Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14 AĞUSTOS 2002 ÇARŞAftı 10 DÜNYA VE T Ü R K I Y E dishab@cumhuriyet.com.tr ABD'ye gidenlerin parmak izinin alınmasına saldınlann yıldönümünde başlanıyor Irkçılığınkılıfi 11 Eylül• Terörle Mücadele Yasası kapsamında başlatılacak uygulama özellikle Ortadoğu kökenli ve Müslüman yabancılan ilgilendiriyor. Dış Haberler Servisi -ABD, tarihi- nin en korkunç saldınlannın yıldönü- mü olan 11 Eylül'den başlayarak ül- keye giren yabancılann parmak izi ve fotoğraflannın ahnması uygulama- sını yürürlüğe koyacak. Pek çok kesimin tepkisini çeken uygulamaya, 11 Eylül'den sonra yü- rürlüğe giren Terörle Mücadele Ya- sası kapsamında karar verilmişti. Adalet Bakaniığı, bir süredir hazır- üklan yapılan ve "NSEERS" olarak ad- landınlan bu güvenlik programının başlanlması için New "Yörk ve Washing- ton'dayaşanan 11 Eylül terörist saldı- nlannın meydana geldiği tarihin seçil- diğini açıkladı. Göç ve Vatandaşiık Hiz- metleri Dairesi tarafından geliştirilen güvenlik programı, daha çok Ortadoğu ve Müslüman kökenli ülkelerin vatan- daşlannı ilgilendiriyor. Öncelikle, ABD Dışişleri Bakaniığı'nın terörü destekle- yen ülkeler listesinde yer alan Iran, Irak, Libya, Sudan ve Suriye yurttaşlannın parmak izleri alınacak. ABD'nin bütün giriş limanlannda başlatılacak uygu- ABD'deki havaalanlannda güvenlik kontroOeri 11 Eylül saldınlaruun ardmdan artnnkh. Iama, 20 günlük bir deneme sürecinin ardından, 1 Ekim'deresmen yürürlüğe girecek. Adalet Bakanı John Ashcroft, uygulamanuu 11 Eylül saldınlanna yol açan bazı sorunlann giderilmesinde yardımcı olacagıru savundu. Ashcroft, "Göçmen sistemiraizin za- VTfhklan. 11 Eylül ile biriikte açığa çıktu Bu yeni sistem. ABD'nin, ulusal güven- Bğjmiz için risk oiuşnırabüecek yabancı ziyaretçilereflgisini>öoetanesinisagla>"a- cak ve terörckarşı savaşta önemü bir sa- vunma hattuu ohjşruracak" dedi. Ada- let Bakanlığ], bu türsistem oluşturulma- sına ilişkin yetkiyi, geçen yıl 11 Eylül saldınlanndan sonrayürürlüğe giren Te- rorizmle Mücadele Yasası'ndan alıyor. Yeni program çerçe\'esinde, ABD'ye gi- ren pek çok yabancı ziyaretçinin par- mak izleri, bilinen suçlular ve terörist- lerm parmak izleriyle karşılaştınlacak. Sistem çerçevesinde, ABD'ye girmek isteyen tran, Irak, Libya, Sudan ve Su- riye'nin bütün vatandaşlannın parmak izleri aknacak. Aynca, Dışişleri Bakan- lığı'nın belirleyeceği ve ulusal güven- liğe karşı risk oluşturabilecek ziyaret- çilerin de parmak izi alınacak. Ancak bu gruba hangi ülkelerin dahil olaca- ğı açıklık kazanmadı. 'ABD'nin imajma zarar verecek* Bazı sivil toplum kuruluşlan, yeni uygulamarun, adil bir tutum olmaya- cağıru belirtiyor. Texas Üniversitesi araştırmacılanndan ve göçmen avu- katı Carl Baron. •'Yeni sistem, ırkçı uy- guJamanın güzelce gjzlenmiş bir haİL Bu iilkeyegelen insanlar, hangi ülkenin vatandaşı olduklanna bağb olarak bu uygulamaya tabi rutulacak. Giderek daha az sayıda OrtadoğulununABD'>v gelmeye istekü olacağınıgöreceğiz'' de- di. Amerikan-lslam tlişkileri Konse- yi programın "sahte bir güven duygu- su yaratacağtnı ve ABD'nin uluslara- rası tophıhığun gözündeki imajına daha da zarar vereceğini" savundu. Aynca, ABD'de yaşayan. ancak Ame- rikan vatandaşı olmayan yabancılara, adres değişikliklerini 10 gün içinde Göç ve Vatandaşiık Hizmetleri Daire- si 'ne yazılı olarak bıldirme zorunlulu- ğu getirildi. Uygulamaya yabancılara çalışma hakkı veren yeşil kart sahiple- ri de dahil edildi. ABD'de bu dunım- da olan binlerce Türk yaşıyor. Irak için Türkiye'den destek isteyen ABD'de Kongre AWACS satışına onay verdi Washington ev ödevlerinî yapıyor Dış Haberler Servisi - ABD Irak konusunda Türkiye'den destek isterken Ankara'nm kendisine ilettiği talepleri de karşıhyor. Afganistan'da konuşlu uluslararası güç ISAF için öngörülen 228 milyon dolann Kongre'den geçmesinden sonra, Türkiye'nin 4 adet havadan erken uyan uçağı AWACS alımına ilişkin imzaladığı sözleşme de, Kongre tarafından onaylandı. Türkiye ile ABD'nin Boeing şirketi arasında geçen haziranda imzalanan 1.1 milyar dolar tutanndaki sözleşme, ABD Başkanı George Bush yönetimince de desteklenerek temmuz sonunda Kongre'ye sevk • 4 adet havadan erken uyan uçağı alımma ilişkin Boeing firmasıyla imzalanan 1.1 milyar dolar tutanndaki sözleşme. itiraz gelmeyince, otomatikjDİarak kabul edilmiş oldu. edildi. ABD'nin silah ihraç yasalanna göre bu tür bir ticari alımın gerçekleşebilmesi için, Kongre'de 15 günlük değerlendirme süresince bir itirazla karşılaşmaması gerekiyor. Türkiye'nin AWACS sözleşmesi de, 15 günlük değerlendirme süresinde Kongre'den herhangi bir itiraz gelmediği için önceki gün otomatik olarak onaylandı. Boeing şirketinin sözcüsü Dave Sloan, AA'ya açıklamasında, halen ABD Dışişleri Bakaniığı'mn, son formaliteler üzerinde çalıştığını ve sözleşmenin, bu sonbaharda yürürlüğe girmesini beklediklerini söyledi. 15 günlük değerlendirme süresi, proje açısından tamamen sorunsuz geçmedi. Edinilen bilgiye göre, Rum- Yunan lobisinin önde gelen ismi, Demokrat Partili Senatör Paul Sarbanes, Kongre'ye sözleşmeyle ilgili bildirim yapılmasmın ardından, önce itiraz etme eğilimi gösterdi. Senatör ikna edildi Ancak uçaklann radannın, Nortrop Grumman şirketince Maryland eyaletinde üretilecek olması, bu eyaletin senatörü olan Sarbanes'i ikna etti ve senatör sözleşmeyi onayladı. Havadan erken ihbar uçaklannm gelecek yıllarda kullanıma girmesinin ardından, Türk Hava Kuvvetleri, bölgesindeki bütün askeri hareketlilikleri anında belirleme olanak ve yeteneğine kavuşacak. Kısaca AWACS adı verilen bu tür uçaklar, dünyanın en ileri ülkelerinin silahlı kuvvetlennde bulunuyor. ABD Savunma Bakan Yardımcısı Paul Wolfowitz'in Türkiye'ye geçen ay düzenlediği ziyarette, stratejik ortakiığın geliştirilmesi konuşulmuş, Ankara, bu çerçevede Kongre'de bekleyen taleplerinin geçmesi istemini iletmişti. Wolfowitz de ziyaret sırasında yaptığı açıklamada, "Bizün de ev ödevlerimiz var" ifadesini kullanmıştı. ELHlLALGAZETESt: Saddam Esad'la görüştü Dış Haberler Servisi - Suriye Devlet Başkanı Beşir Esad ve Irak Devlet Başkanı Saddam Hûseyta'in geçen hafta iki ülke arasındaki sınırda bir araya geldikleri öne süriildü. Ürdün'de yayımlanan El Hilal gazetesi, görüşmede Esad'ın kardeşi Mahir ile Suriye istihbarat servisi başkanının da hazır bulunduğunu yazdı. Görüşmede, Saddam'ın Esad'aBağdat müzesinde sergilenen eski bir tûfek hediye ettiği kaydedildi. Gazetenin haberi bağımsız kaynaklarca doğrulanmadı. tki ülke arasındaki ilişkiler 80'li yıllarda kesilmiş, ancak _ 1997'den itibaren ticari alışverişin gelişmesiyle ilişkiler artmaya başlamıştı. ABD ytğınağı sfirfiyor Amerikan donanmasının Avrupa'da bulunan Amerikan askeri ekipmanınj Körfez bölgesine taşımak amacıyla 2 ticari gemi kiraladığı bildirildi. ABD'nin Afganistan ve Körfez'deki operasyonlanndan ^^jsorumlukomutamerkezinin — = - sözcüsü Frank Merriman, söz konusu ekipman naklini "basit ve rutin bir nakü" olarak değerlendirirken, Savunma Bakanlığ'ınm daha önce de Kuveyt ve Katar'daki Amerikan zırhlı birlilderiyle Körfez'deki Amerikan gemileri için ekipman gönderdiğini hatıriattı. ABD siyasetinde Irak çatlağı Hem Cumhuriyetçi hem de Demokratpolitikacılar, Başkan Bush 'tan şu sorunun yanıtını bekliyor: Irak neden ABD için bir tehdit oluşturuyor? Dış Haberler Servisi - ABD Başkanı GeogreBush'un Irak'a operasyon konusundaki karar- hhğı sürerken bu politika iç huzursuzluklara neden oluyor. Ingiliz The Guardian gaze- tesinin haberine göre Bush, bir bölümü kendi partisinin üyesi çok sayıda politikacı ta- rafindan, Irak'ın ABD için ne- den tehdit olduğunu açıkla- maya çağnhyor. Hem Demokrat Parti'den, hem de Cumhuriyetçilerden çok sayıda politikacımn, Bush yönetimine. Irak Devlet Baş- kanı Saddam Hüse>1n'in açık bir tehdit oluşturduğuna yö- nelik kamt gösterme çağnsın- da bulunmasıyla, Irak'a sal- dın konusundaki görüş birli- ği sona erdi. Senato'nun Askeri Hizmet- lerKomitesi Başkanı CarlLe- vin, Irak'a düzenlenecek bir saldın sonucu, Saddam'ın, kit- KUYTYT'TE GAZ JMASKESİNE HÜCUM - Kuveyt, Irak'ın, ABD'nin saJdınsına biyotojik a- lahla yanrt verme olasınğma karşı, özel şirketiere gaz maskesi ithal etme talimatı verdL Sabcı Mu- hamnıed Casun, ithal edüen Çek yapunı maskeleri müşterikrine denetiyor. (Fotoğraf: AP) le imha silahlan kullanabileceğine işaret etti. Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuri- yetçi çoğunluğun lideri Dıck Anney ise geçen hafta, Irak'a saldınnın bu ülkeden kaynaklanan bir laşkırtma olmadan meş- rulaşamayacağını söylemişti. Cumhuriyetçi senatör Chuck Hagel da "Saddam kendi sınırian içinde hareket— ettiği sürece bir saldınya gnişmemclijiz" dedi. Demokrat Partili eski Kongre üye- si Lee Hamilton ıse Bush'un, Saddam'ın hangi nedenden ötürü yakın tehdit oluş- turduğunu ortaya koymadığını ifade etti. Kongre 'nin Dış îlişkiler Komitesi üye- si Cumhuriyetçi Dick Lugar, Bush'un Amerikan halkına, Saddam'ın neden teh- dit oluş.turduğunu açıklamak zorunda ol- duğunu bolirtti. ABD hulkuun kafcısı karışık Dış Haberler Servisi - ABD'de son yapılan kamuoyu yoklamalan, halkın Irak operasyonu konusunda kafastmn kanşık olduğunu gösteriyor. Washington Post gazetesi ve ABC televizyonunun geçen hafta yaptırdığı bir kamuoyu yoklamasına göre halkm yüzde 69'u Irak"ı tehdit olarak görüyor ve Saddam Hüseyin'in devrilmesı için operasyon düzenlenmesine destek veriyor. Ankete katılanların yüzde 22'lik bir kesimi ise Irak hareİcâtına, karşı çıkıyor. Yoklama, ABD'nin olası bir operasyonda müttefiklerinden destek görmemesi durumunda ise halkın ancak yüzde 54'ünün harekâtı destekleyeceğini gösteriyor. Amerikalılann yüzde 45'i Bush'un Irak'a yönelik net bir politikasının olduğuna inanırken yüzde 42'si buna inanmıyor. Halkın yüzde 75'i, Bush'un savaş için Kongre'den yetki alması gerektiğine inanırken yüzde 59"u son karan Kongre'nin vermesinden yana. MERHABA NECATİDOĞRU Yinmi Beşinci Saat! Gece arsızca kükrer, erir, biter, ye- ni bir gün başlar, yirmi dört saat yir- mi beşinci saate yerini bırakır. Yirmi altıncı saat yoktur. Yirmi dört saatlik günü ancak bir saat genişletebilirsın. Bizim gazete- cilik mesleginin yapıp yapabileceği de ancak budur. Yirmi dört saat uyanık kalırsın. Olanı biteni anlarsın. Yazıya döker, anlatırsın. Yirmi beşinci saati yakalamış olur- sun. Ga2eteci yirmi beşinci saati ya- kalayan yazı emekçisidir. Saati gelince... Kalkargiders/n... Saati gelince... Kalkargelirsin... Gazeteciysen yirmi beşinci saati yakalayacağın bir mekânın olması gerekir. Cumhuriyet gazetesine 16 ay önce 2001 yılının mayıs ayında gelmiştim. • • • Benim için önemli olan şu noktayı netleştireyim. Son yıllarda bizim ga- zetecılik dünyasında bir eğilim baş- lamıştı. Gazeteciler bir gazeteden öbürgazeteye ancak yüksek maaş- lar, yüksek transferücretleriyle geçi- yorlardı. Cumhuriyet, patronu olma- yan, çalışanların gazetesi. Yüksek maaşlı, transferli geçişlere kapısını, kadrosunu hiç açmadı. Fakat... Gazeteci dayanışmasına açtı. Gazeteciliğin yaşamasına açtı. Gazeteciliğin yükselmesine açtı. Yirmi beşinci saati yakalamaya da... Açıyor... Açmaya devam ediyor... Eski çalıştığım gazetem Sabah'tan Etibank olayı yüzünden istifa edip aynlmıştım. Işsizdim. Yazacak gaze- tem yoktu. Cumhuriyet'teki arkadaş- lar, "Sen kalemini kimseyi vurmak içinya da kollamakiçin kullanmadın, temiz birkalemin var... Bizdeyaza- bilirsin..." dediler. Sayfalannı açtılar. 16aydıryazdım. Şimdi son yazımı yazıyor ve ayrılı- yorum. Cumhuriyet'teki arkadaşlar, senı artık istemiyoruz demiş değiller. Ben Cumhuriyet'ten herhangi birbas- kı, sansür, sindirme, gönül kınklığı al- mış değilim. Eski gazetem Sabah'a dönüyorum. Sabah'tan da yüksek ma- aş, yüksek transferaldığım için değil... Türk basınında... Yeni bir süreç başlıyor... Yeni yirmi beş saatler... Cumhuriyet'teki arkadaşlara an- lattım, llhan Selçuk, "Gidebilirsin... Senidayanışmaya çağınyohar... Bi- zim kapımızsana herzaman açık..." diye her zamanki dost elini uzattı. Minnet duydum. • • • Basında neler oluyor? Ben niçin Sabah'a dönüyorum? Bunu siz değerli Cumhuriyet okur- lanna, anlayacağınıza inandığım için anlatmalıyım. Basın, yeni bir yapı- lanma, yapılaşma, hatalarından ann- ma, yanlışlannı düzeltme sürecine giriyor. Gazeteler, aynı zamanda ban- ka sahibi ve devlet ihalelerinden pay alma takipçisi olmaya yeltendikleri için bas/nın bağımsızlığının bittiğini, mevcut hükümetlerin ya da muhte- mel hükümetlerin, egemenlerin, par- ti liderlerinin borazanlan haline gel- diklerini gördüler. Ve borazanlık... Yaiancılığı... Saldırganlığı... Kibirliliği... Taraflılığı... Sansürcülüğü... Saklayıcılığı... Kollayıcılığı... Uydurmacılığı... Sansasyonu... Asparagasçılığı... Manipülasyonu... Tetikçiliği... Gerçeği kirieticiliği... Amerikan taklitçilğini... Avrupa öykünmeciliğini... Getirdi. • • • Basının borazan olması, onu oku- yucudan kopardı. Basın patronlan, çok yüksek paralar harcayıp çok ile- ri teknolojiye yatırım yaptıkları halde okur arttıramadılar. Avrupa ülkelerin- de örneğin Almanya'da en yüksek ti- rajlı bir tek gazetenin satışı Almanya nüfusunun yüzde 5'i kadar olurken, Türkiye'de bütün ulusal gazetelerin (32 tane) toplam satışı nüfusun yüz- de 5'inin altına indi. Bu yapı gidemezdi. Gitmiyor. Dolayısıyla basın borazan olmak- tan çıkıp özgürleşme sürecine giriyor. Sabah'ta yaşananlann nedeni bu- dur. Sabah yönetimi beni dayanışma- ya çağırdı. Cumhuriyet'teki arkadaş- larım izin verdi. Gidiyorum. Beni anlayacağınızı umuyorum. Sizi özleyeceğim. E-posta: necaticlogru@superonline.com Faks: 0212 513 90 98 Bush şakası Beyaz Saray muhabirine uyan getirdi VVASHINGTON (AA) - ABD Başka- nı George Bush'un Irak lideri Saddam Höseyin'i devirme ni- yetiyle ilgili olarak köşesinde bir şaka ya- yımlayan VVashing- ton Times gazetesi- nin "çiçeği burnun- da* Beyaz-Saraymu- habiri, Beyaz Saray Muhabirleri Derne- ği'nden uyan aldı. Komedi türü Ausfin Po- wers flimlerine tutkunluğuy- la bilinen Bush, Washing- ton Times muhabiri Josepfa Curl'ün. "incebirşakasma" hedef oldu. Curl, köşesinde şu ifade- Ienkullandı:"Başkan Bush, Air ForeeOne başkanhk uça- ğmda gazetecOere, 'h^k lide- ri Saddam Hüseyin ABD'ye hemen 1 milyon dolar öde- mezse Irak'ı bombalayaca- ğım... Yok bombalamayaca- ğım' dedi" Austin Povvers filmlerinde aktör Mike Myers'm canlandırdığı ka- rakterlerden biri olan geri zekâlı "Dr. Evfl". zamanda yolculuk yaparken tehdit et- tiği dünya liderlerinden ya gereğinden az ya da gere- ğinden çok fazla para talep ediyor. Beyaz Saray Muhabirleri Birliği Başkanı Bob Deans. Curl'e bu şakası nedeniyle dernek adma bir uyan me- saj 1 gönderdi ve bu tür şaka- lann bazı kişiler tarafından profesyonel olmayan bir dav- ranış biçimi olarak değer- lendirilebileceğini belirtti. 12 yıllık gazeteci Curl ise "B^az Saray'da yeni olabi- Krim. Belki benim espri an- layışnn, Beyaz Saray Muha- birleri Derneği kadar sofis- tike obnayabiür.Ancak emi- nim ki oniar da şakadan an- hyorlar" dedi. Curl kendini şöyle savundu: Belki benim espri anlayışım, Beyaz Saray Muhabirleri Derneği kadar sofistike olmayabilir. Ancak eminim ki onlar da şakadan anlıyorlar. Schröder-Stoiber Almanya'da seçim düellosu BERLİN (AA) - Alman Die Welt ve Süddeutsche Zeitung gazeteleri, Başbakan Gerhard Schröder ile rakibi Birlik partilerinin (CDU/CSU) başbakan adayı ve Bavyera Eyaleti Başbakanı Edmund Stoiber'i, seçimleri tartışmak üzere bir araya getirdi. Gazetelerde dün yayımlanan tartışmanın ilk bölümünde Schröder, "tyi çahşüğmuz için seçimleri kazanacağız. 16 yıihk durgunhıktan sonra iktidarda bulunduğumuz 4 yıl içinde istediğimiz tüm hedeflere uiaşamadık Ancak kamuoyu yoklamalan beni destekleyenlerin çoğunhıkta olduğunu gösterrvor" dedi. c Sempatiksiniz diye oy alamazsmız' Birlik partilerinin iktidarlan boyunca bazı önemli reformian yapmayı ihmal ettiklerini savunan Schröder, "EmekBfik kasasmdaki açığı kapatmak için 16 yıDan vanu. Bu açığı kapatmak için b e birşeyler ^ 0 1 * " diye konuştu. StoiBer" ise en önemli hedeflerinin işsizliğin azaltılması olduğunu vurgulayarak "İşsizliğe karşı mücadele bay Schröder Oeyapüamaz" dedi. Schröder'in kamuoyu araştırmalanna göre daha çok sevilmesinin de önemli olmadığını savunan Stoiber, "Seçmen, birisuıi sempatik bulduğu için değil, sorunlan çözöp çözemevecegine inancı dogrultusunda oy kullanır" dedi.