Katalog

6 OCAK 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER dishabo cumhuriyet.com.tr 11 Mübarek: Formül arıyoruz • SURİYE(AA)-Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, Arap ülkeleri ile Türkiye'nin, Irak operasyonunun önlenmesi için hem Irak'ın, hem de ABD'nin kabul edebileceği bır "formür arayışında olduğunu belirttı. Mena ajansına göre Mübarek, "Arap olan ve olmayan ülkeler, askeri operasyonun önlenmesi için bir fonnül bulunmasına yönelik çaba içındedirler. Türkiye Başbakanı Abdullah Gül'ün yaptığı ziyaretlerde birçok öneri ve fikir ele ahnmıştır" dedi. ABD ıle sürekli temas halinde olduklannı söyleyen Mübarek, "birçok formülün önerildiğini, bununla bırlikte ABD ıle Irak'ın da görüşlerinı öğrenmek gerektığini" belirttı. Wolfowitz'den Zorlu'ya ziyapet • KÂBtL(AA)-ABD Savunma Bakan Yardımcısı Paul Wolfowitz, Afganistan'ın başkenti Kâbil'de konuşlandınlan Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'nün (ISAF) komutanı Tümgeneral Hilmi Akın Zorlu ıle görüştü. Wolfowıtz, Türkiye'nin, kendisine ihtiyaç duyulduğu bir anda gerekeni yaptığım ve görevinı son derece profesyonelce yürüttüğünü belirtti. Wolfowitz ve Zorlu, Afgan mılli ordusu ile polıs teşkılatının kurulması ve donanımı konulannı da ele aldılar. Wolfowitz, Afganistan'a teşekkür etmenin tek yolunun, ülkenin yeniden inşasına yardım etmek olmadığını, ülkenin istikranna da katkıda bulunulması gerektığinı bildirdi. Israil üniversite kapam • KUDÜS(AA)-tsraıl, şıddet olaylanna misilleme olarak, Batı Şeria'da bulunan Filistınlılere ait 2 ünıversiteyı kapattı. tsrail ordusu, bu ay başında 22 kişınin ölümüne yol açan saldın sonrasında, El Halıl'deki Islam Üniversitesi ile Politeknik Enstitüsü'nü kapattı. Politeknik Enstıtüsü'nün kapısına demir parmaklıklar konulurken, enstitünün etrafi da tsrail askerlerince kuşatıldı. Enstitünün kapatılmasının ardından, öğrencilerle Israil askerleri arasında çatışma çıktı. Rusya gemi yollamayacak • MOSKOVA(AA)- Rusya Savunma Bakanı Sergey îvanov, Rusya'nın Körfez bölgesine savaş gemisi göndermeyeceğini belirtti. Îvanov. "Rusya'nın Körfez'e savaş gemisi veya başka bir silahlı birlıği gönderme planı bulunmamaktadır" dedi. Rus askeri kaynaklar, daha önce Irak'takı durumun yakından izlenmesi amacıyla Rusya'nın Pasifık donanmasından iki savaş gemisini Körfez'e göndermeye hazırlandığını açıklamıştı. Us incelemelerine başlayan ABD, hazırlık ve onanm aşamalan için ayn ayrı belgeler düzenlemek zorunda Washington'a otomatikizinyokANKARA (CumhuriyetBürosu) - Tür- kiye, olası bır operasyonda Türk üs ve li- manlannı kullanmak isteyen ABD'ye "üslerin incetenmesi, hazırlanması" ve "onanmı" için ayn ayn mutabakat zapt- lannuı imzalanması gerektiğini iletti. Us- lerin ABD'nin askeri gereksinimleri doğ- nıltusunda onanlmasının kullanım için "otomatik izin" anlamına gelmediği be- lirtilirken ABD, daha fazla zaman kaybet- memek için gerekli hukuki belgeleri şim- diden hazırlama çalışmalannı başlattı. Türkiye-ABD askeri işbirliğine ilişkin aynntılı görüşmeler ABD Genelkurmay Başkaru Orgeneral RichardMyers'ın zi- yareti svrasında yapılacak. Türkiye'nin başta Güneydoğu'daki as- keri üsleri ve Akdeniz'deki limanlannı incelemeye başlayan ABD, üslerin kul- lanımı açısından gerekli her aşamada RAK'A İLETİLENMESAJ Boucher: Türkiye'ye sorun WASHINGTON (AA) - ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ricbard Boucher, Türk hükümetınin, Ortadoğu ülkelerine belh bır plan götürüp götürmediğı konusunda bilgileri olmadığun belirterek, bu konudaki sorulann Türkıye'ye yöneltılmesinı ıstedı. Boucher, düzenledıği basın toplantısında, Başbakan Abdullah Gül'ün Ortadoğu'yu ziyaretinde "Irak'a ilişkin bir plan götürdüğü" ve Devlet Bakanı Kürşat Tüzmen'ın de "Irak'a mesaj ilertiğr haberlennin hatırlatıhnası üzerine, "Onlann planuu açıklamak benim işim olmadıgı gibi, Türk Başbakaıu'nın diğer Arap liderierle hangi bağlamda görüştüğünü taruşmak da benim işim değH" dedi. Boucher, "Birüerinin planı varsa, bu konuda konuşmak da onlann işidir. bizim değfl" şeklınde konuştu. Sözcü, Türk hükümetinin temaslannın ABD'yi memnun edip etmedığiyle ilgili olarak "Irak hükümetiyle temasa geçen her kim ohırsa olsun, Irak'a, BM karartanna uyma yükümlülüğünü anlatması gerektiğini düşünüyoruz" yanıtını verdi. Sözcü, "Türklere. Irak'a ne mesaj Uettikkrini sordunuz mu" sorusuna ise "Bunu Türklere sormamz gerek" yanıtını verdı. • Dışişleri Bakanlığı, her aşamanın içeriği ve yöntemini belirleyen yeni belgelere gereksinim duyulduğunu belirtirken ABD'nin de zaman kaybı olmaması yönünden yeni belgeler için çahşmalanna başladığı kaydediliyor. onay almak durumunda. Edinilen bügi- lere göre üslenn ABD'nin kullarumına ha- zır olması için üç aşama gerekli. Bunlar- dan birincisi olan üslerin incelenmesine (site survey) hafta başında başlandı. 300 mityon dolar harcanacak 10 gün sürecek ilk aşamanın ardından üslerin hazırlanması (sıte prep) aşama- sına geçilecek. Bu aşamanın ardından da yenileme (renovation) aşamasına ge- çilecek. Yaklaşık 300 milyon dolarlık yenileme aşamasının ardından üsler, ABD'nin askeri kullanımına hazır ola- cak. ABD, bu üç aşamanın yaklaşık 45 gün sürmesini öngörüyor. Ancak Türki- ye. bu aşamalann her biri için ayn ayn mutabakat zaptı imzalanması gerektiği görüşünde. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi YusufBuluç. dün düzenledıği basın toplantısında, ABD'ninTürkiye'de- ki üs ve limanlarda keşif yapma talebine ilişkin ımzalanan ılk mutabakatın, ABD'nin bundan sonraki müteakip adım- lanna Türkiye'nin onay verdiği anlamı- na gelmediğinı söyledi. Keşıf çalışmalannı bazı başka hazırlık adımlannın ızlemesi durumunda, şartla- ra göre yeni bir belge hazırlanması ya da mevcut belgenın ihtiyaçlan karşılayacak şekilde genişletilmesi gerektiğini kayde- den bakanlık sözcüsü Buluç, "Bu belge- nin sonuçlandırüması, müteakip adımla- ra Türkiye'nin onaynu verdiği anlamına da gelmemektedir" dedi. İki tarafi da tatmin eden sonuç' Buluç, ABD ileüzerinde uzlaşüan ilkbel- geye ılışkın olarak da, "Ortaya iki tarafi da tatmin eden bir sonuç çıkmışür. Huku- ki yönünühükmebağlayanmaödeler.Tür- kiye'nin bu konudaki hukuki ihtiyaçlany- laAmerika'nın kendi ihtiyaçlannıoptimal bir şekilde bağdaştiran. Türkiye'nin hu- kukundan ya da egemenliğinden herhan- gibir istisnayapüğı anlamınagehneyen bir çözümdür" açıklamasmı yaptı. Türkiye'nin bu yaklaşımını aktardığı ABD ise u bundan sonrakisüreçteoperas- yon planlarını geciktirmemek için" ge- rekli belge çahşmalanna şımdiden baş- ladı. tnceleme asamasının ardından ha- zırlık ve yenileme süreçlerine ilişkin hu- kuki çerçeveyi oluşturan bir taslağı tamam- layıp üzerinde tartışmak için Genelkur- may'a sunmayı öngören ABD, Türki- ye'ye de "Prosedürüntamamlanmasıge- rektiğini anhyoruz ancakbunun uygulan- ması bizim askeri planlama çahşmalan- mızı engeUememeli ve geciktirmemeli'" mesajıru veriyor. ABD Genelkurmay Baş- kanı Orgeneral Myers'ın 20 Ocak'ta An- kara'ya yapacağı ziyaret sırasında iki ül- ke arasındaki işbirliğinin tüm unsurlany- la ele alınması bekleniyor. uveyt çöllerinde savaşa ha&rfc eze yığınak yap ABD ordusunun Kuveyt çöUerindeki tarbikarJan devam ediyor. (Fotoğraf: REUTERS) tii EYET ÜSLERİ GEZÎYOR Irak Dışişleri Bakanı Naci Sabri, Blix'in sorulannı yanıtlayacaklannı bildirdi GüPiin Saddam'a mesajı ses getirdi SERKAN DEMİRTAŞ ANKARA - Başbakan Abdullah Gül ün Saddam Hüseyin' e gönderdıği mesaj, Bağdat yönetımince olumlu karşılandı ve ilk sonucunu verdi. Gül'ün mesajında "Silah denetçilerinin başkanı Hans Blix'in yapacağı ziyarette soracağı sorulara vereceğiniz yanıtlar kilit noktayı oluşruruyor. Blh'in her sorusuna açık ve tam yanıt verin" önensı üzerine Irak Dışişleri Bakanı Naci Sabri dün, "ülkesinin BM'nin her sorusuna tam ve açık yanıt vereceğini'' bildirdi. Türkiye'de tartışmalan süren Ortadoğu ziyareti • Sabri, "Bağdat, Blix'le işbirliği yapacak" derken Türkiye büyükelçisi de ziyaretlerden olumlu sonuç çıkabileceğini söyledi. ve Saddam'a mesaj konusunda, bazı noktalar aydınlığa kavuşuyor. Gül'ün Saddam Hüseyin'e Devlet Bakanı Kürşat Tüzmen'le gönderdiği mesaj ın kilit noktasını şu bölüm oluşturdu: *BM Silah Denetçfleri Konüsyonu Başkanı Blix ve Uhıslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Muhammed El Baradey gelecek hafta Bağdat'ta sizlerle temaslarda bulunacak. Bu ziyarette silahsızlanmaya ilişkin sorulara eksiksiz yanıt verin ve işbirliği yapın. Yanmanmzm hayati önemi vannr. BhVin, 27 Ocak'ta sunacağı raporun kilit noktasını, sizlerk yapacağı görüşmelerden çıkacak sonuçlar oluşruracak. Silah denetçilerini somut verflerle ikna edin. Durum vahimdir. Denetçüerle işbirliği yapmazsanız hem sizin için hem de tüm bölge için kötü sonuçlar çıkacakür." Gül'ün mesajının Irak yönetimince olumlu karşılandığı, Sabri'nın "Blix ve Baradey, silah büdirimine ilgili her soruyu sorabüırkr. Irak bu sorulara yanıt vermeye hazınhr'' açıklamasıyla netleşmış oldu. Dıplomatik kaynaklar, bu gelışmeyı tamamen Türkiye'nin çabasına bağlamamakla beraber önemli etkisı olduğunun altını çıziyor. Türkiye'nin girişımlennin olumlu etkisi Irak'ın yeni Türkiye Büyükelçisi Taüp el Dileymi tarafından da Başbakan'a aktanldı. Dileymi, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e sunacağı güven mektubunun bir örneğını sunmak için görüştüğü Gül'e "Türkiye bölgede rol oynayabilir. Zaten Irak, silah denetçilerinin donmesine izin veren 1441 sayıh BM kararuu Türkiye gibi dost ülkelerin iyi niyetii mesajlan nedeniyle kabul etti" açıklamasmı yaptı. Avukatlar-öğrenciler Savaş açlık, göç ve ölüm demek tstanbulHaberSenisi- Çağ- daş Hukukçular Derneğı (ÇHD) üyesi avukatlar, cüppelen ile yürüyerek "Savaşa hayır'' de- di. Mimar Sınan Ünıversitesi (MSÜ) öğrencileri de "ABD'nin Ortadoğu'daki emeDerine alet olunmamasını* ıstedi. Istanbul Barosu önünden Ga- latasaray Postanesi'ne yürüyen avukatlar, Başbakan Abdullah Gül'e, Türkiye'nin savaştan uzak tutuhnası ve savaşa des- tek verilmemesi taleplerini içe- ren kartlar gönderdi. ÇHD ts- tanbul Şube Başkanı Several Demir, ABD'nin Irak'a karşı yürüttüğü saldırgan politika- ron asıl nedeninin "Ortadoğu petroDerini ele geçirme cabasT olduğunu söyledi. MSÜ öğrencileri de Beşik- taş'taki Fen-Edebıyat Fakülte- sı önünde yaptıklan açıklama- da Türkiye'nin Irak savaşında ABD'nin yamnda yer alması- na izin vermeyeceklerinı belirt- ti. Öğrenciler, u Savaşaçhk,göç, tecavüz ve ölüm demektir. Biz- ler ünh ersîtelerdeaçhğm, sa\a- şm değü, sevginin, banşın büi- miniüretmekisti\wuz'' dediler. Incelemeler uzun savaşın habercisi • Amerikalüar Sabiha Gökçen Havaalanı, Mersin, Silifke, Taşucu ve SEKA limanlannda incelemeler yapıyor. SAVAŞ KURKLU ADANA - Hükümetin, 150 ABD'li askeri yetkiliye, üs ve limanlarda keşif yapma izni vermesinin ardından geçen pa- zartesi Incirlik Üssü'ne gelen heyet, Mersin Limanı'ndan sonra Silifke, Taşucu ve SEKA limanlannda da ınceleme yap- tı. Heyetin daha sonra Iskende- run'a geçeceğı ögrenildi. Üs- se yakın çe\Teler, yapılan in- celemelerin uzun bir savaşa hazırhk olduğunu belirttiler. Mersin'de daha önce yükle- me-boşaltma işlemlerinekapa- ttlan 6 nhtımdaki incelemele- rini öncekı gün tamamlayan heyet dün sabah Siliflce' ye geç- ti. Burada NATO ve SEKA li- manlanndaki incelemelerini tamamlayan, daha sonra Ta- şucu'na gıderek liman saha- sını gezen heyet dün öğleden sonra çalışmalannı tamamla- dı. Heyetin, tskenderun'da da aynı çalışmayı yapacağı belir- tiliyor. Almanya ve Türkiye'deki Amenkalı askerler ile Türk yetkililerden oluşan heyet, 23 Ocak'a dek Incirlik'i çalışma üssü olarak kullanacak. tncir- lik'in merkez üs olarak ön pla- na çıktığı, buraya indirilecek olası asker ve mühimmat için en uygun yerlerin belirlenme- sinden ve inşaat izninın alımp çalışmalara başlanmasından sonra 150 kişilik heyetin Ada- na'dan aynlacağı ögrenildi. Bu arada, üsse yakın çevre- lerden edinilen bilgıye göre, heyetin çahşmalannın asıl ne- denı de iyi kötü ortaya çıkmış oldu. Kurguya göre ABD, Irak savaşının uzun sürebileceğini düşünüyor. Bu nedenle uzun sürecek bir savaşta sürekli lo- jistik destek gerekiyor ve bu- nun için de çok sayıda üs ve li- mana gerek duyuluyor. 4 gün- dür inceleme yapan heyet, bu alanlann uzun süre kullanıla- bilirliği \e kapasiteleri konu- sunda not tutup çizelgeler ha- zırhyor. Amaç, uzun sürecek savaşta lojistik desteğin kesin- tisiz yapılabilmesi. Bu arada, 14 kişiden oluşan ABD asken heyeti de Kurt- köy'deld Sabiha Gökçen Ulus- lararası Havaalanı'nda dün in- celeme yaptı. Havaalanına sa- at 09.30'da C-130 tipi askeri uçakla gelen heyet, teknik gruplara aynlarakhavaalanın- daki gezı ve incelemelerine başladı. Heyet, başta akarya- kıt dolum tesisleri, yer hizmet- leri, uçakbakım ünitesi ve kar- go olmak üzere diğer bölüm- lerle ilgili bilgi aldı. Heyet da- ha sonra Çorlu Askeri Hava- alam'na geçti. Erhaç kullandmayacak ABDTı 150 kışılık heyetinin üs ve limanlardaki inceleme- leri sürerken, Malatya Erhaç Havaalanı'nın kullanıma açıl- mayacağı kaydedildi. ABD'nin yararlanmak iste- diği üsler listesinden Erhaç çı- kanlırken, hükümetin bu ko- nudaki olumlu karar alması durumunda dahi bu kararlılı- ğın süreceği dile getırildi. Tür- kiye'nin Irak'a yönelik hare- kat nedeniyle bölgede oluşa- cak ihtıyaçlar açısından Erhaç Havaalanı'nı kendı kullanımı için hazır tutmayı planladığı bildirildi. Türkiye'nin bu ka- rara varmasının ardından ABD'nin inceleme yapacağı üs ve havaalanı sayısı 8'e inmiş oldu. A BD 'DEKİ SÜRGÜNLER Iraldı muhalifler de askereahnıyor tstanbul Barosu önünde toplanan avukadar, 'Savaşa hayır', Kahrolsun Amerikan emperyalizmi', 'Yaşasın halklann kardeştiği' sloganlan atO. (Fotoğraf. ALPER tZBUL) WASHINGTON (AA) - ABD'nin olası Irak operasyonuna katılmak isteyen sürgündekı Iraklı muhaliflerin. eğitim almak için bu hafta ABD'deki askeri merkezlere başvuracaklan bildirildi. Adlannm açıklanmasmı istemeyen Pentagon yetkilileri, ABD birliklerinde görev almak isteyen Iraklı muhalifiere, Pentagon tarafından bu hafta içinde asken merkezlerde toplanmalannın söylendiğini kaydettiler. Asken merkezlerde başvurulan gözden geçirilecek olan Iraklı muhaliflerin, daha sonra ABD'nin Macaristan'daki bir askeri kampına gönderilecekleri ve burada savaş durumunda müttefik birliklerine destek kuvvet için eğitim görecekleri ifade edildi. Yaklaşık 3 bin kadar Iraklı muhalifin, Macaristan'daki kampta tercümanlık, rehberlüc, askeri polislik ve irtibat gibi hizmet alanlannda eğitilecekleri belirtildi. Bu amaçla, başkent Budapeşte'nin güneydoğusundaki Taszar hava üssüne bu ay başından ıtibaren yaklaşık 700 askeri eğitim personelinin gehneye başladığı kaydedildi. Iraklı muhaliflerin eğıtimlerine, en erken gelecek ayın başında başlanması bekleniyor.