Katalog

16 OCAK 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Boğaziçi'nin tarihi yalılan, eski istanbul sokakları ve evleri, şüpheli yangınlarla yok edildi Perihan BaJcı'nm 1960'larda çekmeye başladığı Boğaziçi fotoğraflanndaki tarih arük yok. 1-1890'dayapılan Yeniköy Sadrazam Said HahmPaşaYahsı,12 Kasmıl995'teyandı. 2 -fluamur'dakiYusuf İzzet Paşa Konağı, 1977'de yıkıku, beton olarak yeniden yapüdı. 3 - Vaniköy'deld Nadir Seferoğluyahsıl997 yıhnın haziran ayında bir gece yansı yandı. KorunacakyapıkalmadıÖZLEM GÜVEMLİ Türkiye Tarihi Evleri Koruma Der- neğiBaşkanı Perihan Balcı'nın 1965 yı- lında, 40 yaşında iken fotoğrafinı çek- meye başladığı Boğaziçi yalılan, eski İs- tanbul sokaklan ve evleri artık yok. İs- tanbul'da koruma altına alacak tarihi ya- pı kalmamasından şıkâyet eden Balcı, "Ashnda, o yapılan koruyacak, ashna uygun şekilde tekrar yapacak malzeme de, usta da, bilgi de kalmadı" diye konuşuyor. Türkiye Tarihi Evleri Koruma Der- neği'ni 1976yıhndaProf. DoğanKuban, Ord. Prof. Süheyl Ünver ile beraber kur- duklannı anlatan Balcı, eski eserlenn kişisel çabalarla korunduğunu, devletin gereken ilgiyi göstermediğini anlahyor. Balcı, 1965 yılında evli ve iki çocuk annesı bir kadın olarak elinde fotoğraf makınesi ile lstanbul'un ahşap evlennın ve yalılannın fotoğraflannı çekmeye başladığını ve o yıllarda ınsanlar tara- findan ganp bakışlarla izlendiğini ifade '2003 yılı itibarıyla İstanbul'da orijinal Türk evi bulmak mümkün değil' Perihan Balcı, İstanbul'da 1814-1818 yıllan arasında Anadolukavağı'ndan Haliç'e kadar 1500 yalı, Üsküdar'a kadar da 450 yalı tespit edildığini, ancak bugün bu yapılann bir tanesinin bile kalmadığını söylüyor. Balcı, çoğu yanarak yok olan yalılann yerine ise apartmanlann ınşa edildiğini belirterek artık orijinal Türk evi kalmadığına dikkat çekiyor. Balcı'nın yıllar önce fotoğrafinı çektiği, ancak şu an ya yıkılmak üzere olan ya da yanan yapılann bazılar şunlar: t/ Yeniköy'de Sadrazam Saıd Halim Paşa Yalısı: 1890'da yapılan yalı, 1995 yılında yandı. • Fenerbahçe'de Nuh Naci Köşkü: 1978'de yıkıldı. \/ Anadoluhisan'nda Amcazade Yalısı: 1699 yılında yapıldı. Harap durumda. • Üsküdar'da Altunizade tsmail Zühtü Paşa Köşkü: Yıkıldı. • Üsküdar'da Altunizade Behis Bey Bağevi: Yıkıldı. • Beşıktaş'ta Yusuf Izzet Paşa Konağı: 1977'de yıkıldı. ^ Kandilli'de Naciye Sultan Yalısı: Yandı. ^ Beylerbeyi'nde Habip Paşa Yalısı: 1972'de yandı. ^ Vaniköy'de Nadir Seferoğlu Yalısı: 1997'de yandı. • Yeniköy'de Sadrazam Necip Paşa Yalısı: Yıkılarak apartaman yapıldı. •* Anadoluhisan'nda Arap Paşa Yalısı: Yandı. ediyor. 1965'ten 1975'e kadar yurtiçın- de ve yurtdışında yüzün üzerinde fotoğ- raf sergisi açan Balcı, 1976 yılında da sayısız fotoğrafinı çektiği eski yapılan korumak içın demek kurmaya karar ver- diğini belirtıyor. Balcı derneğin en önemlı çalışması- nın Bestekâr Hamamizade tsmail Dede Efendi Evi'nin restorasyonu olduğunu söylüyor ve 1978'de başlayıp 1997 yı- lında sona eren, adeta yılan hikâyesıni dönen çalışmayı şöyle anlatıyor: 1997de tamamlanablldl -1978de AnıÖarKurulu BaşkanıHüs- rev Tayla, bu derneği kurduktan sonra bize bu evden söz etti. Dede EfendTnin tapuhı evi olan 200 yıDık bu yapı, o dö- nem bir harabe görünümündeydi. Dede Efendi vefat edince Milli Emlak'e geçen ev, daha sonra Akbıyık Karakolu ola- rakkuIlanıldL Binayıküacak duruma ge- Bnce karakol buradan taşınmış. Bina da Emniyet Genel Müdürlüğü'nün mülki- yetinegeçmiş. Müzeyapmak için Emni- yetGendMikhTriüguDegörüşıneleryap- nk. 2. derece tarihi eser niteüğindeki evi restore etmemiz için bize vermek iste- mediter. 6 vıl sonra Milli Emlak, e\in ta- pusunu 33 yd bedelsiz olarak derneğimi- ze verdL Müze yapmak şarnyla aktağmuz binada restoras)ona başlayabümek için 2 yıl da AnıÜar kurulu'ndan onay bek- ledik. 1986'da evi ashna uygun şekilde tekrar yapmak için temel arük. Eminö- nü Belediyesi açngımız temeli kapadL Törene iki gün kala sayısız görüşme ya- paraktenıeli tekrar açtık Ancak 199Tde evin restorasyonunu tamanüayabiktik." Kentteki kuran kursu sayısı 333 IstanbuVda okuldan çok cami var OKTAY APAM)DV Diyanet İşlen Başkanlığı ve İstanbul Müftülüğü'nün resmı kayıtlanna göre kent genelinde camı sayısı 2 bın 767'yı bulurken, okul sayısının 2 bın 243'te kaldığı belirlendi. İstanbul'da 2 milyon 537 bin kışınin okuma yazma bilmedıği ya da hıçbir okul bihrmediğı gerçeğıne, cami ve okul sayılan da eklendığinde şeriatçı akımlann ne denligeliştığı gözler önüne senlıyor. İstanbul Müftülüğü venlerine göre kent genelinde, denetim altında bulunan 333 Kuran kursu bulunuyor. Ancak yetkıliler, "denetimsiz, gjzti" olarak dıni ve şeriatçı eğitim veren kimi tankatlann ve külliyelenn bu rakamlann dışında kaldığına dikkat çekiyor. Kurslara çeşıtlı dönemlerde gıden kışılenn sayısı ıse 1 milyon olarak ıfade ediliyor. Özellikle kentin varoşlannda yeşil alan olarak belirlenmış hazine arazılen üzenne kondurulan kaçak binalan korumak amacıyla da yaptınlan camilerin bu rakama eklenmesı halinde kent genelinde cami sayısının 3 bının üzenne çıktığı Istanbul'daki 2 bin 767 camıde 2 bın 252 kadrolu ımam görev yaparken, bunlann 515'ımn kadrosuz olduğu saptandı. İstanbul genelinde halen ılköğretimde ikili eğitimin yapıldığı, 70-80 kişilik sınıflann bulunduğu kentte 2 bın 243 okul olduğu belirlendi. Yetkililer, "Cami sayılan ve Kuran kurslanyla karşılaşnnldığında, çağdaş eğitim kurumlan sayısının cami ve Kuran kurslaruun neredeyse yansı olduğu çarpıcı olarak ortaya çıkar" değerlendirmesini yaptı. Avukat AKKIN SOKULLU Birikimini gençlere adamış, onurlu, dürüst gerçek bir ÜSTAT'ı, sevgili AKKIN Abi'yi tanımanın, bilgi pınanndan beslenmenin onurunu taşıyoruz. Unutmayacağız... Av. Elvan TÜRKER KARAGÜLLE Av. Mert-Er KARAGÜLLE ELEDÎYE BÖLGEYÎ KÜLTÜREL YAPIYI BOZMADAN TURlZME HAZIRLIYOR Ürgüp Belediye Başkanı Bekir Ödemiş. Tarih korunuyor Ürgüp Belediye Başkanı Bekir Ödemiş, binalann sadece fiziksel restorasyonuyla ilgilenmediklerini, aym zamanda kültürel ve sosyal rehabilitasyona da önem verdiklerini anlattı. Uluslararası ölçekteld dağ bisikleti yanşması, karikatür yanşması ve şarap yanşmasının büyük ilgi gördüğünü vurgulayan Ödemiş söderini şöyle sürdürdü: "UNESCO'nun dünya kültür mirasına dahil olan yöremizde kadın, gençlik ve çocuk meclisleri oluşturduk. Her yıl 23 Nisan çocuk şenlikleri için ülkemize gelen 2 bin çocuğu, TRT ile işbiriiği yaparak bir gün Ürgüp'te ağırhyoruz." Çahşmalar sona erdiğinde bir bölge tamamen butik oteller bölgesi olacak. Avusturya kredisi ile sürdürülen 700yatak kapasiteü projenin birinci etabı 1.5 yıl içinde tamamı ise 5 yıl sonra bitecek. Ürgüp kongre merkezi olacak BARIŞ DOSTER Ürgüp Belediye Başkanı Bekir Ödemiş, Ür- güp'ün hem tarihi, kültürel ve doğal özellikleri- ni koruyan hem hızla gelişen bir tunzm merke- zi olduğunu belirterek "Bir yandan bu değerleri korurken bir yandan da gelişen bir turizm mer- kezi olmak zor ve pahah bir iş. Ama biz zoru ba- şanyoruz. Ürgüp'ü, uluslararası turizm ve kong- re merkezi yapmakta kararuyız" dedi. Bekir Ödemiş, "Ürgüp'ün tarihi evleri, canû- leri, küiseteri,çeşmeleri mimari birikinıimiz açı- sından çok önemü, ama bunlan korumak için hem kaynaklar tasrth hem de vetkimiz sınır- h" diye konuştu. Belediyelerin kendi ıçlennde kaynak yaratabil- melennin kolaylaştınlmasını öneren Bekir Öde- miş şunlan söyledi: "YıDanhrhükümeÜeringün- deminde olan yerelyönetimlerreformu hep sürün- cemede kakü." 56 trllvon liralık vatırım Geçen yıl 56 trilyon liralık yatınm yaptıklan- nı ıfade eden başkan şöyle konuştu: "Kapadokya, turistik açıdan gerektigi gibi su- nulamıyor. Kapadokya'ya gelen turist ya bir gece kalıyor ya da günübirlik geliyor. Bir turist ortala- ma 1.8 gün harayor Kapadokya'da. Biranlamda, Kapadokya'yı görmeden gidhor. Hem rurisderin daha uzun süre kalmaiannı sağlamak hem de da- ha çok turist çekmek istrvoruz, ama buna tek ba- şuıa gücümüz yeünez. Bu nedenle kongre turizmi için altyapı çahşmalanıu hı/iandırdık." Ürgüp Belediye Başkanı Ödemiş, "Anadohı ölceğinde bir Lütfi Kırdar Kongre Merkea" ola- rak niteledıklen uluslararası kongre merkezının 950 kışılik salonunun temmuzda açılacağını be- lirterek şu bılgileri verdi: "350 ve 170 kişilik salonlar ise hizmete girdL Farklı ülkelerden 78 yabancu ev alarak restore et- ti. Biz de vabancüar meclisi kurduk." CHP'liler salonu terk etti AOÇ komisyonu kanştırdı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM KİT Komisyonu'nda, Atatürk Orman Çiftliği'nin (AOÇ) 2000 yılı hesaplan görüşülürken, CHP ve AKP'li millerv ekilleri arasında tartışma çıktı. CHP'liler, AKP'li Mahmut Uğur Çetin'in "CHP, tş Bankası konusunda gösterdiği hassasiyeti AOÇ konusunda gösterseydi, kurum bugün bu durumda ohnazdı" sözleri üzenne salonu terk etti. CHPTi üyeler dışanya çıkarken toplantıya ara verildi. CHP ve AKPTiler arasında arada da tartışma sürdü ve bazı CHP'li üyeler Çetin'e, "Burası Mectis, nerede ne konuşacağmı biT diyerek tepki gösterdi. KİT Komisyonu Başkanı tsmail Ozgün'ün odasında da milletvekilleri arasında tartışma sürerken Çetin'in "sözterinin yanbş anlaşıldığı" bıçiminde tekrar konuşması yönünde göriiş oluştu. Çetin, toplantı tekrar başladıktan sonra yaptığı konuşmada ıse birçok bankanm hortumlandığı, batınldığı bir ortamda İş Bankası'nın büyüyerek güçlenmesıni, konumunu korumasını örnek olarak göstermek istediğini söyledi. Olayların çıktığı yıkun sırasında 2'si kadın 5 kişi gözalnna aundL (AA) Evinin yıhmını çocuğuyla izledi BURSA (AA) - Bursa'nın merkez Osmangazı Belediyesi ekipleri, Mehmet Akıf Mahallesi'nde kaçak yapıldığı tespit edilen 4 evi yıktı. Yıkımlar sırasında yıne olaylar çıkarken, 2'sı kadın 3 kişi gözalnna alındı. Kaçak yapılaşmaya karşı savaşımını sürdüren Osmangazi Belediyesi ekıplen, kaçak yapıldığı tespit edilen 4 evin yıkımı için yoğun güvenhk önlemleri altında Mehmet Akif Mahallesi'ne gittı. Daha önceki yıkımlarda meydana gelen olaylann yaşanmaması için, II Jandarma Komutanhğı'na bağlı 130 jandarma da yıkımda görev aldı. Evlenn yıkılmasını istemeyen ev sahıpleri ve mahalle sakinlen, yıkım ekıplerine taşlı sopalı saldmda bulundu. Olaylarda, 2'si kadın 3 kişi, jandarma tarafından gözaltına alındı. Yıkımın ardından, ev sahibı ve mahalle sakinlen, Osmangazi Belediyesi yetkılılerinı suçlayarak, "Evierimize su, elektrik gibi hizmerJeri getirdiler. Madem yikacaklardı, niye baştan önlem almadılar" diye tepkılenni dile getirdiler. Van Müzesi Tarihi eserler çürüyor YUSUF ZtYA CANSEVTR \AS - Ödenek sıkıntısı nedeniyle 58 yıldır hiçbir tadılat yapılamayan Van Müzesi'nde dünyanm en önemli Urartı eserlen yağmur ve rutubet yüzünden büyük zarar görüyor. Personel sıkıntısının büyük boyutlara ulaştığı, kaloriferlerin yanmadığı müzedeki metal eserler de çürüycr. Van Müze Müdür Vekilı A. Mete Tozkoparan. yapının 1945 yılında bölgede tarihi eserlerin çoğalmasyla kurulan ve o günden beri herhang bir tadilattan geçirilmedığini belırterdt eski ve bakımsız olan binanın çatı kısmında çökmelenn meydana geldiğini, bunun da yağmur ve kar sulannın müzenin içine sızmasına neden olduğunu söyledi. Tozkop-Tan Çatıdan sızan sulann zarar \ermenesı için eserlerin bir kısmmı başka depolara kaldırdıklannı, ancak dijsr eserlerdeki tahnbatı engelleyemediklerini ifade etti.