Katalog

17 NİSAN 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Öğrencilere hoptumla dayak iddiası • NİZİP (AA) - Gazıantep'in Nizip ılçesınde, ilköğretım okulu öğrencisi, müdür yardımcısından dayak yediğı iddiasıyla şikâyetçı oldu. Dayak yediğıni öne süren 14 yaşındaki M.B., Nizip Emnıyet Müdürlüğü'ne başvurarak Müdür Yardımcısı M.Y.'den şikâyetçi oiduğunu bildirdi. Okul çıkışında, Nizip Devlet Hastanesi'nden aldığı "3 gün iş göremez" raporunu da Emnıyet"e veren M.B., ifadesinde, tu\ alet kapısını sert kapattıldan gerekçesiyle Müdür Yardımcısı M.Y.'nin kendisi ile birlikte arkadaşlan M.B. (16), H.Ö. (15) ve E.A'yı (15) hortumla dövdüğünü öne sürdü. Miniaturk'e Osmanlı savaş gemisi IİSTANBUL (AA)-Yıldız Teknık Üniversitesi (YTÜ) Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ibrahim Başak Dağgülü. Haliç kenannda yapılan "Miniafürk"e konulmak üzere 1657 yıh yapımı "Baştarda" sınıfi Osmanlı savaş gemisinın 3.35 metre uzunluğundaki maketini orijinaline uygun şekilde inşa etti Yeşil Kartlı gaypimenkul zengini • fNEGOL (AA) - Bursa'nın Inegöl ilçesinde, sosyal güvencesi olmayan dar gelirlı vatandaşlann sağlık hizmetlerinden yararlanması için venlen "Yeşil Kart'ı kullanan bir kışinın, gayrimenkul zengini olduğu ortaya çıktı. tnegöl Kaymakamı tsmail Aka, bir süredir yürüttükleri soruşturmada, 6 yıldır sağlık sorunlannı "Yeşil Kart'" kullanarak çözen Memet Reşit Kartarın (63), 6 müstakil ev. 1 daire, 3 arsa ve 2 dükkân sahibı olduğunun belirlendiğini söyledi. 26YılınÖzeti: Anadolu Liseleri Özel Yabancı Okullar 26 yıldır İstanbul'daki Anadolu Liselerinin toplam kontenjanının ortalama %27'sini, Özel Yabancı okulların ise ortalama %45'ini FKM'li öğrenciler oluşturdu. FKM Dershaneleri Lise Giriş Sınavlarma hazırlar. 2003-2004 ögretim yılı kayıtları başladı. Kadıköy: Moda Caddesl Cem Sokak No:iç Moda, Istanbul Tel: (0216) 449 45 40,449 45 41 Bakırkfly: Inclrll Cad. No: 67 Bakırköy, Istanbul Tel: (0211) 570 0916,5701016 Sanal adres: www.fkm.com.tr Elektronlk posta: fkm<Ş>fkm.com.tr SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk - SENİN KUYUNU ARTIK BEN KAZACAĞIM.. Devletin bürokratik işlemlerden aldığı vergi tutan 8.9 katrilyon Yurttaş fena çarpıldıANKARA (ANKA) - Kayıt dışının yaygmlığı, vergi kaçır- ma eğiliminin yüksekliği ve tahsilat sorunlan nedeniyle, son yıllarda giderek dolaylı vergi- lere yönelen devlet, artık va- tandaşı "harcarkençarpan" bir konuma geldi. Mal ve hizmet ahmlan, ta- pu, noter, trafik, mahkeme gi- bi kurumlarda yapılan işlem- ler üzerinden alınan vergiler bu yılın ilk üç ayında yüzde 42 • Bütçe açığını vergilerle kapamaya çalışan hükümet aldığı dolaylı vergilerden trilyonlarca lira gelir elde etti. oranında artarak 8.9 katrilyon liraya kadar yükseldi. Maliye Bakanlığı'nın veri- lerine göre ekonomik krizin başta ücret olmak üzere gelir- lerde yarattığı erozyon nedeniy- le gelir üzerinden alınan ver- gilerde yaşanan reel azalma harcama ve çeşitli işlemler üze- rinden alınan vergilerdeki ar- tışla telafi edıldı. Özellikle üc- ret gelirlerinde yaşanan reel azalma nedeniyle gelir vergi- si tahsilatının sadece yüzde 20 oranında arttığı bu yılın ilk üç ayhk döneminde, mal ve hiz- metler üzerinden alınan KDV, ÖTY harç, özel işiem ve özel iletişim benzen vergilerin tah- silatı yüzde 42 oranında büyü- me kaydetti. Bu dönemde, dü- şük tahsilat oranına rağmen katma değer vergisi gelirleri geçen yılın ayru dönemine gö- re yüzde 35.5 artarak 3.2 kat- rilyon liraya ulaştı. Aynı dönemde, özel rüketim vergisi tahsilatı ise 4.3 katrilyon lira ile vergi gelirlerinin en bü- yük kalemi oldu. İlk üç ayda devlet akaryakıt ve doğal gaz tü- keticilerinden ÖTV adı altında 3 katrilyon lira topladı. Maden işçisi Ercan înam, yeraltındaki suyu içerek hayatta kalabildi Göçükten mucize kurtuluş • Kaçak kömür ocağındaki toprak kayması sonucu göçük altında kalan Ercan înam "Kurtarma çalışmalannın süresi uzayuıca, can korkusuyla ellerimle toprağı kazmaya başladım" dedi. ALİAYAROĞLU ZONGULDAK-Zongul- dak'ın Kilimli beldesinde kaçak kömürocağında top- rak kayması sonucu göçük altında kalan ErcanÎnam (28), 5 gün sonra kurtanl- dı. Kurtarma ekiplerinin umudu kestiği înam, ye- raltındaki suyu içerek ya- şadığım anlartı. Güntepe mevkiinde, Ferhat Askar ve Ah- met Aytar'a ait kaçak kömür ocagında çalı- şan Ercan înam 6 gün önce meydana gelen toprak kayması sonucu göçük altında kaldı. înam, Karabük"ün Yenice ilçe Beledıyesi, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ekipleri ve madenci arkadaşlannın yardımıyla dün kurtanldı. Zonguldak Devlet Hastanesi 'ne kaldınlan, ardından Karelmas Cniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi'nde yoğun bakıma alınan înam yaşadıklannı güçlükle anlatft. Bugüne kadar başka iş bulamadığı için özel maden ocaklannda çalışmak zorunda kaldı- ğmı belirten înam, göçük altmda önce çok kork- tuğunu söyledi. înam. "Kurtulacağımainan- am tamdL Hepkurtanbnayı bekkdün. Zaman geçtikçe endişelenmedim değiL Arada ben de kurtulmak için neler yapabileceğimi düşün- düm" dedı. Vücudunun göçük altında kalan kısmmı kurtararak ocağın sonundaki iki met- re yüksekliğindeki boşluğa ulaşarak çaresiz durumda kurtanlmayı beklediğini söyleyen înam. başından geçenleri şöyle anlattı: "Göçük sonrası. ocagın içine su sızmava başladı. Ancak, bulunduğum yer güvenli ol- duğu için bundan tedirgin olmadım Korku- dan hiç uyuyamadım. Ocağın içinde, biriken suyu içerek hayatta kaldım. Arkadaşlanm ta- rafından kurtanlacağıma olan inancım tam- Kurtarma ekiplerinin umudu kestiği Ercan tnam, 5 gün boyunca verdiği vaşam savaşmunı kazandL fnam'ın kurtulduğunu gören yakınlan sevinç gözyaşlannı tutamadL (AA) dt Beni \anıiönadılar. Kurtarma cahsmala- ruun süresi uzavuıca, can korkusuylaellerim- letoprağıkazmaya başladım. KurtanJdığım sırada ilk isteğim temiz su içmek oldu. Şu an- da, kendimi iyi hissediyorum." Anne Ferdane tnam. o|lunun göçük altın- da kaldıgı sürece sağ olduğuna ınandığını be- lüterek, "Hiçbirzaman umudunıu>Ttirmemiş- tim. Allah. dualanmı kabul ederek eviadunı bana bağışladığı için kurfoan keseceğim. Ar- ük çocuğumun bir daha ocağa girerek çaüş- masına da kesintikk izin vermeyeceğun" de- di. Ocak sahipleri Ferhat Aşkar ile Ahmat Aytar, ise çıkartıldıklan mahkemece tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılmışlardı. Muhabirimiz Oral'a objektiflik ödülü DİYARBAKDR (Cumhuriyet Bürosu) - Gazetemiz Diyarbakır muhabirlerinden Mahmut Oral'ın da aralannda bulunduğu bir grup gazeteci, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nca "objektif ve doğru habercilik" yaptıklan gerekçesiyle plaketle ödüllendirilecek. Belediye, Cumhuriyet gazetesinden Oral, DHA'dan Ferit Aslan. NTV'den Mahmut Bozarslan, ÎHA'dan Muharrem Kontaz, CHA'dan Kerbela Aslan, DÎHA'dan llyas Akengin, yerel Söz gazetesinden Sait Bayram. Gün TV'den Faruk Yüce ve Olay gazetesinden Murat Karataş ı plaketle ödüllendirmeyi kararlaştırdı. Gazetecilere plaketleri önümüzdeki günlerde bir törenle verilecek. Argo sözlük davası bugün başlıyor ÖZGÜRERBAŞ Araştırmacı gazeteci FiKz Bingölçe'nin hazırladığı "Kadın Argosu Sözlüğü"nün "muzu-neşrij^t" olduğu iddiasıyla açılan dava bugün başlıyor Sözlüğün, "müstehcen", tt genel ahlaka aykm" olduğu iddiasıyla Basın Yasası ve TCY'ye aykın olduğu gerekçesiyle açılan davanın ilk duruşması bugün Beyoğlu 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nde yapılacak. Bingölçe, Hulki Aktunç ve Metis Yayınlan adma Semih Sökmen tarafından yapılan açıklamada kurulun "argo ketimelerden sözlük olama\acağı'" yönündeki görüşünün dünyada 300 kadar argo sözlüğün varlığıyla çürütüldüğu ifade edildi. ARAYIŞ TOKTAMŞ ATEŞ Atatürk'ten Aldık Hızı... 17 Nisan 1940, Köy Enstitülerinin kurulmas/y- la ilgili 3803 sayılı yasanın yürürlüğe girme tarihi ve bugün 17 Nisan 2003, bu mutlu günün 63. yıl- dönümüdür. Kendisi de "Enstitülü" olan ve bununla övünen Güzel Sanatlar Genel Müdürü Mehmet Özel'in, bir süre önce yayımladığı ve gene bu köşede çok övdüğüm, "Köy Enstitüleri" başlıklı ve görsel ağırlıklı kitapta, enstitüler şöyle tanımlanmakta- dır "Köy Enstitüleri, köy öğretmen ve eğitmen- leriyle, köylerde tanm ve sağlık görevlisi olarak çalışacaklan yetiştirmek üzere kurulmuş eğitim kurumlarıdır. Cumhuriyet yönetiminin, toplum yapısını yönlendirici uygulamalannın en belirgin ömeklerindendir..." Köy Enstitülerinin kökeni, ilk olarak 1936'da açılan Çifteler (Eskişehir) eğitmen kursu ve bu- nun 1937'de köy öğretmen okuluna dönüşmesi olarak görülebilir. Aynı yıl Kızılçullu (Izmir), 1938'de Kepirtepe (Edime) ve 1939'da Gölköy'de (Kas- tamonu) açılan okullarla, köy öğretmen okullan- nın sayısı dörde yükseldi. 17 Nisan'da çıkartılan 3803 sayılı yasayla, bu dortdenemeokulu "enstitüye" dönüştürüldü ve 17 yeni enstitü açılması öngörüldü. Ve bizde bu türden planlar çoğu kez lafta kalırken 1947'ye gelindiğinde 21 köy enstitüsü tamamlanmıştı. Hem de savaş koşullannda ve nice yoksulluklar içinde. • • • Bu 21 enstitü; ülkenin dört biryanında, çok in- ce bir biçimde planlanarak açılmıştı. Her enstitü- nün bir "çevresi" ve bu çevre içinde yer alan il- lere ayrılan kontenjanlan vardı. İlk dört enstitü dı- şında açılan enstitülerin adlannı anmadan geçe- miyorum: 1940'ta Arifiye (Adapazan), Aksu (An- talya), Savaştepe (Balıkesir), Gönen (Isparta), Dü- ziçi (Adana), Pazarören (Kayseri), Akpınar (Sam- sun), Beşikdüzü (Trabzon), Clavuz (Kars), Akça- dağ (Malatya), 1941 'de Hasanoğlan (Ankara), Yıl- dızeli - Pamukpınar (Sıvas), 1942'de Pulur (Erzu- rum), 1944'te Dicle (Diyarbakır), Ortaklar (Aydın) ve 1947'de Erciş (Van). • • • İlk mezunlannı verdiği 1944 yılından, kapatıldı- ğı 1953 yılına kadar; yani 9 yıl içinde 1398'i ka- dın, 15943'ü erkek olmak üzere 17341 köy öğ- retmeni yetiştirildi. 1936-1947 yıllan arasında; eğitmen kurslann- dan 8675 eğitmen, sağlık bölümlerinden 1248 sağlık memuru yetişmişti. Ve bu rakamlar şunu gösteriyor ki; eğer aydın- lanmaya açılan bu pencere kapatılmasa, Türki- ye ilköğretim sorununu 1950'li yıllarda çözecek ve Türk eğitımi daha sonraki yıllarda, müthiş bir ivme kazanacaktı. Ama bırakmadılar... • • • Köy Enstitülerini bitirip daha ileri düzeyde eği- tim kurumlanna giderek en üst düzeyden bilim in- sanı olanlann yanı sıra edebiyat ve düşünce ya- şamımıza silinmeyecek izler bırakan, Enstitülû- ler" de vardır. Hepsine, yürekten saygı duyuyor ve bazılarının isimlerini sizlerle paylaşmak istiyo- rum: Dursun Akçam, Prof. Dr. Sami Akıncı, Ta- lip Apaydın Prof. Dr. Hüsnü Ancı, Behzat Ay, Mehmet Başaran, Fakir Baykurt, Prof. Dr. Ay- şe Baysal, Adnan Binyazar, Osman Bolulu, Kemal Burkay, Ali Dündar, Hasan Kıyafet, Mahmut Makal, Emin Özdemir, Isa Örtürk, Osman Şahin, Tahsin Yücel, vs, vs, vs... Ve bugün gençlerimizin bir bölümü, etkisi al- tında kaldıkları yanlış bilgilendirme nedeniyle "enstitünün" ne oiduğunu ve neden kapatıldığı- nı anlamıyor. Aslında sadece, enstitüleri kapatan siyasal iradenin niteliği düşünüldüğü zaman, ens- titülerin önemi anlaşılır. Egemen iktidar çok ürk- müştü... • • • Enstitülü tüm öğretmenlerimize, yürekten ve sonsuz saygılanmı yineliyorum. Onlann yetiştir- diği ve aynı ülküyü paylaşan tüm eğitim kadrola- nmıza, 17 Nisan'ı birfırsatsayaraksevgilervesay- gılar sunuyorum. Ve bugünkü yazımı, gene imece usulüyle ya- zılmış ve Bedri Akalın tarafından bestelenmiş, "Köy Enstitüleri Marşı"y\a noktalamak istiyorum: Aynı yolda aynı emek/ Gönüllerde tek bir dilek/ Türk köyünü önde görmek. Enge/leri aşıyoruz/ Ülkümüze koşuyoruz. Mehmetçiğin oğlu YxnJ Atatürk'ten aldık hızı/ Ba- şannz kavgamızı. Engelleri aşıyoruz/ Ülkümüze koşuyoruz. Türk-Anzakdostiuk yürüyüşü başladı İstanbul Haber Seni- si - Çanakkale Savaşla- n 'nın 88. yıldönümü do- layısıyla l'i Türk. 2'si Avustraryah 3 gencin ger- çekleştireceği "Türk-An- zak Dostiuk Yürüyüşü" dün îstanbul'dan başla- dı. Yürüyüş öncesinde Sultanahmet'te düzenle- nen basın toplantısında, yürüyuşün amacı \ r e na- sıl gerçekleştirileceğine ilişkin bılgi verildi. Yürüyüşü düzenleyen turizm firmasının orga- nizasyon sorumlusu Me- sut Gökçeli, yürü^şün AMistrafyalı Biflj' Ferri- era ve Graham Jen- Idns'in önerisiyle organi- ze edildiğini söyledi. Gökçeli, 356 kilomet- relik yolun îstanbul'dan başlayıp Tekirdağ üze- rinden Çanakkale'de so- na ereceğini ve yürüyü- şün 9 gün süreceğini di- legetirdi. Yürüyüşe Tür- kiye'den de Murat Cey- lan'ın karıldığını anlatan Gökçeli, yürüyuşün 25 Nisan sabahı Anzak Ko- yu'nda yapılacak Şafak Ayini sırasında sona erecegıni kaydetti.