Katalog

:29K*SIM 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Cıımhuriyetin ilk yıllarında marşlara konu olan trenler 1950'den bu yana hep göz ardı edildi Uvey evlatdemiryolları• 1950 sonrası ulaşım politikalan nedeniyle 1950- 1997 arasında karayolu uzunluğu yüzde 80, demiryolu uzunluğu ise jüzde 11 arttı. Ulaştırma sektöründeki yatmm paylarından 1960'lıyıllarda karayollan yüzde 50, demiryollan yüzde 30 pay alırken, 1985 sonrasında derniryollarının payı yüzde 10'un altma indi. Yolcu taşımacılığında ise karayollannın payı yüzde 96'ya çıkarken, demiryollannın payı sadece yüzde 2 oldu. BARIŞDOSTER Cumhuriyetin ulusalhğı ve kamusallığının, ulaşım alanındaki göstergesi ve simgesi olan demiryolları, 1950'den bu yana, kaderine terk edildi, göz ardı edildi, üvey evlat muamelesi gördü. "Demir ağlaria ördük, anayurdu dört baştan" dizelenyle Onuncu Yıl Marşı'nda geçen, "Kara tren gecildr, belki de hiç geünez" dıye türkülere konu olan raylar ve vagonlar, yıllara ve yollara direnseler de, ihmali ve ihaneti affedemediler. Erken Cumhuriyet dönemini özleyen demiryolcular da, 1950 sonrasında, bilinçli politikalarla gözden çıkanldıklanna inandılar hep. Demokrat Partl'yle başiayan süreç Demokrat Parti ve sonrasında iktidara gelen partiler, bilinçli olarak demiryollanna sırt çevirip, otomotiv, petrol ve karayoluna ağırlık verince, hem demiryollan hem de üç yanı denizlerle çevrili olan ülkemizde denizyollan geri kaldı. Bu durum, Türkiye'nin dışa bağımlılığını arttınp, adeta kurumsallaştırdı. Doğaya verilen zarar ve işın ekonomik yükü bir yana, karayollanndaki kazalarda meydana gelen can ve mal kaybı da, Türkiye'ye çok pahalıya mal oldu. Buna karşın, sağ iktidarlar, demiryollanna yatınm TCDD yöneticileri, günümüzde, tali ve ana haüaria biriikte toplam 10 bin 940 kilometre demiryolu ağı olduğunu belirtiyor. Yöneticiler, Türkiye'nin, son 50 yıldan gerekli dersi alıp demiryollaniıa yaünm yapması gerekir" diyorlar. yapmamayı tercih ettiler. Hatta 1\ırgut Ozal, işi daha da ileri götürüp, "Demiryollan komünist sisteme mahsustur. Komünist rejünkrde insanlann hareketierinin kontrol edilebibnesi demiryolu sayesinde mümkündür" diye konuştu. Ulaştırma Ana Planı uygulanmadı Gelişmiş kapitalist ülkelerdeki demiryollannın yaygınlığı, Özal'ı yalanlasa da, trenlenn ülkemızdekı yazgısı değişmedi hiç. Türkıye'de yapılmış tek ulusal ulaştırma planı olan ve ulaştırma sistemimizin iyileştirilmesi yönünde çok önemli bir adım olarak nitelenen "1983-1993 Ulaşürma Ana Planı", demiryollanna ağırlık verilmesini önermekteydi. Plan, karayolu ulaşım payının yüzde 72'den, yüzde 36'ya çekilmesini önerdi ve uygulanmadı. 1986 yılından sonra da uygulamadan kaldınldı. Oysa bu plan, demiryollannın sadece yük taşımacıhğındaki payının arttınlması sonucunda bıle, enerjı tasarrufu, trafik kazası, yaralı ve ölü sayısı ile hava kirliliğinde azalma olacağına dikkat çekmekteydi. Demiryolunun yük taşımacıhğındaki payının yüzde 30'lara çıkanlması durumunda da, 10 yılhk dönemde, 1500 kişinin ölümden, 16 bin kişinin de yaralanmaktan kurtulacağını hesaplamıştı. 1950 sonrası ulaşım politikalan nedeniyle, 1950-1997 arasında karayolu uzunluğu yüzde 80, demiryolu uzunluğu ise yüzde 11 arttı. Ulaştırma sektöründeki yatınm paylanndan 196O'lı yıllarda karayollan yüzde 50, demiryollan yüzde 30 pay alırken, 1985 sonrasında demiryollannın payı yüzde 10'un altına indi. Yolcu taşımacılığında ise karayollannın payı yüzde 96'ya çıkarken, demiryollannın payı sadece yüzde 2 oldu. Yük taşıma oranlannda da karayollan yüzde 94 düzeyine çıkarken, demiryollannın payı yüzde 4'e geriledi. Demiryolcular Ihanetten yakınıyor Günümüzde, tali ve ana hatlarla biriikte toplam 10 bin 940 kilometre demiryolu ağımız olduğuna dikkat çeken TCDD yöneticileri, "Türkiye'nin, son 50 yıldan gerekli dersi ahp, demiryollanna yaünm yapması gerekir. Demiryollannı, karayollanıu, denizyoUannı ve havayollanıu birbirinden bağımsız düşünemeyiz. Çünkü ulaşım sistemlerini ve politikalannı bir bütün olarak ele almak gerekir. Bu yüzden, sosyal dışsallığı çok yüksek olan demiryollannın etkinliğûıin arttınlması, tek bir merkez tarafindan yönetilmesi ve bu merkezin de bir kamu kuruluşu olması şartür" diye konuştular. Cellnen nokta sıfır' Demiryol-îş Sendikası Genel Başkanı Ergün Atalay da, 1950 yılından bu yana, tali yollar hariç, 1127 kilometre demiryolu döşendığinı belirterek "Olanaklann en kısrth olduğu dönemde, Cumhuriyet döneminde. Atatürk zamanında, kazmayla, kürelde, elle 4 bin kilometre ray döşendL Osmanh'dan kalan ise 3 bin 700 kilometre ray. Geriye kalan ise 53 yılda yapüan" dedı. Gelinen noktanın sıfır olduğunun altuıı çızen Atalay, bundan daha kötü bir demiryolu politikası olamayacağmı ifade etti. tt Bu ûlkeyi birazcık düşfinen, bırakm halkı, kendi çoluk çocuğunun geleceğini, sağhğuu, hayaünı düşünen demiryoluna yaünm yapar" diyen Atalay, ülkemizde petrol, otomotiv ve lastik lobılerinın yeterince para kazandığım vurguladı. Trafik kazalanndaki can ve mal kaybına, yaşanan acılara karşın en ucuz, en güvenli toplu taşıma aracı olan demiryollanna ideolojik olarak düşman olunduğunu belirten Atalay, bu tercihi yapan iktidarlardan sandıkta hesap sormanın yetmediğini, mahkemelerde de hesap sorrnak gerektiğini söyledi. Temeli 1975'te atılan tünelin projesi 13 kez değiştirildi, 650 trilyon liranm üstünde harcama yapıldı Bitmeyenöykü:Ayaş TüneüOKTAYAPAYDIN Temeli 1975 yılında atılan ve 28 yıl sonra "dayandınldığı proje tarih olduğu" gerekçesıyle ınşaatı durdurulan Ayaş Tüneli, "İbretHk bir öykü" olarak tarihteki yerini aldı. Tünel için bugüne dek 650 trilyon liranın üzerinde harcama yapıldı. Milli Selamet Partili (MSP) Bayındırlık Bakanı Fefaim Adak döneminde, 1975 yılında yapımına başlanan Ayaş Tüneli, günümüze dek 21 hükümet eskitti. Proje süresince Süleyman Demirel 4, Bülent Ecevit, Tansu Çiller ve Mesut Ydmaz üçer, Turgut Özal 2, Bülend Ulusu, Yıldınm Akbulut. Necmertin Erbakan ve Abdullah Gül bırer kez başbakanlık yaptılar. Son olarak da Recep Tayyip Erdoğan başbakanlığı üstlendi. Istanbul-Ankara arasını 2.5 saate indirmesi amaçlanan Ayaş Tüneli projesinin, bu süreçte yüzde 75'i de bitirildi. Fakat, temeli atıldığında 773 milyon Hraya ihale edilen, günümüze dek ise yapımına 1 milyar dolann üzerinde para harcanan Ayaş Tüneli'nin, 28 yılda ancak 8 kilometreHk bölümü açılabıldi. Tünel projesi, bugüne kadar 13 kez değiştirildi. Fav hattına tünel • Istanbul-Ankara arasını 2.5 saate indirmesi amaçlanan Ayaş Tüneli projesinin, bu süreçte yüzde 75'i de bitirildi. Fakat, temeli atıldığında 773 milyon liraya ihale edilen, günümüze dek ise yapımına 1 milyar dolann üzerinde para harcanan Ayaş Tüneli'nin, 28 yılda ancak 8 kilometrelik bölümü açılabildi. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, "Ayaş Tüneli'nde proje ükandı, 650 trilyon para harcandı. \e zaman biteceği ise bilinmiyor. 12 milyar dolarlık maliyetten söz ediüyor. Projeyi durdurduk" diyerek Ayaş Tüneli'ne son noktayı koydu. Projenin 28 yıllık geçmişinde, ihale karşılığı paralar günü geçmeden ödendi. 1975- 2000 arasındaki ödemeler 315 milyon 583 bin 750 dolan buldu. Diğer harcama ve ödemelerle bu bedel. 650 trilyon liraya yükseldi. Ancak Ulaştırma Bakanhğı, fabnka ve sanayi bölgelerine uygun ohnayan, yerleşim birimlerinin bulunmadığı güzergâhlardan geçen, altyapısı bugünkü hızlı tren standartlanyla uyuşmayan ve fay hattı üzerinde bulunan projeyi, 28 yıl aradan sonra "12 milyar dolar daha harcama yapmayı anlamsız bularak" askıya aldı. 1975 da temei atıldı Süreç içüıde yapılan jeolojık çalışmalarda, Ayaş Tüneli'nin zemininin sağlam olmadığı ortaya çıktı. Sistem değişikliği üzerine, 7 bin 830 metre olarak ihale edilen tünelin uzunluğu, 10 bin 460 metreye çıkanldı. Projenin yahıızca bu bölümü için, 2001 yılı fiyatlanyla 252 triryon lira harcandı. AKP'li l. Millıyetçi Cephe (MC) hükümeti döneminde ihaleye çıkan ve 7 yılda tamamlanması planlanan projenin Ankara-Sincan-Ayaş-Beypazan- Çayırhan-Göynük-Arifiye- Söğütlüçeşme-Yenikapı güzergâhında gerçekleştirilmesi _^»»,>- ~«.»~J benimsendi. Bir milyar dolara mal olması beklenen proje, 5 ayn bölümden oluşuyordu. Projenin en önemli ayağı Ayaş-Beypazan arasındaki tünelin yapımı oldu. îhalesini, Nurol tnşaat'm aldığı 10 bin 65 metre uzunluğundaki Ayaş Tüneli, 21 hükümetin yanı sıra, 28 de Ulaştırma Bakanı eskitti. 1978'den itibaren ise ödenekleri azaltılmaya başlandı. 1975 yıhnda yapmuna başlanan Ayaş Tüneli 21 hükümet, 28 ulaştirma bakanı eskkti. 12 TRİLYON LtRA AYRILDI Ödenekj Sıvas veAfyon'u sevindirdi ANKARA (A-A) - Iç Anadolu Bölgesinin iki önemli yerleşim biriminde inşa edilecek demiryolu projeleri, T.C.Devlet Demiryollan Genel Müdürlüğü'nün 2004 yılı yatınm programında yeni proje kalemleri olarak yer aldı. Ulaşnnna Bakanlığı'nın 2004 yılı yatınm programında, Ankara-Sıvas, Polatlı-Afyon demiryolu projeleri için fizibilite etüdü güncelleşurilmesı yapılarak iki önemli demiryolu hattı için ilk önemli adımlar atılacak. Her iki güzergâhtaki karayolu taşımacılığı yükünü azaltarak bu güzergâhlan daha güvenli hale getirmek amacıyla programa alınan Ankara- Sıvas ile Polath-Afyon arasında inşa edılmesi öngörülen demiryolu projeleri için önümüzdeki 6 yıl toplam 12 triryon liralık bir ödenek aynldı. Sağlanan ödenekle iki önemli kesimin fizibilite etütlerinin güncelleştirilmesi calışmalan yapılacak. Kati proje yapunlanna yönelik ihale çahşmalanmn da 2004 yılı içinde yapıhnası öngörülüyor.