Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 NİSAN 2001 PERŞEMBE EKONOMİK KRİZ Ekonomideki bunalım giderek artarken tüm yurttaki hükümeti protesto gösterileri sürüyor Başhakan'a yazarkasaANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Başbakanlık Merkez Binası önünde AJunet Çakmak adiı bir esnaf, Baş- bakan Bülent Ecevit TBMM'ye git- mek ûzere Başbakanlık'tan aynlır- ken elindeki yazar kasayı merdiven- lerden aşağı firlattı. Çakmak, kasayı fırlatırken "Saym Başbakarum bir es- nafim ben" diye bağırdı. Yaşanan ekonomik bunalım nedeniyle ke- penk kapatan ve iflas noktasına ge- len binJerce Siteleresnafı da Samsun Yolu'nda yürüyerek yaklaşık 2.5 sa- at yolu trafîğe kapattılar. Binlerce esnaf ve çalışamn bulun- duğu Siteler'de işyeri sahipleri ve ça- hşanlardan oluşan 100 kişilik grup, AJtunay Sokak'ta toplanarak yürü- yüşe geçti. Gruptakilere Siteler'deki esnaf ve çalışanlardan da katılanlar- la bu sayı 5 bine ulaştı. Siteler çalı- şanlan, yol boyunca sloganlarla hü- kûmeti protesto ettiler. Polisin gel- mesi üzerine koşmaya başlayan gru- bu, çevik kuvvet, yaİdaşık 1 kilomet- re ilerdeki Acar Nakliyat kavşağm- da panzerlerle önlerini keserek dur- durabildi. Esnaflarbarikatlanaşma- ya çaljşırken eylem yerine gelen An- kara Ticaret Odası Başkanı Sinan Aygün, yaptıklan eylemde haklı ol- duklarını, ancak bunun yasal olma- dığını söylemesi üzerine yuhalandı. Aygün, esnaflara Başbakan Ecevit ile görüşmek üzere temsilci grup se- çilmesi önerisinde bulundu. Ankara Emniyet Müdürü Kemal tskender ve Sinan Aygün'üngirişim- leriyle esnaflan temsilen seçilen yakJaşık 20 kişilik bir grup, polis otobüsüyle Bülent Ecevit ile görüş- mek üzere Başbakanlığa gitti. Olaysız dağılan esnaftan bir kısmı bir süre sonra yeniden bir araya gel- di. Slogan atarak yürüyen gruptaki- ler, Ankara îl Defterdarhğı Ulus Ver- gi Dairesi Müdürlüğü'nün bulundu- ğu bina ile Ankara Mobilyacılar ve Lakeciler Odası'nın bulundugu bi- nayı taşladılar. Başbakan Ecevit ile görüşmek üzere Başbakanlığa giden Ankara Sanayı Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan, ATO Başkanı Sinan Ay- gün ve beraberlerindeki esnaf temsil- cileri Başbakan Yardımcısı Hüsa- mettjn Ozkan ile görüşebıldi. Görüş- menın ardmdan açıklama yapan Si- nan Aygün, Hüsamettin Özkan'dan, gelecek hafta perşembe gününe ka- dar belirsizliğin kalkacağı ve prog: ramın açıklanacağı mesajını aldık- lannı belirtti. Aygün açıklamasını şöyle sürdür- dü: "Sayın Ozkan, kredi faizkrinin düşürülmesi gerekdğtni beürterek Bakanlar Kurulu'nda görüşüp öde- menin 30 Nisan'a kadar ıi7atılması üzerinde çalışılacağını söylediT Ecevit Başbakanlık'tan aynlırken elindeki yazar kasayı yere firlattıktan sonra Başbakanlık Koruma Müdür- lüğü ekiplerince gözaltına alınan Çakmak, Ankara Adliye Sarayfna getirildi. Adli tabiplikte sağlık kont- rolünden geçirilen Çakmak, daha sonra Ankara Emniyet Müdürlü- ğü'ne götürüldü. Çakmak, gazeteci- lerin neden böyle bir eylem yaptığı- na ilişkin sorulan üzerine, "Hak et- tiklerini düşündüğüm için yaptnn" dedi. Akşam saatlerinde emniyetten adliyeye getirilen Ahmet Çakmak, nöbetçi savcıhğa çıkarıldı. Çakmak, Nöbetçi Suçüstü Savcısı Nedret Ta- cer tarafından yaklaşık 1 saat sürey- le sorgulandı. Sorgunun ardından Savcı Tacer, psikolojik durumunun tespiti için bugün adli tıpa sevk edil- mesiamacıylaÇakmak'ın 1 güngö- zetim altında tutulmasına karar ver- di. Bunun üzenne Çakmak yeniden emniyete götürüldü. Ruh sağlığı bozuldu Esnafçözümü terapide anyor KONYA (AA) - Selçuk Üniversitesi Tıp Fa- kültesi Hastanesi Psikiyatri Anabilim Dah öğ- retim Üyesi Doç. Dr. Rüstem Aşkın, son za- manlarda psikiyatri servislenne başvuran sa- nayici, işadamı ve esnaf sayısuıda kaygı veri- ci artış olduğunu bildirdi. Aşkın, mali krizin arduıdan ciddi bir darbo- ğaza giren esnaf ve sanayici kesiminde ruhsal sorunlariû ciddi boyutlara ulaştığını, çözüm noktasında rûkenenlerin ise psikiyatri servis- lerine akın ettiğini söyledi. însan yaşamında en önemli stres kaynağuun 'işsiziik ve yoksulluk' olduğuna dıkkati çeken Aşkın, "Mali krizden sonra çalışanJar ya işsaz kakü ya da 'ne zaman ışten atılacağım' diye kaygüaniyorlar. Issizlkve iştenaûlmakorkiKa.ruhsağhğıaçıandangöz- ardı edibnevecek îld önemli sorundur" dedi. 260 esnaf işyerini kapattı Haber Merkezi- Van'da, Rus pazan oîarak bilinen bölgede 260 esnaf işyerini kapaür- ken, Erzurum'da izinsız gösteri yaptıkları ge- rekçesiyle 7 kişi gözaltına alındı. Van'ın Beşyol mevkiinde bulunan Rus pa- zan önüne toplanan 260 esnaf, barakalannın kepenklerini indirerek son vergi mükellefiye- ti uygulamasmı protesto ettiler. Esnaflar da- ha önce kendilerinden vergi ahnmadığını, an- cak son uygulmalarla vergi mükellefi olduk- larını söylediler. Erzurum'un Gürcükapı Semti'nde işyeri olan 30'a yakın esnaf, Kongre, Menderes ve Cumhuriyet caddelerinde yürüyüş yaptı. Po- lis, izinsiz gösteri yaptıkları gerekçesiyle es- nafa müdahale ederek 7 kişiyi gözaltına aldı. Vergüer düğünleride vurdu Ekonomik kriz, "çalgıcıTan da vurdu. Af- yon'un Sandıkh flçesinde, düğürderde müzis- yeno^vaparakgeçimteriıusağlayanvehalkara- sanda "ça^ra" oîarakadlaodmlan birgrup mü- zikemekçisi, yeniden uygukmaya konulan Ha- yat Standardı Vergisi'ni protesto etti. Söz komı- su verginin kendilerini zor durunıda bırakoğh- m dflegetirengrup, müzikaktlerini kıraraktep- kikrini dite getirdi. (Fotoğrf: A.A) Mersin Kamyoncular yolu trafiğe kapatü MERSİN (AA) - Mersin'de kamyoncu es- nafi, akaryakıt zamianru protesto etmek için Adana-Mersin karayolunu trafığe kapatö. Çoğunluğu kamyoncu esnafindan oluşan grup, ATAŞ Kavşağı'ndaki Nakliyeciler Si- tesi önünde toplanarak Adana-Mersin kara- yoluna geldi. Trafiğin akışım önleyen esnaf, hükümet ile Esnaf ve Sanatkârlar Odalan Konfederasyonu aleyhine slogan attı; Konfe- derasyon Başkanı Derviş Günday'ı istifaya çağırdı. Olay yerine gelen güvenlik güçleri, gösterinin izinsiz olduğunu beurterek esnafı ikna etmeye çalıştılar. Sonuç alamayan gü- venlik güçleri, olay yerine ek kuvvet çağırdı. Ancak daha sonra yapılan görüşmeler sonu- cunda esnaf dağıldı. Siteler esnafi Samsun Yohı'nu yaklaşık 25 saat trafiğe kapatarak yürüyüş yapn. Pblis .esnafi ancak yolu panzerle kapatarak durdurabildL "Hükümet istifa" sloganı atan esnaftan 20 kişilik bir grup Ecevit ile görüştü. Görüşmenin ardmdan 5 bin kişilik grup sessizce dağıkü. (AA) Emek platformunun hazırladığı 'alternatif program' işyerlerinde okundu Uyam eylemleri başladıHaber Merkezi • Emek Plat- formu'nun aldığı kararla başla- tılan "Yoksulluğa ve Yolsuziuga Hayır" kampanyası çerçevesin- de yurt genelinde uyan eylemle- ri yapıldı. tşçi ve memur sendi- kalanyla sivil toplum kuruluşla- nrun oluşturduğu platformun ha- zırladığı "alternatifprogram" 1 iş- yerlerinde okundu ve çalışanla- nn, 14 Nisan'da alanlara çıkaca- ğı bildirildi. Yapılan açıİdama- larda her kriz döneminin fatura- sımn ücretlilere, emeklilere, kent yoksullanna, çiftçilere, esnaf ve sanatkârlara çıkanldığı; vergi poütikalannuı da ücretliler aley- hine şekillendirildiği bildirildi. Emek Platformu Başkanlar Kurulu'nun daha önce aldığı ka- rar uyannca 30 dakıka süreyle iş bırakan Ankara Çankaya Bele- diyesi çalışanlan adına konuşan Tüm Bel-Sen Çankaya Şube Temsilcisı Ismail Kaygusuz. hii- kümetin şimdiye kadar hazula- dığı 17istikrarprogramuunhal- ka bir yarar getirmedığını belirt- ti. Istanbul'da da Sağlık ve Sos- yal Hizmet Emekçileri Sendika- sı (SES) üyeleri Istanbul Üni- versitesi önünde basm açıkla- ması yaparak "altematif prog- ramın tek çözüm olduğunu" sa- vundular. SES Aksaray Şubesi Basm - Yayın Sekreteri Ersoy Adtgözel tarafından okunan ba- sın açıldamasmda, Türkiye'deki ekonomik krizin, "uluslararası ımanskuruluşlaruungüdümûn- de uygulanan ekonomik ve sos- yal poBtikalann sonucu meyda- na gektiğj" ıfade edildı. Izmir'de de "aiternatif prog- ram"ın tamtıhnasına yönelik et- kinlikler çerçevesinde SSK Te- pecik ve Eşrefpaşa Beledıye hastanelerinin çalışanlan, bah- çede toplandı. Emek Platformu temsilcilerince okunan açıkla- malarda, planlama fıkrinin tüm- den göz ardı edildiği ve gerçek anlamda "vahşi kapitaüzm^in uygulandığı bir süreç yaşandı- ğına dikkat çekildi. Aliağa'da Petrol-Iş Sendika- sı'na bağlı Petkim ve Tüpraş'ta çalışan yaklaşık üç bin işçi de bir saat geç işbaşı yaptı. Özelle- şen Petrol Ofisi'nde ise bu ey- lem karanna katılım olmadı. îş- çilere bir konuşma yapan Petrol- Iş Sendikası Aliağa Şube Başka- nı İskender Büyükçolak, "IMF kararlan harfiyen uygulamaya konıüdu n dedi. Çiçekçiler Parkı'nda da Emek Platformu'nca hazırlanan alter- natif ekonomik programa des- tek için imza kampanyası başla- tıldı. Gazetelerin dikkatini çekmek ve seslerini duyurmak istediklerini söylediler Üreticiden süt batıyohı protesto ANTALYA (AA) - Burdurlu süt üreticileri, süt fiyatlanm dü- şüren şirketleri, a süt banyosu" yaparak protesto ettiler. Burdur Köy Kooperarifleri Birlikleri Başkanı Arif Koca, Bucak ilçesi Kestel Köyü Muh- tan ve Köy Kooperatifi Başkanı Ahmet Baysal, kendilerinden süt alan büyük firmalann bir litre sütün alun fiyanru 200 bin lira- dan 175 bin liraya kadar düşür- düklerini söylediler. Süt fiyatırun düşmesiylf üre- ticinin zora girdiğini belirten Koca ve Baysal, hayvan yemi fi- yatının süt fiyatuun üstüne çık- tığını vurgulayarak bu durumun böyle sürmesi halinde süt üreti- ciliğinin ve hayvancıhğın yok olacağını ifade ettiler. Koca ve Baysal, süt fiyatlannın düşük tu- tulmasım protesto etmek için Yassıgüme Köyü Süt Merke- zi'nde hazırlamış olduklan bir küvette "sflt banyosu" yaptılar. Yassıgüme Köyü Süt Üretici- leri Kooperatifi Başkanı Ahmet Sel, köylerinde su sıkıntısı çekil- diğini belirterek "Kullanma ve içme suyumuz yok. Ancak, gün- de 4 tonun üzerinde süt üretiyo- ruz. Banyo yapmak isteyene su- dan daha ucuz olan süt veriyo- nız" dedı. Gazete ve televizyonlann dik- katini çekmek ve seslerini du- yurmak için bu yolu seçtiklerini söyleyen Koca ve Baysal, süt do- lu küvetin içinde birbirlerini ke- seleyerek uzun süre süt banyosu yaptılar. Koca ve Baysal, bir lit- re sütün maliyetinin aynı mik- Sütfiyatiarmı düşüren şirketleri ^üt dolu küvetin içinde birbirlerini keseleyerek protesto ettiler. Ureticfler, hayvan yemi fiyatuun süt fîyatuun üstüne çıkbğuu vurgulayarak süt üreteciliğinin ve hayv ancıhğm yok olacağını ifade ettiler. (Fotoğraf: AA) tardaki su ve meyve suyundan daha yüksek olduğunu ifade ederek "Üretidnin mab pazar- lanmıyor. Sütü 175binliraya alan büyük firmalar 1 milyon lirarun üzerinde saüy orlar. Hatta, vatan- daş süt ürünlerinin yanına bile yaklaşamryor" diye konuştular. Bunabm, sa^ık çahşanlannı da etkfledi tSTANBUL (AA) - Özel Sağlık Kuruluşlan Birliği Derneği Genel Sekreteri Sedat Azak, son ekonomik krizden dolayı bazı hastanelerde personel çıkanlmaya başlandığını ve hekim ücretlerinin ödenmesinde de gecikmeler olduğunu bildirdi. Azak, geçen ocak ayından bu yana kullandıklan malzemelerin fiyatlannın yüzde 30-40 oranında artrığına işaret etti. En büyük sıkmtılannın ilaç ve tıbbi malzemeler olduğunu ifade eden Azak, sözlerini şöyle sürdûrdü: "Çünkü buniann büyük çoğunlugu dövize bağh. Bu nedenle de piyasada, en fazia 15 gün ik 1 ay içinde buniann parası isteniyor. Biz ise gerek banka, gerek sigortalı, gerekse EmekliSandjğı'nabağü hastalara verdiğuniz hizmetlerin karşıhğı olan parayı, yapılan protokoUere göre 15 gün ile 1 ay içinde değişen zamanlarda almamız gerekirken en az 2 ayda abyoruz. Bazen bu süre 3-35 aya kadar çıkabüi\or. Bu süre içinde döviz sürekli artnğı için arada büyük bir kaybunız söz konusu." PERŞEMBE OBHAN BURSALI Nasıl Bir SiyasiParti - 2 Son 50 yıllık Türkiye siyasi parti ve iktidar prati- ğini özümteyerek, Türkiye'nin bugün vardığı 3000 dolarlık adam başına milli geJir ve her bakımdan az gelişmişlik düzeyinden, özetle bugünkü tablo- dan gerekli dersleri çıkartabilen ve bunu halka açıklayan bir partinin şansı büyüktür. Yani, yeni bir siyasi oluşum, siyasi partilerin alı- şılmış ve eleştirilen davranışının tam tersini yap- maiıdır 1 - Iktidara geldiğinde kendini mümkün oldu- ğunca denetletme sözü vermelidir. Devlet yöneti- minde kuvvetler ayrılığı ilkelerine titizlikle uyaca- ğını, dahası bu ilkelerin gerekirse yasal zeminini güçlendireceğini, Cumhurbaşkanrnın tarafsızlığı- nı teşvik edeceğini, atadıklanndan hiçbir siyasi di- yet, bağlılık vb talep etmeyeceğini, onlardan sa- deceyasaları uygulamasmı isteyeceğini, hukukun bağımsızlığını koruyacağını ve gerekJi düzenleme- leri yapacağını açıklamalıdır. Iktidara gelen siyasi parti veya partilerin mutlak güce ulaşma çabalarını mahkûm etmelidir. Sorun- lann daha fazla iktidar gücüne ulaşarak çözüleme- yeceğinı açıklamalıdır. Türkiye'nin ekonomik ta- lanına yol açan bütun yolsuzluk, görevi ve yetkiyi kötüye kullanma, nüfuzticareti, siyasal rant vb'nin temelınde, artan iktidar gücünün bulunduğunu i- lan etmelidir. 2 - Aynca, icraatının denetlenmesini yasal zemi- nin dışında da, bu amaçla oluşturulacak örneğin, bir sivil toplum örgütleri forumu veya meclisinden de isteyeceğini belirtmelidir. 3- Parti, millete ait olan ülke zenginliklerini seç- mene veya yandaşlanna dağıtma yoluna asla git- meyeceğini, buniann ortak yararlar amacıyla kul- lanılacağını açıfdamalıdır. 4- Parti, siyasi hayatını ve varoluşunu, ihaleler- den vb elde edeceği ekonomik ve siyasi rantlara değil, ülkenin refahının yükselmesine ve kalkın- masına yapacağı katkılara dayandıracağını vur- gulamalıdır. 5- Seçmenine, devlet, belediye vb gibi kurum- larda iş bulma vaadi yapmayacağını, tam tersine, ıktidara geldiğinde yeni iş alanlan ve olanaklan ya- ratacağı sozünü vermelidir. 6- Seçmene ve yandaşlanna, devlet ve kuruluş- lanndan ucuza ve bedava nemalanma beklentisi- nt hiç vermemeli; ama onu üretken kılacak teşvik- leri alacağını; üretim guçlerini, tekniklerini, yete- neklerinı geliştirmeleri için bilimsel ve eğrtsel her türlü yardımı kolay ve pratik yoldan yapacağını açıklamalıdır. 7- Çağın en gelişkin ileri teknolpjilerini kullan- maya, geliştirmeye ve üretmeye dayanan yeni bir kalkınma programı açıklamalıdır. Türkiye'nin yüksek teknoloji kullanan, geliştiren ve üreten ülke olabileceğine ciddi oîarak inanma- lı ve bunun programını yapmalı, ülkenin önüne ekonomiyle bağlantılı büyük bir bilim ve teknoloji ulusaj programı koymalıdır. 8- Ülkenin yaratıcı guçlerini (bilim, sanat, tekno- loji, edebiyat vb) geliştirmek ve üretime sevk et- mek için gerçekleştirebileceği önlemlerini açıkla- malıdır. Yaratıcı güçlerin maddi ve manevi oîarak özendirileceğıni belirtmelidir. Uluslararası çaptaki işlere uluslararası çapta destek çıkacağının sözü- nü vermeli; üretenle üretmeyeni, çalışanla çalışma- yanı, parlak beyinle normal beyni aynı sepetin içi- ne koymayacağını ilan etmelidir! 9- Ülkenin geleceği için en büyük ihtiyacın her alanda mükemmel ve uluslararası çapta yetişkin insan gücünün hızla arttınlmasında olduğunu bil- meli, bu güçlerin ülkede serpilip gelişmesi ve ül- kede kalması için gerekli her türlü önlemi kıskanç- lıkla almalı, varolanlara sahip çıkmalı, dışarda olan- lan da ülkeye geri kazandırma yöntemleri açıkla- malıdır. 10- Parti, dürüst, demokratik, hesap verici, top- lumdaki geri değil ileri ilişkileri destekleyici; prog- ramın uygulanması halinde insanlann ve ülkenin zenginleşeceğine inandıncı; Türkiye'nin olumlu, yaratıcı ve üretici bütün guçlerini birieştirici; sos- yal adaletçi olmalıdır. Avrupa ınsan haklan standardını ülkeye çok gör- meyen; hukukun üstünlüğünü benimsemiş ve hu- kukçulan el üstünde tutan; poliste, adalette ger- çek şeffaflığı yaratan... ciddi bir siyasi parti... ...diğer partileri, Türkiye'nin çöp kutusuna atar, onlan kısa sürede tarih yapar. Benim oyum, böyle bir partiye ait olacak. obursali@bilimmerkezi.org.tr Yeditepe üniversitesi Dolaria ödemeye öğrencitepkisi tstanbul Haber Ser- visi - Yeditepe Üniver- sitesi'nde okuyan bir grup öğrenci, okul tak- sidinin bugünkü dolar kuru üzerinden isten- mesine tepki göstere- rek yürüyüş yaptı. Üniversitenin Ka- yışdağı 26 Ağustos Yerleşkesi'nde topla- nan yaklaşık 300 öğ- renci, okul yönetimini protesto eden slogan- lar atarak Rektörlük Binası'na kadar yürü- dü. Öğrenciler, burada basm mensuplanna yaptıkJan açıklamada, ABD Dolan karşılı- ğında 5 taksit halinde ödedikleri okul ücreti- nin nisan ayı taksidinin bugünkü dolar kuru üzerinden hesaplandı- ğmı, ancak diğer vakıf üniversitelerinin tak- sitleri, krizden önceki kur üzerinden aldıkla- nnı ifade ettiler. Kriz nedeniyle taksitleri ödemekte zorluk çek- tiklerini kaydeden öğ- renciler, okul yöneti- minin bu konuda ken- dilerine ödeme kolay- Iığı göstermesini iste- diler. Protesto üzerine öğ- rencilerin yanına gelen Üniversite Rektörü Prof. Dr. Ahmet Serpfl. gelen talepler doğrul- tusunda nisan ayı tak- sidinin ertelenmesi yö- nünde karar aldıklannı söyledi. Konuşması sı- rasmda Rektör Prof. Dr. Serpü'i sık sık ıs- lık ve alkışlarla protes- to eden öğrenciler, da- ha sonra dagıldı. Yeditepe Üniversite- si'nde okul ücretleri meslek yüksekokulla- nnda 5 bin 500 ile 6 bin dolar, Tıp Fakülte- si'nde 10 bin dolar, Diş Hekimliği Fakülte- si'nde ise 12 bin 500 dolar üzerinden hesap- lanıyor.