Katalog

13 T~EMMUZ 2001 CUMA CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(â cumhuriyet.com.tr "A<lım Alice Bonnard. Insanlan sevnmiyorunı. Beni huzursuz ediyor- lar_"' Yatılı okulundan aynlıp yaz ta- tili dolayısıyla kalacağı aılesinin ya- ıına, taşradaki çiftlik evıne dönen, yaşırKİan fazla gösteren, çok gelış- miş, sorunlu-sivılceli ergenlik döne- mi ge^rginliklerini yaşayan genç kız kahravrnanımn bu sözleriyle başlıyor "Une Vraie Jeune Fille". 1999 un, tartışrnalara yol açmış, popüler ero- rik-pornografik denemesi "Roman- ce"la tanınıp kabul gören Fransız ka- dın yazar-yönetmen Catherine Bre- illat'nın. yıllardır gızli bir sansüre tabi tutulmuş, 1975 tarihlı İanetlT ilk filmi "Une Vraie Jeune Fille". "İlk. Sevişme" adıyla seyrettiğı- miz, Fransa'da ancak geçen yıl gös- terime çıkanlabilen "Une Vraie Je- une Fille - Tam Bir Genç Kız", yıne heryaz mevsiminde salonlan doldu- rarak gelenekselleşen seks filmlen sürecine girdiğimizi de hatırlattı bi- ze. Vaktiylegörüp aklımızda kalmış "36Fillette-GençKjz"adlı (1988), biraz otobiyografimsı, ilgınç filmiy- lemimlediğimiz, 1947 doğumlu se- narist yönetmen Catherine Breillat, kitap yazan, kalemi kuvvetlı, kame- rası da gelecek vaat eden bir femı- nistti 1980'liyıllarda. Zamaniçınde giderek, film ya da kitap olsun bü- tün eserleriyle, yaygın erkek egemen ideolojinin iyice karşısında yer alan Breillat, 1990'h yıllann başında Is- tanbul'a gelıp festival jürimızde de görev almıştı bir kez. Ve genç kız cinseltiği keşfeder... Genelde konu edindiğı kadının kimliğini, cinselliğini araştınp sor- gulayan 'rahatsızedici' fılmleryap- tığı, çeyrek yüzyıllık sinemacılığı- nınyanı sıra romanlar, senaıyolarda yazan Breillat'nın, birkaç yıl önce intihar eden oyuncu arkadaşı Chris- tine Pascal'ın anısına adadığı olay- fılmi "Romance", Parisli çekıcı il- kokul öğretmeni Marie'nin (Caroli- ne Ducey) 'ahlaksız' hikâyesiydi. Beraber olduğu kasıntı aktörle yata- mayınca inanılmaz tensel serüvenle- re yelken açıp 'Altın Aletli İtalyan - Rocco Siflredi'nin de aralannda bu- 'Romance'ın yönetmeni Catherine Breillat'nın 25 yıllık ilk filmi gösterimde eiııseDilv diyarmda SUNGU ÇAPAN Charlotte Ale\andra, "Ayna ayna, söyle bana, benden güzeli var mı bu dünyada" dercesine soyunup dökünüyor fılmde. Une vraie Jeune Fille / Yönetmen, senaryo: Catherine Breillat / Kamera: Pierre Fattori / Müzik: Mort Shuman / Oyuncular: Charlotte Alexandra, Hiram Keller, Rita Maiden, Bruno Balp, Georges Gueret, Shirley Stoler/Fransa 1976. lunduğu, zevk verme ustası, baştan çıkancı ve tecavüzcü birtakım er- keklerin seks nesnesine dönüşen, sa- do-mazo türünden sapıklıklara ma- ruz kalan, finalde de doğurduğu be- beğiyle boy gösteren, Marie'nin seks arayışlan üstüneydi "Romans". Genelde kabullenilmiş çift anlayışı- nı değiştirip kadınla erkeğin rolleri- ni tersyüz edip pervasızca bir açık saçıkhğı öne çıkararak Emmanuel- le'lerden O'nun Hikâyesi'ne, Befry Blue'Iara uzanan Fransız yapımı erotik filmler kervanına katılan "Romance"!. 25 yıl öncesinden ha- berliyor " Une VraieJeune Fille -İlk Sevişme", konusundan temalanna. 'içses'li anlatımmdan malum organ, kıl, tüy görüntülenne dek. Yenı yeni keşfettiği cinselliğine kafasını takmış, buluğ çağından ka- dınlığa geçiş sürecinin sorunlany- la-sancılanyla dolmuş taşmış, orga- nına kaşık ya da şişe sokup külotsuz gezen, fırsat buldukça kendini tat- min edip salgısıyla aynaya adını ya- zan. selesine bir acaip oturduğu bi- sikletiyle erkeklere göz siizüp bede- nini sergileyerek hızarhaneyle liman arasında teşhircilık yaparcasına sü- rekli dolanan, lise sondaki Alice'in hikâyesinı anlatan "İlk Se\işme"yi, kendi romanı "Le Soupirairdan uyarlamış Breillat. Alice (Charlotte AJexandra), aşk- la nefret, zevkle utanç, cinsellikle aile, arzuyla ahlak, okulla evi arasın- da kalakalmış, erkeklerden nefret e- den. ayna karşısına geçip sokak ka- dını gibi süriip sürüşriiren, süslenen, fettan ama öptürmekten öteye git- meyen, kütür kütür bir genç kız. Kame notlanm değiştiren, yaza öz- gü, iğrenç sinek kâğıtlan asılmış ana-baba evinde olmaktansa arka- daşı Martine'le plaj sefası yapıp sü- rekli delikanhlarla kinştırmayı arzu eden, geceleri günlük tutan, sıkıntı- lı Alice, beyazperdeden gelıp geçen en cüretkâr, gözü kara yeniyetme- lerden. Annesıni aldatan tombul ba- basıyla (Bruno Balp) ilişkisi de bir garip. Gözünü alamadığı hızarhane- deki yakışıklı Jım'e (Hiram Keüer) ancak lsviçre'den doğunı kontrol ha- pı getirttiğinde 'verecek' olan fettan Alice'in öykiisü, acaba bir kesik mi var dedirten, Jim'in ölüsünün bu- Iunduğu anlaşılmaz bir sonla biti- yor. Rahatsız edici bir 'bomba' "Romance^la aynı dönemde "Parfait Amour - Kusursuz Aşk" ad- lı 1996 yapımı eski bir filmi de si- nemalanmızda gösterilen, biri gü- zel, öteki şişman ıki kız kardeşin cinsellik arayışlanna ve çekişmele- rine ilişkin son filmi "AMaSoeur"ü de yakında göreceğimiz Breillat, ka- merasını sürekli 'kaduı libidosu'na tutmaya azimli besbelli. 1975'e göre şoke edici ama bu- gün için aşılmış, kimi itici görüntü- lerle bezeli. külodunu ayağa indirip gezen Alice'in öykiisü, bu yönetme- nin dünyasını, yaklaşımını çeyrek yüzyıl öncesinden örnekliyor. 01- dukça rahatsız ve tedirgin edici bir ilk film, biraz amatörce çekilmiş bir 'geç kalmış bomba' niteliğindeki "İlk Sevişme", Breillat'nın cüretkâr sineması hakkında yeterince fikir veriyor. Kadın bakış açısından ve sa- nat filmiyle 'porno'yu harmanlaya- rak çekilmiş bu filmi son tahlilde başanlı saymasak da, baştaki ailenin kahvaltısı, Alice'in yanında oturan sapık tipin mastürbasyon yaptığı lu- naparktaki bugi vugi sekansı ya da ana-kızın tavuk kesip tüy yoldukla- n bölüm gibi kimi akılda kalan sah- nelere de dikkat çekerek, "İlkSeviş- me rı nin beylik deyişle yine de me- rakhsına çekici geleceğini belir- telim... Hoşça vakit geçirten, hajıf, yeni bir Amerikan eğlenceliği Meşum kadın Liv Tyler olursaJewel adındaki, her erkeğm aklını başından alacak kadar güzel, belalı bir kadın (Liv Tyler) yüzünden işini gücünü. evini barkını kaybedip iki cinayete de kanşan Randy (Matt Dillon) çareyi, ruh doktoru ya da papaz gibi davranarak müşterilerini rahatlatan profesyonel bir kiralık katile (ÎVlichael Douglas) başvurmakta bulur. Randy'nin çalıştığı bann müdavimlennden ve uzaktan yakını olan, kamçılı. meşin giysıli, bağlamalı. sevişme oyunlanna düşkün. hıiekâr, çapkm avaıkat Carl(Paul Reiser) ve cinayet soruşturan, ölmüş kansının üstüne kadın tanımamış polis Dehling (John Goodman) de dayanılmaz Jevvel'in cazıbesine kapılınca ortaya bir kez daha, 'fettan kadınlann erkekler üzerindeki gücü'nü örnekleyen, 3 erkek gözünden anlatılmış. Hollyvvood yapırru, yeni bir kara kornedi çeşitlemesi çıkmış. Bertolucd'nın 'Çalınan Güzeflik'iyle 1996'da oyunculuğa başlayan, yıllann One Night At McCool's / Yönetmen: Harald Zvvart / Senaryo: Stan Sedel / Kamera. Karl Walter Lindenlaub / Müzik: Marc Shaiman / Oyuncular: Liv Tyler, Matt Dillon, John Goodman, Michael Douglas, Paul Reiser, Richard Jenkins / ABD 2001 (Medyavizyon). rock stan, Aeorosmith'in solisti Steven Tyler'ın masum kızı Liv Tyler'ı bir seks bombasına çeviren 'Onunla Bir Gece\ reklam filmi- video klip çekerek sivrilen, Harald Zwart adındaki. Hollanda-Norveç kökenli yeni bir Amerikalı yönermenin 'ilkfîlm'i. Aynı hikâyenin 3 farklı bakıştan anlatıldığı 'Onunla Bir Gece', haylaz esprılere dayalı mizahı, eski Hollyvvood reçetelerine farkh bakmaya çalışan gırgır senaryosu, düzeyli oyunculuğu, Marc Shaiman'ın müzıkleri ve özellikle 'hem melek hem şeytan' olabilen Liv Tyler'ıyla nispeten hoşça vakit geçirten bir eğlencelik sayılabilir sonuçta. Fiziği ve oyunuyla eski. bildik meşum kadın klişesine yeni bir soluk estiren Liv Tyler'ın lokomotifi olduğu filmde Matt Dillon'dan John Goodman'a, Paul Reiser'den Michael Douglas'a kadar rüm kadro oldukça gayretli \e sevimli. Kısa bir rolde. yaşlandıkça babasını andıran, bu kez saçlannı da Elvis gibi taramış Michael Douglas'ın yapımcılanndan biri olduğu 'Onunla Bir Gece'. ahşılmış deyişle fazla bir şey beklemeden seyredilecek, hafif, sabun köpüğü gibi bir güldürü. Öncelikle Liv Tyler hayranlan için. Liv Tyler, alışdmışuı tersine bu kez dayanılmazbir seks bombası. İZLEYİCİ GÖZÜYLE ERDAL ATABEK Sıcak çikolata sever misiniz?Bir gün hiç ummadığınız biçimde "doğumda kanştınlan bebekler" olayını yaşamış olduğunuzu öğre- nirseniz neler hissedersiniz? O gü- ne kadar anneniz bildiğiniz kadın- dan kuşku duyduğunuzu, babanıza dikkatle bakıp "acaba babam değü rai?" diye ıçinizden sorduğunuzu düşünür müsünüz? Çocukluğu- muzda bizim evlerimizde de kar- deşlerimize "seni Çingenelerden aldık" türünden şakalar yapardık. Kardeşimiz kuşkuyla hepimizin yüzüne bakar, birden kendini boş- lukta hisseder, ağlamaya başlardı. Köksüzlük ağır bir kayıptır. Hiç- bir yere bağlı olamamak. nereye tutunacağını bilememek, boşluk- ta kalmak. bilmediği bir yere doğru kaymak. "SıcakÇikolata" bu duygula- n işleyen bir film. Yönetmen Claude CabroL genç bir kızın kişıliğinde böyle bir kimlik bunalımını anlatıyor. An- nesinin bir arkadaşının "doğumda kanştı- nlan bebekler*' olaymı anlatmasına tanık olan genç kız Jeanne Pollet (Anna Mougla- Hs), ünlü bir piyanistın çocuğuyla kendısı- nin "kanştınunakuşkusu T> yaşandığını öğ- renir. Kendisi de piyano çahiıakta ve bir ya- nşmaya hazırlanmaktadır. Merakını yene- meyerek ünlü piyanistın evine gider ve ün- lü Andrei Polanski (JacquesDutrone) ile ta- nışır. Piyanistın eşı olan Mika da kendisini çok iyi karşılar. Söz konusu olan "kanşan bebekler olayı", piyanistın ve Mika'nm oğ- lu ile yaşanmıştır. Genç kızın piyano yanş- masına hazırlandığını öğrenen piyanist, ona yardım etmeyi önerir. Böylece aralannda bir bağ doğar. Piyanistın eşi olan Mika, genç kızı çok iyi anlamaktadır. Sonradan kendisınin de anne babasının başkalan olduğunu anladığı orta- ya çıkacaktır. Kendisi de köklerini yitirmiş biridir. Bu ağır kaybı, eşi olan ünlü piyanis- te yalnız kendisinin sahip olduğu duygusu- na tutunarak telafi etmeye çalışmaktadır. Bunun için de eşine çok yakın olanlan "sı- cak çikolata"nın içine koyduğu "uyku Oa- d-benzodiazepin" ile zehirleyerek ortadan kaldırmaktadır. Burada da oyun nasıl oyna- nacaktır. Film dar bir kadro ile "kimlikler ve kişi- likler üzerine kurulmuş bir senaryo^yu iş- lemektedir. Duygusal boşluklar, bu boşluk- ların neyle ve nasıl doldurulacağı gibi psi- kolojik öğeler başanyla işlenmektedir. Film polisiye filmler kategorisine sokuluyor a- ma. kanımca psikolojik öğeler ağır basıyor. Izlenmeye. anlaşılmaya, düşünülmeye de- ğer. Oyunculann seçimi, Mika (Isabelle Hu- pert) rolünde kendini başanyla gizleyen ka- dın, duyarlı ve bildiklerini susarak saklayan piyanist, önemli kişilikler çizıyor. Başanlı bir Avrupa filmi. Avşa Ulusal Film Festivali başlıyor • Kültür Servisi - Bu yjj sekızıncısı düzenlenecek olan Avşa Ulusal Film Festivali 18-22 Temmuz tarihleri arasında yapılacak. Festivalde belgesel ve kısa metrajlı filmlerin yanı sıra bu yıl vızyona girmış olan uzun metrajlı filmler de yer alacak. Etkinlik kapsamında bu yıl uzun metrajlı filmler dalında 'Komser Şekspir'. 'Hemşo", 'Fillerve Cimen'. 'Güle Güle", 'Çökertme'. 'Dansöz'. 'Ölüm Peşimizde', 'KınkZar'. "Yaralı Kurt'. "Ağaçlar Ayakta Ölür', 'Kötü Kedi' ile 'Benim Karımdır' filmleri gösterilecek. Belgesel Filmler dalında 'Nemrut". 'AraF. 'Hicaz Demiryolu', 'Anadolu Selçuklu Çini Sanatı', 'Ateş Çiçekleri - Iznik Çinisi", 'Çağdaş ' Nasrettin Hoca' ve İstenmeyenler' isımli yedi çalışma izlenebilecek. 'Bir Zamanlar Türk Sineması' başlıklı sıyah beyaz nostaljı filmleri "*ü çerçevesinde 'Yeşıl Köşkün Lambası', 'Çeşme ^ Meydanlı Alf. 'Ağlayan Kadın', 'Hedefte İki "! Kişi', 'Sevda', 'Şepkemin Altmdayım*, '* 'Aşklann En Güzeli' ile 'Mekânsız Kurtlar' yerî 0 alacak. Festival kapsamında ınıza günleri ve '^ performanslar da gerçekieştirilecek. v •ıcf rt? İJ m 3" tm Depremzedelere yardım konseri • SAN JOSE (AP) - Şarkıcı Marc Anthony. M Lauryn Hill ve Luther Vandross. 29 Temmuz'da^ San Jose'de El Salvador ve Hındistan fi; depremlerinde yakınlarını ve malvarlıklannı ı v yitiren depremzedelere yardım etmek amacıyla'^ bir konser düzenleyecekler. Konsere aynca ^ ünlü sitar sanatçısı Ravi Shankar'ın kızı ';"' Anoushka Shankar da katılacak. Geçen ocak ve ıJ şubat aylannda Hindıstan ve El Salvador'da »; meydana gelen depremde 20 bin kişi yaşamını yitirmiş ve 1 milyon kişi de evsiz kalmıştı. Michelangelo'nun deseni satıldı • Kültür Servisi - Geçen yıl lngıltere'de bir kütüphanede bulunan Michelangelo'ya ait bir desen, müzayedede 5.9 milyon sterline satıldı. Sanatçının kahverengi mürekkeple çizdiği 'Yas Tutan Kadın' adlı deseninin. Sotheby's müzayede evinde gerçekleştirilen satışta 8 milyon dolara alıcı bulması bekleniyordu. 1494 ve 1504 yıllan arasında çızildiği tahmin edilen desen, Michelangelo'nun başyapıtlarından biri olarak görülüyor. TÜPk filmlerine destek • STRASBOURG (AA) - Danımarka'nm başkentı Kopenhag'da toplanan Eurimages sA temsilcileri, Tayfun Pırselimoğlu'nun filmi ile uo birlıkte 13 Avrupah ortak yapım için toplam 4.6 milyon euro tutannda maddi yardım yapmay ı ;r> kararlaştırdı. Eurimages. Ömer Kavur'un -xj yönettiği 'MeleklerEvi'nin Bulgaristan'da j-b dağıtımmı yapacak Vadı Van Kns şirketine. Nuri Bilge Ceylan'ın yönettiği 'Mayıs Sıkıntısı'nm Danımarka'da gösterımini r"1 sağlayacak Posthus Theatret şirketine ve Ferzar»o§ Özpetek'ın yönettiği "Cahıl Periler'in ı?? Slovakya'da dağıtımmı üstlenen VValter Nittnaus; i| isimli şirkete maddi destek verecek. Eurimages, !jg Irfan Film Ticaret'e. Dominıque Deruddere'nin T}3 yönettiği 'Everbody Famous'ın, Spot Film şirketine ise Patrice Chereaıf nun 'Intimacy' adlı fılminin Türkiye'deki dağıtımmı üstlendikleri için maddi yardım sağlayacak. Pearl Harbor'a yas yasağı • Kültür Servisi - Sınema tarihinin en pahalı yapımlanndan 'Pearl Harbor'ın Japonya dağıtımcısı. filmin Ehime Maru olayında ölen kişılerin ailelerinin yaşadığı şehirde gösterime gırmeyeceğinı açıkladı. Ehime Maru adlı Japon balıkçı teknesi, geçen şubat ay ında Greenville adlı Amerikan denızaltısının su yüzüne çıkmasıyla batmış, olayda 9 kişi ölmüştü. Dağıtımcı şirket. filmi gösterime sokmanın. ölen kişılenn ailelenne saygısızlık olacağı görüşünde. Havvaii'de bulunan Amerikan deniz üssüne yapılan saldınyı anlatan filmin, 14 Temmuz'da Japonya*nın tüm şehırlerinde gösterime girmesi planlanıyordu. / n Ancak 9 Şubat'ta Uvvajıma'da meydana gelen V/,| ve bir ABD denızaltısının su yüzüne < yükselmesı sonucu 9 Japonun hayatmı kaybettiği denız kazası. film şırketinin planlannı bozdu. <a m O Jrt A JÎV. :n BUGÜN • FRANSIZ KÜLTÜR MERKEZİ nde saat 21.00 de Charles - Tricok İkilisi'nuı performansı gerçekJeşecek. (244 44 95) • RUMELİHİSARTnda saat 21.00'de Sertab Erener'ın konseri izlenebilir. (454 15 55) •6İ