Katalog

r - umhuriyet tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi GenelYayınYönetmenr tbrahim Yıkta •YazuşleriMüdüıu. Safim Atpaslan • Sorumlu Mudıir. Fikret Ökiz • Haber Meıkea Müdürü. HakanKan Istılıbarat Cengiz Yıldınm • Ekonotm ÖzlemYü- zak • Kultûr Egemen Berköz • Spor Abdülka- dir Yücelman 6 Makaleler Sami Karaören 9 Duzeltme Abdullah Yancı • Bılgı-Belae Edibe Buğra # Yurt Haberlen Mehmet Faraç • Avrupa Temsılcısı Gûrav Öı Yayın Kuruhı llhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (Da- nışmanVOıiuu» Eıiırç, Hikmet Çeönkaya, Şükran Soner, Ib- rahim YıkJız, Orhan Bursah, MustafaBalbay,HakanKara- Ankara Temsücısı Mustafa Balbay Atatürk Bulvan No: 125,Kat 4,Bakankklaı-AnkaraTel-4195020(7hat), Faks 419502T • Lnnır Temsıkısı Senlar Kızık, H. Zıya Blv 1352S.2/3Tel 4411220, FriK4419H7*AdanaTemsvkısı. Çetin Yiğenoğlu, lnönü Cd. 119 S. No:l Katl, Tel. 363 1211,Faks 363 12 15 Müessese Müdürû Erol Erknt • Koordmator Ahmet Korulsao • Mu- hasebe Bülent Vener 9 ldare Hüs«yln Gürer 9 Satış FazilttKuza REKLAM: P.M. Ud. Şti. • Ge» Mıidur Cfilbin F.rdunuı^KoordınaiD Reh» Işıtman A Oenel MudürYn) Se\d» Çoban • Fınansman Müdün Çetin Erdursn Tel 0212 514 07 53 51184 60-61,Faks 021251384 63 ^ı;unls%an\tB»s»«>enıGün Hab« \)»as\ Basın ve Yajıncılık AŞ Tûilcocağı Cad 39'4ı Clgalojiiu 143J4 lsıanbul PK 246 - Sırkecı 34435 Istanbu! Tel (0 212) 512 05 05 (20 hstt) Faks (0712)513 8^95 www.cumhunvet com tr 30EYLÜL2001 tmsak: 5.25 Güneş: 6.52 Öğle: 13.01 îkindi: 16.18 Akşam: 18.57 Yatsı: 20.18 JeniferLopez evteıtiyop mu? • LOSANGELES(AA) - Latin kökenli şarkıcı ve oyuncu Jennifer Lopez'in, birkaç gün içinde ABD'nin California eyaletindeki Los Angeles kentinde dansçı Cris Judd üe dûnya evine girecegi ileri süriildü. Lopez'in Judd ile yapacağı evlilik, sanatçmın ikinci evliliği olacak. Lopez'in Kiibah OjanıNoaüel997'de yaptığı evlilikbir yıl sürmüştü. Ünlü şarkıcı ve oyuncu, şubat ayında Amerikah 'rap kralı' Puff Daddy ile birlikteliğine son vermişti. Anderson'a terördartjesi • ANKARA (AA)- ABD'deki terörist saldın, ûnlü yıldız Pamela Anderson'a büyük datbe indırdi. Internetteki arama motorlan metasearch, askjeeves, google, altavista ve lycos'taki sonuçlara göre, 11 Eylül'den önce adına en çok arama venlen kışi olan Anderson, yaşanan facianm ardından saldınyı asırlar önce tahmin ettiği iddia edilen kahinNostradamus'a kaptırdı. Tatiıses'ten Televoleşikâyeti • ANKARA (AA)- Sanatçı tbrahim Tatlıses, Show TV'de yayunlanan 'Televole' programını RTÜK'eşikâyetetti. Tathses, RTÜK'e yaptığv başvuruda, temmuz aytnda ekrana gelen 'Televole' programında 'özel yaşam alanına tecavüz edilerek gizüce çekilen görüntülerin' yayvmlandığını belirterek cezalandınlmasını istedi. Çtagenetere • ANKARA (ANKA)- Çingenelerin 'iadei itibar' istekleri, karşıhk buldu. Milli Eğitira Bakanlığı, Türkiye Çingene Demekleri'nin başvurusu üzerine, Türkçe Sözlük'teki Çingene tanımı içerisinde kullanılan 'esmer, cimri, arsız, yûzsüz, çığırtkan' gibi ifadelerin ayıklanmasını, tanımlann 'insanhaklanna saygı ve anayasal vatandaşlık ükelerT kapsamında yapılmasını kararlaştırdı. RciMüdahale İTRABZON(AA)- Tiitkiye'deki 15 sabtt merkeze kurulan 'Acil Müdahale Sistemleri' sayesinde Kızılay'ın tüm merkezleri ve depolan arasındakesintisiz iletişim sa|lanacağı bildirildi. Uluslararası Kızühaç ve Kızriay Derneüeri Federasyonu Telekomünikasyon Delegesi Tomoo Yamamoto, "Marmara deprminde gördükki, batlar,yoğun yüklenme nedenıyle devte dışv kaldı \cil durumlarda - önenli faktör iletişim "> sağlıklı olmasıdır" Zenginbir rahibin ÎS 262 ve 369 yıllannda depremden zarar gören görkemlivillası onarılarakziyarete açıld Efes *yamaçeAexi y canlanıyorÖZGENACAR SELÇUK - Efes'te "Yamaç Ev 2" ola- rak tanımlanan bir Roma dönenü villası- nın götkeminiortayaçıkaranönemliadım- lar atıldı. Pençesindeboğa kafası tutanas- lanı betimleyen bir mozaik onanldıktan sonra yerine yerleştirildi. Şarap tannsı Dionysos rahibi ve döne- min işadamı GaiusFunüs Aptus'untaban alanı4000metrekareyikaplayan görkem- li villası İS 262 ve 369 yıllannda şıddetli depremlerleyıkılmıştı. "YamaçEv 2" ola- raktanımlananbugörkemli villa, Avustuı- ya Arkeoloji Enstitûsü'nce kaalarak gün • Şarap Tannsı Dionysos rahibi ve dönemin işadamı Gaius Furuis Aptus'a ait olan görkemli villa İS 262 ve 369 yıllannda şıddetli depremle yıkılmıştı. "Yamaç Ev 2" olarakta tanımlananbu görkemli villa, Avustralya Arkeoloji Enstitûsü'nce kazılarak gün ışığına çıkanldı ve ziyarete açüdı. ışığına çıkanlmış, bazı buluntular Efes Mûzesı'ne kaldınlmıştı. Son teknolojik gelişmelerden yararla- mlarak 12milyonDM harcanaraktamam- lananeşsizkoruyucu çan altında, Romasa- nat okuluetkısirideki duvarresimlerive mo- 2aiklenn,mermerkaplamalı alanlann ona- nlması, depremde zarargörenbölûmlerin gûçlendirilmesi çalışmalan da sürüyor. Çatvrun sağladığı doğal ışık ve düzenli iklimsel koşullanndandayararlanarakya- pılanonanmçahşmalannıntamamlanma- sından sonra ziyaretçüer, Dionysos rahi- bininzengmliğuû, kültürelyaşamınıantik dönemdeki ortamıyla görebilecekler. Temel yedi oturma bölümünde 3800 metrekarelik duvar resrni, 1800 metreka- remozaikve 1600metrekaremermerkap- lama alan bulunuyor. Enstitû ve kaa he- yeti başkanı Dr. Fritz Krinzinger'm baş- kanlığında yûrütülen çalışmalan "resto- rasyon" bölüm sorumlusu Dr. Kari He- roklyürûtüyor. Avusturyalı,Türk,İtalyanve Almanuz- manlardan oluşan onanmheyeti, 6numa- ralı oturma birimınin iç avlusunda çeşitli renklerdenoluşan görkemli mermertaba- nı onararak yerine yeTİeştirdi. 3numaralıoturmabirirrundekiİS 2.yüz- yıldan bir aslanlı mozaik sökülerek yerin- den kaldınldıktan sonra, altmda kaizı ya- pıldı. Bu arada mozaik de bakıma almdı. Mozaikte, kökeni daha eskilere gitmekle birlikte, antikYunan sanatındada görûle bir aslanın boğaya saldırması konusu iş leniyor. Canlı renklerle oluşturulan mo zaikte aslan, boğanın başvnı pençesind tutarkengörûlüyor. Ancak, mozaikonarü madanönceyıkıntı altmdakaldıgı içinpel çokyerindenzarargörmüştii.Boğabaşıbil gisayar teknolojisinden yararlanılarak v elegeçenparçalarlabütünleştirilerek ona nldıktan sonramozaikyerinekonduve zi yaretçilerin görûşüne sunuldu. Aynı oturma biriminde esin perileriniı resimlerinden dolayı "Mûrfû Oda" ola rak adlandınlanbir odanınonanmı da ta manüandı. Yüksek teknolojiyle beden ölçümüFotoğrafa ilk bakıkhğında mankcnmvûcudununşov amaçlaboyandığ» sonuconu çıkarmak en akla y»tkmolanı. Hek, fotoğra&n Bertin'denReuters'ın sırasuıa dfiştöğû fark ediünce Londra,Paris, Milano0bi modabaşkentkrinde haftalardır moda rüzgâıian eserken, bukonudapek de iddiah olma\an Almanlarm ses getinnekiçnıbutür bir defile düzenkdikkri düşünûkbilir. Mankeninbu göruntüyk kameralann ve objektiflerin karşBma çıkması elbette şov amacı da taşiyor. Ve merkeriBertin'deki u CutFor You" adh tekstil fırmasının adını dûnyaya duyurmaya yetiyor. Ancak,bu manzanuun bir defüenin, berhangi bir özeltasanmın parcası olmadığı dabir gerçek, Mankeninvûcudunun yansmdabir ceket var, diğer yansı ise lazer teknotojisryk maviye bovanmış. Bunun nedenide fırmarun müşterilerinin bedenkrinilazer teknolojisiyle ölçüyor olması. Buyofia îsteyenin bedeninegöre elbise siparişi alabikcekkrini söyleyen fınna yetkinkri, aynızamanda hazırgjyim bölümündekibedenkri deyüksek teknolojiyle bazırUdıklannısöylüyoriar. BeUdbu aüçü ahnayönteminin, patronlann, i t a k k A ^m e z u r a l a r a v e r â i a l m a s ç ç / "tkrkk neden ohnasm" dememekekk dep. (Fotoğraf. REUTERS) OPERATÖRLERtN İLKTERCtHl TurizmcUer: Engiivenü ülke Türkiye • Alman Havayolu şirketi Lufthansa, güvenlik nedeniyle, Ortadoğu seferlerinin operasyon merkezini Kahire'den Antalya'ya çekti. Bu yönde uçacak uçaklann tüm yakıtlarının Antalya'dan almacağı bildirildi. BÜLENTECEVtT ANTALYA-Avrupa- lı tur operatörleri, Tür- kiye'nin turizm açısm- dan en güvenlıülkelerin başında geldiğini vur- guladılar. Alman Hava- yolu şirketi Lufthansa da Ortadoğu seferleri- nin operasyonmerkezi- ni Kahire'den Antal- ya'ya çekti. THY veLufthansaor- takhğı ile kurulan ve Merkezi Antalya'dabu- lunan Sun Express Ha- vayollan'ndan bir uz- man, "Lufthansa" nın Antarya'yı operasyon merkea seçmeânin ne- deniburanmgüvennol- masıdır. Aynca bu yön- deuçacakuçaklann tü- müyakıüaruuda Antal- ya'dan alacak" dedi. Getecegın turizmi Tur Operatörleri Der- neği Genel Sekreteri ve öger Tur Başdanışma- ra HüseyinBaraner, Al- manya'dayapüan "Ge- kceğn Turizmi" konu- lukongreye katılan Av rupa'nın en büyük tu operatörlerinin,turizm de en güvenilir ülkele arasında Türkiye'yi İU sıralarda gösterdiklerint işaret etti. Türkiye'ye olan ilgi nin artarak sürdüğünt değinenBaraner, "Tûr- kiye, artık büyük tuı operatörleri için vazge çilmez bir ülke haliıu geWL Tur operatörler Türtdye'dekiturizmya- tmmlarauartbrmaka- ran aldı. Tarutıma vt araşOrmav^önemverfl mesi halinde Türk tu- rizmisürekfianışgöste- rir"dedi. Baraner, llEylül'de ABD'de meydâna ge- lenterörolayındanson- ra Avrupah turistlerir Mısu, Tunus, Fas gibı turizmde söz sahibiül- kelere gidişlerini bü- yük oranda azalttığını da ifade ederek şöyk konuştu: "2002 yıhn- da Türkiye, turizmin yüdızı olmaya devam edecek." ARTAN ENDORFtN SALGISIVÜCUTTAKİ AĞRILARIAZALTIYOR Aşk kalbe iyi geliy or ANKARA (ANKA) -Uzman- lar,kalp sağlığı içinsigaraiçme- me ve spor yapmayı önerirken, âşıkolrrîamnkalp sağlığmıkoru- duğubıldınldi. Aşıkolan, mutlu vnsanlarda kandaendorfm denen madde salırumırun arttığı,bunun tüm vücuttaağnlann azahnasına, özellikle kalbin rahat çahşması- na neden olduğu bildirildi. YüksekthtisasHastanesi Baş- hekimi Doç. Dr. OğuzTaşdemir, "30EylülDünyaKalpGünü'' ne- deniyle yaptığı açiklamada, "Aşk kalbe iyigenyor" dedi. Sigara iç- meme, düzenli spor yapma, bes- lenmeye dikkatetmemnkalp sağ- lığı içinönemli olduğunu, ancak aşık olmanın da kalbe iyi^geldı- ğinikaydedenTaşdemir, "Apkol- muş ve mutiu insanlarda kanda endorfin denenbir maddesahru- mı artar. Bu da tüm vücutta ağ- rüannazahnasmaveözelliklekal- bimizindaharahatçahşmasmase- bep otur. Aynca endorfin adı \ç- riknhormonunbirbirunize yap- üğnmzsürpıtderlevesevpifade- teriiteartt^tesptteâunıiştir" di- ye konuştu. Stresin birçok hastahğın oluş- masındarolününönemli olduğu- nu, pozvtifduygulannvücudaya- rarholduğunubeürten Taşdemir, "Aşkınvehuzurtubir hayaün in- san sagbğmaolan faydaa redde- dflemez" dedi. Öttimlerin yansı katpten Türkiye'de ölümlerinyansrnm kalp ve damar hastalıklannabağ- lı olduğunu, her yıl 190 bin eriş- kinin kalp ve damar hastalıklan nedenıyle yaşammı yitirdiğini söyleyen Taşdemir, önlem alın- madığı takdirde 2010 yılında bu rakamm 300 bine çıkacağımn tahmin edildiğini kaydetti. harekeÜUik başladı BURSA(AA) -Dünyadaki birçok kuş türünün önemli yaşam alanlanndanbiri olanManyas Kuş Cenneti'nde, iklim değişimi nedeniyle göç edenlerle gen dönen kuşlann hareketliliği yaşanıyor. Bandırma MilliParklar Şefliği'nden alınanbilgıye göre Manyas Kuş Cenneti'ndeki canlı türleri tam bir değışım içinde bulunuyor. Özellikle göçmen kuşlarabannmalan ve üremeleri içinuygun koşullar sunan Kuş Cenneti'nde, bazı kuş tÜTleri daha sıcak ülkelere gitmek için gökyüzüne yükselirken, bazı türler de kış mevsimini geçirecekleri Manyas'a getaıeye başladılar. Manyas Kuş Cenneti'ndeki bu hareketlihk. birçok doğabüimci ile doğal hayat meraklılanna, burada kendilerine farklı dönemlerde yaşam alanı bulduğu behrlenen 266 kuş türünü, en iyi inceleme ve gözlemleme firsatı sunuyor. Tepeüpeükanlann, bir başka bölgeye göç etmeksizin asli tür olarakkonakladıklan Kuş Cenneti'nde, şu anda en çokgöze çarpankuş türleri arasında karabatak, beyazpelikan, gri bahkçvl, kaşıkçı ve birçok ördek çeşidi ile bazı kartal cinsleri yer alıyor. AL GÖZtİM SETRETLE /IŞILÖZGENTÜRK Kapalıçarşı'yı Mekân Belledim Ekonomik krizden ötürü bir- kaç işi birdenyapar oldum. Rad- yo, televizyon, yeni dergüerde yeni yazılar. Benimle aynı du- rumda olan pek çok kişi var, bu durumukeyifli bir hale getirme- miz gerek diye düşünüyorum. Keyfini çıkarmazsak,bütünsıkrn- tılann üstüne bir de moral bo- zukluğu eklenecek. Evet, kendi- me boylebir züğürt tesellisibul- dum. Vehemenyenibirişingüzelya- nı ne diye düşündüm. Her şeyden önce yepyeni insanlar, yepyeni mekânlartanıyorsumız. İlkgenç- likheyecanıylaişlerin üstüne atı- lıyorsunuz. Sizin anlayacağmız, insanbirdenbire gençleşiveriyor. Bende durum böyle. Yazı yaz- maya başladığım dergilerden bi- ri, Kapahçarşı'yı en küçük ay- nntısmakadar anlatmaya çalışan Kapahçarşı dergisi. Ayda bir çı- kıyor. Ve insanlanyla, çvraklany- la,hikâyeleriyle, mimarisiyle, dö- viz borsasıyla Kapalıçarşı deni- leno gizemlipandorakutusu usul usul açüıyor. Bendeniz deşu gün- lerde orayı mekân tuttum. Çün- kü bu mekânı sevdim, sevgimin ipuçlanru size de anlatmak isti- yorum. Benimle gizemli Kapalı- çarşı'dabir yolculuğa çıkın. Baş- lıyorum, 32kısım tekmilibirden: Kapalıçarşı'mn en güzel me- kânlarından biri olan Cebeci Han'da,her tür küimden yapıkmş yer minderlerine oturup, Suriye işi oryantalist sehpalann üstüne konmuş Türk kahvesini yudum- larken bu mekârunbüyülü oldu- ğunu düşünmeden edemedim. Evet, gerçektenbüyülübir me- kândaydım ve sanki uzunyıllar- dırburadayaşamışım gibıkendi- mi Cebeci Han'a ait hissediyor- dum. Neydi burayı bu denli çe- kici küan? Yıllar önce Cezayir'in Kostan- tin kentindeevime götürülecek ve benimhoşuma gidenbir şey bul- mak için dükkânlan dolaşıyor- dum. Böylebirhuyumvar,her git- tiğimyerden,burası dünyanm en güzelbaşkentleri de olabilir, her- hangi bir Anadolu kasabası da hiç fark etmez, oralarda dükkân- lan dolaşmaktan ve kendi beğe- nimeuygun objeler keşfetmekten inamlmazbirkeyifduyanm. Uçu- rumlann kenti Kostantin'de de bir şeylerbubnak amacıyla dola- şıyordum. Ama hayır, hoşuma gidenhiçbir şey yoktu, eve götü- rülecekherhangibir objeden vaz- geçip, baribir gümüşbilezik ala- yım dedim, onlardadapekiş yok- tu. Neyse hikâyeye gen döneyim böyle söylene söylene dolaşır ken, Türkçebilenbir Cezayirh es nafbenimlstanbul'dan geldiğirr öğrendi. Ve bana şaşkm şaşkı bakarak "Sen", dedi, "dünyanı en güzelobjekrmin, en güzelbj blarmın, en güzel müce\herleı nin, en değern antikalanrun b lunduğuKapahçarşı'nmvaroW ğukentteyaşıyorsun,buralard hiçbir şey beğenemezsinT Adamcağız haklıydı, ama t ne olursa olsun bir şeyler bu evime götünnek niyetindeyd sonunda gümüş birbilezikalc O da kopçası açıldığı için o kayboldu. Bu hikâyeyi neden anlat kendimceKapalıçarşı'mn b sünü çözmeye çalışıyorun ipuçlan topluyorum. Evet, 1 dabu Cebeci Han'da ben k mi tam bir dünya vatandaş hissediyonım. Dünyamn h rinden gehruş halılara, kili bakmaya doyamıyorvım renkli ve zengin kilim dün da aklımı yitirmek üzei "Tannm". diyorum kendi me, "yeryüzündekaç bin