Katalog

19 MART 2003 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER ABD'yle askeri ve siyasi konularda anlaşan Türkiye Kuzey Irak'a koalisyonla girecek Mutabakatta uzlaşmaAYHAN ŞtMŞEK ANKARA - Türkiye ve ABD'nin askeri ve siyasi mutabakatlan ta- mamladığı. Kürt gruplarla da Türk askerinin Kuzey Irak'a girmesinin k o şullannda anlaşıldığı öğrenildi. Mec- lis'te tezkerenin kabul edilmesi du- rumunda Türkiye, ABD'nin önder- liğindekı "uluslararası koatisyona" kaölmış olacak. Türkiye Kuzey Irak'a da "gereksinimduyduğunda", "ko- alisyonla birükte" girecek. Türkı- ye'nin ABD'nin operasyonu başlar başlamaz harekâtı başlatmayabilece- ği, bu hakkını "sakh rutabileceğT öğrenildi. Türkiye, ABD, Kuzey Iraklı Kürt gruplar ve Türkmenlerin dün gerçek- leştirdikleri toplantıda saglanan uz- laşma Ankara'yı rahatlattı. Tezkere • Türkiye, ABD, Kuzey Iraklı Kürt gruplar ve Türkmenlerin dün gerçekleştirdikleri toplantıda saglanan uzlaşma Ankara'yı rahatlattı. ABD Başkanı Bush'un danışmanı Zalmay Halilzad'ın, Irak'ın toprak bütünlüğünün korunacağı güvencesini verdi. Türkmenlerin Irak'ın geleceğini şekillendirecek Başkanlık Konseyi'nde yer almalan kabul edildi. Kuzey Iraklı gruplarla tamamlanan toplantı bugün diğer Iraklı muhaliflerin de katılımıyla sürdürülecek. konusunda belirsizlik sürdüğü için taraflann dün kesin bir sonuca ula- şamadığı, ortak bildirinin de bu yüz- den çıkanlamadığı öğrenildi. Edi- nilen bilgilere göre, dünkü 5'li top- lantıda Ankara'yı rahatlatan ilerle- meler şöyle: • ABD Başkanı Bush'un danış- manı Zalmay Halilzad'ın, Irak'ın toprak bütünlüğünün korunacağı, Irak'ta birinci ve ikinci sınıf toplu- luk olmadığı, Türkmenlerin de eşit olduğunu belirtmesi, terörist unsur- lara müsamaha gösterilmeyeceğini açıklaması Türk tarafını memnun etti. Kürt gruplar bu konularda iti- razda bulunmadılar. • Türkmenlerin Irak'ın gelece- ğini şekillendirecek Başkanlık Kon- seyi'nde yer almalan kabul edildi. Bu konuda aynntılarda bazı düzenle- meleryapılması gerektiği, bu konu- da Türkmen cephesinin karannın belirleyici olacağı öğrenildi. • Irak'ın kuzeyine ilişkin 5 'li bir mekanizma kurulmasında ilkesel olarak anlaşıldı. Sımr bölgesinde oluşturulacak ve taraflardan sivil ve askeri yetkililerin katılacağı birim, sorunlann gerilime neden olmadan çözümlenmesini sağlayacak. • ABD yönetimi, Musul ve Ker- kük'e nüfus hareketlerini kontrol edeceği güvencesi verdi. Ankara'nın Kürt gruplann bu kentlere yoğun nüfus göndererek gelecekte bura- larda hak iddia edeceği kaygısı böy- lece giderilmiş oldu. Muhalifler toplamyor Kuzey Iraklı gruplarla tamamla- nan toplantı bugün dığer Iraklı mu- haliflerin de katılımıyla sürdürüle- cek. Bu toplantıya Irak Ulusal Kong- resi, Irak Ulusal Uzlaşı Hareketi, Anayasal Monarşı Hareketi ve îs- lam Devrimi Yüksek Konseyi'nin temsilcileri katılacak. Böylece Tür- kiye ilk kez Saddam yönetimini doğ- rudan karşısına alarak muhaliflerin toplantısına ev sahipliği yapmış ola- cak. Ankara daha önce bu gruplar- la gizli ve dolaylı temaslarda bulun- muştu. Talabanizor kurtuldu • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Irak'ın kuzeyindekı Kürt gruplann liderleri, Kamu-Sen'e bağlı bir grup tarafindan Dışişleri Bakanlığı ve Ankara Palas (Devlet Konukevi) önünde protesto edildi. Kürt gruplannın Ankara Palas'a girişi sırasında Türk bayrağını açan grup, "Bayrağa uzanan eller kınlsın" sloganı attı. Bu sırada Irak Kürdistan Yurtseverler Bırhği (IKYB) lıden Celal Talabani, göstericilerin arasında kaldı. Eylemciler, Talabani'yi tartaklamaya çahşırken IKYB lideri korumalar eşliğinde zorlukla salona girebildi. Dfşişlerfnden uyarı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dışışlen Bakanlıgı. Türk vatandaşlannın Irak konusundaki gelişmeler nedeniyle Bahreyn. Katar. Kuveyt, Ürdün ve tsrail'e seyahat etmemeleri uyansında bulundu Bakanlıktan yapılan duyuruda, şunlar kaydedildi: "Bölgedeki gelişmeler çerçevesinde, bundan böyle vatandaşlanmızın Bahreyn, Katar, Kuveyt, Ürdün ve Israil'e seyahat etmemeleri, bu ülkelerde bulunan tüm vatandaşlanmızın ıse kişisel güvenlikleri açısından en kısa zamanda bulunduklan ülkelerden aynlmalan önemle tavsiye olunur." 7paı*tiye kapatma davası • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu. Devrimci Sosyalist İşçi Partisi. Türkiye Özürlüsüyle Mutludur Partisi, Türkiye Adalet Partisi, Adalet Partisi, Büyük Adalet Partisi, Anayol Partisi ve Türkiye Sosyalist İşçi Partisi hakİanda arka arkaya iki milletvekilı seçimine katılmadıklan gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi'ne kapatma davası açtı. ANAP'tan çağn • İstanbul Haber Servisi-ANAPGenel Başkanı Ali Talip Özdemir, AKP hükümetinin. "Derin knz ortamında hem tutarlı hareket etmediğini hem de kararsız tavn nedeniyle Türkiye'yi hak etmediği bir yalnızlığa ittiğini" savundu. Özdemir belirsizliğin gidenlmesi için. Cumhurbaşkanı'nın başkanlığında hükümetin acilen toplanmasını istedi. Kimyasal silah kullanılmasından korkan Kuzey Iraklılar Türk sınınna doğru göçe başladı. Erbil'den kuzeye giden yoL, kamyon ve traktörierie dolu olduğu için, yanm saat sürmesi gereken kuzeydeki Selahaddin kentine yolculuğun ûkanıklık nedeniyle iki saat sürdüğü bildirildi. Kerkük'ten Kürtörgütkrinin etindeki kuzey bölgelere göç de devam ediyor. (Fotoğraf: REUTERS) Türkiye, Irak'tan 'istenmeyen kişilerin' sızmasını önlemek için 'kontrollügeçiş'uygafayacdk Sıııırlar mültecflere açıkHaber Merkezi - Irak savaşı için gen sayım başlarken kimya- sal silah kullanılmasından kor- kan Kuzey Iraklılar sınırlara gö- çe başladı. Türk sınınna doğru yö- nelmesi beklenen on binlence in- san için Kuzey Irak topraklan içerisinde kamp kurmayı planla- yan Türkiye'nin yine sınırlannı mültecilere kapatmayacağı be- ürtildi. Bunakarşın Türkiye'nin geçmek isteyenlere "kontrollü geçiş" vereceğı öğrenildi. lran Içişleri Bakan Yardımcısı Ah- med Hüseyni ıse Irak'ta savaş çıkması durumunda lran"a akın etmesı beklenen mültecileri ülke- ye almayacaklarui] söyledi. Kuzey Irak'taki Erbil kentin- den dağlık bölgelere doğru gö- çün başladığı ve binlerce kişinin panik içinde terkettiği kentin "ha- yalet" görünümüne büründüğü öne sürüldü. AA'nın haberine göre, kentten göç, ABD Başka- nı George Bush'un Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'e ül- rimatom verdiği konuşmasından birkaç saat sonra başladı. Mer- kezdeki dükkânlann yansının açılmadığını, genellikle kalaba- lık olan çarşılann sakin olduğu- nu belirten bölgedeki gazeteci- saat sürdüğü bildirildi. Kerkük'ten Kürt örgütlerinin elindeki kuzey bölgelere göç de devam ediyor. Peşmergeler. bu sa- bah Kuştepe'deki kontrol nokta- sından kuzeye 300 Kerküklü'nün geçtiğini söylediler. Irak yetkili- lerinin sının kapatmasına rağ- men birçok kişinin kaçakçıların rulduğunu, belediyeden, "savaş başladığında. isterbir gün sürsün ister bir ay, evinden dışan çıkan herkesin vurulacağı ve evinüı yı- kılacağı" anonsunun yapıldığı- nı söyledi. tRNA'nın haberine göre, tran Içişlen Bakanı Yardımcısı Hüsey- ni, "Iran'a gelmesi muhtemel • îran Içişleri Bakan Yardımcısı Ahmed Hüseyni, Irak'ta savaş çıkması durumunda îran'a akın etmesi beklenen mültecileri ülkeye almayacaklannı söyledi. Hüseyni, "Onlara Irak topraklannda yardım edeceğiz" dedi. ler, çeşitli işlerle uğraşan dük- kân sahiplerinin malzemelerini paketleyerek göç için araçlara yüklediklerini kaydettiler. Erbil'den kuzeye giden yol, kamyon ve traktörlerle dolu ol- duğu için, yanm saat süren ku- zeydeki Selahaddin kentine yol- culuğun tıkanıklık nedeniyle iki yardımıyla iki bölge arasındaki "sının'' yürüyerek geçtiği öne sürüldü. Kerkük'teki Irak askerlerinin ise "moralsiz ve teslim olmaya haar olduğu" ıleri sürüldü. Ker- kük'ten kaçan ve adının açıklan- masını istemeyen bir kişi, ken- tin sokaklannda barikatlar ku- müttecfleritopraldanmızasokma- yacağız,onlaraIrak topraklann- da yardım edeceğiz. Bu insanlar güventik güçleri ve kimyasal sal- dın tehdidiyle karşı karşrya ka- labüirler. onlann geçici olarak sı- nırböigesindekabnalanna irin ve- recegiz" dedi. Hüseyni, tran'ınbanvegüney- bahsında Irak sınınndaki Ker- manşah, tlam ve Kuzistan eya- letlerinde 200 bin kişi kapasite- li 10 kamp kurmayı planladık- lannı ancak bu kamplan ulusla- rarası yardım almadan bitireme- yeceklerini belirtti. Hüseyni, Içiş- leri Bakanlığı'nda Irak krizi ma- sası kurulduğunu sözlerine ek- ledı. Türk yetkilileriyle ışbırlıği ıçe- risınde olduğu belirtilen Birleş- miş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nın (BMMYK) Tür- kiye'nin içerisinde kurulacak olan kamplarda faaliyet göste- receği ancak Kuzey Irak'tak oluş- turacak kamplarda rol almayaca- ğı belirtiliyor. BMMYK Sözcü- sü Metin Çorabaür, ancak Tür- kiye'de kurulacak olan kamplar- da görev yapacakolan BMMYK'nin 136 bin mülteci için hazırlık yaphğını bildirdi. POLfflKA GUNLUGU HİKMET ÇETİNKAYA Başörtüsü - Peçe AMSTERDAM - Televizyon gazetecileri hava- alanının üç numaralı kapısında, Türklerie konuşu- yoriar... Soru şu: "ABD Irak'a saldıracak, Türkiye 'ye gitmeye na- sıl cesaret ediyorsunuz?" Tüm Avrupa ayakta... Brüksel'deyürüyüşleryapılıyor, Lahey'de, Rot- terdam'datramvay vatmanlan "Savaşa hayır" de- yip 15 dakika yolda bekliyorlar, otobanlarda sürü- cüler trafiği tıkıyorlar... Roma, Paris gibi kentlerde de durum aynı... Ingiltere'de Başbakan Tony Blair, hükümeti ayakta tutmak için çabalıyor ama istifalann önü- negeçemiyor, dahaaçıkçası İşçi Partisi çatırdıyor... Once Ingiltere'de İşçi Partisi hükümetinin ağırto- pu Robin Cook, ardından Lord Hunt istifa etti... Hollanda televizyonları tüm gün ABD'nin 48 sa- at içinde hava saldınsı yapacağı yolunda yayın ya- pıyorlar... Beş gündür Hollanda'dayım... Burada konuştuğum turizm acentelerinin tem- silcileri şöyle diyor: "THYAmsterdam 'a Istanbul'dan günde geliş gi- diş iki sefer yapardı, yolcu azlığından seferterbi- re indirildi..." Amsterdam, Rotterdam ve Lahey'de Hollanda Demokratik Sosyal Dernekler Federasyonu Genel Başkanı Cezmi Doğaner, Genel Başkan Yardım- cısı Muhlis Ayboğan ve Hollanda Atatürkçü Dü- şünce Dernekleri Genel Başkanı Esin Özsan'la bir- likte katıldığım toplantılarda hep şu soruyla karşı- laştım: "Türkiye ABD'yle işbiriiğiyapmakzorundamı?" • • • Avrupa'nın başkentlerinde 200-300 bin kişinin katılımıyla "Savaşa hayır" mrtingleri yapılıyor, özür- lülertekerlekli sandatyeleriyteyürüyüşlere katılıyor... Türkiye'de ıse ses yok!.. Olsa bile 3-5 bin kişinin katıldığı yürüyüşlerden başka birşey yok!.. Amsterdam, Rotterdam, Lahey ve Brüksel'de her gün bir gösteri ve yürüyüş var!... Hollanda'da insanı şaşırtan ilginç olaylar da ya- şanıyor... Liberal Parti'den Somali asıllı Müslüman kadın milletvekili Ayaan Hirsi Ali'nin Trouw gazetesin- de yayımlanan demeci ortalığı karıştırdı... 22 Ocak'ta yapılan genel seçımlerde Liberal Parti listesınden parlamentoya giren Ayaan Hirsi Ali, Hz. Muhammed'in Ortadoğu'dan çıkmış Hu- meyni, Usame Bin Ladin ve Saddam Hüseyin gibi gaddar bir diktatör olduğunu açıklamıştı... Hollanda'da yaşayan 1 milyon Müslümanın ne- redeyse yarıdan fazlası Ali'nin demecinden sonra ayağakalktı... öldürülme kori<usu yaşayan Ali'nin hâlâ gizlen- diği söyleniyor... Hollanda'da terör korkusu var!.. Bu yüzden Hollanda hükümeti tedirgin!.. . Zaman zaman belediye başkanlan olağanüstü hal ilan edip, mahalleler polis tarafindan kuşatılı- yor, herkes didik didik aranıyor... Bu bir insan haklan ihlali değil mi? Yanıt şöyle oluyor: "Ne yapalım, güvenliği ancak böyle sağlayabi- liriz!" Bu arada Hollanda'daki bazı okullarda başör- tüsü ve peçe yasağı da uygulanmaya başlandı... Müslüman kız öğrenciler okullarda başörtüsü ve peçeyle derslere girebiliyorlardı... Milli Eğitim Bakanı Maria Vonder Hoeven, bir genelgeyle Müslüman kız öğrencilerın başörtüsü ve peçeyle okula gitmelerini yasakladı... Bakan Hoeven'in yasaklama gerekçesi ise şuy- du: "Hollanda laik ve demokratik bir ülkedir. Hol- landa 'da yaşayanlar okulların belirlediği giyim ku- şam kurallanna dinleri ve inançlan ne olursa ol- sun uymakzorundadır..." Bizimkilere duyurulur!.. • • • Rotterdam'dan Amsterdam'a geçiyorum... Cezmi Doğaner durmadan anlatıyor... Diyor ki: "Hollandalılar geçmişini unutmadı. İkinci Dün- ya Savaşı yıllarında lale soğanı yiyerek yaşamla- nnı sürdürdü..." Amsterdam dan İstanbul'a doğru uçarken ga- zeteleri okuyorum... Bush, Saddam'a 48 saatlik süre tanımış, yeni tezkere Meclis'e gelecekmiş!.. Içim sıkılıyor!.. hikmet.cetinkaya@cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 'Rebuplica Diroma' gemisinden indirilmesine izin verilmeyen malzemeler arasında fuzeler de var Limandan helikopter kaçırılacaktı Hikmet ÇETİNKAYA Türk askerine İTİn verilmeyecek TÂHRAN (AA) - Ku- zey Irak'ta yaklaşık 10 bin Peşmergenin, Türki- ye- Irak sınınna yerleşti- ği iddia edildi. tRNA'nın haberine göre, Iran'ın ba- tısmda Irak sının yakı- nındaki Kürdistan eyale- tinden izlenen Irak Kür- distan Yurtseverler Birli- ği'nin (TKYB) televizyo- nu"PUKTV"nin verdi- ği haberde, IKYB lideri Celal Talabani ve Irak Kürdistan Demokrat Par- tisi (IKDP) lideri Mesud Barzani'nın yapbklan gö- rüşmede aldıklan ortak kararla "Türk askerleri- nin Kuzey Irak'a girme- siolasüığmakarşüıkPeş- mergderin tedbir olarak 'Kürdistan'ı savunmak için' Türkhe-Iraksının- na yerleştirildiği'' belir- tildj. Haberde, IKYB yet- kilisi Kosred Resul Ali'nin, "Kuzey Irak'ta halkın normal yaşammı sürdürdüğünü. Kürt hal- knuvelrakKürdistam'nı savunmak için her tüıiü tedbirfcriakUdarmı" söy- lediği kaydedildi. AKEV BODUR / SAVAŞ KÜRKLU MAHMLTORAL İSKENDERUN / ADANA / Dİ- YARBAKIR - İskenderun Lıma- nı'na yanaşan Itah/an bandıralı "Re- bupb'ca Diroına'' adlı gemiden in- dirihnesine izin verilmeyen askeri malzemeler arasında sökütmüş va- ziyette 4 helikopter, sa- vunma amaçlı zırhh araç- lar ve Stinger mühimma- tı olduğu öğrenildi. In- cirlik Üssü'nde "savaşa hazırlan" anlamına ge- len "Çarti" alarmına ge- çildi. tskenderun Limanı'ndan sevkı- yat dün de de\am etti. Dört gün ön- ce limana yanaşan Italyan bandıra- lı "RebupHca Diroma" adlı gemi- den dün de boşaltım işlemi yapıl- madı. Gemideki 6 parça yükün in- dirihnesi Genelkurmay'ın talima- h üzerine durduruhnuştu. Liman- daki askeri yetkililer, gazetecilerin yükün içeriğiyle ilgiîi sorulanna dün düzenlenecek basın toplantısın- da yanıt vereceklerıni açıklamış- lardı. .Ancak limandaki rutin basın toplantısı dün yapılmadı. Cumhu- rtv'efin edindiği bilgilere göre is- kenderun Limanı'nı kilitleyen as- • Savaş öncesinde gerginlik artarken Incirlik Üssü'nde Körfez Savaşı ve ikiz kulelere saldınnm ardından dün bir kez daha Çarli alarmı verildi. keri malzemeler arasında sökül- müş v'aziyette 4 helikopter ve savun- ma amaçlı olduğu belirtilen zırhlı araçlar olduğu bildirildi. Malzeme- ler arasında Stinger hava savunma sistemlerinin mühımmatı olduğu da öğrenilirken bir yetkilinin "Tür- kiye'nin savunmasmda da kuDanı- labiBr" demesi dikkat çekti. Savaş öncesinde gerginlik artar- ken Incirlik Üssü'nde Körfez Sa- vaşı ve ikiz kulelere saldınmn ar- dından dün bir kez daha Çarli alar- mı verildi. Yaklaşık 10 bin asker ve sivilin bulunduğu üste kısa sürede "savaş başladı" anlamına gelen "Defta alarmı''nın veri- leceği belirtildi. Dün sa- bah saatlerinde üsse inen 2 tankeruçağı ile bir nak- liye uçağı yükünü bo- şalttı. Savaş uçaklan da rutin uçuşlannı gerçek- leştirirken üsten 16 TIR ve bazı cipler çıktı. Diyarbakır'da da çeşitli kurumlar sa\aş öncesi ha- zırlıklannı hızlandırdı. BM Çocuk- lara Yardım Fonu (UNICEF) ve BM Mülteciler Yüksek Komiser- liği (UNHCR) kenttekı AZC Pla- za'da ırtibat bürolan oluşturdu. KUBİLAY OLAYI ve TAPİKAT KAMPLARI 4 %m ~ *Jüm G ü n i z i Y a y ı n c ı l ı k Tel: 0212-512 42 19 Faks: 512 11 72