Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: CUMHURIYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız # Yazıişleri Müdürlen: SaHm Atoaslan - Necmi ÇeKk 0 Sorumlu Müdür Mehmet Sucu • HaberMetkezi Müdürii: HakanKara Jstıhbarat Cengiz Vıldınm # Ekonorm' Öz- lem \ üzak • Kultur Egemen Berköz 0 Spor Abdülkadir Yücelman # Makaleler. Sami Ka- raören 0 Düzeltme Abdullah Yazıcı 0 Bıl- gi-Belge Edibe Buğra 0 Yurt Haberlen .Meh- met Faraç 0 A\rupa Temsılcısı Güray Öz Yaym Kurulu: İlhan Selçuk (Baş- kan), Emre Kongar (Danışman). Orhan Erinç. Hikmet Çetin- ka\a, Şükran Soner, İbrahim VUdız. Orhan Bursalı, Musta- fa Balba\, Hakan Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay AtatürkBuhan No 125. Kat4, Bakanlıklar-Ankarâ Tel 4195020 ( 7 hat), FaJs:41950270IzmırTemsılcısı Serdar Kızlk, RZıyaBlv 1352 S Z3Tel 4411220, Faks.4418745 0AdanaTemsılcısı Çetin Yiğenoglu. inonuCd 119 S.No lKat l,Tel 363 12 11. Faks 363 12 15. Müessese Müdunı Erol Erkut 0 Koordınator Ahmet Korulsan 0 Mu- hasebe Bülent Y ener 0 Idare Hüse\in Gürer 0 Satış FaziletKuza REKL4M: P.M. Ltd. Şü. • Genel MüdürGülbuı ErduranOKoordınatör Reha Işıtman 0 Genei MudûrYrd Se\da Çoban • Fınansman Müdüru Çetın Erdumn Tel 0212 514 0" 53 - 513 8460-61.Faks 0212513 S463 \ ayımla\an: \enı Gün Haber \ıanaı Basm \e Ya>mcıhk A Ş Baskı: Sabah Yaymcıhk \ $ TürKocajı Cad '9 41 Caialoglu W 4 lstanbul PK 246 - Sırkecı 34435 Istanbul Tel (0212)51205 05 (20 hatl Fak> (0212151385 95 14 AĞUSTOS 2002 Imsak. 4.25 Güneş: 6 05 Öğle: 13 16 tkındı. 17.04 ^Vkşam: 20.14 Yatsı. 21.46 DiCappio'dan Bush'a çağpı • LOSANGELES (AA) - Hollywood"un genç oyuncularından Leonardo DıCaprio, ABD Başkanı George Bush'tan, Güney Afrika'da gelecek ay yapılacak Dûnya Zirvesı'ne katılarak çevre yaranna bir açıklama yapmasını istedi. Global Green USA tarafindan düzenlenen toplantıda konuşan DiCaprio, "Sayın Bush, geleceğe bakan bir başkan olarak desteğinizi istiyoruz" dedi. Siyam ikizlerî ayrıldı • YANGON (AA) - Myanmar'ın kuzeyindekı Mandalay kentinde, kalçalanndan yapışık 1 yaşındaki siyam ikizleri 14 saat süren ameliyatla aynldı. Resmi Myanma Ahlin gazetesi, zamanından önce geçen yıl temmuzda dünyaya gelen kız bebeklerin. geçen pazar Mandalay Kadınlar Hastanesi'nde ameliyat edildiğini yazdı. Gazete, mesaneden ve leğen kemiklennden birbırine yapışık olan ikizlerin kalınbağırsağı paylaştığını belirtti. Eskimolap bir arada • TORONTO (AA) - Kanada, Grönland, ABD ve Rusya'nın Kuzey Kutup bölgesinde yaşamlannı sürdüren yerli toplumlan inuitlerin (eskimo) önde gelen liderleri, Quebec eyaletinin kuzeyindekı Kuujjuaq kentinde düzenlenen 25'inci Kutup Yerlileri Konferansı'nda bir araya geldi. Konferansa 4 ülkeden katılan yaklaşık 800 yetkili, cuma günü sona erecek görüşmeler çerçevesinde birçok konuyu değerlendirecek. Dünyanın en tehlikeli sporlan • NEVV YORK (AA) - Her yıl yuzlerce Idşinin ölümüne yol açan "dünyanın en tehlikeh sporlan" behrlendi. Forbes dergisinin haberine göre, her yıl yüksek yerlerden atlama sporu yapanlardan 15'i yaşamını yitiriyor. Mağara dalgıçlığı sporuna merak saranlar, 1960 yılından beri bu spora 500'den fazla kurban verdi. Dağcılık sporu yuzünden ise 2000 yılında yalnızca ABD'de 24 kişi öldü. Yaphklan araştırmada çeşıtli güçlüklerle karşılaştıklannı saklamayan Forbes dergısi yazarlan, sporlan organize eden kişilerin ölüm olaylannı medyadan sakladıklanna dikkat çekti. franlı dagcılarm tırmanışı IDOĞUBAYAZTT (AA) - Iran Dağcılık Federasyonu üyesi 20'si bayan toplam 52 kişilık grup, Ağn ' Dağı'na zirve tırmanışına başladı. Ağn Dağı'na zirve tırmanışı yapmak için Ağn'nın Doğubayazıt ilçesine , gelen 20 si bayan toplam 52 kişilik dağcılık grubu, Tebriz Dağcılık Federasyonu Temsilcisi Masoud Aghabalaeı başkanlığında tırmanıyor. Aghabalaeı. tırmanışa katılan bayan dağcılann, Iran'daki kadınlann da dağcılık sporunda iddialı olduklannı dünyaya göstermek için Ağn Dağı'na tırmanacaklannı, Iranlı kadın dağcı grubunun ilk defa Ağn Dağı tırmanışına katılacağını bildirdi. Kütahya'dan Monako'ya • KÜTAHYA (AA) - Kütahyalı 2 sanatçı, Monako'daki Kaptan Cousteau Deniz Müzesi'nde, 20-25 Ağustos tarihleri arasında düzenlenecek "El Sanatlan Sergisi"ne eserleriyle katılacak. Kütahyalı çini ustası Selahattin Çalışır, eserlerini daha önce Paris'teki ressamlar sokağında sergilediğini belirterek bu yılki sergide vazo, küp, altın işlemeli semaver, saray ibriği ve duvar çinilerinden oluşan yaklaşık 50 eserinın yer alacağını kaydetti Av sezonu bugün başlıyor. Merkez Av Komisyonu avcıları uyardı: Kurallara uyun! Hayvanlann korkumevsimiANKARA/GAZİANTEP (AA) - Merkez Av Komisyonu (MAK) kara- n doğrultusunda 2002-2003 av sezo- nu bugün başlıyor. Buna göre, bıldır- cın, kaya güvercini, tahtalı ve üveyik avı bugün başlayacak, 29 Ocak 2003 Çarşamba günü sona erecek. Avcılan uyaran Kahramanmaraş Av ve Yaban Hayatı Başmühendisi YaşarTürkleş, av ve yaban hayatı varhğının korunup ge- liştirilmesinin öncelikle avcılann gö- revi olduğunu belirterek "Avolan kn- raDara uygun avyapmaya davet edryo- nız" dedi. Orman Bakanhğı Milli Parklar ve Av Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü'nden edinilen bilgiye göre, av sezonunda bi- rinci grupta yer alan av hayvanlann- dân bıldırcın, kaya güvercini, tahtalı ve üveyikavı yann başlayacak ve 29 Ocak 2003 Çarşamba günü sona erecek. tkincigrup av hayvanlanndan tavşan, ada tavşanı, tilki, sansar, keklik ve kum kekliğı avı ise 12 Ekım 2002 Cumar- tesi günü başlayacak ve 29 Ocak 2003 Pazar günü bitecek. Üçüncü grup av hayvanlanndan avı- na izin verilen yaban ördekleri, kaz ve diğer su kuşlannın avı ise 12 Ekim 2002 Cumartesi günü başlayacak ve 16 Şu- bat 2003 Pazar günü sona erecek. Cellnclk avı yasak Avlanmalar sadece çarşamba, cu- martesi, pazar ve resmi tatil günlerin- de yapılacak. Pasbaş, suna, porsuk, ko- karca, gelincik, kılarlık, bağırtlak, ka- kım, çilkekliği avı ile çullukta bek avı bu av mevsiminde yasaklandı. Bazı av hayvanlan için günlük avlanma limit- leri tilki, tavşan, sansar 1 'er; bnah- keklik, kum kekliği, ada tavşam 2'şer; çulluk 3, sakarmeke ve yaban kazı 4'er; yaban ördeği 4; bıldırcın 12; üveyik, gü- vercın ve avına ızin verilen diğer tür- ler ise 8'er adetle sınırlandınldı. Av sezonunun açılmasıyla MAK da av hayatını korumak için bir dizi ya- sak getirdi. Orman,jandarma, emniyet teşkilatlan ve muhtarhklar av sezonu- nailişkin yasaklara uymayanlar hak- kında kanuni işlem yapılacağını açık- ladı. Aynca, kurallara uymayanlardan av hayvanı türüne göre 100 milyon ile 6 milyar lira arasında değişen tazmi- nat talep edilecek. Bunun yam sıra av suçu işleyenlenn av sılah ve malzeme- lerine el konulacak. Bu av dönemınde avcılann belirlenen avlanma bedelle- nnı TC Ziraat Bankası'nın bütün şu- belerinde açılan Milli Parklar ve Av- Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü ku- rum hesabına veya Milli Parklarve Av- Yaban Hayatı Başmühendisliğı Döner Sermaye saymanlıklanna yatırmalan gerekiyor. Belirlenen avlanma bedel- lerini yatırmayanlar ve MAK karanna uymayanlar hakkında kanuni işlem ya- pılacak. Antandros Antiktfentikazıstqdamdzau kası yapıtlar ortaya çıktı Zengin evi gün ışığında CAFERGEZEK Türkiye'de bir ilk MÖ 8.-MS 7. yüzyular arasında yerleşim yeri olarak kullanılnuş olan antik kentte elde edilen bulgular arasında, mezarhkta bulunan ve 2 bin yıl öncesine ait olduğu anlaşrian kadın ve erkek iskektJeri de yer abyor. Kazdarda, 24 işçinin yanı sıra nümarhk,restorasyonve arkeoloji böhlmlerinden Hsans vefisansüsrü öğrencilerinin de gönüllü olarak çalışüklannı Mirgulayan Gürcan Polat, kazuun daha uzun yıllar süreceğini belirterek "Eğer çalışmalar tamamlanırsa ve üst üste binmiş olan değişik dönemlere ait mezarlar yerinde sergilenirse Tür+aye'de bir ilk gerçekleşecek. Antandros NekropoKL, Baü Anadolu nekropoDeri arasında önemli bir yere sahip. Yerinde sergilenmesi pianlanan nekropol alanı bu yönüyle bir ilk olma yolunda" dedi. EDREMİT - Altmoluk'takı "Antandros Antik Kenti" kazı çahşmalarmın ıkincı yılında Geç Roma dönemine ait mozaik ve du\ar resimleriyie süslü bir zengin evi ortaya çıkanlmaya başlandı. Edremit-Çanakkale karayolunun hemen güneyinde çalışan kazı ekibinin başkam Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ögretim üyesi Yard. Doç. Dr. Gürcan Polat karayolu genişletme projesınin kazı çalışmalannı olumsuz etkıleyeceğini söyledi. Edremit Körfezi'nin kuzey kıyısında ve Kaz Dağı'nın (Ida Dağı) güney eteğınde bulunan Antandros Antik Kentı kazısı, Balıkesir Müzesi'nın denetiminde, Yard. Doç. Dr. Gürcan Polat'ın başkanlığında sürdürülüyor. Çalışmalar sırasında bölgedekı Kaletaşı Tepesi'nin güneybatı yamacında, Geç Roma dönemine ait bir zengin evi ortaya çıkanldı. tki odası kazılan evde yapılan çalışmalarda, odalann tabanlannın mozaik, duvarlannm ise resimlerle süslü olduğu belirtildi. Kazıda aynca Bızans dönemine ait bir mezarlık ile henüz üç odasına ulaşılabilen bir yapı da gün ışığına çıkanldı. Akbank'ın desteğı ile kazıyı yürüttüklerini anlatan Polat, "Yülardır doğal ve arkeolojik SİT alanı olarak bilinen bölge 1983 yıhnda imara açılmışü. Yeni yapüann hemen hemen hepsinin altmda antik çağa ait mezar ya da evfer olabüeceğini düşünüyoruz" dedi. Sertab Erener Hisar 'da esti Rumetihisan'ndaki "Yüdızh Geceler"de önceki akşam ve dfin Sertab Erener rüzgân esti. Erener, konser öncesinde düzenlediği basm toplanüsuıda "büyiilü mekân" olarak niteiediği Rumeühisan'nda 1992 yıhndan bu yana her yaz konser verdiğini belirterek "Bu mekân, tarihi dokusu ve 10 yazdır verdigim konserler nedeniyle benim için çok özel" dedi. Erener, söylediği duygusal ve hareketii parçalarla sevenlerine unutuhnaz anlar yaşatti. (Fotoğraf: ALPERİZBUL) Halk yasaktan memnun, bar sahipleri tepkili New York'ta sigara savaşları NEW YORK (AA) - ABD 'nin New York kenti Belediye Başkam Mkhael Bloomberg'in bar ve lokantalarda sıgaranın yasaklanması yönündeki girişimine halktan destek gelırken eğlence yerleri ve lokanta sahipleri, kazançlanıun düşecegi endişesine kapıldı. Acımasız bir sigara karşıtı olan Belediye Başkam Bloomberg, "2002 Sigarasız ^ Hava Eylenri'' adını verdiği yasa önerisini önceki gün belediye meclisine sundu. Bloomberg'in "ofisve diğer işyerierindeki sigara içme yasagının bar ve lokantalarda da buralarda çahşan işçilerin sağlığı açısından uygulannıası gerektiği'' yönündeki önerısı yasalaşırsa, sigara tiryakilerinin rahat ettikleri sayıh yerler de yasak kapsamına alınacak. Öneri yasalaşırsa, sigara ile puro, lokanta ve barlann yam sıra bahçeler, gece kulüpleri, toplantı salonlan, ofis binalan, spor sahalan, şirket ile belediyeye ait araçlar dahıl tüm kamuya açık yerlerde yasaklanacak Bu arada New York kentinde yapılan bir kamuoyu araştırmasma göre, halkın yüzde 73'ü, çalışılan Y) yerlerde tütün içmenin tamamen yasaklanması gerektiği görüşünü bildinrken yüzde 24'ü buna karşı çıkıyor. Bar ve lokanta sahipleri de kazançlanmn düşmesınden endişe ediyor. SÖYLEŞİ ATTll İLHAN 'Serbest Piyasa'daki 'Kara Delikler' "... ekonomi âlemi çok karmaşık bir yer, saydam da değil, hayli bulanık; Kapitalizm'in orada etkili ve 'te- miz' olabilmesi, devtetin bazı kuralları dayatması- na ve kılı kırk yararak uygulamasına bağlı. 1906 'da Amerika'// romancı Upton Sinclair, *Vahşi Orman / The Jungle' adında; Chicago mezbahalanndaki sağlıksız üretim koşullannı, bu koşullardaki konserveciliği tasvir eden romanını yayınlamıştı. Eserokadarbaşanlı veet- kileyici oldu ki, Birleşik Amerika'nın her yerinde kon- serve satışlan fena halde düştü." "... Budurumkarşısında, etendüstrisi, nasıldavran- dı dersiniz? Federal Hükümet'e başvurdular: et üreti- minde uymak zorunda olacaklan, ciddi sağlık koruma kurallannın korunmasını istediler. Konserve piyasasın- da halkın güveninin oluşabilmesi için, konserve üreti- cilenne göre tek çare, devletin müdahalesi idi..." (18 Temmuz 2002, Le Nouvel Observateur). 'Serbest piyasa' kavramınm, 'Piyasanın başıboşlu- ğu'anlamına gelmediğini; böyle çarpıcı bir örnekle an- latmak isteyen; bu alanda 'devlet müdahalesi"nm ne- redeyse 'zorunlu olduğunu' savunan, bu uzman kim- dir? Bu savunmayı neden yapıyor? Sözümüz elbette ora- ya bağlanacak, fakat önce Upton Sinclair adını duyar duymaz, derinliklerine savrulup gittiğım, çağnşımlar pa- nayınnda biraz dolaşsak diyorum: Bilir misıniz kı bu çar- pıcı Amenkan yazarı, 'yasak' ve 'muhataralı' bir yazar sayılırdı; yanılmıyorsam, o 1906'dayayınlanmış unlü ro- manı, ülkemızde ancak 70'li yıllarda 'Şikago Mezbaha- lan' adıyla yayınlanabilmiştir. Ayıptır söylemesi, Upton Sinclair biraz Komünıst'ti de!... Ucu üstünde duran plramit gibl..' ... yok yok, durum tam öyle değıl! Eğri oturup doğru konuşalım: bızim kuşağın solculan, yazarı, lîMO'ta ya- yınlanan başka biresenyletanımıştır. E. T. Eliçin'in çe- virdiği, yanılmıyorsam 'b/zzaf yayınladığı; ikıncı başlığı 'Sanat Tarihi' olan, unlu 'AltınZintir'\e\ Dağıtımı mı bal- talanmıştı, yoksatoplatılmıştı daondan mı, bilemiyorum; hatırlayabildiğim, hâlâ kitaplığımda duran o tek nüsha- yı; zar zor, hayli uzun sürmüş bir seruven sonunda, el- de edebildığim! IddiaJı, paradoks yapmayı seven Up- ton Sinclair, 'Attın Zincir'de, SosyalistSol'dan baka- rak, -Amenkan okuru için kuşkusuz şaşırtıcı- bir sanat tanhi' sunmaktaydı. Çevirisi belki Almancasından ya- pıldığı; ya da E. T. Eliçin'in Türkçesi bana ters geldığı için; onca lyı niyetıme rağmen, esere birtürlü ısınama- mıştım: hararetle savunduğu fikirlere, aynı hararetle ka- tıldığım halde! Incesını aramazdı pek, dobra dobra konuşurdu; ıster mısınız eserını bıtırırken, genç aydınlara verdiği mesa- ja şöyle bir göz atıp; analann, o tarıhte bile ne oğullar doğurduğu hakkında, bir fikir edinelim: "... herşeyden önce genç kafa işçilerine, entelektû- ellere hitap ediyorum; genç el işçisı, zaruri olarak, esir- dır; halbuki genç entelektüel, Heri<ül gıbi faziletle kö- tülük arasında, daha 'seçici' bir konumdadır.O kendi- ni, ıstismarcılara (somürücülere) satabilır; otomobıl, frak ve işret meclısi ile; yumuşak denli fakat sert kalplı ka- dınlara kaptırabilir; lâkin benim sözümu tutarak ruhu- nu geliştirip, sanatın beşiği olan tavan arasına da dö- nebilir ve kendını, kuru fasulyenın yanında edebiyat yapmak, şerefiı hızmetine verebilir..." "... yaşadığımız organize çapul ve organize spekü- lasyon dünyası, kudretlı ve ebedı gibı görûnürse de; ha- kikatte birkaç yıl daha sürecek olan, fena bir rüyadan başka birşey değildir: artık bağnndan inkıraz rûşeym- leri (çöküş tohumlan) fışkırmaktadır. (...) O artık kendi işçilerine iş bulamıyor, bolluktan yoksulluk çıkanyor; refahtan, harp ve tahrip doğuyor. O, ucu üstünde du- ran birpiramitgibı, muhakkakdevrilecektir..." (adı ge- çen eser, s. 234/235) Durumun, yaşanmış bırı 'sıcak' öbürü 'soğuk', iki 'dünya savaşı'ndan sonra bile bu mertebe vahim oldu- ğunu fark eden, kimdi; sıra geldı onu açıklamaya; as- lında 'liberal', 'Küreselleşme'den yana, Dünya Ban- kası'nda önemli ışler gormüş, Joseph Stiglitz'in ta kendisi! Onun gibı biraydın. vahametin birfaciaya yol açmaması için, 'serbestliğin', vahşi bir 'başıboşlu- ğa' dönüştüğü 'liberal ekonomi'ye, -Upton Sincla- ir örneğini verip- 'devletin müdahalesini' istiyor, eveti. Devlet müdahalesi gereklldlr' Soyleşıye başlarken aktardığım sozlerini. şöyle sür- dürmüştür: "... bugün, hisse sahiplerine güvence verebilmek bakımından, aynı yerde bulunmaktayız; devlet bu de- fa elbet, sağlık koruma alanında değıl, ama muhasebe alanında; en çok da yakında yaşadığımız kargaşalığın asıl nedenı saydığım stock-optıon alanında yeni kural- larkoymakzorundadır..." (Le Nouvel Observateur, 18 Temmuz 2002) Neden mı? Gerekçesinı, ısterseniz, şu taze haberde okuyun: "... dünya para pıyasalannı attüst eden, ABD 'deki mu- hasebe skandallan, sekiz ay önce Enron ile başladı. Mu- hasebe usulsüzlükleri Enron V ıflasa kadargötürürken, şirketin yöneticilen de zaman ıçerisindeyargı önüne çık- tılar..." "... yatınmcıyı yanıltmak maksadıyla, hesaplannda usulsüz kazançlargösteren. kendi menfaatlan için şir- ket parasını harcayan yöneticılere, göz açtınlmayaca- ğı mesajı verildi. Bu amaçla sorumlulara, on yıla kadar hapis cezası getiren yeni bir yasa ABD Senatosu 'ndan geçti..." Demek 'durum ciddi', cıddı ama, acaba neler ol- muştuda?.. Goreceğiz. e-mail:tilahanra isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88