Katalog

18HAZİRAN 2001 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA 17 Hayret avcıhğı "31 Mart Olayı" kıtabının yazarı Prof Dr Sına Akşın, tanhı roman yazdığını ılerı suaıp "tanhte bıJınen, genel kabul gormuş gelışmelen, yonımlan tersyuz etmek" ısteyenlen "hayret avcısı" olarak nıtelıyor "Bırgelenek oldu Yakın gecmışte omeklerını görduğümüz, Inonu Savaşı'nın onemsız, Bandırma Vapuru'nun da transatlantık gıbı olduğunu savunarak, bılınen gerçeklenn tam tersını ılen sürerek ortaya çıkmak Bu ılgı çekıyor ve böyle tezlenn ılen surûldüğü metın eğer bır romansa satışına yardımcı oluyor Kısacası, hayret avcıhğı yapılıyor " Ahmet Altan'ın son yazdığı romanın ardından 31 Mart ıle ılgılı dıle getırdığı savların bır tarıhçı tarafından yanıtlanmasını "tuhaf" dıye tanımlıyor Akşın "Ahmet Altan bır romancı Bır gureşçının kalkıp 'Bır tenısçı ıle karşılaşacağım' demesı gıbı bır şeybu Ahmet Altan'ın tanhçılere meydan okuması, komık bır olay Tanh, gorûnuşte herkesın yapabıleceğı bır ış gıbı görunuyor Ama kımyanın başına gelmıyorbu Kımyager olmayanlar kımya teonlen konusunda ahkam yürütmüyohar Ne yazık kı tanh bılımı boyle bır talıhsızlığe uğruyor Ben kımyager olmadığım halde bır kımya teonsının saçmalığını ılen sürsem, kımyacılar buna gulerler Tanhçılenn de hançten gazel okuyanlara gulmesı lazım " Gulunecek bır durum daha var Hayret avcılarının kapanına duşen keklık sayısının az olmaması ISIK KANSU Amasya Genelgesi Ruhu Ataturkçu Duşünce Derneğı (ADD) Batı- kent Ahmet TanerKışlalı KulturMerkezı nın temelı geçen hafta atıldı Merkez hızmete gırdığınde, toplantı ve konferans salonla- nyla, kutuphane ve okuma odalarıyla, ser- gı salonlanyla, sanat atolyelenyle gozlem odasıyla başkent bır kultur yuvasına kavu- şacak Işın en sevındırıcı yanı, Kultur Merke- zı'nın Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Se- zer'ın hımayelennde gerçekleştınlecek olu- şu Cumhurbaşkanı Sezer'ın, merkezın ya- pımına ozel onem verdığı, Cumhurbaşkan- lığı Genel Sekreten Kemal Nehrozoğlu'nun temel atma torenıne bızzat katılması ve çok yureklendıncı bır konuşma yapmasından bellıydı Nehrozoğlu konuşmasında, Kışla- lı'nın ıç guzellığı yuzune yansımış, ulus, yurt, Cumhunyet ve Atatürk sevgısıyle do- lu bır buyuk ınsan olduğunu belırttı kultur merkezının, en zorgunlerde ayakta kalarak "Ataturk'ten başkayol olmadığım" soyleyen ADD tarafından yaptınldığını kaydettı Te- mel atma torenının Amasya Genelgesf nın yayımlanması ıle aynı gune denk duşme- sının de altını çızen Nehrozoğlu şoyle de- dı "Amasya Genelgesi ruhu, Turktoplumu- nun hıçbırzaman unutmaması gereken bır nıhtur Turkıye bugün de bır Amasya Ge- nelgesi nı kaleme almak durumundadır Be- nım ınancıma gore kulturmerkezı bırAmas- ya Genelgesi dır" Nehrozoğlu'nun uzerın- de vurgu yaptığı Amasya Genelgesı'ndekı ana temalannı anımsayalım "Yurdun butun- luğu ulusun bagımsızlıgı tehlıkededır Is- tanbul dakı hukümet, uzenne aldıgı sorum- lulugun gereklennı yenne getırememekte- dır Bu durum, ulusumuzu yok olmuş gıbı gosterıyor Ulusun bağımsızlığını yıne ulu- sun kesın karan ve dırenışı kurtaracaktır" Hıç kuşkunuz olmasın, bu- gun çektığımız sıkıntılann he- men tümu geçmıştekı ve bu- gun de surmekte olan "sağcı" sıyasanın sonuçları Ulke sö- murgeleşme surecıne ıtılıyor, kendı kendını yönetemez ko- numa duşuruluyorsa eğer bu- nun sorumlusu da aynı sıyasa- dır Bu sıyasadır kı, borcu borç- ta yamar, bu sıyasadır kı, top- lumun çıkarlanna ayktn olarak kamu alanını her alanda ku- çulterek, kımı zaman "etık ol- mayan", hatta yasadışı yön- temler kullanarak bır kuçuk ke- 'YÜPÜ ya kulum'lar sıme büyuk kaynaklar aktar- mayı baş hedef seçer Kamu yaranna kutlanılmalan durust, çağdaş ve lyı bır yonetımle pe- kâlâ olası bulunan Zıraat Halk ve Emlak bankalan neden bu- gunku duruma duşurujmuş- tur'? Yine bu sıyasa yuzOnden elbette Mustafa Balbay ın yenı çı- kan 'Demıreller'ın Tanhınde II Yahya Vakası - Yuru-t Ya Ku- lum" adlı krtabında, Halkbank'ın nasıl kullanıldığına ıhşkın çar- pıcı bır bölum var Paylaşalım "Halkbank Yahya'ya (Egebank sonjşturmasmdan tutuklu bu- lunan Yahya Murat Demirefy al sana şu kadar mılyon dolar demıyor Yahya, yurtdışındakı bır bankadan kredt buluyor Banka parayı bır garantorolur- sa venyor Halkbank da Yah- ya'ya garantor oluyor Yaban- cı banka da bakıyor kı Halk- bank devleteaıt Sağlam Eğer Yahya odemezse sorunsuz o/a- rak bu bankadan alabılır, bu durumda kredıyı venyor Yah- ya da ışın doğası gereğı ço- ğunlukla bu kredılen odemıyor ve Halkbank garantor olarak Yahya'nın borçlannı oduyor Bu ışlemler bankaya el konduk- tan, Yahya cezaevtne konduk- tansonradadevamettı Bızbu kıtabı 2001'ın nısanında kale- me aldık Bu sırada Halkbank'ın Yahya adına ustlendığı ve 17 Temmuz 2001'de odeyeceğı 10 mılyon dolarlık borç da bu- lunuyordu Çok tyı bılınıyor kı, Yahya borcunu odemezse, bu borca garantor olan Halkbank, sentıne kadar odeyecek " ÇALIŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞÎPAL Emekli ayhğını bağlayacak kurum SORU: 1) 1977 yüı temmuz ayında başlayan Emekli San- dığı'na bağlı resmi devlet memurluğu görevimi, 17 yıl sürdürdükten sonra, 1991 vılının ekim ayında istifa ederek sona erdırdim. Bu tarihten sonra, serbest hekim olarak muayenehanemde çahşmaya başladım. Zorunlu olarak Bağ-Kur'lu oldum. Geçenlerde bir okurunuza devlet me- murluğunda 10 yıh geçirenlerin 61 yaşında Emek- li Sandığı'ndan emekli maaşına hak kazanabil- "'"""* diğini yazmıştınız. Şu anda 51 yaşındaj ım. Bu durum, benim konumum için de geçerli midir? 2) Bugün geçerli olan yasal duruma göre bir ki- şi son 7 yılın yarısından fazlasını çalıştığı ku- rumdan emekli olabilivor. Yani yıllarca SSK'li ya da Bağ-Kur'lu olan bir kişi, Emekli Sandığı'na bağlı olarak sadece 3 yıl 6 ay 1 gün (1.261 gün) çalışınca, Emekli Sandığı'ndan emekli olabilivor. Benim gibi devlete 17 yıl emek vermiş bır kişi, 3 yıl 6 ay çalışan kişinin yanında mağdur edilmiş olmuyor mu? Bırçok insan "takıjye" yaparca- sına 3 yıl 6 ay gibi kısa bir sure çalışarak devle- tin çahşanına sunduğu emeklilik ve diğer olanak- lardan yararlanırken bu surenin 4-5 katını ça- lışmış, şu veya bu nedenle av rılmış kişilerın, bun- ca senelik emekleri yok sayılıyor? Kişisel ola- rak, bu duruma v ol açan v asaların adalete ve in- san haklarına uygun olmadığım diışunuvorum. Bu tersliğin giderihnesi gerekmez mi? (İ.A.) YANIT: 1) 5434 sayılı TC Emekli Sandığı Yasası'nın 88 maddesı uyannca, Emekli Sandığı Yasası kapsamında ça- hşmakta ıken "istifa edenler" ıle "istifa etmiş saydanlar"dan "fiili hizmet muddetleri 10 yıl ve daha fazla bulunanla- nn ayrılışlarında kesenekleri geri verilmez". Emekli Sandığı'na 10 yıl ve daha fazla kesenek ödeyen- lere keseneklenn geri venlmemesı, bır anlamda ıştırakçıyı korumaya donuk bır uygulamadır Bu uygulama ıle emek- lıhk haklan, ılen yaşlarda emekli aylığı bağlanabılmesı ıçın saklı tutulmaktadır TC Emekli Sandığı Yasası'nın "Emekli Ayhğı Bağlana- cak Haller" başlıklı 39 maddesınde, sandıkça emekli ay- lığı bağlanması ıçın aranan koşullar açıklanmıştır Sosyal gu- venlık yasalannda buyuk olçude değışıklık yapan ve kamu- oyuna "Sosyal Güvenlik Reformu Yasası" olarak sunulan, 4447 sayılı yasa ıle 39 maddede yapılan değışıklıkle, emek- li aylığına hak kazanma koşullan da değışıklığe uğramıştır 4447 sayılı yasayla yapılan bu değışıklıkle, "emeklilik ke- senekleri geri verilmemiş olanların (61) altmış bir yaşı- m doldurmalannda, istekleri üzerine" TC Emekli San- dığı'nca emekli aylığı bağlanır Gunumuzde geçerli bu uygulamaya gore 61 yaşınızı dol- durduğunuzda, 10 yıl ve daha fazla (17) yıl TC Emekli San- dığı'na kesenek odemış bır ıştırakçı olarak, sandıktan emek- li aylığı almanıza yasal engel yoktur Ancak, 2829 sayılı Sosyal Guvenlık Kurumlanna Tabı Olarak Geçen Hızmetlerın Bırleştınlmesı Hakkında Yasa uya- nnca, Emekli Sandığı'na kesenek odedığınız 17 yıllık su- reyı Bağ-Kur hızmetlennızle bırleştınp, Bağ-Kur'dan emek- li olup, Bağ-Kur'dan yaşlılık aylığı alırsanız, 61 yaşını dol- durduğunuzda, TC Emekli Sandığı'ndan emekli aylığı al- ma hakkını yıtınrsınız 2)Bugunku uygulama bıze de ters gelmektedır "Sosyal Güvenlik Reformu Kanun Tasarısı"nın 37 maddesınde bu konu ele alınmıştı Lygulama şoyle ongoruluyordu "Birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden, il- gilikre fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, eşit olma- sı faılinde ise, eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tafcı olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağ- lanır ve ödenir." Aıcak, tasan yasalaşırken bu madde tasandan çıkanldı ve yasJaşmadığı ıçın, eskı uygulama gunumuzde de surmek- tedr Suregelen bu uygulamada, emekli aylığı "son yedi yıl- lıl&fiilihizmet suresi içinde, fiili hizmet süresi fazla olan kurnmca" bağlanmaktadır Konuklenen yalan Gençlık Parkı'ndakı "Gulduren Aynalar"day\z sankı Saptırılmış, eğılmış, bukulmuş goruntuler sunuluyor topluma TEKEL Yasası oyle, Uluslararası Tahkım Yasası oyle, RTUK Yasası oyle, ek bırtçe oyle . Gazı Unıversrtesı oğretım uyesı Yrd Doç Azız Konukman, ek butçenın "ışçı ve memuriara odenecek ucret ve maaşlar ıçın" gerçekleştınldığı yargısının koruklendığıne dıkkat çekıyor "Ekbutçe31 katnlyon Bu ek butçe kıme gıdecek? Rantıyeye Ancak bu gerçeğı gızlemek ıçın denıyor kı 'Ek butçe çalışanlar ıçındır' Iktıdar sozculen böyle soyluyor, gazeteler boyle yazıyor, televızyonlar böyle yayın yapıyor Oysa ışçı ve memura aktanlmak uzere aynlan ek odenek yalnızca 560 tnlyon lıradır " Az kaldıi Sanallık deryasında yalandan boğulacağız KİM KİME DUM DUMA BEHİÇAK behıcakuı turk.net HARBİ SEMln PORO) semıhporoyeı yahoo.com KEDİLEVO^PTitiKi BULUT BEBEK MRAYÇIFTÇÎ bulutbebektü hotmail.com bı" şey .„ / Ona oy veren basjn rncnsup/arı V. ka-falarrnı dtjvara vwruyolar, ^ r ^ . ^—t- o ka TARtHTE BUGÜN m MTAZ \RIKAIS 18 Haziran USZT İSTANBUL'DA.. 184f'D£8U6UN,UNW MACAft BBSTtCl VEPfYAMIS- Jt F8ANZ uSZT(LlSr), ISTANBUUM gıü RESlTAL VER£. KLASlK SATl M(jzt6H*E MERAIO.I &R OS- MANLI PAnŞAHI OiAN ABPULM£Cir(iBSB-1B6{) ZAA4ANINPA ISTANBüL'A G£LBN USZr,SAKAYDA- a KOUSERIUDEN SONRA, IK/NCI K£Z DE, BlL£Tl£ 6IÜIUP OtNLENEN BlHRESI- TAL V£KMlÇTI BUYUICOEJ&'&EICI PKAA1CH/NI KOŞKUNbE 6SgÇEKl£Ş- riRlLEN KOHSER, DtNLeYIOLERCE ÇOK seSsA/iLMtpy UHLU MUSKÇI O SIÜALA/t 36 VAÇINPAVDi . GORUŞ Prof. Dr. CEVAT GERAY A U Sıyasal Btlgılet Fakııltesı Yapı Denetimm Ozeleştirilmesi AnayasaMahkemetfndenDöndü Anayasa Mahkemesı, yapı denetımıne ıhşkın 3 2 2000 gunlu ve 595 sayılı yasa gucundekı kararnameyı 24 5 2001 gunu ıptal etmıştır Iptal kararının yururlu- ğe gırmesıne değın yasa gucundekı kararname ku- rallannın uygulanması sonucunda "gıdenlmesı olanak- sızdurumvezarahardoğabıleceğı" bununyarataca- ğı "dumm vezarartann onlenmesı ve ıptal karannın so- nuçsuz kalmaması" gerekçesıyle yurutmenın durdu- rulmasına da karar vermıştır Anayasa Mahkemesı nın 2000/35 Esas ve 2001/5 sayılı 24 Mayıs 2001 gunlu bu karan, 26 Mayıs 2001 gunlu 24413 sayılı Resmı Gazete deyururluğegırmıştır Daha aynntılı bır çozum- lemeyı gerekçelı karann yayımlanmasından sonraya bırakarak bu yazı ıle, yurutmenın durdurulmasına ıhş- kın karar uzerınde durmakta yarar goruyoruz Yurut- menın durdurulmasına ıhşkın karardan, ana muhale- fet partısının 1 Haziran 2000 gunu dılekçeyle başvur- duğu, sozu edılen kararnamenın 4 13 14 , 15 ve 25 maddelerının Anayasa nın 127 ve 128 madde- lenne aykınlığı nedenıyle ıptalını ıstedığı anlaşılmak- tadır Bıhndığı gıbı Anayasa'nın 127 maddesı yerel yo- netımlere ılışkındır Yerel halkın yerel nıtelıktekı ortak gereksınmelerını karşılamak uzere kurulan yerel yo- netımlerın kuruluş, gorev ve yetkılennın 'yennden yo netım ılkesı'ne gore duzenlenmesı ongorulmektedır Anlaşıldığına gore yapı denetımının yerel nıtelıkte bır gorev olduğu ve bunun 'yennden yonetım ılkesı' ge- reğı yerel yonetım bınmlerınce yurutulmesı gerektığı goruşunun Yuce Mahkeme'nın bu kararında da agır basacağı vurgulanmıştır Anımsanacağı gıbı Anaya- sa Mahkemesı, 3194 sayılı Imar Yasası nın 9 mad- desını değıştırerek Başbakanlık onayı ıle beledıyele- nn ımar yetkılennın ellennden alınarak Bayındırlık ve Iskân Bakanhğı'na venlmesını ongoren yasa gucun- dekı bır kararnameyı de aynı gerekçeyle ıptal etmış- tı Anayasa nın 128 maddesı, kamu hızmetı gorevlı- lenyle ılgılı genel bır ılke olarak kamusal nıtelıktekı as- h ve sureklı gorevlenn memuıiar ve obur kamu gorev- lılen elıyle gorulmesını ongormektedır Anlaşılacağı gı- bı Anayasa Mahkemesı yapı denetımının kamu yo- netımının ashnda yerel yonetımlenn bır gorevı oldu- ğu bu nedenle de soz konusu gorevın ozel kesım or- taklığı nıtelıgındekı yapı denetım kuruluşlan elıyle de- ğıl, kamu gorevlıien elıyle yurutulmesı gerektığı nok- tasından hareket etmıştır Mahkemenın bu konuda daha once, 3194 sayılı Imar Yasası nda yer alan ve 24 25 26 ve 27 maddelennde adı geçen valılık ve be- ledıyelenn yanı sıra bakanlıkça belırienen yemınlı ser- best mımariık ve muhendıslık burolan'na verılen 'yapı ıznı venrıe' yetkısını benzer gerekçeyle ıptal etmıştı Çeşıtlı yazılarımızda ve konuşmalanmızda da be- lırttığımız gıbı 4 maddesı ıle 595 sayılı yasa gucun- dekı kararname, anatuzemıze (anayasa hukukumu- za) aykırı olarak kamuya ozgu olan, kamu gorevlılerı elıyle kullanılması gereken yapı denetımı gorev ve yetkısını ozelleştırerek, ozel nıtelıktekı 'tuzelkışılıge sahıp yapı denetımı kunıluşlan 'na bırakmıştır Bu yan- lışlığı belırtmek ıçın konuya ıhşkın yazılarımızda yapı denetımının, bu kararname ıle ozelleştınldığını vurgu- lamıştım Kararnamenın 13 maddesınde ılgılı ıdare- ce (beledıye koy ya da valıhklerce) yapıya ızın verılır- ken 'yapı sahıbı ıle uslenıcısı', 'uslenıcı ıle şantıye şe- fi' 'yapı sahıbı ıle yapı denetım kuruluşu' aralannda ımzalanmış olan belgelenn de obur gereklı belgeler arasında ıstenmesı ongorulmuştur Buradakı çelışkı, yetkılen elınden alınan kamu yonetımlerıne ozel tu- ze çerçevesındekı belgelenn aranması ve ıstenmesı gıbı yenı bır sorumluluk yuklenmış olmasıdır Bu ka- mu yonetımıne, hatta halkın yakın denetımındekı yo- netıcılere guvenmeyıp ozel kuruluşlann daha guve- nılır olduğu varsayımından hareket edılmesı ozel ke- sımın çıkarlanna bekçılık etme sorumluluğunu bu yo- netımlerın yuklenmesı demektı Kamu yonetımının yozlaştırılmasında yasadışı çıkarlarsağlamada, kımı kamusal kaynakların ve varlıkların yok olmasında sı- yaset ve yonetım adamlannın yanında ozel kesımden kışılenn ya da kuruluşlann hıç rolu ya da suç ortaklı- gı yokmuş gıbı Aynı ozelleştırmecı tutum, ıptal edılen yasa gucun- dekı kararnamenın 13 ,14 ve15 maddelennedeyan- sımıştı Kararnamenın ana eğıhmı yerel yonetımler bır turozel nıtelıktekı kuruluşlanna uymak, onların çıkar- lannı korumak fakat onlan denetleyememek durumun- da bırakmasıdır Gerçekten ozeksel (merkezı) yonetım konuyla ılgılı çeşıtlı yetkılen ustune alıyordu 25 mad- desınde de ılgılı bakanlık yapılan uygulamalan ve yapı uretımınde sorumluluk alan gerçek ve tuzelkışılen ıl- gılı yonetımlen ve kurulları doğrudan denetleme yet- kısıne sahıp kılınmış, buna karşılık yerel yonetımler ozel denetım kuruluşlannı denetleme yetkısınden yok- sun bırakılmıştı Burada onemlı olan, ıptal karanndan once kurulmuş olan denetım kuruluşlarının yaptığı ış- lenn brtınlmesıne, sozleşmelenn geçerlıhk durumuna edınılmış haklann nasıl korunacağına ıhşkın duzen- lemenın bır an once yapılması açıklığa kavuşturul- masıdır Artık bakanhğın gorevı basına yansıdıgı gıbı kararnameyı aynen yasa tasarısı olarak geçırmek hevesınden vazgeçmesı sozunu ettıgımız konuya ıhşkın duzenlemeyı yapmasıdır BULMACA SEDAT YAŞA\Aı\ 1 2S0LD\NSAĞ4 1/ Hepvek adı davenlenbırtur tavla oyunu 2/ "—Kustunca" Bosnalı sınema yonetmenı Bnçte, atılan bır kâğıtla eşıne oy- namasını ıstedı- ğı kağıdı belırt- me 3/ Çıplak \ucut resmı Aralanndakı ak- rabalık ılışkıle- n nedenıvle e\ lenmele- n yasaklanan kışüer ara- stndakı cınsel ılışkı 4/ 2 Rıze nın bır ılçesı 5/ 3 Bır nota Hatay ılınde 4 ıncırden yapılan rakıya 5 venlenad 6/Argodaıç- kısı bol ve ucuz meyha- neye \enlen ad II Ma- den eşya uzenne vuru- lanbırcınscıla Danı- ° şıklı dovuş 8/ Asya'da bır ulke Odeşme razı olma 9/Itıcıneden gudu Yahya Kemal'ınhece olçusuyle yazdığı tek şıın Çembenn çevTesının çapına oranını gosteren sayı YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Koyun ya da keçı >avruladığı zaman çobana ven- len bahşış 2/ Boğaz, gırtlak "Ahmet — " Polıs ro- manlarıyla tanınmış yazanmız 3/ \dlan sıfat \ apan bır yapım ekı Izmantgıllerden bır balık 4/ Guney Amenka da bır ulke 5/ Neodım elementının sımge- sı Japon lınk dramı 6/ Kıskançlık II tştahı açmak ıçın yemekten once ıçılen ıçkı 8/ Bağımsız olarak, kım- seye bağlı olmaksızm Uygun, tıpatıp gelen 9/ Lıt- vanya nın plaka ışaretı Mesaj