Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 15 EYLÜL 2001 CUMARTESJ
8 TAMHEV EN BUYUK TERORU
KAVŞAK
OZGEN ACAR
Dünyamn Çatisındaki Azrail
New York'ta "Wor1d Trade Center
(Dünya Tıcaret Merkezi-DTM)"nir\ te-
pesinde turistler için ilginç iki yer var-
d(. Bunlar, yerden 421 metre yüksek-
likte "Gözlem Terası" ile "The Windows
on the Wortd (Dünyamn Tepesindeki
Pencereler)"adlı lokanta idi. Her ikisin-
den dışan bakıldığında, başta Manhat-
tan Adası olmak üzere NewJersey eya-
letindeki yerleşmeleri de kapsayan 70
km. yançapında bir alan görülürdü. An-
kara'da Atakule'nin tepesinden bakıp
Polatlı'ya kadar görmek gibi...
King Kong'un "Empire States" bi-
nası dahil tüm gökdelenlere, tepeden
küçümseme ile bakıhrken caddelerde
yürijyen insanlar kanncalaşırdı. Yük-
sekte baş dönmesi "vertigo" gibi bir
sorununuz olmasa bile ürperir, tüyle-
riniz diken diken olurdu. Havanın bo-
zuk olduğu günlerde ise önce ufukta
beliren öncü bulutlann kentin üzerini
battaniye gibi örtmeye başladığını gö-
rür, sonra kaçacak yeriniz olmadfğını,
bulut ordusunun saldınsı ile karşı kar-
şıya kaldığınızı, hatta rüzgârdan hafif-
çe sallandığınızı fark ettiğinizde ödü-
nüz patlardı. Kent, birdenbire bir bu-
lut tabakasının altında yitip giderken,
siz "Dünyanın Tepesindeki Pencere-
ler'öe beyaz şarap eşliğinde, deniz
ürünlerini yıyerek garip bir "teselli"
bulurdunuz.
Oysa, 11 Eylül'de bu kutelerdeki in-
sanlann üzerine gelen, terörün ölüm
bulutlanydı. Acaba o an binlerce insa-
nın korkusunu hangi sözcük anlata-
bilir? Ne var ki o gün insanlar tesel-
li" degil, bogazlannda Azrail'in so-
ğuk ellerini buldulari
Özgüplük Anrtı'ndan Özgürlük Sokağı'na
Manhattan Adası'nı algılamak için
Istanbul Boğazı'nda bir benzetme-
den yararlanabiliriz. Kız Kulesi'ni bü-
yük bir oval ada olarak düşünecek ol-
sak, üzerine gökdelenleryapsak coğ-
rafi olarak ortaya çıkan adayerieşme-
si New York'un ünlü Manhattan'ı gi-
bi olacaktır. Kız Kulesi, küçük birada-
cık üzerinde olmasına karşın ne ka-
dar çarpıcı bir izlenim veriyorsa, yüz-
lerce gökdetenin bulunduğu Manhat-
tan'ın görkemi de daha iyi anlaşılır.
New York kenti biri Manhattan olmak
üzere beş ilçeden olu-
şur. Fransız ana babadan
doğan Peter Minuit ad-
lı kişi New Amsterdam
kentinde "West India
Company (Batı Hindis-
tan Şirketi)" adlı bir In-
giliz firmasında çalışıyor-
du. 4 Mayıs 1626'da Pe-
ter, Manhattan'ı, Kızıl-
denlerden degeri 24 do-
lar olan havlu, çaydan-
lık, balta, boncuk, biz,
çuvaldız gibi nesneler
karşılığında aldı.
Bugün Manhattan
Adası'nda bir kör bile
yolunu hiç kimsenin yar-
tı. 5-6 bina ise sanki bir "toplu konut
sitesi" görünümünde olacaktı. Ya-
masaki "/töz/av/e'binatasanmını be-
nimsedi. Böyle bir tasanmın fatura-
sı 350 milyon dolardı.
Ikiz kule, dev şirket karargâhlannı,
250 odalı bir oteli banndıracaktı. Gün-
düzleri 50 bin nüfuslu bir "dikeykent"
demekti. Aynca günde 70 bin kişi zi-
yaret edecekti. Yaklaşık 6.5 hektariık
bir toprak üzerinde, tâban inşa alanı
120 bin m2 üzerinde yapılacak bina-
yı New Jersey eyaletine nehir altından
adaya baglayacak Hud-
son Tüneli ve bir metro
istasyonu da düşünül-
dü. Yamasakı, 110 katlı
binanın statik hesaplan
ve direnci açısından bi-
nayı 'çelikçerçeve' için-
de "çelikkafes" ve "cam
perde duvar" olarak ön-
gördü. Binalann Liberty
Street'e bakan her biri-
nin cephesi 70 m. olarak
tasarlandı. Tabanda or-
tada çelik taşıyıcılann
gücü, "rüzgârda sallan-
ma" etkileri de dikkate
alınarak her biri "birmet-
re çapında" çelik kulla-
Ozgüriük Anıü ve bomba
dımı olmadan bulabilır. bulutu. (Dailv Telesraph)
nı
'di- 41. ve 74. katlar-
Adada kentleşme, lö 5
yy'da yaşamış Miletli hemşerimiz
Hippodamos'un "ızgara planına"
göre yaprtmıştır. Güneyden kuzeye ko-
şut gıden geniş caddelen; doğudan
batıya doğru dık sokaklar keser. Her
sokak numaralıdır. Dolayısıyla birso-
kağın köşesinde, direkteki levhadan
hangi cadde ve sokakta olduğunu-
zu görüp istediğiniz yönde ilerieye-
bilirsiniz. Manhattan'ın
güney batsı yönünde Kız
Kulesi kayalığının 2-3 ka-
tı büyüklüğunde birada-
akta, 1885'te dıkilen ün-
lü "Statue ofUberty (Öz-
gürlükAnıtı)"yükse\\r. Bu
adacığın Manhattan'da-
ki uzantısı konumunda
olan sokagın adı "Liberty
Street (Özgürlük Soka-
ğı)"û\r.
New York'un en yük-
sek (dünyanın 4.) iki ya-
pısı DTM'nin kapılan da
Mimar Yamasaki ve
İkizKuleler.
da, katlar arasında ak-
tarmayı saglayan bir çeşit "metro is-
tasyonu" gibi "sky lobby (gök lobi)"
alanlan vardı. Daha geniş olan üst
katlann kullanım alanı dört bin m2 idi.
1996'da yapırruna başlanan ikiz
kuleter Aralık 1970'de hizmete açıl-
dı. Yamasaki, yapıtı hakkında "20.
yy'ın en bûyûk mimari iddiası oldu-
ğunu kabul etmeliyiz" dedi. Ancak
11 Eylül süper terörü, iş
işten geçtikten sonra ikiz-
lerin en zayıf noktasını
ortaya çıkardı. Uçaklar-
dan yanarak dökülen ton-
larca varil akaryakıtın ya-
rattığı aşın sıcaklık, çelik
çerçeve ve çelik kafesi
zincirleme etkileyerek erit-
ti. Inşaat mühendisı terö-
rist Usame bin Ladin,
ünlü mimar Yamasaki'nin
mühendislerini de gülünç
duruma düşürdü. 26 Şu-
bat 1993'te binalann oto-
überty Street'e açılırdı. 1960'lı yılla-
nn ortalannda New York Belediye
Başkanı ve dünyanın sayılı zenginle-
rinden David ve Nelson Rockefel-
ler kardeşlerin önerısı, New Jersey
ile New York liman yetkililerinın dev-
reye girmesiyle Empire States Buil-
ding'den de büyük bir gökdelenin
Liberty Street'te yapılması karariaş-
tınldı. Minoru Yamasaki adlı ünlü
bir mimargörevlendirildı. Yüzden faz-
latasan hazırfandı. Tek bir bina, ön-
görülen istemleri karşılamaktan uzak-
parkına yerteştirilen bomba yüklü bir
arabanın patlaması sonucunda 6 ki-
şi ölmüş, 1042 kişi yaralanmıştı. O
olay, 11 Eylül'ün provası olmalıydı.
Bu güçte bir bombanın binayı yıka-
mayacağını anlayan teröristler plan-
lamalarını 8 yıl daha sürdürmüşler-
di. Mühendislik harikası Özgürlük
Sokağı'nın ikizleri, 20 dakika arayla
çökerken gökdelen teknolojisine ve
güvenliğine (bizdekiler de dahil)
önemli kuşku ve kaygılan da günde-
me getirdi.
Yüzyılın süpen terörü
Tarihe "ÖzgûrtûkSokağı'ndayûz-
yıftn süper terörû" diye geçecek
olan olayda DTM'nin neden hedef
seçiidiğı sorufuyor. 11 Eylül terörist-
lefi, küreselleşen dünyayı yöneten
"Süper Gûç ABD"de hedef olarak
gerçekte üç odağı hedef seçrnişti:
1. Siyasal odak: Beyaz Saray,
2. Askeıi odak: Pentagon,
3. Ekonomik odak: DTM.
11 Eylül'de dört 'intihar(kamika-
ze) uçağı" kullamldı. İki uçak "eko-
nomik odak" olan DTM ikklerini tek
tek vurdu. Üçüncü uçak "askeri
odak" Pentagon'a çakıldı. Dördün-
cü uçak "birinci odağı (Beyaz Sa-
ray'ı)" vuramadan (uçağın içindeki
çatşma sonucunda) düştü. Uçak
Beyaz Saray'ı yerle bir etseydi,
Amerikan toplumunda DTM'den
daha büyük panık yaratmaz mtydı?
DTM'de, küresel ekonomiyi yö-
neten pek çok uluslararası şirket,
bSgjsayarian ileyok oldu. Bir an, şir-
ketlerin bilgisayar belleklerini ye-
dektedikleri düşünülse bile bunla-
rn da sakiandıklan yer, yineaynı bü-
rolardf. Dolayısıyta, "küreselekono-
minin beyni" de yok oldu. Bu so-
nucun, onümüzdeki günlerde ulus-
lararasj alanda çözümsüz sorun-
lara yol açması kaçmılmazdır. Ör-
neğin önemli bir yatınmcı kuruluş
olan, 3500 kişinin çalıştığı Morgan
Stanley'in "beyni" yok olunca müş-
terilerin hesaplan da silindi. Müş-
teriterde makbuzlar ofsa bife, naaj
ve kimden hak arayacaklar? Terö-
ristler, Amerikan halkının ulusal ve
küfesel çıkardişlHerine çornak sok-
makla kalmayıp tüm cÜşNleri terör
değirmeninde öğüttüler.
'Beyin ûstü beyingücûnün"plan-'
ladığı 11 Eylül terörü karştstnda
Merkezi Haber Alma Örgütü (CIA)
"efsanesi'nm ne kadar cüce kaloV
ğıda bir gerçekî. Terörünstgortaşir-
ketlertnefaturası, şimdiNk40mflyar
dolar. Başkan George W. Bush
New York'un yeniden yapılanma-
sına 25 milyon dolar ayıracagını
söytedi. Aynca, Pentagon'un de-
ğ»l, kendini dahi savunamayacak
kadar yol geçen hanı olduğu orta-
ya çıktı. Şimdi Amerikalıtar, kendi
topraklannda bir daha yurutmarnak
için ilk aşamada 20 milyar dolarttk
bir savunma bütçesini konuşuyor.
Terörün uluslararası uçak şirkette-
rine çıkardığı ek fatura 10 mityar
dolar. "100ytltn süperferöfü"nün,
ABD'nin, Bush yönetimi ile girdigi
ekonomik duraklığn kapsamını da-
ha da genişletecegi kuşkusuzdur.
Sokaktaki Amerikalı, bireysel duru-
mu aydnfcga kavuşuncaya değin tö-
ketimini frenleyecektir. Bu fren,
ABD'nin dışalımını olumsuz etkile-
yecekör. Bu gelişme, ABD'ye cbş sa-
tısı arttırmayı, ABD'den daha fazla
turist bekleyen Türkiye'yi de olum-
suz etkileyecektir.
Elmek: oacar@superonline.com Fax:0312.442 79 90
Boşbakan BülentEcevti, ABD 'deki olayhmn önemlideğişimleryarotacağını söyled
Öünya düzeni değişiyorMUSTAFABALBAY
ANKARA- Başbakan BülentEcevit ABD'de
yaşanan terör olayının dünya düzenınde önem-
li değişimler yaratacağını belirterek "Yeni Wr
dünya düzenine doğru gidiyoruz. Buvapnun ba-
nştan yana olan bütün ülkeierin katkısıyla ger-
çckkşmesi gerekli" dedı. Ecevit, Türkiye'nin
terörden en çok etkilenen ülkeler arasında ol-
duğuna işaret ederek "Biam deneyimimizden
ahnması gereken dersler var" değerlendirme-
sinı yaptı. Başbakan Ecevit, Avrupa'nın terör-
le mücadelede artık daha samimı da\ranması
gerektiğini vurgularken bu aşamadan sonra
Türkiye'nin Avrupa Güvenlik ve Savunma
Kimliğı 'nden (AGSK) dışlanamayacağına dik-
kat çekti.
Başbakan Bülent Ecevit, ABD'de yaşanan
ve Başkan Bush'un,u
Bu terör değil sa-
vaşür. 21. yüzjıhn ilk savaşını yaşıyo-
ruz" değerlendirmesmi yaptığı olay-
larla ilgilı Cumhurrjıef ın sorulannı ya-
nıtladı. Başbakan Ecevit'e yöneltilen
sorular ve yanıtlan şöyle:
- Olayın üzerinden 3 gün geçti. Hâlâ
failkri yok. Bu durumu nasıl değerlen-
dirijorsunuz?
- Bir belirsizlik içindeyiz. Istihbarat
deneyimi çok kuvvetli olduğu kabul
edilen ABD'nin iyı bir sınav vermediği görü-
lüyor. Teröristlerhıç silah kullanmadan çok bü-
yük zararveren bir eylem gerçekleştırdıler. Bu-
rada saldınnrn maliyetınin ucuz, ancak savun-
manın son derece zor ve pahalı olduğu bir du-
rumla karşı karşıyayız.
- Klasik deyimle 11 EylüTden sonra hiçbir şe-
yin eskisi gibi olmayacağı değerlendirmesi ya-
püryor. Buna katüryor musunuz?
- Evet. Görünen o kı yenı bir dönem başladı.
Buna yeni bir dünya düzeni oluşumunun baş-
langıcı da diyebiliriz. Ancak bu oluşumun sağ-
lıklı gerçekleşebilmesi için terörle mücadele
eden banştan yana olan bütün ülkeierin bir ara-
ya gelmesi ve bu konuda çifte standart uygu-
L.
lanmaması gerekiyor. Yeni stratejilerin gelişti-
rilmesi gerekliliğini herkes görüyor.
-Bu noktada aklaAGSKtarûşmalan geliyor.
Burada Türkiye'ye yer vermek istemiyoıiar.
ABD'deki terörden sonra değişen bir şey oiur
mu?
- Biz ne pahasıru olursa olsun böylesi ku-
rumlann içine girme arayışında değiliz. Önce-
likle bölgemizde ama Atatürk'ün çızdiğı poli-
tika gereğı olarak da yer> üzünde banş arzusu-
nu savunuyoruz. Avrupab dostlanmızın yakın
geçmişte terörle mücadelede olumlu bir sınav
verdiğini söylemem ne yazık kı zor. Pek çok te-
rör örgütü üyesı Türkiye'de eylem yaphktan
sonra Avrupa ülkelerinde rahat yaşamını sür-
dürdü. Bu örgüt mensuplan olaylara doğrudan
katılmasalar bile yönlendirici oldular. Gelinen
noktada terörle gerçekten mücadele edilmek
• ABD 'deki terörist saldtrtyı değeriendiren Başbakan
Bülent Ecevit, saldmmn dünya düzeninde önemli
değişimler yaratacağını belirterek "Buyapuun banştan
yana olan bütün ülkeierin katkvnyla gerçekleşmesi
gerekli"dedi Türkiye'nin terörle ilgüi deneyimlerinden
ders ahnması gerektiğini söyteyen Ecevit, "Türkiye 'nin
AGSK'den ayn tutulmamasıgerekiyor" dedi
isteniyorsa Türkiye'nin AGSK'den ayn tutul-
maması gerekiyor. Ben AB'nin durumu yeni-
den değerlendireceğini artik bu konuda daha sağ-
lam ve kararlı adımlar atacağını düşünüyorum.
-AB'debasj çeken ülkeierin tümü aynı zaman-
da NATO üyesi. Şimdi bu ülkeler 5. maddenin
işleme konûlması karan aldıiar. Geüşmelerin
ders olduğunu düşünüyor musunuz?
- Dilerim ders olur. Olması gerekir. Biz yıl-
larca terörle mücadele ederken NATO'yu bu ko-
nuda uyardık. Bir ülkeye yöneltilen saldınnın
öteki ülkeler için de tehdit olduğunu anlattık.
Ancak söylediğim gibi yakın geçmişte değil bek-
lenrilerimize yanıt bulmak tam tersi tavırlarla
karşılaştık.
- Türkiye'nin teröre karşı verdiği mücadek-
nin ders olması gerektiğini mi düşünüyorsu-
nuz?
-Evet. Sayın Eski ABD Dışişleri Baka-
nı Kissinger'ın de bu yönde değerlendir-
mesi var. Türkiye'nin terörle mücadele
ederken karşılaştığı güçlüklerin buna kar-
şı elde ettiği başannın değerlendiril-
mesi gerekiyor.
-ABD ilk hedef olarak Usame bin >
Ladin'in yaşadığı öne sürülen Aiganis-
tan'ı seçti. Ancak Irak'uı da hedefler ara-
sında yer alacağı iddiası var. Böyle bir du-
rumda Türkiye ne yapar?
- Bu olasılığı şu an ıçın gündeme getirmi-
yoruz. Üzerinde konuşmak dahı istemıyoruz.
- Dışişleri Bakanı Cem'legörüştünüz. Ge-
nelkurmay'la ortak değeriendirme-
lervapıkta. Türkiye'nJn atmasıge-
,.„ reken somut bir
adım rru var?
- Biz durumu
değerlendırdık.
Terörden çok
çekmış bir ülke
olarak yapılabı-
lecekler konu-
sunda göriiş
ahşverişinde
bulunduk. Ancak şu aşa-
mada Türkiye'den istenen
somut bir adım yok. Bı-
zim düşüncemız terorız-
mı hımüyle reddeden ül-
keierin. kuruluşlann, ye-
ni bir stratejı oluşturma-
sıdır. ABD'deki olay bir
kere daha gösterdi ki çok
stratejik hedeflere saldır-
mak bile son derece ko-
lay olabiliyor. O zaman
hiçbir ülkenin 'Terörba-
na bulaşouyorsa bir sa-
kıncası yok' deme hak-
kıyok.
ABD'deki terörist sakunlann ardından,ABD Başkanı George Bush'un
isteğr>k,dün\Vashington'dakiLlusaJKatedralde.kurbanlariçina>Tn
düzenlendLHıristryan,MüslümanveMusevidiniternsücilerininkonuş-
malanyla başlayan ayinde, Başkan Bush. eşi Laura ve babası eski Başkan George Bush, annesi Barbara Bush ile birUkte oturdu. ABD'nin
içinde bulunduğu birngi göstermek amacıyia Bush'un. geçen yılki başkanhk seçimindeki rakibi, Demokrat Partili Al Gore"u telefonla ara-
yarak ayine katdmasını rica ettiği beürtildL Myana'da bir toplantıda bulunan Gore, hava sahasuun kısıth kuDanumna karşın \Vashing-
ton'a ulaşarak ayine katüdı. Ayinde eski Başkan Bill Clinton. New York Senatörü eşi Hillary Clinton, Bush kabinesinin bütün üyeleri ve
eşleri Ue eski bakanlar yer ahrken güvenlik nedeniyle ABD Başkan Yarduncısı Dick Cheney, Camp David'deki başkanhk dinlenme evin-
de tutuldu. Bush da ayindeki konuşmasında. Dünya Ticaret Merkezi binalannda ve Pentagon'da normal bir işgününe başlayan insanla-
nn, son dakikalannda, ailelerini aramalanndan kurtarma çahşmalanna koşarken ölenlere kadar birçok Amerikahnın cesaret dolu dav-
ranış sergfledigıni söyiedL Bush, "Pek çok Amerikah ağhyor. Pek çok Amerikah lazgm. Şimdi, her inançtan, her partiden insanın büieş-
mesi zamamdır" dedl Ayinin ardından .Nen York'a giden Bush, felaketbölgesinde incelemeJerde bulundu. (Fotoğraf REUTERS)
ECEVİT'TEN,CNN'E DEMEÇ:
NATO
kararma
taıııd
ANKARA(AA)-Başbakan Bâ-
ientEcevtt, Türkiye'nin, NATO ül-
kelerinin, ABD'deki saldıniann
ardından Ittifak anlaşmasmın 5.
maddesinin etkin bir şekilde kul-
ianıiması yönünde aldıklan kara-
ra tam destek vereceğini söyledi.
Başbakan Ecevit, CNN televiz-
yonunun, ABD'deki saldıniann
ardından NATO'nun, bir Ittifak ül-
kesinin saldınya uğradığı anda,
tüm üyelerin saldınya uğradığı il-
kesini içeren 5. maddesinin uygu-
lanmasıyla ilgili karan hakkmda-
ki sorulannı yanıtladı. Ecevit, Tür-
kiye'nin herhangi bir komşusuna
karşı olsa bile NATO'yu tamamen
destekleyip desteklemediği yö-
nündeki soruya, "Tabii ki evet
Çünküterorizmin snunyoktur. Te-
rorizmin değişik tür ve kaynakla-
n arasında fark yoktur" yanıtını
verdi.
"NATO anlaşmasmın 5. mad-
desini destekhyoruz" diye konu-
şan Ecevit, "Türidye, ABD'nin
Inciriik Üssü'nü kullanmasuıa
izmverecekmi
r>
sorusunu da şöy-
le yanıtladı: a
Olasıhklarhakkm-
da spekülasyon yapmak istemi-
yonım. Bekleyip, bu korkunç te-
rör saklınlanndan kimin sorum-
hı okhığunugörebm.Elbettepr«n-
sip olarak NATO ülketeri ve diğer
müttefiklerle işbiriçiyapacağız.''
Ece\ it, bir başka soru üzerine de
"Her türtüolasıhğa hazmz" diye
konuştu.
İtalyan kamuoyu ABD'deki saldınnın ardından Islam dünyasına karşı daha tepkili
Yeni bir Haçh Seferi mi?
NİLGÜN CERRAHOĞLU
ROMA - Mkhelle Santoro'nun tartış-
ma programı, Italya'nın en çok izlenen "si-
yasetmeydanlaruıdan" biri. italyan dev-
let TV'si R.\I 'de haberlerden hemen son-
ra *primetimew
da yayımlanıyor. Progra-
mın konusu malum: Dünyayı felakete sü-
rükleyen "Kara Saü" tartışıhyor. "Re-
pubbİica" gazetesinin ünlü "Islam uzma-
nı" Mecdi Aflam Kahire'den tarüşmaya ka-
tıüyor ve olaym Islam dünyasında -özel-
likle de Mısır'daki- yankılannı anlatıyor.
"Köktenci terörün nedemekolduğunu
en iyi Islam ülkeleri biür. Köktenci terör-
den en çok onlar çekmiştir'' diyor Allam:
u
Islam monohtikbir Mokdeğfl. Islam eşit-
tir terör derseniz yanılgıya düşersiniz»"
Kahire'den canlı bağlantı ile katılan Al-
lam cümlesıni daha tamamlamadan, prog-
rama katılan bir başka gazetecinin -Lu-
cia Anunziata- saldınsına uğruyor. "Kes
bu edebiyatı"' diyor Anunziata meslekta-
şına: "Ydlanhr aynı şeyleri söylüyorsun.
Bu laflara kanumız tok. Arük bu teker-
lcmelerin sırası değiL_"
Tüm Batı ülkelerinde olduğu gibi Ital-
ya'daki "nıh hali" de bu. İtalyan kamu-
oyu Islam dünyası hakkında klişelerden
başka hiçbir şey bilmiyor. Ve bilmek de
istemıyor. "La Stampa" gazetesinin ba-
direnin hemen arkasından manşetin ya-
nından verdiği karikatür (12 Eylül) bu
bağlamda çok simgesel. Uçaklann ikizku-
lelere çarptığı anm fotoğrafi yanında ls-
lamın simgesi bir "hilal" göze çarpıyor.
Ünlü gazeteci Foratrini'nin imzası ile ya-
yunlanan karikatür "kara bir gökyüzü
üzerinde bir hilal" betimliyor. Badirenin
adresı olarak köktendinci terör ya da fa-
natizm değil, dünya nüfusunun beşte bi-
rinı oluşturan koca bir uygarlığm dini ve
kültürü gösterilıyor böylece.
Başbakan Berlusconi'nin gazetesı "II
GkKBa3e
m
âe(\2 Eylül)yayımlanan bırma-
kale de alenen şöyle diyor: "Islam gerçek
yüzünü gösteriyor'' diyor ve eklıyor: "ts-
lam doğası ve misyonu icabi Hıristiyanlık
karşıtKhr.'Son pe> gamber' Muhammet'in
nûrası bunu icap ettiriyor. ABD yahıız ts-
rail'in yanında yeraldığı icin değiL biz Av-
rupahlar gibi Hıristiyan olduğu için saldı-
nya uğradı» VVashington ve Nev» York'ta-
ki sakunlardan siyasi tslam sorumludur.
Bu bir 'dinler savaşrdu-™" Yazrnın alrın-
daki imza: Gianni Baget Bozzo herhangi
bir "kanaat bderi" değil. Katolik kilise-
si mensuplanndan. Vatikan'la yakın bağ-
lan var. Fakat Vatikan bu çıkıştan mem-
nun değil. "Kara Sah"dan bu yana Hıris-
tiyan kamuoyuna hep "itidal'' telkin eden
ve silahlardan önce sıyasete başvurulma-
sı gerektiğini söyleyen Papa, vaazlannda
sürekli olarak "nefretteo,kandavasından
kaçınıünası" gerektiğini söylüyor.
Kaygı verici olan, "sokaktaki ortabma
İtahan''ın Vatikan'ın "şahinfcrmi" solla-
yancehaleti ve bağnazlığı. BinLadin'i Is-
lam uygarlığı ve Islam düşüncesinin tipik
temsilcisi olarak görüyor çoğu. "Islam
eğer bu değilse, neden bir büyük tslam B-
deriçıkıpcevapvermiyor? İslam admane-
den konuşmuyor? Papa gibi neden şidde-
te karşı ta\Tr ahmyor?" diye soruyorlar.
lslamın bir "Papa"sı obnadığını bilrniyor-
lar. Hıristiyanlığın "kutsal şehri'' Ro-
ma'dan bakıldığında Samuel Hungtin-
ton'un kehaneti "uygarhklar çanşması''
çok yakın görünüyor. Hepimizı içine çek-
mek üzere kapıda bekliyor...