Katalog

,SAYFA CUMHURtYET 7 EYLUL 2001 CUMA OLAYLAR V E G O R U Ş L E R olay.gorus@cumhuriyet.com.tr Y ıllardırsokaklarda, caddelerde, alanlar- da, Anadolu kitap- çılannda ve birta- kım başka yerlerde de açık açık "kor- sankftaplar" satılıyor... Türkiye'nin bır "korsan kitap ûlkesi"ne ya da "korsan kitap cenneti"ne dönüştü- ğünden söz edilmeye başlandı... Olup bitenlere akıl erdiremeyen- ler var. "Devlet, nasıl olur da herke- sin gözü önündeki bu korsanlığa en- gel ohnaz?'' diyenler çoğunlukta... Konunun devletin saygınhğını ılgi- lendiren yönlerinden biri. Ikinci yö- nüne, "vergi'' sorununa geçmeden ,önce bir açıklamayapmak gerekıyor. Bırçok ülkenin hukuk sisteminde, bu arada Türkiye'de, düşünsel (fik- ri) haklann saldınya uğraması (ki- tap korsanlığı söz konusu olduğuna göre, bir yapıtın sahibinin izni olma- danbasılması, dağıtılması, satılma- sı) hırsızhk gibi, "takibi şikâyete bağh suç"lardandır, ceza kovuştur- ması açılabilmesı için, çalınan ma- Örgütlü Suç: Kitap Korsanlığı... Alpay KABACALJ BESAMBaşkanı lın sahibininya da saldınya uğrayan yapıt üzerinde hakkı olanlann şikâ- yettebulunmalan zorunludur. Her ne kadar -şikâyette bulunulmasa bile-, polis mal hırsızlanna göz açtırmıyor, buna karşılık düşünsel haklann sal- dınya uğramasına aldınş etmiyorsa da bu, polisin eğitimiyle ilgili bir sorun olarak değerlendirilmelidir. Yazarlar birer dedektif gibi kendi kitaplannın koTsanını izleyemeye- ceklerine göre, çok sayıda yapıtın yayın ve dağıtım hakkını elinde bu- lunduran yayıncılann kitap korsan- lannı sıkı bir izlemeye almalan, "şi- kâyette" bulunmalan ve cezaya çarp- tınlmalannı sağlamalan gerekırdi. Bu yolda çaba harcayan yayınevleri ol- duğu gibi, hıçbir ginşımde bulunma- yan yayınevlerine de rastlandı (bel- ki bu yüzden, kimi yayınevlerinin kendi kitaplannın korsan baskılan- nı piyasaya çıkardıklan yolunda söy- lentiler de çıktı). En çok da şu yol- da yakınmalar işitildi: "Korsanın yakalampyargıönüne çıkankhğı da oldu. Sonuç? Verflen hapis cezası ya gülünç miktarda para cezasına çev- rikli ya da ertetendi, korsanlar da bundancesaret aldılar. Şimdi her şe- yi açık açık yapıyoriar," Kuşkusuz ki, bu yakınmalarda haklılık payı çoktu. Bu aradakitap korsanlığını ve yayıncuun yazarabildirdiğı sayının üzerinde kitap basmasını önlemek üzere kitaplara "bandroT' yapıştı- nlmasını öngören yasal düzenleme üzerinde uzun uzadıya -bizce gerek- siz- tartışmalar yapıldı. Fikirve Sanat Eserieri Kanunu'nda birçok değişiklikler yapan ve 3 Mart 2001 'de yürürlüğe gıren 4630 sayı- lı yasa, bütün bu "mazeret" ve tar- tışmalan sona erdirmiş bulunuyor. Kitaplara bandrol yapıştırmak zo- runludur ve kitap korsanına verile- cek ceza önemli ölçüde arttınlmış- tır. Dört yıldan altı yıla kadar hapis, elli milyar liradan yüz elli milyar li- raya kadar para cezası! Bu miktar- da hapis cezası ertelenemez ve pa- raya çevrilemez. (Bu değişiklikten önce ve sonra, yazann aynca kişi- sel dava açarak telif ücretinin ya da uğradığı zarann üç kat fazlasını is- teme hakkı bulunduğu da eklenme- lidir.) Konunun şimdiye kadar üzerinde durulmayan bir yönü daha var: Ki- tap korsanlığının hiçbir aşamasında Maliye'ye vergi ödenmiyor! Yaza- nn, yayıncının hakkını bir yana bı- rakalun... "Korsan" kitabın üretı- mi, "temiz" kitabınki gibi, birkaç aşamadan geçerek gerçekleştirili- yor. Matbaacı basıyor, ne vergi ödü- yor, ne KDV... Ciltçi ciltliyor, o da öyle... Kâğıtçının ödediğini de san- mıyoruz. Dağıtımcısı dağıtıyor, sa- tıcısı satıyor, onlar da ödemiyorlar... Özellikle de işin başındaki kişi ya da kişiler... Korsan kitap satımını gör- mezlikten gelen, yalnız işportacıla- ra göz açtırmayan belediye zabıtası değil. Küçük kazançlann vergilen- dirihnesi için caddelerde, sokaklar- da gezen vergi denetimi ekiplerinin korsan kitap satımıyla ilgili herhan- gi bir ışlem yaptığı bugüne kadar işitilmedi. Oysa, matbaacısından da- ğıtımcılanna, ciltçisinden satıcıla- nna, "organizatörûne" kadar, deği- şik aşamalannda birçok kişinın ka- tıldığı "organize" bir "vergisiz ka- zanç" ya da "karapara 6010106" ey- lemi söz konusu... Bu niteliğiyle, "BeyazEnerji", "BeyazBenzm" vb. operasyonlannakonu olan eylemler- • Arkasi 19. Sayfada AKBANK • Akbank kredi kartlan kefitsiz, eve tesürn Hemen gelin, kolayca alın. Kartımzı aün, 1 milyar TL* den 50 mılyarTL' ye kadar ücretsiz Ferdi Kaza Sigortast sahifai olun. Birden çok kart atın, her kart için ayn ayn verilen temînatlarm hepsine birden sahip olun. Her ay milyontarca Ura sigorta parası ödemekten kurtulun. PENCERE Uretmeyen, Yaratmayan Tüpkiye Olur mu?.. Necati Doğru'nun "Mertıaba" koşesınde dün ya- yımladığı mektubu okudunuz mu?.. Ağır Sanayi Ma- kinalan AŞ Genel Müdürü Enver Ünal hem hepi- mize ders veriyor hem de doğru yolu gösteriyor. Mektubu okurken gözlerim yaşardı. Biz üreten ve yaratan bir Turkıye olmak için yo- la çıkmıştık... Dilenci olduk!.. 'Cumhuıiyet' ulusal endüstri ve bankacılık yo- lundaki tüm kurumlan destekleyerek ülkede kal- kınma rüzgânnı yeniden estirmek için elinden ge- leni yapacak; bu, bizim görevimiz... Türkiye Sayın Enver Ünal'ın altını çızdiğı gibi "fabrika yapan fabrikalar" uretebilecek yaratıcı gü- ce erişmiştir... "Paradan para kazanmayı" bu ülkeye "Küresel- teşme'nin geregı diye dayatıp "yükselen değerier" gibi propaganda eden medya rezaletine karşı 'Cum- huriyet' gerçek değerlerimızı savunuyor... Savunacak... * 1923 Cumhuriyeti öncesı on yıl savaştır, 1912 Bal- kan Savaşı, 1914 Birinci Dunya Savaşı, 1922'ye dek Kurtuluş Savaşı... Düşman Anadolu'yu doğudan batıdan işgal et- ti, yandık, yıkıldık... Cumhuriyet'in 1Q'uncu yılına vardığımız zaman bile bir Merkez Bankası'na sahip degildik, Ingiliz- Fransız ortaklığı Osmanli Bankası bu işlevi görü- yordu; sanayileşme planı "Aydınlanma Devrimi"n\ birtanm ülkesinde "öğretim Seferberlığı"yle ger- çekleştiren ülkede devlet eliyle hazırtandı. Türkiye Ikinci Dünya Savaşı dışında kalmak er- demini ve ustalığını gösterebildi. Geleceğe umutla bakan genç kuşaklar yetiştiri- yorduk, demokrasiye açılımın iîk adımlan atılıyor- du; ama, Batı tarihinde yaşananlann bizde tersine bir sureci gündeme getireceğini çoğu kişi hesap- layamıyordu. Bugün vardığımız noktada toplum artılanyla ek- sileriyle, olumlu ve olumsuz yanlanyla, yapısında, hem atılım ve kalkınmanın hem çöküp parçalanıp dağılmanın bütün tohumlarını taşıyor. 1919'dan 1923'e ulaşmasını bilen bu ülkede ka- ranlığı ve umutsuzluğu dağıtan bir öncü hareketin yaratılmasını beklıyoruz. • Cumhuriyet'in ilk dönemlerinde öylesine yok- sulduk ki evlerin sokak kapılannı dılenciler çalar- dı; delik deşik, paramparça gıysiler içinde çıplak bedenleri yer yer görünen, saçı sakah birbirine ka- nşmış, yalın ayak genç insanlar... - Allah nzası için bir düim ekmek... Yoksula ya bir dilim ekmek venlirdi ya da kapı yüzüne kapanırdı: - Allah versin!.. Artık böyle dilenciler yok!.. Türkiye bugun geçmışıne göre buyük olanakla- n yapısında banndıran bırtoplumdur; ama, biryan- dan el kapısında dilencilik yaparken bte yandan ina- nılmaz bir lüksün, savurganlığın, har vurup har- man savuran haramzadelerin ülkesine dönüşmüş- tür, yabancıya avuç açarken sürekli aşağılanma- nın zilleti içindeyiz. • Uretmeyen ve yaratmayan bir ülke modelinin borç yönetimine ilişkin varsayımlarını medyada okumaktan gına getirdik; bunlar dilencilik politika- sının zorunluklandır; geleceğe yonelık hiçbir soluk getirmiyorlar... Namuslular en az namussuzlar kadar cesur ol- madıklan zaman ülke kendine gelemez. Adınız Geçiyor Kendinizi tüm medyada takip etmek, adınızın geçtiği tüm materyalleri araştırmak, edinmek, raporlamak . istiyorsunuz!... % 6 4 9 2 ulusal ve yerel basın organı, 3 6 televizyon kanalı, 1 4 radyo istasyonu 24 saat elektronik ortamda'satır satır saniye saniye sizin için takip ediliyor, derlenip size ulaştırılıyor... w w w PRESS "Medyadakt Gözünuz" a j a n s p r e s s . c o m Emırhan Caddesı Otopark Çıkmazı NofeDıkt'ıtaş 80700 B q kta^lstanbul Tel 0 212 227 92 25 Pbx Faks 0 212 258 93 34