Katalog

27MART2001SALJ CUMHURİYET SAYFA EKONOMÎ / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 İş Bankast Genel Kumılu — toplanyor • Ekonomi Servisi - Türkiye Iş Bankası ve Sabancı Holding genel kurullan bugün yapılacak. Tûrkiye Iş Bankası 'nın îş Kuleleri'ndeki genel kurulu öncesi, Genel Müdür Ersin Ozince bir basuı toplantısı düzenleyerek ekonomi ve finans piyasalanndaki gelişmeleri değerlendirecek. Bu arada Sabancı Holding Genel Kurulu da bugün Sabancı Center'da yapılacak. Genel kurulda, holdingin 2000 yılı faaliyet sonuçlan açıklanacak. Vergi HaftasT kutiamyor • Ekonomi Servisi - Vergı Haftası ülke genelinde düzenlenen etkinliklerle kutlanıyor. Istanbul'da düzenlenen Vergi Haftası etkinliklerine katılan Istanbul Defterdarı Kadir Boy, "Devletin özkaynağı olan vergiye, bugünkü ekonomik ortamda daha da önem kazanması nedeniyle dört elle sanlmamız gerekir" dedi. İstihdam fuam açddı I MUĞLA (AA)- Türkiye Iş Kurumu, Muğla Valiliği ve Muğla Üniversitesi işbirliğinde düzenlenen "2. Işgücü Yaratma ve Istihdam Fuan" Muğla'da açıldı. Fuann açılışmda bir konuşma yapan Türkıye Iş Kunımu Genel Müdür Yardımcısı Namık Ata, bu şekilde düzenlenen fuarlann işveren ıle iş arayanlan aracısız olarak bir araya getirmeyi amaçladığını belirtti. Şanlıurfa'da seracılık • ŞAMJURFA (AA) - Şanlıurfa'nın Bozova ilçesinde, ilçe tanm müdürlüğünce 9 adet plastik sera kurulacağı bildirildi. Bozova Tanm Müdürü Şakir Gök, Bozova'nın GAP kapsamındaki en önemli proje olan Atatürk Barajı'nın yanı başmda olduğunu ve bunu iyi değerlendirmesi gerektiğini söyledi. Gök, üretiçilere örnek teşkil etmesi ve ürün deseninin gelişmesi amacıyla seracılığı yaygmlaştırmak istediklerini belirtti. Askeri Telekom bayileni geliyor • ANKARA(ANKA)- Türk Telekom Genel Müdürlüğü; telekart ve smart kart satışı ile gişe kontör faaliyetlerini yürütmek üzere askeri birimlere bayilik veriyor. Telekom bayiliğini alan askeri birimler. yürüttükleri her bir faaliyet için yüzde 15 komisyon alacaklar. Türk Telekom Genel Müdürlüğü Bayilik Yönetmeliği'nde yapılan değişikle kamu kuîrum ve kuruluşlanyla askeri birimlere de bayilik verilmesine olanak tanındı. Reel sektör ile mali sektör temsilcilerinin katıldığı zirve, anlaşmayla sona erdi Bankacı ve sanayici ıızlaşüEkonomi Servisi - Reel sektör ile bankacılık sektörü temsilcilerinin katıldığı zirveden 31 Mart dönem sonu faizlerinin ödenmesine yöne- lik çalışmalan da düzenleyecek bir "Ortak Komisyon" kurulması ka- ran çıktı. Zirvenin ürünü olan 4 maddelik 'anlaşma'nın içinde yer alan Ortak Komisyon, bugünden itibaren çalışmalara başlayacak. Çırağan Sarayı'ndabasına kapa- lı olarak gerçekleştirilen toplantı- dan faiz oranlan konusunda net bir karar çıkmazken, ortak komisyo- nun, çahşmalannı Bakan Kemal Derviş gelene kadar bıtirmesinin beklendiğı dile getirildi. Toplantının ardından açıklama yapan Türkiye Bankalar Birliği Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Osman Tunaboylu, top- lantı hakkında "Çok yararh bir gö- rüşme oldu" diye konuştu. Türkiye Odalar ve Borsalar Bir- liği (TOBB) Başkanı Fuat Miras, ekonomik krizin aşdabilmesi için Bankalar Birliği ile verimli bir top- lantı yaptıklannı bildirdi. Miras, üzerinde anlaşma sağladıklan 4 maddeyi şöyle açıkladı: "Teknik, mali ve hukutd konulan beürleye- rek çözüm bulmak gayesiyle yann- dan (bugünden) itibaren çahşmaya başlayacak ortak bir komisyonun kurulmasına karar verikii. Reel sektör ve esnafa daha ucuz maliyetü ve daha fazla kaynak ya- ratılabilmesi için beraberce çahşma yapılacak, ilgili merciler nezdinde girişimde bulunulacaktır. 31 Mart dönem faizlerinin öden- mesine yönelik çalışmalan, ortak komisyon sürdürecek." Verilen bilgiye göre, oluşturulan komisyonda bankacılık kanadın- dan 7, reel sektörden 7 kişi yer al- dı. Komisyonda, bankacılık kesi- mini, Iş Bankası, Yapı Kredi, Pa- mukbank, Türk Ekonomi Bankası, Garanti Bankası ve Vakıfbank'tan genel müdür düzeyinde katılım temsil edecek, aynca Bankalar Bir- liği Genel Sekreteri Ekrem Keskin de komisyonda görev alacak. Reel sektörü ise TOBB Başkan Vekili Yavuz Zeytinoğlu. ISO Baş- kanı HüsamettinKavi İTO Başka- nı Mefamet Yıldınm. TlM Başkanı OkanOğuz, TOBB Ticaret Odala- n Konsey Başkanı ve Izmir Ticaret Odası Başkanı Ekrem Demirtaş, TESK Başkan Yardımcısı Suat Yal- km temsil edecek. Red sektörtemsfldkriflebankacıiararasmdaki zirve- den berkes muthı aynkfa. (GAMZE DEMİRDAĞ) Kira milyarderlerinin önemli bir bölümü tanınmamış isimlerden oluşuyor Türldye'niıı gizli zenginleriANKARA (AA) - Türkiye'nin, önemli bölümü kamuoyunun tanıma- dığı isimlerden oluşan kira zenginleri de belli oldu. Türkiye'nin en fazla kira geliri elde eden vatandaşı, 369 milyar 825 milyon liralık kazanç ile Izmir'den çıktı. Maliye Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre bu yılın ocak ayında veri- len gayrimenkul sermaye irat beyanna- meleri, Gelirler Genel Müdürlüğü'nün Bilgi Işlem Merkezi'nde değerlendiril- di. Kira milyarderleri listesinde gazi- nocular kralı Sudi Ozkan, Mustafa Ko- • Türkiye'nin en fazla kira geliri elde eden vatandaşı, 369.8 milyar lira ile îzmir'den çıktı. Türkiye'de kiralardan en fazla para kazanan 100 kişi listesinde gazinocular kralı Sudi Özkan, Bank Ekspres'i batıran Korkmaz Yiğit, Meri Malki gibi tanrnmış isimler de bulunuyor. hıman, Zeynel Abktin Erdem, Orhan Naci Bakır, Sernur Dinckök, Sevinç GürseL Korkmaz Yiğit, Meral Sürme- ii ve Meri B. Malki gibi tanınmış isim- ler de yer alıyor. Bilgi Işlem Merkezi'nin değerlendir- mesi sonucunda, Türkiye'nin en fazla kira geliri elde eden 100 mükellefi ile 81 ilin en fazla kira kazancı bulunan 5'er ismi de belirlendi. Buna göre Türkiyetie kiralardan en fazla para kazanan 100 vatandaşın 77'si Istanbul'da bulunuyor. Bunu 17 kişi ile Ankara izliyor. Ilk 100 rekortmenin ara- 6 aylık sûre kapsamında poliçelerden 13.3 trllyon llra prlm toplandı Deprem sigortasında talep patlaması • Zorunlu deprem sigortasında 6 aydan bu yana 700 binin üzerinde poliçe kesildi. Toplanan bu primlerin başta îş Bankası olmak üzere birçok bankada vadeli döviz veya TL hesabmda ya da yatınm fonlannda değerlendirildiği belirtildi. Ekonomi Servisi - Hazine Müsteşarlığf na bağh olarak oluşturulan Doğal Afet Sigor- talan Kurumu'nun (DASK) Koordinatörü Hüseyin Yunak. zorunlu deprem sigortası yap- tırmak için öngörülen 6 aylık süre kapsamında, eylül ayın- dan bu yana yaklaşık 700 binin üzerinde poliçe kestiklerini ve bu poliçelerden 13.3 trilyon li- ra net prim topladıklannı be- lirtti. Yunak, toplanan bu paranın başta tş Bankası olmak üzere birçok bankada vadeli döviz veya TL hesabında ya da yatı- nm fonlannda değerlendirildi- ğini ifade etti. PoKçe satımı sürüyor Yunak, 27 Aralık 1999 yılın- da oluşturulan kanun hükrnün- de kararnamenin (KHK) 19. maddesi uyannca "15 ay son- ra, yani 27 Mart 2001' tarihin- de zorunlu deprem sigortası- Toplam 10-12 milyon konutun zorunlu deprem sigortasma tabi olduğu befirtiüyor. nın son gün olarak belirtildiği- ni, ancak DASK'ın poliçe sat- maya, düzenlemeye devam edeceğini kaydetti. Bu süre bittikten sonra da si- gorta yaptınlabilecegine dik- kat çeken Yunak, hangi tarih- te sigorta yaptınlırsa yaptınl- sın, olası bir felaket halinde herkesin sigorta yaptırdığı günden sonra sigortalı sayıl- dığım belirtti. Yunak, toplam 10-12 milyon konutun zorunlu deprem si- gortasma tabi olduğunu belir- terek "tikbiryıkla 1 milyon ko- nutun sigortsdanması hedefle- niyor. Ük6 ayda 700 bin raka- mma ulaşüması, beklentikri- mizin çok üzerinde" dedi. Milli Reasürans'ın 34 özel sigorta şirketine zorunlu dep- rem sigortası için poliçe verdi- ğini belirten DASK Koordi- natörü Hüseyin Yunak, en çok sigorta poliçesini Başak Sigor- ta, Anadolu Sigorta, Güneş Si- gorta ve Axa Oyak Sigorta'nın kestiğini söyledi. Köylerdeki yapüann ve ka- mu binalannın kapsam dışmda olduğunu hatırlatan Yunak, prim ödeme düzeyleri ile temi- nat ve tarifelerin, yapılann yü- zölçümü, inşaat sınıfı ve kali- tesi, arazi özellikleri, deprem riski gibi öğeler göz önünde bulundurularak belirlendiğini söyledi. sında 2 Izmirli, 1 Adanalı, 1 Bursalı, 1 tçelli, 1 de Sakaryalı vatandaş yer alı- yor. Türkiye'nin en fazla kira geliri el- de edenler listesinin ilk sırasıru, ismini gizli tutan Izmirli bir vatandaş işgal edi- yor. Bu kişinin 2000 yılı için beyan et- tiğı kira geliri 369 milyar 825 milyon 270 bin lira olarak belirlenirken, bunu 249 milyar 910 milyon 320 bin lira ki- ra geliri olan, Istanbul'dan Hüseyin En- gin Muratoğhı izliyor. Istanbul'dan Latife Tatari 240 milyar 652 milyon liralık kira geliri ile listenin üçüncü. Hikmet Nazif Kurşunoğlu 200 milyar 887 milyon 430 bin lira- lık kira geliri ile dördün- cü sırasında yer alıyor. Istanbul'dan HaUme Ezgin 199 milyar 614 milyon 50 bin lira, Ah- met Tatiıa 178 milyar 273 milyon 800 bin lira, Turgut Can Elgiz 176 mılyar 75 milyon lira, AtiÜa Uras 173 milyar 499 milyon 70 bin lira, Sudi Özkan 167 milyar 439 milyon 860 bin lira, Befana Barut da 163 mil- yar 168 milyon 670 bin liralık kira geliri ile bu grubu takip ediyor. Listenin ûnlûkri Listenin tanınmış isim- leri arasında yer alan Mustafa Koluman'ın yıl- lık kira geliri 129 milyar 388 milyon 330 bin lira, Zeynel Abidin Erdem'in 112 milyar 416 milyon 960 bin lira, Orhan Naci Bakır'uı 111 milyar 921 milyon 320 bin lira, Ser- nur Dinçkök'ün 99 mil- yar 465 milyon 470 bin lira, Sevinç Gürsel'in 94 milyar 329 milyon 100 bin lira olarak açıklandı. Aynı şekilde Korkmaz Yiğit'in 80 milyar 183 milyon 650 bin lira, Me- ral Sürmeli'nin 72 milyar 945 milyon 420 bin li- ralık kira kazancı olduğu görülen listede Meri Malki'nin de geçen yıl 69 milyar 511 milyon 340 bin lira kira kazancı bu- lunduğu belirtiliyor. İTHAL ET GtRİŞt YASAKLANDI Rusya'dan AB 'ye şap ambargosu Ekonomi Servisi - Avrupa'yı kasıp kavu- ran şap hastalığı karşı- smda Rusya, Avrupa Birliği'nden ithal edi- len etlerin ülkeye giri- şini yasakladı. Çin de hastahk nede- niyle Hollanda ve Ir- landa'dan et ithal edil- mesine izin vermeye- ceğini açıkladı. AB'nin et ithalatımn yüzde 40'ını gerçek- leştirdiği Rusya'mn üç hafta boyunca birlik ül- kelerinden et girişini yasaklamasınm, AB'nin et endüstrisıne darbe vuracağı belirtil- di. Rusya Tanm Bakanı Alexei Gordeyev, 3 haf- ta sonra AB 'den et itha- li yasaklanması karan- nın yeniden gözden ge- çileceğini ifade etti. Hollanda ve Irlan- da'dan et ithalini ya- saklayan Çin de bu ül- kelerden gelen etleri imhaetti. Bu arada, Ingilte- re'de, Başbakan Tony Blair'in 3 Mayıs'taki yerel seçimleri 7 Hazi- ran'a ertelemeyi tasar- ladığı bildirildi. Bla- ir'in, hastalığın yayıl- maması için hükümete daha fazla zaman ka- zandırmak amacıyla erteleme karannı göz- den geçirdiği belirtildi. Kredi kartıyla benzin alımına eskisi gibi ilgi kalmadı Komisyon, sabşları düşürdü ISTANBUL (AA> - Benzinde komisyon uygulamasınm satışlan düşürdüğünü bildiren Türkiye Akaryakıt Ba- yileri Petrol ve Gaz Şir- ketleri Işveren Sendika- sı (TABGİS) Başkanı AbfKetenci, bankalann aldığı komisyon oranı- mn yüzde 7'lerden yüz- de 3.5-4 seviyesine dü- şürülmesi durumunda, kalan miktan kendileri- nin yüklenerek komis- yonu kaldıracaklannı bildirdi. Atıf Ketenci, banka- lann komisyon oranla- nnı yüzde 2.2'lerden yüzde 7'lere çıkarması sonucu kredi kartıyla benzin alımının azaldı- ğını ve bu nedenle akar- yakıt bayilerinin zor durumda olduğunu be- lirtti. Komisyon oranının yüzde 7 olarak belirlen- diği dönemde gecelik faizlerin yüzde 100'le- rin üzerinde olduğunu ammsatan Ketenci, şu anda ise gecelik faizle- rin yüzde 80 oramnda olduğuna dikkat çeke- rek bankalann bu faiz seviyesinde uygulama- lan gereken takas mali- yetinin yüzde 5.5 olma- sı gerektiğini bildirdi. Ketenci, bu maliyetin bir şekilde biri tarafin- dan ödenmesi gerekti- ğini ifade ederek şöyle dedi: "Tûketici kredi kartıyla akaryakıt ab- yorsa yüzde 7"îik bir ko- misyon ödeyecektir. Ka- sım ayındaki krizden önce bu maliyet yüzde 12 idL Dolayısıyla kredi karündan herbangi bir komisyon alınmryordu. Malheti akanalat tüc- can göğüslüyordu. An- cak, takas komisyonlan yüzde 7'ye çıkmca ben- zin istasyonlanmn ka- zandığı yüzde 7'lik brüt gelirikarynısevT>e\egel- dL Bu yüzden, bunu tü- ketkiye yansıtmak zo- runda kakhk.'" İŞÇİNİNEVREINİNDEN ŞÜKRAN SONER Yaşamın İçinden Medya yorumculan, ekonomide çok yüksek beklentili bir haftaya girdiğimizin altını çiziyorlar. Kemal Derviş'in görijşmelerinden, umut kınntsı olabilecek sözcükler haber olarak büyüyor. Yar- dım olarak gelebilecek milyar dolariar üzerine he- saplar yapılıyor. Bu krizin bir yol aynmı olduğu, yeni arayışlann gündeme geteceğine ilişkin umutiar, yeşeremeden soluyor. Bizimle paralel krizi yaşayan Arjantin'den geten önemli bir haber var. Dış borca bel bağla- mak yerine gelirierin vergilendiği, tüketime yöne- lik harcamalarda verginin yüksek tutulup yatınm- larda indirildiği, kalıcı çözüme dönük bir yol seçi- liyor. Aklı başında ekonomistlerimizin yıllardır önerdikleri gelir dağılımı çarpıklığını da bir ölçüde düzeltecek vergi reformunun bizde değıl gerçek- leşmesi, gerekliliği, konusu bite gündeme gelemi- yor. Denizli Kadın Platformu'nun düzenlediği "Çalı- şan kadınlann sorunlan" konulu toplantı nedeniy- le Denizli'de geçen bir hafta sonunun iztenimleri, gelişmelere, yaşama bakışta yeni pencerelerin açılımını getiriyor. Knzden çok fazla etkilendiği bilinen Denizli sa- nayii sözcülerinın önceliği hıç de Kemal Derviş'in borç, kredi arayışına odaklanmış değil. Öncelik- le, yaratılacak hava ister olumlu, isterse olumsuz olsun, gelebilecek borcun sınıriı olacağı ve kendi soruntannın çözümüne yansımayacağı kanısı ege- men. Sanayicilerin beklentileri banka borçlan ile ikji- li göruşmelere odaklanmıştı. 1.5 milyar dolar ola- rak dillendirilen banka borçlanndaki yüksek faiz- ler aşağı çekilecek miydi? Ay sonu borç vadeleri ertelenecek, taksitJendirme gelecek miydi? SSK primlerinin artışı ne olacaktı? Krizin göbeğinde değil prim artışı, ödenmekte olunan primlerin dü- şürülmesi gerekli değil miydi? Doğru, Denizli sa- nayii de Türkiye'nin her yerinde olduğu üzere ka- yıt dışı ağıriıklıydı. Ama sigorta primlerinin yüksel- mesi; daha çok ışçi atılması, daha çok sayıda si- gortasız, kayıt dışı çalıştırma, zordaki işletfnelerin küçülmesi anlamına gelecekti. Erken bahar günlerinde Denizli gibi doğaya açık bir yörede yeşilin kokusunu alamamanın anlamı- nı düşündünüz mü? Ağıriıklı meslek odalan tem- silciteri, kamu çalışanlannın oluşturduğu, kaçınıl- maz çevre sorunlan üzerinde çalışmış kadın plat- formu sözcüleri, düş kınklığıma açılım getiriyorlar: Denizli'deki hızlı sanayıleşme knze girse bile, yeni zenginleşenlerin lüks konut gereksinimleri, Denizli'nin en güzel yeşil alanlarının, luks ama ye- şili yok eden binalar, villa tipi evlerte doldurulma- sını getirmiş. Direnen çevre örgütleri çalışanlan baskı, sürgün tehdidi altında. Vilayet, yerel yöne- timler çevre örgütlerinin kararlannı yok sayarak her yeri yapılaşmaya, sanayie açmaya devam edi- yor. Denizli içeriden lüks, ama gri binalaria, dışa- ndan fabrikalarla kuşatılmış, nefes alamıyor. Ha- va kirii kokuyor. Kuşlar ötmüyor. Yol boyu kapan- mış dev fabrikalar ile yükselen lüks konut inşaat- lan, önemli bir çelişki ile biriikte çarpık kentleşme- ye çok daha çirkin bir görüntü katıyor. Hani bu yıl krizde en çok umut, bel bağlanan tu- rizm gelirierine simge olmuş Pamukkale var ya.. Göreceli inşaat salgınından kurtanlmış. Yol üstün- de özenle yapılmış bir bahçeli lokantadayız. Uzak- tan çamlann yanmakta olduğu haberi geldi. Köy- lüler bu yüzyılda, sanayileşmenın yanı başında bütün uyanlara rağmen anız yakmayı, dolayısıyla yangın da çıkarmayı sürdürüyorlardı. Yanımızda- ki tanmcı, ziraatçı arkadaşlar, ne kadar uğraşıriar- sa uğraşsınlar, tarıma, toprağa çok zararlı bu alış- kanlıktan köylüyü kurtaramadıklannı anlatıyorlar.. Çok daha önemlisi, Denizli'de, Keban'da baraj- larla suya kavuşan köylü, tariasına suyu basıyor. Fazla su ile topraklar birkaç yılda tuzlanıyor. Bir da- ha kolay kolay verimli tanm toprağı olamayacak, temizlenemeyecek biçimde kirleniyoriar. Eskiden bu sadece sera bitkileri için geçerii idi. Şimdi çok yaygın olarak, tarialarda da başta hormonlar, her türlü kimyasal gübreler hem bitkileri ve insan sağ- lığını hem de toprağı tehdit eder ölçülerde kulla- nılryor. Başta şap, salgın hayvan hastalıklannda, üre- tim sorunlannda durum yürekler acısı. Ziraatçılar, veterinerier, devletin kelimenin tam anlamı ile ta- nma yönelik bir vurdumduymazlık içinde olduğu- nu sayısız örnekle, çaresizlik içinde anlatryoriar. Yasal yaptınmlann zorunluluğundan söz ediyorlar. Ekonomik krizde, dolara muhtaç Türkiye'de, ta- nm ülkesinde, tanm ürünlerine olsun döviz öde- mek zorunda kalmamak için söytenenler, önerilen- ler ne kadar da önemli. Üstelik çözüm üretmesi de kolay. Ama dinleyen, düşünen, isteyen kim? Demokrasi Platformu çatısı altında buluşmuş Denizli'nin, düzenin kölesi olmamış, kirtenmemiş aydınlan, en çok da sanlacaklan siyasi parti, hat- ta sendikal, demokratik örgütlenme eksikliğinden, çok büyük bir örgütlenme boşluğundan, bundan kaynaklanan umutsuzluktan yakınıyoriar.. Deniz- li, Dıyarbakır, Amasya.. her yer, sorunlar, arayışlar, sonuçta birbirine ne kadar da benziyor. Ama si- yasetin, medyanın vitrinine çok azı ite yansryor. sukransoner@yahoo.com 6 Bu ülkede yalnız bankalar yok' ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, Devlet Bakanı Kemal Derviş'in tüccar ve sa- nayici olarak kendile- riyle de bir masa etra- finda oturması gerekti- ğini belirtirken "Aksi halde bizim içinde ol- madığımız bir progra- mı desteklememiz mümkün değü" dedi. Aygün, Derviş'in üzerinde çalıştığı yeni ekonomik programa dönük şimdiye kadar yapılan açıklamalar ışı- ğında reel sektörün yok göründüğünü savundu ve "Derviş bu ülkede sadece bankalar var zannediyor" dedi. Kendilerini yok sa- yan bir programa des- tek vermeyeceklerini ve reel sektörün deste- ğini almayan bir prog- ramın çökeceğini savu- nan Aygün, Derviş'in tüccar ve esnafla ivedi- likle görüşmesini iste- diklerini ifade etti. Aygün, Halk Banka- sı'nın uygulayacağı kredi faiz oranlanra da- ha aşağıya çekeceği mesajını aldıklannı söyledi.