Katalog

HAZİRAN 20O3 SALI CUMHURİYET SAYFA KULTUR kulturıg cumhuriyet.com.tr 15 JEtkinliğin doruk oyunlanndan biri de Ermeni Tiyatrosu'nca sergilenen 'Bernarda Alba'nın Evi'ydi Perdeler Trabzon'da açıldıHAYATİ ASILYAZICI Tiyatro şenlikleri, çağlann renkJe- rini taşır. Karadeniz'e kıyısı olan ül- kelerin tiyatro topluluklan, bu kez de Trabzon'akendi renkleriyle, sesleriy- l e geldiler. 4. Uluslararası Karade- niz'e Kıyısı Olan Ülkeler Tiyatro Bu- luşması, 19-28 Mayıs2OO3 günlerin- d e gerçekJeştirildi. Devlet Tiyatrolan, Kültür ve Tu- rizm Bakanhgrnın desteğiyle Trab- zon'da bu tiyatro şenliğini düzenleye- rek kaybolmaya yıiz rutan bir gelene- gi -Karadeniz'in konukseverliğini- gün ışığına çıkardı. Anılan tiyatro buluşmasına, Trab- zon Devlet Tiyatrosu, Bulgaristan Pa- zarcık Devlet Tiyatrosu, Kınm Tatar Milli Tiyatrosu, Romanya Andrei Mureşanu Tiyatrosu, Ermenistan G. Sundukyan Akademik Tiyatrosu, Gürcistan Tiflis Tiyatrosu, Sırbistan Balkanlar'ın Yeni Dalgası Tiyatrosu, Rusya Federasyonu Devlet Akademik Dram Tiyatrosu, Azerbaycan Devlet Akademik Tiyatrosu ve Moldovya Lucearaful Cumhuriyet Tiyatrosu ka- tıldı. Trabzon Devlet Tiyatrosu Müdürü Murat Gökçer ve arkadaşlan. gelen konuklarla yakından ilgılendıler ve ağırlama bakırrundan eksiksiz hızmet verdiler. Her ülkenin sunduğu oyun- dan sonraki sabah, ayru oyun üstüne konuşmalar düzenlense, bir de Türk- çe çevirisi yapılabilse, izleyicilerin il- gisini daha çok çekeceği düşünülebi- lir. Aynca şunu da hemen söyleyelim, bu tür tıyatro buluşmalan, görece bir yanşma içine sokularak değerlendi- rilse, gelecek tiyatrolar 'yarışma' kaygısıyla çok daha özenJi bir turum izleyeceklerdir. G. Sundukyan Tiyatrosu Nedense, ülkemizdeld tiyatro şen- liklennde en iyilerin seçimi yapılmı- yor. Üç değişik önerinin gerçekleşti- rilmesi, uluslararası tiyatro şenlikleri- nin gereğidir. Tarihte ilk kez bir Erme- ni Tiyatrosu, ülkemize geldi ve cum- huriyet döneminde bir tiyatro festiva-" line katıldı. Gabriel Sundukyan Aka- demik Tiyatrosu, Federico Garcia Lorca'nın çağdaş bir tragedyası olan "Bernarda Alba'nın Evi" adlı oyu- nuyla büyük ilgi gördü ve tiyatro bu- luşmasının odak noktası oldu. Yönet- men Vahe Şahverdyan da oyunu yo- rumlayışıyla olağanüstü başanlıydı. Bir orkestra şefi gibi yönettiği oyunda sanatçılann müthiş bir bera- berlikleri vardı. Her biri ayn bir karak- teri canlandırmasına karşın (değişik çalgılar gibi) bir orkestra uyumu göz- leniyordu. Karakterçizimi ustası Şah- verdyan, Sranislavskı-Meyerhold- Vaktangov gibi büyük ustalann este- tik aynmından (sentezinden) geliyor ve yaratıcı yöntemiyle çağcıllığını da kanıthyordu. 'Bernarda Alba'nın dramı... Lorca'nın tragedya üçlemesi'nde (Kanlı Düğün, Yerma, Bernarda Al- ba'nın Evi) -özellikle ilk ikisinde- şi- ır yüklü anlatımı öne çıkıyordu. Per- de açıldığında oyunun değişik yorum- da olduğunu anlıyoruz. Derin. inandı- ncı fantezisini duyumsuyorsunuz a- ma yönetmenin gerçekçiliği de "Ber- narda Alba'nın Evi"nde öne çıkı- yor. Halatlı pencereler evin havasını betımlıyor. Katolik, despot, kızlarına göz açtır- mayan bir anne. Arka planda beş ge- iyatro şenlikleri, çağlann renklerini taşır. Karadeniz'e kıyısı olan ülkelerin tiyatro topluluklan, bu kezde Trabzon'a kendi renkleriyle, sesleriyle geldiler. 4. Uluslararası Karadeniz'e Kıyısı Olan Ülkeler Tiyatro Buluşması, 19-28 Mayıs tarihlerinde gerçekleştirildi. linlikli manken, bir süre sonra evin beş kızını görüyoruz. Canlı gelinlikli mankenleri bu oyunda ilk kez görüyo- ruz. Bu oyuna özgü çözümleme doğ- rultusunda somut kadın imgeleri gö- rülür; tspanya gelenek ve görenekle- ri, bazı gerçekçi çizgiler içerir. Oyunda, Bernarda Alba'nın dramı- nı çok iyi ışlemiştir yönetmen. Gide- rek takım oyunculuğu insan duygula- nnın, düşünce ve eylemlerinin (Pepe ile Adela'nin samanlıkta buluşması gibi ya da yoldan geçen birerkeğin se- sinin duyulmasında, pencereye tır- manmalan) tutsak yaşamlannın kay- naklanna ancak böyle bir yöntemle inebilıyor. Evdeki uyumsuzluğun gör- selliği oyuncular tarafından büyük bir başanyla veriliyor. "Bernarda" ro- lünde Hasmik Aleksanyan, despot, otoriter, gerektiğinde lazlannı kamçı- layan onurlu bir anneyi simgeler; yas- h bir kadını da betimler. Plastik oyun- culuğu çok önde. "Angustias"ta Ani Mikaelyan, "Magdalena"da Aida Babacanyan, "Adela'Ma Agnessa Şahnazaryan, "Martirio"da Siranuş Esayan, "Amelia"da AJla Vartanyan 'b'eşli- si' "Adela" ilebaşkaldınyı, aralann- daki çatışmayı, tragedya ile noktala- nan sonu iyi çözümlerler. Üç perdenin de eksen kişisi, Bernarda'dır. Diğer oyunculann başanlan, oyunun bütün- lüğune katkılan, birey üzerinde top- lumsal baskının yanlışlığını öne çı- karmada etkıli oluyorlar. Olaylar ara- sında geçen ilişkileri yakından izle- meleri, Bernarda ile kızlan arasında beliren uçurumun ortaya çıkmasını da sağlıyor. Bunlar sırasıyla; "Mari- ya"da Jenya Mırtumyan, "Pon- cia"da Greta Medjılmıyan, "Pru- dencia"da Julyeta Babayan karak- terlerini yarattılar. Lorca'nın göremediği oyunu Müzik ve giysiler, sahne tasanmına ve yönetmenin yorumuna uygun ve boyutlu çalışmalardı. Lorca (1898- 1936); ozan. oyun yazan, oyun yönet- meni, kukla sanatçısı, besteci- yorum- cu. Gerçekçi bir yazar; çeşıtli toplum- sal güçlerin hareket ve karşı hareketi- nin genel çizgisini ortaya koymuştur... "Bernarda Alba'nın EvTnı 1936da yazdı. Her oyununu olduğu gibi dost- lanna okuduktan kısa bir süre sonra, faşistler Halk Cephesi iktidannı devir- diler ve darbeyle iktidara geldiler. Darbeden kısa bir süre sonra, Lorca kurşuna dizildı. Yazıp sahneye konu- lıısiınu göremediği tek oyunudur. DÜZELTME: Sevgi Sanlı'nm 8 Haziran Pazar günü yayımlanan 'Ölüm ya da ölüm budur mesele' cümlesinin doğrusu 'Olum ya da ölüm budur mesele'dir. Düzeltir, özür dileriz. OLİSÎYE DÎZÎLERÎYLE TANINIYORLAR Bakırköy'de kültür-sanat oluşumları günden güne artarak devam ediyor Istanbul J ayeni bir soluk ! OğlakHan 9yılda ı 400 kitap SELCEN AKSEL B' akırköy Belediyesi Kültür Merkezi, Yunus Emre, Ispirtohane, Kartaltepe Kültür ve Sanat Merkezleri ile Bakırköy Kültür ve Sanat Konağı (eski Halkevi) îstanbul 'un bu büyük ilçesinin son yıllardaki kültür-sanat kazanımlannın başında geliyor. Bakırköy, tstanbul'un nüfusça en ka- labalık ilçelerinden biri olmasının ya- nı sıra kentin kozmopolit yapısını his- settiren, kendine has dokusuyla dikkat çekiyor. Ilçede son yıllarda kültür ve sanat adma kalıcı bir yapılanma söz ko- nusu. Belediye tarafından yapılan yatınm- lar ve düzenlemeler, ağırlıkla halkın ih- tiyaçlan göz önüne alınarak gerçekleş- tiriliyor. Örneğin, Istasyon Cadde- si'nde iş merkezi olarak inşasına baş- lanan binanın özel olarak düzenlenme- siyle ilçe, 'Bakırköy Belediyesi Kül- tür Merkezi'ni kazanıyor. İspirtohane'de korservatuvar Yakın zamanda açılan Türkiye Ya- zarlar Sendikası (TYS) Bakırköy Şu- besi'ne de ev sahipliği yapan binada. sergi salonu, internetevi, satranç kulü- bününün yanı sıra bir de 'görme özür- lüler kütüphanesi' yer alıyor. Kütüphane, 500 üyesine zengin bir arşivle sesleniyor. Binanın iki katı ise 'Bakırköy Halk Eğitim Müdürlü- ğü'ne tahsıs edılmiş, farklı beklentile- re yönelik kurslar veriliyor, okuma- yazma dersleri de, yabancı dil eğitimi de almak mümkün. 'Yunus Emre Kültür Merkezi ise, 'Bakırköy Belediye Tiyatroları'mn (BBT) kalıcı sahnesi olmasıyla birlik- te, sergi salonu ve sinema salonuyla da sanatla insanlan buluşturan bir yer. 'tspirtohane Kültür ve Sanat Mer- kezi'. Osmanlı döneminden kalan bu yapı da yakın zamanda düzenlenerek, kültürel ve sanatsal etkinliklere ev sa- hipliği yapmaya başlamış bulunuyor. Özel tasanmlanmış bir konser salonu- nun da bulunduğu yapıda İTÜ işbirli- ğiyle bir de konservatuvar kurulmuş. Rus Elşad Bagirov'un şefliğini yaptığı 'Bakırköy Belediyesi Klasik Müzik Orkestrası ile şef Emin Aydın yöne- timindeki 'Bakırköy Belediye Or- kestrası' konserlerini bu yapıda veri- yorlar. İlçede aynı amaçla yapılandırılmış birçok merkez var, 'Kartaltepe Kül- tür ve Sanat Merkezi' de bunlardan biri. 'Başöğretmen Kültür Merkezi', emekli öğretmenlere yönelik. 'Bakırköy Kültür ve Sanat Kona- ğı' ise benzer etkinliklerle hizmet ve- rilmesinin yanında. şimdi 'Bakırköy- lü Sanatçılar Derneği'nin (BASAD) de merkezi olarak kullanılıyor. Bütün bunlar, Bakırköy Belediye- si'nin sivil toplum kuruluşlan, sanatçı- lar, engelli sanat takipçileri ve emekli eğitimcilere de verdiği değerin somut göstergeleri. Altı çizilmesi gereken en önemli nokta ise tümünün tutarh bir çizgiyi izlemesi, bölge halkının düzen- lenen kurs ve etkinliklere artan bir il- giyle yaklaşıyor olması. Bakırköy Belediye Başkanı Dt. Ah- met Bahadırlı, "Yasanın adaletli yü- rümesi için kültürel yatırımın yapıl- ması gerektiğine inanıyorum. İnsa- nın çevreye, topluma ve diğer canlı- lara olan tüm davranışlarının gerek- tiği gibi olmasını düşün, yazın ve kül- tür sanat etkinlikJerinin sağladığını düşünüyorum. Bir kentte kıraatha- ne ruhsarlarınm sayıca sanat galeri- leri, konser salonları. kütüphaneler ve tiyatro salonlarındann fazla olma- ması gerekir. Bu tablo tersine döner- se yol kat edilmiş demektir" diye- rek ifade ediyor bakışını. Kültür tabana yayılmah Kurslar ve etkinliklere katılmanın şartlan mümkün olduğunca kolaylaştı- nlmış. Bahadırlı, aksi alde amaçlanna ulaşamayacaklan görüşünde. "Müte- vazı gelirin altındaki çocukların da şanslarının olması, halk için olması, toplunıun gelir düzeyi açısından dü- şünüldüğünde tümüne yayılması ge- rekir kültürel faaliyetlerin. Belli bir tabakaya baskı kurarak oluşturulan gelişim ve oluşumların pek bir öne- mi yok" diyerek görüşünü açıklıyor. 'Gençlik ve Çocuk Köyü', Bakır- köy Belediyesi'nce yapılandırma ça- lışmalan sürdürülen başka bir proje. Bahadırlı, buranın açılışını en geç 29 Ekım'de gerçekleştirmeyi hedefledik- lerini belirtiyor. "Çevre düzenlemesi spor alanlarını kapsayacak olan 'köyde', keman ve pivano gibi enst- rüman kurslarının da verileceği etüt merkezleri yer alacak" sözleriyle bir kez daha umrut veriyor. Kültür Servisi - Kasım 1993'te kurulan ve roman, hikâye, şiir, oyun, deneme, eleştiri, rüya, gezi edebiyatının her rüründe kitaplar yayımlayan Oğlak Yayınlan dokuz yaşını aştı ve 400. kitabını yayımladı. Yayınevi 400. kitap olarak Mehmet Harmancı'nın da 400. çevirisi olan 'Dünyanın Yetmiş Büyük Gizemi' adlı kitabı yayımladı. Kitap tngiliz yayıncısı Thames and Hudson'ın kendi versiyonuyla Hong- Kong'ta bastınldı. Ustalar, diziler.. '\ar' adlı edebiyat ve 'Ludingirra' adlı şiir dergilerini iki yıl boyunca düzenli olarak yayımlayan yayınevi, geçen yıl girdiği Bilimsel Kitaplar Dizisi'ni yine kalıcı kitaplarla sürdürüyor. Yaymevinin yeni başladığı dizi ise Çocuk Kitaplan alanuıda. Polisiye edebiyatm daha iyi edebiyat olduğuna inanan Oğlak Yayınevi, kuruluşunun hemen ikinci yılından başlayarak ve bugün toplam 100'ü aşan kaliteli polisiyelere de yer verdi ve bu alana verdiği önemi göstererek kitaplan 'Maceraperest Kitaplar' logosu altmda yayımladı. Birçok büyük ustanın kitabı bu diziden çıkarken 16 sayfalık Maceraperest adlı bir kültür dergisini de ücretsiz yayımlamaya başladı. Yeni bir tür olarak da Popüler Tarih Ronıanları logosu altmda çeşitli tarih romanlan, M. Türhan Han ve Latife Mardin'in kitaplanyla birlikte yayıma başladı. Televizyonlardaki şiddet olgusunu da sürekli olarak savaşılması gereken bir İconu olarak alan Oğlak Yayınevi, bütün kitaplannın arka kapağuıda, 'TV'de şidderi destekleyen programlara reklam verenlerin ürünlerini satın alma. TV'de şiddete sen de hayır de' sloganına yer veriyor. (0 212 251 71 08) Eskişehir'de Sinema Günleri • Kültür Servisi - Eskişehir, Uluslararası Sinema Günleri'nin 5'incisini kutluyor. Anadolu Üniversitesi tletişim Bilimleri Fakültesi tarafından düzenlenen ve 13 Haziran'a kadar sürecek etkinliğin bu yılki onur konuklan ise Türkan Şoray ve Atilla Dorsay. Dünya Sinemasının Genç Yıldızlan, Sinema Tarihinin Unutuhnazlan, Dünya Festivallerinden, Türk Sineması 2002, özel Gösterimler gibi bölümlerden oluşan Sinema Günleri'nde aynca seminer, panel ve söyleşiler de yapılacak. (0 222 320 45 20) Afgan kardeşlerden sengi • ANKAR.A (AA) - Öykülerinı televizyon ekranlanndan milyonlann dinlediği Afgan sığınmacı Yelda ve Vida Haliki kardeşler, dün Konya'da bir resim sergisi açtı. Atatürk'ün resmini duvara astığı için gözlerinin önünde dedelerinin başı kesilen ve gündüzleri saklanıp geceleri yol alarak katır sırtında aylar boyu süren bir kaçıştan sonra Türkiye'ye ulaşan kardeşler, Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği'nin girişiminin sonucunda ABD'ye göçmen olarak kabul edildi. Daha önce Ankara'da Zenger Paşa Konağı ve Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi ile Van'da sergi açan kız kardeşler, bu kez de Konya Valiliği Sergi Salonu'nda dördüncü kişisel sergilerine imza atacaklar. Bill Zimmer Türkiye'ye geliyor • Kültür Servisi - Nevv York'ta 1976 yılından bu yana sanat eleştirmenliği yapan Bill Zimmer, 'Abstraction in Nevv York" konulu gösterim ve konferans için Pi Artworks Çağdaş Sanat Merkezi'nin davetlisi olarak Istanbul'a gelecek. 14 Haziran Cumartesi günü saat 15.00'te başlayacak olan konferansta Zimmer, çağdaş güncel soyut işlerinden bir kesit sunarak New York'ta soyut sanat kavramını örneklerle tartışacak. Türkiye"de çağdaş sanatm konumu üzerine bir araştırma yapmakta olan Zimmer, bu bağlamda hafta boyunca çeşitli sanatçı atölyelerini ziyaret edecek. Parson's School of Design'da akademisyenlik yapan Zimmer, 1976-1980 yıllan arasında Soho Nevvs sanat gazetesini çıkardı. 1981 'den itibaren Nevv York Times için sanat eleştirileri yazıyor. (0 212 236 68 53) Los Paşaros Sefaradis konseri • Kültür Servisi - ÇevTe Tiyatrosu, 15 Haziran'da saat 19. 00'da, 'Los Paşaros Sefaradis' topluluğunu ağırhyor. 1492 yılında Ispanyol Engizisyonu sırasında Ispanya'dan kaçıp Osmanlı tmparatorluğu'na yerleşen Sefarad Yahudilerinin müziğini yapan topluluk, Yavuz Hubes, Izzet Bana, Karen Gerson Sarhon, Selim Hubes ve Yako Igual'dan oluşuyor. Los Paşaros Sefaradis konserde, karanlıkta kalmış Yahudi şarkılannı seslendirecek. Son 25 yıldır sefarad şarkılannı arşivleyen topluluk, 1978'den beri çeşitli yerlerde konser veriyor ve dünyada bu müziği yapan topluluklar arasında 'en otantik yorumcu' olarak gösteriliyor.fO 212 585 59 35) Avusturya'dan Efes'e koruma • ANKARA (AA) - Türk arkeolojisinin merkezlerinden Efes antik kentinde iki kez çıkan yangının ateşi, Avusturya'da kurulan Efes Dostlan Derneği'ni harekete geçirdi. Avusturyalı Efes Dostlan Derneği, iki kez yangın çıkan Efes antik kentinin yangınlardan korunması için 70 bin Euro değerinde itfaiye aracı hibe etti. Av'usrurya'dan bir ay içinde Türkiye'ye gönderilecek olan tam donanımlı itfaiye aracı, Selçuk Belediyesi'ne teslim edilecek. Efes antik kenti kazılanna başkanlık eden Avusturya Arkeoloji Enstitüsü Başkanı Ordinaryüs Prof. Dr. Fritz Krinzinger yaptığı açıklamada, Avusturya Efes Dostlan Denıeği böyle bir inıkân sağladığı için çok mutlu olduğunu söyledi. Efes antik kentinde sık sık yangın çıktığını, bunun özellikle fazla turist olmasından kaynaklandığını anlatan Ordinaryüs Prof. Dr. Krinzinger. aracın, gümrük işlemlerinin tamamlanmasından sonra bir ay içinde Türkiye'ye getirileceğini bildirdi. BUGÜN • NARDİS'te 21.30'da Ricardo Moyano & Yaz Baltacıgil konseri. (0 212 244 63 27) • AVUSTURYA KÜLTÜR OFÎSI'nde 20.00 de Thomas Weinhappel(bariton) ve Stephen Delaney(pıyanoj konseri. (0 212 223 78 43) • RUMELİHİSARI'nda 21.00'de '1H. Rumelihisan Tiyatro Buluşması' kapsamında Nihat Sırdardan 'tyi Uykuîar Türldye'. (0 212 29151961 • AKBANK KÜLTÜR SAJSAT MERKEZt'nde 18. 30daÖnder Focan'ın katılacağı 'Masterclass' adlı çalışma. (0 212 252 35 00j_ M AKBANK KÜLTÜR SANAT MERKEZt'nde 'Kısa Film Günleri' kapsamında 13.00'te 'Kopi', 'Sünulacra', 'Kılıçbalığı Öyküsü', ¥ Birmiş Bir Aşk Senfonisi", 'Hayarımın Özeti', 'Tipi', 'Dalgalar', 15.00'te 'tyi Günler', 'Arkadakiler', 'Şekerleme', '110', 'tntihara Teşebbüs', 'Çengelü İğne', 'Adak'. (0 212 252 35 00) • EFES AISTtK TÎ\ATRO'da 21.30'da Royal Fîlarmoni Orkestrasf ndan 'The Queen Smphony'. (0 232 483 03 08) İSTANBUL MÜZİK FESTİVALİ • AYA tRİNt MÜZESt'nde 19.30'da 'Tokyo Yaylı Çalgılar Dörtlüsü'nün konseri. • ÜÇ HOR.4N KİLtSESt'nde 20.30'da 'Surp Takavor Kilisesi' topluluğunun konseri. • YILDIZ SARAYI TÎYATROSU'nda 19.30'da Kenneth Hamilton'ın piyano resitali. • ZEYTtNBURNU OLtVİUM OUTLET CENTER'da 21.30'da Fazıl Say'm konseri. (0 212 334 07 00)