Katalog

.ÜL 2001ÇARŞAMBA CUMHURlYET SAYFA TERORVESAYAŞ ritemez' SKARA(VNKA)- sektörü, ıç lanmanın ilemeyecegi korkusu ı. Yaşanan ıtlardan hükümeti ımlu tutan ış dünyası, sektörün landınlması içın vergi nlannın iürülmesinin faydalı cağma inanıyor. »BB'nin yayuı orgaru onomik Forum rgisi, iş dünyasının ırüşlerini ve klentilerini ortaya jymak amacıylabir ıket düzenledi. 58 oda ışkanının katıldığı iketin sonuçlanna göre da başkanlannın yüzde 5'i Türkiye'nin şu adaki faiz düzeyiyle iç orçlanru eviremeyeceğine ıanıyor. trtolenıi • tSTANBUL(AA)- *akistan'ınKaraçi :entinde 3-6 Kasım arihieri arasında lüzenlenmesi planlanan 'LTûrkthraçÜrünleri FuarT, önümüzdeki yılın şubat ayına ertelendi. Ladin Fuarcılık'tan yapılan açıklamada, 11 Eylül'de ABD'ye yapılan saldınyla başlayan ve Karaçi'nin de dahil olduğu bölgeyi etkisi alüna alan gerginliğin ne yönde gehşeceği konusundakı belirsizlik nedeniyle fiıaruv ertelendiği bildirildi. TTürtöye tfîyümtf' • ANKARA(AA)- Türkiye'nin 3 büyük özel bankasının genel müdürleri, Türk ekonomisinin yavaş yavaş bir toparlanma sürecinc girdiğini belirttiler ve yeni dönem için birinci önceligin büyümeye verilmesini istediler. Gümrük vergüerinin tahsili için Gürarûk Müsteşarlığı ile protokol imzakyan Yapı Kredi, Akbank ve Garanti Bankası genel müdürleri, imza töreninin ardından basm mensuplanıun genel ekonomik duruma ilişkin sorulannı yanıüadılar. Enerjide projetere devam • ÎSTANBUL(ANKA)- Eneni ve Tabii Kaynaklar Bakanı Zeki Çakan, Amerika'ya yapılan saldın sonrası meydana gelen gelişmelerin mevcut enerii projelerini etkilemeyeceğjni bildirdi. Çakan, Gaz ve Enerji Konferansı'ndan aynlırken gazetecilerin sorulannı yanıtladı. Çakan, ABD'ye yapılan saldın sonrasında meydana gelen gelişmelerin Bakû- Geyhan-Tiflis, Mavi Akım ve tran ile yapılan doğalgaz projeleri dahil olmak üzere mevcut projelerin yürütülmesini kesinlikle olumsuz etkilemeyeceğini bildirdi. Ümvererte- «mayuştorüğî Ekooonn Servisi- Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Yerleşim Birimi'nde Makina Mühendisleri Odası'nın işbirliğiyle Üniversite- Sanayi-Oda Ortak Etkinliği adıyla füar düzenleniyot. Bugün açılması ve 30 Eylül'e kadar sürmesi beklenen fuar çerçevesinde çeşitli toplantı ve panel etkinlikleri gerçekleştirilecek. Birçok sanayi kuruluşu ile üniversitenin desteğini alan etkinliğe Yıldız Teknik Üniversitesi ev sahipliği yapacak. tki haftada yüzde 60'a ulaşan tur iptallerinin Türkiye'ye maliyeti ortalama 96 bin turist Saldınturizmçalışanınıvurdu• Birbirini izleyen iptaller, otellerde yüzde 50'lik kâr kaybına yol açarken bazüannda işçi çıkanldı. VIP istihdamını yüzde 30 azaltacağım açıklarken Çırağan'da yoğunluk olduğunda işe çağnlan, part- time çalışanlar açıkta kaldı. Hilton'da emekliliği gelenlerin işten çıkanlması planlanırken Conrad'da personel yılhk iznini kullanmaya yönlendirildi. FATMAKOŞAR ABD'deki saldmlann ardından yaşanan tur iptallen ile toplantı ve kongre ertelemelerinin maliyet tablosu netleşmeye başladı. Türki- ye Seyahat Acentalan Birliği'nin (TÜRSAB) belirlemelerine göre, kayıp % bin turist cıvannda. TÜR- SAB Başkanı Başaran Ulusoy, beklenen 160 bin tunstten yüzde 60'nın gelmediğıni söyledi. Hemen hemen bütün otelleri ta- sarruf önlemleri almaya yönelten, özellikle dış piyasaya çalışan seya- hat acentelerinı de cıddi biçimde sıkrntıya sokan gelişmeler, istihda- ma da yansımaya başladı. Dünya genelinde panığe yol açan New Yorkve Washington'daki sal- dınlann, özellikle ABDTi turistle- rin Türkiye'ye geldiği dönemde gerçekleşmesi Türk turizm sektö- ründe şok gelişmelere neden oldu. Birbirini izleyen tur. kongre ve top- lantı iptallen, otellerde yüzde 50'likkâr kaybma yol açarken hem burada hem de krizi atîatmak için iç turizme ağırlık vermeye çalışan acentelerde işten çıkarmalan gün- deme getirdi. Söz konusu seyahat PEŞ PEŞE tPTALLER-Tur, kongre ve toplanu iptalleri otelkrde yuzde 50'likkâr kaybınayol açarken hem bu- rada hem de krizi atîatmak için iç turizme ağırlıkvermeye çakşan acentelerde işten çıkarmalan gûndeme getirdi acentelerinden VIP, istihdamını yüzde 30 oranında azaltacağım açıklarken Çırağan Palace Kem- pınskı'de part-time çalışan yakla- şık 400 işçi açıkta kaldı. Hilton'da da 80 kadar emekliliği gelen çalı- şanın çıkanlmasınm planlandığı belirtildi. Çonrad Oteli'nde de yıl- lık izni olanpersonelin, bu dönem- de izinkullanmaya yönlendirildiği açıklandı. İşçi sendikalan yetkili- leri, bugünlerde işçi çıkarma, üc- retlerde indirim gibi tekliflerle gö- rüşmeye çağnldıklannı söyledi. Gehşmelerden yüzde 50 oranında kâr kaybıyla etkilenen otellerden bazılan gelecek 3 aylık dönem için de doluluk oranırun, ancak yüzde 50'ye çıkabileceğini tahmin eder- kenbazılan ise bir hafta sonra gel- meyebaşlayan rezervasyonlann ip- tallen karşıladığını ıfade etti. Ilk iptallenn faturasının The Marmara Otelı için 400 bm dolar olduğunu belirten Genel Müdür Cem Gündeş, şımdilık işçi çıkar- mayı düşünmediklerini kaydetti. Gündeş. yapılması gerekenin yeni pazarlara yönelmek olduğunu be- lirttı. CeylanOtel, Holiday lnn. yet- kılılen de şimdilik işçi çıkarmaya- caklannı, bölümleT arasmda yazış- malarda kalitesiz kâğıt kullanımı, telefon ile elektrikten kısmak gibi tasarraf önlemlen aldıklannı ıfade ettı. VIP tcra KuruluBaşkanı Cey- lanPirinçcioğlu ise istihdamı azalt- malaraun zorunluluk haline geldi- ğıni belirtirken TÜRSAB Başkanı Ulusoy da iptallerin sektörügüç du- ruma düşürdüğünü ıfade etti. Bazı işverenlerden ücret indirimi yönünde teklıf aldıklannı belırten OLEYİS Sendikası Başkanı Enver Öktem, istihdam daralmasmın sa- hil otellerine yansımasından endi- şe edildığini ifade etti. TOLEYİS Başkanı Cemail Bakındı da Çıra- ğan'dakı part-time 400 çalışamn yoğunluğa göre işe çağnlabileceği- nı söyledi. TURÎZM BAKANI MUSTAFA TASAR: Yabancı sermaye şart BAHARTANRISEVER ANKARA - Turizm Bakanı MustafaTaşar son yülarda yaşanan tekeUeşme olgusu sonucvı, Türkiye'nin turizm gelirinin yüzde 60'ırun yabancı tur operatörlerinin eline geçmesine karşın turizmde yabancı sermayenin zorunlu olduğunu ileri sürdü. Çokuluslu şirket olgusunun yaygınlaşması gerektiğini savunan Taşar, bunun turizmde eldeedilecek katma değeri artıracağım söyledi. Taşar, ABD'deki saldın nedeniyle panığe gerek ohnadığuu söyledi. Taşar, Cumhuriyet'in sorulannı yanıtladı. -Krizdençüaşta turizm nasdbir rol oynayacak? - 2000 yılv sonunda 7.6 milyar dolar olan turizm gelirinin bu yû 10 milyar dolar civannda gerçekleşmesi beklenmektedir. Söz konusu gelirin yaratacağı katma değer ve istihdam dikkate alındığında 2001 yılı sonunda turizm sektöriinün ulusal ekonomiye yaklaşık 20 milyar dolanık bir toplam katkısı olacağım söylemek mümkün görübnektedir. - Türiâye'nin turizm gefirinin yaklaşıkyûzde 60'ınm yabancdartarahndan aunmastkonusunda ne düşünüyorsunuz? Operatöıter • Bakan Taşar Türkiye'nin turizm gelirinin yüzde 60'ının yabancı tur operatörlerinin eline geçmesine karşm turizmde yabancı sermayenin zorunlu olduğunu ileri sürdü. - Avrupa ülkelerinden gelen turistlerin büyük tur operatörleri vasıtasıyla geldiği bir gerçektir. Ancak seyahat acentelerimizin bu pazardan gittikçe artan ölçüde pay aldığı dayadsınamazbir gelişmedir. Bunun yeterü oknadtğı açıktır. Yabancı sermayenin ve çokuluslu şirket olgusunun turizm alamndadaha yaygın ölçüde gerçekleştiriknföi zorunludur. Bu suretle ülkemizin turizm alanmda elde ettiği katma değer önemli ölçüde artacaktır. -\BDdckisaWınlürk turizrnini oasd etkSeyecek? - Türkiye açısından sorun yoktur. Şok havası kalktığında 'ABD vatandaşlan açısından bu olumsuz hava da ortadan kalkacaktır. Avrupa'da tereddütler azalıyor. 14 Eylül tarihi itibanyla tekrar tur bağlantılan yapıhnaya başlandı. Fueloilinperakende satış fiyatına dünden itibarenyüzde 3.51 oranında zam yapıldı Dünyabaşka, Türkiye başka • ABD'ye yapılan terörist saldmlann ardından artan küresel durgunluk endişeleri nedeniyle bütün dünyada düşen petrol fiyatlan gerilemeye devam ederken Türkiye'de tueloile zam yapıldı. Haber Merkezi - Dünyada petrol fiyatlannda düşüş yaşanırken Türkiye'de fueloilin perakende satış f iyatına dünden ıtıbaren geçerli olmak üzere yüzde 3.51 oramnda zam yapıldı. Akaryakıt Ana Dağıtım Şirketleri Derneği'nden (ADER) yapılan açıklamaya göre. Istanbul'un Avrupa yakasında 6 NoTu fueloilin perakende satış fiyatı 313 bin liradan 324 bin hraya çıkanldı. ABD'ye yapılan terörist saldmlann ardından artan küresel durgunluk endişeleri nedeniyle bütün dünyada düşen petrol fiyatlan gerilemeye devam ediyor. Spot piyasada Brent petrolü 4 dolara yakın bir düşüşle 22.72 dolar düzeyinde bulunuyor. Aym şekilde New York'ta (NYMEX) petrolün varili 3 dolann üzerinde gerileyerek 23.70 dolara indi. Bu, petrolün son 18 ayki en düşük değeri oldu. Ekonomistler, petrol talebinin sonraki yıl artacağı yönündeki tahminlerin ABD'ye yapılan saldınlar sonrası tekrar gözden geçiriknesi gerektiği görüşünü savunuyorlar. Bu yıl üçüncü kez petrol üretimim azaltan Petrol îhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC), düşen talebin ardından fıyatlann dengelenmesı amacıyla bu hafta Viyana'da toplanıyor. OPEC'e yakın kaynaklar, üretim miktannda herhangi bir değişiklik yapıknayacağım öngörüyorlar. Öte yandan opeTasyona Türkiye'nin destek vermesi, Bakû- Ceyhan hattına karşı çıkan ABDTi petrol şirketlerinin de bu hatta sıcak bakmasma neden oluyor. Yetkililer, bu yılm başmdan itibaren başım Exxon Mobıl Corporation, Conoco ve Chevron şirketlerinin çektiği bir grubun ABD yönetımine Kafkas petroîlerinin ihracı için Iran seçeneğini dikte ettinneye çalıştıklarmı hatırlatarak söz konusu şirketlerin yaşanan bu olaydan sonra bundan vazgeçeceiderini kaydediyorlar. McDonald's satmaktan vazgeçmiyorl Dünya Tîcaret Merkezi'nin yıkılmasından birkaç saat sonra çekilen soldaki fotoğrafta kapitalizmm simge restoranlanndan McDonald's kahn bir toz tabakasıyla örtülmüş ve tahrip olmuş durumda. Ancak sağdaki fotoğrafta \ıkılan ikiz kulelerin sadece bir blok ötesinde McDonald's yeniden açıtanış durumda tüketkikrine hvzmet veriyor. Dünya TkaretMerkezi'ne yönelik saldınlann mafi yükünün 40 müy ar dolan bulduğuve artmaya devam etti^belirtînyor. Yapılan hesaplamaya göre, yaralılann tedavi giderleri. çahşamamaktan kaynaklanan ücret kaybı ve ticari kuruluşlann zaraıian 15 mûyan aşıyor. Yıkuan binalar, kaybolan malzeme ve kira kaybının ise 14 miryarı bulduğu hesaplandı. New York kenti ise tahsil edüemeyen vergier ve yapüamayan harcamalar yüzünden 11 milyar dolar zarara uğrannş durumda. CENAJANS/GREY Müşteribaskısı yolları ayırdı • Grey International'm 2. başkanı John Shannon, uluslararası müşterilerinin baskısı ile Cenajans/Grey'den ayn bir şirket kurduklarını söyledi. Ekooomi Servisi - Türkiye'ye uzun süre önce yönetim kurulu başkanhğuu Naffl Kec> li'nm yaptığı Cena- jans'la ortak olarak gi- ren Grey Worldwide 2. Başkanı JohnShannon, Keçili'nin tutuklanma- smın ardından bir süre beklediklerini, ancak durumun netleşmemesi üzerine ayn bir ofis aç- maya karar verdiklerini söyledi. Asıl olarak baskının Türkiye'de de faaliyette bulunan çokuluslu müşterilerinden geldi- ğini anlatan Shannon, belirsizliğin daha fazla sürmemesi amacıyla Grey Worldwide tstan- bul'u hizmete sokmaya kararverdiklerini anlat- tı. Cenajans/Grey'inbir süre daha hizmet ver- meye devam edeceğini belirten Shannon, bir- likteliğin devammm Keçili'nin mahkemesi- nin sonucuna bağlı ol- duğunu dile getirdi. tt Biz» göresamkiçeride deobamahkemesonuç- laıuncayakadarsuçsuz- dur. Cenajans/Grev'de yüzde 30 oranında his- semiz var. Ancak voöa- nmızayrtlsabüe bunun kavgasız gurühüsüz oW masuuıstivonız" dedi. Çin, Brezüya ve Tür- kiye gibiyüksek nüfusa sahip ülkeleri bir yatı- nm alanı olarak gör- düklerinı dıle getiren Shannon, şimdi ekono- mik kriz olsa da ileride pek çok şirketin bu ül- kelere geleceğinı ve o şirketlerle iş yapmak için de oralarda olmak gerektiğini vurguladı. ABD'deki saldınnm medyadaki yatınmlan durdurduğunu belirten Shannon, bu yılm son çeyreğinin kayıp sayıla- cağını. hıçbir grubun yılı hedeflediği gibi ta- mamlayamayacağını ve gelecek yılın da medya yatınmlan açısmdan kötübiryıl olacağım sa- vundu. Türkiye'de 7 ofisle hizmet vereceklerini anlatan )ohn Shannon, 90 ülkede 13 bin çalı- şan ile faaliyette bulun- duklannı anlattı. Shan- non, ABD'nin birinci, dünyanın sekizinci bü- yük ajansı olduklannı belinti. GEÎOPLUMUNA DOĞRU/ÖZLEM YÜZAK [email protected] Bizler terörün ve sa- vaşın soluğunu en- semizde hissederek yaşamaya alışmıştık. Batı'dadozu giderek yükseten panik, 'ora/arda' da bu iki sözcü- ğün günlük yaşamlar "ıçınde en azından 'uzunca bir süre' sürekli telaffuz edilece- ğini ortaya koyuyor. Dolayısıyla, doğru bil- giye, küresel, şeffaf iletişımeherzamankin- den çokdahafazlagereksinimin olduğu bir dönemın içındeyiz. Peki, haberler gerçekten taratsız ve de- rinliğine işlenmiş mi? Hangi sesler daha yüksek çıkıyor? Sansasyon ve propagan- dadan ne kadar uzaklar? Bütün dünyada bu sorularadürüstlükleyanıtverecek med- ya organı sayısı kuşkusuz çok az. Buna ÇocuğaTeröpü Anlatabrtmek... karşın dünyanın her köşesinde bütün te- tevizyon kanallan her gün yaytn program- lannın önemli zaman dilimlerini kaçıntlmaz olarak bu konuya ayınyoriar. Sonuçta, "savaş, terör, misilleme, Af- gan, Taleban, ABD, Usame bin Ladia.." sözcükJeri Çinli, Pakistanlı, Alman, Türk, Amerikalı tüm dünya çocuklannm lügatla- nna çoktan girdi bile. Bunlar zor sözcük- ler. Minnacık beyinlerin içinde evrilip çev- ritip kulaktan dolma bilgilerie beslenerek ilerikiyaşlarda tamiri zorhasarayol açabi- lecek sözcükler. Ne yazık ki artik yaşamın bir parçası haline geldikleri için çocuklan bu sözcüklerden koruma olanağı yok. Özellikle de eğ'ttim politikalannda 'eleştirel düşünmeyi öğretme' gibi birdertleri olma- yan ülkelerde... Ancakyaprtabilecekfarklı şeylerde mev- cut. Bu gözle ınternetsitelerinde bîr gezin- ti yapıldığı zaman karsımıza ilginç uygula- malar çıkıyor. Buntardan birini örnek ver- mek istiyorum. Yazılı ve görsel basına iliş- kin eleştirilerinyer aldığıw\N\N.mediachan- nel.org sttesinde, eğitimcilere ve ailelere yönelik çok hoş bilgiter var. Site bir Arne- rikan sitesi, dolayısıyla kullanılan lisan In- gilizce. "Çocuğunuza Terörû NasılAnlatır- sıntz?" başlığı altında, 11 Eylül'de ABD'de DünyaTıcaretMerkezi'nedüzenlenen sal- dın ve ardından yaşanan gelişmelerin ço- cuklara nasıl anlatılabilecegi hususunda bilgileryer alryor. ABD'nin ç'rfte standartla- nnı, kendi çıkarlan dogruttusundakimi za- man teröre verdigi destegi ve terörtanımı- nı nasıl kullanabileceğıni bikjigım için ön- ce kuşku ileyaklaşsam da kısa surede ya- nıldığımı aniadım. "Diğert&iniABD'ye yö- nelik bir saldın için motive eden faktörter ne?", "Müslüman ve Arap komşulanmız- /a, arkadaşlanmızia iyi ilişkilerim'ai sürdür- mekten vazgeçmemeliyiz", "Kişisel gü- venlik için ne tür önlemler almalıyız?" gi- bi bilgilerin ve önerilerin yer aldığı siteter de yetişkinlere "Çocuklardan saldın ile il gîli sorulargelmiyorsa, asla doğrudan so ru sormadan, onlan bu konuda kendiler ni ifade etmeye yöneltmelisiniz" türünde tavsiyelerdede bulunuluyor. Dikkatiçek« bir diğer husus da The New York Time The VVashington Post gibi gazetelerin i ternet sitelerinin eğitim bölümlerinde ı konulara geniş yer aynlıyor olması. 19 E lül'de The New YorkTımes'te yer alan makalede "Saldın sonrasında çok az e timci, çocuk/ara terörve savaş konulaı da eleştirel düşünmeyi öğretmeye ha diye özeleştiri yapılıyor ve yararlanıln gereken kaynaklar belirtiliyor.