Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 EYLÜL 2001 CUhU HABERLER Kanadoğlu: Türbanh kurucu üye dayatma ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, AKP'nin laik cumhuriyet ilkelerine dayatmada bulunduğunu belirterek "Benim annem de başörtülü. Sorun başörtiisü veya türbanh olmak dcğil, bir partide başörtülü veya türbanh üye bulunması da değildir. Parti kurucusu arasında lürbanJı olması bir dayatmadır" dedi. Kanadoğlu, dün akşam adli yılın açılışı nedeniyle verilen resepsiyonda AKP lideri Tayyip Erdoğan'la el sıkıştıktan sonra gazetecilere "Yıhn fotoğrafim kaçırdınız" dedı. Gazetecılenn sorulannı yanıtlayan Kanadoğlu, AKP'deki türbanJı kurucu üyelerin ihraç istemine ilişkin görüşünün sorulması üzerine anayasanın 2, 24 ve 68. maddelerini anımsatarak, siyasi partilerin laik cumhuriyet ilkelerine karşı dayatma içinde olamayacakJarını belirtti. Kanadoğlu, AlHM ve Anayasa Mahkemesi'nin türbana ilişkin kararlannı anımsattı. "Bu durumda Merve Kavakçı hakkında Vural Savaş görevini yapmanuş mı otdu" sorusuna Kanadoğlu, "Onu bilemem. Onu Vural Savaş'a sorun" dedi. Kanadoğlu, anayasanın 100. maddesinın bakanlar için bir zırh olup olmadığınm sorulması üzerine "Anayasaya göre yasama, yürütmenin faaliyetini denetüyor. Ancak mevcut durumda bu gerçekleşmiyor. Bunun yargı tarafından yapılması gereldr'' dedi. Tüm Yargı-Sen davasında karar • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara 1 No'lu DGM, Tüm Yargı-Sen Genel Başkanı Tekin Yıldız'ın da aralannda bulunduğu 16kişiyi, f'yasadışı DHKP-C forgütüne yardım ve yataklık yaptıklan" gerekçesiyle 3 yıl 9'ar ay ağır hapis cezasına mahkûm etti. Ankara 1 No'lu DGM'de dün görülen davanın duruşmasına, Tüm Yargı-Sen Genel Başkanı Yıldız'ın da aralannda bulunduğu değişik yargı ve infaz iaırumlannda görev \apan 13 sanık katıldı. Bayrampaşa'da isyan • İstanbul Haber Servisi - Bayrampaşa Cezaevi'nde C ve B bloklarda kalan adli tutuklular, dün akşam yönetimin dışandan cezaevine yiyecek sokulmasım yasaklamasını protesto ettiler. Mahkûmlann jandarmanın ıçeri gırmesini engellemesi üzerine jandarma koğuşlara gaz bombası attı. Operasyon sonrasında cezaevindeki durumun sakınleştiği bıldirildi. Hükümet ortaklan 'anadil'i düzenleyen maddenin gerekçesini gizlice değiştirdi Pakete MHPrötıışııEMİNEKAPLAN ANKARA - TBMM Başkan- lığı'na sunulan 37 maddelik ana- yasa değişikliği paketinde "ana- dil serbestliği"ni düzenleyen maddenin gerekçesi, MHP'nin istekJeri doğrultusunda değişti- rildi. Hükümetin MHP kanadı, 37 maddelik anayasa paketinde "Kürtçe yasağının kaldınlması- nı" öngören düzenlemede iste- diği değişikliği ortaklanna ka- bul ettirdi. Hükümeti oluşturan siyasi partilerin grup başkanve- killeri, paketin TBMM Başkan- Iığı'na sunulmasından önce bir araya gelerek pakette yer alan • Diğer partilerden gizlenerek yapılan değişiklikte, "Toplumdaki dil farklılıklan sosyolojik bir gerçek olarak değerlendirilmekte" ibaresi çıkanlarak AB Ulusal Programı'nda yer alan "Vatandaşlar, gûnlük yaşamlannda farklı dil, lehçe ve ağızlan serbestçe kullanabilirler" ifadesi getirildi. maddelerin gerekçelerini yeni- den gözden geçirdi. MHP, ana- yasanın 26. maddesindeki "Dü- şüncelerin açıklanması ve yayıl- masında kannnla yasaklanmış dil kullanılamazn ibaresinin me- tinden çıkanlmasını öngören dü- zenlemenin gerekçesine karşı çıktı. Gerekçede yer alan "sos- yolojik gerçek" ifadesinin ileri- de "Kürtçe eğirira, yayın ve hat- ta dahaötesindedevlet hakkıola- rak algüanabileceğmi" belırten MHP'liler, AB Ulusal Progra- mı'ndaki hedeflere göre gerek- çenin yeniden düzenJenmesini is- tediler. MHP'nin isteği doğrultusun- da TBMM Partılerarası Uzlaş- ma Komisyonu'nun "Budeğişik- likfc düşunce ve anlaüm özgür- lüğünün sınırlan genişletilmek- te, toplumdaki dil farktalıklan sosyolojik bir gerçek olarak de- ğerlendirilmekte'' bıçiminde uz- laştığı gerekçe memi, "Budeği- şiklikle, vatandaşlann günlük yaşamlannda farklı dil, lehçe ve ağızlan kiın^pniaona irpkân <ağ- lanmakta" bıçiminde değiştiril- di. Anadil serbestliği konusunda isteğini kabul ettiren MHP'nin, Anayasa Komisyonu'ndaki gö- rüşmeler sırasında pakette yer alan başlangıç maddesi, temel hak ve özgürlükJeri düzenleyen 14. maddesi ile milli egemenli- ğin paylaşımım düzenJeyen 90. maddesi konusundaki çekince- leri de dile getirmesi bekleni- yor. MHP, anayasanın başlangıç Adtiyıhn başiaması dolayısıyla Amtkabir'i ziyaret eden Yargıtay Başkanı Sami Selçuk ve beraberindekfler Atatürk'ün mozeksine çelenk koydular. Sami Selçuk,ODTÜ KüItürveKongre Merkezi'nde yapüğı konuşmada da, Atatürk ve çok sayıda fik>z»fun görüşlerine aüfta buiundu. (Fotoğraf:AA) A - Si 2i tia yasa IİT^'-'İHU • • • \j • • ıstuzugu• Baştarafi 1. Sayfada Atatürk ile çok sayıda fîlozofun görüşlerine atıf- ta bulunan Selçuk, küre- selleşmenin ulusötesi ör- gütler içinde yer ahnayı zorunlu kıldığını belirte- rek konuşmasına başladı. AB'ye giriş için hazırla- nan Ulusal Programın de- mokratikleşme yönünde önemli bir adım oldugu- nu vurgulayan Selçuk, şu anda Türkiye'deki anaya- sanın demokrasinin yaşa- ma geçmesini engelledı- ğini söyledi. Selçuk, anayasayı polis tüzüğüne benzetirken Tür- kiye'yi dünyada daha say- gın yapacak bir anayasa- ya gereksinim olduğuna işaret etti. Mevcut anaya- sanındemokrasiyi lüks bir tükerim maddesi gibi gör- düğünü, sivil toplumun soluklannı tıkadığını, yar- gıyı ayak bağı gibi gör- düğünü söyleyen Selçuk, "Bu yüzden de hukukun üstünlüğüne bir türlü ge- çilemiyor. Bizi dünyada daha saygm hale getirecek bir anayasaya ihtiyaamız var. Neyuniz eksik diğer ülkelerden? Neden yeni bir anayasa yapamıyoruz" dedi. "Türldye'de bize göre, cumhursuz Cumhuriyet, halksız demokrasi var" görüşünü savunan Selçuk, cumhuriyetin demokra- tikleştirilmemesi halinde Atanİrk devrimlerinin de kesintiye uğrayacağmı, mokraside, düşünce suç olamaz. Tarihten ders ala- hm. Nasreddin Hoca'nın kabrine dönen dünyada yasaklar,Don Kişot'un de- ğirmenleri gibi kakü. Ya- zıhhukuku gözden geçire- Hm. Bunlar yapıhnadık- ça Tûrldye'de kimse ken- dini özgür hissedemez" dedi. Selçuk, İstanbul Üni- versitesi'ne de eleştirüer yönelttiği konuşmasında, Selçuk, Türkiye'de yö- netemeyen demokrasi ol- duğunu, ülkenin toplum- sal bütünleşme sağlaya- madığı için bunalım yaşa- dığını vurgulayarak "Tür- kiye, illdn devlete inanç bunahmıyaşıyor. Adaleti, güvenüği,topİumsal ban- şıyeterincesağlayamayaıı, votsuzluklariabaşedeme- yen, görünen-görünme- yen, yüzeysel-derin diye • Yargıtay Başkanı Sami Selçuk, AB'ye giriş için hazırlanan Ulusal Programın demokratikleşme yönünde önemli bir adım olduğunu vurgulayarak şu anda Türkiye'deki anayasanın demokrasinin yaşama geçmesini engellediğini söyledi. ters yollara sapacağını sa- vundu. Ulusötesi hukuk hü- kümlerinin anayasaya ta- şınması gerekriğini anla- tan Selçuk, farklı görüşle- rin de seslendirilmesi ge- rekriğini belirtti. Çoğul- culuk ve laüdigin demok- rasinin vazgeçilmez ko- şulJanndan olduğunu, bu- nun uçlan evcilleştirece- ğini anlatan Selçuk, "De- "Nazilerdenkaçanlaraku- cak açan bir ünhcrsitede arüksistemekarşıteylem- lerindeğil,sistenü eleştiren düşüncelerin açıklanma- abueyasaklanıyor" dedi. Selçuk, 12 Eylül darbe- cilerini yargı denetimi dı- şmda bırakan anayasanın geçici 15. maddesinin kal- dınlmasuıı, Siyasi Parti- ler Yasası'nın da değişti- rilmesini istedi. ikiyçaynlan,güdük bırak- üğı örgütsüz shil toplu- mun dinamiklerinitüket- tiği için biricik çözüm ye- ri olarak görülen devletin yaramğı bir bunahm,bu" dedi. Selçuk, "güvenüir devktigerigetirmek" için A'dan Z 'ye yeniden yapı- lanma istedi. Selçuk, Siyasi Partiler Yasası'na büyük eleşti- riler getırdiği konuşma- sında, Anayasa Mahke- mesı'nin Fazilet Parti- si'ne ilişkin kapatma ka- rannı da örtülü sözlerle eleştirdi. Partilerin fes- hedilebileceğini, ama hal- kın feshedılemeyeceğini kaydeden Selçuk, Alman- ya'da 1950'den sonra 2 parti kapatıldığı halde Türkiye'de 33 yılda 23 partinin kapauldığını söy- ledi. Türkiye Barolar Birli- ği Başkanı avukat Özde- mir Ozok, başta siyasi partiler olmak üzere top- İumsal örgütlenmelerin olumsuz bir yapılanma- ya gitriğini, üretken in- sanlann yüksek yargı da- hil her yerde elendiğini kaydetti. lç ve dış borç- lanma boyurunun devle- ti büyük bir krize sürük- lediğini, bunun sonucun- da da IMF ve Dünya Bankası'ndan büyük ödünlerle paralar sağlan- dığını anlatan Özok, üre- time geçihneden ekono- minin düzelemeyeceği- ni vurguladı. maddesindeki "hiçbir düşünce vemülahazanın" ibaresinin "ey- lem" olarak değiştirihnesiyle bağlantılı olarak 14. maddede ülkenin devleti ve milletiyle bö- lünmez bütünlügünü bozmaya tehdit olarak yahıızca "eylem" ibaresinin dikkate alınmasma karşı çıkıyor. MHP, "yakm teh- Kke oluşturabilecek düşünce ve mülahazanın" da "eylem" ola- rak kabul edilmesini istiyor. MHP'nin Anayasa Komisyo- nu'ndaki görüşmeler sırasında çekinceleri doğrultusunda de- ğişüdik için partüerle pazarhk ya- pacağı, ancak tek başına kalma- sı durumunda ısrarcı olmayaca- ğı belirtildi. ANAYASA MAHKEMESt BAŞKANI'NDAN ELEŞTİRİ: Gerçeldeıi göremiyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Bumin, siyasi partilerin kapatılmasına tepki gösteren Yargıtay Başkanı Sami Selçuk'u eleştirerek "Türkiyegerçekle- rini göremediği kanaarindeyim" dedi. Adli yılın açılış törenine Anayasa Mahkemesi üyelerinin çagnl- madığı öğrenildi. Yargıtay'ın Anayasa Mahkemesi 'ndeki tö- renlere kendi üyelerinin çağnl- maması nedeniyle misilleme yaptığı belirtildi. Törene Anayasa Mahkeme- si'nden yalnız Başkan Musta- fa Bumin ve Başkanvekili Haşün Kılıç katıldı. Tören sonunda gazetecilerin sorula- n üzerine Yargıtay Başkanı Sami Sel- çuk'un parti kapatma konusundaki gö- rüşlerine katılmadığını kaydeden Mus- tafa Bumin, "Selçuk, teorikaçıdanyak- laşryor. Ben kendisinin Türkiye gerçek- lerini göremediği kanaatmdeyun" diye konuştu. Anayasa Mahkemesi Başkanı Mustafa Bumin, Selçuk'un kendi görüşlerini açıkladığım vurgularken Yüce Divan yetkisinin Yargıtay'a verilmesine de karşı olduğunu belirterek "Ben 25 Nisan'da yapağun konuşma- da bu konuda yamt vermiştim" dedi. Saadet Partisi Genel Başkanı RecaiKutan, Selçuk'un çok kap- samlı ve mükemmel bir konuş- ma yaptığını söyledi. Yargıtay Başkanı Sami Selçuk'un gö- rüşlerini destekleyen AKP Genel Baş- kan Yardımcısı Abdıdlah Gül de ko- nuşmanın Türkiye'de demokratikleş- menin zamanının geldiğini gösterdiği- ni belirterek "Umanm, dag fare doğur- maz" diye konuştu. Değişiklik önerisi Komisyonda yeniden şekülenecek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 37 maddelik ana- yasa değişikliği önerisi 289 imzayla dün TBMM Başka- nı Ömerlzgi'ye sunuldu. îz- gi, 17 Eylül 'de değişiklik öne- risini görüşmek üzere TBMM Genel Kurulu'nu olağanüs- tü toplantıya çağıracağını açıkladı. Öneriye iktidar par- tilerinin yanı sıra 2 AKP'li milletvekili ve DYP Grup Başkanvekili TurhanGüven de imza koydu. Öneri pake- tiyle ilgili asıl pazarlığın TBMM açıldıktan sonra Ana- yasa Komisyonu'nda yaşan- ması bekleniyor. TBMM Başkanı Izgi AKP ve SP liderleriyle yaptığı gö- rüşmeden sonra, dün de ABD'de bulunan DYP lide- ri Tansu ÇiDer'le telefonda görüştü. Bu görüşmelerden sonra iktidar grup başkanve- ldllen öneriyi Izgi'ye sundu- lar. Öneriye MHP'den 114, DSP'den 90, ANAP'tan 82, AKP'den 2, DYP'den 1 mil- letvekili imza koydu. DSP Grup Başkanvekili AydmTü- men AB'ye tam üyelik süre- cinde anayasa değışikliğinin kaçınılmaz olduğunu, toplu- mun gereksinımlerine de kar- şıhk verecek olan bir önen ha- zırlandığını söyledi. TBMM Başkanı Izgi, "tmzalan al- dnn.TBMM'yi 17Eytül\fere- sen topJannya çağıracağım. Usul işlemleri var. Bu neden- le çağn işini yann (bugün) yapacağun" dedi. Izgi, 17 Eylül günü ANAP ve DYP başkanvekilleri seçimi ile Anayasa Komisyonu'nun ek- sik üyelerinin seçiminin ger- çekleşeceğini, ertesi gün de Danışma Kurulu toplanarak önerinin nasıl görüşüleceği- nin belirlenecegini açıkladı. Izgi, Anayasa Komisyo- nu'nun 18 Eylül günü topla- nabileceğini bildirdi. AKP Grup Başkanvekili Mehmet AK Şahin. paketin aynen geçmesini istedikleri- ni söyledi. ANAYASA DEĞlŞİKLİĞt PAKETt 23 yasa AB için çıkıyor ANKARA(CumhuriyetBürosu)-AB Genel Sekreterliği'nin TBMM'ye ilet- tiği çalışmaya göre, anayasa değişikli- ği paketindeki 37 maddeden 23'ü Ulu- sal Program'da AB'ye verilen sözle ör- tüşüyor. Üst düzey bir diplomat, "TBMM'nin bir an önce toplarup bu değişik- likleri yapması çok önemli bir adım olacaknr" diye konuştu. Hükümet, mart ayında kabul ertiği AB Ulusal Programı ile kı- sa vadede (1 yıl içinde) anaya- sa ve yasalarda şu konularda re- forma gitmeyı taahhüt etmişti' • Anayasarun temel hak ve hürriyetle- nyle ilgili bölümlerinin, başta düşünce- yı açıklama ve yayma, bilim ve sanat ile basm özgürlüİderiyle ilgili hükümler olmak üzere gözden geçirilmesi. • Gozaltılarla ilgili olarak anayasamn 19/6'ncı maddesinin gözden geçiril- • * * mesı. • DGM Kanunu'nun gözden geçiril- mesi. • Sivil toplum örgütleri ile ekonomik ve sosyal demokrasinin uzantısı niteliğin- deki kurumsal yapılanmalannın anaya- sal güvenceye kavuşturuknası. • Türk Ceza Yasası'nın 312. maddesinin koruduğu değerler zedelenmeden gözden geçiril- mesi. • Aynı anlayışla Terörle Mü- cadele Yasası'nın 7. ve 8. mad- delerinin gözden geçirilmesi. • Yeni ceza muhakemeleri usu- lü yasa tasarısının çıkanhnası. • RTÜK'ün gözden geçirilmesi. • Basın suçlarının kapsamı ve öngörü- len cezalarla ilgili olarak Basın Kanu- nu'nun gözden geçırilmesi. • Iş güvencesi yasa tasansının çıkanl- ması. Cumhurbaşkam Sezer: Hukukta evrensellik yakalansın ANKARA(Cumhurrv¥tBürosu)- Cumhurbaşkanı AhmetNecdetSezer, AB'ye tam üyelik sürecinde olan Türkiye'nin hukuksal reformunu ana- yasadan başlayarak gerçekleştirme- si ve evrensel ölçütlerin hukuk sis- temine girmesi gerekriğini vurgula- dı. Sezer, adli yılın açılışı nedeniyle yayunladığı mesajda, Türkiye 'nin öncelikli sonjnlannın başında anaya- sa ve yasa kurallannın gözden geçi- rilmesinin olduğunu kaydetti. Ana- yasa değişikliginin Atatürk'ün baş- lathğı "çağdaşlaşmave demokratik- leşme sürecini" sonuçlandıracağını anlatan Sezer, Türkiye'nin AB öl- çütlerini yakalamak ve kendini ye- nilemek zorunda oldugunun altını çizdi. Sezer, anayasada Türk ulusu- nun gereksinimlerine yanıt oluştura- cak iyileştırmelerin yapılması ge- rekriğini belirterek "Tûrldye, önce- Hkle insan haklan alanında evrensel normiara u> um sağlayacak ve ulus- lararası sözleşmeier karşısında ana- yasa ve yasa kurallaruu gözden geçi- rerek sözleşmelerde öngörülen ev- rensel öiçütteri hukukuna kazandn*- makla yükümlüdür"* dedi. Cumhurbaşkam Sezer, "hukukan ustünlüğü ilkesini sözdeohnaktan ÇK kanp yaşama geçirecek bir anayasa değişikliği" gerektiğıni yinelerken "Yasama ve yüriitme organlannın işkmlerini deneflemekle görevH ba- ğunstz yargının işlevini eksikstz yeri- ne getirmesi cumhuriyetimizmve de- mokrasinin güvencesidir. Bu aynıza- manda halkın adalete duyduğu gü- veni pekiştirecektir'' dedi. Yücel Sayman. 40 yıldır yanılgı içindeymişiz tstanbul Haber Servisi - tstanbul Barosu Başkanı Yücel Sayman, yar- gının sorunlannın her yıl ağırlaşa- rak büyüdüğünü vurgulayarak "Bfe- ler yanıkhk. \sr olan yargı, yaşadı- ğımız tophımun ideal yargısdır ve fazla bir sorunu da yoktur" dedi. Baro Başkanı Yücel Sayman, is- tanbul Barosu Staj Eğitim Merke- zi'nde, genç avukatlann yemin tö- reninin ardından adli yılın başia- ması dolayısıyla açıklama yaptı. Adli yüın başiaması nedeniyle Tür- kiye'nin birçok yerinde yargının sorunlannın dile getirileceğini be- lirten Sayman "Son 40 yddır aynı, hep aynı soranlar dile getiriliyor. Ama bu sorunlar hiçbir zaman çö- zümekavTişturuhnuyor,teraneher yû ağırlaşarak büyüyor" dedi. Baro Başkanı Yücel Sayman özıet- le şu görüşlere yer verdi: " 1980'den buyanaekonomikalan- dasoygun vevurgun düzeni, toplum- sal yaşamda şiddet egemen oldu. Yoisuzlukverüşvetin kolgezdiği bir ortamda meşru yollardafl en doğal hakkımızı eldeedebflmenin zorhık- fannı yaşarkenffiiengenişletflen ya- saklar en temel haklanmra kulla- mrken şiddetJe karşılaşabihnemizi obğanlaşürdı. Bizleryanıldik. Var olan yargı, yaşadığunız tophımun ideal yargısıdır ve fazla bir sorunu da yokrur. Bizkr, döndûk dolaştık, demokratik bir devlet örgüHenme- ande^hııloıkunüstünlüğününbicnn- lendirdiği bir topİumsal yaşamda olması gereken bağınısız, demok- ratik ve adil yargmın temel taşlan- m, sanld bunlar bizim tophımumu- zon sorunlany nuş gibi vurguladık durduk. Yamidık. Var olan yargı jâstemimiz ve işkyişi tophımumu- zun örgütknmesine \eişleyişineuy- gundur, ciddi sorunian yokmjn"