Katalog

9» TEMMUZ 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Ucuz turist cenneti Türkiye'yefarklı birpolitika ile bambaşka bir vİTyon kazandırmak mümkün Çözüm: Sürdürülebilirturizm Doç. Dr. Sarıışık: Ekononıi Ser\isi - Ucuz tunst cen- neti olmay ı surduren Turkı>e'de kap- sanılı bır sektorel polıtıka değışıkh- ğımn şart olduğu belırtılıyor Mev- cut turizm polıtıkalarının bolge kul- turlerıne v e çev re\ e 'bıraktığı döviz girdisi kadar zarar \erdiği' ılen su- rulurken sorunu ele alan pek çok ul- keııın çozumu sürdürökbilirturizmı teş\ık etmekte buldıığu kavdedılı- vor Turizm, bır yandan se\ındırırken bır yandan da kulturel mırasa v e çev reve verdığı zararlarla tehlıke çanla- rı çaldırıyor üeçen vıl 7 5 mıl>ar dolardovızgırdısı ılevuzlenguldu- ren bacasız sanavıden, yapılan yan- iış yonlendtrmeler ve hatalı yatınm- lar sonucu sadece 6 ay yararlanıla- bılıvor Devlettarafındanbuyukoran- da subvanse edılen sektore bugune ka- dar vapılan trılvonluk yatınmlann çoğu. yabancılann "3S" (sea, sun sand) olarak tanımladığı deniz, güneş. kumturizminı gehştırmeyeyonehk Gelışmış ve gelışmekte olan ülke- lenn hızla y oneldığı sürdürülebiHr tu- riznıdeıse. doğal sosyal. kulturel ve TIRSAB B\ŞKANI: Mevcut anlayış değişmeliEkonnmi Servisi - I ürkıve Seyahat Acentaları Bırliğı (IURSAB) Başkanı Başaran IJIUSOV. turizm sektörüne yonelık yazılarında çarpıcı bır cumleye yer verıyordu "Talep insafsızdır. sınırian aşınca>a kadar zorlar, sonra >a nitelik değiştirir >a da terk eder gjder~" Konuvla ilgılı gonışlerını atdığımi7 Ulusoy. tek turizm etkınlığıne yonelık mevcut anlayışın ölıı bır sezona ve çevre kırlılığıne yol açtığını ıfade ettı Sorunun çozumu ıçın behrlenen 11 tunzm alanının gelıştırılmesı gerektığını soyleyen Ulusoy, şoyle devam ettı "Araştırmalannnza göre. özellikle ekoturiznı. dünvada en fazla gelişnıe gösterecek turizm turieri arasında \er almaktadır. Ekoturizm için altvapının geliştirilmesi, turistik aıvın teşvik edilmcsi gerekmektedir. Pazarlama açısından da ekoturİ7nıi hedefalan bir strateji izlenmesi gerekmektedir.'" çarpık kentleşme rlsk faktoru Kıtle tunzmıne yonelık talebın bugun vuksek olduğunu ve ılenkı sureçte daha da vukseleceğını belırten Ulusoy. olumlu gorunen bu gerçeğın yol açtığı olumsuzluklara da değındı Ulusoy şoyle devam ettı "Ancak. >aşamı olumsuz etkileven her faktör. turizm için olumsuzdur. Turistik merkezterimizdeki çarpık kentleşme. betonlaşma, ikincil taril konutlannın varattığı sorunlar, turizm için risk faktorieridir. Bu gibi olumsuz gelişmeler turizmi etkilemektedir. Eko, kültür \e benzeri turizm türlerinin daha >üksek gelir getireceği. doğal ve kulturel değerleri koruvacağı ve turizm aktivitelerini ülke sathına vavacağı da unurulnıamalıdır." Tarihi dokular korunacak, gelir düzeyi artacak Türkiye'nin kazançları büyük olaeak Sürdürülebilir tunzme yonelık yatınmlar, doğa dengestnın ve kültürel değerlerın korunmasıru, geleceğı olan ve cazıp bulunan tunzm bölgelenmn yaratılmasını sağlayacak Tanhi dokulann korunması, bolgeye yonelık ilgıyı arttıracak Mevcut her değerden faydalanılması, her tür talebın karşılanabılmesı, gelır düzeyını arttıracak. Tunzm etkınlığı ve getınsı ulke çapında yaygınlaşacak Tunstık bölgelenn, her dönem zengınlığmı koruması sağlanacak. Kırlenmenın onu kesılecek. folklonk zengınlıklerkorunuyor. sek- torun 12 ay pazarlanabılır hale gel- mesıelde edılen gelırıarttınvor Oy- sa bu alanlarda dunyanın en zengın mırasına sahıp olan Turkıye'de sür- dıirülebilir turizm henuz keşfedilnıe- >i beklıvor Turkıye Seyahat Acentalan Bırlı- ğı'nın (TURSAB) yaptığı bır araştır- maya gore. furkıyede kultıır. tanh kongre. spor sağlık. dağ. v av la. uçun- cu y a!}, doğa. tema v e rekreasyon ol- mak uzere toplam 11 tunzm alanı gelıştırılmeyı beklıyor Bırbaşka araştırmavı ıse ^ntalya KentKonseyıyurütuyor Konsey.ru- nzmın çeşıtlendınlmesı ve 12 aya sağlıklı y av ılma.M ıçın. çalışmalara \ o- re halkının katılması \e teşvıklerın ıç bolgelere ka\dınlması gerektığı- nı soyluyor Yasada var ama... 1996-2000 vıllarını kapsayan Ye- dinci Beş Y ıllık Kalkmma Planı nda surdurulebılırtunzmveralıvor Plan- da. tunzmın çeşıtlendınlnıesi, karar verme aşamasında mahallı halkın katılımının arttırılması, altyapı so- runlannın hızla çozumlenmesı ongo- ruluyor 1991 yıtında hazırlanan Tur- ki>e-Akdeniz Kvlem Planı'nda ıse doğal kavnaklann ve kulturel mıra- sın korunması zorunluluğuyerahyor Bu konuda ılk adım, 1996 yılında atılıyor Karadeniz'inİvileştirilmesi \e Korunması Stratejik Eylem Pla- nı'nda eğıtım kurslan, sanayı vone- tım kuralları ve sıstematık çevresel etkı değerlendırmelenne (ÇED) ıh- tıvaç duvulduğunun belırtılmesıne karşın. bunlar hayata geçırılemı>or Tunzm belırlı bolgelerde aşırı yo- ğunlaşmasına ve kıtle tunzmıne ba- ğımlı hale gelınmesıne. teşv ıklerın yanlış yonlendınlmesı sebep oluyor Aslında Tunzm Bakanlığı. 1990 yı- lında az tanınan bolgelerdekı kultu- rel zengınlıklen tanıtma amacıyla hazırlanan ve 26 tunzm merkezı be- lırley en \ uksekPlato Projesi gıbı ça- lışmalarla, fınansmanlan doğru y on- lendırme çabasını gostenyor Teşvik yok Buna rağmen, Karadenız, Doğu v e Guneydoğu ıllennın tunzmı ge- lıştırme ve zengınhklennı duyurma çabaları yetennce teşvik gonnu>or Doğal. kulturel ve tanhı bırçok zen- gınlığı banndıran v e bozulmamış bır folklonk yapıya sahıp olan bu ıller ozellıkle tunzm açısından. ulke ve bol- ge ekonomısının atıl değerlen olma- ya devam edıyor Tunzmın 12 aya yayılabıleceğı bu bölgeler destek beklerken, maksı- mum altı ay çalışabılecek olan ver- ler. yarattıklan çevre sorunlanna rağ- men teşv ıkte en büyük payı almay ı surduruyorlar Örenyerlerineakat Hareketli bir turizm sezonu geçiren Türkive. turistlerin «ozdesi haline gelen tarihi mekânlann vanı sıra sunduğu değisik eğlence olanaklanvla da ilgi çekmeyi sürdürüvor. \.ntah,a'daki müze ve ören verlerini yılın ilk vansında 808 bin tunst zıvaret ederken Antalya \alisi Ertuğrul Dokuzoğlu. bu sayede 3 trihon 186 milyar 889 müyon lira gelir elde edildiğini açıkladı. Müze ve ören verleri içinde en fazla zharetçivi ise Aspendos Tıvatrosu çekti. Aspendos Tıvatrosu'nu 6 avda 243 bin 780, Perge oren verini 154 bin, \ntalva. Alanva ve Side muzelerini toplam 128 bin 493 turist zivaret etti. Türk turizmiıünönemlimerkezlerindenbiriolan Fcthivcdekibir otelde düzenlenen eğlence gecesinde kendilerini sahneve atan vabancı rurisder. Türk müziğinin eşliğinde sabahın ilk saatlerine kadar eğlendiler. (Fotoğraflar AA) Bayındırlık Bakanlığf nın verdiği izinler, Altmoluk'un kültürel değerlerini sarstı Imarla bozulan güzeflikEkononü Ser\isi - Çevreyı ve bolge zengınlık- lennı futursuzca kulİanma pahasına gelışen tu- nzm sektorunun yarattığı sorunlann en sıcak ya- şandığı bolgelerden bırı Altınoluk 1990'lann ba- şında zeytın ağaçlan. tda Dağı'nın efsanelen ok- sıjenı bol havasıyla bılınen belde ve çevresı. son on yıl ıçensınde buyuk boyutlarda yapılaşmayla karşı karşıya kaldı Bayındırlık Bakanlığı'nın art arda verdığı ımar ızınlerı. hem beledı\eyı altyapı sorunlan ıçensınde boğdu, hem doğal guzellıkle- n ve kulturel değerlen sarstı. hem de tanhı alan lann on plana çıkmasını engelledı Altınoluk'ta bugun ^0 bıru pansıyon. otel ve tı- can bma olmak uzeTe S5 bin konut bulunuyor Ma- hy e Bakanlığı. 1996 y ılmda aldığı bır kararla 2200 donumlük arazıyı ımara açmış Bu arazının üze- rınde yer alacak olan 2200 komıttan yuzunun ın- şası iamamlanmış durumda Goruşlennı aldığımız Altınoluk Beledıyesı yetkılılerı altyapıyı. yapılaş- nıanın hızına yetıştırememekten şıkâyet edıyorlar Tarlhln değeri son sırada Altınoluk ve çevresındekı beldelere yapılan tu- nstık gezılerde en fazla ılgı, geleneklennı koru- yan koylere. Zeus Altan ve 1da Dağı (Kaz Dağı) gıbı tanhı nıekânlara gostenhyor Buna rağmen. tanh. bolgeye yapılan yatırımlarda son su-ada bu- lunuyor Bu konuda en çarpıcı orneğı, 1988 yılın- da, Altınoluk ta bır ımar çahşması sırasında orta- ya çıkan Andandros Antık Kentı oluşturuyor 1988'de kente ılışkın ahnan ılk karar, kurtarma ka- zısının ardından ımar çalişmasının devam etmesı oldu Bolge SİT alanı oldu Zeugma'mn kadennı andıran bu karardan. Al- tınoluklulann duyarhlığı sonucu vazgeçıldı ve bolge doğal SİT alanı ılan edıldı Ancak. kazıla- rın başlaması ıçın aradan 13 yıl geçmest gerek- tı Kıtle turızmıne yonelık bu kadar yoğun yatı- nmlann yapıldığı bır bolgede. koca bır tanhı de- ğer, yıllar bo\iınca. v eşıl alan olarak anılmay a mah- kûm edıldı Türkiye turizmin MahnuıtpaşasıKataloglarnda >er alan bazı \kdeniz ulkelerindeki 3 v ıkdızlı otellerin bir ge- celik > atak fı\ atı şö>le: Ülke Fas | Italya Kıbns | Malta Mısır Romanya Tunus ' Türkiye Yugoslavya (Ortalama Fiyat (Mark) 94.2 86.2 79.6 63.9 60.6 58.1 49.0 44.7 39.0 66.1) BAHAR TANRISEVER ANKARA - Tunst sayısı artmasına karşın gehrlerde beklenen yukselışı elde edemeyen Türkiye, uyguladığı fıyatlar açısından Yugoslav y a'dan sonra Akdenız Bölgesf nın en ucuz ulkesı konumunda bulunuyor Tur operatorlennın 2001 yaz kataloglan uzennden yapılan ıncelemede, Turkıye"dekı otel fıyatlarının rakıp ulkelerdekınden yuzde 40 daha duşuk olduğu belırlendı Turkıye'ye bu yıl rekor sayıda tunst gelmesı beklenıyor. ancak tunzm gelınnın turist sayısı ıle orantıh olmayacağı vurgulanıyor Tunzm ışletmecısı Zafer Cengiz ın "turizmgazetesi. com" tçın aralarında Furkıye nın de bulundueu 9 ulkeyı kapsavan tur operatorlennın kataloglanndakı 564 otelın fıyatlan uzennden yaptığı araştırmada ılgınç sonuçlar ortaya çıktı Araştınnada, Turkıye'nın guney ve batı bolgelerındekı 2 v e 3 yıldızlı otel fıyatlannın, Akdenız Bolgesı'ndekı 7 ulkenın aynı kategondekı tesıslenne gore yuzde ^0- 40 daha duşuk olduğu saptandı Otel flyatları Araştırnıaya gore, Turkıye'dekı fıvatlar Kıbns'takı otel fıvatlarının dahı gensmde kalıyor Fas, ltalya. Kıbns. Malta. Mısır, Romanya. Tunus ve Yugoslavya'vı kapsayan araştırma. Turkıve nın Yugoslavya'dan sonra Akdenız'ın en ucuz ulkesı olduğunu gostenyor Incelemede fıyat farkının. tesısın sınıfı duştukçe daha da arttığına dıkkat çekıhyor Buna gore. 5 yıldızlı otellerde Turkıye'nın fıyatlan ortalamanın yuzde 10 altındayken bu fark. 2 ve 3 yıdızlı otellerde yuzde 40"adek yuksehyor Tur operatorlen Turkıye'dekı 3 yıldızlı otellen. ortalama bır gecelık 25- 30 marktan satarken aynı statudekı ltalya otellennı de 65-85 marka satıyor Turkıye'nın 4 yıldızlı otellerının ortalama fıyatı da Akdenız Bolgesf ndekı ulkelerın fıyatlannın yuzde 35 altında bulunuyor Araştırmaya gore. yuksek sezonda da Turk otellerının ucuz konumu surerken fıyat farkı yuzde 20 ıle 30 oranları arasmda değışıyor Ancak bu sezonda 4 yıldızlı otellerde fıyat duşukluğu yuzde 20 oranına ulaşırken 5 yıldızlı otellerde dığer ulkelerle aradakı farkın kapanması dıkkat çekıyor 'Her şey «lalıil sistemi' ülkeyi tanıttnıyor _ tZMİT(AA)-Kocaeh Ünıversıtesı Tunzm ve Otelcılık Meslek Yuk- sekokulu Mudur Yar- dımcısı Yard Doç Dr Mehmet Sarnşık, otel ve tatıl koyu ışletmecılen- nın. ulkenın daha fazla tanıtunı ıçm, son yıllar- da gelırlerını arttırma amactyla uygulamaya koyduklan "her şe> da- hil" fıyat sıstemınden vazgeçmelennı ıstedı Sarıışık, sıstemın, özellikle yabancı tunst- len, bulunduklan otel veya tatıl koy lennden dı- şan çıkarmadığını belır- terek "Her şe> dahil sis- temi, turistleri otcle ka- pattıgı için üikenin tanj- bmmayeteıü katiavı sag- lavamıyor" dedı Daha fazla dovız gırdısı ıçın tanıtımın en onemlı fak- tör olduğuna değmen Sa- nışık. şunları kaydettı "Turistler, sistem ne- denhieoğle ve akşam >•»- mekleri için otclden ÇH kamıvor. Turistik yerie- rinigezemiyor. Denizv«- \i havuzdan başka bir yere gidemiyor. Turistie- rin ülkesinde, oteBn ha- vuzunu ve vemekJerini anlatması, bu alandaki getiri arrürmak için ye- terti değil. Ojsa, turist otelde kalacağına gezse, insanlarla ilişki kurup konuksevertigimizi gör- se, belki daha çok mem- nun kalacak. (ielecekvü yine gelmek istejecek, belki de daha fazla insa- nın geunesine vardımcı olaeak. Üikenin turizm tanıtımına katkı sağtan- ması için bunlann düşü- nülmesi gerekir" Ekonomik kayıp lşletmelerın gelecek yıl yenne sezonu kurtar- mayı duşunduğunu anla- tan Sanışık. bu nedenle de hem ülke ekonomı- sme hem de tanıtımına yeterlı katktyt sağlaya- madıklannı öne sürdü. Mehmet Sanışık, yaban- cı tunstlenn ekonomik bularak benımsedıklen sıstemın. esnaf ve sanat- kârlan da olumsuz etkı- ledığını kaydederek şöy- le devam ettı Turitfm iilkeve bırak- tığı dövizden, esnaf ve tüccar gerektigi gibi pay alamıyon mağduroluyor. Çünküturist, gezdiği>er- lerde yiyeceği veva içeceğine karşüık otei- dekinden dahafazlapara ödeveceğini biu'yvr. Böy- le olunca da otelde kal- mavı tercih ediyor. Oysa vaptlan araştırmalar, turizm gelirinin vüzde 34'ünün ekstralardanol- duğunu ortaya kovmak- tadır. Her şev dahil ol- masa ekstradan da i\i para kazanıür."' Bir günde 99 uçak iniyor yüzü gülüyor MUĞLA(AA)-Dala- man ve Mılas-Bodrum havaalanlanna 1 gunde ınen uçak sayısının 99'a, tunst sayısının ıse 19 bin 893'eulaştığıbıldmldı MuğlaVahsıLütfıYi- ğenoğlu, tunzm sektö- ründekı başanlann, Tur- kıye'nın ekonomısının ıyıleşmesme onemlı kat- kılar sağlayacağını be- lırttı "Bacasa sanavi" ve "görünmejen ihra- cat" olarak rutelendmlen tunzmde. ulkeyı zıyaret eden yabancılann olum- suz ızlenımlerle aynl- mamalan ıçın tum kışı ve kuruluşlara onemlı go- rev ler duştuğunu vurgu- layan Yığenoğlu, "Du- yarhlık ve konukseverii- ğimizlc her türiü zoriu- ğu aşanz" dedı Dalaman ve Mılas- Bodrum havaalanları yetkılılen de her ıkı ha- vaalanmda uçak ve yol- cu trafığının "sevindiri- dboyuta" ulaştığını ıfa- deemler Yetkıhler,tem- muz ayının ıkıncı yansın- da dünyamn çeşıtlı kent- lerınden Dalaman ve Bodrum-Mılas havaalan- lanna 1 gunde ınen uçak sayısının 99'a, tunst sa- yısının da 19bın839'a ulaştığını behrterek tem- muz ayının başından bu yana her ıkı havaalanına toplam 1281 uçak ıle 215 bm 422 tunstın gınş yap- tığını bıldırdıler Yetkıhler, temmuzayı- nın 22 günlük dönemm- de havayoluyla gelentu- nst sayısında geçen yı- lın aynı dönemıne göîe yuzde 37'lık artış kay- dedıldığıne dıkkatı çek- tıler Muğla ve yöresıne bu yılın 6 aylık döne- mınde. hava ve denızyo- luyla toplam 618 bin 16 turist geldığıne ışaret eden yetkıhler, "Bu tu- ristlerin 342 bin 272'si Dalaman. 182 bin 287'si Müas-Bodrum havaaian- lan, diğerleri de deniz- yoluvla Türkiye"je giriş yapn" dedıler Toplusözleşmede uyuşmazlık THY greve doğru tstanbul Haber Servi- si - Hava-Iş Sendıkası. Türk Hava Yollan'nda (THY) 18 donemtoplu ış sözleşmesının uyuş- mazlıkla sonuçlanması ûzenne, 31 Temmuz'da grev tanhını açıklaya- cak Sendıka Genel Mer- kez Yonetım Kurulu adı- na yapılan yazılı açıkla- mada, toplusözleşme gö- rüşmelennın 11 Temmuz 2001 tanhmde uyuşmaz- hkla sonuçlandığı, taraf- sız arabulucu raporunun hazırtanarak teblığ edıl- mesıyle bırlıkte yenı bır sürece gınldığı beurtıldı Sendıkanm yasa gere- ğı 6 ışgunu bekleyeceğı ve bu surede de bır an- laşma sağlanamaması halınde, bır sonrakı 6 ış- gunu ıçınde grev karan alacağı ve 60 gun ıçınde de bu karann uygulama- ya dönüştürülebıleceğı behrtılen açıklamada şöyle denıldı "Ülkemizin içinde bu- lunduğubuzor koşuüar- da uyuşmazhğm masa- dasonuchuıdınlmasıiçin sendikamız bugüne ka- darolaganustüga>TCtsarf etmiştir. Ancak grev ka- ran alınıpasıküktan son- ra bütün şartlar değiş^ miş olacaktır. Bir grev söylentisininbilenasılre- zervasvon iptallerine yol açtığı bilinmektedir. Bu nedenle eğer uvıışmaz- lık işverence ısrarla sür- dürülürse. bu kayıptann sorumiusu kendüeri ota- caktır. Çünkü sendika- mız, vasalann gerektir- diğiprosedürlere uymak zorundaduf