Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14 ARALIK 2002 CUMARTESİ 14 KULTUR [email protected] Charles LloycTun yeni albümü 'LiftEvery Voice' tam bir 11 Eylül mirası albimizledeğil kafamızlaMURAT BEŞER Piyanist Keith Jarrett caz dün- yasının en çok "gişe yapan" müzis- yeni; kariyerinın her döneminde sür- dürdüğü konser kayıtlan, ona 70'li yıllann ortalannda ikı yıl içinde 22 albüm çıkarma fırsatı vermişti. Mü- zikteki popüler akımlan takmayan Jarrett, romantizm, klasik, folk, gos- pel ve blues'u kendine has bir bu- İuşturma formülûne sahip. 1945'te Pennsylvania'da dünya- ya gelen Jarrett dindar bir ailenin beş çocuğundan en büyüğü. Yüksek IQ'sunu bebek yaslarda müziğe yön- Iendiren Jarrett, pek çok alet çala- bilmekte; ana enstrümanı piyanonun yanında, soprano saksofon da bir virtüöz. Art Blakey tarafından keş- fedilen, Chaıies Lloyd ile ünlenen Jarrett, ilk albümünü ECM'nin pat- ronu Manfred Eichler'in teşvikiyle yaptı; 1972"de tek oturumda çıkan solo piyano çalışması "Facing You" Cazda trio ve quartet konulannda ta- rih yazan Jarrett, her dönem klasik müzikle (özellikle Bach) flört etti. Konser kayıtlanna özel bir önem veren sanatçının 75 'te yaptığı "The Köln Concert", cazda en çok satan solo piyano plağı oldu. Sonrasında basçı Gary Fteacock ve davulcu Jack DeJohnette ile oluşturduklan üçlü, kariyerinde açhğı en önemli sayfa. Bu üçlünün albümleri ve konserle- ri, çok yüksek notlar aldı; ve onlar halen eleştirmenlerin çoğunlugu için "caz tarihindeki en iyi üçlü". Tek- nik aynntılara büyük önem veren Jarrett, müziği kalbimizle değil, ka- famızla dinlemeyi öğreten müzisyen- lerin başında geliyor, 'Volkanik bir patiama' Yeni albümü "Ahvays LetMe Go", bu sıradışı üçlünün hayatında yeni bir dönüm noktası. Geçen sene Tok- yo'da ikı gecede kaydedilen ikili al- büm, grubun yaratıcılığından nasi- bini alan, sonsuz güzellikte bir ça- • azpiyanisti Keith Jarret'in son eseri "Always Let Me Go ", bir trio başyapıtı... Tokyo da iki gecede kaydedilen ikili albüm, grubun yaratıcılığından nasibini alan, sonsuz güzellikte bir çalışma. Jarrett, eseri "performanslar öncesinde yazılıp prova edilmeyen ve planlanmayan özgür müzik" olarak tanımlıyor. lışma. Jarrett, eseri "performanslar öncesinde yazüıp prova edilmeyen ve planlanmayan özgür müzik" ola- rak tanımlıyor. Jarrett'in özgür müziği geniş bir olasılık yelpazesini kucaklayarak, tüm caz tarihinin ötesine geçen mü- ziklere göndermeler yapıyor. Ses kümelen, heyecanlı lirik geçişler, derin groove'lar, genış sessızlikler ve durgunluklar bir arada; müzisyen- lerin arasındaki enerji alışvenşi, doğruluk duyusuyla akıyor. Bu üç- lüden başka kimsenin çalamayaca- ğı müziğin göndermeleri, Monk'tan Webern'e kadar uzaruyor. Jarrett, müziği "voikanikbir paüama" ola- rak tanımlıyor ve şimdıye kadarki en yoğun çalışmalan olduğunu vurgu- luyor. Üçlünün çıkardığı bir önceki ka- yıt "Inside Oufun notlannda, Jar- rett, "gelecekte bu tür şeylerden da- hafazlaçıkaracağız" demışti. Şim- di de, "Inside Out'u şu an yapükla- nnıınn başlangıcı olarak göriiyo- rum" dedı Dovvn Beat'e. Yeni albümde tüm odak noktası, Jarrett'in strüktüranlayışı: lOyıllar boyu solo konserlerinde ona hizmet eden bu anlayış, artık grup müziği- ne hizmet ediyor. Bu adamlar ger- çekten de, birlikte tek vücut olarak cazda bir trionun ulaşabileceği en iyi noktayı temsil ediyorlar: Albümde roller sürekli değişi- yor: Peacock ve DeJohnette'in mı- nldanarak yaptıklan katkılan, Jar- rett'in akıllılıkla seçtiği notalar ta- mamlıyor. Müzikal beyin firtmalan Üçü de farklı insanlar ve enerji- [ leri değişik doğalanndan geliyor. [ Uzun süreli beraberlikleri, uyum- I lannın garantisi; dil ortaklığı ve kar- şılıklı duyulan güven, albüm için büyük bir şans. Bu üçlünün bırlik- teliğinin 20 yılı, büyük bir olgunlu- ğa işaret ediyor. Bu yön, kolektif müzik yapma formlanna bir temel oluşturan doğaçlama strüktürlen spontane kullanmaya dayah. Jarrett genelliklemelodikrehberliği üstle- | niyor. Yeni bir form geliştirme eği- limi her zaman önde duruyor. "In- side Oufun temel eğilimlerinın açı- lımı bu kayıtta yer alıyor. Jarrett'in müzikal beyin firtınala- n devam ediyor; Jarrett'in üçlüsü bunun için var, çünkü kompozis- yonlar stereotip fikirlerle bulanmı- yor. müzikal metamorfozlar çıkış noktası olarak algılanmıyor. Sekiz parçadan oluşan albümde bu uzman müzisyenlerin her üçü de, soyutmelodili alanlaruzatıldığında, esnetildiğınde veya kırpıldığında, bir diğerini ortaya atacağı ve geliş- tırilmeye müsait klasik materyal için yanıp tutuşuyor. Üçlünün biçimi ve orara kusursuz; sorunsuz ve tam caz triosu örneği... murat [email protected] Bir ut virtüözü Richard Hagopian Ermeni ut virtüözü Richard Hagopian'ın albümü "Annenian Music Through The Ages", piyasada. Dünyaca ünlü etnik plak şirketi Smithsonian Folkways tarafından çıkanlan ve Equinoks Müzik tarafından ithalatı gerçekleştirilen albüm, Ermenı, Türk ve Arap kültürlerinın, geleneksel müziklerinin bir kanşımı niteliğinde. Kayıtlan 1993 yılında yapüan "Armenian MusJe Through The Ages"ın repertuvan, ağırlıklı olarak klasik ve folk tarzındaki Ermeni şarkılanndan oluşmakta. 'Salako', 'Hefe Hete' ve 'Tamzara' gibi yakından bilinen eserlerin de yer aldığı bu değerli çalişmada, 1986'da ödül kazanan Hagopian ustaya Haroid Hagopian (açıklayıcı metinler, kanun ve keman) ve Hagop Jack Zarzatian (dümbek) eşlik ediyor. Panjabi MC 'nin yeni albümü 'Legalised' piyasada Bhangra müziğininprensiBuddha Bar 4'tekı şarkısı, Fransa ve pek çok ülkede olduğu gi- bi Türkiye'de de çok sevilen ve her yerde ça- lınan Panjabi MC'nin albümü, Yeni Dünya etiketi ile piyasada. Bhangra müziğinin prensi olarakkabul edi- len Panjabi MC'nin 'MundianToBachKe' adlı şarkısı, televole- lerden dizılere, yanş- ma programlanndan defilelere kadar her yerde çalınıyor. tngiltere'de yaşayan Hintlilerin modern mü- zik yanında, kendı kül- türlerinı yansıtma gi- rişimleriyle doğmuş bulunan müzik türle- rinden biri Bhangra müziği. Bu türün en iyi ör- neklerinden biri olan ve popüler TV dizisi Kara Şimşek'teki par- ça ile ünlenen Panjabi MC'nin, Nachural Re- cords lisanıyla yayım- lanan "Legafised" adlı albümü piyasada. Müzikdünyasından kısa kısa... 'Bend It Like Beckham'ın müzikleri Sezonun en komik fihni "Beod It Like Beckham"ın müzikleri son günlerde en çok aranan Darshan, Jind Mahi ve Noori gibi Hint- pop hitlerinden oluşuyor. Yönetmen Gurinder Chadha'run Londra'da yaşayan Hint kökenli Jess'in futbol tutkusunu anlattığı bu film. müziklenyle de dikkatleri üstüne topluyor. Kaygısız futbol yaşam tarzının ve geleneksel Hint düğün atmosferinin zıthklannı şamatalı bir şekilde ortaya koyan filmin müzikleri de atmosferi destekleyici biçimde canlı ve eğlenceli. Tüm sinemaseverlerin hanzasına kazınacak albüm, fihni izleyenleri tekrar fümin atmosferine taşıyacak. Herkesi yerinde otururken kıpır kıpır dans ettirecek olan albümde Hint pop müziği ile Batı pop müziğinin kombinasyonu en güzel şekilde oluşturulmuş. Albümde, sinemadan çıktıktan sonra herkesin favorisi haline gelen B21'ın 'Darshan'ı ve MaDdt Singh'in 'Jind Mahi'sinin yanı sıra Bina Misöy'nin söylediği 'Hot Hot Hot' ve Spice Girb'ten Mel C'nin söylediği 'Independence Day'le aynı zamanda David Beckham'ın kansı olan Vktoria Beckham ın söylediği 'I Wsh' yer alıyor. • Gençlerin yeni gözdesı The Coral grubu, altnuşhlann kült filmi "Easy Rider"ı yenıden çekiyor. • System Of A Down'ın ön elemanı Serj Tanldan, George Bush'u kınayan Amenkah bir rock topluluğuna katıldı. • Kıdemli ambient grubu The Orb, "Back To MineJ" adlı yeni bir toplama albüm daha çıkanyor. • The Doors'un yeniden kurulmuş versiyonu, geri dönüş şovlannı davulculannın yaralanmış oknası yüzünden ertelemek zorunda kaldı. • Rage Against The Machine ve Soundgarden elemanlanndan kurulu Audioslave. ilk single'lan 'Cochise'ı ocak ayında çıkanyor. • Söylenilenlere göre R. E.M, 2003 yılında yeni bir stüdyo çahşmasımn yanı sıra bir de "Greatest Hits" albümü derleyecek. \/ Seksi yıldız Britney Spears. yeni albümü için Daft Punk ve VViDiam Orbit ile çahşmayı planlıyor. • Noel GaDagher, Münih'teki kavgadan beri kardeşi Iiam ile konuşmadığını açıkladı, ama Cardiff'te aynı sahneyi paylaştılar *' Foo Fighters'in davulcusu Tayior Hawkins, Amsterdam'da büyük bir konserde bir parça için Supergrass'a eşlik etti. y' Glassjaw grubunun şarkıcısı Darly Palumbo. anı bir rahatsızlıkla hastaneye kaldınldı ve iki haftadan önce çalışamayacağı açıklandı. • RobbieWTllianıs'ın son albümü "Escapology"nin, tngiltere'de yılın en hızlı satan albümü olduğu açıklandı. V" Bono, Macy Gray ve Shaggy. yeni yılda Güney Afrika'da Netson Mandela için yapılacak bir organizasyona katılmayı kabul eden ilk isimler. • Beck, Coklplay ve The Flaming Lips ile birlikte, yoksullara yardım amaçlı bir organizasyona başladı. • Eminem, tngiltere single listelerini Robbie \VüHams'a bırakmadı; Williams'ın son sıngle'ı 'Feel', listelere dört numaradan giriş yaptı. • Efsane gıtanst Carlos Santana. unutulmaz klasiklerini 'The Essential Santana' adlı albümde bir araya topluyor. Santana" nın blues efsanesi John Lee Hooker ile kaydettiği 'The Healer' da ilk defa kariyerini özetleyen 33 parçalık bu albümde yer alıyor. Istanbul Uluslararası Kitap Fuarı açıldı İstanbul Uluslararası Kitap Fuan\ CNR EXPO Fuar Merkezinde dün Bmükşehir Beledh e Başkanı An" Müfrt Giirtuna, Noam Chomsky, İstanbul Devlet Opera ve Balesi Genel Sanat Yönetmeni Altan Günbay, Türldye Yayıncılar Birliği Başkanı Çetin Tüzüner'in kanldıgı törenle açıldı. CNR EXPO Yöneticisi Ceyda Erem, Türldye Yaymcılar Buüği işbirüğiyle gerçekleştirdikleri fuan, bir yıl süren yoğun çahşmayla oluşturduklarnu, dört ülkeden resmi kaühm olduğunu vurguladı. (Fotoğraf: UĞUR DEMlR) SANATA BAKIŞ SELMİ ANDAK MüzikDünyasında Parlayan Yıldız, Corey Cerovsek Izlediğımiz konserter arasında gerek müzikalite, gerek duyuş ve yorum, özellikle teknik açıdan çok etkileyicı ve üstün seviyede bir keman vırtüözünü dınledik. Bu ılgınç ve az rastlanan nıtelikte konse- ri müzikseveriere sağlayan genel müzik direktör- lüğünü vedaımi şeflığinı usta yönetmen Gürer Ay- kal'ın yaptığı Borusan Istanbul Filarmoni Or- kestrası'nı, müzik dünyasında parlayan solist vı- yolonist Corey Cerovsek'e bu konserde eşlik ede- rek tanımamıza olanak verdığı için alkışlarız... Co- rey Cerovsek bu konserde, keman repertuvannın en tanınmış ve sayılı eserlerinden Niccolo Paga- nini'nin (1782-1840) "Op.6No. 1 Re Majör Keman Konçertosu"nu yorumladı. Paganini'nin dramatik karakterde, zaman zaman etkileyicı ezgiler(melo- dık yapı) taşıyan, özellikle teknik açıdan çok yoğun ve zorlu bölümlerıyle ancak dunyada usta virtüöz- lerle (ilk kez August Wilhelm, sonra Fritz Kreis- ler, Zino Francescati ve dığerleri) seslendinlmiş olan bu konçerto, gunumuzün genç sayılan vırtü- ozlennden Corey Cerovsek tarafından, bestenin tüm teknik zoriuklannı ınanılmaz birgüç, kıvraklık, renk, tını açısından ve özellikle incelik ve derinlik içeren biryorumlayışlaseslendirildi.Bubaşanlıolayades- tek katan yaratıcısı orkestra şefi Gürer Aykal'ı da ne kadar alkışlasak azdır... Bu konsenn progra- mında dığer eserlerden biri 1970 yılından ıtibaren Amerika'da yaşayan Turk bestecisı Melih Cangü- rel'in 11 Eylul 2001 'de New York'ta yaşanan sal- dın olayından esinlenerek besteledığı "Yenıgün" ad- lı yapıtıydı. Konser Richard Strauss'un (1864- 1949) "Op.59 Güllü Şövalye" adlı büyük süit ile son buldu. Konserin flaş solısti Corey Cerovsek'in 1972'de Kanada'da Vancouver'de doğduğunu, beş yaşında müziğe başlayarak 9, 12, 15, 16 ve 18 yaşlannda uluslararası alanda büyük ödüller, ma- dalyalar kazandığını anımsayalım... İDSO ile genç solistler Istanbul Devlet Senfoni Orkestrası'nın geçen 29 Kasım ve 30 Kasım 2002 tarihlerinde AKM'de tanınmış şef Erol Erdinç yönetimınde verilen konseri, müzik dünyamızda gelecek yarınlarımı- zın, şimdiden üstün yeteneklerini kanıtlayan genç sanatçılarımızın yakından tanınması ve "virtü- öz"lük niteliklerini kanıtlamaları açısından önem taşıyordu. Konser programı Erol Erdinç yönetiminde İD- SO'nun eşliğinde solist olarak piyanist Iris Şen- türker, Camille Saint-Saens'ın (1835-1921) "Op.22 No.2 Piyano Konçertosu"nu, gerek me- lodik, gerek teknik açıdan hem duygusal, hem par- lak bir yorumla seslendırdı. Diğer genç solist Mü- nif Akalın çello repertuvannın zor ve karmaşık mo- dern eseri Dimitri Şostakoviç'in (1906-1975) "Op. 101 No. 1 Vıyolonsel Konçertosu"nu çokde- rinden bir çalışmanın başanlı bir örneği olarak, tek- nik zoriuklan yenerek, guvenh ve rahat bir yorum- layışiçeriğindeseslendırdi. Konser, Erol Erdinç'in yönetiminde ve başkemancı olarak Yusuf Güler Aksöz'ün deneyimlı "ensemble" (bırlikteliğiyle) Peter llyiç Çaykovski'nin (1840-1893) "Op.36 Fa Minör 4. Senfonisi"nı İDSO'nun başanlı seslen- dirişıyle son buldu. SÎNEMA - TARİH BULUŞMASI • BEYOĞLU SÎNEMASInda 'La Me Sur Terre', 'Palavra e Utopia\ k The Magdalene Sisters', 'Nicht Fısch, Nicht FTeish', 'Serie Noire'. • StNE^^TÜRSAKLEVTNTte'Rana's \\edding', 'Nocturne Indien', k Mariaga TardiT, 'Smdari', 'LeCousin'. • ALMANKÜLTÜRMERKEZİ'nde'Noon Bhıe Apples', 'Strange Fruit', 'The Day I Wffl NeverForget'. • FRWSIZ KÜLTÜR MERKEZt'nde 'La Cas Pinochet' UZAKDOĞU FİLM FESTtVALt • AKBAJVK KÜLTÜR SANAT MERKEZİ'nde 11.00'de 'Anime' adlı belgesel ve 'Fatal Fury' adlı fihnin göstenmi. (0 212 252 35 00) İSTANBUL KİTAP FUARI • YEŞİLKÖY OVR EXPO FUAR MERKEZİ A SALONU'nda 12.15'te 'Bizi Buluşturan Edebiyat' (Doğan), yöneten: Feridun Andaç, kahlımcılar: SeHm Üeri, Nedim GürseL Hulki Aktunç, 14.00'te 'Yayıncüık Emek Ödülleri Töreni' (Türkiye Yayıncılar Birliği), 16.00'da 'Yeni Aşka Gazel' (Adam), Ataol Behramoğhı, 17.15te 'Yaşar \Iirac ileLazcaz'(Adam). 18.30da 'Türkiye'deDeğişim, Demokrasi ve Aydnılar' (Ufiık), Dr. Hüseyin Çetik. • B SALOMÎnda 11.15"te 'Roman ve Öykü Yazma Sanaü' (Papatya), katılımcı: Sevgi Özel, 12.30'da 'Roman Kahramaıu \e Türk Romanının Doğuşu' (Ozon), katılımcı Durali Yılmaz, 16.00'da 'Öyküde Anlablan Zaman: Duran ve Geçen Zaman' (Can), yöneten: Hulki Aktunç, katılımcılar: Özen Yula, Mehmet Zaman Saçhoğhı, Murat Gülsoy, Nalan Barbarosoğtu, 18.00'de 'Savaş, Aydm, Sorumluluk' (Sorun), yöneten: Sım Öztûrk, katılımcılar: Dr. Tolga Ersoy, Yakup Akbaş, Güven Dağıstan (0 212 663 09 45) tNSAN HAKLARINDA • AKM'de J1 OO'de Semaver Kumpanya'dan Memo'nun Onknemez Yüksetişi* ^ç.o), 13.00'te 'ÇocukForumu', 15 00 te Cemal Unlü'den 'Karagöz'ün Salıncak Sefası" adlı karagöz gösterisi, 16.00'da'İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası Çok Sesli Çocuk Korosu' konseri, 17.00"de 'Hazal' ve 19.00"da 'At' adlı fılmlerin göstenmi. (0 212 251 56 00) • BAMRKÖY ALTAN ERBULAK KÜLTÜR MERKEZt'nde 11.00'de 'Gülibik', 13.00'de 'Çocuk Haklan ve Aile' konulu söyleşi. (0 212 292 52 52)