Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 5 ŞUBAT 2003 ÇARŞAMBA
HABERLER
"öyyip Erdoğan,
jann aday
• ANKARA (Cumhnrlyet
Bûrosıı)-AKP Genel
Başkanı Recep Tayjıp
Erdoğan. Sıirt'ten
mlletvekilı adaylığı ıçın
pirtısının gerekli başvnruyu
yınn yapacağım sö\ledi.
Erdoğan, dün ziyareone
gelen Sürt Sanayi ve Ticaret
Odalan yöneticileruun
strusu üzerine Siirt':en
mlletvekih adayı ofcagını
ymeledı AKP Merkez
Yûrütme Kurulu,
MervanGül'ün istifasıyla
boşalan 1. sıra adaylığı
içın Erdoğan' ın adını.
son gün olan v a n n
YSK'ye bıldirecek.
Armç'tan Sirt
seçimi yoranu
• tstanbul Haber Smisi -
TBMM Başkanı Bülent
Annç, Sıırt seçimlennm
savaş halınde iptal edılıp
edilmeyeceğini soran
gazetecilere, "Türkıyenin
doğrudan taraf olduğu bir
başka yabancı ülke ıle
silahlı çatışmaya
girebileceğı, girmemış olsa
bile girmek üzere olduğu
kastedilıyorsa, Allah
korusun, bu noktaya
gelindiğinde, şüphesiz
seçiınlerin ertelenmesi de
Meclis tarafindan
gerçekleştirilebilir.
78. maddede Meclis'in
seçimleri bir yıl
erteleyebilecegi hükmü
var" yanıtım verdî. Milli
saraylann ıncelenmesi
programı çerçevesinde.
Yıldız Şale Köşkü'nde bir
basın toplantısı düzenleyen
Annç, "Milli saraylar,
kasır ve köşkler
TBMM'ye aittir" dedi
SODEV'den
Tjanş'çağnsı
•Haber Merkezi - Sosyal
Demokrat \
r
akfi (SODEV),
sosyal demokrat nitelikli
kuruluş ve bireyleri savaş
karşıtı etkinlikleri aktıf
olarak desteklemeye
çağırdı. SODEV Yönetm
Kurulu adına yapılan yazılı
açıklamada, ABD'nın
uluslararası hukuku ve
Bırleşmiş Milletler'ı hıce
sayarak Irak'a saldırma
hazırlıklanna hız
vermesinin kabul
edilemeyeceği ifade edidi.
Açıklamada, şiddet ve ferör
olaylannın, adaletsizlikve
yolsuzlluğun ortadan
kaldınlmasıyla son bvüicağı
belirtildi
Sezer'den
iki yeni atama
•ANKARA (Cumhurfet)
- Cumhurbaşkanı Ahmet
Necdet Sezer, Anayasa
Mahkemesi yedek
üyeliğine, Valiler
Kararnamesi'yle merkeze
abnan Malatya Valisi
Mustafa Yıldınm'ı seçt.
Cumhurbaşkanlığı Basn
Merkezınden yapılan
açıklamaya göre. Sezer.
Pamukkale Unrversitea
Rektörlüğü görevine de
YÖK'ün önerdiği adayar
arasından Prof. Dr. Hasın
Kazdağh'yı yeniden atedı.
Hizbullah
operasyonu
• Dİ\ARBAKIR(AA-
Mardin'de düzenlenen
operasyonda, terör örgüü
Hızbullah'ın tlim Grubı'na
mensup 4 kişi yakaland.
Edinilen bilgiye göre, bu
ıhban değerlendiren
Emniyet Müdürlüğü Terörle
Mücadele Şubesi ekiplai.
kent merkezinde openaiyon
düzenledi. Operasyon»dı,
faaliyetlerde bulunduldın
belirîenen terör örgütG
Hizbullah'ın Üim
Gnıbu'na mensup 4 kaş
yakalandı. Gözaltına alnan
orgüt mensuplannın
sorgusu süriiyor
YSK, 3 Kasım'da Ankara'dan aday olan İP'li Gültekin'in Siirt için başvurusunu kabul etti
KararErdoğan'ayarayacakMUSTAFA ÇAKIR
ANKARA - Siirt seçimine
ilişkin kararlan eleştiri konusu
olan Yüksek Seçim Kurulu
(YSK) bır ilke daha imza ath.
Kurul. 3 Kasım seçiminde tP
Ankara 2. Bölge 1 sıra adayı
olan MehmetBedriGüttekin'in
9 Mart'ta yapılacak Sıırt seçi-
mine ilişkin adayhk başvurusu-
nu da kabul etti. Siirt seçimini
3 Kasım'ın devamı olarak ka-
bul eden YSK, böylece Millet-
vekili Seçimi Yasası'nm "Bir
kimse aynı seçim için birden
fazla seçim çevresinde adayola-
maz, aday gösterflemez ve seçi-
lemez" hükmünü içeren 16.
maddesini de ihlal etmiş oldu.
Siirt seçimine ilişkin çeliş-
kili kararlar alan YSK, bunla-
'Atlami$IZ' SavunmaSI Milletvekili Seçimi Yasası'nın 16. maddesinde
"bir kimse aynı seçim için birden fazla seçim çevresinde aday olamaz, aday
gösterilemez ve seçilemez" ifadesi yer alıyor. YSK yetkilileri ise Mehmet Bedri
Gültekin'in başvurusunun kabulü üzerine 'atlamışız' savunmasmı yaptılar.
ra bır yenisını daha ekledi. İP
Genel Sekreteri Gültekin, 3 Ka-
sım Genel Seçimi"nde Ankara
2. Bölge 1. sıradan milletveki-
li adayı olmuştu. Ancak İP'nin
yüzde 10'luk ülke barajını ge-
çememesi nedeniyle Gûltekin
TBMM'ye gıremedi. Genel se-
çimin ardından YSK, Siirt se-
çımlerini ıptal etti. Sıırt seçimi-
ne kahlma karan alan ÎP, 3 Ka-
sım"da bu ilden aday olanlan
YSK'ye bildırdı. Ancak İP'nm
Siirt 2. sıra adayı Mehmet Dö-
lek istifa etti. Dölek'ın yerine
İP tarafindan 3 Kasım seçimin-
de de aday olan Gûltekin aday
olarak göstenldi. tP'nin iste-
mini görüşen YSK, 1 Şubat
2003'te Gültekin'in adaylığı-
nın uygun bulunduğuna ilişkin
karar aldı ve partıye iletti. Böy-
lece YSK, Milletvekili Seçimi
Yasası'nın 16. maddesini de ih-
lal etmiş oldu. Milletvekili Se-
çimi Yasası'nm 16. maddesinin
3. fikrasında "_Bir kimse aynı
zamanda değişik siyasi parti-
den veya aynı partiden aynı se-
çim için birden fazla seçim çev-
resinden adayolamaz, aday gös-
terflemez ve seçüemez" ifadesi
yer alıyor. YSK, Siirt seçimini
3 Kasım'ın devamı olarak ka-
bul ediyor. Yasa, 3 Kasım'da
aday olan bır lamsenin Siirt se-
çiminde aday olasını engelli-
yor. YSK'nin karanmn değiş-
memesi durumunda 3 Kasım
seçiminde Istanbul'dan aday
adayı olan AKP Genel Başka-
nı RecepTayyip Erdoğan'm Si-
irt seçimindekı bir engeli daha
ortadan kalkmış olacak.
YSK yetkilılen ise Milletve-
kili Seçimi Yasası'nın 16. mad-
desi gereğince 3 Kasım seçım-
lerinde aday olan bir kimse-
nın Siirt seçiminde aday ola-
mayacağına işaret ederek "Bir
aüama ohnuş. Ancak inceleme
süresi devam ediyor. Durum
düzdtikcek" görüşünü dile ge-
tirdiler
Kanadoğiu uyarmıştı
Yargıtay Cumhunyet Başsav-
cısı Sabih Kanadoğhı da geçen
günlerde yaptığı açıklamada,
Milletvekili Seçimi Yasası'nın
16. maddesine işaret ederek "3
Kasım 2002'de yapılan seçim-
lerde aday olan ya da bir siyasi
partitarafindan ada\ gösterflen
\e adayhğı reddedüen kimseie-
rin Siirt'de yapılacak seçimler-
de aday otaıialan ya da gösterfl-
meleri söz konusu değOdir. Çün-
kü Siirt ilinde yapılacak olan
seçim, bir araseçim degfldir. 3
Kasım tarihinde yapılan seçi-
min devamı ve tekrandır"
görüşünü dıle getirmişti.
AVUKATLAR DGM'YE BAŞVURDU
DEP'liler yeniden
yargdanma isteıli
• 2. Uyum Paketi'nin yürürlüğe
girmesiyle cezaevinde bulunan eski
DEP milletvekilleri yeniden yargılanma
istemiyle Ankara DGM'ye başvurdu.
ANKARA(Cumhu-
riyet Bürosu) - Ceza-
evindeki eskı DEP mil-
letvekilleri Avrupa In-
san Haklan Mahkeme-
si (AİHM) kararlan
doğrultusunda yeniden
yargılama yohmun açıl-
masını kolaylaştıran 2.
Uyum Paketi'nin yü-
rürlüğe girmesiyle An-
kara 1 No'lu DGM'ye
başvurarak yeniden
yargılanma isteminde
bulundu.
Eskı DEP milletve-
killennin avukatı Yü-
suf Alataş, Ankara 1
No'lu DGM'ye dün ye-
niden yargılanma ıste-
mini içeren dilekçe sun-
du. Alataş, DGM'den
aynlırkenyaptığı açık-
lamada, AIHM'ye baş-
vııran bir kişinin, mah-
kemenin kendisini hak-
h bulması halinde yeni-
den yargılanmak içın
başvuru hakkı elde et-
tiğini anımsattı.
Ankara 1 No'lu
DGM, kamuoyunda
"DEPDavasTdiyebi-
linen davada, kapatılan
DEP'in eski Diyarbakır
milletvekillen Hatip
Dideve LeyiaZana. es-
ki Şırnak milletvekil-
leri Orhan Doğan ve
Setim Sadak'ı, terör ör-
gütü PKK'nın liderle-
rinden aldığı emir ve
talımat doğrultusunda
ülke ıçinde ve dışında
yoğun bölücü faaliyet-
İerde bulunduklan ge-
rekçesiyle Türk Ceza
Yasası'nın (TCY)"ya-
sadışı örgüt üyefiği'' fi-
ilini düzenleyen 168-2
ve 3713 Sayılı Terörle
Mücadele Yasası'nın
"cezaartnnnum" öngö-
ren 5. maddesi uyann-
ca, 15'eryılhapisceza-
lanna mahkûm edildi.
Yargıtay 9. Ceza Daire-
si de karan onadı. Ka-
patılan DEP'in eski mil-
letvekillen Zana, Do-
ğan ve Dicle, 4 Mart
1994'te gözaltına alm-
dı, 17 Mart 1994'tetu-
tuklanarak Ankara
Merkez Kapah Ceza ve
Turukevi'ne konuldu.
Sadak ise 1 Temmuz
1994'te gözaltına alm-
dı ve 12 Temmuz
1994'te tutuklandı.
Abdullah Öcalan'ın avukatı Sinan Tannkulu ve beraberindeki avukatlar dün Adalet
BakaıiD^'nagkkrekMösteşarVekiliBülentGökgözilegörüştü.(FotoğTaf: KEREM GEZER)
Avukatlan, görüşme günlerinde sınırlama olmamasını istedi
Öcalan dilekçesi bakanlıkta
ANKARA (Cumhurnet Büro-
su)-lmrah'da cezaevinde bulunan
Abdullah Öcalan'ın avukatlan
Adalet Bakanlığı'na baş\Tirarak,
"Öcabn'm bûtün tutukhı ve hfi-
kfimlfilerin haklanndan yarar-
bndrimasıvesapkdnrunnhak-
kmda ailesine bflgi verümea" is-
teminı iletti.
Öcalan'ın avukatı Sinan Tann-
kulu ve beraberindeki avukatlar
dün Adalet Bakanlığı'na giderek
Müsteşar Vekılı BüfcntGökgöz ıle
yanm saat görüştü. Tannkulu, ba-
kanlıktan aynlırken şunlan söy-
ledi:
"Öcahn'bflgfli9 haftadır ger-
çekkştirilen uygntamalar gerek
ahtsal huknka, gerekse uluslara-
raa hukuka aykm. Hazıriadığı-
mız dflekçeyi Gokgöz'e venfik."
Dilekçede, tstanbul, Diyarbakır,
Ağn, Malatya, Şanlıurfa, Mersin,
Denizli ve Izmir barolanna üye
250 avukatuı imzasuun bulundu-
ğunu dile getiren Tannkulu şöy-
le konuştu:
"Müsteşar Vekffi'nin dflekçeye
yatdaşımını ohımlu buMukve ge-
rekii hassasiyetin gösterikceği iz-
lenimini edindik. Ocalan'm avu-
kadan ve aifeshie görüşmesi en-
geDenrv'or. Bu konu kamuoyunda
önemli taroşmalar ve gergmHk-
lerjarauyor.
Öcalan'uı avukadanyla görüş-
mesine getirflen gün vesfire snur-
lamasnun kaldınhnasmı, sağhk
durumu hakkında ailesine bilgi
veribneani, günlük gazete. dergi
ve televizyon olanaklanndan ya-
raıiandmlmasmı talep ettik."
Diyarbakır'da incelemelerde bulunan Isveçli bakandan 'Namus Cinayetlerini Önleme Projesi'ne destek
Liııdlrdeıı 25 biıı dolar yardım sözü
Anna Lindh Ankara'da in-
san haklan demeklerinin
temsücUeri ve CHP Bderi
Deniz Baykal'la görüştü.
Haber Merkezi - Diyarbakır' a
2002 yılında gelmek isteyen an-
cak güvenlik gerekçesiyle izin
verilmeyen Isveç Dışişİeri Ba-
kanıAnnaIindn,OHAL'inkalk-
masmdan sonra dün kentte in-
celemelerde bulundu. "Namus
Cinayetierini Onleme Projesi"ne
25 bin dolar yardım yapacakla-
nnı açıklayan Lindh, AKP Ge-
nel Başkanı Recep Tayyip Erdo-
ğan'ın kendisine "bir daha geB-
şinde çok değişiklikler göreceği-
ni" söylediğini belirterek AKP
liderinin kendisini kente yine
davet ettiğini bildirdi.
Lindh, Ankara'daki temasla-
nnın ikinci gününde insan hak-
lan demeklerinin temsilcileri ve
ayetleri' bltmiy
Anna Lindh'in "Namus Cinavetierini Önleme ProjesTne 25
bin dolar yardım yapacaklannı açıkladığı gün, Diyarbalar'da öl-
dürülerek çuval içinde cesedi boş bir araziye atılan kadınm, kar-
deşleri tarafindan namus meselesi yüzünden öldürüldüğü ortaya
çıktı. Araştırma sonucu, elektrik kablosuyla boğularak öldürüldü-
ğü tespit edilen cesedin, Güberen Tannkut'a aıt olduğu belirlen-
di.Gözalnna ahnan 3 kardeşin, ablalannın erkeklerle birlikte ol-
duğunu öğrendikleri için öldürdüklerini itiraf ettikleri büdirildi.
CHP Genel Başkanı Deniz Bay-
kal ile görüştü. CHP milletve-
killeri Şükrü ElekdağJ<emal Der-
viş ve tnal Batu'nun katıldıklan
görüşme basına kapah olarak
gerçekleştirildi.
Ankara temaslannın ardından
Diyarbakır'a geçen Lindh, Di-
yarbakır Valisi Cemfl Serhadh'yı
ziyaret etti. Lindh şöyle konuş-
tu: "Kürtçenin daha serbest kul-
lammı>1a ügOi sohbetimiz oldu.
Diyarbakır'a, bu bölgede ekono-
mik ve poütik probkmkri olan
bfffldduguiçmgeknm." Serhad-
lı ise Lindh'in geldiğinde ön yar-
gılan bulunduğunu belirterek
"Doğnı olanlan anlatnk. Kendi-
si de tatmin oldu" dedi.
'Kflrt devleti istemiyDruz'
Büyükşehir Belediye Başkanı
Feridun Çeük'i ziyaret eden
Lindh, gazetecilerin ABD'nin
olası Irak müdahalesini nasıl de-
ğeriendirdiği sorusunu, "BM Gü-
venlik Konseyi'nin kararmı des-
tekkyeceğiz" diye yanıtladı. Is-
veçlı Bakan, operasyon sonra-
sında Kuzey Irak'ta Kürt devle-
ti kurulduğunu görmek isteme-
diklerini söyledi. İnsan Haklan
Vakfi ve Diyarbakır Baro Başka-
m Sezgin Tannkuhı'yu da ziya-
ret eden Lindh Istanbul'a geldı.
ISTANBUL TlCARET ODASI, YARGIREFORMU ÎSTEDİ
Önce hukuk sonra ekonomi
tstanbul Haber Servisi - tstanbul Tica-
ret Odası'nın (LTO) "Hnh ve Adfl
Yargı Projesi'' kapsamında. bilim
adamlannca hazırlanan "Yüksek
Adalet Kurumu Kanunu Taslağı'' ka-
muoyuna sunuldu. Taslakta hâkım,
savcı ve avukatlann eşit biçimde tem-
sil edilmeleri, kurulun kararlanna
karşı yargıya başvurulabihnesi ve ba-
ğımsızlJc ilkelennin temel alındığı
belirtildi. "Önce Hukuk Sonra Eko-
nomi" sloganıyla başlatılan projede,
"yargının sh'asetten annduıhnası ile
\argıç bağunsızügL, savcı güvencesi ve
savunmanın hak ettiği önemi görmesi-
nin" hedeflendığı kavdedıldı. Proje-
nin hayata geçirilmesı için ılk 6 ayda
100 milyar liralık bir bütçe aynldığı
açıklandı. Taslakta, Hâkimlerve Sav-
cılar Yüksek Kurulu'nun yenne geçe-
cek kurulda, hâkim, savcı ve avukat-
lann yanı sıra işçi. işveren kuruluşlan
ile YÖK'ten, TOBB'den, en çok üyesi
olan gazeteciler derneğinden ve gaze-
te ışverenleri sendikasından temsilci-
lerin de yer alması öngörülüyor.
ÎTO'da dün düzenlenen basın toplan-
tısmda konuşan ITO Başkanı Mehmet
Yüdınm, "Bankalara el konulmasm-
da haksızhldar oldu, bugün de ohıyor.
Kamuovıınun yaranna işletme^'e d
ko\Tiyor. Patronsuz işletme ohnaz. Bu-
nu Kll'lerde de görüyoruz ve bunun
için özeDeştirilmesini istiyoruz'' dedi.
AKP, PROTESTOLARIENGELLEMEK ÎÇÎN ARAYIŞA GtRDİ
Başbakanlık'ta yeni önlemler
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Başbakanlık'ın Vekâletler Caddesı
ile Güvenpark girişindeki güzergâhı
halka açan AKP iktidan, art arda ya-
pılan eylemler nedeniyle güvenlik
önlemlerinı gözden geçirmeye başla-
dı. 3 Kasım'dan bu yana "tutukhı ya-
kmlaruun protestosu, iki intihar giri-
şimi" ile eylem merkezi haline gelen
Başbakanlık'ta güvenlik önlemleri-
nin yamızca "gazetecilere'' karşı kul-
lanıhnası ise tepki yarahyor. Halkla
bütünleşme iddiasıyla Başbakan-
lık'ın Güvenpark ile Vekâletler Cad-
desi'ndeki koridorun yurttaşlara açıl-
ması güvenlik zafiyeri yaratınca,
AKP hükümetinde de yeni arayışlar
gündeme gehneye başladı. Başba-
kanlık Koruma Müdürü AB Uzuner,
güvenhk koridorunun yeniden yaya
trafiğine kapahhnası başta ohnak
üzere alınabilecek yem önlemleri
gözden geçırdiklerini belirtti.
AKP hükümetinın, "yalnızca gazete-
cilerin Başbakanhk'a giris-çıkışını
güçleştirmek" için yeni güvenlik ön-
lemleri getirmesi sıkıntı yarahyor.
Başbakanlık muhabırlerinin bürok-
ratlarla olan haber bağım koparmak
için gazetecinin nüfus bilgilerinden
görüşülecek kişiye ve görüşme saati-
ne kadar her şeyı kayda geçiren AKP
hükümetı, Başbakanlık dışmdaki gü-
venlik önlemlerini ise askıya alıyor.
G L O B A L P O L İ T İ K Ü L T Ü R
ERGİN YILDIZOĞLU
Sonuna Doğru...
21. yüzyılın ilk büyük savaşı başlamak üzere. Bu
sırada dünya ekonomisi bir uçurumun eşiğinde.
Faşizmin iktidara yürüdüğü, tüm büyük güçlerin
hızla sılahlandığı, SSCB'de sanattan siyasete, tüm
alanlarda sosyalist muhalefetin lıkide edildiği 1930'lar-
dan bu yana görülmedik derinlikte bir kötümserlik
var havada. Bu uygarlık nereye gidiyor?
Pazartesi, Intemational Herald Tribune, ABD'nin
savaşın ilk gününde, 3 bin akıllı bombayla Irak'ı
yangın yerine çevireceğini yazıyordu. Los Angeles
Times'a göre de ABD, toprağı deldikten sonra de-
rinde patlayan yeni kuşak nükleer bombalan dene-
mek için yeni bir bilgisayar geliştirme programı baş-
latmış. Salı günü ABD, 24 uzun menzilli bombardı-
man uçağını, gerektiğinde, Kuzey Kore'yi vurmak
için alarma geçirdi. Bunlan okurken, Council on Fo-
reign Relations'dan Prof. VValter Russel Mead'in
pazar günü New York Times'ta çıkan "Mahşer ça-
ğı başlarken" başlıklı yazısını anımsadım.
Tarihin sonunda uygaıiığın
sonuna...
Mead, adeta ironik bir nostaljiyle anımsıyor Fu-
kuyama'nın "tarihin sonıT tezini, 1990'lardaki kü-
reselleşme, serbest piyasa sevincini, bilişim tekno-
lojisinin demokrasiyi güçlendireceğine ilişkin iyim-
serSği. Sonra önceki hafta Beyaz Saray sözcüsü And-
revvCard'ın "Irak'ta nükleer silahlarkullanılma-
sı olasılığını reddetmediğini" aktanyor ve Hin-
distan Savunma Bakanı Fernandes'ın "Pakistan'ı
haritadan sileriz" sözlenyle. Kuzey Kore'nin "ABD
kendisine öyte bir mezar kazmak tehlikesiyte kar-
şı karşrya ki eğer içine bir düşerse bir daha as-
la çıkamaz" tehdidini... Nihayet ABD Savunma
Bakanı Rumsfeld'in "Bugün ABD'ye yönelik bir
nükleer saldın yalnızca bir zaman meselesidir"
iddiasını...
Mead soruyor: Bugün, "Btg Brother, elektronik
mektuplannızı okuyor, küreselleşme karşıtı gü-
ruh dünyanın sokaklarında at koşturuyor, kitle
imha silahlanna karşı iki cephede savaş olası-
lığı var, borsalar yerlerde sürünüyor..." "Tarihin
sonuna" geldik derken "Uygartığın sonuyla mı kar-
şı karşıyayız?"
Mead bu gelişmeleri Aydınlanma geleneğinin mi-
rası "ilerieme" inancının ortadan kalkmasına, düş
kırıklığına bağlıyor. ABD'de kamuoyunun yüzde
59'u kutsal kitaplardaki kehanetlerin çıktığına ina-
nıyormuş! Biz bir adım daha atıp soralım: "Geçen
20yılda ne oldu da şimdibu noktadayız?" Birinci-
si, Doğu Bloku, her ne kadar kapitalizme gerçek bir
alternatif sunamadıysa da, yıkıldığında, kapitalizmi
aşmanın olanaksızlığını savunan muhafazakâr dü-
şünce dünyada çok daha büyük bir hızla egemen
oldu. Ikincisi, toplumun serbest piyasanın eline tes-
lim edilmiş olması, bu iktidarsızlık hissini daha da
güçlendirdi.
Ama serbest piyasa vaatlerini yerine getiremedi:
Ne refah getırebildi ne de birlik ve harmoni. Serbest
piyasa bizi, kimi borsa analistlerine göre de 20 yıl-
dan önce çıkamayacağımız bir ekonomik krizin içi-
ne itti. Insanlığı birieştiremedi. Aksine, topiumsal do-
kulan kırmakla kalmadı, insanlan art kimliklere, ye-
rel çıkarlara kilitleyip birbirine düşürdü. Tarihte gö-
rülmemiş çapta bir göçmen nüfus yarattı. Bu nüfu-
su, Batı'nın kapısında dilenciye dönüştürdü! Aşa-
ğılayıcı bakışla, kapıyı yüzlerine çarpan, artık rahat-
lıkla insan haklan anlaşmasından çıkmayı, işkence-
nin faydalannı tarbşan bir Batı'nın kapılannda... Şim-
di insanlık adeta kendini biteviye tekrarlayacak olan
bir sürece, adeta bir kötü sonsuza kilitlenmiş du-
rumda. Bu yönde ilerlemeye devam etmek toplu in-
tihara kalkışmaktan farksız değil mi?
Kitle imha silahlan modası
Felaket tellallığı mı yapıyorum? Belki.. ama dün-
yanın en güçlü ülkesinin bir taraftan açıkça impa-
ratoriuğunu ilan ederken diğer taraftan, sınıriı etki-
li, bu yüzden yerel savaşlarda kullanılabilecek nük-
leer bomba yapmakta olmasını, hele bunlan Irak'ta
kullanabileceğini söylemesini başka nasıl anlamlan-
dırabiliriz? Ya da saygın bir dergi olan Bulletin of
Atomic Scientists'in ocak/şubat sayısında çıkan
araştırma yazısındaki "ABD biyolojik silahlarm
denetimine ilişkin protokolü reddetti, çünkü
kendisi gizli silah programlarını geliştirmeye
kararir saptamasını ve kanıtJannı okuyunca ne dü-
şünmemiz gerekiyor? Bu yeni nükleer silahlar, ye-
ni biyolojik silahlar bir kez geliştirilmeye başlandı mı
artık bu alanlarda bir silahlanma yanşı, sonunda da
bunlann kullanılması engellenebilir mi? Belki... O da
eğer ABD tüm dünyayı denetleyen mutlak bir hâ-
kimiyet kurarsa. Ama, bu tüm dünyanın, tek bir ül-
kenin sömürgesine dönüşmesi pahasına elde edil-
miş çok pahalı bir güvenlik olmayacak mı?
Toplumsal çalkantılar, felaketler arttıkça, yaşan-
makta olan döneme tarihte bir yer bulma, buradan
hareketle geleceğe bakma çabalan da giderek ar-
tyor. John J. Mearsheimer'in «The Tragedy of Gre-
at Power Politics" (Büyük Güçler Politikasının Tra-
jedisi) başlıklı kitabı büyük bir ilgiyle karşılanmıştı.
Philip Bobbitt'in 1000 sayfalık The Schield of Ac-
hilies-War, Peace and the Cours of History (Aşi-
lin Kalkanı, Savaş, Banş ve Tarihin Akışı) çalışması
adeta yok satıyor. Salı günü Le Monde da "La gu-
erre est-elle inscrite dans les cycles economi-
ques?" (Ekonomik salınımlara bakarak savaşlar
öngörülebilir mi?) temalı bir ek yayımladı. Belli ki,
tarih bilinci geri geliyor. Işte bu, umut verici bir ge-
lişme!
İletişim Sûrası 20 Ocak'ta
Basın Yasasışekiüenecek
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - Tüm ba-
sın kuruluşlannın tem-
sılcilennin kanlacağı ve
RTÜK, Başbakanhk Ba-
sın Yayın Enformasyon
Genel Müdürlüğü ve
TRT tarafindan birlikte
düzenlenecek olan "Üe-
tişim Şûrası", 20-21
Ocak tarihlerinde top-
lanacak. Basın organla-
nnın genel yaym yönet-
menleri, sendıka ve der-
nek temsilcilerinin katı-
lımıyla düzenlenecek
olan iletişim şûrasında,
Basm Yasası'mn yeni-
lenmesine ilişkin tartış-
ma ortamı yaratılacak.
İletişim şûrası, "Ba-
sm", "Radyo-TV Yaym-
ahğr, "Kamu Yavıncı-
nğı TKT" ile "Inter-
net" adıyla 4 komis-
yondan oluşurken her
komisyonda, divan baş-
kanı, raportörler ve ka-
tılımcılar yer alacak.
Şûrada, 4 komisyonun
altmda "Bilgi Edinme
Hakkı'', "EditoryalBa-
ğımazhk", "Basm Ça-
hşanlannm Sorunlan"
gıbı kurullar oluşturu-
lacak.