Katalog

SAYTA CUMHURİYET 14ARALIK2003PAZAR OLAYLAR VE GORUŞLER EVET/HAYIR OKTAY AKBAL Kıbrıs'ta Tarihsel Bir Seçim... Bugün pazar... Bugün Kıbns'ta önemli bir seçim var. Denecek ki, 141 bin seçmenin oy kullanacağı bir seçimin önemi olurmu? Istanbul'un birsemtindeki, birmahallesindeki muh- tar seçiminde bile, daha çok seçmen oy kullanır! Kıb- ns'taki seçim niye bu denli gürüttülü, bu denli yaygın, bu denli güncel bir değer taşıyor. Bu yalnız Kıbns Türklerinin değil, tüm Türkiye'nin seçimi de ondan!.. Kıbns halkı bunca çelişkiler, itiliş- ler, arayışlar, özlemler arasında kendine nasıl bir yol çizecek? Türkiye bu yolu destekleyecek mi, yoksatam ters bir davranışta mı bulunacak? Anlatıyoıiar, binlerce Kıbnslı genç gitmiş, Rum ke- siminden pasaport almış!.. Niye mi? Kıbns Rum Cum- huriyeti'nin pasaportu, Avrupa Birliği'nin damgasını taşıyacak da, ondan!.. Eskiden, yani Kıbrıs Ingiltere yönetiminde iken, Rum olsun Türk olsun, herkes Bü- yük Britanya uyruğundaydı. Ellerindeki pasaportla üstünde güneş batmayan bir imparatorlugun her ya- nına gidebilirdi, oralarda çalışma olanağı bulabilirdi... Şimdi de AB'nin üyesi olacak Kıbns Rum kesiminin pasaportu da az çok aynı önemi taşıyor... Ben Kıbns'a birkaç kez gittim. llki 1977'deydi. 0 gün- lerdekı Kıbnslı siyasetçilerin hemen hepsini tanımış- tım.. Binbirzorluktan yeni çıkmış biryerdi Kıbrıs!.. Ye- ni arayışlar, yeni görüşler peşindeydi. 0 günden bu- güne Kıbns adına en çok konuşan Rauf Denktaş ol- du. Kırk yıldır aynı çizgiyi korudu, Kıbns Türkünün umudu, destekçisi, savunucusu!.. Geçmişteki acı de- neyimler bir daha yaşanmasın, diye çırpındı. Şimdi bir köşebaşında.. Bu akşam sonucu belki öğreneceğiz. Kıbrıs seç- meni, Denktaş'ın bağımsızlık poJitikasını mı, yoksaAn- nan Planı'nın tek çıkış yolu olduğuna inananlan mı se- çecek? Ya Türkiye'nin yöneticileri, AKP kadrosu, Tay- yip'ler, Gül'ler?.. "Ya taksim ya ölüm" diyen gençlerin sesiyle inle- yen Istanbul, Ankara, Izmir kentlerinin coşkusunu anımsıyorum. Sonra 1974'teki Kıbns çıkarması, ada- nın yanya yakın bir bölümünün Rum yönetiminden kur- tulması... Bir bayramdı!. Birkurtuluştu!. Derken KKTC'nin kurulması... Otuz yıldır Kıbns'ın tam bir banş içinde yaşaması... Her gün sokaklarda, köylerde işlenen cinayetlerin, dökülen kanlann son bul- ması... Ada tarihte tam bir banş içinde yaşamışsa, yaşıyor- sa, bunu Rum ve Türk bölgelerinin aynlmasına borç- ludur. Türk biryanda, Rum öteyanda... Doğrusu, bel- ki en doğrusu, daha baştan Kıbns'ın iki devlet ara- sında paylaşılmasıydı. Böyle bir karar, daha yıllar ön- ce Kıbns kördüğümünün kesin çözümü olacaktı. Bugünkü seçim hangi yönde sonuçlanırsa sonuç- lansın, hiçbirşey değişmeyecektir. Kıbns Türkleri ken- di geleceklerinin egemeni olarak yaşamayı seçecek- lerdir. "Ya Kıbrıs Ya ölüm, Ya Taksim Ya ölüm" sesleniş- leri belleklerde yaşıyor. Kıbns halkının, yüklendiği ağır sorumluluğu bilerek oyunu kullanacağına inanmak istiyorum. Atatürk'e Karşı İşlenen Suç... Dikkatli bir okurun kolayhkla görebileceği sansür, özellikle Gazi Mustafa Kemal'in din konusundaki düşünceleri üzerinde olmuştur. Bu ilginç sansürün nasıl ve hangi bölümlerde ve tümcelerde olduğu yayımlanan bu yeni kitapta sergilenmiştir. Nurer UĞURLU -m jr edeniBil- | \ / • giler, ılk I \f I olarak 1 " J . Prof. Dr. A- Afetinan tarafından "Vatandaş İçin Medenî Bflgaer"adıyla 1930 yı- lında yayımlanmıştır. Maarif Vekâleti, Milli Talim ve Terbiye Daire- si'nin 7.9.1931 tarihve 2197 sayılı karanyla or- taokui ve liseierde ders kitabı olarak okutulan " Vatandaş İçin Medenî Bflgfler"ın büyük bir bö- lümü Gazi Mustafa Ke- mal tarafından kaleme alınan belgelere dayan- maktadır. Prof. Dr. A. Afetinan daha sonra bu belgeleri, Atatürk'ün ölümünün 25. yılı do- layısıyla Türk Tarih Ku- rumu'nun düzenlediği konferanslar dizisinde "Atatürk'ünVatandaş- hkHakveVaztfeteriÜze- rindeki Düşünceleri" olarak sunmuştur. Bu konferanslar dizisinin büyük ilgi görmesi üze- rine Prof. Dr. A. Afeti- nan, meslektaşlannın da yardım ve desteğiyle Atatürk'ün ölümünün 30. yılında, elinde bulu- nan diğer belgeleri de ekleyerek kitabı "Me- deni BUgiler ve M. Ke- mal Atatürk'ün El Ya- zılan" adıyla yayımla- mıştır(1969). Bu kitabı oluşturan belgeler, Türkiye Cum- huriyeti'nin çağdaş ve uygar devletler arasın- daki yerini ancak bilinç- li ve özgür düşünceli yurttaşlar yetiştirmekle alabileceği gerçeğini gö- ren Gazi Mustafa Ke- mal'in, buamaçla 1929 sonbalıanilel930Ocak ve Şubat aylannda yaz- mış olduğu yazılardır. Bu yazılann nasıl orta- ya çıktığını da Prof. Dr. A. Afetinan şöyle an- latmıştır: "1929/1930dersyıhn- da Ankara Musild Mu- allim Mektebi'nde öğ- retmenlik görevime, Yurt Bilgisi ve Tarih dersleri vermek üzere başlamışüm. YurtBilgi- si için okutacağmı ders khabını Atatürk gördü- ğü zaman bunu yeterli buhnanuştL Kitabın ko- nulan ise kendisini deD- güendirdiği için evvela benimFranszLisesi'nde okuduğum 'Instruction Cıvıqu' kitabından ba- zı tercümeleryapmamı istedt Ayınzamanda, bu konulara ait çeşitli ki- taplan,GenelSekreteri Tevfik Bıyıklıoğlu'na araştırarak Almanca- dan baa tercümeler yap- nrmışn. Kendisi Fran- sızcadan ve Türkçeden okuduklanna bu tercü- melerden deistifade ede- rek, bazı konulan biz- zat vazmış veya bizlere, yani bana ve genel sek- retere dikte ettirmiştir. Benim o zamanki çalış- malannı bu konulara ait kitaplan aramak, oku- mak ve icap ederse ter- cüme ederek notlar al- mak idi. Bu suretle Yurt Bilgisi derslerinıi prog- ram uyannca bu yeni incelemelere göre veri- yordum." (Prof. Dr. A. Afetinan, Medeni Bilgi- ler ve M. Kemal Ata- türk'ün El Yazılan, Türk Tarih Kurumu Yayınla- n, Ankara, 1969). Prof. Dr. A. Afeti- nan'ın söylediği gibi Medeni Bilgiler, Yurt Bilgisi dersleri için or- taya çıkan konular Ata- türk'ün çevresinde ve sofrasında tartışılarak ve yurdun çeşitli bölge- lennde bulunan aydın- lann görüşlen ahnarak değerlendirilmiştır. Ata- türk, bu düşünce ve gö- rüşlere daha sonra ken- di yorumunu da kata- rak Medeni Bilgiler ki- tabıru kaleme almıştır. (A. Afetinan, Vatandaş- lık için Medeni Bilgiler, Istanbul, 1931). Medeni Bilgiler, Prof. Dr. A. Afetinan imzasıy- la çıkmış olmasına kar- şın, kitapta yer alan öz- gün (orijinal) metinler- den de anlaşılacağı gi- bi Gazi Mustafa Kemal tarafından yazılmıştır. Bu konuda Prof. Dr. A. Afetinan şunlan söyle- miştir: "Bu kitaplar benim ismimle çıkmış olması- na rağmen, Atatürk'ün fikirleri ve telkinlerin- den mülhem olduğunu ve üslubun tamamen kendisine ait olduğunu tarihi hakikaderi beürt- mek bakmundan bana düşen bir ödev telaldd ediyorum. Ben bu ko- nulardaçahşnm, notlar hazırladım ve dersimi onlara göre verdim." «»Garanti P F Bu kampanya tüm Bomıs I üye işyerlerinde geçerfidr. 15-31 Aralık 2003 tarihleri arasında Bonus Card ûye işyerlerinden 75 milyon TL veya üzerinde alrçveriş yapın, ödemenizi bir ay geç yapın. BHgi: 444 0 334 Alo Sonus, bonus.com.tr (Medeni Bilgiler, agy) Gazi Mustafa Ke- mal 'in bu kitabını oluş- turan düşünce ve görüş- lerinden birçok yazı ve kitapta kaynak olarak yararlanılmıştır; daha da yararlanılacaktır. Çünkü bu yazılar, Türk insanında, toplumun bir bireyi olarak yurttaşlık büincinin gelişmesi açı- sından ve Atatürk'ün düşünce ve görüşlerinin anlaşılması bakımından büyük önem ve değer taşımaktadır. Gazi Mus- tafa Kemal' in bu kitap- ta yer alan kendi el ya- zılanyla yazdığı ya da söyleyerek yazdırdığı düşünce ve görüşleri 0"nun akılcı, çağdaş ve çağını aşan kişiliğimn bir başka kanıtıdır. Atatürk ilkelerinin an- laşılmasına, yorumlan- masına ve bu ilkelenn Türk toplumu için taşı- dığı önem ve değerin ka\xanmasına ışık tu- tan, yol gösteren bu de- ğerlı ve önemli düşün- ce ve görüşlerin yayın- lanması tarihsel birgö- revdir. Bu tarihsel görev büyük bir sorumluluk bilinciyle (sansürsüz olarak) yerine getiril- miştir. (*) Bu tarihsel görev ve sorumluluk, önceleri Türk Tarih Kurumu ta- rafından yerine getiril- meye çalışılmış ve kitap, "Medeni Bilgiler ve M. Kemal Atatürk'ün El Yazüan" adıyla Prof. Dr. A. Afetinan imzasıy- la çıkmıştı (birinci bas- kı 1969, ikinci baskı 1988). Ancak, Türk Ta- rih Kurumu, çıkardığı Atatürk'ün bu kitabmın kimi bölümlerini, ne- den ve niçin buna ge- rek duyduğunu açıkla- madan. sansür ederek yayımlamıştır. Dikkat- li bir okurun kolayhkla görebileceği bu sansür, özellikle Gazi Mustafa Kemal'in din konusun- daki düşünceleri üze- rinde olmuştur. Bu il- ginç sansürün nasıl ve hangi bölümlerde ve tümcelerde olduğu ya- yımlanan bu yeni kitap- ta sergilenmiştir (bk. Gazi Mustafa Kemal, Medeni Bilgiler (Uy- garhk Bilgileri), Örgün Yayınevi, Istanbul 2003). Her ne kadarProf. Dr. A. Afetinan, hazırladı- ğı bu kitabın 'Sonuç' bölümüne şu sözleri ya- zarsa da "Bu kitabın TürkTarih Kurumu Ya- ymlarıarasındaçıkma- sının ise, benim için ay- n bir değeri vardır. Çün- kü bu medeni bilgiler konulan işlenirken ta- rihsel meselelerde aym zamanda Atatürk'ün meşgul olduğu ve etra- fındakileri a>ıu suretle çahşnrdığı de>re}e tesa- düf eder... Kurucusu ve yaşatanı Atatürk olan bu kurumun yajınlan arasında, O'na aitelün- de bulunan bu belgeleri yayımlamakla tarihi bir görevi yerine getirmiş okluğumainanrjorum. T ' Sonuç Atatürk'ün kurduğu TürkTarihKurumu,bu kitapta Atatürk'ün dü- şünce ve görüşlerine uy- guladığı sansürle Ata- türk'e karşı suç işlemiş- tir. Bu suç. tarafımız- dan ilgili makamlara ve Atatürk'ün kurduğu, ilk başkanlığını yaptığı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na da duyurulacak ve yasal işlemlere geçilmesi is- tenecektir. Türk Tarih Kurumu, Atatürk'ün "Medeni Bfl- giler ve M. Kemal Ata- türk'ün El Yazüan" kı- tabına uyguladığı çağdı- şı sansürden; özellikle Gazi Mustafa Kemal' in din konusundaki düşün- celerine; en kısa zaman- da dönmeli, nesnel bi- limsellik ölçüleri içinde kitabı yayından kaldır- malı ya da yeniden, Türk ulusundan özür dileye- rekyayımlamalıdır. Bu sorumluluk, Atatürk'ün kurduğu Türk Tarih Ku- rumu yöneticilerine dü- şen tarihsel bir görev- dır. (*) GaziMustafa Ke- mal, Medeni Bilgiler (UygarhkBilgileri), Ör- gün Yavınevi, Istanbul 2003. ' î PENCERE Akbal'ın Yaşı Yok... 'Güzel Yazılar' TYS (Türkiye Yazarlar Sendikası) yayjnıdır; ayda bir çıkan edebiyat dergisi... Oner Ciravoğlu dedi ki: - Derginin bu sayısında Oktay Akbal7n 80'inci yaşını kutluyoruz; bir yazı isteriz... Aşağıdaki yazı önce 'Güzel Yazılar'da çıktı, bir de Cumhuriyet'te yayımlanırsa daha güzel olur, di- yedüşündüm... • Oktay Akbal'la dostluğumuzun geçmişine eğili- yorum, 1950'ii yıllann başlangıcına dek uzanıyor, demek ki en aşağı yanm yüzyıl... Türkiye bu yanm yüzyılı 'devrim' ile 'karşıdevrim' çatışmasının içinde yaşadı; gelgitler kimi zaman çok sert oldu, kimi zaman esnek... Akbal hep bu hayatın içindeydi; soluk soluğa bir gözlemcı ve gözüpek katılımcı! Hiçbir zaman ede- biyatçılığın dışardan bakışa öncelik tanıyan izleyi- ci kesiminde durmadı; köşe yazarlığının savaşım- cı türünü yeğledi... Toplumun değişimi, politikanın keskin çatışma- lan, asken müdahalelerin sertlikleri insanlan ilikle- rine değin etkıledi... Nice kızgın devrimcilerden döneklertüredi... Oktay Akbal dingin devnmciliğini tutarlı bir biçim- de yanm yüzyıl sürdürdü... 21. yüzyıla girdik... Bayrak, Oktay Akbal'ın elindedir; kimliğinde, ya- zısında, edebıyatında, gazeteciliğinde, özgürlük savaşımında, dünya görüşünde, yayın yaşamında dalgalanıyor. Akbal'ın kimliğine damgasını vuran 'devrimcilik' çağdaşlığının kimlik belgesidir... • Oktay Akbal'la süregelen yanm yüzyıllık dostluk döneminde neler oldu?.. Parçalanamaz denen atom parçalandı... Gidilemez denen Ay'a gıdildı... Yıkılamaz denen Sovyetler yıkıldı... Teknoloji devrimi dünyayı avcuna aldı, uzakları yakın etti... Peki, ya 'insan'a ne oldu?.. Insan ınsanlaşma yolunda kaç adım atabildi?.. Oktay Akbal'ın ilk kitabmın adı: "önce Ekmekler Bozuldu" Peki, ınsan da bozuldu mu?.. Yanm yüzyıllık bir dostluk sonunda görüp bildi- ğim bir gerçek var: Oktay Akbal bozulmadı!.. Tersine, yaşadıkça gençleşen, devrimciliği kes- kinleşen, 'Aydınlanma' savaşımını sürdüren kim- liği gün geçtikçe daha çok saydamlaşan, daha çok insanlaşan, zamanlayazarlığı ustalaşan, bilin- ci daha çok ışıyan, tarihsel takvimin dönüm nok- talarını daha çok algılayan bir Oktay Akbal'ın dos- tu olmakla övünüyorum... Ekmekler bozulabilir... Insanlar bozulmasın... Insanların bozulduğu süreçte yazarın bile ken- disini koruması güçtür... Oktay, bu nedenle, gün geçtikçe daha çok de- ğerlenen bir yazar... • Yanm yüzyıllık dostluk sürecinde yazarlığın bor- sası kuruldu; paranın dediği dedik.. öttürdüğü düdük... Akbal bir başka dünyadan gelmiş.. Bu dünyada yaşıyor... Yaşayacak... Yaşadıkça da bir ömür boyu sağladığı birikimi ya- zılanna yansıtmak için dur durak bilmeden çalışa- cak... Akbal'ın yaşı yok... Yaşamı var. AN, EZANp HAZ^N SESİYLE YÜZYILLARDlF' BU ŞOKAKLARI 1$ İÇİNDE YAŞAİ IARIŞ İÇÎldl VAŞAMAYA *m EDEpr Mustafa SARIGÜL şli Belediye Başkanı Terör saldınlan sonucunda kan kaybettik, can kaybettik. Bu acılar bizi yıkmadı, aksine daha da yürektendik, kenetlendik...j- .\ > Kaybettiğimiz yurttaşlanmız anısına 14 Aralık 2003 Pazar günü saat 12.00'de Sişü Haiaskargazi Caddesi, Nakiye Elgün Sokakta, anma töreni düzenledik... Tüm yuı tıaşıar nr jranmieriyle beküyoruz.