Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17 MAYIS 2001 PERŞEMBE OLAYLAR V E G O R U Ş L E R olay.gorus@cumhuriyetcom.tr Elektrik Piyasası - Düzenlenecek Yönetmelikler... Bekir KESKİN Elektrik Mühendisi on günlerde enerji sek- leri ile elektrik tüketicileri arasın- töründe büyük sorun- dakianlaşmalaryoluylaHazinega- lar ve tartışmalar yaşan- ^maktadır. Mavı Akım, îeyaz Enerji ve ihale 'yolsuzluklan gibi kimi konular DGM'ye intikal etmiştir. Kamuoyu enerji konulannda çok duyarlıdır. Bu arada "Elektrik Pi- yasası Kanunu" da sessiz sedasız yasalaşmıştır. Bu yasanın amaçla- n ve bu yasa ile kurulacak olan "Elektrik Piyasası DüzenlemeI£u- ruhı" üzerinde durmakta yarar var- dır. 3 Mart 2001 tarihinde yürürlüğe giren 'Elektrik Piyasası Kanunu', bugüne kadar devlet tekelinde olan elektrik piyasasında, özel sektöre de yapısal olarak rol alması olana- ğını vermektedir. Böylece kamu ağırhğının niteliğinin değişmesi söz konusudur. Yasa, elektrik ener- jisi piyasasının serbest piyasa şart- lannda yeniden yapılandırılması- nı öngörmektedir. Enerji yatınm- lannda kamu payınm daraltılması ve özel sektör payının arttınlması hedeflenmiştir. Hazine'ye yeni borçlar yüklemenin önüne geçilme- si güdülen ilk amaç olmuştur. Bu yüzden bir tür Hazine garantisi içe- ren imtiyaz anlaşmalannın kaldı- nlması ve serbest elektrik üretici- rantilerinin devreden çıkanlması ve rekabet hedefine ulaşılması bu yasanm öngördüğü yeniliklenn ba- şında gelmektedir. Uzun dönemde yeni modelin iş- leyebilmesi için enerji sektöründe sorumluluk üstlenecek taraflann akla uygun (makul) bir yerlerde buluşmalan gerekmektedir. Oysa, yasanın tümüne yönelik belli bir hoşnutsuzluk gözlenmektedir. Ya- sanın aceleye getirildiği belirtil- mektedir. Yeni yasa elektriğin bir 'kamu hizmeti' mi, yoksa 'mal' mı olduğunu tam olarak açıklığa ka- vuşturamamıştır. Yasa, anayasanın 168. maddesinde gerekli düzenle- meler yapılmadan çıkanlmış, ge- leceğe tartışmalı bir ortam bırak- mıştır. Yasa yürürlüğe girdiğine göre, bundan sonra yapılacak dü- zenlemeler daha da önem kazan- maktadır. Yasada kalın başlıklarla geçilen birçok konu daha sonra düzenlene- cek yönetmeliklerle Elektrik Piya- sası Düzenleme Kurulu tarafindan biçimlendirilecektir. Elektrik Piyasası Kanunu kap- samında düzenleyici kurul olarak işlev görecek, Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu, Bakanlar Ku- rulu tarafindan atanacakve 6 yıl gö- rev yapacak olan 7 üyeden oluşmak- tadır. Yasadaki tanımıylakurul üye- leri,'_ hukuk, siyasal bilgiler, ida- ri büunler, kamu yönetimi, iktisat, mühendisBk, işJetme ya da maliye dallarında eğjtim veren en az dört yıllık vükseköğretim kunımlann- dan mezunohnuş, kamu kurumve kuruluşlarındaya da özel sektörde en az on yıl deneyim sahibi ve mes- leğindetemayüzetmiş kişiler ara- sından..' seçilecektir. Yasa gereği "kurulun ilk üyelerininyasanın yü- rüıiüğe girdiği tarihten itibaren üç ayiçindeatanması'' gerekmektedir. Enerji sektöründe yaşanan tüm olumsuzluklann düzeltilmesi "ge- nel noter vekâlernamesT gibi he- men her konuyu kapsayacak baş- lıklarla daha sonradüzenlenecekyö- netmeliklere ve Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu'nun görevleri- ne bırakılmıştır. Bu nedenle, Elekt- rik Piyasası Düzenleme Kurulu'nu yüklü sorumluluklar beklemekte- dir. Bugünlerde, devlet bürokrasisi- nin alışmadığı bir uygulama da ya- pılıyor. Üst kurulun yürüteceği iş- lemler ve ilgili yönetmeliklerin ha- zırlanmasına yönelik çahşmalar Dünya Bankası'nın katkısıyla sür- dürülmektedir. Dünya Bankası 'ndan verilen fon ile yürütülenbirdizi ikincil yasa tas- lağı ve taslak, yönetmelikler ko- nusundaki çahşmalar "kamu dı- şuıdan uzman bir daıuşmanlık ku- ruluşu" tarafindan hazırlanmakta- dır. Bakanlık yetkilileri, her ne ka- dar fon ile birlikte fonun kullanım koşullarını da belirleyen Dünya Bankası'nın, "teküflerinhangikıs- taslara göre hazuianacağuu göste- ren iş tanımlarmı" yeterli bulma- dıklannı bildirseler de 3 Haziran 2001 tarihine kadar atanacak olan Elektrik Piyasası Düzenleme Ku- rulu üyeleri en azından önlerinde uygulayacaklan prensipleri bula- caklardır. Elektrik Piyasası Kanunu'nda başlıklar halinde belirtilen ve da- ha sonra hazırlanacak yönetmelik- lerle düzenlenecek söz konusu ko- nular; enerji bürokrasisindeki ye- ni örgütsel yapının ve iş tanımla- nnın oluşturulması, konu ile ilgili prosedürlerin ve standartlann ge- liştirilmesi ve dokümantasyonu, hukuksal altyapının ve eğitim prog- ramlannın geliştirilmesi ve uygu- lanması, tarife belirleme kurallan ve prosedürleri, lisans kurallan, yasadaki denkleştirme ve sonuçlan- dırma maddeleri, elektrik piyasa- ları düzenlemeleri ve işlemleri, elektrik ahm-satım sözleşme tas- laklan ile temyiz prosedürleri ve yollan olarak sıralanabilir. Elekt- rik Enerjisi Düzenleme Kurulu'nun ' KemalDenriş neyapıyor?Kim- lerte yapıyor? Nasıl bir yapısal de- ğişimihedefaldı? Bu işin sonunda ne olacak? Estirilen terörden kim- se sesini çıkanp soramıyor. Türki- ye'nin kaderini bir kişiye mi ema- net ediyoruz? Bir kişiye kayıtsız şartsıztesJimmi oluyorvz?O kişibir kişimi?" "Milliyef'te ünlü iktisatçı Gün- gör Uras "Bert bir vatan haini ol- dum" başlıklı yazısında soruyor: Derviş'in arkasında kim var? Öysa yanıt açık; ABD var, büyük şirket- ler var, kapıtalist güçler var, ABD Başkanı Bush var! Sen bunlara karşı çıkar gibi okJun mu, sana yakıştırılan Vafan hainli- gV'dir! O altmış sonrası yıllarda da böy- le şeyleryaşadık. ABD'den 120 mil- yon dolar hibe geldi gelecek diye! "Böyle şey olamaz" diyenleri sus- EVET7HAYIR OKTAY AKBAL Vatan Hainliği! turduk, hapislere attık, vatan haini ilan ettik... Nâzım Hikmet, "vatan hainliği- ni hâlâ sürdürüyor" diyenlere, ta- rihsel bir yanıt vermişti. Güncelliği- ni hiçbir zaman yitirmeyecek bu yanrtın bir bölümünü birlikte oku- sak mı? Nereden nereye düşürül- düğümüzün bilincıne artık varsak mı? "Evet ben vatan hainiyim siz va- tanperverseniz sizyurtseverseniz, ben yurt haini, ben vatan hainiyim I Vatan çiftliklerinizse Ikasalannı- zın ve çek defterierinizin içindeki- lerse vatan I vatan, şose boylann- dagebermekseaçlıktanI vatan, so- ğukta it gibi titremek ve sıtmadan kıvranmaksa yazın I fabrikalannız- da al kanımızı içmekse vatan I va- tan, tırnaklanysa ağalannızın I va- tan mızraklı ilmihalse, vatan polis copuysa Iödeneklerinizse, maaş- lannızsa vatan I vatan, Amerikan üsleri, Amerikan bombası, Ameri- kan donanması, topuysa / vatan, kurtulmamaksa kokmuş karanlığı- nızdan I ben vatan hainiyim I ya- zın üç sütun üstüne kapkara hay- , kıranpuntolaria/'Nâzım Hikmet va- tan hainliğine devam ediyorhâlâ" "Vatan" nedir? Kimindir? Vatanı sevmek nasıl "hainlik" olur? Doğ- ruyu yazmak, bağırmak, uyarmak, gerektiğinde her zorluga katlan- mak, yurtseverlik değil midir? Bu- gün ABD 'manda 'sına gırip girme- diğimizTBMM kürsüsündetartışı- lıyorsa, beş yüz elli milletvekili ge- celı gündüzlü çalışarak ABD'nın is- tediği on beş yasayı (ülkeye, halka, yararlı olup olmadığını tartışma- dan!) en hızlı biçımde kabul ediyor- sa; biraz gecikince ABD Başka- nı'ndan mektuplarla "Elinize çabuk olun, yoksa.." gözdağlan geliyor- sa... Bağımsız bir ülkenin bağımsız kalmak isteyen halkı vatan haini sa- yılabılir mi? Bizleri bu acıklı duru- ma düşüren son yirmi yılın tüm so- rumlulan yurtsever, vatansever, ama bizler, sizler, vatan haini!.. Öyle mi? tasarlanması ve oluşturulmasına yönelik işler de danışmanhk şir- ketinin hizmetleri kapsamına giri- yor. Bu yasadan önceki ve halen sü- ren durumun karmaşasını bugüne kadar yaşadık. Bunda siyasilerle beraber, siyasi otoriteden bağımsız karar alabilecek bürokrasinin de paymın olduğu unutulmamalıdır. Ancak, bundan sonra acaba ne gi- bi karmaşalar bizi bekliyor. Henüz açık değildir. Ülkemiz bugüne dek, yetkilile- rin siyasi sorumluluk taşımadığı, si- yasi sorumluluğa sahip olanlann yetkili olmadığı garip bir yapı yü- zünden ve verimsiz kaynak kulla- nımından 'mağdur' olmuştur. Yıl- lardır mevzuat tartışmalan içinde yaşayan elektrik sektörü, mevzuan- m güncelleştıremediğinden dolayı bu tartışmalardan bir türlü kurtu- lamamıştır. Şeffafolamamanınya- rattığı oligarşik parti düzenleri ve hukuk sisteminden ihale sistemine kadar uzanan bir yozlaşmadan, enerji sektörünün büyük ölçüde za- rar gördüğü kuşkusuzdur. Uygu- lamalann siyasi tercihlerle yapıl- ması ve bu uygulamalann gizlen- mesi, ülkenin kalkınma çabalarını sürdürülemez duruma getirmiştir. Yeni yasa ve ardından gelecek düzenlemeler yeni bir başlangıç olarak kabul edilmelidir. Beklen- rimiz, yoruma gerek bırakmayacak açıklıkta, anlaşılır ve geriye dönük tartışmayaratmayacak düzenleme- lerden yanadır. Elektrik Piyasası Üst Kurulu oluşurken nesnel kriter- lerin ön planda tutularak, kurul üye- lerinin bağımsız ve tarafsız kararal- malanrun engellenmemesi gerek- mektedir. Koalisyon partilerinin koalisyonu oluştururken kamu ban- kalarında olduğu gibi 'ElektrikPi- yasası Düzenleme Kurulu' üyelik- îerini de bölüşmeyeceklerine inan- mak istiyoruz. Enerji ile siyasetin göbek bağı kopartılmalıdır. Kimle- rin neleryaptığı ne kadar gizlenme- ye çahşılsa da günün birinde orta- ya çıkıyor. Hazinegarantilerinin kaldınlma- sıyla oluşan boşluğu, güvenli ve şeffaf yasal altyapı, belirgin bir enerji politikası ve siyasi istikrar ile doldurabiliriz. PENCERE Futbol Namazı?.. Ya ya ya.. Şa şa şa.. Kompenspor çok yaşa!.. Aslanlar, kaplanlar, yeşil sahalarda namaz kıla- rak Islamın adını futbol tarihine yazanlar, çıplak bacaklarını gizlemek için çoraplarını yukan, şort- lannı aşağı çekenler, Müslümanlıkta reform yapari- lar... Helal olsun mu diyelim size?.. Kayseri'de yaptıkları maçla 3'üncü lige terîi eden Konya Ladik Kompensporlu futbolcular, oyundan sonra toplu haide şükür namazı kılınca sorun oldular. Devlet bu işe el attı, din uleması ko- nuyu irdelemeye başladı, Kayseri Müftü Yardım- cısı Mustafa Güraslan eyleme karşı çıktı: "- Futbolculann ayakkabılan temiz değil, ça- muriuydu, böyle namaz kılınmaz..." M.Ü. llahıyat Fakültesi Öğretım Görevlisi Prof. Salih Tuğ da eyleme olumsuz bakıyor: "- Şükürnamazı hem bireyselolarakhem top- lu olarakkılınabilir, ama o şekilde kılınmaz..." Ercjyes Üniversitesi llahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Celal Kırca: "- Bunun Islamda yeri yok!.." Nasrettin Hoca'ya sormuşlar: - Aptessız namaz kılınır mı?.. Hoca yanıtlamış: - Ben kıldım, oldu. • Sorunun temeline bakarsanız Islamda futbol günahtır, haramdır; topa vurmak Hazreti AJi'nın kellesini tekmelemekleeşanlamlı sayılır. Günümüzde ise futbol, spordan çok renkli bir lunaparkın para dolabı... Futbol bid'attir. Ne var ki kâfirin icat ettiği bu oyuna Pakis- tan'dan Fas'a, Mısır'dan körfez şeyhliklerine ka- dar her yanda Müslümanların ağzının suyu akı- yor; küfüröylesineyayılmış kı Konya'nın Ladik bel- desinedegin gıımiş; Kompenspor oyunculan da kazandıklan maç sonunda namaz kılıyorlar... Bre kendini bilmezler, kimi yendiniz ki toplu hal- de namaza durup şükrediyorsunuz?.. Cimbom gibi Hıristiyan dünyasında küffar ta- kımına geçırdikten sonra bu işi yapsanız, bir de- receye kadar bağışlanırdınız... Müslüman Müslümanın yeşil sahada icabına baktıktan sonra niye namaza durasıymış?.. • Müslümanlık ülkemizdeki üçkâğrtçılann elinde öylesine bozuldu ki yakında poker masasında rakibıni yenen ya da kumarda kazanan ehl-i kur- nazın aptessiz şükür namazı kılması bıle yadır- ganmayacak, alkışlanıp desteklenecek... Sen bizi, "Müslümanım diye Müslümanım dı- ye Islamı tepeleyenler"den kurtar yarabbi!.. Amiiin... VESTELTV-audio beyaz eşya Vestel'de baharla gelen değişim devam ediyor! Markası ve modelı ne olursa olsun çalışır durumdakı ieski televizyonlarınızı - ekran TV alırsanız 84 mılyon TL'ye. " ' Ihracatından ve teknolojisinden aldığı güçle. tüm terfi yollannı açan Vestel. herkesi "Değiştirme Kampanyası'na davet ediyor. 70 ekran TV alırsanız 70 mılyon TL'ye, 51-55 veya 63 ekran TValırsan/z 63 mılyon TL'ye sayıyor; eski buzdolaplarınızı No-Frost buzdolabı alırsanız 90 mılyon TL'ye, ikı kapılı buzdolabı alırsanız 50 mılyon TL'ye, mını buzdolabı harıc tek kapılı buzdolabı alırsanız 30 mılyon TL'ye sayıyor; i eski çamaşır makinelerinizi 50 mılyon TL'ye sayıyor, .-•»•.- # Y eski elektrik süpürgelerinizi ^ 15 mılyon TL'ye sayıyor, yepyenı Vestel'leıie değıştırıyoruz. 3'1 08002190112 mustente^ım merKezı MIM www.vestet.com.tr Üstelik 11 aya varan taksit avantajianyta Bu kampanya 1-3* Mayıs 2001 tanhlen arasında gecerddır • Vestel, fonksıyonel ozellıklerı aynı kalmak kaydıyla talep edılen urunle ılgılı herhangı bir model değışıklığı soz konusu olursa muadılı bir urun verme veya urunlenn renk ve gorunumlennde değışıklık yapma hakkını saklı tutar • Urunlenmız Vestel Yetkıtı Satıcıları ndan teslım edılır • Bu kampanya Sanayı ve Tıca^et Bakanlıöı nın 25 05 1994 tarıh ve 21940 sayılı teblığ t-ukumlerıne uygun ofarak yapılmaktadır • Fıyatlar Turk Lırası dır • Fıyatlara KDV ve bandrol dahıldır • KDV, bandrol veya dığer vergı oranlannda olabılecek değısıklıkler ve gelebılecek yeni vergıler fıyatlara aynen yansıtılacaktır • Fıyattanmız tavsıye edılen •ıya*lardı r