Katalog

CumhuriyeC İmtivaz Sahibi: Berin Nadi GenelYayınYonetmenı: tbrahim Yıldız % Yazıışlen Müdürü. Satim Alpaslan 9 Soıumlu Müdur Fikret Ükiz • Haber Merkezı Müdürü Hakan Kara Istıhbarat Cengiz Yıldırım • Ekonomr Özlem Yüzak 9 Kultur Handan Şenköken 0 Spor. Abdülkadir > ücelman 9 Makaleler. Sami Karaören • Duzeltme Abdullab \azıcı • Bılgı- Belge Edibe Buğra • Yun Haberlen Mehmet Faraç 0 <\vrupa lemsılcısr Gûray Öz Yayın Kurulu İlhan Selçuk (Başkan). Orhan Erinç. Hikmet Çetinkava, Şiikran Soner, İbrahim YÎldız, Orhan Bursalı. Mustafa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balba\ Ataturk Buhan No 125.Kat -t.Bakanlıklar-AnkaraTel•4195020(7haO. Faks- 4195027 0 îzmır Temsılcısı Serdar Kıak. H Zıya Bh. 1352S 23Tel 4411220. Faks 44141 P0AdanaTemsdcısı Çetin Yiğenoğlu, Inonu Cd 119 S No 1 Kat 1. Tel 363 12 11. Faks 36? 12 15 Müessese Müdürü Erol Erkut 0 Kdordınator Ahmet Korulsan 0 Mu- hasebe Büient ^ ener 0 Idare Hüseyin Gürer 0 Satış Fazilet Kuza MED> A C: • Ydnetım Kurulı Ba^kanı - üenel \ludur Cülbiı Erduran # Koordınator Reh: l^ıtman #üenei Mudur't ardımcısı SevdaÇoban lel *14 ır 53 51395 SO-sl?*WW>l.|-alü> 513846.' ^ a\ınıla\an \e Ba^an: \ enı Cıun Haber Aıan1 ;!, Basın \ e "1 aşıncıiık ^ ^ IUA.KJŞI < ad w 41 CaŞaloğlu 3433-1 İManbul PK :4h • Sirkeu 34435 I Tel 10212)51205 (I5ı2ıı hatı Faks IO212I5I'i>5 15 www.cumhun\et com.tr 25 TEMMUZ 2001 İmsak: 3.55 Güneş: 5.46 Öğle. 13.18 Ikindi: 17.12 Akşam. 20.36 Yatsr. 22.18 Sıcak ayıları da bunalttı • BERLİN (REITERS)-Dünyanın tüm kuzey ülkelerinde görülen aşırı sıcaklardan Almanva da nasıbini alıyor. Almanya'da hava sıcaklıklarının 30 dereceyi geçmesi en çok Berlin Hayvanat Bahçesi'ndeki kutup avılarıru rahatsız etti. Soğuk ülkelerden getırilen avılar günlerini ha\ uzlarda geçırerek serinlemeye çahşıyor. Kadınlar gidenek şişmanlıyor • GAZİANTEP(AA)- tstanbul Ünıversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Anabılım Dalı Ögretım Üvesi Prof. Dr tlhan Satman. yaşamı kısaltan bır hastalık olarak kabul edılcn obezitenın (şışmanhk). salgın gibi yauldığını söyledi. Her lüOTürk erkeğınden 13 ünün.her 100 kadından da 30"unun obez olduğunu ifade eden Prof. Dr Satman. "Kadınlar, ba>kı altında \e hareketsız > aşamayı tercih ediyorlar" dedı Dünya'ya döniiş ertelendi • CAPECANAVERAL (AA) - Uluslararası Uzay Istasyonu"ndakı (UUİ) göıe\ ını tamamlayan uzay ınekıgı Atlantis'in Pûn\a"ya dönüşü, '»ağanak yağış yüzünden bugüne ertelendi. Uçuş kontrolörleri. Atlantis"teki 5 astronotu getırmek için yerel saatle dün gece (TSl bu sabah) yeni bır gırişimde bulunacaklannı söylediler. Nelson Mandela prostat kanseri JOHANNESBURG (AA) - Güney Afrika'nın eski De\ let Başkanı Nelson Mandela"ya (83) prostat kanscn teşhisı konulduğu ve kendisine 7 hafta süre\ le radyoterapı tedavısi uygulanacağı bildırıldi. Mandela'mn hayatı tehlıkesınin bulunmadığı belirtilerek kansenn ilen düzeyde olmadığı kaydedildı. Açıklamada. prostat kansennın düzeyı nedeniyle Mandela"ya kemoterapi uygulanmasına ya da ameh) at yapılnıasına gerek görülmedıği de belirtildi. Formda olmak daha önemli • Y\4SHLNGTON (ANKA) - İnsan sağlığının korunması ıçin. kılo \ crmekten çok formda olmanın önem taşıdığı belirtildi. Dallas"taki Cooper Enstıtüsü Araştırma Müdürü Steven Blaırbinlerce kışiyı kapsayan araştırmanın sonuçlanna ilışkın bilgi verirken daha önce kalp hastalıklan ve şışmanlık konulannda yapılan ı;aİ!şmalarda formda olmanın bir faktör olarak gÖ7 ardı edildiğini belirttı. Buna karşın, araştırmayı değerlendiren uzmanlar. araştırma \enlerinin sağlam olduğunu belirtmekle birlikte "'Hem fonınla, hem ince olmak daha iyıdır" dıyor. Küresel ısınma sonucu sıcaklığı -25 dereceye düşen Arjantin 'de 16 kişi ölürken İran sıcaktan kavruluyor Bizibuhavalarmahvediyor \era gazı etkisine bağlı olarak dünyada ürkütücü meteorolojik sonuçlar yaşanıyor. Hava sıcaklarımn ani değişimi sonucu insanlar yaşamlarını kaybediyor. Uzmanlar çıkış yolu olarak Kyoto Protokolü nün bir an önce 'sulandırılmadan' yaşama geçirilmesini gösteriyor. Haber Merkezi - Son günlerde dünyanın çeşitli bölgelerinden ilginç ve ürkütücü meteorolojik olaylarla ilgili haberler geliyor. Kımi yerde aşın sıcaktan can kayıpları olurken bir başka bölgede mevsimsiz bır kar fırtınasında insanlann yaralandığını öğrenıyoruz. Öncekigün Ispanya'nın Melilla bölgesinde hava sıcaklığı, birkaç dakika içinde tam 17 santigrat derece yükseldi. Bilim adamlannı şoke eden olay bir süre sonra tekrarlandı. Aynı saatlerde Suudi Arabistarfın kavurucu sıcağından kaçmak için dağlık Asur bölgesinde piknik yapan 75 kişi, çıkan kar fırtınasında yaralandı. Arjantln'de sıcaklık -25 derece Dün de Pakistan'da şıddetli yağışlar nedeniyle meydana gelen selde ölü sayısının 200'e yaklaştığı haberi geldi. Öte yandan, Chicago'da aşın nem ve sıcaktan 9 kişi hayatını kaybetti. Amerika kıtasmın güney yansındaki Arjantın'de ıse sıcakhk -25 santigrat dereceye kadar düştü ve 16 kışinin Ölümüne yol açtı. Tüm bu olaylann art arda gelmesi. akıllara "Doğa insanoğluna bir mesaj mı vermeye çahşıyor" sorusunu getirdi. istanbul Teknik Ünıversitesi Meteorolojı Bölüm Başkanı Selahattin tncecik'e göre. tüm bu sıradışı hava hareketleri, Bonn'daki İklim Zirvesi'nde sulandınlarak da olsa kabul edilen Kyoto Anlaşmasf nın mücadele etmeyi öngördüğü küresel ısınmayla bağlantılı. Kyoto Anlaşması'yla aşağıya çekilmek istenen sera gazı salınımlan, özellikle Küresel ısınmanın etkileri İran'da daha belirgin. Son üçyıldır süregelen aşın kuraklık nedeniyle güney bölgelerde göller kuruyor. Kuruyan Maharloo gölünde şimdi sular yerini kalın birtuz tabakasına terk etmiş. Verel halk tuz topla\arak geçimini sağlıyor. f Fotoğraf: AA) de karbondıoksıdın salınımı, iklim değişikliğine yol açıyor. İklim değişiminin mantığı ise beklenmedik mevsimlerde beklenmedik hava hareketlerıyle karşılaşabileceğimizi gösteriyor. Bu hareketler. Suudi Arabistan'daki gibı yaz ortasında kar fırtınası da getirebilir, Arjantin'deki gibi öldürücü şiddette kışların yaşanmasına da yol açabılir. Tüm farklı iklim olaylarmı küresel ısınmayla bağlantılandırmak doğru olmasa da sera gazlanyla ciddi bir mücadeleye girişilmediği sürece, normal biçiminde yaşanması gereken me\ simleri farklı yaşamaya, kışlarımızın ve yazlarımızın şekil değıştinnesıne hazırlıklı olmalıyız. İklim değişikliğinın bılımsel açıklaması ıse şu şekilde özetlenebilir: Atmosferin kurallarına uymayan ve endüstrinin, yani insanoğlunun yarattığı aşırı gaz salınımlan, düşey sıcakhk profillerini değiştiriyor. Sonuç olarak. hava olaylannın üretildiği merkezlerin bölgeleri değişiyor. Örneğin Akdeniz'de doğan bir hava hareketı, normal rotasından çıkıp farklı bır yol ızleyebilıyor. Böylece dünyanın beklenmedik bır bölgesıne anormal bır hava hareketi gıdebılıyor. Kyoto'nun öneml İTÜ Meteoroloji Bölüm Başkanı Incecik'e göre. iklimdeki değişimin insanlann hayatlannı olumsuz biçimde etkilemesi, sera gazı salınımlarının azaltılması yönünde harekete geçmeye yanaşmayan hükümetlere baskı unsuru oluşturabilir. Örneğin küresel ısınmayla ciddi bir mücadeleye girişen Avrupa Bırliği, bir türlü Kyoto Anlaşması'nı onaylamaya ikna edemediği ABDyı sera gazlannı azaltmaya yöneltebilir. Güneş şizofreniden koruyor ANKARA (AA) - Avustralyalı bır bilim adamı- nın tezine göre, şubat ve nisan aylan arasında doğan kişüerin şizofreni hastası olma riskı artı- yor. Bild der Wissenschaft dergisindekı haberde. Avustralya'mn Brisbane kentindeki Queensland Şizofreni Araştırma Merkezi'nde görevli bilim adamı John McGrath'in, şizofreniye yakalanma riskini, anne karnında alınan güneş ışınlarıyla ılişkilendirdiği belirtildi. McGrath, şubat ve ni- san aylan arasında doğan yaklaşık 60 mılyon ın- sandan 6 milyonunun şizofreni hastası olduğu sonucuna varan bir istatistik üzerinde araştırma yaptı. Anne karnındaki son aylann beyin gelişı- mi açısından çok önemli olduğunu kaydeden McGrath. karanlık kış aylanna denk gelen bu dönemde, bebeğin güneş ışınından yeterince fay- dalanamadığmı söyledi. Sigara içme lOyıldaha fazla yaşaCHICAGO (.\A) - Bilim adamlan, 10 yıl fazla yaşa- yabilmenın sırnnı bilimsel olarak çözdüklerini bil- dırdi. Şımdiye kadar sağlıklı beslenme, egzersiz yapma ve sigaradan uzak durma sayesinde ömrün uzadığını bıldiklerinı kaydeden uzmanlar, yeni araş- tırmayla. bu sayede ömrün ne kadar uzatılabileceği- nı saptadıklannı açıkladı Calıfornia Ünı\ersitesı uz- manlanndan Dr. Gary Fraser ve arkadaşlan tarafın- dan 34 bın kadın ve erkek arasında yapılan araştır- ma. 1976 yılında başladı. Araştırmada, hepsi 30 ya- şın üzennde olan deneklerle ilgili her türlü kişisel bilgı kullanıldı. Araştırma sonucunda, sağlıklı besle- nen, egzersiz yapan v e sigara içmeyen kişilerin 5 ila 10 yıl daha fazla yaşayabildikleri belirlendi. Uzman- lar, sağlıklı beslenme, spor yapma ve sigaradan uzak durmanın uzun yaşama katkısının üçte iki, genetik etkinın ise üçte bir oranında olduğunu açıkladı. Modanın baskenti paris'te gelecek kışın modası tanıtılıyor Karnaval gibi bir defile Paris, yazın ortasında gelecek kışın modasını tarutıyor. Paris Sanat Yüksekokulunda yapılan defılelerde 25 tasanmcı çeşitli ürünlerini sergiledi. Bunte'nin haberinde ta- sanmlar şöyle anlatılıyor: DİOf: Baklava desenlı ceket üzerindeki renkli işlemeler dikkat çekici. Satenden egzotik bir etek ve vücudun etrafına dolanarak oluşturulmuş bir bluz. Kostümün alt kısımlarmda sayılanıayacak kadar çok incik boncuk var. EmaniMBİ UngarO: Tasanm doğunun ağırlığmı taşıyor. Payetlerle bezenmiş çi- kolata rengı uzun bir elbise, lame kumaştan altın işlemeli bir pardesü, yine altın ren- gi sivn uçlu ayakkabılar, bel ve bilekte gümüş takılar. Versâce: Pembe kumaştan oluşan elbisenin behnde kürk bır kemer var. Dız üstü eteğın ucundan astar bir parça görünüyor. Ayakkabılar yine pembe. Elbise beldeki kemerle ortada birleşiyor. İneklerin sütü niçin beyaz? ANKARA (AA)-Merak ettığınız ama yanıtı için nereye başvuracağınızı bilmedığiniz 'abes' sorulannız için artık bir ansiklopedi var. "Yeşil ot \iyen ineklerin sütleri niçin bevazdır", "İnsanlar neden tokalaşır", gibı iüzumsuz' bılgıler bır kitapta toplandı. Tamer Korugan'ın kaleme aldığı 'Lüzumsuz Bilgiler Ansiklopedisi'nde, 146 aykırı sorunun yanıtı yer ahyor. Kitapta yanıtı verilen abes sorulardan bazılan şöyle: "Bozuk paralann kenan niçin ürûlhdır?', "Niçin kurşunkalemkrin çoğu alügen ve san renkte olur?", "Gazeteler enine niçin düzgün yırölmıyor?", "Canun arkasında güneşte bronzlaşabilir mi>iz?", "Erkek bebeklerin giysileri neden mavidir?", "tngilizcede hindiyc niçin Turkey deniliyor?", "Atietler niçin saat yönünün aksine koşuyurlar?", "Suyun altında niçin bulanık görürüz?", "Niçin hıçkınnz?", "Niçin gıdüdaruyoruz?", "Elektrik telkrine konan kuşlar niçin çarpılmıyorlar?" SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN ABD'ye Helikopter Resti!..' Jim Landos (yoksa Londos muydu?) bir Yunan gü- reşçisi, profesyonel. zamanının ünlülennden; 'Di- narlı' Mehmet, güçlü kuvvetli bir Anadolu pehlıvanı; gün geçmez ki gazetelerimizde, bu ıkisının rekâbeti üze- rine, bır haber, bir yorum, çıkmamış olsun: Atina'da kapışacaklar; yok hayır, istanbul'da: 'Dinarir sürekli meydan okuyor; Jim Landos. yoksa sakat mı, vs. vs. 30'lu yıllar, Venizelos / İsmet Paşa dostluğu. ilkokul öğrencileriyiz, bizim hıcranımız farklı: o cikletlerden, ni- ye Yunanlı'nın renkli kartlan çıkıyor da, 'Dinarirnın çık- mıyor? Sanınm ithal -ihtimai ingiliz- malıydı, btzim drajele- re hiç benzemez bir nefâset. meyve râyihalı, çiğneme- si lâtif, fakat pahalıydılar; çocukluk işte, ağzıyla kuş tut- sa, Türk pehlivanının ingiliz -ya da Amerıkan- cikletin- deyeralamayacağını, henüz kestiremıyoruz; yerli ma- lı cikletlenmizden ve çikolatalarımızdan biriktirdiğimiz, 'Istiklâl Harbi Manzaralan' ileoyalansakya!.. En ıtibar- lı resım, 'Kocatepe'de Mustafa Kemal Paşa'. en az beş kartla değiştirilebiliyor: ama hiç unutmadığım, as- la unutamayacağım. imâlât-ı Harbiye'nın Sılâh Fab- rikası'nda, tomatezgâhındaki çocuklar... Evet, çocuklar. sekiz dokuz yaşlannda, başı fesli, ön- lerinde mermi yığını; suratlarında. onlara bol gelen bir muharebe ciddiyeti! Yanlış hatırtamıyorsam, ılk görü- şümde bizçocukların dalstiklâl Harbi'ne katkımızol- masından. hesapsız bir gurur ve ıftıhar duymuştum; Ankara'daki askeri fabrikanın, taş bınasına ait resmi görünce de, ağır bır yürek ezikliği: vakûr ve sağlamdı, 1akat ne kadar yoksul!.. Bilirmisiniz, Anadolu halkı bu 'Cumhuriyet'i, o yok- sulluklardan yaratmıştır; ekmeğine. gözyaşını katık 6uGTcfv.. Cumhuriyet doğuran ateş sofrası... Aynı fotoğraflar (yoksa benzerlen mı?) 'Müdafaa-i Hukuk Dergisi'nin (Temmuz 2001. Antalya) say- falannda. karşıma çıkmasınlar mı? Tam da Savunma Sanayii'nde, 'ulusal teknoloji' mecburıyetinden söz et- mek niyetiyle, kaleme davrandığım bir anda; çok uzak- larda kalmış hatıralardan, yanmış barut, odun duma- nı, askertütünü kokuları; kırmızı kurdelâlı İstîklâl Ma- dalyalan ve imâlât-ı Harbiye malı. kıhçlar ve süngü- ler taşıyarak!.. Tesadüf bu kadar olur: ıster misiniz. o Kuva-yı Milliye 'amelesini' ve 'hayırlı' çalışkanlıkları- nı, rahmetle yâd edelim... "...Ankara'da ordunun ihtiyaa için imâlât-ı Harbi- ye faaliyete geçince, çalışacak ustalara ve yardımcı- lanna ihtiyaç duyulmuş; işte bu sebebten, istanbul 'da- /a'Tophane talebelerini, Karadeniz yoluyla gızlıce An- kara 'ya getirmiş; Ankara 'dan elı işeyatkın gençleralı- narak, ordunun ihtiyaa karşılanmaya çalışılmış..." Kimler mi onlar? Adetâ. Nâzım'ın 'Kuva-yı Milliye Destanı'ndan, bırbap: "...Demırhane'de, Kemal Hak- kı ve 'Tatar' Arif / Çelikhane 'de, Talât Usta (Kansı Al- man) I Haddehane'de, 'Tatar' Rrfat ve Ekrem Usta / Sıcak Kısım'da (Pres ve Döküm Atölyesi) Boşnak' Aziz ve yardımcfsı, 'Kaptan' lâkabıyla tanınan, Mus- tafa Nalbur / Bakım'da, Ihsan ağabey " Neler mi demişler? Mustafa Nalbur, lâkabı 'Kap- tan', aldı sözü; bakalım ne dedi: "-...Demirhane, tar- lanın ortasına kurulmuş birhangardı. Bizlergelen de- mirierden süngü, kasaturayapandık. Demirve çelikbul- mak çok zordu; köylerden saban demiri, pulluk bıça- ğı toplanırdı; onlardan süngü, üzengi, nal, kasatura vs. yapardık. Bazen, hiç ara vermeden, günlerce çalıştı- ğımızolurdu..." Aldı sözü, Demirhane'den Kemal Hakkı, bakalım ne söyledi: "-...bize birkaç defa, Fransız/ardan silah ve cephane çaldırdılar; ozaman Karakol Cemiyeti var- dı. OrdukuruluncabiziAnkara'yagetırdiler. Karade- niz üzerinden geldik: yohuluğumuz çok uzun ve ma- ceralıoldu, çoğu zaman yürüdük. Ankara'dabaş/mız- daustalarvardı. Toplan tamir ediyorduk. O zaman in- gilizler toplann kamalannı almışlardı. Toplara kama yapmaya başladık, toplar bıraz yola girdi. Bu sefer top mermisisıkıntısı var. Ruslardan mermilergeldi, fa- kat bizim toplara girmiyor; mermileri tornalara bağla- yıp, üzerlerinden talaş alıyorduk, çok tehlikeli işti: 1557/kya da "\Q5'likdoİu mermiyi, tornadan geçirmek çokzordu; çokdikkatliçalışmakgerekiyordu..." (a.g.d., s.13/14) Dolu top mermisini tornadan geçiriyor, üzerinden ta- laş alıyorlar1 bu ne demektir, hayal gücünüz kavrama- ya yetiyor mu? Bir kıvılcım, torna dahil, herkesı ve her şeyı, havaya uçurabilir. Türkiye Cumhuriyeti, işte bu 'ateş sofrası'ndan geliyor. Avrasya Platformuna bir adım daha mı? (~\ sebebten midir nedir, 'Atak Helikopterleri Prog- \J ramı'na dair şöyle bir haber, birkaç gün sonra - 19. sayfasında da olsa- bir gazetemizde yer alabiliyor: 'Türkiye'nin ABD'ye Helikopter Resti I ABD'n/n 50 taarruz helikopteri üretimi için, 'Şartlı veririz' uyarısı- na, tepkı gösteren Genelkurmay, Bell ftrmasıyla gö- rüşmeyi kesti!.." (Milliyet, 16 Temmuz 2001) Bunun önemli sonuçları olabilir, zira... "...Washing- ton'/a anlaşma sağlanamazsa, ihalede ikinci gelen Rus/İsrail modeli helikopterin, alımı gündeme gele- bilir"; buysa, Türkiye'nin 'Avrasya Platformu'na bir adım dahaatması anlamınagelir; nedenini sorarsanız, o önceden bılıniyor: "...Genelkurmay FMS şartının kabul edilmesi ha- linde, yerlı savunma sanayiinin gelişemeyeceği; alınan hetikoptehenn, başta Kıbns olmaküzere -ABD'n/n onay- lamadığı bölgelerde- kullanılamayacağı endişesini ta- şıyor..." (a.g.g.) Haksız mı? O 'ateş sofrası'ndan gelenler, çekilen on- ca azâbı ve sıkıntıyı, nasıl unutabilirier? Türkiye'ye ya- pılan, 'reva-yı hak' mıdır? http://www.prizma.net.tr/AILHAN http://www.bilgiyayınevi.com.tr./ailhan Faks/0-212/26019 88