Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17 EYLÜL 2001 PAZARTESİ TARİHİN EN BÜYÜK TERÖRÜ Islam dünyasını karşısına almak istemeyen ABD, îsrail'i dizginlemeye çalışıyor Bush Şaron'ayüz çevirdi• 11 Eylül'deki saldınyı firsat bilen Israil'e "karmaşadan yararlanarak Filistinlilere karşı harekete girişme" mesajını gönderen Washington, Şaron'un Arafat'ı Usame bin Ladin'e benzetmesine de şiddetle karşı çıktı. DrçHaberierServisi-Afganistan'a yö- nelik bir askeri saldınya hazırlanan ABD, Mûslüman toplumunu karşısına almaktan duyduğu kaygı nedeniyle, kritik pozisyonda gördüğü Filistin lide- ri Yaser Arafat ile arasım daha fazla açmak istemediğine dair sinyal veri- yor. Washington yönetimi, Israil'in böl- gede dünyadaki terör karşıtı atmosfe- ri firsat bilerek yoğunlaştırdığı saldır- ganlığı dizginlemeye çalışıyor. Filistin yönetiminin de "terör kam- pma daha edikrek yok edUmesini" sa- vunan Israil Başbakanı Ariel Şaron ile Washington arasındaki kavganın gide- rek şiddetlendiği belirtiliyor. AA'nın haberinde, Şaron'un önceki gün, Ara- fat ile görüşme izni vennesini isteyen ABD Başkanı George Bush'a, "Oluş- turulacakkoafisyonunbedeÜnitsraü,gü- venliğiyle ödeyemez" diyerek sert çık- öğı belirtiliyor Şaron'un 48 saatlik bir ateşkes koşu- luyla Filistin lideri Yaser Arafat ile Dı- şişlen Bakanı ŞimonPeres'in görüşme- sine izın verecegini acıklaması, Bush'un baskısını arttırmasmın bir sonucu ola- rak değerlendiriliyor. lsrail Başbakanı, parlamentonun özel oturumunda "Ara- fat'a terör eytemleruıi tamamen sona entirmea" çağnsında bulunarak ateş- kes ilan edilmesi ve 48 saatlik sakin bir dönem tesis edilmesinin ardından, Dı- şişleri Bakanı Şimon Peres'le Arafat'ın görüşmesini önermişti. Buna karşın Arafat ise "Daha kaç defa ateşkes flan edeceğiz? Biz ateşke- » bağbyız, ancak ne yazık Id bunu on- lar (Israilliler) söyhıyorlar, Cenin'i iş- gal etmeyi ve Gazze Şeridi'ne hava saî- duılannı sürdürüyortar" dedi. "Arafat'a bir şans daha verilmefi" diyen Dışişleri Bakanı Şimon Peres'in istifa tehdidinin de Şaron'un kararın- da etkili olduğu belirtiliyor. Ancak, Fi- listin tarafına ginşilen son saldınlar nedeniyle 48 saatlik mutlak ateşkes sağlanmasının mömkün olamayabile- ceği belirtiliyor. Baü Şeria ile Kudûs arasındaki kontrol noktalanndan geçen Finsrinliler, bin bir zoriukla karşılaşıyor. (Fotoğraf: AP) lsrail basınında yer alan haberlere göre, saldınnm hemen sonrasından başlayarak Şaron ile VVashington yö- netimi arasında Arafat'a karşı tavır konusunda perde arkasında büyük bir gerilim yaşanıyor. Saldından sonra ls- rail'e u karmaşadan yararlanarak Fi- Ustinlilerekarşıhareketegirişme" me- sajını gönderen Washıngton, Şaron'un Arafat'ı Usame bin Ladin'e benzet- mesine de şiddetle karşı çıktı. Gergin telefon gortişmesi ABD Dışişleri Bakanı Colin Pöwell, Şaron'u iki kez arayarak Arafat görüş- mesine izin vermesini istedi. Şaron ise bunun Arafat'ı "iyierkulübüne da- hfledeceğmi" savunarak reddettı. Ön- ceki sabah Bush, Şaron'u aradı. Bush'un "SevgUi dostum Ariel'' diye başlattığı konuşmanınbirbölûmü ls- rail basınına göre şöyle: BUSh: Filistinlilerle sorununuzu ba- nşçı yollardan çözmek için önemli bir firsat doğdu. Arafat ile Peres'in görüş- mesine izin vermek mantıklı olur. : Arafat'tan terörü durdur- masını istemek için bu önemli bir fir- sat. Mesaj gönderdim, ancak buna da- ha çok terörle cevap verdi. Anri-terör koalisyonu her türlü terörle savaşma- lı, buna Arafat'ınki de dahil. lyi te- rör, kötü terör olmaz. Cinayet cinayet- tir, terör terördür. Sizin ve bizim kar- şı olduğumuz terörü ayırmamızı mı is- tiyorsunuz? lsrail bir koalisyon oluş- turmanuı bedelini güvenliğiyle öde- yemez. Arafat giriş parası ödemeden iyiler kulübüne dahil olamaz. Şaron'un konuşma sırasında terör karşıü koalisyona Filistin yönetiminin yanı sıra Suriye gibi ülkelerin de alın- masına şiddetle karşı çıktığı belirtiliyor. ABD kaynaklan ise konuşmanm "zor ve tatâz" olduğunu belirtmekle yetindiler. Kilitisim Arafat Maarivgazetesi ise, "Washington'ın yapüğı stratejik planlarda Arafat'ın kffît adam olduğunu" yazdı. Gazete, Washington'm "Arafetteröristolabi- lir, ama şu anda bizim teröristimiz ol- mak zonında. Arafat bizim yanımız- da olmazsa ABD'ye saldıranlar bunu bir cihada dönüştürebüirler" şeklin- de düşündüğünü belirtti. 'Allah bile önleyemez' Haberde, VVashington'da büyük ağır- lığı olan Suudi Arabistan Prensi Ab- dullah'ın da "tsraiL Arafat ile hesabı- nı ABD'nin bazı İslami hedeflere yap- ması muhtemel saldınlannın perdesi alunda görmeye kalkarsa kızgm kitle- lerin Ortadoğu'daki tüm ABD çıkar- lannı bir domino etkisiyle yerie bir et- mesini Allah bile önleyemez" uyan- smda bulunduğu ifade edildi. Bu tablonun belirginleşmesiyle bir- likte, ABD'dekı saldırılardan sonra dünyada oluşan terör karşıtı kampın Filistin sorununu "temdden çözeceğT yolunda Israirde oluşan kanımn değiş- mekte olduğu bildirilıyor. Özellikle sağ kesimde bir zafer ha- vası yaratan bu kanının yerini, "ABD, Arap ülkelerini de içine alan bir terör- le mücadele ittifakını oluşturmak için bizi feda edecek. Arafat'ı aklayacak" endişesine bıraktığı kaydediliyor. ÎRHAB NECATt DOĞRU Bütün dünyaerkekleri, bütün dün- ya kadınlan, herdinden insanlar, her ırktan generaller, subaylar, askerier, hef partiden vatandaşlar, savaş isti- yor musunuz? Intikam almak için ve ABD'yi kana bulayanlan saklandıkla- n inlerinden bulup sökmek için Afga- nistan'a "AsilKartal" harekâtı başla- sın diyenler Ingiltere ve ABD'de yüz- de 75'lere ulaşıyor. Pakttar, ittifaklar yenileniyor. Bir yeni tarih başlıyor. özgürlük Anıtı da ağlıyor. 1914'te ve 1938'de de buna ben- zer söylevler verilmiş, simgeler kul- lanılmıştı. Arkasından dünya iki kez kana bulandı. Hepimiz biliyoruz ki, mifyonlarca cephane, silah biraraya depo edilirse dünyayı ateşe vermek için birkibrtt, yanı bıranlaşmazlık, bir sebep ya da bir çılgınlık yeter. Işte o çılgınlık uç verdi. Cinnet çıkageldi. Bin Ladin adlı din faşisti ve ona Kandahar bolgesindeki dağlann içi- ne oyulmuş mağaralarda "terör eği- timiyaptırsın" diye yer-yurt veren Ta- leban yönetimi, gerçekten bu terörü yaratan onlarsa, dünyayı ateşe vere- cek frtili yaktılar. ABD ordusu hazır... NATOordulanda.... Savaş başlıyor... • • • "Banşistiyormuydunuz" diye sor- maya dilim varmıyor. Hangı ırktan ya da dinden olursa olsun herkes sila- ha, topa, şiddete, kuvvete başvurma- nın ve son örnekte olduğu gibi terör yaratarak kolektif cinayetler sergile- menin hayvanca olduğunu bir kez daha anladı. Herkes banş istiyor. Fakat sadece istemek yetmiyor. Dünyada, yerel çatışmalar da da- hil, kalıcı mutlak bir banşın kurulma- sı için insan zekâsının, ruhunun, duy- gulannın derinden ve bütunüyle de- ğiştirilmesi, eğitilmesi, kintenme, nef- ret, aşağılık komplekslerinin dünya yüzünden kazınıp atılması gerekiyor. Insanlık henüz başaramadı. Böyle bir eğitim yolu bulamadı. Kini, nefreti insandan kazıyamadı. Dolayısıyla Batı'nın temsil ettiği uy- garlığa karşı kinlenme, ekonomik-as- keri üstünlüğüne karşı nefretle dolu olma ve onun ulaşabildiği zenginlik çıtasını yakalayamadığı için aşağılık kompleksıne duşme duygulan deği- şemedıği için cinnet çıkageldi. Savaş ıhtimalı yuksek. • • • Tateban yönetimindeki Afganistan, kabileler ve klanlar federasyonu ola- Cinnet Çıkageldi!rak tarif ediliyor. Kabileler ve klanlar yığınını din birleştiriyor. Milli kimliği bile yok. Aslında düzenli Ipir ordusu da... Dağlarda, dağlar içine oyulmuş mağaralarda kabilelere ve klanlara bağlı 30-35 kişilik, çember kara sa- kallı, asık suratlı, kinlenmiş yüzlü, eli otomatik silahlı insanlar barınıyorlar. Bunlar Afganistan'a yapılan bir sal- dınyı "islama" yapılmış sayarak bir- leşiyorlar. Birleştirici olan din... Yapıştıncı olan da... Böylece banş zamanında da ken- di halklanna din faşizmi uygulama gücünü buluyorlar. Afganistan, bü- tün köktendinci örgütlerin hepsine birden ev sahipliği yapıyor. Bütün ör- gütler, onun Büyük Iskender'in bile aşıp geçemediği, yenık düştüğü dağ- lannda eğitim göruyoıiar. En büyük tanmı haşhaş ekmek. En büyük sanayi eroin üretimi. Böylesine zavallı bir ülke, dünya- nın en yüksek teknolojisi, en yüksek sanayi üretimi, en yüksek tanm veri- mi, yüksek uygarlık, yüksek özgürlük, yüksek demokrasi, yüksek akıl ve mantık sahibi ulkeyle savaşa girebi- Iryor. • • • Burada mı kalır? Bölgeye yayılır mı? Ortadoöu'ya gelir mi? Büyük Iskender'in bile baş ede- meyip geri çekildiği, Rus ordulannın gömülüp kaldığı Afganistan dağla- nnda ABD ordusu, butun dünyayı da arkasına almış olarak ne yapabilir? Göreceğiz... Afganistan'a havasaldırılanyla baş- layacak olan sıcak savaş, daha son- ra Ortadogu eksenine ve Türkiye'nin komşulanna doğru kayarsa bundan bizim ülkenın ekonomisinin ne bü- yük darbeler yemekte olacağını ağ- zımız açık seyredeceğiz. Faturası bi- ze 35 milyar dolara mal olan Körfez Savaşı'nı seyrettiğimiz gibi... Bu ara- da, Körfez Savaşı sırasındapropagan- da kokan ağızların yaydığı söylemle- re benzer laflar da yine peydahlan- maya başlandı: ABD Afganistan'a girerse Türki- ye'nin stratejik önemi artar. Boş masal... Avrupa bizi daha iyi anladı. Boş iyi niyet... Türkiye'yi Avrupa GüvenlA< ve Sa- vunma Sistemi ıçıne alırlaf, ..- Boş beklenti... Savaş istiyor muyuz? Hayır... Fakat cinnet çıkageldi. E-posta: [email protected] Faks:0212-513 90 98 tLKRESMİTEMAS Tahran9 dan New York'a taziye mesajı TAHRAN(AA)-Tah- ran Belediye Başkanı Murteza Arviri, Beledi- ye Meclisi Başkanı Mu- hammed Atrianfar ile birlikte kaleme aldığı telgrafta, New York Be- lediye Başkanı Rudotph Giuliani'ye "derin tazi- yesunan" mesaj yolladı. Bu mesaj, 1979'danbe- ri ABD ile kurulan ilk resmi temas niteliği- ni taşıyor. Alviri ile Atrianfar, Giuliani'ye gönder- dikleri telgrafta, "New YorkveAmerauınhai- kma yönelik bu saldı- n,derinaaaçarakraa- sum canlar alan tüm insaniığa karşı girişil- mtşatcakçabn-eyiem- dir" dediler. Tah- ran'dan gelen önceki taziye mesajlan, "Tûm Amerikan hal- kma'' yönelikti. Tahran'ın reformcu iki yetkilisi Alviri ile Atrianfar, "meşumte- cavûzü düzenleyenle- rin insanhkdışıen kor- kunçeylemkrdenbiri- ni düzenledilderini, tran halkuun New Yorklulann ve tüm Amerikanhalkınmde- rin aosuıı paylaştığt- nı" vurgulayarak fa- illeri en ağır dille kı- nadıklannı bildirdiler. İki reformcu Iranu yet- kili, telgraflannda şu- nu vurguladılar "Banşçı tüm otus- brmkararlıişUr^- le yeryüzunden teroriz- min kökünûn kazuıaca- ğım ümit ediyoruz™" Iran'ın muhafazakâr liderleri de New York ve Pentagon'a düzenle- nen intihar saldınlannı kınamıştı. ABD, Tahran'dan ge- len mesaj lann olumlu olduğunu kaydetti. VVashington Hasımlanyla yapacak WASHINGTON(AA)- ABD Dışişleri Bakanı Colifl PovvelJ. saldınlardan sonra Iran ve Suriye'nin olumlu tutumunun, bu ülkelerle işbirhği kapısını açabileceğini söyledi. Povvell, CBS'e verdiği demeçte, Tahran'dan geten "dahaziyade cesaretverid" açıklamalann, söyledi. Suriye ile ilgili olarak da Powell, bu ülkeyle birlikte terörle mücadelede "beüd de yenifirsaüar bBtunduğunu" kaydetti. han ve Suriye, ABD'nin terorizmi destekleyen ülkeler listesinde yer ahyor. Dünya devletleri, dayanışma içinde olduklarını açıklarken temkinliliği de elden bırakmıyor Dış Haberler Servisi - Ingilte- re Başbakanı Tony Btair'ın "sa- vaş haü" açıklamasınuı yanında, ABD'deki saldrnnın ardından dünyadaki bir dizi ülke de bir "konum belirleme" telaşına gir- di. Kanada: Başbakan Jean Chretien, K Bir adnn anlmasv- na kararverildiğinde Kanada da buradayerinialacakbr,ancakne şeküdeolacağını bilemryorum" diye konuştu. Avustralya: Başbakan John HovvardAvustralya'nın ABD'nin gerçekleştireceğı bir askeri mü- dahaleye katılacağını açıkladı. Japonya: Başbakan Junkhi- roKoizumi, ABD'yi, terönst sal- dınlarakarşı güç kuUanımıda da- hil olmak üzere destekleyeceği- nı açıkladı. tsrafl: lsrail ABD'ye topye- kûn destek veriyor. Dışişleri Ba- kanı ŞimonPeres terorizmle mü- cadelede bir "uluslararası güç" oluşturuhnası çağnsı yaptı. Hindistan: Taleban ve Pakis- tan'Ia anlaşmazhk içinde olan Hindistan, ABD'nin bölgedeki olası askeri harekâtında, hem as- keri hem de ıstihbarat alanlann- da her türlü operasyonel yardı- ma hazır olduğunu açıkladı. Tacikistan: Moskova'nın kri- tik müttefıki, Afganistan' ın hem Taleban yönetimi hem de mu- halif güçleriyle sının bulunan Tacikistan, hava sahasını Was- hington'ın kullanımına açmaya henüz hazır olmadığını duyurdu. Ta- cikistan Dışişleri Bakanı Igor Satta- rov bir açıklama yaparak bazı basın organlannda bu yönde çıkan haber- leri yalanladı. Pakistan: Afganistan'daki Taleban yönetımiyle bağlan bulunan Pakis- tan'ın bir askeri operasyonda alaca- ğı tutum son derece önem taşıyor. As- keri yönetimin Dışişleri Bakanı "uhıs- lararası terorizmle mücadeleye tam destek" emn venrken Taleban la iyi ilişkilerini sürdürme konusunda ıs- rarlı. Pakistan, herhangi bir operasyon karannın BM çatısı altında verilme- si gerektiğinı savoınuyor. Fıhstin: Filistin lideri YascrArafot, Arap devletlerini Washington'ın oluş- Washington'a destek yanşı Güney Koreli göstericüer, ABD'nin saldınlara karşıhk "kör misfllemeye'' girişme ha/ırhğ>nı protesto ettiler. (Fotoğraf: AP) turmaya çalıştığı "terorizm karşıü koalisyon"a katılmaya çağırdı. Suudi Arabistan: Istihbarat ala- nında işbirliği dahil olmak üzere ABD ile tam işbirliği vaat eden Suudi Ara- bistan, petrol piyasalannda istikran sağlama sözü de verdi. Büieşik Arap Emhükleri: Afga- nistan'daki Taleban yönetimini tanı- yan 3 ülkeden biri olan BAE, milis- lerle ilişkilerini "gözden geçireceği- ni" belirtti. Kuveyt: Savunma Bakanlığı kay- naklan ülkedeki dost birliklere her türlü yardımın güvence altına alm- ması emrinin verildiğini bildirdiler. Bahreyn: ABD'nin 5. Filosu'nun sahilinde konuşlandığı küçük körfez ülkesi, ABD'ye desteğini sunuyor. Fas: Kral IV Muhammed, ülke- sinın ABD'nin "terorizmin tüm bi- çinıleriyle'' mücadelesine katılacağı- nı açıkladı. Yemen: Yemen hükümeti, 'Hero- rizme karşı mücadelede uluslarara- sı çabalara kaülmanın" gereklı ol- duğunun altını çizdi. Mısır: Devlet Başkanı Hüsnü Mü- barekABD'deki saldınlara karşı oluş- turulacakherhangi bir antiterörkoaüs- yonunun Birleşmiş Milletler çatısı al- tında olması gerektiğıni vurguladı. NATO: 52 ydlık tarihinde ilk kez 5.Madde'yi kabul ederek ABD'yi destekleyecegını açıkladı. 19 üye ül- kenın destek verme biçimlerini ken- dilerinin belirleyeceği belirtildi. Avrupa BirBği(AB): Avrupa Bir- liği, New York ve Washington'daki saldınlan gerçekleştirenleri belirle- me ve suçlama konusunda yardım edeceğine söz verdi. Ahnanya: Hükümet, olası bir ABD askeri harekâtına katılımı konusun- da gelecek hafta karar verecegini belirten temkinli bir açıklama yap- tı. Alman Başbakam GerhardSdırö- der, "Gelecek hafta hayatnmn en güç kararmıvereceğim'' diye konu- şurken Dışişleri Bakanı Joschka Fisc- her, "tslam ve Baü" arasuıda bir ta- raflaşma olasılığına karşı uyanda bulundu. Fransa: Başbakan Lionel Jos- pin, hükümetinin her türlü daya- nışmaya hazrr olduğunu, ancak adalet anlayışını da elden bırak- mayacağını belirtirken Fransa Savunma Bakanı AlainRichard "Silahiı müdahale tek yol gibi görünuyor. AncakmüdahaJenin mevcut isrikrarsızlığı provoke edecek bir şekildeyapümamasH na dikkat etmek gereldr" dedi. Norveç: ABD'yle yüzde yüz dayanışma içinde olduğunu açık- layan Norveç, askeri müdahale konusunda fazla istekli değil. Dışışlen Bakanı Thorbjoenı Jag- land. "Norveç bir savaş ülkesi değü \e bir savaşa girmekistemi- yor" diye konuştu. tsveç: Başbakan Göran Pers- son. "Düm anın tüm demokrasi güçleri, terorizme karşı bnieşik bir cephe oluşturmabdır*' dedi. Rusya: Afganistan'a yönelik herhangi bir saldınnın kritik ak- törlennden olan Rusya, bu ülke- dekı terönst eğitim kamplanna yönelik bir ABD saldınsını des- tekleyeceğinin sinyalini verdı. Ukrayna: Kiev, "suçlulann adalet önüne çıkarılması için" yardım edeceğıni açıkladı. Kazakistan: Cumhurbaşka- nı Nursultan Nazarbayev eski sovyet cumhuriyetınin ABD'yi "ülkenin tüm olanaklanyla" desteklemeye hazırlandığını söyledi. Romanya: Hükümet, olası bir asken müdahalede ülkenin tüm hava. kara ve deniz sahasının kullanıhnasına izin verdi. Çin: Çin terorizme karşı global mücadeleye katılmaya istekli oldu- ğunu söylemışti ancak, siyasi göz- lemciler atılacak adımın niteliği ko- nusunda ABD ile Çin arasındaki farklılıklann bir anlaşmazlık yara- tacağını vurguluyorlar. Endonezya: Dünyanın en büyük Mûslüman devleti olan Endonezya, "terorizme karşı global mücadeleye kaülacağını" açıkladı. Türkiye: NATO üyesi Türkiye, komşulanndan birinin hedef alın- ması durumunda dahil ortak bir NA- TO harekâtında yerini alacagını söy- leyerek tam desteğini açıkladı.