Katalog

CUMHURİYET 27 OCAK 2003 PAZARTESİ KULTUR kultur(n cumhuriyet.com.tr Famto Zonaro'nun, müzelerden ve özel koleksiyonlardan derlenen yapıtlan, Kâzım Taşkent Sanat Galerisi'nde stanbul'da bir saray ressamıİAYAÖZSEZGÎN Başında kırmızı fesı, göğainde Os- nanlı nişanlanyla resmı uııforması çınde gösteren otoportresi, Zanarönun 1854-1929) tstanbul'a geldkten ktsa oir süre sonra, savaş konulu bır tablo- sunun padişah n. Abdülhanjd'e takdı- mını ızleyen yıllarda yapılruş olmalı Onu olağan gündelık gıysıtn ıçınde gösterenbaşka otoportrelen de var. Ge- rek bu otoportreler. gerekse iynıyıllar- da çekılmış özel yaşamını yansıtan fo- toğraflardan, Edmondo de Amkis'in Doğu yaşamını anlattığı rcmanından esınlenerek oryantahst akımn peşı sı- ra Osmanh başkentıne gelen \e on yı- lı aşkın süre îstanbul'da kalarak yöre- ran doğasım ve yaşamını tuvallenne aktaran Zonaro'nun, bu yaşama uyum sağlamakta zorlanmadığı ızlenımmı edinmek mümkün. Bır tür Pierre Loti görüntusü var bu fotoğraflarda ve re- sımlerde. Slsll perde aralanıyor... îtalyan Kultür Merkezi'nm de deste- ğıyle, Zonaro uzmam Erol Makzu- me'nın Italya'dakı müzelerden ve aıle koleksıyonundan, Türkıye'deki özel koleksıyonlardan derleyerek getirdiğı resımler ve belgeler, bugüne kadar sis- h bır perdenın gensınde kalan, kolek- sıyonlann kapalı dünyası ıçınde bula- nık bır kımhkle kendını gösteren bu renklı maceraperest ressamm, özellık- le Osmanh'nın dağılma yıllanna denk düşen yaşamıyla, Batıhlaşma dönemı Türk sanatı açısından kültürel bir gös- terge nıtelıği taşıdığını açıkhkla orta- ya koyuyor. II. Abdülhamid'ın tahttan düşürul- smanlı saray ressamı Fausto Zonaro'nun kimliğinde, sıradan bir oryantalist ressamda bulamayacağımız intim ilişkiler, yerel kültürle bağdaşan boyutlar gizlidir. Sergi salonunu dolduran resimler, Osmanlı yaşamına dışardan değil, içerden bakan bir gözlemcînin, aynntılarda kendini açığa vuran bir "teşrirT ustasının ürünleri. mesı ve Meşrutıyet dönemının karma- şık sıyasal olaylan, Zonaro'nunikbalı- ne gölge düşürmemış olsaydı, kendısı- ne tahsıs edılen Akaretler'dekı konağın- da kalmaya devam edecek miydi? Ay- nı zamandabırküskünlüğü de dışavur- duğu kuşku götürmeyen bu aynhşın arkasında, başkaca ne gibi etkenler rol oynamıştı? Henüz pıyasaya çıkmayan Erol Makzume-Osman Ondeş ıkılısi- nın kıtabında, bu konuya ıhşkın aynn- tılar vardır sanırım. Dönemln llderlerlyle HlşMsl Aıle koleksıyonundan ahnan bır fo- toğrafta, Zonaro'yu, sıradan bır ortam- da, etrafinı çevirenlerinmeraklı bakış- lan altında, boya kutusu ve sehpası önünde,hemangi bir Osmanlı ressamı- nı anımsatacak davranışlar içmde gö- rüyoruz. MahmutŞevketve EnverPa- şaportreleri, dönemın siyası liderleriy- le yakuıdan dostlukkurduğu ızlenimi- nı güçlendiriyor. Ailebireylerinı konu alan portreler de, Osmanlı yaşam ge- lenekleriyle bütünleşmenin somut işa- retleriyle dolu. Bütün bunlar, o döne- mınBatıhlaşma kültürüne Zonaro ima- jının bire bır yansımış olduğuna ıhş- kın diğer göstergeler. Buradan şöylebu sonuca gitmek yanhş olmayacaktır: Osmanh saray ressamı Fausto Zona- ro'nun kimliğinde, sıradan bır oryan- tahst ressamdabulamayacağımızıntım ihşkıler,yerelkültürle bağdaşanboyut- lar gizlidir. Sergi salonunu dolduran resımler, Osmanh yaşamma dışardan değil, içerden bakan bır gözlemcinm, aynntılarda kendını açığa vuran bir "teşrih" ustasının ürünleri. Tazellğlnl yltlrmemls tablolar Koleksıyonlardansergıye aktanlan re- sımler, dönemimn entelektüel sanat akımlanyla fazla ılgilenmemış, aka- demık vızyona bağlı kahnayı tercıh et- miş bır sanatçı örneği karşısında bu- lunduğumuzu kanıthyor. Kımıyerde ız- lenimcı resme atıflar sezıhyor olsa da bunlar, örneğın Hatil Paşa da tanık ol- duğumuz boyutlardan daha ılen gıt- mıyor. Buna karşılık, 10 Muharrem tablosunda -tam anlamıyla bir kom- pozısyondur bu- ışık gölge etkılerinı kullammda özgün bır çizgıyı yakala- mış olduğu da saptanabiliyor. İtalya'ya döndükten sonra yaptığıbırkaçpeyzaj ve özelhkle de pastel otoportreler, bu ozgünlügü başka açılardan kanıtlaya- büıyor. Bugün de tazehğını yıtirmemış olan boya efektlen, desen kadar boya teknığınde ve renkçilikte de, Zona- ro'nun gerçek bır akademısyen kımh- ğı taşımış olduğunun belgelen. Özel koleksıyoncular, böyle bır ser- gi söz konusu olduğunda, ellenndeki parçalan vermekte, zaman zamankıs- kanç davranırlar. Ulaşüabılenler ka- zanç sayılsa da, sergıye bu nedenle gı- remeyen resımlerin varlığı, biraz dü- şündürücü. Dolmabahçe koleksıyo- nundabulunan Zonaro'lar ve bu arada AnkaraResun-Heykel Müzesı'nde, her görüşümde benı etkilemış olankoltuk- ta oturan genç kadın portresi, bu ser- gıde yer ahnıyor. Oysa onlann da bu- lunması, sergınuı anlamına güç kat- mış olacaktı. 200A. doğumunun 150. yılı Fausto Zonaro sergisıyle Yapı Kre- dı Kültür Sanat Yayıncüık, daha önce düzenlemış olduğu BeDini'nın Fatih portresi sergısınden sonra, önemlı bir kültür hizmetıne daha ımzasını atmış oluyor. Önümüzdeki 2004 yıh, Zona- ro'nun doğumunun 150 yıldönümü- dür. Sergi kataloğunda belırtıldığıne göre, bu nedenle îtalyan Kültür Mer- kezi'nm Italya'da yayunlayacağıbvr kı- tap, Zonaro'nun çahşmalanndan ha- bersız olan bvrçok ttalyan'a, onu tanı- ma olanağı yaratacak. Demek kı ken- di ülkesıninyurttaşlan bıle, Zonaro'yu, belkıbizım onu tanıdığımızya da şım- dı bu sergıyle daha etraflı tanıyabıldi- ğimiz ölçüde tanımıyor. Sanat literatürüne yetennce yansı- mış bır sanatçı olmayabılir Zonaro; ör- neklerine ya da benzerlenne, Batı sa- natı ıçinde de rasthyoruz. Ama hıç de- ğilse, çağdaşlaşma dönemı sanatımız açısından, Zonaro'yu bu sergi nede- nıyle gündeme getirme fırsatını yaka- lamış olduğumuz ıçın mutlu saymalı- yız kendımızı. (Sergi, 22 Şubat'a kadar görülebi- lir. Tel: 0212 252 47 00) HAFTANIN SANAT ÇİZELGESİ • Istanbul Devtet Tryatrosu, Oda Tıvatrosu'nda Bankta tkı Kışf, Âzız Nesın Sahnesı'nde ıse Ayaktakımı Arasında'adh oyunlan sahnehvor (0 212 292 39 00ı • Istanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolan, Muhsın Erruğnıl Sahnesı'nde 'Kanlı Nıgâr' Fatıh Reşat Nun Sahnesı'nde 'Duğun va da Davui', Uskudar Musahıpzade Celal Sahnesı'nde 'Hasır Şapka', Kadıkov Hatdun Taneı Sahnesı'nde "Bır «ıdam Yaratmak'. Gazıosmanpaşa Sahnesı'nde "Kral Oluşuyor'. Ümranıve Sahnesı'nde 'Aşk-ı Memnu' Harbıye Cep Sahnesı'nde "Seneye Bugun' adlı oyunlan sahnetevecek (0 212 240 ^ 2Ö> • Ortaoyuncular'da cuma. cumartesı saat 20 OO'de, pazar saat 15 00 \e 18 OO'de Bırı Bızı Dıkızlıvor' \e'Ferhangı Şe>ler" perşembe saat 20 OO'de ızlenebıhr (0 212 251 18 65/ • Dostlar Tıyatrosu 'Yaşasın Sa\aş' adlı muzıklı kabare\ı cuma 20 30da, cumartesı 18 OO'de \ e pazar 15 00'te sahnelevecek (0 212 252 59 35) Bıleta (0 216 454 15 55) • Oyun Atölyesi'nde cuma \e cıtmartesı gunlen 20 ÎO'da. pazar gunü 16 00'da 'Dolu Duşun Boş Konuş' ızlenebılu (0 216 345 39 39/ • Semaver Kumpanya perşembe \ e cuma gunlen 20 30 da •K.uşlar Meclısı'nı, cuma 20 30'da \e cumartesı 15 30 - 20 30'da 'Onıkıncı Gece'yı Çe\re Tı\atrosu'ndasahneleyecek 10 2İ2 5H5 59 35) • Aksanat Prodüksryon Tryatrosu 'Tek Kışılık Şehır' adlı ovunu Akbank Kultur Sanat Merkezı'nde cuma günu 20 ıX)'de cumartesı gunu 17 00 ve 20OO'de sahnele\ecek (0 212 252 35 04) • Hadi Çaman Yeditepe Oyunculan cuma ve cumartesı gunlerı 20 30"da pazar 15 3>'da 'Hısse-ı Şavıa'vı cumartesıgünü saat 18 00'de 'Kahramanlaı Erkeknrı, sah. çarşaraba vc perşembe saat 20 ^0'da -Vsjina Istanbul Devlet Tıyatrosu, Taksim Sahnesi'nde bu hafta 'Kaygusuz Abdal' adlı oyunu sahneleyecek. Sevgi Sanlı'nın yazdığı oyunu Sönmez Atasoy yönetiyor. Her şeyin geçici olduğu bir dünya tablosunu zihnimizde canlandıran Kaygusuz, 'sevme biçimlerini' kendi yaşam öyküsüyle ortaya koyuyor. (0 212 244 64 60) Monologlan' adlı oyunu Hadı Çaman Tıvatrosu'nda sahnelıyor 10 212 246 V~l~l) • Tıyatro Pera. cumave cumartesı gunlen saat 20 30" da. pazaı gunu saat 18 00' de > enı ovunlan 'Olum ve Kız' ıle pazar saat 12 OO'de ' \man Aman' (ç o ) adlı ovunu sahnelıvor (0212 245 44 60) • Maya Sanat'ta Eskı Tıvatro çarşamba saat 20 OO'de ' Uv, arca'v ı perşembe gunu 21 OO'de'Bovalı Kuş'u. Tıyatro Boğazıçı cumartesı gunu 15 OO'te 'Yenı Bır Havat tçın'ı ve 20 OO'de Pıl'avdan Donenın Kaşığı Kanlsın'ı, Altıdan Sonra Tıyatro ıse pazar günu 19 30'da 'Ver Elını Yenı Dunva'vı sahnelevecek 1(1 212 252 74 52) • Bakırköy Belediye Tiyatrolan sah "Uçuncu Turden Yakın lhşkıler'ı. çarşamba v e perşembe gunlen '2 Caddenın Mahkümu'nu. cuma 'Rumuz Goncagül'u Yunus Emre Kultur Merkezı'nde. "Mary Mary" ıse Kartaltepe Kultur Merkezı'nde sahnelevecek (0 212 661 38 95 543 -3 28) • Tıyatro Stüdyosu bugun ve perşembe saat 19 30'da lş Sanat Kültür Merkezı'nde 'Yaşamın Uç Yuzü' adlı oyunu sahnelevecek 10 212 316 l'0H3) GÖSTERİ SÖVLESİ • Goethe EnstitüSÜ nde çarşamba gu- nü 19 OO'da Angela Schanelec'ın "Benım Yavaş Hayatım' filmı gostenlecek (0 212 249 20 09) • Yapı Kredi Kültür Sanat Merkezi Setmet Ç'ıfter Salonu nda bugun 18 3O'ta 'Nöbetçı Dersane' kapsamtnda Prof Erdal lnonu'nün 'Ders BıhmTarı- hı" konulu buluşması. yann 18 30'da 'Sah Toplantısı" kapsammdaTuğrul Tanyol'un vonetecegı, Ayıen Gökçet'ın konuşmacı olarak katılacağı 'Günluk Yas^mın Mıto- lojısı Ayınler Evlılık' konulu toplantı. 'Yenı Başlayanlar ıçın' kapsamında çar- şamba günü 18 30'da Zuhal Focan'ın caz- İa ılgılı söyleştsı, perşernbe günu 18 30'da sef Orhan Şallıel'ın 'Klasık Muzık" üzen- ne soyleşısı, cuma günu 18 30'da llke oran'ın 'Çağdaş Müzık' uzenne soyleşısı ızlenebıhr Turkcell Salonu'nda ıse bu- gün, yann, çarşamba, perşembe ve cuma günlen 19 30'da '50 Yıl Önce Turk Sıneması Toplu Gösle- nmı' gerçekleşecdc (0 212 252 4^00) • lş Sanat'ta pazar günü 12 00 ve 14 15'te Jacques Cluzaud. Jacques Pemn veMıchelDebats'mn'Kuşlar Kanatlı bygarlık' adlı filmı gostenlecek (Bıie- nx 0 216 454 15 55) • İFSAK'tabugün 19 30 ve 20 15'te Tı- murtaş Onan'în 'Outsıders', perşembe gu- nu 19 30 ve 20 15'te ıse Muhsın Dıvan'ın 'Horolojı' adlı saydam gostenlen ızlene- bılır (0 212 292 42 01) • Borusan Kültür ve Sanat Merke- Zİ'nde perşembe gunu 18 30da Mark Lındley'nın 'Well Tempered Clavıer' ko- Istanbul Devlet Opera ve Balesi cumartesı günü saat 11.OO'de 'Uyuyan Güzel' adlı iki perdelik çocuk oyununu sahneleyecek. Gürçil Çeliktaş'ın yazdığı oyunun müzikleri Selmi Andak'a art. (0 212 243 2011) nulu sovleşısı ızlenebılır (Bıleta 0 216 454 15 55J • Bilgi Universitesi Kuştepe Kam- pusu'nda bugün. vann. çarşamba ve cu- ma gunlen 19 30'da Davıd Lvnch'ın 'Mulholland Çıkmazı'adh filmı göstenle- cek (0 212 293 50 10) • Tank Zafer Tunaya'da >ann 18 OO'de Uğur Uluocakın Hımalavalar - 8000'e Yolculuk' konulu dıalı soyleşı. çarşamba günu 17 30da Tarhan Erdemın konuşmacı olarak katılacağı 'Sıyasal Gündeme Bakış" konulu söyleşüen ızlenebüır <0 212 293 12 7 0) • Ataturk Kitaplığı'nda bugun 18 OO'de thsan Fazlıoğlu'nun 'Felsefe-Bı- lım Tartışmalan', vann 18 OO'de Dücane Cündıoğlu'nun 'Mantık Atoljesı". çar- şamba gunu 18 OO'de Mahmut Erol KJ- lıç'ın 'Sufızm Doktnn ve Kultur' konulu sovleşıyeralacak (0212 249 09 45) OPERII^BfiLE • Istanbul Devlet Opera ve Balesi nde sah 20 OO'de "lCıss Me Kate'. çarşamba 20 OO'de 'Ağır Roman". perşembe 20 OO'de 'Prens tgor". cuma saat 19 30'da Vıyana Esınulen'. cumartesı 15 30'da Kuğu Golü' ızlenebıhr (0 212 243 20 11) • AKM de cuma gunu 19 '-O'dave cumartesı gunu 11 OO'de şef \ezıh Seçkın onetımındekı Istanbul Devlet Senfonı Orkestrası ^ 'Genç Ku^ak Sohstlen Konsen' dınlenebıhr (0 2.' 251 56 00/ • Cemal Reşit Rey'de t-Jgun 19 30'da şef Gürsel Koçak v onetımındekı Istar^ul Otantık Turk Mûzığı Toplulugu'nun -Harem Fa-<" konsen dınlenebıhr "III Uluslararası tstanbul Fırok Gunlen' kapsamında vann 20 OO'de şef Dr Vırgiıa Atanassova- Lıahos yonetımındekı Chamber C Hegıum Tuttı Sollı nın. çarşamba gunu 19 30'da şı Teymur Go>Çayev vone- tımındekı KaraKarayev Drvlet'OdaOrkestrası'nın. perşembe eünu 19 3Ö'da IJC de Bemardı&Stefano Intner mnTcuma gunu 19 0'da Ememble Barocco Italıanonun. cumartesı guru 19 30 da Venedık Mad- ngahstlen'nın. pazar güm'9 30'da 5«f Koral ÇaS- gan'ın vonetecegı. Ahmei^tmel (\ı>ola) ve Efda! Mtun un (v ıyola) solıst olarak katılacaklan tstanbul Oda Orkestrasrmn konserlen ızlenebılır (0 212 232 9H30) • Borusan Kültür Sanat Merkezi'nde yann 19 OO'da \lı Fuat \ ılmazoğlu'nun 'Flamenko Gıtar Resıtalf dınlenebıhr (Bıletu. 0 2126 454 15 55) • Yıldız Teknik Üniversitesi Odrtoryumunda bugun 19 OO'da Soner Egesel ve Utku Ozkanoğlu'nun gıtar resıtalı ızlenebılır (0 212 259 T 0 ^0) • Yapı Kredi Kültür Sanat Merkezi Turkcell Salonu'nda 21 OO'de L lvı Wı doğdun Mozart" konsen dınlenebılır (0 212 252 t" 00) • Çevre Tryatrosu"nda bugün 21 OO'de Rahmı Sal- ruk konsen ızlenebılır (0 212 585 59 35) • lş Sanat'ta çarşamba gunu 19 30'da Elena Prokı- na'nın (sopranol cumartesı gunu 19 30'da 'Mızrabın Nefesı'nın konsen ver alacak (Bılettx 0 216 454 15 55) • 2nd@Kemancı da çarşamba günü 24 OO'te Foun- deep. perşembe gunu 24 OO'te 80's Nıght, cuma gunu 24 OO'te Almora ızlevıcılerle buluşacak (0 212 2513015) Naile Akıncı'nın 30Ocak Perşembe günü Evin Sanat Galerisi'nde açılacak resim sergisi 28 Şubat'a dek görülebilir. (0 212 265 81 58) • Nilgün Tercan - resım - 3 Şubat'a dek Merkez Sanat Galensı'nde (0216 337 86 11) • Inci Ertuğ - resım - 6 Şubat'a dek Dınmart'ta (0 212 234 98 21) • Yüksel Tamtekin - resım - 25 Şubat'a dek Tolga Etı Sanatevı'nde (0 216 368 26 19) • Gülay Semercioğlu - Sınan Demırtaş - resım - 22 Şubat'a dek . Bır Kültür Sanat Merkezı'nde fO 212 291 28 71) • Nadide Akdeniz - resım - 31 Mart'a dek MvraGalen'de (0 216 368 41 28) a'Yapı Kredi Kültür Merkezi Kazım Taşkent Sanat Galerisi'nde - Osmanlı Saravı ressamı Fausto Zonaro retrospektıf- 22 Şubat'a dek (0 212 252 35 02) • Vtyana Yahudileri -resım-15 Şubat'a dek Schneıdertempel Kultür Merkezf nde (0 212 223 78 43) • Mürüvvet Türkyılmaz - vs - 22 Şubat'a kadar Maçka Sanat Galensf nde (0 212 240 80 23) • Çağatay Odabaş - resım - 28 Ocak'a dek \nısan Sanat Galensı'nde (0 212 247 90 81) • Borusan Sanat Galerisi - 'Kendı Portresi' - 8 Şubafa dek (0 212 292 06 55) • MÜ Güzel SanaUar Faküttesi - Dr tbnıhım Bodur Serarruk Muzesı Koleksıyonu' . 21 Şubat'a dek (0 216 326 26 67) 0 platform Güncel Sanat Merkezi - 'Gelecek Program' - - vıdeo - 16 Şubat'a dek. (0 212 293 23 61) • Atanas Parushev - Işık Tuzuner - kâğıt ışlen - 31 Ocak'a dek - Pı Artvvorks'te (0 212 236 68 53ı • GündÜZ Karul - resım - 28 Şubat'a dek Gırgm Pıvano ve Sanat Galensı'nde (0 212 227 86 40) • Ayhan Yılmaz - heykel - 28 Şubat'a dek lş Sanat Parmakkapı Galensı'nde (0 212 292 13 13) • Gülçin Anıl - resım -1 Şubat'a dek - Galen lkı Mavmun'da (0 212 291 38 80) • Selahattin Kara - resım 27 Ocak'a dek 20O2 2003 Doku Sanat Galenlen'nde (0 212 246 24 96) • Zeki Kıral - resım - 24 Şubat'a dek Kanat Bevazıt Sanat Galensı'nde (0 212 240 26 50) • Serap Onur - resım - 8 Şubat'a kadar Neyran Sanat Galensı'nde (0 216 360 13 77) • Şebnem - Şükrü Düıgören - Yaşayan Efsane' - 15 Şubat'a dek "* \rts Gallerv Productıon (0 212 233 43 02) • Netli Sanat Evi - karma resım - 28 Şubat'a kadar (0 212 227 "3 7 5) • Mehtab Kardaş - resım - I Şubat'a kadar Galen Oda'da (0 212 259 22 08) • Ömer Muz - resım - 8 Şubat'a dek - K.emal Sunal Sanat Merkezı'nde (0 2P ~>92 5013) • Fuat Acaroğlu - resım - 7 Şubat'a dek TEM Sanat Galensf nde (0 212 24? 08 99) • Bafet Ekiz - resım - 8 Şubat'a kadar Terakkı Vakfı Sanat Galensı'nde (0 212 35100 60) • Mustafa Altıntaş - Yıgıt Yazıcı - 17 Şubat'a kadar - Bebek Sanat Galensf nde (0 212 28" 67 66) • Atötye Örümcek - MSU Güzel Sanatlar Fakultesı ögrencılennm hevkel sergısı 8 Şubat'a dek (0 212 241 35 58) • Yıldız Esendağ Bölen - resım - 8 Şubat Lrûn Sanat Galensfnde (0 216 360 99 64) • 'Bir Usta Bir Dünya - Sait Faik Abasıyanık'-arşıv sergısı 15 Şubafa dek Yapı Kredi Sermet Çjfter Sergi Salonu'nda (0 212 252 35 02) • Haydar Şendur Cankutan - heykel - 7 Şubat'a dek 2001 Sanat Galensı'nde (0212 662 33 10) • Bahar Kocaman - resım - 7 Şubat'a kadar Mrne Sanat Galensı'nde (0 216345 64 40)