Katalog

16 NİSAN 2001 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER MTerin modernizasyonu • ANKARA(AA)-Milli Savunma Bakaru Sabahattin Çakmakoğlu, "54 adet F-4 savaş uçağının modernizasyonuhun amacı, uçaklann 2000'li yıllarda etkin olarak göreve devamını sağlamaktır" dedi. FP Bitlis Mılletvekili Zeki Ergezen'in soru önergesini yanıtlayan Çakmakoğlu, modernizasyonun toplam maliyetinin 632 milyon 480 bin dolar olduğunu açıkladı. Çakmakoğlu, Sivrihisar yakınlannda düşen F-4'ün modernize edilen uçaklardan olmadığını belırtti. yaşam etfcüedi • İstanbul Haber Servisi - Istanbul'da önceki akşam başlayan ve daha sonra etkisini arttıran sağanak yağış ve rüzgâr hayati olumsuz etkıledi. Kartal, Gaziosmanpaşa, Bahçelievler, Maltepe ve Üsküdar'da bazı binalann bodrum ve giriş katlanndaki ev ve işyerlerini su basarken Beyoğlu Hasköy'de 2 kath boş bir bina çöktü. Kentte, yollardakj mazgallaruı çoğunun tıkalı olması nedeniyle özellikle alt geçıtlerde su bırikintisi oluştu. Yağıştan etkilenen -araçknn yollarda yavaş seyretmesi sonucu ana arterlerde trafik sıktşıklığı yaşandı. TTK'nin kurufcjş• • • • • • •• yıldonumu • ANKARA (AA)- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Türk Tarih Kurumu'nun kuruluşunun 70. yıldönümü dolayısıyla Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli'ye bir kutlama mesajı gönderdi. . Mesajında tarih bilincinin, bır toplumun ulus olmasmdaki en önemli öğelerinden biri olduğuna işaret eden Sezer, sağlam bır tarih bilinci olan uluslann geleceklerinin de sağlam olacağını söyledi. Işgüvencesi yasatasansı • ANKARA (AA)- ANAP Alündağ tlçe Kongresi'ne katılan Çahşma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan, iş güvencesi yasa tasansıyla ilgili çalışmalann ay sonunda tamamlanacağını belirterek çahşma kendilerine geldiğinde kısa sürede Meclis'e sunacaklannı bildirdi. Okuyan, ış güvencesi yasasıyla, haksız yere işten çıkarmanın ve işçileri sendikalı olduklan gerekçesiyle işten atmanın önlenmesinin amaçlandığını belirtti. Açıklama • İstanbul Haber Servisi - istanbul Büyükşehir Belediyesi Basın Danışmanlığı'nca yapılan yaalı açıklamada, 1 Nisan 2001 tarihli gazetemizde çıkan 'Büyükşehir'de Lale Devri' başlıklı haberdeki ' Yeni Binyıluı Çevre Anlımı Kampanyası' ile ilgili harcamalann 'yandaşlara rant aktarmanuı en güvenilir yolu' olduğuna ilişkin iddianın 'kabul edilemez' olduğu savunuldu. Açıklamada, bu kainpanyanın bir tanıtun değil, 'çevreye ve insana yapılan bir yatınm faaJıyetı olduğu' behrüldi. Prof. Türel, kur ve faiz sınırlarındaki belirsizliğin durgunluğu arttıracağını söyledi: am değil egzersizEBRUTOKTAR ANKARA - Devlet Bakanı Kemal Derviş tarafindan açıklanan ekonomik program, "beklentiler beyanı" olarak değerlendirilirken döviz kuru ve reel fa- iz sınırlannın belirlenmemesinin eko- nomik durgunluğu daha da arttıracağı vurgulandı. ODTU Iktisadi ve Idari Bi- limler Fakültesi Dekaru Prof. Dr. Oktar Türel, "Döviz kuru ve faiz hadlerinde- ki betirsiziikleri azaltmayan bu tutum, dış destek sağlanıncava kadar zaman kazanma isteğini yansrayor. Bu da eko- nomik çalkanüyı daha da vahimleştire- bffir" dedi. Prof.Dr. Oktar Türel, önceki gün Devlet Bakanı Kemal Derviş tarafin- dan açıklanan "Türkiye'nin GüçIüEko- nomiyeGeçişPrograını w nı değerlendir- di. Türel, aynnhlan verilmeyen progra- mın bu kadar geç açıklanmasını eleştir- di. "Bu eksik görünümlü makroekono- • Derviş tarafindan açıklanan ekonomik programı beklentiler beyanı olarak değerlendiren Prof. Türel, aynntılan verilmeyen programın bu kadar geç açıklanmasını eleştirerek, "Bu eksik görünümlü makroekonomik egzersizi bir kaç günde hazırlayabilirlerdi" dedi. mik egzersizi birkaç günde hazırlayabi- Hrlerdi'' diyen Türel, program hazırlık- larına başİanmasından 6 hafta sonra açıklanan paketin bankacılık kesimi ile dış fınansman çevreleri arasında yapı- lan müzakere ve pazarlıklann hâlâ sür- düğü anlamına geldiğini söyledi. Türel, reel ve nominal faiz (rakamla ifade edilen) hadlerinin oluşumunun pi- yasalara bırakıldığına işaret ederek şu saptamalan yaptı: • Programın dış destek boyutunun başlıca IMF ve Dünya Bankası kredile- rinden oluşacak 10-12 milyar dolarla sınırlı kalacağı, dış finans çevrelerinin hiç istekli olmadığı anlaşıhyor. • Programm "Uzun Dönemli Pers- peknT" başlığmı taşıyan bölümü, bek- lentiler beyanı niteliğinde. • Programın, "Yeniden Yapdanma" bölümü ise hükümetin kısa sürede ya- salaştırmaya zorlandığı 15 tasan ile iliş- kilidir. Program, dış mali desteğin 10 şartı haline getirilen bu şantaj tasanla- rının niye gerekli olduğunu açıklamaya çalışıyor, ama başaramıyor. • Döviz kuru ve faiz hadlerinin açık- lanmaması, ekonomik çalkantıyı va- himleştirebilir. Üretimin iki temel gir- disinin fıyatını bihneyen ve tahmin ede- meyen üretici ve yatınmcı ile göreli fi- yat yapısını kestiremeyen tüketicilerin karar almak, üretmek ve harcamak ye- rine beklemeyi tercih etmeleri; prog- ramda öngörülenin çok üstünde bir eko- nomik durgunlukla sonuçlanabilir. • 2001 için öngörülen maliye politi- kası, harcamalan kısarak, dolaylı vergi- lere yüklenerek faiz dışı fazlanm gayri safi milli hasılaya oranını yüzde 5.6'da tutma üzerine kuruludur. Bu politikanın daraltıcı etkilerini, ihracat ve turizm ge- lirlerinde beklenen artışla dengeleme varsayımı çok iyimser görünüyor. • Gelire dayalı yeni vergiler getiril- meyeceği vaadi ile sanayici, tüccar, es- naf ve sanatkânn tepkileri göğüslenir- ken menkul kıymet kazançlanna da ver- gi getirihneyeceği belirtiliyor. Banka- larla vanlacak ve kamu kâğıtlannm hangı koşullarda bankalartarafindan tu- tulacağını belirleyecek anlaşma, gerçek paketi bağlayacak. Paket bağlandığı za- man da çahşanlann ve tanm kesiminin açıkta kaldığuıı hep birlikte göreceğiz. Kostas Simitis: Oncelik kalkınıııaATİNA (AA) - Yunanistan Başba- kanı Kostas Simitis, "Türkiye'nin sa- vunma harcamaiarmdald kısıdama- larm çok büyük bir rakama tekabület- tiğûıi" söyledi. Paskalya tatilini geçirmek üzere Korfu Adasfnda bulunan Simitis, adadaki deniz üssünü zıyareti sırasın- da gazetecilere yaptığı açıklamada, Türkiye'nin 32 savunma projesini er- telemesine değindi. Türkiye'nin bu karan hangi gerekçeyle aldığı konu- suna değinmek istemediğini ifade e- den Simitis, "Türkiye savunma har- ramalannı 17trilynn rirahmi tir. Bu, Yunanistan'm eşit yıOarda ay- nı amaçia harcamakta okhığu raka- nun yaklaşık 4 kaodır" dedi. Etnik çatışma ve sürtüşmelerin ya- şandığı dönemlerde ekonominin geri- lemek zorunda kaldığuıı söyleyen Si- mitis, "Uluslararası ortam, herkesin istikrarve kalkmmayı düşünmesini ge- rektiren bir ortam oMuğunda, Türki- ye'de de olduğu gibi ekonomik unsur ön plana çıkmaktadır" dedi. ti^bul'da,neredeyseadımatuanheryerdegöriilmeyealı- şüan dilenciler de yaşanan ekonomik krizden payını akh. Krizden etkilenen vatandaşlann, dilencilere para vennemesi nedeniyle son 3 ayda, dilenci sayısulda gözle görü- lür azalma kaydedildi. tstanbul Büyükşehir Belediyesi Dilenci Toplama ve Sevk Merkezi'nden yapılan açıklama- ya göre merkeze bağh zabıta ekiplerince geçen yüın ilk 3 ayında 435'i kadın 617 dilenci yakalanırken ekonomik krizin kendini hissettirdiği bu yıun aynı döneminde bu sayı 241 'e düştü. (Fotoğraf: AA) Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı, 'Bu programı hayata geçirmek zorundayız' dedi Derviş: Artık geri dönüş yokMUSTAFABALBAY ANKARA - Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş, önceki gün bir bölümü açıklanan programm geniş bir destek bulduğunu belirterek "Geri dönüş yok, gemileri yaknk. Bu programı hayatageçinnekzorundayız" dedi. Derviş, "IMF ile ay sonunda an- laşma bekfediğini, buna stand-b\ 'ın ye- nilenmesi anlaşması denebileceğini" söyledi. "Sezer-EcevitgergmKğiohııa- sada krizbaşkabirnedenleçıkacakn" diyen Derviş; önceki programm başlı- ca iki eksiğinin, yola çıkarken devalü- asyon yapılmaması ve geçen yazdan itibaren "işin gevşetUmesi" olduğuna dikkat çektı. Derviş, Merkez Bankası Başkanı Sü- reyya Serdengeçd ve Hazine Müsteşa- n FaikÖztrak'la birlikte Merkez Ban- kası Lokalı'nde bazı ulusal gazetelerin Ankara temsilcileriyle sohbet toplantı- sı düzenledi. Derviş'in sorulara verdi- ği yamtlar konu başlıklanyla şöyle: IMF İLE ANLAŞMA: 28 Nisan'da anlaşmanın tamamlanacağmı düşünü- yorum. Mayıs başıyla birlikte yeni dö- nem başlamış olur. Buna, stand- by'm yenilenmesi de diyebiliriz. ÖNCEKİ PROGRAMIN KADERİ: Bence önceki programın rekabet gücü yeterli değildi. Yola çıkarken devalüas- yon gerekiyordu. Ikinci bir eksiklik de, işler biraz iyi gidince iplerin gevşetil- mesiydi. Sezer-Ecevit gerginliği olma- saydı bile bu kriz çıkacakrı. ENFLASYONLA MÜCADELE: Bu programın hedefinı mutlaka tutturma- mız gerekiyor. Yüzde 70-80'lere çıkar- sa çok kötü olur. Geçen dönem yüzde 30'lara düşmesi güzeldi. Halk, demek ki oluyormuş, dedi. Bu güven zedelen- di, yeniden oluşturmak durumundayız. HÜKÜMETİN DESTEĞ1: Bu prog- ram hükümetindir. Toplumun her kesi- mi bir şey isteyecek. Ancak, popülist politikalarla bir yere gidilmeyeceğini si- yasiler, toplum, herkes gördü. Hükümet programı destekliyor, deyim yerindey- se program da hükümeti destekliyor. 4. ORTAKMISINIZ: Program hükü- metindir. Ancak benim durumum biraz garip. Türkiye'de başkanlık sistemi ol- saydı durumum doğal karşılanırdı. Bi- zim anayasamızda buna engel yok, a- ma parlamenter sistem açısından tuhaf olduğunu kabul ediyorum. Durumum parlamenter sisteme tam uymuyor. Bir süre böyle devam edebilirim, ama uzun vadede sanıyorum obnaz. Şu aşamada biz ancak 3 gün sonrasını hesap edebi- liyoruz. Ecevit'i çok eskiden tamyo- nım, bir gönül bağım var. NASIL BİR SOLCU: Benim bir dün- ya görüşüm var. Demokratık sol, sos- yal demokrat çizgide hayahm boyunca tutarlı kaldım. Ancak bugünün sol an- layışı 60'lardan farklı. Ben piyasa eko- nornisine, sosyal devlete ve adil gehr dağıluTuna önem veren bir kişiyim. Fa- kirlikte değil, zenginlikte eşitlik, diyo- KAMU-SEN GENEL BAŞKANI AKAY: 45gün boşagitti Haber Merkea - Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı Resul Akay, Devlet Bakanı Kemal Derviş'in açıkladığı yeni ekonomik programın tipik bir IMF ve Dünya Bankası programı olduğu- nu savunarak "Türkiye, 45 gününübebaeönişnV dedi. Akay, Türkiye Kamu-Sen Genel Merkezi'nde düzen- lediği basm toplantısmda, programda, geleceğe yöne- lik temennilerde bulunul- duğunu ve sanal tahminler yapıldığını ifade etti. Yeni programın tipik bir IMF ve Dünya Bankası programı olduğunu söyle- yen Akay,"ProgramdaişçL, memur,emekli,esnaf.çiftçi, kısarasiimanyoktnnTurld- ye,boşbirprogramuğnuıa 45gfinünü hebaedn^tir. Bu program,Türkiye' ramıdeğüdir. Bu, halkmuza giydirihneye çaüşuan ateş- tenbirgömfcktir" dedi. Yaşanan ekonomik krizin sosyal krize, siyasal krize ve demokrasi krizine dö- nüşmesinden kaygı duy- duklanm belirten Akay şunlan söyledi: "S^ıyın Baş- bakan,anlamsızısrannı bn- yana bffakm görevi Sayın Sezcr'eiadeetaıeMHf Destek yok Öte yandan, Türk-lş Ge- nel Teşkilatlandırma Sekre- teri ve Genel Maden Işçıle- ri Sendikası Genel Başkanı ÇetinAlnmda, yaptığı açık- lamada. "Programı destek- tememiz ve tasvip etmemiz kesinlikle mmnkün değü" dedi. FP'DEN PROGRAMA ELEŞTtRt: Ne deve, nekuşANKARA (Cumhuri- yet Bürosu)-Ana muhale- fet partisi FP, yeni ekono- mik programı,'ne deve ne dekuştıır' diye tanımladı. FP Genel Başkan Yardrnı- cısı Ertan Yülek, yeni programm çelişkilerle do- lu olduğunu, toplum ke- simlerinin sorunlannın çözümüne dönük hiçbir somut öneri ortaya koy- madığmı savundu. Yûlek, dün partisinin genel merkezinde düzen- lediği basm toplantisında yeni ekonomik programı değerlendirdi. Yeni prog- ramda, üretkn, istihdam, sanayileşme, teknolojik gelişmeler ve rekabet gü- cüyle ilgili hiçbir somut öneri bulunmadığını kay- deden Yülek, programın 'hükümetin ipini de çeke- ceğuıi' ileri sürdü. Hükü- met ortaklanmn programa destek açıklamasıyla ilgili olarak takBnmıtribünden izieyen firtbolcu'' benzet- mesi yapan Yülek; yeni- den yapılanmadan söz edilmesine karşın, yerel yönetimler ve devletin içindeki yeniden yapılan- maya değinilmemesini eleştirdi. Programa dolar- la ilgili kur hedefi konul- mamasına dikkat çeken Yülek, "Dolarm nerede duracağnu söyiemezseniz, eaflasyonıuı da ne olacağı- nı söyleyemezsiniz'' diye konuş&ı. Yülek, programı başbakan dahil hükümet üyelerinden hiçbirinm okumadığı görüşönü sa- vundu. rum. DIŞ DESTEK: On gün içinde oluşa- cak. lyımsenm. Nisan sonuna kadar ya- salann çıkmasını bekliyoruz. FİNANS BAŞKENTt İSTANBUL: Bankacılık sektöründe kur - faiz denk- lemi çok önemli. Dolann 1-1.3 milyon arası gidip geldiği ortamda sağlıklı bir bankacılık analizi yapılamaz. Birçok bankamn fmans sektörü dışında bağ- lantılan var, oradan sermaye aktarabi- lirler. Yeni Bankalar Yasasf nda siste- min rayına oturmasım sağlayacak dü- zenlemeler yapılacak. BDDK'nin daha hızlı karar vermesi gerekriğini düşünü- yorum. Bu düzenlemeler yapıldıktan sonra ben tstanbul'un, Balkanlar, Orta- doğu, Kafkaslar bölgesinin finans baş- kenti olacağını düşünüyorum. DOLAR KURU: Merkez Banka- sı'nın tutumuna yönelik eleştiriler var. Ancak izlediği yol doğrudur. Diyelim ki dolan ille de 900 bin lirada tutmak için çaba harcadı. EUndeki rezerv bite- bihr. Daha kötü bir sonuç çıkabüir. Mer- kez Bankası son güvencedir, burada belh bir rezervi korumak gerekir. SAVUNMA HARCAMALARI: Bu- nu biz kendi içimizde konuştuk. Savun- mayı IMF'yle, dış dünya ile konuşma- yız. Silahlı Kuvvetler'in modernleşme programını etkilemeden ne yapılır, TSK bunu saptadı. Biz de Maliye ile birlikte programdaki durumunu netleştirdik. YABANO ALIMI: Yabancı serma- yenin iki boyutu var. Bir, üretken ya- bancı sermaye. Teknoloji getirir, istih- dam arttınr. Bunu istiyoruz. Bunun dı- şmda bir de, krizden yararlanıp düşük fiyata fabrika vs. sann abnak isteyen olur. Bunu arzu etmiyoruz. Bir de ya- bancı sermayenin gelişinde Hazine ga- rantilerinin yeniden düzenlenmesi ge- rekli. Her şeye garanti ohnaz. PİYASALARA MESAJ: Bugün açı- lacak piyasalara mesajım şu; gemileri yaktık, geri dönüş yok. Hükümet prog- ramın arkasında, kamuoyu desteği za- manla daha da artacak. Her kesime dü- şecek fedakârlıklar var, bunlarolabildi- ğince eşit dağıtılacak. Eninde sonunda dönüşümü, yapısal değişiklikleri yap- mak durumundayız. Ucuz popühzm dö- nemi bitti. Herkes sorumluluklaruıı ye- rine getirmeli. Acıklama olumlu bulundu Derviş'e IMF ve ABD'den destek mesajı ANKARA (Cıımhu- riyet Bürosu) - Devlet Bakanı Kemal Derviş tarafindan açıklanan ekonomik programa Uluslararası Para Fonu (IMF) ve ABD'den des- tek geldi. IMF Türkiye Masası Şefi Carto Cot- tarefli, programı mem- nuniyetle karşıladıkla- nnı belirtirken ABD'nin Ankara Bü- yükelçiliği de, "Türld- ye,progranunda yol ka- tederken ABD ona des- tek ohnaya devam ede- cektir" açıklamasını yaptı. Devlet Bakam Der- viş'in önceki gün açık- ladığı ekonomik prog- rama dün IMF ve ABD'den destek mesaj- lan geldi. IMF Türkiye Masası Şefı Carlo Cot- tarelli, yaptiğı açıkla- mada, Devlet Bakam Derviş tarafindan açık- lanan programı mem- nuniyetle karşıladıkla- nnı belirtti. Parasal ve mali önlemlerin önemi- ne dikkat çeken Cotta- relli, bu önlemlerin, mali istikrann yeniden tesis edilmesinde önem li bir katkı sağlayacağı- nı vurguladı. Cottarelli, program çerçevesinde atılacak bu adımlann, Barbara John: Türkiye'yi uluslararası toplum tarafindan des- teklenebilecek bir prog- rama daha da yaklaşti- racağını kaydettı. ABD'nin Ankara Büyükelçiliği de dün akşam saatlerinde yap- tığı yazılı açıklamada, ABD'nin programa olan desteğini bildirdi. 'ABDhertüriü desteğe hazır' Açıklamada, Türk yetkililerin güçlü yeni bir ekonomik progra- mın ana unsurlan üze- rindeki açıklamalannın ve IMF'nin programa destek ifade etmesinin memnuniyetle karşılan- dığı vurgulandı. Prog- ramm, Türk ekonomi- sinin istikrara kavuşma- sı ve sürdürülebilir ka- mu finasmanının sağ- lanması yönünde önemli adunlar içerdi- ği kaydedilen açıkla- mada şöyle denildi: "Türldye, progranunda yol katederken ABD, uluslararası toplumla birlikte çahşarak ona destek olmaya devam edecektir. Türk yetküi- leri ve IMF'nin progra- mı sonuçlandırmalannı sabırsızİıkla bekliyo- nız." îşçilerin dövizi loize çare olamaz HtLMlTOZAN FRANKFURT BERLİN- Berlinli Türkler arasmdaki iş- sizlik oranmın yüzde 42'yi bulduğu açıklan- dıktan sonra başlayan uyum tartişmalan, ye- ni boyutlar kazamyor. Tartışmalara katılan Berlin Senatosu Yaban- cılar Sorumlusu Bar- baraJohn, Almanya 'da yaşayan yabancılann uyum için yeterince ça- ba göstermediğini öne sürdü. Berlin Senatosu Ya- bancılar Sorumlu- su'nun bir süre önce yaptiğı açıklamada, Al- manya'ya uyum için Türklerin tasarruflarmı Türkiye'de değil de,Al- manya'da değerlendir- meleri gerektiğini be- lirtmesi, tepkiyle karşı- landı. Konuyla ilgili olarak Cumhuriyet'e açıkla- tnalarda bulunan Bar- bara John, şöyle konuş- tu: "Türlderin tasarruf- larmı geklikleriülkeler- de değerlendirmeleri, bir ayaklannı Türki- ye'de tutma isteğinin göstergesL" Türkiye'ye gönderi- len dövizlerin, insanla- nn kendilerini Türki- ye'de de sağlama alraa isteğinden kaynaklan- dığına bir işaret olarak değerlendirilebileceği- ni belirten John, "Göç eden insanlann hayaü- nın merkezi, yerleştik- leri ülke olnıaa gerekir" görüşünü savaındu. Resmi rakamlara gö- re Türkiye'ye gönderi- len 2 ila 3 milyar mark- lık bir miktann Türkiye ekonomısine büyük bir katkı olduğu tezlerine de kuşkuyla yaklaşan Berlin Senatosu üyesi, "Türk ekonomisi zayrf bir ekonomi Bu yaü- nmlara ihtiyaç duyuyor oJabiür.Ama Türkeko- nnınisinin, Alman- ya'daki Türklerin dö- vizieri olmaksızın da durumunu düzel- tebfleceğine inanryo- rum" dedi. 'Krizin nedeni yanhs politikalar' Türkiye'de yaşanan ekonomik krizin, daha çok yanlış politikalann bir ürünü olduğuna da dikkat çeken John, "Yurtdışında yaşayan Türkler, Türkiye eko- nomisinin kurtancısı olamaz, çünkü gönderi- len miktar zaten çok küçüktür" yorumunda bulundu. New York Times: Ankara 6 taze para' müjdesi bekliyor NEW YORK (AA) - ABD'nin önde gelen gazetelerinden Nevv York Times, Devlet Ba- kam Kemal Derviş tara- findan açıklanan prog- ramla ilgili olarak ya- yımladığı haberde, 'Programın 10-12 mil- yar dolar dış borç bul- mayı hedeflediğini' yaz- dı. "Derviş, ekonomiyi yeniden rayuıa oturt- mak için yeni kredilere ihtiyaç olduğunu söylü- yor" diyen gazete, "An- kara'da Türk yönetkj- lerlegöruşenlMFekibi- nin Wuhington'adone- rek planuı kabul edilip edibnemesi >olundatav- siyelerde bulunacağuu" ifade etti. Gazete, "Der- viş'inhaftaortasmdata- zepara müjdesi bekledi- ğuu,ancakBabh >etkiK- lerin bunun zaman ala- cağı göriişünde oJdukta- nnı" da yazdı. Washington Post ga- zetesi ise programı de- ğerlendirirken "Birçok anahst,Türk hükümeti- nin sert ekonomik ön- lemleri uygulama irade- sinesahipolupotanadığı- nı sorguhryor" ıfadesini kullandı.