Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 EYLÜL 2001 PAZAR HABERLER suçlaciı • TAK*AN(AA)- Iran, AiD'yi, "teroriznle mücadelede çifte staıdart uygulanakla" suçladı. iranDışşleri Bakanlıp'ndan Filıstin intifadaanm yıldönümü dolayısrla yapılan açıklamuia, ABD'nin terorizmle mücadelede oynadığı çifte standardın asıl kurbanlannın Filistınli er olduğu kaydedıliı. Açıklamada, "uluslararası örgütlerin; terorizrruı asıl kurbanlan olan Filistinli ere ihtimam gösterme, Israil'in ırkçı, terönst rejünini kınama ve bu rejımin terörist faaliyetlenni sürdürmesıni durdurma yükümlülüğü olduğu" ifade edildı. Baykal: İslamla terör bağdaşmaz • KARAMAN(AA)- Cumhunyet Halk Partısi (CHP) Genel Başkanı Deniz Baykal, dün Karaman Ticaret ve Sanayi Odası Konferans Salonu'nda sivil toplum örgütlerinin temsilcileriyle yaptığı toplantıda, masum insanlann terör saldınlanyla öldûrûlmelerinin kabul edilemeyeceğini söyledi. Baykal, "islamla terör bağdaşmaz. Bunu, terör konusunda temiz bir karneye sahip olan Tûrkiye'nin dünyaya anlatması gerekir" dedi. Castro yeniden uyardı • HAVANA(AA)- ABD'yi vuran 11 Eylül terör darbesinden sonra bu ülkeye yardım elini açan Küba'nın Devlet Başkanı Fidel Castro, "ABD savaş gücünü göstermesin, mümkûnse failleri tek tek yakalasın, yargılasm" yönündeki uyansını bir kez daha dile getirdı. Başkent Havana'mn 400 km. doğusunda Ciego de Avila kentınde binlerce kişiye hitaben konuşan Castro, . ABD'nin olası operasyonlannda, tarihi asli banşçı işlevinı Birleşmiş Milletler'e yeniden yûklemenin de •Jcaçınılmaz bir görev •> olduğunu vurguladı. iİSmş korkusu $BEDRKMİT(AA)- jBahkesir'ın Edremit •ilçesine bağlı Altınoluk »beldesinde 17-19 Ekim Jtarihleri arasında •yapılacak "Uluslararası ! Altınoluk-Antandros JZeytincilik »Sempozyumu"na, k lspanya Tarım Bakanlığı "yetkililerinin, ABD'nin jsavaş hazırlığını gerekçe «östererek; Italyan $eyetin ise gerekçe jbildirmeden Skahlmayacaklan Jbildinldı. Altınoluk •Belediye Başkanı Ismail »Aynur, Ispanya Tanm JBakanlığı Genel Müdür •İYardımcısı Juan •Ribera'nın kendisini ^arayarak "Savaş ""hazırlıklan başladı. Iki >ateş arasında kalmak Jistemiyoruz" deyip bıi •^yıl 2'ncisi yapılacak •olan sempo2yuma katılmayacaklannı 'bildirdiğini söyledi Pakîstan'ın Ankara Büyükelçisi Gazi Humayun, gelişmeleri Cumhuriyet'e değerlendirdi Asıl düşmanyoksulluk:• Askeri bir operasyon gerçekleşirse suçluyla masum insanı ayırt etmenin hiç kolay olmayacağını söyleyen Gazi Humayun, "En büyük zaran masum insanlar görecektir" diye konuştu. Humayun, asıl savaşılması gerekenlerin, bölgede ve üçüncü dünyada insanlan radikalizme iten 'yoksulluk, eşitsîzlik ve eğitimsizlik' olduğunu vurguladı. İtalya Silvio Berlusconi'den 'Tevil Çabası' AYHANŞİMŞEK ANKARA - Pakistan'm Ankara Bü- yükelçisi Gazi Humayun, bölgedeki sa- vaşlar ve terorizmden çok çeken ülkesı- nin ABD'ye yönelik saldınnın ardından yeni bir savaşın başlamamasını umut et- tiğini söyledi. Humayun. "Askeri bir ope- rasyon gerçekleşirse suçluyla masum in- sanı ayırt etmek hiç kolay' olmayaeakür. En büyük zaran masum insanlar göre- cektir" diye konuştu. Taleban yönetimini, Birleşmiş Millet- ler'in (BM) karanna uyarak Usame bin Ladin'i teslim etmesi konusunda uyar- dıklannı, ancak olumlu yanıt alamadık- lannı anlatan Büyükelçi, "Bundan son- ra BM kararlan doğrultusunda teroriz- me karşı aülacak adunlann destekçisi olacağız" dedi. Büyükelçi, ülkesinin, uluslararası toplumun beklentisi doğrul- tusunda ABD'den olaya ılişkin kanıtları göstermesinı bekledığını bıldırdi. Ulus- lararası toplumun terorizmin üzerine gi- derken, öncelikle bunun altında yatan nedenlere eğilmesi gerektiğini vurgula- yan Büyükelçi, "Asıl savaşılması gere- ken, bölgede ve üçüncü dünyada insanla- n radikalizme iten nedenlenör. YoksuBuk, eşitsizlikveeğitimsizhktir*' diye konuştu. Gazi Humayun'a yönelttiğımiz soru- lar ve yanıtlan şöyle: - Pakistan, ABD'ye yönelik terörist sal- dınlan naal değerlendiriyor? - Masum binlerce sıvılın ölümüne yol açan bu saldınlan daha ılk günden kına- dık. Dehşet verici bir olaydır. Bu benim ülkemde, sizin ülkenızde, herhangi bir ül- kede de olabilirdi. Bunu hiç kimse affe- demez. Pakistan'm kendisi de terorizmden uzun yıllar çok çekmiş bir ülke. Bunla- nn bir kısmının gerisinde Afganistan'da- ki bazı unsurlann olduğunu da bıliyo- ruz. Bizim açımızdan bakarsanız, ABD'nin refah ve istikrar içerisinde ol- ması çıkarunızadır. Pakistan'da aklı ba- şında hiç kimsenin ABD veya başka bir ülkede terorizm veya benzer eylemlere destek vermesi düşünülemez. - ABD'nin istemlerine vanıünız ne ola- cak? - Terorizmle mücadelede ABD ile iş- birliği yapmak bizim için yeni bir olay değil. Daha önce de ABD, önemli birkaç teröristin Pakistan'a geldiği bilgisini ver- miş, bunlann yakalanmasını istemişti. NtLGÜN CERRAHOĞLÜ * Berlusconigeriadrnı atmryor. Yapay bir po- lemiğin hedefîne dönüş- tüğünüsöyleyen Başba- kan, tslanı dünyasında tepkiyaratan 'üstün Ba- tı uygaıiığı' demecini parlamentoda savun- daJ" ttalyanTÜSÎAD'ının gazetesi "D Sole 24 Ore"nin yorumu böyle. Muhafazakâr basının yayın organı "La Stam- pa" ise taban tabana zıt bir başlıkla "Berhısco- ni özur dikdT dıyor. Tutucu yayın organ- lannı bile bölen Berlus- coni'nin meclistekı "özur konuşması" sol ve merkez sol basında eleştiri oklan almaya devarn ediyor. Manifes- to, "Özür yok" diye at- mış manşetinı: "Ber- lusconi kendi kendini bir kezdaha tekrarladT diyor. Demokratık Sol'un gazetesi Unita da benzerbir başhkkul- lanıyor ve manşetinde "(Berlusconi) Hükü- met edecek kahtede de- ğil: Dünyamn yansına hakaret ediyor, mütte- fikleri dehşete düşürü- rüyor, ABD planlarmı ahüst ediyor, dış basın- da skandal olarak de- ğerlendirfliyor.J' uyan- sını yapıyor. Merkez solda Repubblica, Ber- lusconı'ye atfen: "ts- lam üzerinde yanhş an- laşüdım: Üzgünüm" sözleri ile başlık atmış. Berlin'de yaptığı bir basm bnfingınde "Ba- ü uygarhğı İslam ırygar- hğnıdan üstündür" di- yen Berlusconi, bu söz- ler içih özür diledi mi, dilemedi mi? Sorunun cevabı şimdilik "tevfl". "tçerikdışmda yanhş yonunlanan bazı sözle- rimin Arap, MüsKiman dostianmın duyarhhğı- mrencideetmişoinıasın- dan ötürü üzgünüm... (Önümüzdeki) Sahgü- nü İslam ülkeJeri büyü- kekileriylebuluştuğum- da bizzat kendilerine -onlarca zaten malum dan-hükümetpoKtika- mıa anlatacağrnı" dedi, öncekı gün meclıste yaptığı konuşmada Sil- vio Berlusconi. Ancak çok sayıda gözlemci ta- rafından "tatminkâr" bulunmadı. Polemiğe neden olan tüm diğer konularda yaptığı gibi, çünkü nereden çeker- senız oraya gıdebilecek bir konuşma yaptı Ital- yan Başbakanı. Ana muhalefetten "Zevtin Ağaa* lideri Francesco RuteUi, tartışmalı ko- nuşmayı: "(Berlusco- ni) tipik taklalanndan birini daha attı" sözle- nyle özetledı ve ekledi: "(Başbakan şımdı) Van- daşlannadönüp'Sözü- mün arkasındayun' di- yecek. Arap büyükelçi- lerinede kendisine atfe- dilen sözleri söylemedi- ğini anlatacak-" "Berlusconi vakası" yalnızca italya'da de- ğıl, Avrupa başkentle- rinde de polemüc yarat- maya devam ediyor. Fransa Meclis Başkanı Raymond Forni örne- ğın "Berlusconi'den net bir özürgehnediği için" İtalya gezisini ıptal edi- yor. Iktidarda 100. gün "Çokkültürtübirül- keninbaşbakanı obnak- tan gurur duyduğunu" belirten Tony Blair'in ardmdan tngılız lçişle- ri Bakanı David Blan- kettde Ingiliz hüküme- tinin resmi görüşünü "Beriusconi'nin sözleri münasebetsiz ve açıkça hakaretamiz" sözleriy- le özetledi. AB Komis- yonu Başkanı Prodi, AB Dönem Başkanı Louis Mkhel'den sonra Fransız Başbakanı Li- ondJospm. Itaryan Hü- kümet Sözcüsü PioCa- baniDas, Dışışleri Ba- kanı JosepPknıede Ber- lusconi'den mesafe al- dılar. Mısır'dan Hüsnü Mübarek, Roma'dan açıklama bekliyor. Ber- lusconi'nin sözlerinin "ldşiselsı&t'Tamı, "baş- bakan" olarak "resmi srfafla mı yaptığını bil- mek istiyor Mısır Hükü- meti. Dış basındaki yankı- lar da sürüyor. Le Mon- de, "Beriusconi'nin ga- fi" başhğıyla yayunla- nan başyazısında, "Uy- garhkçaüşmasıterörist- lerin oyunu. ABD şim- drvedekbutuzağadüş- memeyi başartü. Avru- pa'nmda aynıözenigös- termesi gerekiyor. Mev- cutşardardattalya'nın böylesine körü temsil edflmesi esefverid. Ber- hısconi ne yazık ld en ckktimuhaliflerininçiz- diği inıaja uyuyor_" dı- yor. Independent: "Ba- üh Uderler terör karşm koalisyonu zayıflatan Berlusconi'ye yükleni- yor"; El Pais: "Skan- dal" yorumlarmı yapı- yorlar. lç, dış basın, muhale- fet, AB başkentleri ve İslam dünyası tarafın- dan "yanlış anlaşıldı- ğını" iddia eden Ital- yan Başbakanı 'nın bu- gün doğum günü. Silvio Berlusconi, iktidarda 100. gününü dolduruyor ve 65 yaşına giriyor. ZOR YAŞAM Afganistan'dan kaçan binlerce kişi Pakistan suunndaki kamplarda sefaletk boğuşuyorlar. Mültecüer, baştaAnMtikaotnaküzereyabanaülkefcnlengelengıdamaddeferivieya^ REUTERS) BARBARA LEE, SAVAŞA ^HAYIR' DÎYEN TEK KONGRE ÜYESÎ O bunu hep yapıyorBarbara Lee, 11 Ey- lül'den önce Oakland, Ber- keley seçim bölgesinin, mu- halıf tutumuyla ülkesinde iyi tanınan, ancak dünya ta- rafından tanınmayan bir Kongre üyesiydi. Şimdi ise ABD Kongresi'nin 421 üyesinin en ünlüsü olmaya aday. Nedeni ise saldınlar sonrasında Başkan Bush'un teröre asken müdahaleyle yanıt verme isteğinin oy- lanmasında olumsuz oy kul- lanan tek üye ohnası. Lee, daha önce Irak ve Kosova ile ilgili politikalar belirlenirken de tek başına kalmayı göze almıştı. An- cak, yaşadıklanna bakılır- sa bu seferki yahıız kalma- yı göze almaktan da öte bü- yük cesaret isteyen bir ta- vu-. AJmanya'da yayımlanan Die Welt gazetesi, "Tekba- şma herkese karşı" başh- ğıyla yayımladığı yazıda, 55 yaşındaki Demokrat • Ülkesinde muhalif tutumuyla tanınan Barbara Lee, saldınlar sonrasında ABD Başkanı George Bush'un teröre askeri müdahaleyle yanıt verme isteğinin oylanmasında olumsuz oy kullanan tek kongre üyesi. Lee'nin oylama sonrasın- da yaşadıklanna değiniyor. Yazıya göre, savaş karşıtı görüşü ve terorizmle müca- delenin başka yoUardan geç- tiği inancıyla kullandığı oy nedeniyle Lee'yi kimileri "komünist", kimileri "va- tan haini" ilan ettı, kimile- ri de seçim bölgesine bir daha uğramamasını istedi. Faks, e-posta ve telefonla tepkilerini gösterenlerin bir kısmı işi, Lee'ye ölümle tehdit etmeye kadar götür- dü. Ve muhalif Kongre üye- si, polıs koruması oknadan evinden bile çıkamaz hale geldi. Yazıya göre Lee, savaş- maya karar vermiş olan ABD halkının çok küçük bir azınlığını temsil ediyor. Onun görüşü sadece aske- ri müdahalenin sonuçlannın işe koyulmadan^önce dü- şünülmesi gerektiğini sa- vunan sol görüşlüler ve hü- manistlerle örtüşüyor. Berkeley ise ABD'nin en özgürlükçü, sol politı- kalara en sıcak bakan se- çim bölgesi olarak bilini- yor. Lee'nin 43 yıldır De- mokratların kontrolünde olan seçim bölgesinde ABD'nin Vietnam, Filis- tin ve Körfez krizindeki tutumu da dahil birçok po- lıtıkası, sokaklarda yapı- lan protesto gösterileriyle eleştirildi. Cumhuriyetçi olan Baş- kan GeorgeBush ise geçen kasım ayında yapılan baş- kanlık seçimlerinde bu böl- gede sadece yüzde 12 oy aldı. Gazete, Lee'nin tutu- munun seçim bölgesine uy- gun olduğunu Berkeley'in siyasi kimliğini tanıtarak anlatırken "Bu onun ilk kez kendini ateşe abşı değil" di- yor. Ve Lee'nin 1998'de Irak'ın bombalanması ve Kosova'ya kara kuvvetle- rinden asker gönderilmesi- ne karşı oy kullanan tek Kongre üyesi olduguna dik- kat çekiyor. Makalede, Afgan halkı- nm sadece Batı'mn ataca- ğı bomba ve ruzelerden kaç- madığına, Taleban'ın ve Usame bin Ladin'in el-Ka- ide örgütünün kendilerini mücahit olarak zorla kul- lanmasmı engellemek için evlerim, yurtlannı terk et- tiklerine dikkat çekiliyor. Ve bu nedenle terorizmle mücadele etmenin yolunun önce mülteci sorununa eğil- mek, mültecilerin durumu- nu iyileştirmektir. Bunlann biri 1993 yılmda Dünya Tica- ret Örgütü'ndeki bombalama eylemine ka- nşmış olan Remzi Yusuf tu. Yakalandı- lar ve ABD'ye iade edildiler. ABD ile bu konuda ilişkilerimiz kusursuzdur. Tero- rizmle uluslararası mücadelenin gerekh olduguna inanıyoruz. BM'nin terorizme karşı alacağı operasyon kararlannı des- tekleyeceğiz. Uluslararası toplum şimdi son olaydaki kanıtlar üzerinde duruyor. Biz de ABD'den bunlan göstermesini bekliyoruz. - Bu sakhnlann gerisinde kimin oldu- ğunu düşünüyorsunuz? - Baknîız. Âfganlann kendileri söz ko- nusu olduğunda, Sovyetler Birliği'ne kar- şı en çetin savaşın yaşandığı dönemler- de dahı terörist eylemlere girişmemiş- lerdir. Dıkkatlerin Afganistan'a yönel- mesi ancak ve ancak Usame bin Ladin' in 1997'de bu ülkeye gelmesi ile ohnuştur. ABD'liler bu konuda kamtlar olduğunu ve hükümetler ile bunu paylaşacaklannı söylüyorlar. Biliyorsunuz, Afganistan çok büyük bir ülke ve Taleban büyük bö- lümünde kontrol sahibi olsa da etkin ola- madığı bölgeler de var. Taleban yöneti- mi ise kendilerinin bu saldınya kanşma- dığını söylüyor. Ladin konusunda ise ken- disinin Sovyetler'e karşı kendilerine yar- duncı olduğunu ve şimdi de misafirleri olduğunu söylüyorlar. ABD başta ohnak üzere uluslararası toplum, terorizmin üzerine gitmek istiyor- sa bunun dennlerde yatan nedenlenm de görmek zorunda. Bölgede ve daha genel olarak üçüncü dünyada, yokluk içindeki insanlan radikalizme iten nedenlere eğil- mek zorunda. İnsanlann işi yok, yiyecek bulamıyorlar, temel ihtiyaçlannı karşı- layamıyor, eğitim alamıyorlar. Terorizm- le mücadele ederken yahıız semptomla- n kontrol altmda tutmak yeterlı değıl, hastalığı kökünden yok etmek gerekiyor. Bunun için de dünyadaki eşitsizliklerin üzerine gidilmesi gerekiyor. - Sizin girişimleriniz oldu. Tafeban'a nasü bir mesaj verdiniz? - Bize göre Afganistan bağımsız bir ülkedir. Kendi hükümeti vardır. Bu soru- nun onlarla konuşuhnası gerekir. Bizim yaptığımız ise Taleban'uı dikkatini çek- mektı. BM GüvenlikKonseyi'nin 11 Ey- lül sonrası kararlanna uymazlarsa, Ladin'i iade etmezlerse ABD'nin çok ciddi as- keri operasyonu ile karşılaşacaklan ko- nusunda uyardık. Bu mesajı ilettik. - Pakistan, radikal Taleban yönetimini resmen tamyan birkaç ülkeden birL Bu farkh poütikayı nasıl açıkhyorsunuz? - Afganistan ile 2400 km uzunluğun- da suıınmız var. Bu ülkenin insani mal- zeme ve gıda ihtiyacmı karşılayabildiği tek ülke Pakistan. Savaş nedeniyle yüz- binlerce Afgan, Pakistan'a kaçtı biliyor- sunuz. Bugün 2 milyona yakın Afgan mülteci var. Kâbil ile diyalog içerisinde olmamız gerekiyor. Jeopolitik durum bu- nu gerektiriyor. Bizim politikamız, başm- dan beri, Kâbü'de kontrol kimde olursa olsun onu tanımak ohnuştur. Biz komşumuz Afganistan'da banş ve istikrar istiyoruz. Savaşlar nedeniyle biz de çok sıkıntı yaşadık. Mülteci akını bun- lardan sadece biri. Sovyetlerin Afganis- tan'dan çekilmesinden beri, Afganis- tan 'daki gruplara kendi aralannda bir hü- kümet için anlayış birliğine varmalannı bekledik. Kendi aralannda savaşmalan- nın hiçbir yarar sağlamayacağını söyle- dik. Pakistan olarak aynca Orta Asya'ya açılan ticaret yollannın açıhnasını istiyo- ruz. Türkmenistan'dan Karaçi'ye doğal- gaz hattının gerçekleşmesini amaçhyo- ruz. Özbekıstan ile aramızdaki yolun iş- ler hale gelmesi beklentimiz var. Böyle amaçlan olan bir üüce, Afganistan'ı des- tabilize edecek herhangi bir çaba içeri- sinde olamaz. Bizim çabalanmız Afga- nistan'a banş, istikrar ve refahın gehne- si içindir. Bundan sonra ne olacaksa, Afganis- tan'da medeni, temsil yeteneği olan istik- rarlı bir yönetim istiyoruz. Biz terorizme karşı atılacak adımlann yanındayız. Ve terorizme karşı BM kararlan doğrultusun- da gerçekleştirilecek operasyonlan des- tekleyeceğiz. - Yeni bir savaş için endişeli misiniz? - Tabı kı, bu Pakistan için çok ciddi bir endişe. Afganistan bizim komşu ülke- miz. Yeni bir savaşın çıkmamasını te- menni ediyoruz. Eğer savaş çıkarsa bun- dan masum insanlar çok çekecektir. As- keri bir operasyonda masum olanla ohna- yanı ayırt etmek hiç kolay olmayacaktır. - Pakistan'daki radikal unsurlar hare- kete geçebilir mi? - Pakistan'da dini gruplar, partiler var. Bunlar Sovyetler'e karşı Afgan Ciha- dı'na katılanlardan oluşuyor. Ancak bun- lar sınırlı sayıda, çok ciddi çoğunluklan yok. Afgan mültecilerin olası tepkilerini de gözardı edemeyiz. Ancak unutuhna- malı, hükümetin bunlan kontrol edebilecek yetenekleri var. Zaten fun- damentalizm ve terorizme karşı önlem- ler bir süredır alınmakta.