saz" albümü ilk önemli adımı. Bengi Bağlama Topluluğu'nu yan- sıtan bu projede amaçlanna uygun darak bağlama ailesi çeşitliğini sergiliyorlar: "Ben ve benim gibi çalışan arka- caşlar, otantik kaynak değiliz. Ben <tantikkaynağı münıkün olan en sa- ûkşekliyle takh't etmeye de çahşnu- Ankara'daki halk müziği korolannda ustalan tanıma şansı bulan Okan Murat Oztürk bağlamanın yerel çalınışlannu tavırtan, inceükkrini öğrenmeye başlamış. Oztürk.Ankara'da yaşamayı hem avantaj hem dezavantaj olarakdeğerlendiriyor. yorum. O zaman benim tarzımda müzik yapan insanların niteUk far- kı olması gerekiyor. Müziği tekrar- larken ona birtakun müdahaleler- de bulunuyoruz." Türkülerin coğrafyası Türküler, içinde doğduğu coğ- rafyadan kopanp farklı amaçlarla ği Okan Murat Öztürk'ün üzerin- de en çok çalıştığı konulardan bi- n: "Bumüdahaleler,Türkiye'debu- gün tam bir keşmekeş içcrisinden ya- pıhyor. Konserierde, bariarda söy- lenirken halk müziğini detaylı sor- gulayan çok az insan \ar. Ben geleneksel bir müzik icracı- sı aynı zamanda çoksesHliğe de ya- kın durmaya çalışan biri olarak, ge- ticari kaygılarla tektipleşnıe> e baş- ladL Türkiye'de geleneksel müzik- teki nıakam unsuru, Batdı armoni- lere uydurulma>a çahşıhyor. Bu mo- dernÜk adma üzerinize obnayacak bir kahbazorla girmeye çahşmakgi- bi bir şey." Hacettepe Üniversitesi Devlet Türk Müziği Konservatuvan'nda "Zevbek Kültürü" üzerine bir tez • Okan Murat Öztürk, Erzurumlu müzikle iç içe bir aileden geliyor. Babası ut çalan, yöresinden türkü derleyen Bedri Öztürk'ün halk müziğineyönelişinde etkisi büyük. Babasının hediye ettiği cura, yaşamının gidişini belirlemiş. _ _ söylenmeye başlandığında dönü- şüme uğruyor. Savaş sonrasında yakılan bir ağıt ya da bir âşığın tür- küsü artık farklı koşullarda, farklı mekânlarda söylenir hale geliyor. Bu dönüşüm içerisindeki müda- halelerin hangi zeminde olabilece- leneksel makamlann. usullerin, ic- ra özdhklerinin korunması ve o ses- lerle, o ağızlarla söylennıesine dik- kat ediyorum. Benim müdahalele- rinıden biri bu bağlamadaki çeşit- üüği sergikmeye çahşmaktır. Günümüzde bağlama, teknik ve hazırlayan Öztürk, bu araştırmala- n sırasında Anadolu'dakı ritım fark- lıhklannı daha iyi anlamaya başla- mış: "Anadolu müziğine, 'zaman- da derin mekânda yaygın' özelliği- ni dikkate alarak bakmaya çalışnt)- rum. Çünkü Anadolu coğrafyası Türkiye suurtanndan çok daha ge- niş. Çok farkh etnik unsurlar, din- sel, farkh yaşam tarzlan ve kültür- lerte eklemlenmiş, bütünJeşmiş. Tür- kiye sınırian dışında kalsa bile baş- ka halklara özgü görülen pek çok kültürel öğe Anadolu'nun yaygm- hğını kanıthyor. Dolayısı>la çeşitti- Uğe önem veren bunlann sürdürül- mesi ve korunması gerektiğine ina- myorum. Ben çeşitlüiğin, farkhhğnı anlaşümasmdan ve korunarak ser- gilenmesinden yanayun." Erkan Oğur'un derlnllğl Öztürk, 1998 'de "Eski Havalar", 1999'da Bengi Topluluğu ile birlik- te "Güneş Bahçesnden Ezgfler" den sonra Erkan Oğur'la birlikte "Hiç" albümünü çıkardı. Üçüncü solo al- bümü "Bergüzar'ı da Oğur'un kat- kılanyla çıkaran Öztürk, bunu bir şans olarak değerlendiriyor: tt Er- kan Oğur, birinıiyle, kişiligiyle be- ni çok etkilemiş bir sanatçı. Hiç al- bümünde müziğin daha derinliği- ne yönelmek konusunda büyük et- kiler aldım. Bergüzar'da teknik kaygılardan çok nıüzikal derinlik ifade edildi." Öztürk, yine Anadolu'nun müzi- kal çeşitliliğini anlatmak istediği Bergüzaralbümünde "GemilerGi- resun" türküsünü İsmail Hakkı De- mircioğlu seslendiriyor. Albüme. bozlak icrasının en önemli isimle- rinden Mehmet Erenler de katkıda bulunmuş. Cermir Bağları ve Bergüzar Albüme adını veren Bergüzar sözcüğü "Germir Bağlan" türkü- sünden alınmış. "Germir Bağlanflk kez bu albümle gün ışığına çıktı. Germir Bağlan'nı yapüktan sonra 'Adını gen alan köy Germir' diye bir haber okuyunca çoketkOendim. Germir, Kayseri'nin çok eski bir kö\ii. Rumlar, Ermeniler, Türkler yüzyıllarca birlikte yaşamışlar. İçiş- leri Bakanhğı köyün adını Konak- lar olarak değiştirmek istemiş. Kö- \ün yerleşik insanlan değiştirflme- mesi için açtıklan davayı kazanmış. Germirin inandığım çeşhüKğin sim- gesi olduğunu gördünı. Türküde bir aşk hikâyesi var. Ber- güzar anı olarak saklanan şey an- lamına geüyor. 'Bergüzar yollamış ellerin' diyor. Sevgililer haüra diye saçlarun göndeririermiş eskiden. Bu türküden kendimce burada sö- zü edilen aşkuı topluluktan ild in- sanm aşkı olduğu anlammıçıkardnn. Albümün ismini de Erkan Oğur bövle kovdu." 8 yıl aradan sonra ilk single çıkıyor MFO'den Ele GüneKarşıMazhar Fuat Ozkan'ın 8 yıl aradan sonra birlikte yaptıklan ilk kayıt MFÖ single'ı yann piyasaya çıkıyor. "Ele Güne Karşı" ve "Yabnzlar Gan"nı yeni düzenlemeleriyle yorumladıklan single'ın kayıtlan Amsterdam'da yapıldı. Otuz yıldır birlikte çalışan Mazhar Fuat Özkan, sekiz yıldır birlikte albüm yapmamışlardı. Kalan Müzik'ten Cültekin için albüm Gül türküleriyle gösterilen saygı LÜTFÜ GÜLTEKİN GÜL T Û R K O L E R İ Kalan Müzik Belçika"da yaşayan halk ozanı Lütfıi Gültekin'ın türkülerini "Gül Türküleri" nde toplayarak sanatçıya saygı albümü hazırladı. Gültekin'in türküleri bugüne kadar Musa Eroğju'ndan Sabahat Akkiraz'a kadar birçok sanatçı tarafından yorumlandı. Albümde türküleri Emekçi, Erdal Erzüıcan, Dertii Divani, Engin .\rslan, Ulaş Özdemir, Yılmaz Çelik, AB Asker seslendiriyor. Türk müziği sevenler için kaynak Yaşarhn albümü kitabıyhı beraber Tanburi Cemil Bey'den bu yana en büyük tanbur icracısı Necdet Yaşar'ın arşiv kayıtlanndan oluşan serinin ikinci albümü yayımlandı. Albüm, Yaşar'ın 1999 yılında genç müzisyenler Göksel Baktagir (kanun) ve Murat Aydemir'le (la\ta) kaydettiği iki önemli eseri de içenyor. Yaşar'ın ilk albümünde olduğu gibi CD'si bir kitapla birlikte hazırlanan albüm, müzik se\enler için önemli bir kaynak. Alekxandros Karozas Yunan asıllı yapınıcı ve bestecilerinden AJek- xandros Karozas Beyoğlu'nda simit yerken. Karştyakadan Açıknava y ya uzanan selam Avrupa'mn tanınmış Yunan asıllı yapımcı ve bestecilerinden Alekxandros Karozas ve rembetiko ve folk müziğinin ünlü yorumculan Babis Tsertos ve Najda Karajanni, yann Açıkhava Tiyatrosu'nda bir konser verecek. Türkiye'nın ünlü müzisyenlen tlhan Şeşen ve Fatih Erkoç'la birlikte verecekleri konserde Türk ve Yunan halklannın kardeşliğine bir kez daha vurgu yapılacak. Mikis Teodarokis, George Dalaras gibi yabancı müzisyenlerin yanı sıra Zülfü Livaneli'yle de çalışmaları olan Alexandros Karozas, konserde şarkı söyleyip buzuki çalacak. Nadja Karajanni ise îlhan Şeşen ve Fatih Erkoç'a eşlik edecek ve rembetiko müziğinden örnekleri seslendirecek. Karozas, Berlin'de 2000 yılında sahneye konulan ışık şovu "MiUienniumevenfte konserini "Huma Kuşu" türküsüyle açmıştı. îstanbul'a sık sık gelen"Karozas, tstiklal Caddesi'nde dolaşırken sorularımızı yanıtladı. 'Huma Kuşu bir sembol' - Milenyum konserinde neden Huma Kuşu'nu seslendirdiniz? - Huma Kuşu, her şeyden önce çok güzel bir türkü. Milenyum konserinden bir ay kadar önce TRT'de bir programa davetliydim. Program çerçevesinde Kapadokya'ya gittim. Orada tesadüfen radyoda çok eski bir versiyonunu dinledim ve çok hoşuma gitti. Millenyumun müziği hazır olduğu halde programı değiştirip 'Huma Kuşu'nu da dahil ettim. Modern-etnik bir orkestrasyon ile konserin ilk şarkısı olarak sundum. Berlin, Türkiye • Ilhan Şeşen ve Fatih Erkoç'la Açıkhava Tiyatrosu'nda konser verecek olan ünlü Yunanlı müzisyen Alexandros Karozas, 2000 yılında Berlin'deki konserine 'Huma Kuşu' türküsüyle başlamıştı. sınırian dışında Türklerin en çok yaşadığı yer. Berlin gibi bir kentte Türkçe bir şarkıyla böyle bir konsere başlamak benim için sembolik olarak çok önemliydi. Konsere gelen 2 milyon, ekran başında 200 milyon kişi türküyü dinledi. Konserin ardından nasıl bir şarkı olduğu ve bir ^ — — ^ ~ Yunanhnın neden Türkçe bir esere yer verdiği en sık sorulan sorulardan biriydi. - Istanbul'u seviyorsunuz. tstanbul'un müziği nedir? - tstanbul'un müziği sokaklann dili ve sesidir. Ayrıca tabii ki Rum, Sefarad ve elbette Türk sanat müziği işte bu tarzları Istanbul'la bağdaştınyorum. Müziğin gelişimi, oluşumu yüzyıllar sürer. Bazen Istanbul'da dinlediğim müzik pek tanımadığım halde çok tanıdık geliyor. Birlikte şarkı söylemek - Konser programınızı anlatır mısmız? - Elbette rembetiko, Mikis Teodorakis'in müziği, kendi bestelerim ve her iki dilde de söylenen şarkılardan oluşacak. Kavafis'in 'Sesler' şiirini bestelemiştim. O eserimi 1999 depremzedelerine adadım. Bu eser de repertuvarda var. tlhan Şeşen ve Fatih Erkoç gibi Türkiye'nin sevilen sanatçılanyla birlikte şarkı söyleyeceğiz. Bu konser için seçtiğim Yunanlı müzisyenlerin, Türkiye'yi tanıyan ve kültürünü sevenlerden oluşmasına özen gösterdim. - Halklann kardeşliğinde müziğin ortak dili çok önemli değil mi? - Müziğin gücünü fazla abartmamak gerek, ama halklann duygularını anlatmak ve ifade etmek için müzik en ıyi yollardan biri. Gördüğümüz gibi her yerde müzik yapıldığı halde, dünyamızda savaşlar hâlâ sürüyor. Banş için umudu hiçbir zaman yitirmemek gerek; ıster müzikle, ister müziksiz. Ben müzisyen olarak buna bir nebze katkıda bulunabilirsem ne mutlu bana.