Katalog

20 MART 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER İNSANIN SERÜVENİ TURHAN SELÇUK DÜRÜST TABİATLI ÎSTASBUL EFEKEİ Sİ AEDÜLCANBAZ1 EAKİKUIADE MACERALAEI MALİN OCE&î , N£î>îfe.fou lAfc, d(ACrİAU\QA ıju Prof. Dr. Faruk Şen, savaşı istemediğimizi gören Avrupalı tatilcilerin Türkiye'ye geleceğini söyledi: TımstmgüveninikazandıkLEYLA TA\ ŞANOĞLU Almanya'da bulunan Türkıye Araş- tırmalarMerkezi (TAM) Başkanı Prof. Dr. Faruk Şen, bu hafta ıçınde Türki- ye'deydı. TAM'ın. ABD'nin Irak'a saldınsı durumunda Türkiye'nin na- sıl etkileneceği konusundayaptığı ay- nntılı çahşmayı bizlere anlatıyordu. Böyle bir saldınnın bütün dünyanın bü- yük zaranna olacağını da ısrarla vur- guluyordu. Prof. Dr. ŞerTle ABD'nin olası Irak operasyonunun etkılennı çeşıtti açılardan şöyle ırdeledik: - Irak savaşının eşiğindeki Türki- ye'nin önündekiflrsatlanve tehdüle- ri nasıl değerlendiriyorsunuz? FARUK ŞEN - TAM olarak Irak sa- vaşından önce Brüksel'de bır araşür- ma yaptık. Bu araştırtnada hedefimiz ABD'nin Türkiye üzenndekı etkisi ve Türkiye'nin Irakpolitikasıydı. Ilk ola- rak şunu söylememızde yarar var: Birinci tezkereye hayır denmiş ol- ması. Türkıye'nin akıl almaz bir biçim- de yeni bir imaj kazanmasını berabe- rinde getirdi. Başta Alman basını ol- mak üzere Hollanda, Belçika ve Fran- sa basınlannda Türkiye çok ön plana çıktı. Prodi büe şunu söyledi. "Tür- kiye gerçekten çok uygar bir karar al- (b. Pariamentonuzu kuthıyoruz." Türkiye ikınci tezkereye de hayır derse gerçekten çok büyük saygınlık kazanacak ve uğrayacağı zararlar da daha az olacak. Kuzey Irak'tan kuzey cephesi açılmazsa Türkiye'nin göre- ceği zararlar azalacaktır. 'Cüvenle gelecekler' - Nasıl azalacak? ŞEN- Bınncısı. turizmde büyük ka- yıp olmayacaknr. A\Tupalı tunst sava- şın Türkıye tarafından başlamadığını görerek Türkiye'ye güven duyarak ge- lecektır tkincisi Irakh Kürt gruplann sınırdan Türkiye'ye girmesi olasıhğı- dır. Onlan içen soktuğunuz takdirde bir sorun, sokmadığınız takdirde baş- ka bir sorun olacak, dünya kamuoyun- da savaştan kaçan bir insan grubuna giriş ızru vermemekle suçlanacaksınız. Ama içen alırsanız da 600 bin kişiyi beslemeniz büyük bir sorun olacaktır. Tezkere kabul edilip Kuzey Cephe- si'nden savaşa girildiği takdirde her- kesin görüşü o savaşın kısa sürmeye- ceğidir. Irak ordusunu. özellıkle geril- la savaşında çok yabana atmamak la- zımdır. Irak ordusu sekiz yıl Iran'la sa- vaşmıştır ve tecrübelı bir ordudur. Türkiye savaşa girdiği takdirde baş- ta tunzm olmak üzere bütün sektörle- rinde büyük kayba uğrayacaktır. - Ya AB'nin yaklaşmu? ŞEN - AB bütçesinin yüzde 40'ını Prof. Dr. Faruk Şen,ABD'ye 'hayır' diyebikn bir ülke konumunda olduğunu kanıtlayan Türkiye'nin AB'ye daha fazla yaklaştığını beürttL(Fotoğraf: SAADET USLü) ödeyen ikı ülke olan Almanya ve Fran- sa bu savaşa karşı. AB'ye yeni gire- cek Doğu Avrupa ülkeleri ise ABD'nin yanında yer alıyor. Bu da AB'nin çe- kirdek ülkelerini büyük ölçüde etkile- di. AB bu şekilde yeni bır ikilem içi- ne giriyor. Türkiye ıçin önemlı olan, AB'nin çekırdek grubuyla ılışkilerimi- zi daha arttırmaktır. - tnternet üzerinden akiığım bir btt- giyi de size sormak istiyorum. Bir sü- redir, Kuzey Irak'taki telefon numara- iaruu aramak istediğiniz zaman önce ülke kodu olarak 44'ü çevirmek zo- runda kalryorsunuz. 44 İngiltere'nin kodu. Sizce bu nasıl olabiliyor? ŞEN - Bu bölgede, eski hükümran ülke Ingiltere, tamamıyla ABD'yle birlikte, yeni çizilecek haritada kendi egemenliğine ağırlık koymak duru- mundadır. Bunu gören iki ülke olan Al- manya ve Fransa, Ingiltere'nin ABD'yle birlikte Yakındoğu'da bu de- rece etkili olmasını istemiyorlar. Birleslk Avrupa' Özellikle Almanya, Iran açısından bugünkü Iran'ın kendi öz benliğini korumasını istiyor. Çünkü Iran, Al- manya"nın kendisine en yakın buldu- ğu Islam ülkelerinden birisidir. ABD'nin, bölgenin kaderini yeni baş- tan çizmesi, 2004'te 25 ülkeden ve 460 milyon kişilik nüfustan oluşma- sı, AB'nin askeri, savunma, ekono- mik ve politik hedeflerini kesecektir. Bu durumda başta Almanya ve Fran- sa, artık ABD'ye karşı Birleşik Avru- pa olarak kendilerini yeni bir güç bi- çiminde algılayacaklardır. ABD de bunun farkında olduğu için AB'nin içine başta Doğu Avrupa ülkeleri ol- mak üzere bir çivi atma gereğini his- setti. Herhalde de bunu önlemek Al- Türkiye Araştırmalar Merkezi Başkanı Prof. Dr. Faruk Şen, "Türkiye ikinci tezkereye de hayır derse büyük saygınlık kazanır. Turizmde büyük bir kayıp olmayacaktır. Avrupalı turist savaşın Türkiye tarafından başlamadığını görerek Türkiye'ye güven duyarak gelecektir" dedi. manya, Fransa ve Kuzey Avrupa ül- kelerinin hedefi olacaktır. - Kuzev Irak'taki potansiyel Kürt deviethie Ogfli olarak 1990'b >ıUann or- talannda ABD'nin yapnğı bir çahşma vann. Kuzey Irak'tan yaklaşık 2000 Kürt'ü ABD'de yöneticilik eğitimin- den geçirdikten sonra Irak'a geri gön- dermiştL Siz ABD'nin bu hazntktan- na ne diyorsunuz? ŞEN-ABD artık Irak'ı gözden çı- karmıştır ve Kürt devletini kurdur- makta kararlı bir rutum izliyor. ABD, aynca Türkiye'nin yakın bir tarihte AB'ye tam üye olması halmde kendi çıkarlannın dışında hareket edebilece- ğini hesaplıyor. Israil'in bölgedeki ko- ruyuculuk etkısının azalacağını görü- yor. Çünkü Almanya'da son zamanlar- da belli gruplar Israıl'in bölgedeki ro- lünü çok sert biçimde eleştırmeye baş- ladılar. Ürdün'ün de başka bır hedefe yönelmesi durumunda bölgede ABD'nin uydusu olabılecek bir baş- ka ülke gerekiyor. ABD,zatenBarzaniveTalabani'yi de bir araya getirerek bunun somut adımlarını attı. Artık Kürt devleti ABD'nin hedeflerinden birisi haline gelmiştir. AB'nin llerl karakolu... - Hep bö>1e konuşuyoruz, ama ABD yetküileri de NVashington'ın böyle bir hedefi olduğunu, bölgedeki Kürtgrup- lannasilahyardınııyapogmısüreldiya- lanlıyor. Hatta Dışişleri Bakan Yar- dımcısı Grossman'ın ağzından bu ya- lanlamay-apıkk Sizcebu nasd bir oyun? ŞEN-ABD, sizin dediğiniz gibi za- manında bir Kürt elit grubu yetiştir- miştir. Geçen ekim ayında da parlamen- tolan kuruldu. ABD yetkılileri ne der- lerse desinler, gelişmeler o doğrultu- da seyretmektedir. Bir de Almanya bölgede güçlü bir Türkiye istiyor. Ya- ni günün birinde AB'ye üye olduğu tak- dirde de AB'nin ileri karakolu bir Tür- kiye'yi hedefliyor. Öneml her gecen gün artıyor -Türkiye, dış politikasında bu kadar sorun arasında ciddi biçimde sıkışnuş göriinüyor. Sizce Türkiye için çüaş yo- lu nerede göriinüy or? ŞEN - Türkiye, bugün ne kadar sı- kışmış gibi görünse de önemi çok art- mış durumda. Son gelişmelerin ışı- ğında ABD'ye "hajTr" diyebilen bir ülke konumunda olduğunu kanıtladı. Dolayısıyla da bence AB 'ye daha faz- la yaklaştı. Her ne kadar sıkışmış ol- sa da Türkiye bugün tüm Batı kamu- oyunun gözlerinı üzenne çevirdiği, önemi her geçen gün artan bir ülke. Amerika, Güneydoğu'da lojistik destek hizmeti sağlamak için Türk firmalarma ihaleler verdi Savaş,sektörünü de yarattıMURATKIŞLAU ANKAR\ - ABD'ye, üslerde moderaizasyon yolunu açan tezkerenin TBMM'de kabulünün ardından, Güneydoğu'da adeta yeni bir "savaş sektöriT oluştu. ABD, lojistik destek hizmeti sağlamak amacıyla bazı Türk firmalarma ihaleler verdi. Amerikan VBR firması tarafindan Adana'dan yürütülen lojistik faaliyetlerin hız kesmeden devam ettiği belirtiliyor. ABD'nin yöredeki operasyon faaliyetleri şöyle: • ABD'nin ihale dosyasında toplam 180 gün kullanım için 250 tane 50 kişilik, 170 tane 30 kişilik, 100 tane 20 kişilik otobüs, 600 tane pikap, 50 tonluk 18 tane vinç, 103 tane telsizli taksi, 80 tane 10 tonluk forklift, 15 tane konteynır yükleme aracı, 12 bin kişi için damacana içme suyu ihtiyacı, 60 ile 600 km. ileriye taşınmak kaydıyla 12 bin kişinin sıvı ve katı atığı yer aldığı ifade ediliyor. Mutabakatların imzalandığı belirtiliyor. %/ Nakliyat işlerini Adana Express, Delta, Asya fırmalannın aldığı, bunların, işleri kısmen kendilerinin, kısmen de bulduklan taşeronlara verdikleri kaydediliyor. \/ Iskenderun'da forkliftlerin günlüğü 750- 1000 dolar, lskenderun-Nusaybin hattında TIR seferleri 1.5 milyar i/ ABD şimdiden limanlara yüklüce bir gelir bıraktı. Iskenderun Limanı'nın gelirinin 1 milyon dolan bulduğu ifade ediliyor. t^ Mersin açığında 8, Taşucu açığında 6 gemi bekliyor. Gemi başına 300-500 konteynırdan toplam 5-7 bin TIR'lık malzeme Akdeniz'de beklemede. 24 Mart Pazartesi günü Mersin'den 150 TIR çıkacak. Bugüne kadar Iskenderun, Mersin, Adana'dan Nusaybin-Kızıltepe hattına bin kadar TIR seferi yapıldığı öne sürülüyor. i/ Otobüs ihalesini Adana'dan Cenkar, Nasa, Eraytur fırmalannın aldığı, Incirlik'in içinde de yerleri olan bu şirketlerin Amerikalılara araba kiralama işlerini de yaptığı, ABD'nin büyük otobüsleri ayda mazot hariç 6 bin dolara kiraladıklan söyleniyor. >/ Üslerin modernizasyonu kapsamında açılan ihaleler için Tepe Grubu, Yüksel Inşaat, Alarko, Limak gibi büyük inşaat fırmalannın isimleri geçiyor. Bu işleri alacak müteahhitler, faaliyetlerinın bir kısmını taşeronlara de\Tedecek!er. t/ Taşeron şirketlerin başında ABD'ye su bulacak, katı ve sıvı atıklann taşınmasını içeren faaliyetleri üstlenecek lojistik firmalan var. Bunlann başında Reysaş, Unok, Delta, Omsan gibi firmalann isimleri geçiyor. GEÇMtŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ Döndük Dolaştık, 1 Koyup 3 Alma Hayaline Vardık İkinci Dünya Savaşı sona ermiş, ama yıkıntılar- dan dumanlar çıkmaya devam ediyor. Bu neden- le de henüz ortalık yatışmamış. Trenin dört kişilik kompartımanında bir Alman, bir Fransız ve bir Musevi oturuyor. Bır süre sonra içeriye bir içim su diye niteiendirilebilecek bir kız girmiş. Tren kalkmış. Herkes uslu uslu oturuyor. Bir sü- re sonra tünele girilince ortalık kararmış. Tam bu anda da önce bir öpücük, ardından da bir tokat sesi duyulmuş. Herkes gelişmeyi kendine göre yorumlamış do- ğal olarak. Alman - Kızı Fransız öptü, tokadı ben yedim. Fransız - Tüh, fırsatı kaçırdık ama tokattan da kurtulduk. Genç kız - Hangi aptalsa ben sanarak bir er- keği öptü, tokadı da yedi. Musevi - Ne iyi yaptım. Hem kendi elimi öptüm hem de Almanı tokatladım. • • • Irak saldınsının dıllendirilmeye başlandığı gün- den bu yana yöneticilerimizin izlemeye koyulduk- lan politik zikzaklan düşününce aklıma geldi. Bu süreçte "Türkiye, kompartımandaki yolcu- lardan hangisıne benziyordu" sorusunun yanıt yal- palamamızı da simgeliyor. Geldiğimiz noktaya varana kadar Almana, Fran- sıza ve genç kıza benzediğimiz ne çok günlerya- şadık. • • • Bu satriaryazılırken Tezkere" hem pazarlık hem de içerik yönünden aydınlığa kavuşmamıştı. Ancak ağırlıklı görüşler "6 milyar dolariıkpake- tin" hayal olduğu yönünde birteşıyordu. AKP iktidannın biryandan gizli pazarlıklan sür- dürürken yiğitlik gösterileri yapmasının sonuçlan bir bir ortaya dökülüyor. Savaş kışkırtıcılığı görevini üstlenmeyi baş gö- rev sayan gazetecilerin de katkısıyla savaşla bu- run buruna geldik. Ancak vardığımız nokta, Ozal'ın yakınılan 1 koyup 3 alma hayaline ne kadar ben- zer oldu. • • • Istanbul'da ya da Ankara'da yaşayıp Irak'a ya- kın illerdeki yurttaşlan ateşe atma çabalannın teh- likesi, televizyon ekranlarındaki röportajlarda di- le getirilen yakınmalarla ülkeye yayılıyor. Ama giderek ulus olma bilincini sarsmayı amaç- layan kampanyalarTürkiye'yı ateşle burun buru- na getirdi. Ümmet ve kul olmaktan Cumhuriyet sonrasın- da kurtulmuştuk ama birileri Amerika Birleşik Dev- letleri'nin ümmeti olmamız için ellerinden geleni artlanna koymuyorlar. Ümmet lafindan nem kaparak kızacaklar olabi- lir. Ancak sözlükler (Ferit Devellioğlu) ümmet sözcüğünün ikinci biranlamı olduğunu belirtiyor: "Bir dille konuşan insanlann hepsi." Bu gidişle, Amerika hayranlan sayesinde dilimiz de Amenkan Ingilizcesinin etkisinde kalacak gibi gözüküyor. Dublaj Türkçesiyle başlayan yozlaş- ma, neredeyse yerleşmiş kelimelerdeki "/" ve "a "ların Ingilizce telaffuzuyla doruğa doğru tırma- nıyor. Kim bilir belki, bu da psikolojik savaşın bir saf- hasıdır. oerinc@ cumhuriyet.com.tr. BAŞSACLICI Gazetemizin Münih muhabiri YILMAZ AKAR'ın kardeşi M. ALİ AKARvefat etti. Kendisine rahmet, arkadaşımıza ve AKAR ailesine başsağlığı dileriz. CUMHURİYET SPOR SERVİSİ KIRMIZI BALIK ÇOCUK EVİ 12. YIL AİLE OKULU-5 Dr.ErdalATABEK "ÇOCUKUIHIA «UDOİK ZBU GBİŞM VEGUÜKDMRMIŞUR" Yer • Kadıköy Evlendırme Salonu üstü - SÖGCfTLÛÇEŞME Tanh • 23 Mart 2003 - Pazar Saat . 12.00-14 00 İLGİ DUYANLAR ÇAĞRIUDIR. U-o >aî • Büslancı & 216 41" 16 36 - Faks-Tel. 0 216 366 14 31 0-6 vaş- Mecıdıvekö> 0 212 213 95 88-Faks-Tel 02122138740 e-mail: kirnıi/ibalik " superonlİDe.cmn » » ».kirraizibalik.com ANKARA 29. AŞLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN İLAN EsasNo 2001 903 Davacı Fırdevs Gunduz \ekılı tarafından davalı Fehmı Gündüz hakkında şıddetlı geçımsızlık sebebıvle boşanmala- nna. reşıt olmavan çocuklar Fatıh %e Zehra'nın \elayetının da\acı anne\e \enlmesme, 1 000 000 000-'ar TL maddi- mane\ı tazmınat ıle davacı ıçın 75 000 000.- TL . her bır çocuk ıçın 75 000 000 -'er TL olmak üzere toplam 225 000 000 - TL nafakanın davalıdan alınmasına daır açı- lan davanın yargılaması sırasında \enlen ara karan gereğm- ce. Bunca aramalara rağmen bulunamayan davalı Fehmı Gunduz'e da\a dılekçesı ıle duruşma gununün ılanen teblı- ğıne karar \enlmekle. dasahnın duruşmanın >apılacağı 03 04.2003 günü saat 10 05 "te duruşmada hazır bulunması \eya bır \ekıl marıfetıyle kendısım temsıl ettırmesıne, 10 gun ıçınde da\a\a ce\ap verebıleceğı. gelmedığı takdirde dasanın yokluğunda sonuçlandırılacağı. ışbu ılamn gazete- de >a\ın tanhinden ıtıbaren "" gun sonra da\alıya telığ edıl- mış savılacağı ılan olunur Basın 12380