Katalog

27 NİSAN 2001 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMÎ /ekonomi(a cumhuriyet.com.tr 13 Işveren toplanıyop • Ekonomi Servisi- TÜStAD Başkanı Tuncay Özilhan, 30 Nisan'daTOBBveTlSK üyelerinin de katılımıyla toplanacak geniş çaph bir işveren zirvesinde, özel sektörün daha etkin çalfşabümesi için fikir cimnastiği yapılacağını belirtti. Yapı Kredi Plaza'da yapılacak toplantı hakkında Istanbul Sanayı Odası Başkanı Hüsamettin Kavi ise yapılanın Türkiye'nin önündeki resmin ne olduğunu anlamak ve özel sektörün nasıl davTanacağuu belirleme amacı taşıdığını vurguladı. ABü'de bakkaüar yargılamyor • NEWORLEANS (AA")-ABD'ninNew Orleans kentinde, 4.5 milyon dolardan fazla vergi kaçırdığı belirlenen 11 bakkal mahkemeye çıktı. 17 aydır sürdürülen soruşturmada, sanıklann bildirmedikleri kazançlannın büyük bölümünü Batı Şeria'daki ailelerine ev yapmalan için gönderdikleri belirlendi. Bilal ve Rabah Hindi kardeşlerin suçlu bulunmalan halinde 4 yıl hapis cezasına çarptınlabilecekleri kaydedildi. Hazme'yizor günler bekliyor • ANKARA(AA)- Hazine'nin 2001 yılındaki iç borçlanma tutannm yaklaşık 80 katrilyon lirayı bulması bekleniyor. Hazine'nin iç borç geri ödemeleri toplamı ise 60 katrilyon lirayı bulacak. Gerek Fon'daki bankalar gerekse kamu bankalannın görev zararlan ve gecelik faizden kaynaklanan borçlanma maliyetleri, Hazine'nin iç borç yükünü arttıran unsurlan oluşturuyor. Sümepbank yenileniyop • ISTANBUL (AA) - Yaşarbank, Egebank, Yurtbank ve Bank Kapital'in Sümerbank çatısı altında birîeştirilmesinin ardından, söz konusu bankalann bilişim ve network altyapılannı birleştirme çalışmalanna başlandı. Koç Sistem, 5 bankanın bilişim altyapılannın birleştirilmesi operasyonunda, Sun Microsystems ile bürlikte hizmet verecek. . Vaillanftan yeniürün • İSTANBUL(AA)- Vaillant Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Levent Taşkın, kriz olmasına karşın yatınmlannm devam ettiğini belirterek '"Kriz de olsa, deprem de olsa bizim temelimiz sağlam olduğu için satışlarınıız etkilenmiyor" dedi. Vaillant'ın ürettiği, modem/PC bağlantıh "Plus ve Pro kombileri", satışa sunuldu. 'Vakıflmnk • ANKARA(AA)- Banka ve Sigorta İşçileri Sendikası (BASS) Genel Başkanı Turgut Yılmaz, Vakıfbank'ın "kamu bankası olmadığını" belirterek bu nedenle Özelleştirilmesinin söz konusu olamayacağını savundu. Yılmaz, Vakıfbank'ın siyasetçi kontrolü altında bulunduğunu, bu nedenle bankanın diğer kamu bankalan gibi çıkmazda olduğunu öne sürdü. îç piyasada talebin dibe vurmasına karşm işten çıkarmalann yoğunlaşmadığı sektör dışsatıma ağırlık verdi Oloıııoth^kriziihracaüa aşüEkonomiServisi- Otomotiv sektörü, iç pi- yasada talebin dibe vurmasından ve istikrar- sız ekonomi politikalannın etkisinden ihra- cata yönelerek kısa sürede kurtuldu. Ihracatı, mart ayında, geçen yılın aynı ayı- na göre yüzde 42.5 oranında artan otomotiv sektöründe krize karşın işten çı- karmalann yoğunlaşmaması dikkat çekerken firmalar pazar sayılannı da arttırarak üretim- de yeni stratejiler belirlediler. Ekonomik kriz ve iç pazar- daki talep daralması nedeniyle ihracata yönelen sektörün, ge- çen yılın aynı döneminde 133 olan pazar sayısı. 1 Ocak-31 Mart döneminde 135'e ulaştı. Yılın ilk 3 aylık döneminde 9 serbest bölgenin yanı sıra 135 ülke ve özerk bölgeye yapılan otomotiv ihracatı ile toplam 897 milyon 549 bin dolar döviz girdisi sağlandı. Otomotiv sanayii, ihracat yapılan ülke sa- yısını arttırırken Izlanda, Panama, Martinik, Haiti, Papua Yeni Gine. Sierra Leone ve Tan- zanya'nın da aralarmda bulunduğu 21 ülke ve özerk bölgeye ilk kez ihracat yapıldı. En çok ihracat yapılan ülkelerin başmda gelen • Izlanda, Panama, Martmik, Haiti, Papua Yeni Gine ve Sierra Leone gibiülkelere ilk kez ihracat yapan firmalar, yeni üretim srratejileri doğrultusundâ bazı modelleri özellikle dış piyasa için üretiyorlar. Almanya ve Fransa'yı takip eden Italya pa- zan yüzde 141 oranında büyüdü. Firmalar ekonomik kriz ve durgunluk ne- deniyle iç pazarda umduğunu bulamazken "dalgah kur sistemi"nin yarattığı rekabet şansıyla yeni üretim stratejileri belirleyerek ihracata ağırlık verdiler. Hafif ticari araç segmentin- deki "Doblo"nun yanı sıra Brezilya'dan ihraç edilen "Pa- lio 1.2 S" modelinin üretimi- ninde Bursa'ya kaydırılması, TOFAŞ'ı ihracata yöneltti. Bu durum, istihdamı da olumlu yönde etkilerken fir- mada çalışan toplam 4 bin 600 işçiden 4 bini ihracatta başarı kazanan "Doblo" ban- dında çalıştı. Kalan işçiler ise 178 serisı olarak adlandırılan "Palio'\ "Palio VVeekend" ve "Sienna" ile 131 "Kuş Serisi"nde görev aldı. OYAK Renault da ihracat talebine bağlı olarakçalışma sistemini değiştirdi. "Megan VVagon" ve "Clio Symbor modelleri dış pi- yasaya dönük olarak üretilirken fabrikada toplam 3 bin 180 işçi çalıştı. lhracatı, mart ayında geçen yıla göre yüzde 42.5 artan sektörde. krize karşın işten çıkarmalann artmaması dikkat çekiyor. Firmalar ekonomik kriz ve durgunluk nedeniyle iç pazarda umduğunu bulamazken "dalgalı kur sistemi"nin yarattığı rekabet şansıyla yeni üretim stratejileri belirleyerek ihracata ağırlık verdiler. Arçelikyeni buzdolabı üretirken Beko 46, Vestel de 22 trilyon liralıkyeniyatırıma gidiyor Beyazeşyadayatınm atağıEkonomi Servisi - Beyazeşya sektöründe pek çok firma, krize karşın yeni yatınmlara yöneliyor. Arçelik yeni bir buzdolabını pıyasaya sunmaya hazırlanırken Beko ve Vestel de toplam 68 trilyon liralık yeni yatmmlar planlıyor. Elektrikli ve elektronik ev eşyası sektöründe son yıllarda hızla büyüyerek dış piyasalara da açılmayı başaran Beko ile Vestel, yaşanan ekonomik knze rağmen üretimi arttırmaya- •<* # yönelik yeni büyük v yatınmlara gidiyor. Yeni projeter Beko ve Vestel yeni yatmmlar için Hazine'den teşvik belgesı de aldılar. Beko Elektronik, lstanbul'da monitör. televızyon. bilgısayar. yazarkasa üretimini arttırmaya yönelik 45 trilyon 684.9 milyar liralık tevsi yatınmı yapacak. Vestel Beyazeşya Sanayii de Manisa Organize Sanayı Bölgesi'nde otomatık çamaşır makinesi üretimıne yönelik 21 trilyon 873 milyar liralık komple • 'Akıllı ve düşünen tek buzdolabı' olarak nitelendirilen Arçelik'in yeni ürünü temmuz ayında piyasaya sunulacak. Tüketici tatile giderken tatil konumuna getirdiği anda en az enerji ile çalışan dolabın içindeki yiyeceklerin bozulmadığına dikkat çekiliyor. yeni yatınma gidecek. vergi, harç indirimlerı ve Teşvik belgelen kapsamında KDV istisnası teşvikleri sağlanacak. Ekonomik krize karşın yatınm atağını sürdüren bir diğer marka da Arçelik. söz konusu yatınmlara yüzde 100 oranında gümrük muafiyeti ve aynı oranda yatınm indirimi ile çeşitlı Firmanın Eskişehir Buzdolabı Işletmesi'nde üretilen "Orbital 9600 VCC A" tipi buzdolabı, tüketicısinin evde olmadığını anlıyor ve çalışmasını ona göre Türkiye verindîlikte sııulia kaldı Ekonomi Servisi - Ücret düzeyinde ve verimlilikte Avrupa'run çok gerisinde olan Türkiye, Rusya, Uzak Âsya ve bazı Latin Amerika ülkelerinden daha iyi durumda. Türkiye'nin makro verimlilikte 45 ülke içinde 36'nc'ı, sanayideki verimlilikte de 32 ülke içinde 23^üncü sırada yer aldığı belirlendi. Imalat sanayiinde işgücü verimliliği AB'de Türkiye'dekinden 3 kat, ücretler ise 4-5 kat daha yüksek düzeyde bulunuyor. AB ile Türkiye arasmda ücret açığımn verimlilik açığmdan daha yüksek olduğu dikkati çekiyor. Milli Prodüktivite Merkezi'nin (MPM) yayın organı Verimlilik dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, Türkiye'deki makro verimlik Rusya, Uzak Asya ve bazı Latin Amerika ülkelerinden daha iyi durumda bulunuyor. Ancak karşılaştırma Batılı ülkelerle yapıldığmda, Türkiye'nin verimlilik düzeyi pek de parlak gözükmüyor. Türkiye, istihdam başına yaratılan yıllık brüt yurtiçi hasıla tutannda 9 bin 375 dolarla dünya ülkeleri arasmda 36 ncı sırada yer alıyor. Sanayideki verimlilikte dünyada Japonya başı çekiyor. Genel verimlilikte 70 bin 919 dolar ile beşinci sırada olan Japonya, sanayi verimliliğinde 84 bin 56 dolarla birinci sırada yer alıyor. Türkiye ise sanayi verimliliğinde 10 bin 102 dolarla 23'üncü sırada bulunuyor. Araştırmaya göre Türkiye ile Batılı ülkeler arasındaki verimlilik açığımn kapatılması, daha uzun bir süre ve çaba gerektiriyor. düzenliyor. Arçelik Eskişehir Buzdolabı tşletmesi Ürün Koordinatörü Oğuzhan Öztürk, 'Akülı ve düşünen tek buzdolabı" olarak nitelendirdikleri Orbital tipi buzdolabının enerji tüketimi ve ses seviyesinde müşteriyi memnun edecek bir ürün olduğunu söyledi. Temmuz ayında piyasaya sunulacak yeni buzdolabının, piyasadaki ürünlere göre yüzde 50 enerji tasarrufu sağlayacağı belirtildû Arçelik'in akıllı buzdolabı tüketiciye yeni olanaklar sunuyor. Otomatik dondurma Örneğin, dolabın derin dondurucu kısmına taze bir et konduğunda hızlı dondurma konumuna geçen buzdolabı, et donduktan sonra normal konuma geçiyor. Tüketici tatile giderken tatil konumuna getirdiği anda en az enerji ile çalışan dolabın içindeki yiyeceklerin bozulmadığına dikkat çekiliyor. Satış fiyatı henüz belırlenmeyen buzdolabının pahalı bir ürün olacağı belırtihyor. ÎSMMMO'dan kurtarma projeleri Yastılv altında yatan dolarlar EkonomiServisi-tstanbul Serbest Muhasebeci Ma- li Müşavirler Odası (ÎSMMMO) Başkanı Yahya An- kan, Türkiye'de yastık altında olduğu tahmin edilen milyarlarca dolan ekonomiye kazandırmanın müm- kün olduğunu söyledi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Fuat Miras ile Istanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Mehmet Yddınm'ın açıklamalarından yola çıkan An- kan, yastık altındaki paranın ekonomiyi kurtarma mü- cadelesine büyük katkıda bulunacağını savundu. Mi- ras'm yastık altındaki paranın 100 milyar dolar civann- da olduğunu söylediğini hatırlatan Arıkan. "Bu paranın ekonomiye ka- zandınlması için öncetikle 'beyaz say- fa' açılmahdır" dedi. Yastık altındaki paralann ekonomi- ye kazandınlması için geçmişe sün- ger çekilmesini öneren Ankan, bir servet vergisi ahnmayacağınuı ke- sin bir dille ve herkesi ikna edecek şekilde ilan edilmesı gerektiğini de dile getirdi. Dış dünyada, Türki- ye'nin borçlannı ödemekte sıkıntı Yahya Ankan çekeceği, bu nedenle borç ödememe karan alabileceği inancı olduğunu hatırlatan Ankan, "Anlaşüan, aynı korku Türk halkında da vardır. O hal- de hükümet, herkese, parasının hiçbir zaman ve hiçbir biçimde elinden gitmeyeceği,bu para ileilgiligeçmişeyö- nehk hesap soruİmayacağıve ayrıca iyi kazanç sağlaya- cağı güvencesi vermek zorundadır" dedi. Ankan. yapılan her türlü harcamanın gıder olarak gösterilebilmesi ve şirketlerin kazançlanna enflasyon koruması uygulanması gerektiğini de belirtti. Önerile- rinin gerçekleştirilmesi halinde Türkiye'de olumlu ge- lişmeler yaşanacağına inandığını söyleyen Ankan, bir ekonomik mucizenin halka güvenmek ve halkın güve- nini elde etmekle yaratılabileceğini de sözlerine ekledi. Türk-tş bu ay için dört kişilikbir ailenin gıda harcamasını hesapladı Yoksulluk sınırı asgari ücretin 6 katı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Türk-tş'in araştırması dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcamasının 206 milyon 500 bin liraya, yoksulluk sınınnın ise 628 milyon liraya ulaştığını ortaya koydu. Türk-lş Araştırma Merkezı tarafından yapılan Nisan 2001 gıda harcaması sonuçları açıklandı. Dört kişilik bir işçi ailesınin fizyolojık ihtiyaçlan ve yeterli beslenmesi dikkate alınarak hazırlanan araştırmada, aylık mutfak harcaması 206 milyon 500 bin lira olarak belirlenirken yoksulluk sınırı ise 628 milyon 650 bin lira olarak tespit edıldi. Böylece yoksulluk sınırı, 102 milyon olan asgan ücretin yaklaşık 6 katına ulaşmış oldu. Türk-tş araştırmasında, bir önceki aya göre gıda harcamasında yüzde 8.5, dört aylık birinci döneme göre yüzde 17.8, son bir yıl itibanyla yüzde 45.7, 12 aylık gıda harcamalanna göre ise yüzde 44.1 artış görüldü. Gıda harcaması çalışmasına temel alınan beslenme kahbı içindeki maddelerden en fazla artışm ekmekte olduğu görüldü. Ekmek, bir önceki aya göre yüzde 25 arttı. Sadece ekmekteki artış aile bütçesine yüzde 2.4 oranında bir yük getirdi. Tavuk yüzde 25, şeker yüzde 22.1, zeytinyağı yüzde 23.3, margarin yüzde 17.3, ayçiçeği yağı da yüzde 11.2 oranında artış göstererek aile bütçesinı en fazla etkileyen diğer maddeler oldu. Prof. Dr. özer Ertuna: Dışkaynağın afyondan farkı yok Ekonomi Servisi - Boğaziçi Üniversi- tesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Öaer Ertu- na, "Türldye'ye gelecek cnş kaynağın af- yondan farkı yok" dedi. Istanbul Üniversitesi iktisat Fakültesi Mezunlan Cemiyeti tarafindan düzen- lenen 26. tktisatçılar Haftası kapsamın- daki toplantılar dizisinin dünkü ilk otu- rumunda, "tstikrar Programı ve Ekono- minin Sorunlan-Mah' Sektör" konusu ele aluıdı. Prof. Dr. Özer Ertuna, Türki- ye'nin 199O'lı yıllardan bugüne yüzde 30'un üzerinde reel faiz ödeme taahhü- dü altında bulunduğunukaydederek hiç- bir ekonomininbu reel faizi ödeyemeye- ceğini vurguladı. Prof. Dr. Ertuna, "Devtet,haiktantop- layacagıverginin yüzde 80'inifaiz olarak ödemeninattınagirdi Budurumda kriz- den başka bir şey beklenebilir nti" diye sordu. Bankacıhk sektörünü de eleştiren Pof. Dr. Ertuna, mevduatlann devlet gü- vencesi altında olduğu bankacılık sektö- rünün devletten çok riskli olduğu gerek- çesiyle yüzde 32riskprimi istediğini an- lattı. Türkiye'nin, sıcak paranın ne anla- ma geldiğini anlayamadığmı belirten PTof. Dr. Ertuna, "Kısa vadeli sıcak pa- ra girerken ba- Lktisatçılar Haftası kapsamındaki toplantılar dizisinin aıinkü ilkoturunnmda, "htikmr Programı ve Ekonominin Sonınlan-Mali Sektör" konusu ele alındı. har havası esti- rir. Ama çıkar- ken fırtına gibi çıkar, yıkar gi- der. Sıcak para arrık dünyamn engü/elsilahla- nndan biridir. Bir ülkeyi dfize getirmenin yol- lanndan biri sı- cak paradır" dedi. Işbirliği ve stra- tejik ortaklık için gelen dış kaynağm yarar taşıdığraa, an- cakparadanparakazanmayı hedefüyor- sa bunun tehlikeli olduğuna işaret eden Prof. Dr. Ertuna, uygulanacak ekonomik programın ihracata dayalı olması, üretim ve istihdamı arttırması gerektiğine dik- kat çekti. Türkiye'nin yeni bir para ile enflasyonu sıfırlaması gerektiğini savu- nan Ertuna, mevcut para üzerinden enf- lasyonu düşürmenin çok zor olduğunu söyledi. Eski Istanbul Sanayi Odası Başkanı, Karin Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Memduh Hacıoğlu da bankacılık sektö- rünün artık işlevini yapamadığını ve pi- yasalan fonlayamadığını belirterek ge- rekîi fonlama olmaması nedeniyle ihra- catın da arttınlamadığtm söyledi. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Baş- kanı Doğaa Cansızlar, bireysel emekli- lik yasası çıktıktan sonra Türkiye'de si- gorta sektörü ile ilgili önemli gelişme- leryaşanacağına işaretederek "Yaklaşık miDi gefirin yüzde 5Mile10'u arasuıda bir tasamıfun piyasalara gireceğini tahmin edjyoruz'" dedi. Cansızlar, "Bence,önce- Ükk reel sektör konusu irdelenip daha sonra mali sektör irdelenseydi beîki ara- daki bağlanh çokdahaiyi kurulmuş ola- bilirdi" dedi. Sigortacılık sektörünün Türkiye'de hemen hiç gelişmediğini sa- vunan Cansızlar, bireysel emeklilikte uygulanacak vergikonusuyla ilgili çalış- malann devam ettiğini bildirdi.