Katalog

1 2 AĞUSTOS 2001 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kulturc/ cumhuriyet.com.tr 15 Grubun Yunan yorumcu Vasiliki Papageurgiu'yla vereceği ortak konser saat 21 .OO'de başlayacak Gündoğarken, Açıkhava'yı seviyor CUMHUR CANBAZOGLU Grup Gündoğarken. son dönemin e n faal gruplanndan biri; pop paza- nndaki sıkışıklığa rağmen düzenli olarak albüm yayımlamayı başaran. herkes otururken sık sık konser ve- ren. lokal çalışmalan yapan ekip bu gece de Açıkhava Tiyatrosu'nda sah- neye çıkıyor. 21.OO'de başlayacak konserde Gründoğarken'le birlikte grubun son albûmlerinde. Rüzgâr, Temenni gıbi birkaç parçayı birlikte yorumladığı Yunan şarkıcı Vasiliki Papageurgiu yer alacak. Gündoğarken ve Papa- geurgiu ortak şarkılann yanında ken- di repertuvarlanndan parçalar ses- lendirecek. Bir not daha; Papageurgiu'nun Gündoğarken bestelerini yorumladı- ğı solo albümü de yakında Yunanıs- tan ve Türkiye'de yayımlanacak. Gelelim konsere; bu gece sahnede başrolün kesinlikle müzikte olacağı. şovun ikinci planda kalacağını söy- leyebiliriz. Birbirini ıyi tanıyan. bol prova yapmış taraflann ortak yorum- lanndaki doku uyuşmasının sağlan- ması, Türk ve Yunan müzisyenler- den oluşan orkestranın da uyumu desteklemesi büyük olasılık. Bu açıdan. Gündoğarken dinleyi- cilerinin. grubun Leman Sam'la kı- sa süre önce yine Açıkhava Tiyatro- su'nda verdiği konserdeki aksaklık- lan, grubun esprisine hiç uymayan sahneleri, koordinasyonsuzlukları. orkestradaki aksaklıklan yaşamaya- caklannı söyleyebiliriz... Grup Gündoğarken'ın müzik ka- riyerini biz ikj bölüme ayınyoruz; ekibin on yedi yıllık birliktehğım özetleyen The Mest Of albümünün öncesi ve sonrası. Bu albümü üret- meden de son derece önemli işler çı- karmalanna karşın yaptıklannı geniş kitlelere duyuramayan grup ıçin bu Papageurgiu'nun, Gündoğarken'in beste- lerini yorumladığı solo albümü vakında Türkiye ve Yunanistan'da yayımlanacak. DİSKOCRAFİ • Bir Yaz Daha Bitiyor(1986) • Yaz Bulutlan (1988) • BirGünlükAşk (1989) • Ankara'dan Abim Geldi(1992) • The Mest Of Gündoğarken (1998) • Gündoğarken '99 (1999) • İstanbul Atina İstanbul (2000) • Oda Sıcaklığında Aşk(2001) Solo albümler: • AşkHakh (î. Şeşen-1995) • Bir Düş Gördüm (B. Şeşen-1996) albüm adeta bir dınlış anlamı taşı> or. İlhan Şeşen ile yeğenlen Gökhan ve Burhan Şeşen 1984"ten bugüne inandıklan müzik adına ödün ver- meden geldiler. Onlan Seksenler'in sonlarına doğru TRT'de bazen ço- cuklar ıçin yazdıklan şarkılannı sö> - lerken gördük, bazen de tiyatro sah- nesinde müzik üretirken. Eurovision Türkiye elemelerinde şanslannı denedikten sonra Levent Kırca'nın OlacakOkadar ının mü- ziklerinı yazıp ilk bölümlerde oyun- cu olarak da ekranda göründüler. Müzik pazanndaki serüvenleri ıse pek parlak gelişmemıştı: ilk albüm- leri Bir Yaz Daha Bitivor. Akdeniz sound'u denılen türün o dönemde sa- tabıleceği iyi rakamlara ulaşırken gruoun ıkıncı ve üçüncü albümleri il- gi görmemışti. Dördüncü albüm Ankara'dan Abim Geldi ise popun patlayıp çat- lamadığı dönemde Gibi Gibiyim ad- lı parçanın yardımıyla Gündoğar- ken'in en fazla satan yapıtı olmuştu. Ancak, grubun yapıtlannı lokal- lerde gitar ve buzukiyle dinleyenler akustik sound'la bambaşka yorum- lanan bestelerin albümlerdeki dü- zenlemelennden hoşnut değildı. Sentetık sound'un duygulan zede- lediğinı iddia ediyordu müziksever- ler. Durumdan grup üyelen de mem- nun değildi, ama düzenlemecilere müdahale etmeyı ayıp saydıklann- dan ortaya hep eksık bir sound çıkı- yordu. Sonra üç yıllık aynlık girdi araya ve grup üyeleri solo albümler üretti. İlhan Şeşen. Aşk Hakh'yı. Burhan Şeşen de Bir DüşGördüm'ü yayım- ladı... Ayrılık döneminde grup üyeleri ortak işler yapmadı ama bir 'best of albüm projesi gündemdeydi. Yenıden doğuşu destekleyecek farklı adım gerekiyordu ve grup, ku- laklarda yer etmiş besteleri Yunan müzisyen Nikiforos Metaxas'ın yö- netmenliğinde. tamamen akustik enstrümanlar kullanarak The Mest Of albümünde değerlendirdi. İlhan Şeşen'in 'eskişarküan kur- tarma operasyonu' diye tanımladığı best of. daha önce albümlerde yeral- mamış Rüzgâr adlı parçanın yardı- mıyla grubu listelenn en üst sırala- nna taşıdı. Ekip, akustik sound'un şarkılarına ne kadar yakıştığını anla- mıştı; yine Metaxas'ın başkanlığın- da bu kez Büyükada'da kampa çeki- lip birikmiş bestelerden yine akustik sound'lu yeni albüm 'Gündoğarken '99"u çıkardı. Ancak albüm Mest Of'un ilgisine yaklaşamadı. 2000'in son günlerinde sıra İstan- bul Atina İstanbul albümüne gelmiş- ti. Bu kez her şey daha planlı gerçek- leşmiş; bizce hem çalmalar, hem yo- rum hem de tanıtım açısından gru- bun en iyi albümü ortaya çıkmıştı. Grup bu yılın başında da akustik parçalardan oluşan maksi single ça- lışma Oda Sıcaklığında Aşk'la yolu- na devam etti... Prof. Dr. Rahmi Aksungur'un hazırladığı Cumhuriyet Projesi, Ekim 2001'de bitiyor Shakespeare ile dünya turu EDINBURGH (RE- UTERS) - Aktns Susan- nah York. Ingilız yazar VVilliam Shakespeare'in kadın kahramanlannı canlandınrken dünyayı terk edecek kadar kon- santre oluyor ve bu ka- rakterlerin eşliğinde ken- dini hiç yalnız hissetme- diğini söylüyor. Oscar'a aday gösterilmiş olan oyuncu. "Bu kadınlan bir arada tutan aşktır" diyor. Edinburgh Festiva- li'nde tek kişilik bir oyun sahneleyen York, 'Kle- opatra'dan 'Lad>r Mac- beth'e pek çok kadın kahramanı dünyanın dört bir yanına ulaştırmayı amaçlıyor. Klasik film- lerle uluslararası bir ün kazanan aktrisin hedefi, 'The Loves of Shakespe- are s \\bmen' adlı şovu- nu Avustralya ve ABD'ye taşımak. Profesyonellerle çalış- maji çok seven oyuncu, Elizabeth Taylor. Jane Fonda. Marlon Brando, Montgomery CHft ve Pe- terO'Toole'e karşı oyna- dı; yine de Shakespe- areın yapıtlanyla başa- nlıoldu. "Bukadınlar ta- mamen ölümsüz"1 diyen 59 yaşındaki oyuncu, Shakespeare'in kadın kahramanlanna olan tut- kusunun sonucu olarak konu hakkında bir kitap da yazmış. "Onlann en büyük farklılıklan: cazt- beleri. Shakespeare, yaz- dığı her şeyi açıklayabilir. Bu bizim mirasımız, bi- zim dilimiz." Sarah Miles ve Julie Christieyle birlikte Su- sannah York. 1960'lann fılmlerinde sıkça görülen biryüzdü. Mükemmellik arayanlar onu her zaman daha başanlı olması için zorladılar. o da bundan hoşlandı. "Rekabet ha- linde olanlara katlana- mam. Ama bir şeyler alıp veren kadın karakterleri seviyorum. Birbirinizi dinliyorsunuz." 'Tney Shoot Horses, Don't They?" fılmıyle Oscar'a aday gösterilen sanatçı, senaristlık. ya- pımcılık ve oyunculuk yaptı. Cannes, Edinburgh ve Berlin film festivalle- rinde jüride yer aldı. Ama tiyatro onun ilk gözağn- sı gibi; York da bunu ka- bul edıyor: "Orası ait ol- duğum yer." Tarflı fle suyun serüveni NENAÇALİDİS ANKARA- Milli Savunma Bakanlı- ğı'nın açtığı Cumhuriyet Tarihi Düzenle- mesi Sanat Eserleri \ arışmasında bınnci- lik ödülünü alan Prof. Dr. Rahmi Aksun- gur'un çalışması Ekım 2001"de tamamla- nacak. Türkiye'nin ilk büvük kapsamlı heykel düzenlemesi olma özelliğinı taşı- yan proje, Ankara Atatürk Orman Çiftlı- ği - Devlet Mezarlığı yanında bulunan yaklaşık bin metrekarelik bir alanda yer alıyor. Aksungur'un sanat kompozitörlü- ğünü üstlendiğı bu çalışmaya, Ayla Ak- sungur, Ömer Yavuz, Ehide Akdağ, Ulaş Korkmaz, Mustafa Yılmaz. Deniz Erol ve Ferit Yazıcı'dan oluşan bir heykeltıraş gru- bu da katıhyor. 600 ton mermerin harcan- dığı proje çalışmasının toplam maliyeti 750 milyar lira. 1919 yılı ile başlayan ilk kompozisyon. Atatürk'ün siluetini, günün belli saatle- rinde toprağa düşmüş bir Nuh gibi betım- liyor. Daha sonra kongreler. Kurruluş Sa- vaşı süreci ve en son Cumhuriyet'in kuru- luşuna kadar uzanan zaman dilımini kap- sıyor. - Belli bir konu üzerinde çahşmanın ver- diği kısıtlamanm her zaman bir zorluğu vardır. Siz Cumhuriyet Tarihi Düzenleme- si'ni oluştururken ne gibi yollara başvur- dunuz? RAHMİ AKSUNGUR - Cumhuriyet Tarihi ile ilgili olan tüm kitaplan asistan- larımla bölüştük. Bir ay gıbi bir zaman zarfı içinde tüm okuduklarımızın notlan- nı alıp birbirimıze özetledikten sonra bizi etkileyen şeylerden yola çıktık. 1919"dan Cumhuriyet'in kuruluşuna kadar geçen sürecin çok enteresan olduğunu anladık. O dönem insanlannın zaman kavramını hızlı yaşadıklannı gördük. Dış devletler- le olan ilişkiler. ülke işgali, yapılan plan- lamalar. yaşanan pazarlıklan yapan insan- lann çok entelektüel insanlar olduklarını fark ettik. Ortada birtakım popülist karşı çıkışlar var. bunlar genelde bilgisiz \eya kültürel yapısı zayıf üçüncü dünya ülke- lennde görülen tavırdır. Dolajısıyla, in- sanlann o reaksiyonel tavırdan annıp araş- tırmalar yapmalan gereknor. - Beş parçadan oluşan ve Cumhuriyet tarihini anlatan eserinizde su teması ve Atatürk'ün insancıl metinleri çok büyük bir rol oynuyor. AKSIINGUR-Metin seçiminı. şair Ta- nkGünersel Atatürk'ün insancıl söyle\- lerinden yola çıkarak yaptı. Su hayatın sembolü olduğu \ e fiziksel gerçeğini ifa- de ettiği için projede de hayat ve zaman kavramını ıyi simgeleyeceğini düşündük. Projenin ikinci safhası olan kongreleri ele alan bölümde sular akmaya başlıyor. Bu akış yeni bir ulusun yapılanmasının baş- langıcını ıfade edıyor. Bır sonraki adım Aksungur, Cumhurivet tarihi projesiyle insanlan özgür düşünmeye yöneltijor. olan Kurruluş Savaşı döneminde verilen mücadelede sular artık kaynamaya başlı- yor ve nihai hedefe Cumhuriyet'in kuru- luşu ile vanlıyor. Cumhuriyefi ele aldığı- mız parçada. günümüze kadar uzanan bir kesiti tek ve duru bir parçada anlattık. Hi- lafet, heykelin kopmuş bir parçası olarak havuzun içinde tek başına duruyor. Bura- da da dın ve de\ let ışlerinin birbirinden ay- nlması ve Cumhuriyet'in kuruluşu sem- bolize ediliyor. - Bu proje için teknolojiden yararlandı- nızmı? AKSUNGUR - Biz daha çok olayın sa- nat kısmı ile ılgileniyoruz. Durum böyle olunca, var olan bilgısayar teknolojisini kullanmayıp ortaçağdaki gibi yontmanın da bir anlamı yok. Yaptığımız maketleri dırekt bilgisayara bağlayıp yontma işle- mini yaptık. Son dokunuşlarda elin ken- dine has tinselhğinı tabii ki kullanacağız. Bu projenin sanatsal iddiası. bütün bu kompozisyonlar zincirini ele alışı ve tar- zında saklı. Konuya postmodern şekilde yaklaştık. Bu zaman zarfı içinde insanla- nn akıllannda sımge halinde kalan fotoğ- rafları bırebir kullandık. Bilınçlı seçtiği- miz bir yoldu. Sanat anlayışımda tasarım- cılık yattığı için de malzemenin ne oldu- ğu fark etmiyor, çünkü malzemenin kre- atıf imkânlannı fark etmek ve bu kreatif imkânlan sizin tasarımınıza göre kullan- mak çok kolay bir şey. Önemli olan tasa- nm. - Projede sözel anlatıma neden hiç yer vermediniz? AKSUNGUR-Projenin amacı katılım- cılığı arttırmak. Bütün bölümlerde yatay çalışarak olabildiğince yüksek ölçülerden kaçındım. Amacım yataylıkla yüksekli- ğin verdiği ezici etkiyi yok etmekti. Çün- kü bu ezici etki, baskıcı bir anlayışın ele almış tarzıdır. Projenin içinde bitmemiş heykeller var, insanlar oraları gezerken kendilerine göre tamamlasınlar istedik. Durum böyle olunca. tamamlamalar da kendı varyasyonlanna göre olacaktır. In- sanlarm kendi tasanmlannı. bizim göster- diğimiz yollar içinde oluşturmalannı iste- dik. insanlan. bu çalışmamla özgür dü- . şünmeye ve kendilerine göre özgürce dü- şünmeye teşvik etmek istedim. - Bu proje ile hangi kitleye ulaşmak isti- yorsumız? AKSUNGUR-Çocuklar. Onlann tasa- rım yapmasını istiyoruz. Büyük insanlara bazı şeyleri anlatmak zor ama çocuklar için bu böyle değil. Onlar daha duru bir görüşe sariip olduklan için. kendi yönle- nni kendileri çizebiliyor. Siz onu tasanma davet ertiyseniz o başından beri hayal ede- biliyor. Insanlann bu projeyi gelip izler- ken onu yaşamalannı istiyoruz, onun için de oturma yerleri koyduk. - Bu projenin kitaplaşma olasüığı var mı? AKSUNGUR - Bu çahşmanın kitaplaş- tırılması gibi bir talep var, fakat geniş kap- samlı açıklamalar yapmaktan yana deği- lım. Biz bize konuşurken bunların anla- tımlannı yapıyoruz fakat fazladan açılımı- nı yaptığımız zaman izleyiciye peşin fikir yüklemeye başhyoruz. Bu doğru bulma- dığım bır yol. Bir şeyi ana başlıklar dışın- da detaylan ile açmaya başladığınızda, iz- leyiciyi yönlendirmeye başlarsınız, bu da özgür düşüncenin gelişmesine mani olan bir şey. Ana başlıklann yeterli olduğunu düşünüyorum devamı izleyiciden gehneli. Björk turneye çıkıyop • Kültür Servısi - Björk, 28 Ağustos'ta pıyasaya çıkacak olan yeni albümü "Vespertine'i tanıtmak için turneye çıkacak. Üç yıl içindeki ilk turnesini gerçekleştirecek olan şarkıcıya 54 kişilik bir orkestra ve bir koro eşlik edecek. Björk, Avrupa ve Amerika'nın en iyi akustik olanaklara sahip konser salonlannı seçtiğini belirtti. Turne 18 Ağustos'ta Paris'te başlıyor. Björk, eylül sonunda vereceği konserle de Ingiliz Ulusal Opera binasmda sahneye çıkan ilk pop yıldızı olacak. Bazıları hâlâ sıcak seviyor • Kültür Servisi - Başrollerinde Jack Lemmon, Marılyn Monroe ve Tony Curtis'in oynadığı, 1959 yapımı 'Bazılan Sıcak Sever' şimdiye dek yapılan 'en komik film' seçildr Anıerikah film eleştirmenlerinin oylaması sonucu oluşturulan 100 filmlik listede 2. sırada 'Dr Strangelove' (1982), 3. sırada da 'Annie Hall' (1964) yer aldı. Listeye son 10 yıldan. aralarında 'Müthiş Dadı Müthiş Baba' ve 'Ah Mary Vah Mary'nin bulunduğu beş yapım . girebıldı. Eşzamanlı olarak Amerikan halkı arasında yapılan oylamada ise 'Porky's' adlı yapım, komik filmlerin en üst sırasına oturtuldu. İkinci sırayı alan 'Salak ile Avanak'ı 'Blazing Saddles' ızledi. Pitt ve Jackson'dan iki yeni film • Kültür Servisi - Hollyvvood'un ünlü oyunculan Brad Pıtt ve Samuel L. Jackson, yeni sezona yeni filmlerle giriyorlar. Filmlerin ortak özelliği, ikisinin de edebiyat uyarlaması olması. Brad Pitt, yönetmenliğıni Francis Ford Coppola'nın yaptığı, Jack Kerouac'ın 1950 yılında yazdığı "On the Road' adlı romandan uyarlanan filmde. Beatnik'in gerçek hayatından uyarlanan Dean Moriarty rolünde oynuyor. Samuel L. Jackson ise Bob Rafelson'ın yönetmenliğini üstlendiği, Dashıell .Hammett'uı 'The House on Turk Street' adlı kısa hikâyesinden uyarlanan 'No Good Deed' adlı filmde araba hırsızlığı olaylarına bakan bir dedektif rolünü üstleniyor. Çekimleri henüz başlamayan filmde Jackson. başrolü Milla Jovovich ve Stellan Skarsgard'la paylaşacak. Yenibinyıl Şiir'in ikinci sayısı • Kültür Servisi - Mehmet Sarsmaz'ın yayın yönetmenliğini, Osman Serhat Erkekli'nin yayın danışmanlığını üstlendiği iki aylık şiir dergisi Yenibinyıl Şiir'in ikinci sayısı çıktı. ilk sayısında 'Yenibinyıl Şiir Bildirisi'ni yayımlayan derginin ikinci sayısına Sedat Umran, Tuncer Uçarol. Eduard Möricke, Mehmet Sarsmaz, Osman Serhat Erkekli, Ahmet Günbaş. Bülent Güldal, Cengiz Kılçel, Gürel Ormancı, Sabahat Doluca, Necdet Tezcan, Alper Akdeniz, Özge Yücel ve Özlem Tek şıır ve yazılarıyla katıhyor. Muzaffer bgü'den 1 Anadolarf • Kültür Servisi - Yazar Muzaffer Izgü, yeni kıtabı 'Anadolar'ı Bilgi Yayınevi'ndan çıkardı. 1933 Ankara doğumlu emekli öğretmen Izgü, birçok roman, oyun ve öykü yazmıştır. Yapıtlanyla ödüller kazanan yazar, son kitabında küçük Amerika olmak isteyen Türkiye'nin sorunlannı dile getiriyor. Backstreet Boys dünya turunda • Kültür Servısi - Backstreet Boys grubu, daha önce planladığı ve topluluğun üyelerinden McLean'ın gördüğü alkol tedavisi nedeniyle ertelenen dünya turnesine önümuzdeki ay başlayacak. Grammy'ye aday gösterilen Backstreet Boys'un geçen kasımda piyasaya çıkan 'Black and Blue' adlı son albümü bugüne kadar 8 milyon adet sattı. Grup tarafından yapılan açıklamada, grup üyelerinden A.J. McLean'ın depresyon ve alkol tedavisinin ! tamamlandığı kaydedildi. ' Sovyet yönetmen Rostotski öldü MOSKÖVA (AA) - Sovyetler döneminin ünlü yönetmeni Stanislav Rostotski 79 yaşında kalp yetmezliğinden öldü. Filmlerinde İkinci Dünya Savaşı ve So\7etler'in yıkılışı süreçlerinde Sovyet yaşamını işleyen Rus yönetmen, Moskova Devlet Film Sanatı Enstitüsü'nde sinema öğrenimi gördü. Ünlü Rus yönetmen Sergey Einsesteın'ın öğrencisi olan Rostotski, ilk fılmini 1956'da çekti. Ülkesinde birçok ödül alan Restotski. bır köpeğin kaderini konu alan 'White Bim Black Ear' adlı filmiyle 1978'de Oscar'a aday gösterilmişti.