Katalog

SAYFA CUMHURİYET 1 OCAK 2003 ÇARŞAMBA OLAYLAR VE GORUŞLER olay.gorus(« cumhuriyet.com.tr Yılbaşımn Saûalu NASIL bıryıla nıçın "hoş geldın " dıyeceksınız k\"> "ne şaır kalmış ulkede ne şıır" "dıvanlar unutulmuş" „ "mesnevıler parça parça " Ustelık, "bu rezıl bu çarşamba gunu" "ıntıhar etmış kotumser yapraklar" "oksuruklu aksırıklı bu takvım" "ben hıç boylesını gormemıştım" "vurdun kanıma gırdın ıtırazım var" demek geçecektır ıçınızden Itırazınız, herhalde, şaırsız şıırsız kalmış, koşe donup başa geçmekten, sonra dışa avuç açmak- tan, kapalı kapıları tekmelemekten başka şey bıl- meyen ıktıdarlar elınde penşan edılmış bır ulkenın halınedır Herhalde, karşı konmaz gucune guvenıp dunya kabadayılığı ederek petrol peşınde koşanlara ve ezık mılletlenn masum ınsanlarını sıkboğaz edenlere- dır Kendılennı olumlerden vezılletlerden esırgemek ıçın omurtuketenlere Avrupalılık uğruna hakaret yağ- dıranlann nankorluklennedır herhalde ıtırazınız Sonra, bır New YorkgunundeGuvenlık Konse- yı salonunun yanındakı kuçuk odaya tek ba- şına alınıp "daımîuye" sıfatlı "Beş Duvel"\n tem- sılcılen onune çıkanlan bır dava adamını anımsar- sınız Onlann, "Butros Galiplanını kabuletmezsen Ye- dıncı Bolumu ışletınz" deyışlennı, yanı ıstedıklerı çozumu zorlamak ıçın sılah kullanma tehdıtlennı Onun, "Fılolannızıyollayıp yuz ellı bın kışılıkmaz- lum halkımı topa tutmaktan utanmayacak mısınız?" deyışını Karşısındakılenn utanıp susuşlannı Şımdıkı Avrupacılann ıse hıç utanmayışlarını Ama, bulantılarla uyandığınız şıırsız bır yılbaşı sabahında, kendınızı "seslen lıman sıslennde boğulan yorgun ve uykulu gemıler"üen bırı sayıp yıne de "bısmıllah"\a demır alarak yola çıkmaktan başka çarenız yoktur "Hur mavılığın bıttığı son hadde kadar" Guzel gunlerın gelışını bekleyerek Insanların enınde sonunda doğruları goreceğını umarak Şımdı kendılerınden çok memnun olsalar da, başka bır sabah uyandıklarında yaptıklarından, yazdıklanndan, soyledıklennden utanacaklannı du- şunerek Hayal bu ya Ama, "Insan âlemde hayal ettığı muddetçe ya- şar" dememış mıydı şaır? 'OU!MVM!i 18.Y1UM" RUHİSU SANAT GECESİ "TÜRKÜLER İMECESİ" PROGRAM ffj 1 Bolum # Rnhi SlTnun Sesınden "Merkk » Açıhş konuşması tlhan Selçuk *KARDEŞTÜRKÜLER 2. B ö l ü m *Ruhi SU DOSTLAR KOROSU *Muammer KETENCÎOĞLU SeldaBAĞCAN •Sanat Yöneünenı Mûmtaz SEVINÇ • Sunucu MnmtazSEVINÇ Büetler Btletuc 5<ffif Mrkezltnndt Rukı Su Külcür ve Sanat Vakfiniî A LM Gışeltnnde sîninûtsiır RlHl Sl KlLRl VIS4NAT VAKfl Bir Operayı Izlerken... Bız ızleyıcıler operaya gıderken kocaman bır "heyecan duyma" heyecanı duyuyoruz Kendı hesabıma ben, operaya gıtmenın sınemaya gıtmek gıbı olmadığını düşunuyoTum Çunku o "an" sınemada defalarca tekrarlanabılır ya da bır sergıye bırçok kez gıdılebıhr Prof. Dr. Pınar AYDEV O pera gerçekten de bır- çok sanat dahru ıçeren bır sanat muzık el- bette operanın en vaz- geçılmez oğesı ama bunun yanı sırajest ve mımıkler yanı ti} atro bazen mım. bazen ba- le, hemen her zaman resım ve hev - kel sanatından vararlanılan dekor kostum veaksesuv^arlarla bırden çok duyumuza ve beynımızde bırden çok sanat bolgesme uyan gonderen bır butun Esenn hazırlanması \e su- nulması aşamalannda sanatçılann yaşadıklan deneyımlen sık sık dın- lıyor ve okuyoruz, sahne gensınde- kılen tahmın edebılıyomz Amaon- larbızım. yanı ızleyıcılenn duygu ve duşuncelennı sadece alkış olarak duyuyorlar 0> sa ondan otesı de v ar Bız ızleyıcıler opera\ a gıderken ko- caman bır "hejecan duyma* heve- canı duyuyoruz Kendı hesabıma ben, operaya gıtmenın sınemav a gıt- mek gıbı olmadığını duşunuyorum Çunku o "an" sınemada defalarca tekrarlanabılır ya da bır sergı>e bır- çok kez gıdılebıhr 0\ sa sahne sa- natlan hele bırden fazla oğe) ı bann- dırdığı ıçın operadakı "haz" bır "an- hk" bırtemsılhk Hertemsılbıron- cekınden bağımsız olarak ızleyıcı ıçın \enıdenkurulan bır bağ bırlık- tevaratılandunvadır \aşamdabun- ca dıkkat ısteven bırçok ış \ar ama ıçıne sanat ve \orum katılarak \ apı- lınca bu ış o '"anı" va^avana çok farklı duvgular venyor 16 \ralik 2002 akşamı Ankara Dev let Opera ve Balesı nde sergılenen Turandot operasmı sevretmeve gıderken vıne "hevecan duyma" hevecanı ıçın- de>dım Obur opera bestecılennden farklı olarak dunvanın başka ulke- lenne ılışkın operalar vazan buyuk bestecı G. Pucdni'nın 3 perdelık dra- matık operası ulkemızde defalarca sergılendı defalarca ızlev ıp alkışla- dık Zor bır opera olduğu kadar çok unlu arvalan ıçerdığı ıçın ızlevıcı en ufak aynntıv ı duyabıldığı ıçın ıd- dıalı bır opera Bır operayı tanıdık- ça unlu arv alardan çok obur mu- zıklen ayırmaya başlıyor ınsanın ku- lağı Dolav ısıv la uçuncu perdedekı unlu "Nessum Dorma'" (Kımse Uvu- masın) arv asını. heyecanla beklerken bınncı perdeden ıtıbaren ıçımde ate- şın v av aş yav aş yandığını duyumsa- maya başladım Nınesınm ıntıkamını almak ıçın kendısıyle ev lenmek ısteyenlere uç soru soran ve bunlan bılemeyınce ka- falannı uçuran muhteşem Kralıçe Turandot tek sozcükle Turandot ıdı A\şe Tek, hem sesıyle hem oyunuy- la hem de fizığıyle ıçımı urperttı. ona mev dan okuv arak aşkını ıfade eden Calaf ıçın çok korktum, hatta ıçımden esır kız Lıu v a hak v erdım Turandot un zehırlevıcı aşkından korkulmalıv dı Ikıncı perdedekı buz tannça, son perdede Shakespeare ın Hırçın Kız ındakı gıbı uslanmış. "mutfaktakikadın" olmuştu, ışteâşık Turandot ve başanlı \\$e Tek1 Lıu ıse geçmışte Calaf ı sadece bır kez gormuş v e Calaf ona gulumse- mış v aşam amacı o andan sonra hep bu gulumseme olmuş. bu vuzden Calaf'ın kor olan babasına \ oldaş ol- muş Bu vumuşacık sıcacık aşkı sevgı ve şefkat duygulannı Gölge Şekeramber denev ımlı sesıyle hıs- settırdı Ovle kı Calaf uğruna canı- nı feda ettığınde ıçımde bır sızı duy- dum Genç ama acılarla guçlenmış. cesur Lıu kompozısvonu oyle gu- zeldı kı bınncı perdedekı aryasından sonra sessızlığı kımse alkışla boza- madı çıt çıkmadı Pıng Pang. Pong uçlusu bu ope- ranın anlatıcılan, fılozofları Her perdede olav lar bır de onlann bakış açısından ırdelenıyor Uçlunun be- raber sovledıklen bolumler uç er- kek sesıyle tnolann akıl yurutme bolumlen de komık unsuru ıçeren bö- lumlen de çok dengelıvdı Çetim Kıranbay. Metin Turan, Haser Tek ıkı y ıl oncekı v onımlanndan daha da rahat uyumlu ve kev ıflıvdı Esas kahramanlardan Calaf ro- lunde ovnav an Franco Tenelli v ı da- ha once hıç ızlememıştım sesıne ınanamadım, v-umuşacık, puruzsuz rahat baâırmadan v e çok duv guluv - du Tenelli rolunun ıçındeydı, ızleyı- cıye bır şe> kanıtlamak zorundaymış gıbı davTanmadığı ıçın başanlıydı, us- telık kendı de hejecanlıydı ve bu ovunda son perdev e doğru artan he- v ecana tam uydu \ e daha nıce somut goruntuler \azıvı uzatma olanağı vok Sonuç Butun bu goruntulenn arkasında re- jısor gorunme) en kışı, ovsa tum ınan- dıncılıkrejısorebağlı MncenzoGri- sostomi Travaglini \ ı hem sanatçıla- n hem de ızlev ıcıyı ınandırmayı ba- şarmış olduğu ıçın kutlamak gerek Biz Bugün Ne Yapmalıyız?.. PferranYORGANCIGİLfcr ÇYDD Genel Merkez Yon Kur Uyesı E vet, hıç duşundunuz mu, bızler ne yap- malıyız bugunlerde 7 Bızler, yanı sıvıl toplum orgutlen gonullule- n Bunu bana soranlara şoyle yanıt v en> orum On yıldan ben gonulluler olarak ne v apıyorsak yıne aynını yapmaya de\am etmek gerekır dı- ye duşunuyorum ve oyle yapıyorum Aynca ınanıyorum kı, benım gıbı çağdaş j-a- şamı destekleyen bır sıvıl toplum orgutunun go- nullusu olan tum kışıler de boyle duşunuyorlar- dır Çunku bızler, emanet aldığımız çağdaş, la- ık ve demokratık hukuk devletı duzenımızı ge- lecek kuşaklara taşımarun. oyle gunubırlık de- ğışecek eylemlerle değıl, uzun soluklu, kararlı ve bılınçlı bır çalışmayla gerçekleşebıleceğıne ınanıyoruz Bızler, "Eğitimdir ki, bir uhısu ozgür, bağım- sız, şanh, yüksek bir toplum olarak yaşaOr ya da bir ulusu köteKğe \e yoksıdluğa duşuriır" dıyen o ulu ondenn, Ataturk'un oğullan ve kızlan olarak, bugun yakınıp şıkâyet ettıgımız hatta şaşrrdığımız (') pek çok olay ve olgunun arka- sındakı nedenlen sorgulamak ve ortayaçıkan ger- çekler doğnıltusunda uzenmıze duşenı yapmak zorundayız dıye duşunuyoruz Uyesı olmaktan ovunç duyduğum Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneğı'nde çevTenımı (ufkumu) açan bır yon- lenme ıle geçen yıl başladığım Ataturk ılkelen ve devnm tanhı yuksek lısans eğıtımı sayesın- de yenıden ve daha dennden ınceleme şansına enştığun "Türk De\Tİm Tarihi" aslında hepı- mız ıçın alınacak derslerle doludur Yıkılmış bır ımparatorluktan, çağdaş bır Cum- hunyetın doğuşu kadar savaş meydanlannda tu- ketılmış bır 'ümmet'ten, guçlu bır 'uhıs'un ya- ratıhnası da dunyada eşı bır daha >azılmamış bır destan olarak bızlere >ol gostermektedır Hıç kuşkusuz. yola çıktığı ılk gunde, tam ba- ğımsız ve kay ıtsız şartsız ulus egemenlığıne da- yalı yenı Turk dev letını kurmaya kararlı olan yu- ce Ataturk, yıne hıç kuşku yok kı bu amacına Turk ulusunun ustun gayret ve çabalan ıle ulaş- mıştır Bu gerçek, bu kadar açık, apaçık olarak ya- nıbaşımızda dururken aradan 80 yıl geçtıkten son- ra ne oldu da o destanı yazan ulusun çocuklan ve torunlan olan bızler ıkıye bolûnmuş olarak bır kısmımız oburlenne "Şimdi ne vapmavı dü- şünüyorsunuz" dıye soruyor' Belkı kendılennı yetersız ve guçsuz gorduk- lennden belkı de olup bıtenlenn onlan etkıle- Yüksek Siyaset Kurumu! hurıyet'te 26 Aralık 2002 Perşembe gunu yayımlanan, sek Seçım Kurulu'nun temel çehşkı- Sıırt seçımlenne ılışkın yazısı, Yuk- sıdır 25 maddedekı "\da> Bsteterinin sek Seçım Kurulu'nun ne denlı yan- kesinleştiği tarihten, ov verme gunu saat 17.00"\e kadar olum veva ıstıfalışlıklar guldurusune neden olduğu- nu apaçık serdı ortaya Seçımlenn temel hukumlennı duzenleyen yasa, Turkıye'de yargıç guvencesı altında seçımlenn yapılmasını ongormek- tedır Bu seçımlenn sıvasal baskılar- dan v e oznel nedenlerden uzak tutul- masının varoluşsal koşuludur Bellı bır goruşe kışıye sıyasete gore de- ğıl nesnel koşullara gore seçımler yapılmalı v e demokrasının bu temel kuralı demokratık bır bıçımde yen- ne gelmelıdır Fazıl Hoca Yuksek Seçım Kuru- lu'nun. Sıırt ılı seçımlennm yenılen- mesı ıle ılgılı 13 \ralık 2002 gunlu 2 karannda 4 temel çelışkıyı açık bır dılle belırtmıştır Ancakbunlardanbı- n ozellıkle Mılletvekılı Seçım Yasa- sı'nın25 maddesı ıle ılgılı olanı,Yuk- nedenıv le adav Ustekrmdemev dana ge- lecek eksılmeler. lıstelenn tamamlan- masını gerektırmez Ancak, adav lis- tekrinde \ ukandaki nedenlerie boşal- ma olnıası haünde listedckı adav lar liste sırasına gore kavdırılmak sıırc- tivie boşalan yerler doMuruhır." Huk- mu. bızı (YSK tarafından bır once- kı seçımın de\amı nıtelığınde gordu- ğu) Sıırt seçımlennde, bır partının lıstesınde boşalma olması halınde yedeklerle tamamlanacağı ve lıstenın tamamen boşalması halınde bıle, ye- nı ada> gostenlemeveceğı ve de o sıyası partının seçıme boş lıste ıle gıdeceğı gerçeğıne goturmektedır Aday lıstelen kesınleşmıştır demek dışan>a kapanmak demektır Artık lıs- te ancak kendı ıçınde hareket etme yeteneğıne sahıptır Yuksek Seçım Ku- nılu nun, Sıırt seçımı- ne yonelık ıptal karan ıle Sıırt seçım- lennın yenılenmesıne v e >enıleme ku- rallanna ılışkın kararlan ne yazık kı yurttaşlar tarafından oznel ve sıya- sal bulunmaktadır Bu nedenle hak- lı olarak YSK kısaltması "jnksek shaset kurumu* açılımı ıle gulme- ce konusu olmaktadır Bu arada Fazıl Hoca'nın "Recep Tayvip Erdoğan'ın araseçim voluv- la milletvekili olmasını sağlavacak bir anayasa değişikliğine 'kışıv e oz- gu' olduğu gerekçesıvle karşı çık- mak doğrusu içimden gelmemekte- dir* bıçımındekı du^uncesıne ıse ka- tılmakaslaolasıdeğıldır Buradaya- nıtı 27 Aralık 2002 gunu avnı sa>- fada > ayımlanan Halit Çelenk'ın > a- zısında ver verdığı bır hukuk bılgı- nınm şu tumcesınden almak gerekır "Sivaset hukuk ıçın daima kotü bir kılav uz olmuştur." Av. Celal ÜLGEN meyeceğını duşunduklennden olsa gerek, ayn bır saf oluşturup bız çaba gosterenlen ızleyen, kınayan hatta alal veren bu kjşıler, bılmelıdır- ler kı ancak "Şimdiben Devapmahvrnı" dıye ken- dı kendılennı sorguladıklan gun çağdaş Turkı- ye'nın onundekı engellenn kalkması surecı hız- lanmaya başlayacaktır ÇYDD'nın kuruluş amacı tuzuğunde şoyle yazılıdır "Ataturk ilke ve devrimJenni koru- mak, geliştirmek ve v'avgmlaşünnak." Bu ama- ca ulaşmanın yolu ıse çok açık olarak belırtıl- mıştır Çağdaş eğıtım yolu> la çağdaş ınsan ve çağdaş topluma ulaşılmasını sağlamak Bız dernek uyelennın gonulden ınandığı bu ılke, bır anlamda da eğıtımın uısan ve toplum yaşamın- dafo onemını vurgulamaktadır Şov le b , eğıtım- den çağdaş nıtelığı kaldıracak olursak, ınsan ve toplumdakı nıtelemesının de kendılığınden yok olacağını gorebıhnz O halde bugün ne yapmamız gerektiğini, ar- ok hep biriikte arüamanuzgerekrnivor mu? Çağ- daş egitime verilecek desteğin hephnizin yann- larını av dınlatacağı yeterince açık değil mi? Okullann yetersız, oğrermenlenn mutsuz, ve- lılenn güçsuz olduğu bır ortamda yıne de ına- nılmaz başanlar gosteren puıl pınl çocuklar, gençler, erken yaşta evlılık karabasanına (kâbu- suna) karşı dırenen genç kızlar, rnarıın kı bızle- nn bu desteğını fazlasıyla hak etmektedırler ve gele- cek kuşaklann eğıtımıne venlecek bu destekler asla boşa gıtmeyecektır Bızler ınanıyoruz kı, bugün şaşır- dığımız (') pek çok olayın ve olgunun aslında çok ba- sıt olan açıklaması sadece budur Eğıtım uzun soluklu bır ugraşür, npkı toprağa atılan tohumun ağaç olmasını beklemeye benzer Ama 80 yıl once atalanmızın kan- İanyla sulanan topraklan- mıza atılan tohum, bugun "CumhuriyetÇman" ola- rak kok salmıştır Şımdı, aynlıp bölunmeden hepı- mıze duşen gorev, bu çına- nn tek bır dalının bıle bu- danmasına ızın vermeden, onu yeşil ve gür olarak ço- cuklannuza emanetetmek- tir Tıpkı Atamızın bızlere emanet ettığı gıbı PENCERE Yeni Yılın Ilk Giinü Anılarla Hesaplaşma... Anı mı desek"? Hatıra mı'? Ikısınden de vazgeçmek olanağı yok, çunku kul- turumuzle kaynaşmışlar, dılımızle ıçlı dışlı olmuş- lar, şıırlenmızın dızelennde yerlennı almışlar, yure- ğımıze ışlemışler • Yaş kutuğu taze olanın anılan da tazedır Hatıralann daha dumanı tutmektedır Yaş kutuğu zamanla suyunu yıtınr, bır kıbnt çak- san tutuşacak kadar kurulaşır Zaman geçtıkçe, geçmışın alevlerınde ısınmak ısteğı yureklerde doğar, buyur En acı anılann bıle burukluğunu yıtırdığı, her ha- tıranın tatlandığı donem başlamıştır Gununu yaşayamazsan, geleceğınden umarın yoksa, anılann can kurtaran sımıdıne donuşur Hayatın tuzağı kurulmuştur • Geçmışın nasıl guzelleşıverdığıne şaşarsın Eskı evler Eskı sokaklar. Eskı gıysıler Eskı meyhaneler Eskı dostluklar Eskı aşklar Hepsı kuytu koşelerınden bırer bırer çıkmaya başlarlar, golgelerınden sıynlırlar Kor kuyunun çıkrığı gıcır gıcır anılar taşımaya başlar guncellığe Kartopu oynarken mutluluğun doruğunda kah- kahalar atan çocuk yaşlanıp da her mevsım donu- munde kemıklen sızlayan bır kışı oldu mu, anılann bıtı kanlanır • Koca Dağlarca'nın dızelen. "Eskıden geceler daha karanlıktı Gunduz daha aydınlık Yok şımdı vaktın sonsuzluğu Lambalarla hulyayı kaçırdık " Anılar dostlarımız mı'? Duşmanlarımız mı 9 Yanıt bıze bağlı Hatıralar benlığımızdekı yaşama gudumuzu bes- ledıklerı zaman dostlarımızdır, hayatımızı geçmışı- mıze gommek ıçın kullanıldıkları sureçte duşman- laşmaya başlarlar Bu ıkılem arasındakı salıncak- ta kolan vuran ınsan, yaşamının butunluğunden vaz- geçtığı an, kendısıne ıhanet etmış olmaz mO Anılar mı sana egemen olacak^ Yoksa sen mı onlara buyruk vereceksın? • Pekı, anılar değışır mı?. Değışır Hayatı soluk soluğa yaşamanın gucunu yıtınp anı- larına sarılanlardan kımılen, daha yaşlanmadan ıl- gınç bır oyuna gırışııier, anılarını şışıre şışıre balon- laştıran, sonra bu renklı balonlara tutunarak ruya- lannda yaşamak ısteyenlere bılmem kı ne deme- h' Oysa uç gun once dılını kavuran acı bıbenn anı- sı bugun ağzını yakmaz Bır hafta once soğan keserken gozlerın yaşar- mıştır, ama bugun olayı anımsarken gozyaşı do- kemezsın Yıllar once yureğını dağlayan aşkın yarası artık apandısıt amelıyatının ızıne donmuştur öyleyse ne yapmalı 7 Ne olursa olsun, yaşamaya bak' Yaşamanın ıtısı oylesıne guçludur kı lyı ya da ko- tu hıçbır anı onu aşamaz. BİRLEŞİK REHBERLER TURİZM Kurban Bayramı Kultur Gezılen 01-16 Şubat: " R l TA MAY \T Meksıka-Guatemala VleksıkoCıtv Oa\aea Tuxtla Gutıerrez Sumıdero Palanque Campeche Lxmal Menda Izamal Chıchen Itza Caneun Flores Tıkal \ntigua, Lago Atıtlan, Chıchıcastenango Guatemala 08-15 Şubat: E N D Ü L L S T E R\KS' Ispanva Sevılla Granada Alhambra Cordoba Medına -Vzahara Toledo Madnd 08-14 Şubat: ' T \ R S l S'TAN H \ L E P ' E ' Gazıantep Halep Stılıt Sen Sımeon Ebla AlalaJı •\ntak\a Harbne Seleuceıa de Pıena Pavas Bakras Karatepe \nazarba Hıerapolıs kasıabala Mısı» Kozan Adana Tarsus BRT - BİRLEŞİK REHBERLER TIRİZM Tel. (212) 2^2 6^ 78 - 79/80 www.kulturgezilen.com MYCEP ABONELERİ, YURTDIŞINDAYKEN YAPTIKLARI GORUŞMELER ÜZERINDEN ROAMING, YANİ ULUSLARARASI DOLAŞIM İÇİN % 0 KOMİSYON ÖDERLER. YA SİZ?.. ROAMING'DE % 0 KOMİSYON MYCEP'TE. r CEPi Al