Katalog

14 TEMMUZ 2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA CJM\\_JW UlfJ-J. / ekonomirqcumhuriyet.com.tr 13 HTO'dankriz jyartsı • LZMİR (Cumhuriyet) - tzmir Ticaret Odası tZTO) Yönetim Kurulu Başkan Vekıh Akın İCazançoğlu, siyası ıstikrarsızlık, tutarsızhk ve kerhen destek görüntûlennin îkonomiye yeni knzler slarak geri döndüğünü oelirtti. Kazançoğlu, dolann son bir haftada IL karşısında yüzde 20 değer kazandığını, faiz aranlannın yemden 3 tıaneli rakamlara fırladığını, ekonomideki zarann bilançosunun iki tıaftada 25 milyar dolara ulaştığını belirterek ilkeli ve ilen görüşlü yaklaşımlar bekledıklerini kaydetti. SPK yast* amna DözdKti • ANKARA(AA)- Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) yastık îltında bekleyen tasarruflan ekonomıye kazandırmak için îahşacak. SPK, Türkiye'de 14 ilde, yurtdaşında ise Türklerin yoğun olarak yaşadığı bölgelerde eğitim ve bilgilendirme çahşmalan yapacak. Yurtdışındaki çahşmalar, Dışişleri Bakanhğı ve Diyanet Işlen Başkanhğı aracılığıyla yürütülecek. Proje ile Türkiye'de 10 milyar dolan, yurtdışmda ıse 25 milyar dolan bulduğu tahmin edilen tasarruflann ekonomıye kazandınlması ımaçlanıyor. Tanm Bakan at konusunda ttfialı • KAYSERİ(AA)- îanm ve Köyışleri Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp, Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesindeki Uzunyayla bölgesinin kuracaklan tesis ile at yetiştincıliğınde dünya lideri olacağını, Türkiye'nin at ihraç eden bir ülİce haline geleceğini bildirdi. Gökalp, bu çalışmanın özel sektörle lanm Bakanhğı'nın ;ntegrasyonu olacağını belirtti. Önal: Piyasalar derin değil • BURSA(AA)-Devlet Bakanı Recep Önal, îkonomıde yaşanan sıkıntının, piyasalann sığ Dİmasmdan kaynaklandığını söyledi. Önal, "Bütün olaylar oiyasadaki sığlıktan ıtaynaklanıyor. Bu ledenle piyasalar en ufak öir spekülasyondan îtkilenebiliyor" dedi. Arjantin destek anyor • BUINOSAİRES [AA) -Küresel düzeyde nali pıyasalarda /atınmcılar, dikkatlerini, \rjantın'de hûkümetin, nuhalefetle yapacağı ve larcamalarda kısıntıya gidılmesini içeren jrograına destek iağlanmasını içeren görüşroelere çevirdi. \r)antın'de hûkümetin iış borcun ödemesi için şüvence vermesine <arşın.ABDve Asya jorsalsnnda, krizin diğer jelişnKkte olan ülke jiyasajnna iiçranasınden endişe îdiyorir. Körfezbanjc'n • tSTANBUL(AA)- DoğusGrubu dkiy îankajdan Osmanlı 3ankas. ile ıCörfeiank'nın 3İrleşresine ilışkın ıazırWar sürüyor. Dsmau Bankası'nın Dlağaıistü Genel "turuh. 30 Temmuz'da oplara;ak ve devir iözlesıesı taslağını jnaybacak. Siyasiler sorumlu davranmazsa Türkiye uzun süre üçüncü dünya ülkesi olarak kalacak Güven oluşturtnak zorunhı • Ülkedeki ekonomik durumun ciddiyetinin kavranması gerektiğini dile getiren Temel Atay, artık denizin bittiğini ve siyasi çıkarlarm bir kenara bırakılması gerektiğini vurguladı. Ekonomi Servisi- Koç Hol- ding üst düzey yönetıcisi Te- mel Atay. iki knz sonunda Türkiye'nin, tarihinin ekono- mik açıdan en kötü dönemle- rinden binnı yaşadığını söyle- yen Atay. "Karşı karşıya ol- duğumuz problem bir güven probiemidir. Ülkeye ve ekono- mi yönetimine olan güvenin hızla yeniden tesis edilmesi zo- runludur" dedı. Siyası çıkar- larm bir kenara bırakalması gerektiğini savunan Atay, si- yasilerin sorumlu davranma- ması durumunda Türkiye'nin uzunca bir süre üçüncü dün- ya ülkesi olarak kalacağını vurguladı. Temel Atay. Koç Hol- ding'in Nakkaştepe'deki mer- IC PIYASA YUZDE 20 DARALDI S Koç Topluluğu'nda satışlar ilk alü ayda TL bazmda yüzde 9, dolar bazmda yüzde 13 düştü. Buna karşın 780 milyon dolarlık ıhracatla, ihracat yüzde 70 arttı. •^Geçen yıl 224 milyon dolarlık yatınm yapan topluluk, bu yıl ilk 6 ayda 152 milyon dolarlık yatırmda kaldı. Düşüş yüzde 32. »^Tofaş Fabrika ile Tofaş Oto birleşti. 17 şirket iki çatı altında toplandı. «^Tofaş, 6 ayda 51 bm adet otomobille 237 milyon dolarlık ihracat yaptı. Yıl sonu ihracat hedefı 112 bin araba ve 793 milyon dolarlık ihracat. ^Ford Otosan, Gölcük fabrikası faaliyete geçti. Yeni Transit modeli piyasaya çıktı. ^Koçbank NV Frankfurt Şubesi açıldı. Türkiye'de 4 yeni şube ile şube sayısı 91'e yükseldi. Banka risk almadan büyümeye devam edecek. ı/Dayanakh tüketim mallannda ilk 6 ayda 224 milyon dolarla yüzde 3 artış yaşandı. Yıl sonu 509 milyonluk satışla yüzde 21 'lik artış hedefleniyor. •^Koç Holding'in piyasa değeri 1.8 milyar dolar. kezınde düzenlediğı basın ve kamuoyunu bilgilendirme toplantısında yaptığı konuş- mada. Türkıye"nın çok ciddi bir krizin ıçıne sürüklendiği- ni. şartların son derece olum- suz hale geldiğini ve ış âlemi- nın bu durumdan önemli öl- çüde etkılendığını anlattı. IMF ile yapılan anlaşma gereğince uygulanmakta olan ekonomik programla 2000 yı- lında bırçok başarılı sonuç alınmasına rağmen siyasi ka- rarlılığın azalması ve yapısal reformlardaki gecikmelerin. bir güven bunalımının doğ- masına ve ciddi bir knze gi- rilmesıne neden olduğuna ışaret eden TEMEL Atay, ekonomınin can daman olan bankacılık sektöründekı kro- nik yapısal problemlerın de burada etkili olduğunu ve kri- zin daha da derınleşmesine yol açtığını vurguladı. Kriz sonucu ülkenin fakir- leştiğine ve kurumlann zayıf- ladığına dikkat çeken Atay. krizin atlatılması için güven sağlanmasının zorunlu oldu- ğunu dile getirdi. Desteğimiz sûrflyor Krize neden olan kronik so- runları üretmeden tüketme alışkanlığı. popülist politika- lar. kamu kaynaklannın siya- si amaçlar için kullanılması, kamu sektöründeki verimsiz- lik ve savurganlık, yolsuzluk, usulsüzlük ve kayıt dışı eko- nomi ile yeterince mücadele edilmemesi ve devletin iç ve dış borç darboğazına sürük- lenmesi olarak sıralayan Atay, bütün zorluklarına karşın programa desteklerinin sür- düğünü anlattı. Knzden hızlı çıkışın reel ekonominin bır an evvel can- landırılmasıyla sağlanabile- ceğini vurgulayan Atay, krizi aşmak için yapılması gere- kenlen de şöyle sıraladı: "Otomotiv, beyazeşya, in- şaat gibi bazı lokomorif sek- törlerde canlanmayı sağlaya- bilmek için vergi oranlan dü- şürülse dahi artan talepten dolayı devletin vergi geliri art- tınlabilir. Üreten kesimin Ozerindeki ağır vergi yükü- nün bir lasmı mutlaka kayıt dışı ekonominin üzerine kay- dınlmalı. Finans sektörünün yeniden yapılandınlması, re- el ekonominin canlandırü- masuıı sağlayacak bir diğer önemli faktör." GRUBA BAĞLI6 ŞİRKET BÎR ARAYA GELDİ Otomotivde Koç imzası Koç Grubu'nun otomotiv hizmetleri şirketi Otokoç, 9 ilde, 14 servis merkezhle faaliyete geçti. Ekonomi Servisi - Dokuz il- de faaliyet gösteren Ford Oto- san ürünlerinin satış ve satış sonrası hizmetlerini sunan Koç Grubu'nabağlı 6 şirket, otomo- tiv sektöründeki güçlerini Oto- koç Otomotiv Ticaret ve Sana- yı A.Ş. adı altında birleştirdi. Ankara ve Konya şubelerinde gerçekleştirilen denetimler so- nucunda ISO 9001:2000 Kalite Belgesi'ni alan Otokoç. Türki- ye'de otomotiv sektöriinde bu belgeyi almaya hak kazanan ilk şirket oldu. Koç Grubu'na bağlı Standart Motor, Otokoç, Ege Oto, Toro- to, Otomotor ve" Kuzey Motor- lan şirketlerinin birleşmesiyle doğan Otokoç, yenilikleri ve farkh anlayışıyla perakende sa- tış, filo satışı, servis, yedek par- ça, 2. el satışı, kredi olanaklan, aksesuar satışı, sigorta danış- manlığı gibi birçok hizmeti tü- keticisine sunmayı hedefliyor. Otokoç Genel Müdürü Cenk Çimen yaşadıklan değişimi an- latırken hizmet kavramının li- derliğini ve öncülüğünü üstlen- diklerini söyledi. Interaktif servisi de bulunan Otokoç; lstanbul, Ankara, Iz- mir, Adana, Antalya, Samsun, Konya, Eskişehir ve Kütahya'da 16 noktada hizmet veriyor. YılmazKamköyımlu Tütün Yasası 'nı savunurken Tarım Bakanı Gökalp üstü kapalı sitem etti: Tütün yakıldıysa suçlu köylü değilEkonomi Servisi - Tanm ve Köyişlen Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp bakanlığının hiç tütün yakmadığını belirterek "Yakü- mışsa, bu hata köylünûn değil- dir. Tütün alanlannı sınıriay an, köylülüğü tütünden çeken de Tarun ve Köyişleri Bakanlığı değadir" dedi. Özelleştirmeden sorumlu Dev let Bakanı Yılmaz Karakoyunlu ise stoklanmış olan tütünün yakılmasının söz konusu olmadığını söyledi. Tütün Yasası ile ilgıli dün bir basm toplantısı düzenleyen Karakoyunlu, en son 1994 yı- lında tütün yakıldığını belirtti. Yılmaz karakoyunlu, "Şu anda elimizde bulunan tütün stoklan 500 bin ton civannda- dır. Türkiye'de sigara endüstri- si ve ihracaü birlikte düşünül- düğünde 180 bin ton tütün ih- tiyacınuz \ardır" dedi. Tütün alımı nedeniyle oluşan görev zarannın 2 katrilyon lira olduğunu söyleyen Karakoyun- lu. kalıtesız ürünlerin Tekel'e Tütün Yasası geçerse ekicilerin topraklanndan atılacağı ifade edildi 5OO bin aile tehlikedeDtYARBAKIR(CunıhurivetBürosu) -Tek Gıda-îş Sendikası Diyarbakır Şu- be BaşkanıCemal Doğrul, Tütün Yasa- sı'nm onaylanması halinde Türkiye'de 500 bin ekici ve aüeleri ile birlikte mil- yonlarca insanın topraklanndan sökü- lûp atılacağını söyledi. Doğrul, Cum- hurbaşkanı AhmetNecdetSezer'in has- sasiyet ve duyarlıhkla TMMB'ye geri gönderdiği yasanın, tekrar çıkmaması gerektiğini vurguladı. Cemal Doğrul, Tûtün Yasası olarak bilinen 4685 sayı- h yasanın Cumhurbaşkanı Ahmet Nec- det Sezer tarafmdan onaylanması halin- de Türkiye'de bulunan 500 bin ekici ve ailelerinin mağdur olacağını belirtti. Sezer'in karan se\indirmişti Sezer'in veto karannın Tekel çahşan- lan tütün ekicileri tarafmdan memnuni- yetle karşılandığını ifade eden Doğrul, veto gerekçesinde beürtilen hususlar üzerinde sendika olarak yıllardır dur- duklannı, ancak yönetenler tarafindan bu feryadın duyulmadığını kaydetti. Yar sanın onaylanması halinde ahernatif bir ürün üretme şansı olmayan tütün ekici- sinin sahipsiz bırakılarak, sefalete mah- kûm edilmek istendiğini anlatan Doğ- rul. •'Geri bırakdmış bölgemizde bulu- nan tütün işlermelerinin kapatılmasıyla insanlanmızmazolangelirleritamamıy- la yok olacak" dedi. Balkonlara baz istasyonu yasağı geldi ANKARA (ANKA) - Baz istasyonlan düzensizliği bitiyor. Cep telefonu baz istasyonlannın kuruluşu ve işletilmesine ilişkin esaslan bir yönetmelikle belirleyen Telekomünikasyon Kurumu, baz istasyonlannın balkon ve teras gibi herkesin ulaşabileceğı yerlere kurulmasını yasakladı. Okul ve hastane gibi kuruluşlara olan uzakhklanna da standartlar getirildi. Telekomünikasyon Kurumu'nca hazırlanan yönetmeliğe göre baz istasyonları. Telekomünikasyon Kurumu'nun, radyo ve televizyon vericileri ise RTÜK'ün vereceği izinlerde yadaonayh yatınm planında belirtilen bölgelerde ve sayıda kurulabilecek. evlere kafa tutan Türkfirması îzmit'te bir firma Japonya, ABD, Almany a ve Fransa'da büyük fırmalann ürettiği dijital fotoğraf baskı makinesi üretimine hazırlanıvor. POLY FORM Yönetim Kurulu Başkanı Sabahattin Sertçetin, sadece Japonya, Almanya, ABD ve Fransa'da üretilen Sertçetin, "Biz bu cihazı ABD'li alsın diye üretiyoruz. Fuji ve Kodak gibi firmalaria rakibiz" dedi. Sertçetin, cihaz için 350 bin dolar yatınm yaptıklannı kaydetti. satılması nedeniyle stok dağla- n oluştuğunu belirtti. Tanmda çok başlılık ve da- ğınıklıktan yakınan Tanm Ba- kanı Gökalp ise "Bakanhğımız, tütün eidm alanlannı beiuien- mesi, ekimin yönlendirmesi, kalite ve standardizasyonunda \ok. Böyle bir bakanbkta görev \apüğun için biz bakanhk ola- rak hiç tütün yakmadık. Bir yerde de tütün >^küıp yaküma- dığını bilmiyorum. Yakıldıysa da ihracattaki beceriksizlik ne- deniyle yakılmıştır. Türkiye'de üretilen tütün 185 bin tondur ve bu pazarlanmahdır." dedi. Üç dev Tekel'e talip Yılmaz Karakoyunlu, aynca, özelleştirme kapsamına alın- dıktan sonra 3 büyük sigara de- vinin Tekel ile ilgilenmeye baş- ladığını söyledi. Karakoyunlu, bu şirketlerin Alman Reemst- ma, lngiliz Imperial, Fransız ve Ispanyol firmalannın ortaklaşa teşkil ettikleri birmonopol olan Altadis fırması olduğunu bil- dirdi. Karakoyunlu, bu yasayla birlikte bu üç sigara devini da- vet edeceklerini ve Tekel'in özelleştirme hedefleri çerçeve- sinde kendileriyle görüşecek- lerini kaydetti. Faaliyet raporu • Kân 80.8 trihon lira. Önceki yü 58.7 trilyon lira zarar açıklamışü. H Avrupa'nın en büyük 30 alkollü-alkolsüz içki ve dünyanın 5. sigara üretici firması arasında yer alıyor. • 98 miryon dolarhk tütün ihraç etti. • GSMH'ye katkısı da 800 trilyon lira. • Toplam vergi ve fon gelirleri içinde TEKEL'in pajı yüzde 4 J. • 500 büyük firma sıralamasında üretimden satışlar sıralamasında 10. tŞÇİNtN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Çember Daralıyor Özal yaşasaydı, televizyon ekranından parma- ğını uzata uzata sözünü ettiği, model olarak uyma- mızı istediği mucize (!) ülkelerin tümünün bizimle birlikte kriz üstüne kriz yaşamaktan döküldukleri- ni görseydi durumu nasıl açıklayacaktı. Dün televizyon kanallarından ister siyasetçi, ıs- terse ekonomist, işadamlan olsunlar Arjantin krizi- nin Türkiye'ye yansıması sorusu yöneltilenler, sinır- li sinirli "Bizimle ne ilgisi var?" yanıtını verirlerken Arjantin'in küresel ekonomiye bağımlılık boyutlan- nın bizimkinin çok üstünde olması gerçeğine sığı- nıyorlardı. Yani Özal'dan bu yana onların istedikle- ri mucizeleri gerçekleştiremediğimiz, onlar kadar hızlı özelleştirmeler yapıp yabancı sermayeye açı- lamadığımız için, bizim krizin daha hafif kalacağı- nı anlatmaya çalışıyoriardı. Onlann savunmalan ile yatıp kalkıp, dinozortuk- lanmızla onlann reçetelerine ayak uyduramadığı- mıza şükretmeliydik. Ama yine de krizden çıkış için, noktası virgülü ile IMF'nin, Dünya Bankası'nın dayatmalanna ayak uydurmalıydık. Hükümet ek mektubunu hazırlamış, IMF'nin kızdığı noktalarda çark etmiş, ikinci dilim kredilerin kararı çıkmıştı. Gerçi ikinci mektubun kapısını açan görünürde Telekom yönetimi, büyük olasılıkla perde arkasın- da ağırlıklı bankalar operasyonunun, son el konu- lan bankalann kamuya maliyetlerinin, ikinci dilim kredilerden epeyce yukanda olması gibi bir gerçek- lik vardı. Olsundu. Nasılsa biz toplum olarak dillen- dirilen bol srfıriı rakamlann anlamlannı algılamak- tan çok uzaktık. Gelecek para günübiıiik, ödeye- cegimiz daha ağır bedeli uzun dönemli. IMF'nin iyi niyeti, kurtarma reçetelerinin uygulan- dığı bütun ülkelerin başlarını krizden kaldırama- malan gerçeği karşısında ciddi ciddi, üstelik bede- li ödeyen yoksul Güney'de değil sadece, zengin Kuzey'de de tartışılmaya başlandı ya, bizim IMF'- ci koronun savunma güdüleri ateşlendı. Türkiye'ye dayatılan reçetenın, bizdekı çarklann döndunülebil- mesi için eksiksız uygulanması zorunluluğu oldu- ğunu yineleyıp durmaktalar. Oysa Financial Times bile eski Dünya Bankası Asya Bölgesi Baş Ekono- misti Oktay Yinal'ın, IMF'nin bızde uygulamakta olduğu programa zehirzemberek eleştirisini yayım- lamak zorunda kalıyor. Hükümet tam teslim istenilenlerin tamamını ye- rine getiriyor, para karan çıkıyor, bızde göstergeler tepetaklak gitmeye devam ediyor. Merkez Banka- sı programının çok üstünde döviz satmak zorun- da kalırken, döviz olması gereken ölçülerde düş- müyor. Borsa toparlanamıyor, faizler düşmuyor. Para merkezleri yine Arjantin krizi ile bağ kurmak zorunda kalıriarken semiaye cephesinin asıl uze- rinde durduğu hukümete yönelik guven bunalımı. Piyasalann hükumete güven duyamadıkları için to- parlanamadığı savlanıyor. En çok vurgulananlar da Telekom yönetiminde hükümet, özellikle MHP'nin bıldiğini okumaya kalk- ması, sonunda yapılmak zorunda kalınanlar için zaman kaybedilmesi. Hatta IMF, Dünya Bankası demedikleri halde bizimkiler, Cumhurbaşkanı'ndan dönen Tütün Yasası'nı bile gerekçe yapıyorlar. IMF reçetesi, niyet mektubunun bütününun çok doğru ve ekonomi çarklarını döndürmeye yönelik olduğu savlarında çok katılar. "Tütün, şekeryasalan ile günlük ekonomik çark- lann işlemesindeki tıkanıklık arasında doğrudan ne ilişki var?" diye bir soru sorsanız kıyamet ko- puyor. Taban fiyatlan ile bütçe deliği arasındaki iliş- kiye yönelik rakamlardöktürülüyor. Siz, "lyide, kö- tü işleyen bir destekleme politikası ile, en sıkı tü- tün tüketicisi olan Türkiye'nin kendi ürettiği tütün yerine, köylüsünü aç bırakarak yabancı tütün ve tekeline mahkûm edilmesinin ekonomik bedeli ne?" diye masum bir soru sormaya kalktığınızda yanıtlan hazır "IMF'nin mektubunda sadece taban fiyatı ile desteklemenin kalkması var. Yabancı te- kellere pazan açmak, tütün üretiminde Türkiye pa- zannı yabancılara peşkeş çekmek, bizim siyaset- çinin kendi zaafı. Meclis'ten yasayı IMF değil, hü- kümet ve pariamenterler çıkardı." Çok doğru da, Telekom yönetimindeki isimler için, "sistem işlemez" diye çamura yatan IMF, Dün- ya Bankası, Türkiye'ye bedeli çok daha ağır, çark- lan çok daha boyutlu durduracak, yabancı tekele açılma karanna neden onay veriyor? Hiç de iyi niyetli olmayan bir amaçla, Türkiye'nin gerçek, uzun dönemli ekonomik çıkartan umurun- da olmaksızın Telekom yönetiminin oluşumunun yabancı tekellere açılmayı zorlayabileceği, Tü- tün'de ise yabaricı tekellere açılım sağlandığı için olmasın sakın?.. sukransonerta yahoo.com Lilly îlaç Ticaret Şirketi Krize karşı yatırıma devam Ekonomi Servisi- Eli Lilly and Com- pany'nin Türkiye'dekı kuruluşu olan Lilly llaç Ticaret A.Ş krize karşın yatınmlarını arttırma karan aldı. Kriz döneminde hıç- bir ilacının, imalatına, ithalatına veya satışma kısıtlama getirmeyen Lilly pazar payını nı- san aymda yüzde 2.6'ya, sermayesıni 20 milyon dolarlık artışla 98.4 milyon dolara, ça- lışan sayısını ise 307'ye çıkarttı. Dünya üzerinde 73 ülkede birimi bulunan Lilly'rün Uluslararası Operasyonlar Başka- nı Dr. Loranzo Talla- rigo, bu tür knzlerle başka ülkelerde de karşılaştıklan için de- neyim sahibi oldukla- nnı belirtti. Türkiye'nin güçlü bır ekonomiye sahıp olduğunu söyleyen Tallarigo, krizin kısa sürede atlatılacağını dile getirdi. 'Türkiye iyi pazar' Dr. Tallarigo. bunu yabancı yatınmcıların da anlayacağını ekle- yerek Türkiye'nin, ürünlerinin satışa su- nulduğu 179 ülke ara- smdailk 10'agirdığıni ve dolayısıyla Türkiye pazannın kendilen için önemli olduğunun da altını çizdı. Yüzde 75'iyerli ola- rak üretilen. 41 sunuş bıçimınde 18 beşerı ilaç . 8 sunuş bıçimın- de 5 veteriner ilacıyla Türkiye sağlık sektö- riinde hizmet veren Lilly önümüzdeki gün- lerde yeni ilaçlarla fa- aliyetini arttırarak sür- dürecek.