Katalog

2 1 HAZİRAN 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Avrupa Birliği'ne Uyum Yasası Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in onayını bekliyor 8. maddeaffi yoldaANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Hükümetin Selanik Doruğu'na ye- tiştirmek amacıyla hızla yasalaştırdı- ğı AB'ye uyum düzenlemesi Çanka- ya Köşkü'ne sunuldu. Yasa Cumhur- başkanı'nca onaylanırsa, Terörle Mü- cedele Yasası'nın 8. maddesini çiğ- nediği gerekçesiyle tutuklu ve hü- kümlü bulunanlar sahverilecek. Özel tele\T2yonlar, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun en geç 4 ay içüıde yönet- melik hazırlamasının ardından fark- h dil ve lehçede yayına başlayabile- cek. Avukat bulundurulmadan aluıan ifadelerin delil sayılmamasına iliş- kin hüküm DGM 'nin görev alanında da uygulanacak. AB'ye uyum için hazırlanan 6. paketle getirilen düzen- lemeler şöyle: >/ Propagandayı terör suçu kapsa- mında cezalandıran Terörle Mücade- le Yasası'nın 8. maddesi yürürlükten kaldınldı. Terör tanımı degiştirildi. Bir eylemin terör olarak değerlendi- rilmesi "cebirveşiddetkuDaıularak gerçekleştirUmesi ve suç teşkil etme- si" koşuluna bağlandı. Bu madde ne- deniyle hakkında işlem yapılanlar cumhuriyet savcüannca serbest bı- rakılacak, tutuklu olmayanlann dos- yalan kapatılacak. Cemaat vakıffarına başvuru İçin ek süre \/ Yakalanan veya rutukJanan ki- şilerin haklanna ilişkin Ceza Muha- kemeleri Usulü Yasası, Devlet Gü- venlik Mahkemeleri'nin görevine giren suçlarda da uygulanacak. Böy- lece, gözaltında bulunduğu süre için- de avukat yardımından yararlanma hakkı tanınmadan aluıan ifadeler yar- gjlama aşamasında delil sayılmaya- cak. ^ Annesi tarafından şeref kurtar- mak gerekçesiyle yeni doğmuş ço- cuğa karşı öldürme eyleminin işlen- mesine karşı öngörülen ceza "4 ile 8 yüarasında" iken ağırlaştınlarak "8 ile 12 yıl arasına" çıkanldı. • Cemaat vakıflanna, taşınmaz mal edinme hakkıyla ilgili başvuru için 18 ay ek süre tanınıyor. • Seçimlerde özel radyo ve tele- vızyonlann yayın ilkelerini belirleme- ye YSK yetkili kılındı. Ifade özgür- lüğünü genişletmek amacıyla, YSK'nin yaptınm yetkisini uygula- madan önce daha hafif cezalan ka- demeli olarak uygulamasına olanak tanındı. Yaym kuruluşunun uyanl- ması, suçun yinelenmesi durumun- da program yayınının durdurulması, ileri aşamada ise televizyon yayını- nın 7 güne kadar durdurulmasına dö- nük yaptınmlar öngörülüyor. Evlilik dışı çocuğa anne soyadı • Anne babalann çocuklanna ko- yacaklan adla ilgili sınırlama daral- tıldı. Çocuklarayalnızca "ahlakku- raOanna uygun düşmeyen veya ka- muoyunu inciten adlar" konulama- yacak. Evlilik dışında doğan çocuk annesinin soyadını alacak. Farklı kül- tür veya etnik kökene bağlı yurttaş- lar, çocuklanna ad seçmekte daha özgür hareket edebilecek. • AİHM kararlanna dayanılarak öngörülen "yeniden yargüanma hak- kmm" alanı genişletüiyor. tnsan Hak- lannı ve Ana Hürriyetlerini Koruma- ya Dair Sözleşme'nin ve ek proto- kollerinin çignenmesi. "idari yargT alanmda da yargılamanın yenılen- mesi nedeni kabul edilecek. • Imar Yasası'nda yer alan "ca- mi" ibaresi "ibadet veri" olarak de- • AB'ye Uyum Yasası onaylanırsa, Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesinden hükümlü ve tutuklular sahverilecek, DGM ifadesinde de avukat bulundurulacak, töre cinayetine indirim kalkacak, özel televizyonlar farklı dil ve lehçede yayın yapabilecek, AÎHM karanna göre yeniden yargılanma hakkı idari davalar için de uygulanacak. ğiştirildi. Yeni hükme göre, imar planlannın tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin koşullan ile gelecekteki gereksinimi göz önünde tutularak ibadet yeri aynlacak. MCK Cenel Sekreterliği temsilcisl çıkanldı •" Sinema, video ve müzik eserle- rine dönük denetimin kapsamı, ana- yasanın başlangıç bölümü ve 2. mad- desindeki ilkelerle sınırlanıyor. Bu eserler yalnız, cumhuriyetin anaya- sada belirtiJen temel nitelikJerine, dev- letin ülkesi ve milletiyle bölünmez bürünlüğüne, genel ahlak ve genel sağlık ile kamu düzenüıe uygunluğu yönünden denetlenebilecek. Aynca denetleme kurulundan Milli Güven- lik Kurulu Genel Sekreterliği temsil- cisi çıkanldı. Yetkili mercilerin bu ge- rekçelerle verdiği kararlar, 24 saat içinde yetkili sulh ceza yargıcının ona- yına sunulacak. Yargıç kararını 48 sa- at içinde açıklayacak, aksi halde ka- rar kendilığınden kalkacak. %/ Özel radyo ve televizyonlar, Türk yurttaşlannın günlük yaşamla- nnda geleneksel olarak kullandıkla- n farklı dil ve lehçelerde yayın ya- pabilecek. Buna göre, devlet kuru- luşlan dışındaki yayın organlan da Kürtçe dahil farklı dil ve lehçelerde yayın yapabilecek. Denetim ama- cıyla RTÜK'e bölge örgütlenmesi- ni gerçekleştirme olanağı tanındı. Töre cinayetine Indlrlm yok >/ Seçim dönemindeki yayın ya- sağı, gelişmiş ülkelerin seçim siste- mine koşut olarak seçim gününden önceki 24 saat olarak daraltıldı. \/ Eş. kardeş veya füruundan (ço- cuklar-torunlar) birini zina halinde yakalayıp suç işleyen Jdşiye uygula- nan ceza indirimi kaldınldı. Özel bir tahrik hali olarak düzenlenen Türk Ceza Yasası'nın 462. maddesi yü- rürlükten kaldınldı. Ömür boyu hapls cezası */ Savaş ve çok yakın savaş tehdi- di hallerinde işlenmiş suçlar için ön- görülen idam dışında ölüm cezası- nın kaldınlmasına ilişkin genel hü- küm diğeryasalara da aktanldı. Türk Ceza Yasası, Kaçakçılığın Men ve Ta- kibine Dair Yasa, Orman Yasası ile Gelibolu Yanmadası Tarihi Milli Par- kı Yasası'nda yer alan ölüm cezala- n ömür boyu ağır hapis cezasına dönüştürüldü. Avrupa Birllği için hazırlanan 7. uyum paketiyle görev alanının daraltılması tasarlanıyor JandarmaVatnpanBÜLENT SARIOĞLU ANKARA - Hükümet Avrupa Bir- liği'ne uyum için hazırlanan 7. pake- te, Jandarma Genel Komutanlığı'nın görev alanını daraltacak düzenleme- yi de alıyor. Jandarma Teşkilat, Gö- rev ve Yetkileri Yasası'nda yapılacak degişiklikle, "belediye mücavir alan- lan'' da kapsam dışına çıkanlarak Jandarma'nın yalnızca köy ve kırsal bölgelerde görev yapması tasarlanı- yor. AKP iktidan, irticai örgütlenme- lerle ilgili operasyon yapılan bölge- yi bakanhk karanyla Jandarma'nın gö- rev alanından çıkararak bu konuda- ki rahatsızlığını göstermişti. Hüküme- tin "AB'ye uyum" gerekçesiyle ge- tirmek istediği yeni düzenleme, dev- let zirvesinde gerilime neden olabi- lecek tarhşmalı bir konuyu daha kap- sıyor. Edinilen bilgiye göre, Jandar- ma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Ya- sasf ndaki değişiklik 7. paketin kap- samına alındı. Yasada Jandarma'nın görev ve sorumluluk alanı "PöBs gö- rev sahası dışında olup 0 ve ilçe bele- diye hudutian haricinde kalan veyapo- Bs teşkilaü bulunmayan yerienür" dı- ye tanımlanıyor. Taslak metne aynen alınırsa yeni hü- kümle belediye hudutlanyla ilgili öl- çütün değiştirilmesi hedefleniyor. Bu konudaki sınırlamanın "Ü ve ilçe be- lediye mücavir alanlan dışında ka- lan_. n şeklinde değiştirilmesi amaç- lanıyor. Mücavir alan, "belediyeleriıı denetim ve sorumluluğuna verilen komşu bölgeleri" ifade ediyor. Bu durumda Jandarma'nın görev alanı yalnızca köy ve kırsal bölgelerle sı- nırlanacak. Hükümetin rahatsızlığı Mevcut yasaya göre Jandarma'nın sorumluluk alanı Türkiye yüzölçü- münün yüzde 9 lini, yerleşim bölge- lerinin ise yanya yakınını kapsıyor. Bursa'da kaçak tarikat villalannın Jandarma operasyonu ile yıkılması- nın ardından Baymdırlık ve îskân Ba- kanlığı 11 köyü mücavir alan sınınn- dan çıkararak AKP iktidannın bu ko- nudaki rahatsızlığını göstermişti. Jan- darma Genel Komutanı Orgeneral Şener Eruygur da mütevazı sayılacak bir ilde okul, dershane ve yurtlarda 4 bin 246 öğrencinin irticai eğitim al- dığını belirterek bu konudaki güven- lik yetersizliğinden yakınmıştı. DPT'run raporunda Jandarma Genel Komutanlığı'nın tüm yönleriyle Içiş- leri Bakanlığı'na bağlanması öneril- di. Jandarma, idari yönden tçişleri Bakanlığı'na bağlı bulunurken diğer yönlerden yasasında "Türk Silahlı • Hükümet, 7. uyum paketine Jandarma Teşkilat Yasası değişikliğini de alıyor. Jandarma'nın belediye 'mücavir alanlan dışına' çıkanlarak görev alanının yalnız köyler ve kırsal alanla sınırlanması hedefleniyor. Jandarma'nın bazı operasyonlanndan rahatsız olan hükümetin 'AB'ye uyum' gerekçesiyle tasarladığı düzenlemenin yeni bir gerilime neden olabileceği belirtiliyor. Jandarma'nın görev alanını sınır- lama çalışmasının gelecek yıllarda "Jandarma'yı iç güvenUk hizmetin- denaJma" planının adımı olduğu, si- yasi kulislerde dile getiriliyor. Bu ko- nudaki ilk işaret, Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) 8. Beş Yıllık Kal- kınma Planı kapsamında hazırladığı Güvenlik Hizmetlerinin Etkinliği baş- lıklı raporda kendini göstermişti. Kuvvetleri'nin bir parçası" olarak anılıyor. DPT raporu gerilim yarattı DPT'nin raporunda ise güvenlikte koordınasyonsuzluğun ve harcama- lardaki "dubKkasvonlann" önlenme- si için Jandarma'nın TSK ile ilişki- sinin kesilmesi öneriliyor. Jandarma Genel Komutanı, Içişleri Bakanı'na karşı sorumlu olmasına karşın, sicil amirinin Genelkurmay Başkanı ol- ması r^orda eleştiriliyor. Aynca Jan- darma'nın vatani görevini yapan er- lerle değil uzman kadrolarla çalış- ması, ll Jandarma Alay Komutanı'nın amirinin vali olması öneriliyor. Jandarma Genel Komutanhğı ise ra- pora karşı DPT'ye bir yazı göndere- rek "Türkiye Cumhuriyeti Jandar- ması, TSK'nin aynimaz bir parçasn dır ve sonsuza kadar da böyle kalma- yı hedeflenüstir" görüşünü bildirdi. Za- bıta ku^etlerinin birleştirilmesinin de- mokratıkleşmenin gereği gibi göste- rilmesine karşı çıkan komutanlık, Jandarma teşkilatının demokrasinin güvencesi olduğunu belirtti. Bu alanda diğer bir adım olarak Jandarma'nın, cezaevlerinin koruma hizmetinden alınması, askerlerin yal- nızca tutuklu ve hükümlülerin taşın- ması aşamasında ulaşun hizmetinde göre\- yapması gibi sınırlamalar da tar- tışılan konular arasında bulunuyor. HUK BULUNMUYOR Avrupa Güvenlik Stratejisi.. KİS ve uluslararası terorizm büyük tehdit AB'denABD'yedestek AB Dış PoJitika ve Savunma Yüksek Komiseri Solana .\B-ABD zin esi ön- cesinde AB Konseji'ne "Avrupa Gü- venlik Stratejisi" beigesi sundu. POKTO CARRAS (Cumhuriyet) - AB, Irak Savaşı nedeniyle zarar gören Avrupa-Atlantik işbirliğini yeniden inşa etmek için çalışmalannı yoğunlaştırdı. 25 Haziran'da yapılacak AB-ABD zirvesi öncesinde hazırlanarak AB Konseyi'ne sunulan "Avrupa Güvenlik Stratejisi" beigesi, Washington"ın küresel söylemlerine koşut bir söylem içeriyor. AB Dış Politika ve Savunma Yüksek Komiseri Javier Solana nın konseye sunduğu strateji beigesi, birliğin 25 ülkenin katılımıyla 450 milyona ulaşan nüfusuna dönük olası tehditlere karsı etkin önlemler alınmasını içeriyor. Küreselleşme olgusuyla güvenlik çe\Tesinin değiştiğini \iirgulayan Solana, özellikle bölgesel çatışmalara dikkat çekiyor. Keşmir ve Kore yanmadasındaki olaylann Avrupa'yı da etkilediği kaydediliyor. Solana yeni tehditleri "uluslararası terorizm, kitle imha silahlan (KİS) ve organize suçlar" olarak sualıyor. Bu tehditlere karşı gelmek için uluslararası bir düzen kurulması gerektiğini belirten Solana, belgesinde "Hiçbir ülke tek başuıa bu tehditlerie başa çü\amaz" diyor. Coğrafyanın hâlâ önemli olduğunu, Avrupa'nın da "güvenlik alanını" genişletmek zorunda olduğunu belirten Solana. Güney Kafkasya ve Rusya-Ukrayna bölgesine ilgilerinin artması gerektiğini kaydediyor. Solana, uluslararası düzenı kurabilmek için BM'nin güçlendirilmesi gereğini de yeniden gündeme getiriyor. Küresel tehdidin niteliğinin de değiştiğini, günümüzde tehdidin daha uzaktan kaynaklandığmı ve dinamik olduğunu vurgulayan Solana. "Bu nedenle, bundan böjie ilk savunma hattı vıırtdışında (AB topraklan) olacak" diyor. Solana, yeni tehditlere yanıt verebilmek için daha aktif, daha uyumlu ve daha yetkin bir sistem kurulmasını öneriyor. Savunmaya daha çok kaynak aynlmasını isteyen Solana. diplomasinin de daha güçlü bir şekilde deweye girmesi gerektiğini vurguluyor. ABD ile bu anlamda daha yakın bir işbirliği yapılmasını da öneren Solana, 25 Haziran'daki zirve öncesinde Washington yönetiminin duymak istediklerini belgelemiş oluyor. 8. maddeden 7 tutuklu yaraHanacak • Sezer'in yasayı onaylaması durumunda, 8. madde nedeniyle hakkında dava açılan ya da mahkûm olanlar hakkındaki kararlar ortadan kalkacak. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 6. AB Uyum Paketf nde yer alan Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesini yürürlükten kaldıran düzenlemeden yararlanacak hükümlü bulunmazken 7 tane tutuklu olduğu öğrenildi. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yasayı onaylaması durumunda, 8. madde nedeniyle hakkında dava açılan ya da mahkûm olanlar hakkındaki kararlar ortadan kalkacak. Yasa, Resmi Gazetede yayımlandıktan sonra tutuklulann salıverilmeleri konusunu yargılandıklan mahkeme karara bağlayacak. 6. REFORM PAKETÎ AvrupaBirliği Komisyonu memnun • Komisyon sözcülerinden Jean- Christophe Filori. günlük olağan basın toplantısında yaptığı açıklamada, TBMM'nın bu tavrmın, Türkiye'nın reform sürecinde hızlı adımlarla ilerlemekteki kararlılık ve iradesüıi yansıttığını, bu yönde açık bır sinyal oluşturduğunu söyledi. BRÜKSEL (AA) - AB Komisyonu. TBMM'nin 6. reform paketini oybirliğiyle onaylamasından büyük memnuniyet duyduğunu açıkladı. ABD Komisyonu sözcülerinden Jean-Christophe Filori, günlük olağan basın toplantısında yaptığı açıklamada, TBMM'nin bu tavnnın, Türkiye'nin reform sürecinde hızlı adımlarla ilerlemekteki kararlılık ve iradesini yansıttığını, bu yönde açık bir sinyal oluşturduğunu söyledi. Reform paketi çerçevesinde başlatılacak yeni uygulamalann bazılannın "özellüde çokönemB'' olduğunu belirten Filori, bunlara örnek olarak, şiddet kullanmadan fıkir belirtmek suçundan mahkûm olanlann durumunun düzeleceğini, Türkçe dışındaki dillerde radyo- TV yayuılanna izin verileceğini, dini ve kültürel özgürlüklerin gelişeceğini gösterdi. "AB . Komisvonu bu reformlann pratik u>gulamasuıın önemi üzerinde tsrarla durmaktadır" diyen Filori, reformlann hayata geçirilmesi ölçüsünde, AB Komisyonu'nun Türkiye'nin Kopenhag kriterlerine uyum derecesiru değerlendirecek raporunun olumlu olacağını ifade erti. ABD komisyonu sözcülerinden Filori. "Türk hükümetinin yeni reform pakeüeri üzerinde çalışöğını biBjoruz" diyerek, Ankara'yı cesaretlendirdiklerini ve bu gelişmelenn çok memnuniyet verici olduğunu söyledi.