Katalog

-7NİSAN 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMl ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 2eytinyağmda fiyat sevinci • İZMtR (Cumhuriyet 2JüröSu)-Dünya zeytinyağı üretiminde, ^evresel koşullann da eitisiyle yaşanan «dargunluk, fiyatlaruı yikseleceği faeklentisıyle stoka yönelen yerli üreticiye yaradı. TARÎŞ Zeytin ve ^eytüıyağı Birliği Başkanı Cahit Çerin, fiyatlarda hızlı kıpırdanmalar yaşandığmı v-Tirgulayarak üreticinin ermeğınin karşılığını almaya çalıştıgını söyledi. Bu sezon yaklaşık 150 bin ton zeytinyağı üretimi yapıldığı belirtiliyor. Yabancı sermaye beklemede • Ekonomi Servisi - Yabancı Sermaye Derneği Başkanı Şaban Erdilder, Tükiye'nin diinyanın en büvük 20 ekonomisinden biri olmasına rağmen 50 yılda. Çinin 1 yılda getirdiği yabancı sermayenüı yüzde 15'i kadar sermaye çekebildiğıni söyledi. ErdikJer, Türkiyenin gerekli düzeltmeleri yapması halinde 2004'ten itibaren 5-6 milyar dolardan başlayarak 10 milyar doiarlan hatta 30 milyar dolarlan hedefleyebilir potansiyeli olduğunu dile getırdi. Bor Enstitüsü kupuluyor • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Bor ve Criinieri Araştırma Enstitüsü kurulmasına ilişkin yasa tasansı TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji Komisyonu'nda kabul edildi. Ankara'da kurulacak enstitünün araştırma-geliştirme ve teknolojı üretimiyle borda işlenmiş ürün çeşitliliğıni sağlaması hedefleniyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, borun özerk bir anlayışla işlehlmesini planladıklannı belirterek enstitünün yapılanmasında sıyasetin etkili olmayacağını savundu. İşçiye sürgün baskısı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kültür Bakanlığı'nda ışten çıkanlan geçici ışçilerin bir bölümü, sürgünü kabul ederlerse tekrar işe aluıacaklar. Kültür BakanJığı'nın, merkezdeki işçileri, şehir dışına göndererek ören yerleri ve müzelerde istihdam etme yönündeki politikası ile işçılerin isrifaya zorlanmak istendiği belirtildi. Tez- Koop Iş Sendikası Genel Sekreteri Faruk Cstün, işten çıkanlan işçilere öncelikle işbaşı yaptırılması; bu görevlendirmelere ilişkin çalışmanın ise dahasonra gerçekleştirilmesi gerektiğini belirtti. Özel tekeller yaratılmaması için öneri sunan kurul üyeleri yemekte ikna edildi İŞÇİNİN EVRENİNDEN Tekeliçinrekabet uyansı ŞÜKRAN SONER MURATKIŞLALI ANKARA - Rekabet Kurulu'nun özelleştirilmek üzere satışa çıkan Te- kel Sigara Işletmelen'nin bölünme- den tek parça olarak satışına, Maliye Bakanı Kemal Lnakıtan ile Özelleş- tinne İdaresi'nin katılımıyla gerçek- leşen bir öğle yemeği buluşmasında "iknaedildiğT öğrenildi. Rekabet Ku- rumu'nun Tekel ile ilgilı hazırladığı raporda şirketin Sıgara Işletmesi'nin kendı içinde bölünerek satışa çıkanl- masının önerildiğı. buna karşın kuru- mun karar organı olan 11 üyeli Reka- bet Kurulu'nun teknik raporu hazırla- yan raportörlen dınlemeyerek blok sa- tıştan yana tavır koyduğu bildirildi. Bakan Unakıtan'ın, kurumun karar organı olan kurul üyelerini bir öğle • Rekabet Kurumu'nun özel tekeller yaratılmaması için 'bölünerek satılmalı' raporu dikkate alınmadı. Rapor çok sayıda model öneriyordu. 500-700 milyon dolara satılacağı söylenen Tekel'in değeri 2-2.5 milyar dolar. yemeğinde ikna ederek etkisiz kıldı- ğı öğrenildi. Kulislerde Tekel'in tek parça olarak sahşını, bu durumda şan- sının artacağını düşünen Ingiliz Bri- tish American Tobacco (BAT) şirke- tinin istediği, buna karşın bölünerek satılmasını da halen piyasada yüzde 20'nin üstünde pazar payı bulunan ve bölünecek şirketlerden birini almayı isteyen Philip Morris'in arzuladığı konuşuluyor. BAT'ın danışmanlan arasında eski Özelleştirme Idaresi Başkanı Uğur Bayar ın yer aldığı, es- ki Daire Başkanı Aysun Cengiz'in de bu şirkette çalıştığı bildiriliyor. Raportörlerin hem rekabet açısın- dan hem de özelleştirmeden elde edi- lecek gelir açısından Tekel'in içki ve sigara işletmelerinin ayn ayn bölün- melerini önermesine rağmen Rekabet Kurulu'nun nıhai karannda, "Tekd'in blokda saölabileceğT ifade edildi. 2001 sonu itibanyla Tekel'in siga- rada yüzde 69, rakıda ise yüzde 100'e yakın pazar payı bulunuyor. Özelleştirme îdaresi, bölmenin, ge- liri düşüreceği savunmasına karşın Rekabet Kurumu'nun raporunda, ge- lirini esas tek parça olarak satışı du- rumunda düşük olacağı yurtdışı ör- nekleriyle ifade edildi. 500-700 mil- yon dolara "elden çıkanlacağT konu- şulan Tekel in sigara işinin uluslara- rası piyasa uzmanlanna göre 2-2.5 milyar dolar edeceği belirtildi. Blok satışın sakıncalan şöyie ifade ediliyor: - Birçok şirket rekabet kurulundan izin alamayacak. Aday sayısı azala- cak, fıyat düşecek. Tekel haraç mezat satılmış olacak. - thale mayısa çekilirse Italya'da tüm tütün ürünlerinde tekel konumun- da bulunan Aziendo Monopoli di Sta- ta'nın özelleştirme ihalesi sonuçlan- madan ihaleye çıkılmış olacak. Birçok firma, Italya'daki ihale neticelen- meden buraya teklif vermeyecek. HATALIFAİZ TAHSÎLATI Vergide yanlış hesap tZMİR (Cumhumet Ege Bü- rosu) - Vergi affından yararlan- mak için başvuran mükelleflerin, gecikme faizlennin yanlış hesap- landığı ortaya çıktı. Devletin vergi alacağma aylık toptan eşya fiyat endeksı (TEFE) oranında gecikme faizı uygulana- rak tahsilini öngören Vergi Banşı Yasası'ndan yararlanan mükellef- ler, Maliye Bakanhğf nın bilgisa- yar sistemlerinin TEFE hesapla- malannı bir ay öncesınden başlat- ması nedenıyle hatalı gecikme fa- izi ödedi. Uzmanlar, şunlan söylediler: "Kuüanılan VEDOP bilgisayar programının hatalı olduğu belir- İenmiştir. Örneğin. 11 \isan 2001 tarihinde kesinlesen 15 miharhk bir alacak için 31 Mart 2000, 30 Haziran 2000 ve 30 Eyliil 2000 ta- rihfcri bazında 5'er miryarhk3 tak- sMendirme öngörülüyor. Bunlann gecikme faizleri için dikkate ahnan TEFE oranlannı ise VEDOP bir önceki a\ a göre hesapladığı için ka- nşıkhk çıkryor. Örneğin, 31 Mart 2000 ile 11 Nisan 2001 arahğı için VEDOP, TEFE tutannı 1 milyar 185 milyon iira, vergi uzmanlan ise 1 mih ar 353 milyon lira olarak be- hrliyor. Dönemdeki TEFE arüşuıa bağu olarak bu durum mükellefin aleyhine de işleyebiüyor." Cepten İMKB. Tüm finans bilgileri için 8080'i arayın. -Borsa -Faiz oraniarı -Döviz -Yatınm foniarı -Aitın bügiteri -Günün yorumu Üstelik arama başına, sadece 3 kısa mesaj! Finans8080 AKP hükümetinin ilk Ekonomikve Sosyal Konsey Toplantisı'nda işveren ile işçi temsilcileri bir araya geldi (Fotoğraf: AA) Işveren: Işsizliği engefleyin HACER BOYACIOĞLU ANKARA - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın başkanlık ettiği Ekonomik ve Sosyal Konsey (ESK) toplantısı, hü- kümete yönelik "darbe" uyansına sah- ne oldu. TlSK Başkanı Refik Baydur. " thtilah' ordular değil, işsizler yapar. Bu en büyük tehlike, bunu engefleyin" dı- ye konuştu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise konuşmasında imar afn- na yeşil ışık yaktı. 59. hükümetin ilk Ekonomik ve Sos- yal Konsey Toplantısı dün Başbakan- lık'ta gerçekleştirildi. Edinilen bilgiye göre Türk-tş Genel Başkanı SaKh KH bç konuşmasında, Maliye Bakanı Ke- mal Unakrtan'a isim vermeden yanıt verdi. Kıhç, "Bazıhaberierolaıyoruz, üzülüyoruz. Sendikalar devletten para almaz. Üye işçilerden aidat alır, o da üc- retlerin bir parçasıdır'' dedi. TtSK Başkanı Refik Baydur ise Yatınm Or- tamını fyileştirme Koordinasyon Ku- ruluna (YOlKK) davet almadıklannı hahrlatarak "Kemal Derviş dönemin- de de böyle olmuştu. Bunun üzerine ağu- bir mektup yazdık. Karşıhğmda bir yetkfli aradı ve Sizı alırsak. işçile- ri de bu kurula dahil etmemiz gerekir' itirannda bulundu" dedı. Işçilenn YO- ÎKK'de de temsil edılmesı gerektiğini belirten Baydur. darbe uyansında da bulundu. Hak-tş Başkanı SaUm Ushı ise hükü- meti işverenlerle ıkili toplantılar yap- makla suçlayarak Ekonomik Sonınla- n Değerlendırme Kurulu'nu isım ver- meden şu sözlerle eleştirdi: "ESK'ye afternatifoluşumlar ortaya çıkanbyor. Tüccar devletin yerini arük sosyal dev- letabnah." 4440535 - 4440532 U A 7 I D K A H T www.turkced.com.Jr «***•«« f V U f l TURKCELL 2002 Gelir Vergisi sıralaması Rekorsahneden Cepten yatırım fonu. Tüm finans bilgileri için 8080'i arayın. -Borsa -Faiz oranlan -Döviz -Yatirım foniarı -Altın bilgileri -Günün yorumu Üstelik arama başına, sadece 3 kısa mesaj! Finans8080 4440535-4440532 www.turkcefl.com.tr ^ZIRKART TURKCELL ANK4RA(AA)- Türkiye'nin vergi rekortmenleri listesi, geçen yıl en fazla parayı menkul ve gayrimenkul sermaye iradı sahipleri ile sanat dünyasının ünlülerinin kazandığını ortaya koydu. 100 vergi rekortmeninin 70'i geçen yıl elde ettiği gelırin kaynağı olarak menkul ve gayrimenkul sermaye iradını gösterdi. Sahne dünyasının ünlülen 2002'de 2 ısimle temsil edildikleri listede bu yıl 6 isimle yer aldı. İstanbul Defterdarlığı, yeni kaynak yaratabilecek projeler üretti Hctydarpaşa Gcm otel olacak OLCAYBÜYÜKTAŞ Hükümetin yeni kaynak yarat- mak amacıyla attığı en önemli adımlardan Vergi Banşı Yasa- sı'yla beklenen toplam gelire ya- kın bir miktan devletin kasasına kazandıracak İstanbul Defterdar- lığı, yeni kaynak yaratacak proje- ler peşinde. Üç ana konu üzerin- de çalışmaların tamamlanma a§a- masında olduğunu açıklayan istanbul Defterdan Kadir Boy. üç projenin ka- bul görmesi ve uy- gulanması halinde yıl sonuna kadar 2 milyar dolar (ortala- ma 3 katrilyon lira) civarında bir kayna- ğın elde edileceğim ilen sürdü. Çahşmalardan bi- rinin tamamlanarak geçen hafta Anka- ra'da Maliye Bakan- lığı'na sunulduğunu söyleyen Boy, proje- nin ana fikrini ka- munun kullanımın- da, ancak başka tür- lü değerlendirilmesi çok mümkün bina ve arsalann yerine kul- lanıcılara yeni yerler temin edilmesi ve söz konusu binalann başka sektörlere ka- zandınlması olduğu- nu anlattı. "Aralannda Hay- darpaşa Lisesi, o muhteşem Hay- darpaşa Gan, İTİ'nün Taşioşla \e Gümüşsuv u'ndaki binalann da yer aJdığı 50 channdaki binanın otel olarak kullanılması en azın- dan turizme kazandıniması müm- kün. Bu binalann önerdiğimiz şe- Idlde kullanınnasıyla 1 katriKon 250 trihon Hrahk birpotansiyel açı- ğa çıkacaktır" diyen Boy. 40 civa- nndaki dosyanın ilgili bakanhğa SON PÎŞMANLIK 740 bin mükellefin baş- vurduğunu söyleyen Boy, Vergi Banşı'yia ilgili bil- gi verdi: • 2.4 katrilyon lira tak- sitlendirildi. • TEKEL, 1.3 katrilyon liralık borçtan (-»,,. ,.t. 800 tnlyon lira- ! Jtte lık taksitle kur- ^ # * ^ tulacak. r^^». • Başvurular ^^^D***^ 800 bine, taksit- B L lendinlecek İ ^ H ^ miktar 3 katrli- ^ ^ B N ^ yon liraya ulaşa- ^ ^ ^ B 1 cak. ^ H İ K i f/ Başvuran- R f ^ ^ ^ ' lardan 36'sı ka- fv \ mukurumu. t/ Geçmiş yıllarda kira geliri elde ettiği halde baş- vurmayanlann mutlaka başvuru yapılması isteni- yor. Zira 22 Nisan'dan iti- baren tespitleri tamamlan- FAYDA ETMEZ mış bölgelerde çok sıkı bir denefim yapılacak. Ope- rasyonun tüm planJan ta- mamlandı. • 450binKDVmükel- lefi sürekli devir yapıyor. onlann da tespitleri ta- vm^ > mamlandı. M m başvurulan bekleniyor. • Vergi da- ;^^M ireleri,sürebi- ;j ^ H tımıne kadar m^M hergünikisa- ^ ^ P H at fazla mesaı | ^ İ H yapacak. Süre » ^ l ^ g sonu olan 21 a|lilr^WJ Nisan'a kadar , - ^ ] hizmet vere- cek vergi daireleri 19 ve 20 Nisan tarihJerinde de açık ola- cak. 21 Nisan'da daireler saat 20.00'ye kadar ya da işlem bitene kadar çalışma sürecek. verildiğini hahrlattı. Istanbul'da 50 pilot bölgede ki- ra ve tapu değerlerini konu alan bir araştırma yaptıklanru anlatan Boy, saptamalann tamamlandığını. bu- radan da ikinci bir kajTiak yaratı- labileceğini ifade etti. Etiler, Ulus, Kadıköy ve Bakırköy'ün bazı semtleriyle bazı uydu kentlerin baz alındığını belirten Boy, em- lakçılerden, banka eksperlerüıden ve belediyelerden al- dıklan yardımla de- ğer tespitlerini yap- tıklannı. ve tapuda iş- lem yapılması değer- lerin tabu dairelerine bildirildiğini vurgula- dı. Boy, yeni ka>Tiak yaratmaya dönük dü- şüncelenni şöyle an- lattı: "Tapu dairele- rinden, verilen değer- lerin alrında işlem ya- pıbnasını istemiyo- ruz. En azından ha- ber veribneK. Bura- dan da önemli bir kaynak eldeedâeceği- ni umuyorum. Çün- kü Zekeriyaköy'de 150 mih'arliralık e\1e- re 40 mih ar liralık iş- lem yapıhyor. Bir de bitriği ve kuüanıldıgı halde iskânı obnayan binalar söz konusu. Söz konusu binalar için ödencek harclar- la elde edilecek gelir de 1 katrilyon liraya vakuı." Yagma Irak'ın BM Temsilcisi Muhammed El Duri ABD medyası ile görüşmeyi reddederek El Cezire tele- vizyonuna verdiği söyleşide, Irak halkının tarihte, uygariıklar ıçindeki yerini anlattıktan sonra, "6e- nim halkımın onuriu bir tarihi geçmişi vardır. Hal- kım bütün halklar gibi onuriudur. Ama yıllar süren ambargo, savaş, yağmacılan yarattı. Onlar benim halkımı temsil etmiyor.." dedi. Ağlayarak konuşma- sının devamını getiremedi. Bilim insanı, fakültesinde dekanlık yapmış, onu- ru yaralanmış bu insan, biliyorsunuz ilticayı reddet- ti. ABD'yi protesto etmek üzere görevinden istifa ederek hemen ABD'yi terk etti. Suriye'den ülkesi- ne, Bağdat'taki ailesinin yanına gitmek üzere yola çıktı. istanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu adına Prof. Gencay Gürsoy ımzası ile Bush ve Blair'e gön- derilen mektuptan kimi alıntılaria devam etmek is- tiyorum. Kazanılmışzaferin içeriğine değiniliyor. Bir önceki savaşın, uygulanan ambargolann ardından ortalama yaşam ömürleri 3 yıl kısalmış, gençlen, ço- cukları hasta, bıtap düşmüş, yorgun, yoksul insan- lann bombalarla evlerinin başlarına yıkıldığı, kadın, çocuk, sivil halkın öldürüldüğü bir zaferin söz ko- nusu olduğunun altı çiziliyor. Ortada ne Saddam, ne muhafızJan, silahlı kuv- vetleri, ne de kitle imha silahlannın olduğu anımsa- tılarak, değeri ve anlamını kavrayamadıkları tarih hazineleri, Mezopotamya uygarlığının yerle biredil- mesinin suçlusu olduklan vurgulanıyor. Işgali gerçekleştiren liderler ve kadrolar olarak utanma duygularını yitirdikleri, ancak yitirmemiş olanları varsa bombalara, her tür aşağılamaya he- def olanların ABD'li esirleri bir biçimde sağ bırak- mış olmalan karsısında utanmalan gerektiği açık- lanıyor. ABD ve Ingıliz vatandaşlarının önemli ço- ğunluğunun onlar adına Irak'ta işlenen insanlık suç- larından utanmakta olduklan anlatılıyor. "Yağma özgürtüktür" diyen ABD Savunma Ba- kanı'nın ve işgalcilerın çapulculan destekledikleri belirtılerek, özetle şu saptamalar yapıhyor: "Kendinıze layık bir zafer kazandınız. Çevre, kül- tür, insan yaşamı için en tehlikeli varlıklar olduğu- nuzu bir kez daha ortaya koydunuz. Hiçbir inanç ve ahlak sistemi çocuk katillerini bağışlamaz. Dine inanıyorsanız sonsuza dek günahkâr kalacaksınız." Irak'ta insanlık adına utanç eyiemlerine her gün yenileri ekleniyor. Özgürleştirmek üzere gittikleri ül- kenin insanlarından kimileri, çapulculuk olaylanna, ABD'nin kalıcı yönetimine karşı küçücük bir protes- to eylemi düzenlemeye kalkıştıklannda, ABD'li as- kerler, göstericilere doğrudan ateş açıyor, çok sa- yıda Iraklı orada ölüyor. Yerde ölüler, elinde silahlı ABD askerlerının görüntüleri ile belgeli olarak. Olaylar geliştikçe bizdekı Amerikanofillerin ayıp- larına da durmadan yenileri ekleniyor. ABD kay- nakları, tezkere çıkmış olsa da Türkiye'nin Irak'ın paylaşımında söz sahibi kılınmasının söz konusu Or- mayacağını tartışmasız açıklamışlarken, işgalin in- sanlık için başından bu boyutlarda haksız, utandı- ncı, ağır suç olacağı bilinmeyen yüzü ortaya çıkmış- ken, hiç arlanmadan, utanmadan, "Kuzey Irak'ta söz sahibı olamadık. Parayı kapamadık" anlamın- da hayıflanmayı sürdürüyorlar. Ünlü işadamlan, medya yıldızları korosu giderek seslerini yüksetti- yorlar. Önceki gece şeytan dürttü. CNN'in "Savaş son- rası Irak" başlıklı haberlerinı izlemeye kalkıştım. Ha- bercinin arkasında ekranı kaplayan boyda, Türki- ye ve Iran'ı da içine alan Kürdıstan haritası. Haber- ler sadece o günün Kuzay Irak bölgesindeki geliş- meler üzerine. Bu haritanın anlamı ne? Kürtlere iliş- kin bir belgesel olsa da yanlış. TC vatandaşı Kürt- \er, onlann Kürdıstan haritası olarak gösterdikleri bölgelerden çok daha yoğun olarak İstanbul, Ege, Akdeniz bölgelerinde yaşıyorlar. CNN, Kuzey Irak'taki Irak'ı parçalamaya yönelik ABD'nin doğrudan sorumlu olduğu gelişmelerin, Arap-Kürt-Türkmen, hatta Kürt aşiretler arasında- ki çatışmalann haberierini verırken, Iran ve Türki- ye'yi içine katan Kürdistan haritası ile Ortadoğu'da hangi yeni tahriklere oynuyor? ABD, doğrudan Amerikan, Ingiliz halklanndan, BM, bütün dünyadan yapılan tüm uyanlarda, "pet- rol kuyulanna gösterdiği özeni Irak halkına göster- memiş olmakla suçlanırken, işler sarpa sardıkça hırçınlaşıyor. Yağma, frak halkı tarafından çiçekle karşılanmayan ABD'nin Irak'ta kalabilmesi için can simıdı. Irak'ta, Ortadoğu'da yaşayan halklann bir- birlerine karşı kışkırtılmalan, katliamlara, savaşla- ra sürüklenmeleri de öyle. Ucuz, geçerii, aşağılık biroyun... soner'/ cumhuriyetcom.tr ŞICONOHİ 1917 Ankara-Yahşihan demiryolu hattı genişletilerek hızme- teaçıldı. 1940 Koy Ensttülerı Kanunu TBMM'de kabul edildi. 1941 Ingıltere'de Thomas De La Rue firmasına bastınlan cumhuriyet tanhinin ilk 50 kuruşiuk ve 100 liralık banknoöa- nnın dahatedavüle çıkanlmadan '96061312' olduğu hükümet tarafından açıkiandı. 1967 Hacı Ömer Sabancı Hoidıng kuruldu. Ortaklannı Sa- bancı aılesı fertlennın oluşturduğu kuruluşun ilk sermayesi 50 milyon lira olarak açıkiandı. t Cepten faiz. Tüm finans bilgileri için 8080'i arayın. -Borsa -Faiz oraniarı -Döviz -Yatırım foniarı -Altın bilgileri -Günün yorumu Üstelik arama başına, sadece 3 kısa mesaj! Finans8080i 4440535 - 4440532 www.turKcell.com.tr TURKCELL