Katalog

4 MART 2001 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Tayfur Sökmen • tstanbul Haber Servisi - Eski Hatay Cumhuriyetı'nin ilk ve tek Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, ölûmünûn 21. yılında. Zincirlikuyu'da mezan başında anıldı. Törende konuşan Hatay Dayanışma Deraeği Başkanı Ahmet Alıç, Sökmen'in. Hatay'ın bağımsızlığına kavuşması ve Türkiye'ye katılması için mücadele ettiğini anımsatarak Sökmen'in Atatürk ile iyi ilişkileri sayesinde Fransız işgalcilerinin ve Batılılann Hatay üzerindeki oyunlannı bozarak anavatanla bütünleşmesini sağladığını söyledi. Sezer yasayı onayladı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Elektrik Piyasası Yasası'nı dûn onayladı. Yasa ile iletim sektörü dışmda elektrik piyasası tamamen özel sektöre devTediliyor. Enerjide liberal yaklaşımı egemen kılmak amacıyla doğalgaz piyasası yasa tasansı ve petrol piyasası yasa tasansı da ı gelecek aylarda TBMM'ye s- ı - gönderilecek. Resmi Gazete'de bugûn yayımlanması beklenen yasaya göre, 24 aylık geçiş döneminin ardmdan barajlar da satılacak. İzmir'de banka ctolandırıcıUğı • İZMİR(AA)- Alternatıfbank'ın kapatılan Kemeraltı Şubesı'ndeki bazı müşterilerin hesaplanndan başka hesaplara yaklaşık 400 milyar lira aktanldığı ortaya çıkanldı. Aralannda Izmır'in köklü ailelennden Carfi ailesinin kızı ve damadının da bulunduğu 5 kişi gözaltına alındı. TÜPkiye'den Taliban'a tepki • ANKARA (Cıunhuriyet Bürosu) - Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hûseyin Diriöz dün yüptığı açıklamada, Afganistan'ın büyük bölümünü elinde bulunduran Taliban hareketinın, ülkedeki Buda heykellerini yıkma karanyla ilgili olarak "Hiçbir gerekçenin böyle bir tahribatı haklı kılamayacağını" belirtti. Hüafetin kaldırılması • ANKARA (AA)- TBMM Başkanı Omer Izgi, Hilafet lcurumu ile "Şer'iye ve Evkaf Vekâleti"nın kaldınlmasmı öngören ve öğretımde birliği sağlayan yasalann kabul edılmesinın yıldönümü dolayısıyla bır mesaj yayımladı. Izgi. mesajında, "TBMM'nin kabul ettiği bu yasalarla, Cumhuriyetin, egemenliğin kaynağı konusundaki duyarlıhğı ve laik niteliği ortaya konuhnuş, ulus egemenliğıne ters düşen halifelik tasfıye edilmiştir" dedi. Ercan Karakaş, eski genel başkanlann uyansının dikkate alınmadığını söyledi Solda yeııi oluşum çabasıtstanbul Haber Servisi-Es- ki CHP Genel Başkanı Altan Öymen ve CHP Partı Mecli- si Üyesi Murat Karayalçın, CHP'nin güçlenmesi için ça- hştıklannı belirterek "Genel Merkez'den kaynaklanan haksızlık ve yanlışlıklann son bulması ve dûzehilmesi, par- tide hukuk ve demokrasinin egemen olması CHP'yi güç- lendirir" dediler. Sol kanadın önde gelen Seçim olsa dokuzparti katdabüecek ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Yüksek Seçim Ku- rulu (YSK) tarafından, her yıl ocak ayında siyasi parti- lerin seçime katılabilme ye- terliliklerinin belirlenerek i- lan edilmesi kararlaştınldı. YSK, 1 Ocak 2001 itiba- nyla seçime katılma yeterli- liğine sahip ve seçmen kü- tüklerinin verileceği partiler olarak ANAP. CHP, DP. DTP, DYP, FP, HADEP, MHP ile ÖDP'yi belirledi. YSK'nin. seçmen kütûklerinin verile- ceği siyasi partüerin belirlen- mesiyle ilgili karan da Res- mi Gazete'de yer aldı. Kararda, yasaya göre, si- yasi partilerin seçimlere ka- tılabilmeleri için illerin en az yansında, oy verme günün- den en az 6 ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrele- rini yapmış olmalannm veya TBMM'de gruplannın bu- lunması zorunlu olduğunun vurgulandığına dikkat çekil- di. • CHP'de sol kanadın önderlerinden Ercan Karakaş, mümkün olan en geniş katılımla. eski yanlışlardan annmış bir oluşumun gerekli olduğunu söyleyerek "Partide demokrasi ve tüzük işlese buna gerek kalmazdı ama işlemiyor. Bir taraf öteki tarafi dışhyor. Beş eski genel başkanın uyansı da dikkate alınmadı. Parti yönetiminin bu tavnyla bir arada olmamız imkânsız" dedi. isimlerinden Ercan Karakaş ise yeni bir oluşum için çalış- malann sûrdüğünü söyledi. Görevden ahnan Beyoğlu llçe Başkanı Mehmet Ak- dağ'ın ABD'de yaşamrnı yi- tiren oğlu Onur Akdağ'm Şişli Camii'ndeki cenaze tö- renine katılan CHP'nin eski genel başkanlan, parti içi ge- lişmeleri değerlendırdiler. Al- tan Öymen, eski SODEP, SHP ve CHP genel başkanla: nnın Baykal'a yazdıkları mektubun ve hafta içinde yaptıklan açıklamanın ardın- dan, Baykal'dan bir çay dave- ti aldıklannı anımsatarak "Biz genelbaşkanla eskiarka- daşız, her zaman çayiçebOiriz. Ama mesele birtikte çay içme- ÇtZMEDEN YUKARI m.kart@superonline.com.tr MUSA KART miz değil, partideki sorunla- nn çözülmesi" diye konuştu. Baykal'ın, yazılanlan dikkat- li okuması için özellikle mek- tup yazdıklannı söyleyen Öy- men, genel başkanın bunları dikkatli okuduğuna ilişkin bir işaret göremediklenni söyle- di. Oymen, solda yeni bir olu- şuma ilişkin çalışma ve söy- lentilerin, parti içi sorunlar- dan gelen arayışlardan kay- naklandığını vurgulayarak "Herkes bu işin sonunun nere- ye varacağmı merak ediyor, bu yönde füdr yürütüyor. Uma- nm. sorunun çözümü için bay- ramda adun aühr" dedi. Mu- rat Karayalçın da halen CHP PM üyesi olduğunun altını çi- zerek, yeni oluşum yönünde bir çaba içinde olmadıklannı ifade etti. Sıkıntılannı Baykal'a yaz- dıklan bir mektupla ilettikle- rini söyleyen Karayalçın, CHP'nin başansma kâtkıda bulunmaya çalıştıklanm vur- guladı. Ercan Karakaş ise önemli olanm sol değerleri benimse- yen bir parti olduğunu, böyle bir oluşumda liderin adının ikinci planda kalacağını söy- ledi. Karakaş, CHP yönetimi- nin kendi partililerine bile ta- hammül edemediğini savun- du ve şunlan dedi: "Mümkün olan en geniş ka- bhmla, eski yanhşlardan ann- mış bir oluşum gerekli. Parti- de demokrasi ve tüzük işlese buna gerek kahnayılı ama iş- lemiyor. Bir taraf öteki tarafi dışhyor. Beş eski genel başka- nın uyansı da dikkate alınma- dL Parti yönetiminin bu tav- nyla bir arada olmamız im- kânsız, Yeni oluşum için karar verdik. Gküşten Erdal Bey de çok rahatsız, yeni bir oluşuma sıcak bakacaktir." Baykal, BDDK Başkanı'nın görevden aynlmasının yeni programa darbe vuracağını söyledi leımzel uı ıstiıası olumsuz geJîşıneANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Ze- keriya Temizel'ın BDDK baskanlığın- dan ıstjfa etmesıni "son derece ohunsuz birgefişme" olarak niteledi. Baykal, is- tifa nedeninin çok önem taşıdığına dik- kat çekerken bu durumun yeni progra- mın başansına darbe vurabileceği uya- nsında bulundu. Baykal, eski liderlere çağnda bulunduğunu anımsatarak on- lardan yanıt beklediğini, bayramdan sonra görüşebileceklerini bildirdi. Baykal, dün Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün'ü ziyaret etti. Esnaf ve tüccar kesiminin "buruk bflyrammı" kutlamak amacıyla geldik- lerini belirten Baykal, Aygün'ün son dönemde ekonomik programa ilişkin olarak yaptığı bütün uyanlarda haklı çıktığını söyledi. Baykal. "Birçıkışyo- hı bulacağız, ama gerçekleri görmez- OnurAkdağ toprağa verildi Yüksek Ksans eğnimi gördüğû ABDUe geçirdiği kah) krizi sonucu yaşammı yitiren, görevden ahnan CHP Beyoğlu Üçe Başkanı Mehmet Akdağ'm oğlu Onur Akdağ, Şişti Camii'nde küman cenaze namazının ardından Zinciriikuyu MezarüğTndatoprağaverildi Onur Akdağ'm cenaze törenine aflesi, yakuılan ve aralannda Erdal Inönü, Altan Öymen, Murat Karayalçın, Mehmet MoğuHay, Ercan Karakaş. Gürbüz Çapan, Berhan Şimşek, Kemal Nebktğlu, AH Özcan, Yüksel ÇengeL Mehmet Sevîgen ve Etem Canknrtaran'm da bulunduğu çok sayıda partfli kaoku. den gelerek sahte umutlar veşerterek çıkış yohı bulamayız'' diye konuştu. Görûşme sırasında kendisine iletilen Temizel'in istifası haberini değerlen- diren Baykal, gelişmeyi son derece olumsuz bulduğunu ve bunun nedeni- nin çok önem taşıdığının altını çizdi. Temizel'in son derece dürüst, saygın bir yönetici olduğunu kaydeden CHP lideri, "Görev yerine geürmedeki bir anlaşmazhktan doiayı aynlmakzorun- da kaldıysa bu çok tehiikelidir. Bu du- rum, Kemal Derviş'm getirflmesiyle ya- ratümaya çaltşılan olumlu havayı tam tersine çevirebuecek bir oiumsuzlukta- dır. Temizel'in eli kohı bağlandıysa,ça- hşmasma güçlük çıkanldı> sa, görev ta- nınnnrian kaynaklanan bir istifa ise btından kaygı duyanm. Bu dunım, ye- ni programın başansma darbe vurur" değerlendırmesini yaptı. Baykal. bir başka soru üzerine de Ke- mal Derviş'in iyi yetişmiş bir iktisatçı olduğunu, ancakTürkiye'deki sorunun kişisel bilgi ve becerilerle aşılabilecek bir durum olmaktan çıktıgını kaydetti. Baykal, "Umanm, Derviş'm kaderi Te- mizel'in kaderine benzemez" açıkla- masını yaptı. 1IRMIKIAYDIN ENGtN aengin(adoruk.nettr Yuf be!.. Hevesimı yine kursa- ğımdabıraktılar... Büyük tatilin başladığı, med- ya merkezlerinde günübirlik ha- ber koşuşturmasının görece azaldığı şu etverişli koşullarda, şöyte koltuğa yaslanıp dup bı- teni serinkanlıhkla değertendire- rek okura "Haş'şöyle!" dedirte- cek bir yazı döktürmek vardı; en azından niyet vardı. Ömeğin, yaşanan çalkantının olası olumlu sonuçlan üstünde durulacakb. Soygun, uyuşturu- cu ticareti, rant vurgununa da- yanan ve üretmeden kazanma umutlannı kışkırtan bir çapaçul ekonominin yeterince dibe vur- duğu vurgulanmaya çalışılacak- tı. Kamu vicdanında -şimdilik eyleme dönüşecek örgütlülüğe ulaşmasa da- bu kirliliğe karşı yeterince tepki biriktiğinin altı çi- zilmeye çalışılacaktı. Daha da ileri gidilecek; Türki- ye'ye ha bire kredi açarak bir yandan gırtlağa kadar borçlan- dıran ama bir yandan da üfür- sen devrileceğe benzeyen eko- nomisini ayaklan üstünde tut- maya çabalayan ABD ve bir öl- çüde Avrupa Birliği'nin, Türki- ye'de artık "kapitalizme benzer Şöyle Tadını Çıkararak... bir kapitalizm "in egemen olma- sından yana olup olmadıklan sorgulanacaktı. "Kapitalizme benzer kapita- lizm" ya da "kapitalizm gibi ka- pitalizm" de ne ola ki, diye so- ranlara: Ne yani, şu anda Türkiye'de egemen olan sisteme siz kapi- taHzm mi diyorsunuz? Bu soru- yu liberalizmin peygamberi, ser- best piyasa ekonomisinin piri Adam Smith belki, "Elbette, ne var yani" diye yanıtlayabilirdi, ama bu işi Adam Smith'ten çok (çok, çok) iyi bildiğıni kanıtlamış Karl Marx amcam gülerek göz- lennı kırpar ve "Eğer Türidye'de- ki bu sistem kapitalizm ise ben de dini bütün birpapayım" di- ye daJgasını geçerdi. Kapitalizm dediğin, feodalizm denen aşiret, kabile beyleri ege- menliğinden daha ileri bir sis- tem olsa gerek. Kapitalizm, kendilerine "aris- tokrat" etiketi takmış asalak fe- odal egemenleri darmadağın eden; atölyesinde, fabrikasında üretim "yapbnp" ürünleri meta pazanna süren, üretilmiş malla- n pazarlayan anasının gözü, cin fikirii, girişimci burjuvalann dü- zenidir. Sanayicisi meta ürettirir, tüc- can meta pazariar, bankacısı (banker) sanayiciye, tüccara kredi vererek kârdan pay alır. ll- kin kendi "ulusal" pazanna ege- men olur, ardından dünya pa- zarlanna açılır... Rant vurgunu ile palazianan, uyuşturucu ticareti ile sermaye birikimi sağlayan, serbest piya- sa ekonomisindeki toplumu da- ha ileriye taşıyacak rekabeti, mafya metotlarıyla rakibi saf dı- şı bırakmak diye kavrayan bu heriflerin sistemine kapitalizm demek kapitalizme de kapita- liste de ayıp dmaz mı?.. ... Diyecektim... ••• Bütün bu sorulan, yargılan art arda sıralayıp halkın temiz top- lum özlemi ile ABD'li ve AB'li ağababalanmıan "kayıtdışı'ya da "mafiosa"yada "vurgun'ya da "rjortum" yada "soygun'gi- bi sıfatlarla anılan Türkiye düze- nine bir çekkJüzen verme egi- limlerinin örtüşmeye başladığı- na dikkat çekecektim. Ardından ekonomiyi çapsız siyasetçi ta- sallutundan belli ölçülerde kur- tarabilecek bir "Kemal Derviş sistemi"ne geçilip geçilmeye- ceği sorusunu ortaya atacak- öm. En sonunda da yazıyı, "Yuf olsun size kapitalistfer. Bu ülke- de kapitalizm gibi bir kapitaliz- mi önermek bile bencileyin Marksistlere düşüyor" diye nok- talayıp keyifle stntacaktım. Olmadı. önce ANAP ve MHP saflann- daki siyaset esnafi, Emlak Ban- kası ve Vakrflar Bankası gibi av- laklan kaptırmamakta direndiler ve başardılar. "Umudumuz Ecevit"in yeni ve son umudu "Kemal Derviş formülû" de daha dogmadan sakatkaldı. ••• Yine de "N'apalım, keyifli bir yazıyı kursağımızda bıraktılar; ben de şiırden, sanattan, öme- ğin, bin\aç gûn önce Aksanat Kültür Merkezi'nde izlediğim, tadı hâlâ damağımda kaldığın- dan keyifle yalanıp durduğum Knepp oyunu üstûne yazanm" diye kendimi teselli ediyordum. Haberden uzak, habercilik teta- şından kurtulmuş, dokuz günlük "düşük yoğunluklu habercilik" koşullannın tadını çikarmak he- saplan yapıyordum ki!.. Olmadı. Daha tatilin ilk günü, haber merkezlerine Bankacılık Denetieme ve Düzenleme Ku- rulu Başkanı Zekeriya Temi- zel'in beklenmedik istifasının haberi düşüverdi. Haydi bakalım, işin yoksa, ta- tite çıkmış siyaset ulemasına ulaşıp değerlendirmelerini al. Haydi bakalım, bilgi ve veri ek- sikliğinde bu istifanın önünü ar- kasını, nedenini, sonucunu de- ğeriendirmeye çalış... ••• Hani ünlü bir halk deyişi var- dır "Gazeteciye her gün bay- ram", der. Yanlış. O eskktenmiş. Gazetecinin bayramı bile yok... Sizlere gelince... Hepinize iyi bayramlar, iyi ta- tiller... POLİTİKA GUNLUGU HtKMET ÇETtNKAYA IrmaMarın Sessizliği... Ne diyordu Efraim Huerta: "Ürkerek çekilir sessizlik yıldızsız gökyüzünden çekilir, ağızlanmızın acelesinden, solgun kamelyalardan, karanfillerden." Yeni akıtılmış kan kadar ağır, uykulu gecede için- de sönük ışıklan yok ettiğimiz mevsimler bitiyor gi- biydi... Saat kaçtı bilmiyorum!.. Irmaklann sessizliği bozuldu o anda; içimizde- ki coşku bitti!.. Güçlü, kayrtsız bir aşkın perdeleri indi... Bir çocukağlıyordugecenin içinde. Bir taşraka- sabasının bilinen hüznü başlıyordu... Karanlığın seslerinde kuru bir umutsuzluk var- dı... Katıksız kinınde toplanırken rüzgânn sesi, yürek- lerde ve dudaklarda yabancı bir egemenlik gö- rülüyordu... Ağaçlar büyüyordu!.. Insanlar büyüyordu!.. llık birtoprakta yaşam dilleniyordu!.. Söyleyin.. acımak, kanatlan kesilmiş can çeki- şen bir kuş muydu? Renkli bir pencerede akşamüstü düşleri kurar- ken, Lawrence'ın yeni duyarlıklan takılıyordu pe- şimize... Vakitsiz sevişmeler içinde büyüyen bizdik. De- mir kapılar önünde aşkın acısını tadıyorduk: "Seninki huysuz bir acı, Oysa benim de yüzüm kara; Sevgin köklüydü, eksiksizdi senin, Benimki güneşe doğru büyüyen Tutkusuydu çiçeğin." Keskin aydınlıklardan bunalıyorduk o acıyı çe- kerken... Gözlerimize sis perdeleri iniyordu Anna Ahma- tova'yı okurken... Çok ırmaklı anlaşılmaz kentlere gidiyorduk bir- iikte... Karanp duran dallarda ay ışığı anyorduk... Yan üşengeçtik, yan sevecen!.. • • • Bir aşk türküsü var içimizde!.. Çocuksu bir hırçınlık!.. Vakit senin için de benim için de erken, karar- sızlıklar üstümüzdeyken!.. Haydi gel şimdi bıraz da Eliot'tan konuşalım is- tersen: "Oyalandık bir vakit denizin sofralannda Saçlanna kırmızı yosunlar takmış deniz perile- riyle, Boğulduk sonra uyanınca ansızın insan sesle- riyle." O incecik omuzlann kırbaç altında kızarmak için; kırbaç altında kızarmak ve alev alev yanmak için kuru sogukta... Yanmak için kara bir mum gibi yakarmaktan korkup titreyen ey narin omuzlu, büyulu bakışla- nn becerikli güzeli... Ey gül ağacı!.. Ey tath belal.. Ey Osip Mandelştam'ın çocuk parmaklı may- munu! Ben de yanmak için vanm adına dikilmiş mum gibi!.. Çocukluk düşlenm, annemin çığlığıyla buluşur geniş avlularda... Tıpkı Sunay Akın gibi büyür gözlerim, kapılar çalındığında: "Aslında ben daha güzel ölürdüm arka bahçede askercilik oynarken tahta tüfeğımle toprağa uzanır annemin sesiyle doğrulurdum hemen - Çabuk kalk üstün kirlenecek hınzıri > Yerdeyim yine bak anneciğim • n'oiurkızma adımı çağır" Kınk cam üstünde yürümek ve geçmek için kanlı kumlan; ben de sevilmek için aşanm tüm dağlan!.. • • • Umutsuzluk içinde aşk acıst dörtnala yol alır; sesin, gülüşün alt harf içinde çoğalııi.. Gümüş vazolardakı çıçeklerdir ayak bileklerinin üstü, meyvesıyse unutkanlığın özü!.. "Sevgilim, Kralı karanlık olan bir ülkedir senin saçlann alnın çiçeklerin bir havalanışı." Hani zafer davullarıyla yürüyen bir ordu... Cummings n düşleri gibi: "başın dipdiri bir ormandır sesin uyuyan kuşlaha dolu oğul oğul ak andır memelerin dalı üstünde gövdenin gövden nisandır benim için koltukaltlannda ilkbahann gelişi" Bir aşk türküsü var içimizde... Her ucunda aşk olan ağacın dallan!.. Aşk acıdır, aşk hüzün!.. Benimse hiç gitmediğim bir yerde, her türtü yaşamın kendi sessizliği!.. hikmet.cetinkaya(« cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/513 90 98 1 Cumhurfyef ; k ı t a p 1 a r ı Hikmet Çetinkaya ALACA BIR OFKE Ey benim a> JıoUk gunkn heklewn Tıirkiyem1 Ey benim olume alfaş tutan halkım!. Ey benim şafağın yolunu açan suskun akşamlann hüznünu yaşam bıçimı sanan ınsanım!.. Ey benim ozgürlüklen Erbakan Hoca'nın takkesinde arayan romantik aydmım 1 ^Cumhurjyrt pağ PazaHama A Ş Tü'kocağı Cad No 39/41 •^ kitapkulubü •34324C3öal oğlu-lstanbu! Tel" (212)514 01 96