Katalog

EYLÜL 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA TEROR VE SAVAŞ JBD'li dış politika uzmanı Michael Radu, dünyadaki Müslüman liderlere Türkiye'yi övdü Atatürk'üörnekalıntlaber Merkezi - Merkezı Was- -»gton'da bulunan Dış Politika aştırma Enstıtüsü adlı düşünce nıluşunun uzmanlanndan Mic- elRadu, dünyadaki Müslüman li- rlerin. Atatürk'ü kendilerine ör- k almalan gerektığinibelirtti. Ra- u, Türkiye'nin Islami fundamenta- m e karşı tepkisinin Avrupa tara- ıdan insan haklanna müdahale arak değerlendırilmesini ise "iro- " olarak nitelendırdı. Ortadoğu jmanı tarihçı Bernard Levvis de an ve Türkiye modellerini karşı- ıştırdığı makalesinde, Atatürk'ün urduğu sistemi övdü. Michael Radu, Dış Politika Ara^- rma Enstıtüsü içın hazırladığı ve BD'deki terörist saldınlan değer- • Radu, Türkiye'nin îslami fundamentalizme karşı tepkisinin Avrupa tarafından insan haklanna müdahale olarak değerlendirilmesini ise "ironi" olarak nitelendirdi. Ortadoğu uzmanı tarihçi Bernard Levvis de Iran ve Türkiye modellerini karşılaştırdığı makalesinde Atatürk'e övgüler yağdırdı. lendirdiği raporunda, uzun dönem- de terorizme karşı en etkili gücün, Müslümanlann, teronzmin îslama aykın olduğunu vurgulamalan ol- duğunu kaydettı. Pakistan Devlet Başkanı Pervez Mûşerref ın, Ata- türk'ü kendısıne model aldığınının söylendiğinı ıfade eden Radu rapo- runda, "Bunun doğru olduğunu ve diğer Müslüman liderlerin de Ata- türk'ü modelahnalannıumuyoruz" görüşüne yer verdı. Radu, Türkiye'nin, Ortadoğu'da tek başına, Islam ıle Bah'nın siyasi değerlerinin birbinyle çatışmadığı- nı gösteren başanlı bir örnek oldu- ğunu da kaydetti. Avrupalıların Tür- kiye'ye yönelik eleştirilerine de de- ğinen Radu, "Avrupah dostlanmı- zın,sıksıkAnkara'nın îslami funda- mentalizme karşı tepkisini, insan haklanna müdahale olarak görme- leri ise ironiktir" dedı. Radu, terorizme karşı başlatılan savaşın, Batı ile Islam dünyası ara- sında de'ğil, Bat ile Islam dünyasın- dakı fundamentahst gruplar ile ol- duğunun altını çızdı. Radu, funda- mentalistlere göre problemin, ABD'nin kendisi olduğunu, ABD'nin Israil veya körfezde izle- diği politika olmadığını belirtti. Radu raporunda, "Arap Bderler, Muslümanlar ile terörisüeri kanş- ürdığunız için kı/arken, Hıristiyan- hk, Musevüik, Budistlik adına gü- nümüzde kitle terorizmi yapan bu- lunmuyor. Öyle görünüyor ld Is- lamın içindeki bir şey, Taleban ve Usame bin Ladin gibüerinin davra- nışlanna izin veriyor. Sadece Mus- lümanlar bunun köküne inebiür. îon gellşmeler deöerlendirllecek \BD ie Ankara'da beyin firtnıasr \NKARA Cumhuriyet Bürosu) ABD'li üst düzey iyasi ve askeri retkililer Türk neslektaşlanyla mgün Ankara'da 'beyin firtması" /apacaklar. \BD Avrupa vlüttefik Kuvvetler IComutan Yardımcısı aeneral Carlton W. Futford'un da ıralannda bulunduğu iist düzey ABD'li yetkililer, Genelkurmay Ikinci Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükamt ve diğer Türk yetkililer ile "Dünyada Siyasi, Stratejikve Teknolojik Gelişmeler ve Bunîann Türldye'ye Etldsi" başhkh toplanrıda bir araya gelecekler. Daha önce heyette yer alacagı bildirilen ABD Başkanı George W. Bush'un danışmanlığını yapan Richard Perle ise son gelişmeler nedeniyle ziyaret programını iptal etti. ACSK de tartışılacak Basına açık olarak gerçekleştirilecek toplantıda, ABD'ye yapılan terörist saldınnın ardından dünyadaki yenı tehdit algılamaları ve güvenlik alanmda yaşanan değişiklikler, Türkiye-ABD ilişkileri, Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) ve savunma sanayii konulan tartışılacak. ÇİZMEDEN YUKARI MUSAKART Şubat kriziyle ertelenen savunma projeleri son gelişmeler nedeniyle tekrar gündeme alındı Tiirldye yîne sflahLanacakAYHAN ŞİMŞEK ANKARA- Genelkurmay, şubattaki ekonomikknzin ardından erteleme ka- ran aldığı 19.5 milyar dolarlık savun- ma projesıni, savaş. beklentisi nedeniy- le yeniden gündeme alıyor. Türk Sı- lahlı Kuvvetleri'nin (TSK) moderni- zasyonu çerçevesinde 6 öncelikli pro- je belirleyen Genelkurmay, bunlann bir an önce sonuçlandınlması karannı aldı. Genelkurmay Başkanlığı'nda yapı- lan, Savunma Sanayii Müsteşan Prof. AB Ercan ve üst düzey askeri yetkili- lerin katıldığı toplantılarda, 11 Ey- lül'de ABD'ye yapılan saldınrun ar- dından güvenlik alanında yaşanan de- ğişiklikler ve savunmaprojelerinin du- rumu ele alındı. Görüşmelerde, çeşitli pürüzlerin yaşandığı ATAK saldın he- likopteri projesiyle, Awacs erken uya- n uçağı, tank modernizasyonu, F-16 • Ekonomik krizde ertelenmesi kararlaştınlan 19.5 milyar dolarlık savunma projesi yeniden gündeme alınıyor. Gelecek 10 yılda TSK'nin modernizasyonu için 150 milyar dolarlık projenin yaşama geçirilmesi öngörülüyor. elektronik harp sistemi ve kaideye montelı Stingerprojelerinin sonuçlan- dınlması için adımlann çabuklaştınl- ması kararlaştınldı. 2.5 milyar dolar değerındeki ATAK saldın helıkopteriprojesinde ABD'nin kritik teknolojiyi verme konusundaki isteksızliği nedeniyle yaşanan pürüz bugüne kadar aşılamadı. Savaş beklen- tisi nedeniyle yeniden gündeme gelen 4 adet erken haber alma ve uyan sis- tem uçaklan (Awacs) ihalesinde ise i- ki firma yanşıyor. Türkiye'nin büyük bir eksikliğini kapatacağı belirtilen yaklaşık 1.5 mil- yar dolar tutanndaki projede, Boeing firması kendi adını taşıyan Boeing tı- pi uçakla, Raytheon fırması ise Airbus platformu ile iddıasını sürdürüyor. 150 mllyar dolarlılt proje ABD'de yaşanan terörist saldın, ha- zırhklan süren 2002 yılı bütçesinde de öncelikleri değiştirecek. Savaş beklen- tisi nedeniyle bütçede savunma harca- malannaaynlanpayınarttınlması bek- leniyor. 2001 yılı bütçesinde IMF'ye verilentaahhüt çerçevesinde savunma- ya aynlan pay düşürülmüştü. Ekonomik kriz öncesinde, TSK'nin modernizasyonu için gelecek 10 yılda 150 milyar dolarlık projenin yaşama geçirilmesi öngörülüyordu. Bu projelerden bazüan şunlar: • 1000 adet ana muharebe tankı pro- jesi. • ATAK taarruz ve taktik keşif he- likopteri projesi. • Zırhlı muharebe aracı projesi. • 30 Cougar helikopten ortak üretim projesi. • F-5 uçaklannın modernizasyonu. • llen teknoloji endüstn parkı pro- jesi. • Ikinci paket insansız hava aracı projesi. • Havadan erken ihbar ve kontrol uçağı projesi. • Uzun ufuk projesi. • Geleceğın büyük uçağı projesi. • Ücinci paket F-16 elektronik harp sistemleri projesi. • F-16 füze ikaz sistemleri projesi. • Helikopter elektrorukharp sistemi projesi. • Kaideye monteli Stınger projesi. • X Band uydu haberleşme sistem- leri projesi. MİLLİ SAVUNMA BAKANUGI 6.7 trilyonliralıkgece görüş cihazı üıalesi ANKARA (AA)-MilH Savunma Bakanhğı (MSB) içTedarikDairesi Başkanlığı, Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'mn ihtiyacı olan, toplam 675 adet gece görüş cihazını almak üzere ihaleye çıku. Yurtiçinde üretim yapan fırmalardan teklifle alınacak olan 7 kalemde toplam 675 adet gece görüş cihazanın tahminı tutan 6 trilyon 702 milyar lira olarak beîirlendi. îhalede katıhmcı fırmalardan 2 milyar 700 milyon lira ile 82 milyar lira arasında değişen oranlarda geçici teminat bedeli almacak. Şartaamesi Ankara ve Istanbul'da MSB Iç Tedarik Bölge Başkanlığı'ndan temin edilebilecek olan ihalenin teküf mektuplan ise 9 Ekim 2001 tarihinde saat ll.OO'e kadar Ankara'da tç Tedarik Dairesı Başkanlığı Satın Alma Sekreterliği'ne verilecek. Süah devlerinin Türkiye'ye Ugisi arttıABD'deki terörist sal- dınnın ardından olu- şan savaş beklentisi, ABD'li süah devlerinin Türkiye'ye ilgisini artürdL Ankara'da yann açt- lacak 5. Uluslararası Savunma Sanayii. Havacdık ve DenizciKk Fuan (İDEF) 2001'e, saldın öncesinde 17 ABD'li firma katüım için başvururken bu sayı saldın sonrasında 25'e çıkn. ABD'nin tslam dünyasından istedi- ği askeri. siyasi desteğin çok ötesin- de bir şeydir. İstenen, bütün dünya- dafundamcntalistlenıvlslamdan si- ünmesidir" yorumunda bulundu. Avrupa'ya eleytirl Terorizme karşı savaşta Avru- pa'nuı da sözlü destekle yetinme- mesi, strateji ve terorizmin kökünü kazıma çabalanna karşı çıkmaması gerektiğini vurgulayan Radu, Batı Avrupa'da sayısız Îslami terör hüc- releri bulunduğunu kaydetti. Mic- hael Radu, Ingiltere ve Ahnanya'da hâlâ bazı îslami liderlerin New York, Washington ve Pensilvan- ya'daki saldınlann faülenne destek içinvaazverdiklerini be- lirtti. Mısır, Cezayir, Fas ve Türkiye'de işledikleri suçlaryüzünden yargıla- nan, hüküm giyen bazı teröristlere halen Batı Avrupa'da sığmma hak- kı tanmdığını anımsatan Radu, bututumun, yakın müttefikliğe yakışmadı- ğını ifade etti. Askeri^e- ğil, istihbari işbirliğının uzun dönemde teroriz- me karşı savaşta belirle- yici rol oynayacağını be- lirten Radu, Avrupa'da, teröristlerin sımr dışı edümesi, iadesine imkân tanıyacak şekilde yasal değişiklikler yapıbnası gerektiğini kaydetti. islaml dünya Hedefm kısa dönem- de Taleban ve Bin Ladin ile sınırh olması gerekti- ğini, kara operasyonu için ise Pakistan, Rusya ve Türkçe konuşan eski Sovyet cumhunyetleri- nin kilit önem taşıdığını belirten Radu, "tslami dünya, siyasi ve kültürel olarak bugün olduğun- dan daha farkh bir yöne doğru gidecek.Uluslara- rasıterorizmin sadece Is- lamcı fanatikkrie sınırh olmadığuıı unutmaya- hm. Hala ETA, DRA ve TamilgeriDalangibigöW gede buhınan teröristler var. Onlardabusavaşta- kidüşmanlannbirbötü- müdür" ifadesuıi kul- landı. İkl raldp model Ünlü Ortadoğu uzma- nı tarihçi Bernard Lewis de Fransız Le Figaro ga- zetesinde yayımlanan makalesinde Türkiye ve Iran'ın yönetım model- lerini karşılaştırdı. Böl- gede yamızca Iran ve Türkiye'nin devlet yö- netim modeli yaratabil- diğini kaydeden Levvis, "Atatürk hayatta kal- mak isteyen bir ulusun çağdaş uygariıkseviyesi- ne gelmekten başka bir seçeneğj ounadığmı söy- leyerek kadınlara eşit hak, bilime saygı, din ve devtetin birbirinden ay- nhnasuuönerditran ise tam aksine çağdaş uy- garhğı düşman olarak gördü ve her türiü kötü- lüğün tslamideğerierden uzaklaşmaktan kaynak- landığuu, otantiktslama dönmekten başka çare olmadığaiısavundur> de- dı. Türkiye'nin sistemi- ni başan ile uyguladığı- nı ve hıçbir şekilde siste- mini empoze etmediğini vurgulayan Lewis, Iran'ın isekendimodeli- ni ihraç için büyük çaba sarfettiğinibelirtti. Arap ülkelerinde bu iki seçe- nekten birinin gündeme geleceğini öne süren Le- wis, "Petrol ve doğalgaz geliıierini ortadan kal- dırdığuuz zaman bütün Arap dünyasuun ekono- mikbüyüklüğünü topla- dığuuzda Fmlandiya ka- dar etmiyor. Oysa Tür- kiye zor bir konumda, yoktan var ettiği ekono- misi ile bugün hiç de fe- na sayılmayacakişler ya- pıyor" dedi. POLİTtKA GÜNLÜĞÜ HİKMET ÇETÎNKAYA • ••Zamansız Bir Diiş Bir sıkıntı büyüyor içimde; o sıkıntı benı zamansız mevsimlere götürüyor; tırtuşan güçlerin inci çiçek- leri yüreğimde sevinci değil, hüznü çoğaltıyor... Yağmur mu yağıyor, fırtına mı esiyor, masmavi gökyüzünün atanda çocuklar mı koşturuyor bilmi- yorum!.. Yüregimi sıkıştıran bir sessizlik var... Çok eski bir yazgı eylül güneşiyle yıkanıyor san- ki!.. Bir televizyon kanalında Rahşan ve Bülent Ece- vit'i iziiyorum, tasaya boyun eğmtş çağsal bir büyü- cülüğün etkisi altında kalıyorum!.. Yıldtzlı bir gökyüzünün kuşatmasını kırmaya çalı- şıyorum!.. Acaba savaşı kendi düşlerimizde yok edebilir mi- yiz? Kara Afrika'da ölen çocuklan kurtarabilir miyiz? Afganistan fotoğraflannda ortaçağın karanlığını ay- dınlığa çevirebilir miyız? Rahşan ve Bülent Ecevit'i iziiyorum!.. Birden Uğur Mumcu, Ahmet Taner Kışlalı, Mu- ammer Aksoy, Bahriye Üçok, Onat Kuttar çıkıyor karşıma... Faili meçhul cinayetler!.. SusurlukL. Kendi düşlerimizde yok edebileceğimiz bir savaş, güneşi, havayı, suyu çağırarak kendi içinde öz- gürtüğün kapılannı çalabilir mi? Bir sıkıntı büyüyor içimde, bir başkaldın bilinmez sevdalan topluyor!.. Çocuklann uyuyan yüzünü Fılistin'de göreli kaç yıl oldu bilmiyorum!.. • • • Canım sıkılıyor, yüreğimde bir şeyler kopuyor bir eylül sabahında!.. Teröre kurban giden çocuğunun ardından ağıt yakan anneyi düşünemiyorum!.. Kâbil'de gün ortasında açlığın, sefaletin, yoksul- luğun fotoğrafını görüyorum!.. Hindukuş Dağlan'ndagüneşin batşını seyrediyo- rum!.. Sonra George Bush'u dinliyorum... Gözlenmı yumuyoaım!.. Doğan Öz'ü görüyorum o anda; Abdi Ipekçi'yi!.. Ecevrtler hâlâ karşımda duruyor!.. En çok da Rahşan Hanım konuşuyor!.. Sahi dolar tüm dünyada düşerken Türkiye'de ne- den 1 milyon 600 bine tırmanıyor? Bembeyaz masallarda evrenin gökkuşağı renkle- rine kin ve korku salanlar nereye saklandı? Eski zaman düşlenndeyim bugün!.. Diyarbakır'da pantoton giyen genç kızlann burun- lannı, kulaklannı kesenleri kimler koruyordu? Batman'da sokak ortasında tek kurşunla kaşından vurularak oldürülenlerin ardından gözyaşı döken eş- ler, çocuklar, analar, babalari.. Katiller kimdi? Onlan koruyup kollayan yetkiliter ne diyordu Hizbullah için? YıM995... Her gün on kişi faili meçhul cinayete kurban gidi- yordu!.. Gecenin çatlağında sağır ve dilsiz, alaca bir öfkey- lebaşlayanacı!.. VVashington ve New York vurulduğu gün, eski fo- toğraflara bakmıştım bir birt.. New York'ta ınsanlann çığlıklannı duyarken, 199O'lı yıllann Türiaye'sini düşünüyordum... Kadınlann dudaklannda mercan ışıltası yoktu New York'ta tıpkı benım ülkemde olduğu gibi... Kederii alacasında sabahın gökyüzû parampar- çaydı!.. Unutulmuş mevsimlerin içindeydik!.. New YorMular teröre alışık değildi, biz aiışıktakL • * • Yenıden gözlerimi yumdum!.. Rahşan ve Bülent Ecevrt hâlâ konuşuyordu!.. Birden her şeyi unutmak ıstedimL Seven, sevışen her şeye yıldızlara inat, ormanda- ki ağaçlara inat, kuşlara, böceklere, çiçeklere inat, doğan güneşe, esen rüzgâra, yağmura, firtınaya i- nat daha güzel bir dünyaya doğru koşmak istedim!.. Ayağa kalktım, bajkona çıktım!.. Bu saatlerde Kâbil'de insanlar ne yapıyordu? Ta- leban belasının arkasındaki güçler o insanlan yok- sulluğa, sefalete itmemiş miydi? Tüm bunlan düşünürken çok uzaklarda, belki de Kara Afrika'da cesaretın ezgısı duyuluyordu, özgür- lükler için bir şeyler titreşiyordu... Kentter bir gün küçük çocuklar gibi titreyecektiL Kentler bağıracaktı, yoksulluğun sona ermesi için!.. Dudaklar bir gümüşe dönünceye dek bağıra- caMardı!..Savaşaalkıştutmak için değil, banşveöz- gürlük için... Salona geçtim. Ecevrtler hâlâ konuşuyordu... Televizyonu kapadım!.. hikmetcetinkaya@cumhuriyetcom.tr Faks numaramız: 0212/513 90 98 Hikmet ÇETİNKAYA TROYA'dan İYONYA'ya Mitolojik Aşklar Cografyası Bîr ayda 2. Basım e Kitapçtlcuuia G ü n i z i Y a y ı n c ı l ı k Tel: 0212-512 42 19 Faks: 512 11 72