Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27MART2CX 14 kultur(a cumhuriyet.com.tr TİYATRO DÜNYASINDAN DtKMEN GÜRÜN üç' yenMderegebe... • Türkiye'de tiyatro sanatına pek çok açıdan ivme kazandırmış olan Uluslararası tstanbul Tiyatro Festivali sanatsal niteliğinden hiçbir ödün vermeksizin, 2002 yılından başlayarak Uluslararası îstanbul Bienali ile dönüşümlü olarak iki yılda bir düzenlenecek. Festival, ekonomik kriz nedeniyle 13. yılı olan 2001'den2002'ye ertelendi. Erteleme yolunda attığımız adtm zor ama doğru bir adımdı. Pek kolay biryazı değil bu. Bi- raz buruk, ama gelecek için u- mut dolu. Onun için de söze bu yıl gerçekleştiremediğimiz Ti- yatro Festivali için hazırlamış ol- duğumuz sloganla başlamak is- tiyorum. "Işık, ses, hareket, aşk, dans, söz, şehvet, gerilim. tutku, renk, beden, ateş ve su~. 13 her zaman uğursuz dcğiktir." Şimdi düşünüyorum da, uğursuzluk as- la 13'te değil. toplum olarak biz- leri böylesi açmazlara sokanlar- da! Evet, 13. Uluslararası îstan- bul Tiyatro Festivali, hazırbkla- rımızın son aşamasında ertelen- mek dunımunda kaldı. Elbette çok üzücü bir karar. Bunun ak- sini söylemek yanhş olur. Böy- le bir sorumluluğu üstlenmek, her yıl heyecanla beklenen bir festivali son anda bir yıl ertele- mek hiç de kolay olmadı. Sana- ta gönül vermiş bir vakıf içeri- böyle bir karar son çjkjşs, l k Robert Wilson, 'Ölûm, Yüam, Detroit ÜT ile geçen yıl Îstanbul Tıyatro FestivaH'nin konuğuydu. ,gjfld. y çjjş,, yoluydu. Festivab ertelemek, az önce de belirttığım gibi, Türki- ye'nin içine sürüklendiği ekono- mik kaosla örtüşen bir karar. Ya- şanmakta olan umarsız gelişme- ler bizi maalesef bu yöne çekti. Erteleme yolunda attığımız adım zor ama doğru bir adımdı. ••• Türkiye'de kültürle, sanatla haşırneşir olmak temelde zor bir iş. Dûnyada, beş festival gerçek- leştiren tek kurum ise îstanbul Kültür ve Sanat Vakfı. Bu festi- vallerin bütçelerinin yüzde 70'i sponsorluk katkılanyla sağlan- maktadır. Bütçelerde kamu kat- kısının payı yüzde 10, bilet geli- ri payı ise ancak yüzde 20'dir ki.. dünyanın hiç bir ülkesinde ben- zeri bir örnekle karşılaşmak ola- sı değildir. Son iki yıla baktığı- mızda, devlet desteği yüzde 1 'in altına inmiştir. Bunarağmen fes- tivallenn sanatsal niteliklerinden ödün verilmemiş ve gereken sponsorluk katkısı yüzde 80'e yükseltilmiştir. Ama, ekonomik knz bu desteklerde önemli dü- şüşlere yol açmıştır. Türkiye'de kriz dönemlennde öncelikle kül- tür ye sanata aynlan bütçelerin Eesildtğîlebir başka acı gerçek. Sonuçta, zaten yapısı gereğı sponsorbulmakta diğer festival- lerimize oranla daha zorlanan Uluslararası îstanbul Tiyatro Festivali bu yıl gereklı desteği sağlayamamış ve mecburen er- telenmiştir. Bu karar sonrasın- da; festival, bir ya da iki yaban- cı grup çağnlarak veya hiç ya- bancı grup çağnlmadan kendi ti- yatrolarımızla yapılabilirdi tar- zmda düşünceler üretmek müm- kün. Ama, şunu kabul etmek ge- rekır ki, böyle bir yol izlendiği takdirde, Tiyatro Festivali yıllar- ca yerleştirmek için uğraştığı "uhıslararası" niteliğinden ödün vermek dunımunda kalacak ve bu da, kaçınılmaz olarak, İKS V'nin tüm festivallerinde iz- lediğı çizginin dışmda bir resim oluşturması anlamma gelecekti. •** Tiyatro Festivali, 2002 yılın- dan itibaren Îstanbul Bienali ile dönüşümlü olarak iki yılda bir yapılacak. Kriz, zaman zaman üzerinde tartıştığırmz bu düşün- ceyi de yaşama geçirmek üzere somut adımlann atılmasına ne- den oldu. Bu husus tartışılıyor- du.. çûnkü, gerek festival gerek- se bienal, ülkedeki altyapı ek- sikliği nedeniyle prodüksiyon giderleri açısından IKSV'nin en masrafh etkinlikleri. Dolayısıy- la, Tiyatro Festivali'nin iki yılda biryapılması, vakfın yükünü ha- fıfletmesi açısından bir zorun- luluk olarak değerlendiriliyordu. On iki yıldır yapılmakta olan Tiyatro Festivali ülkemizde ti- yatro sanatının gelişmesine, ti- yatro sanatının tartışılmasına çe- şitli açılardan katkıda bulun- muştur. Yeni yapılanma içınde amacımız, bu katkılan daha da genişletilmiş bir biçimde sürdü- rebilmek. Bugüne kadar dünya- nın önemli sanatçılannı ve tiyat- rolannı ülkemize getirdik ve bi- zim tiyatromuzu, izleyicimizi onlarla buluşturduk. Bunu ya- parken farklı pencereler, farklı düşünce alanlan açma gayreti içindeydik. Sanıyorumbunuba- şardıkda. Festival, önümüzdeki yıllarda bu görevini daha geniş alanlara yayılarak sürdürecektir. On üçüncü yılımızda almak zorun- da kaldığımız erteleme karannı, geleceğe yönelik olumlu proje- lerin ilk çizimi olarak görüyo- rum. Bu bağlamda, Uluslarara- sı Îstanbul Tiyatro Festivali'nin bu yıl ertelenişı de soluklanarak yeniden ve yenilenmiş olarak yolumuza devam etmek üzere verilen kısa bir moladır. Pina Bausch'un geçen yüki gösterisi 'Masurgo Fogo' Üç gün sürecek îzmir 1. Müzik ve Sahne Sanatlan Kongresi yarın Kültürpark'ta başlıyor Yeni yüzyûda neler yapıhnah? • tzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı, üç gün sürecek îzmir 1. Müzik ve Sahne Sanatlan Kongresi düzenliyor. Ana teması '2000'li Yıllann Eşiğindeki Ülkemizde Ne Yapmalı? Artık Ne Yapmamalı?' olan kongrede tiyatro, opera, dans ve müzik ana sanat dallannda 77 bildiri sunulacak. Kültür Servisi- İzmirBüyükşehir Be- lediyesi Başkanlığı, sanata estetik ve ku- ramsal açıdan yaklaşmayı sağlamak amacıyla İzmir 1. Müzik ve Sahne Sa- naüan Kongresi adı altında bir etkinlik düzenliyor. Ana teması '2000'BYülann Eşiğindeki Ülkemizde Ne Yapmah? Ar- ökNe Yapmamah?'olan kongrede ülke- mizin sanat, bilim ve kültür dünyasının önde gelen isimleri bildirilerini suna- caklar. Kongre çalışmalan tiyatro, ope- ra, dans ve müzik ana sanat dallannda, dört ayn seksiyonda gerçekleştirilecek. Kültürpark içindeki İzmir SanatGenç- lik Hyatrosu, Evtendirme Salonu ve İz- mir SanatOditoryum'un mekân olarak kullanılacağı kongrede gerçekleştirile- cek olan oturumlarda, 77 bildiri sunu- lacak. Kongre, yann saat 10.30'da İzmir Sa- nat Büyük Salon'da açılış töreniyle başlaya- cak. îzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Ah- met Piriştina'dan sonra Kültür Bakanı Iste- mihan Talay açılış konuşması yapacak. Prof. Dr. Murat Tuncay'ın başkanhğında- ki Tiyatro seksiyonunun ilk oturumu saat 13.30'daÖzdenür Nutkubaşkanlığında Yrd. Doç. Dr. SeldaErgün, Yrd. Doç. Dr. Zerrin A.Çelenkve GürolTonbul'unkonuşmalany- la başlayacak. Saat 15.30'daki ikinci oturum ise Yaşar Crük'ün başkanlığmda Nil Ünhl Aycd, Doç. Dr. Semih Çelenk, Yrd. Doç. Dr. Uğur Akm- cı ve Prof. Dr. Murat Tuncay'ın katılımıyla 1- Renginı Gökmen, 2- Metin Deniz, 3- Beyhan Murphy, 4- Mahir Günşıray, 5- Nevit Kodalh, 6- Cihat Aş- lan, 7- Özdemir Nutku, 8- Nihal Koldaş, £- Rutkay Aziz, 10- Mete Uğur. gerçekleştirilecek. 29 Mart'ta saat 09.30'da- ki oturumla sürecek etkinlikte oturum baş- kanı Doç Dr. Semih Çelenk, Erdoğan Ayte- kin,MahirGünşirayve Prof. Dr. NurhanKa- radağ yer alacaklar. Saat 11.15'teki 5. oturumun konuklan ise Mustafa Şekercioğlu, AB Haydar Erçığ ve Çetin Köroğlu olacak. Prof. Dr. Murat Tun- cay başkanhğındaki 6. oturum saat 14.00'te Yrd. Doç. Dr. AyşegülO. Özer, Metin Deniz, AbduDah Uyan ve Nihal Koldaş'ın katılı- mıyla gerçekleştirilecek. 7. oturum ise saat 16.00'da Prof. Dr. Özdemir Nutku, Tamer Levent, Prof. Dr. Üstün Korugan'ın konuş- malanyla sonuçlanacak. 30Martgünü saat 9.30'dabaşlayacak olan 8. oturumu Tamer Levent yönetecek, oturu- ma bildirileriyle Yrd. Doç. Dr. Deniz MuÜu, Yıkhzlpeknoğhı ve Haluklşık katılacak. Sa- at 11.15'teki oturumdaki konuşmacılar Fa- nık Günuğur, Rutkay Ariz, YücelErten ola- cak. Saat 14.00 ve 16.00'dakı oturumlardaise genel kurul bildirisi hazırlamak ve sunmak üzere çalışmalar yapılacak. Dans/Bale seksiyonu yarın saat 13.30'da- ki oturumla açılacak.Meriç Sümen Kanan başkanlığmdaki oturuma Mehmet Balkan, MürideAksan ve BeyhanMurphy katılacak. Saat 15.30'daki oturuma ise Bijen Molay ve Selçuk Sayıner konuk olacak. 5. Oturum 29 Mart'ta saat 11.15'te Bijen Molay yöneti- minde Şimşek Yüksek ve Nüknet Sev- gen'in katılımıyla sürecek. Saat 14.00'te- ki 6. oturumun konuklan ise Yrd. Doç. Dr. Nevin Eritenel başkanlığmda Neslihan Öztürk ve Serhat Nüfiısçu olacak. Günün son oturumu saat 16.00'da Prof. Dr. Jak Deleon ve Meriç Sümen Kanan'ın katıh- mıyla gerçekleştirilecek. 30 Mart günü sa- at 11. 15'teki son oturumda ise Gülen Te- kebaş, Yrd. Doç. Dr. Nevin Eritenel ve Gürbüz Aktaş yer alacak. Müzik seksiyonu yine yann saat 13.30'da Üner Birkan, Rengim Gökmen, Prof. Dr. Necati Gedüdi'nin katılımıyla açılacak. Saat 15.30'daki Rengim Gök- men başkanhğındaki oturumun konukla- n ise Tuncer Olcay ve Kenan Gökkaya olacak. Seksiyon etkinlikleri 29 Mart'ta saat 11.15'te Dr. Erdoğan Okyay, Ahmet Say ve Cihat Aşkuı'ın katüacağı oturum- la sürecek. Saat 14.00'teki 6. oturumda ise Prof. Dr. Kadir Karkm, Gaöp Çevüi, Yrd. Doç. Dr. Yavuz Daloğhı, Yaşar Ürük yer alacak. Yrd. Doç. Dr. Berrak Taranç ve Dr. Ayhan Sökmen ise saat 16.00'daki Ahmet Say başkanlığmdaki 7. oturuma katılacaklar. Müzik seksiyonunun son et- kinliği 30 Mart'ta saat 11.15'te Prof. Dr. ÖnderKütah\an,ŞefıkKahramankaptan ve Numan Pekdemir'ın konuşmalanyla sona erecek. Opera seksiyonundaki otu- rumlann ilki yann saat 13.30'da Alpas- lan Mater,Aytaç Manizade ve Adnan Ön- gün'ün katılımıyla başlayacak. Saat 15.30'daki oturuma AltıığDihnaç,NeclaBas- km ve SaKh Kahn katılacak. 29 Mart Per- şembe günü ise saat 09.30'daki oturumda Gökhan Koç ve Erdoğan Oztürkkonuşmacı olarak yer alacaklar. Saat 11.15'teki 5. oturuma Prof. Dr. Mu- rat Tuncay, Necdet Aydm ve Aşkm Metiner, saat 14.00'teki 6. oturuma ise Nevit Kodaflı ve Evuı Atik Yerli konuşmacı olarak katıla- cak. 30 Mart'ta saat 09.30'daOğuzDönmez, ÜnalAlgın ve RemziBuharah'mn katılımıy- la sürecek olan etkinlik, saat 11.15'te Devlet Sanatçısı Mete Uğur, Prof. Dr. Müfit Bayra- şa, Aytül Büyüksaraç ve Sedat Öztoprak'm gerçekleştireceği oturumla son bulacak. YAZIOPASI SELtM tLEBl Sabaha Az Kala Geçen hâfta olağanüstü etkileyici bir o«n czl( dim: Sabara Az Kala. "Müzikligençlikoyunu"<ier\fyorama, yjek: -yi kıcı biroyun bu. Tiyatro oyuncusu Neş'eErç^t Atakan, sokak çocuklannın yaşamlannı jfdele-ye çok başarı bir oyun yazmış ve ustaca 5ahr»e; koymuş. Büyük kentlerde, özellikle Istanbul'da sayili gitgide çoğalan, umârsızlıklan gitgide artx sok, çocuklannı, uzun yıllar önce, çocuklugumun ı güzel romanlannın yazarı Kemalettin Tuğcırd. okumuştum. Kemalettin Tuğcu kırk, elli yıl ö n c sinin sokakçocuklarını anlatıyor, onlann hangi ç tin koşullatia var olmaya çabaladıklamı g ö z önüne seryor, sonra -gönlü başka türtjsüne vermediğinden- bu «jocuklan 'mutlu son'aalıp» ç türüyordu. Kırk, ellı yıl öncesinin sokak çocuklan her şe karşındahaumutlu bir Türkiye'de yaşıyoriardı. E yük kentin insanlan bu kadar acımasız ve k ö r linçli değilerdi., SabahaAz Kaldı, hergünrastladığımız.yanırr dan geçer'erken ürtktüğümüz, hatta tiksmdiğirt yokoluşlannı sadece seyrettiğimiz, gelecekleri i hiçbir umut kapısı aralamadığımız bugünün v e yazık ki yannın tinerci, uyuşturucunun en u c u nu kullanan, yaşam>dan hiçbir beklentisi kalmaı sokak çocuklannı gözler önüne seriyor. Onlara, korunaklı evlerimizde, televizyon el< nında darastladığımız oluyor, haber bültenle de, işledikleri cinayetler dolayısıyla. Tımak içi bilim adamı, hepsinin "potansiyel suçlu" oldu nu söyleyıvermişti... Seiim Atakan'ın incelikli, hüzün dolu şarkı sa şöyle sesleniyor "Sokak çocuklan, nereı gelirier? I Sokak çocuklan, nereye giderier? 11 nün sonunda nel&r görürier? I Bir lokma ekr için herşeyi veriri&r I Korkuyu, açlığı böyle yeı ler I Kederii, çaresiz, yaşar gideher..." NurullahTunc&r'in çarpıcı dekoru Cihangi terk edilmiş bir hamamı karşımıza çıkanyor,' Nurullah Tuncer irnzalı, çok etkileyici ışıktasa eşliğinde. Ve tek tek sokak çocuklannı tanıyc asıl öyküleri, asıl serüvenleriyle. Sokağagiden da, her bırini nasıl katlettiğimiz, herkesin suç yı bütün şiddetiyle gözümüzün önünde artık. Yıllannı tiyatroya adamış Metin Çekmez'le likte çokgenç, pınl pınl, canlandırdıklan trajec bilincinde, inanılrnaz duyarlı bir oyuncu kadr iki saati aşkın süre, beni büyüledi. Bazı anlarda, bazı sahnelerde Charles I kens, Victor Hugo, geçen yüzyıllar, yüzyıllaı cesinde kalması gerekli korkunç kederler, b nünTürkiye'sinde, Istanbul'unda, iki adım öte deydi. Neş'e Erçetin Alakan, Kemalettin Tuğcu'nu menni ettiği 'mutJu son lara, nice yıllann ka gerçeklerini göz ardı edemediğinden yakla: mış. Oyun, "evden yeni kaçan çocuklar"\a n< lanıyor. Evden, okuldan kurtulduklannı söyl çocuklar. İki kavram, ev ve okul, onlan soka elbirliğiyle nasıl attığımızın sebepleri olup çıl Tokat yemiş gibi kalakalıyorsunuz. Aysel Doğan'ın kostüm tasanmı, Eftal Gi dak'ın koreografîsı, Ersin Aşar'ın efekt tas Sabaha Az Kaldı'ya anlam katmış. Sonra y ustası Önder Bali'nin şefliğinde orkestranıı bası... Bu tasanyı öneren Türkân Saylan'a çol borçluyuz. Tıyatrodan aynlırken, hiç degilse rin bir utanç duyvıyoruz. Bugünün yüzkarale tasında az şey değil utanç duymak. Takvimde Iz Bırakan: "Ne kaldınmlar kadar seni anlayan olur, I N ninanladığın kacfarkaldınmlan..." Necip Faj sakürek, "Kaldınmlar", 1927. Kızarmış Palamutun Kokustı* • Kültür Servisi - Engin Geçtan'uı yeni kı 'Kjzarmış Palamutun Kokusu' Metis Yayınlan'ndan çıktı. Kitap, "...insan hiçbiı bıraktığı yerde bulamıyor, kızarmış palamı kokusunubile..." diye yazan Geçtan'ın M( Yayınlan'ndan çıkan dördüncü kitabı. Uzmanlık alanı psikiyatri olan Geçtan'ın c önce yayımlanan romanlan ise 'Etersaadet Dans', 'Bir Günlük Yerim Kaldı Ister misi ve 'Kırmızı Kitap'. tzmir'de sînema seminerleni • Kültür Servisi - Geçen yıl kasım ayındi İzmir Kısa Filrn Festivali'nı gerçekleştirer KAUDM (Kısa Film Araştırma, Uygulam Destek Merkezri) 11 Nisan-2 Haziran tarih arasında sinema seminerleri düzenleyecek KAUDM Sinerna Semınerlen akademisye profesyoneller -tarafından verilecek. 2 ay sürecek semincrler Izmir Tabip Odası Dr. Orhan Süren Salonu'nda gerçekleştirilece Seminerler kapsamında dünya ve Türk sinemasından örneklerin sunulacağı "2 Fi Birden" adlı bir bölüm de yer alacak. Festival haarlıkları başlad • ANTALYA <.\A) - Bu yıl 38' incisi yapı olan Antalya Altuı Portakal Film Festivali hazırlıklar başladı. Antalya Kültür Merke; toplanan Festival Danışma Kurulu, 25 Eki başlayacak olan 38. Altın Portakal Filrn Festivali'nde neler yapılabileceğini tamştı Toplantıya, Antalya Valisi Ertuğrul Ddcu; Büyükşehir Belediye Eaşkanı B e k i r Kaml Kültür Bakanhğı yetkililen, Sinema Oyunculan Derneği, Çağdaş Sinema Oyunculan Derneği, Film Yapımcılan De Akdeniz Otelcıler Birliği, Antalya Samtç: Derneği, Türkjye Seyahat Acenteleri Birlı Forum Fuarcıkık AŞ'nin yetkılileri ile Vni alt kademe belediye başkanlan katıldı Toplantıda, jümnin önceki yıllarda oldığ^ı sonuçlan ödül töreninden önce açıJdanarj ve sonuçlann doğrudan tören a n ı n d a jiri başkanı tarafmdan açıklanması fikxi benimsendi. Toplantıda geçen yıllarda yas aksaklıklann cnlenmesi ıçın oluştıırulaı Festival Danışma Kunılu'nun, p>eriyodk aralıklarla toplanması ve yeni açılunlaa yönelinmesi de kararabağlandı.