Katalog

27 MART 2001 SALI CUMHURİYET SAYFA D I Ş H A B E R L E R dishab@cumhuriyetcom.tr 11 Vtyana'da herkes şaşırdı • \TİANA(AA)- Viyana'da önceki gûn yapılan ve aşın sağcı Özgûrlûkçü Parti'nin (ÖFP) ağır yenilgiye uğradığı yerel seçimlerde, yüzde 46.9 oranında oy alan Soyal Demokrat Parti (SPO), kazandığı zafere kendısi de şaşırdı. SPÖ'nün seçim öncesi kamuoyu araştırmalan rakamlannın çok üzerinde oy alması, daha önce yaptığı hesaplan da değiştirmesine yol açtı. Kart-koca putlan yıktık' • BAMİYANÇAA)- Afganistan'daki Taleban yönetimi tüm eleştirilere rağmen yıktığı Buda heykellerinin kabntılannı yabancı gazetecilere gösterdi. Bölgeyi gezen ilk ziyaretçi grubu olan 20 kadar gazeteci, Taleban komutanı Abdül Haidi tarafindan gezdirildi. Haidi "Ilk önce küçük heykeli imha ettik. Bir kadın heykeliydi. Daha sonra kocası olan büyük heykeli imha ettik." - dedi. Tahran'da pattama • DUBAİ (AA) - Iran'ın başkenti Tahran'da, dün iki patlamanın meydana geldiği bildirildi. patlamalann Tahran'ın doğusundaki tslam Devrim Mahkemesi'nin bulunduğu bölgede meydana geldiği belritildi. Iran'daki rejimin muhalifı Halkın Mücahitleri adına açıklama yapan sözcü ', Ali Safavi, bombalı saldınlan örgûtünün 1 gerçekleştirdiğini ve bunun, halk önünde yapılan idamlara verilen bir yanıt olduğunu belirtti. Makedon ordusunun Kalkandelen bölgesindeki Arnavut gerillalan kuşatma altma aldığı belirtiliyor Usküp: Operasyon hedefe uLaşbDış Haberier Servisi - Makedonya hü- kümeti, Kalkandelen (Tetova) bölgesin- de aynlıkçı Arnavut militanlara yönelik olarak önceki gün başlatılan geniş çaplı operasyonım "hedefîneulaştığııu'" büdir- di. Hükümet sözcüsü Antono Miloşevs- ki, Şardağı eteklerindeki bazı köylerde bu- lunan silahh gruplann mevzilerinin "im- ha edilerek temizlenmeye başladığmı" söyledi. Sözcü, "Operasyonhedefineulaş- miştır ve mevzüeri terk eden müitan grup- lar şimdi sivil elbiseler giyerek halk ara- sına kanşmaya çahşıyor" dedi. Ele geçirilen silahlann çoğunun Çin ya- pımı olduğunu belirten sözcü, operasyo- nun sürdüğünü, operasyon sırasmda za- rar gören evlerin sahiplerine tazminat NATO Genel Sekreteri Robertson, operasyonda aşın güç kullanılmaması ve Arnavutlarla siyasi diyalog kurulması gerektiği mesajını verdi. ödeneceğini kaydetti. Öte yandan gerillalann dün bir roket sal- dınsı düzenledikleri bildirildi. Devlet te- levizyonu, gerillalann Kalkandelen böl- gesindeki Poroj 'dan Germoya'daki aske- ri hedeflere iki roket attıklannı belirtti ancak aynntılı bilgi vermedi. NATO ve AB'den uyan NATO Genel Sekreteri George Robert- son ve AB Ortak Savunma ve Dış Politi- ka Yüksek Temsilcisi Javier Solana, dün Üsküp'e geçtiler. Robertson, hareketinden önce BBC radyosuna yaptığı açıklamada, Makedonya hükümetinin "özellikle de par- lamentoda temsilcisi bulunan Amavut si- yasi partilerle diyaloğa geçmesini" istedi- ğini söyledi. Roma'dabirkonferansta da konuşan Ro- bertson, NATO'nun, Makedonya-Kosova sınınnı güvenlik açısından güçlendirmeye devam edeceğini ve Amavut militanlann bu ülkeyi istikrarsızlığa sürüklemesine izin verilmeyeceğini açıkladı. Robertson, "Bu gruplar, ayaklanmalannın başarüı olama- yacağmı anlayıncaya kadar, onlan askeri ve diplomatik olarak yalnıziaşrınnaya de- vam edecegtz" dedi. Ülkenin en büyük Arnavut partisi ve ik- tidardaki koalisyon hükümetinde yer alan Arnavut Demokratik Partisi'nin (DPA) Genel Başkan Yardımcısı Memduh Taçi de silahlann bırakılması çağnsında bulun- du. Taçi, Makedonya Cumhurbaşkanı Boris Traykovski ve Başbakan Lyubco Georgievski'nin katıldıklan görüşmeye ilişkin bilgi verdi. Çatışmalardan bir çı- kış yolu aradıklannı ve iyimser oldukla- nnı belirten Taçi, diyoloğun güçlendiril- mesi gerektiğini bildirdi. Başbakan Lyub- co Georgievski de operasyondan çok mem- nun olduğunu söyleyerek "Eğer gerekir- se başka oparesyonlar da yapacağız. An- cak Arnavut partilerle diyaloğumuz da sûrecek" diye konuştu. Sığmmacı sayısı bilinmiyor Geniş çaplı operasyondan kaçan yüz- lerce sivil, önceki gece Kosova'nın güne- yine sığındı. Kosova'daki BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nden yapılan açıkla- mada, mülteci konumuna düşen siville- rin sayısının tam olarak bilinmediği kay- dedildi. Sığınmacılann Şardağı'nda sa- atlerce yürüdükleri ve Kosova'daki Lju- bijne köyüne ulaştıklan belirtildi. r ÖR ÜŞ / G Ü N E R Ö Z T E K (E. Büyükelçi -O.Doğu ve Balkan Incelemeleri Vakfı Direktörii) Makedonya'daki Tehlikeli Gelişmeler Kalkandelen'deki (Tetova) çatışmalardan kaçan yüzierce Idşi Kosova'ya ağuub. (Fotoğraf: AP) NATO Selanikte protesto edildi SELANtK(Camhuriyet)-Yunanis- tan'ın ikinci büyük kenti Selanik'te NATO'nun Balkanlar'daki rolünü pro- testo eden bir gösteri düzenlendi. 24 Mart 1999'da Belgrad'ın bomba- lanmasıylabaşlayan Kosovaolaylannın yıldönümü etkinlikleri kapsamında ön- ceki gün Yunanistan Komünist Partisi tarafindan düzenlenen gösteriye Bul- garistan, Kıbns Rum Kesimi, Make- donya, Romanya ve Türkiye'den sol si- yasi örgütlerin temsilcileri katüdı. Ken- tin merkezinde toplanan binlerce kişi, "Kahrotnm NATO" ve "NATO Bal- kaniardan defoP sloganlan eşliginde, Selanik'teki ABD konsolosluğunun önüneyürüdü. 1999'daYugoslavya'ya yönelik NATO saldınlannda önernii bir sevkıyat noktası olarak görülen Selanik limanınm önüne gelen göstericiler, bu- rada yapılan bir açıklamayla eylemı sonlandırdılar. Yaklaşık 2 aydan beri Güney Sırbistan'da Sırplarla yerel Arna- vutlar arasında başlayan şiddet olaylannın Makedonya'ya sıçra- dığı, son olarak da Arnavut geril- lalann Makedonya güvenlik güç- leri ile sıcak çatışmaya girdikleri görülmektedir. Olaylann tahliline girmezden önce, eski Yugoslavya'da yaşa- yan Amavutlan büyük hayal kınk- lığına uğratan bazı tarihi olaylan hatıriatalım. Bunlardan ilki II. Dün- ya Savaşı sırasmda komünistler- le Almanlara karşı işbirlıği ya- • pan Amavutlara, müstakbel Yu- goslavya devlet çatısı altında 7. Cumhuriyet olarak yer alacakla- n vaadinin tutulmamış olmasıdır. İkinci olgu, 1991-92 yıllarında Yugoslavya'nın parçalanması sonucunda da Arnavutlara bir pay düşmemiştir. Miloşeviç'in Kosova'nın özerkliğini de sınırlaması üzerine silaha sanlan yerel Arnavutlarla Sırplar arasında başgösteren kan- lı olaylar 1999 yılında uluslarara- sı bir gücün Kosova'ya hâkim ol- ması ile son bulmuş ve Yugoslav güçleri Kosova dışına çıkanhrken Amavutlann Kosova Kurtuluş Or- dusu da dağıtılmıştır. Uluslarara- sı gücün müdahalesinin bir nede- ni, Kosova'nın çok etnikli (ırklı) karakterini muhafaza etmek idi. Ancak Kosova Kurtuluş Ordu- su'nun silahtan arındırılmasına kadar geçen sürede Amavutlann bölgede özellikle sivil Sırplara ağır saldınlarda bulunmalan, yüz bin- lerce Sırp ve diğer ırklara mensup sivillerin bölgeden kaçmasına ne- den oldu. Kosova örneği, Arna- vut gerillalan, bu modeli Arnavut- larla yoğun diğer bölgelere de uy- gularna hevesine itti. önce Güney Sırbistan'da sonra da Makedon- ya'da özerk bir idare kurmak ha- yali ile silahlı kanşıklıklar çıkardı- lar. Bölgede 2 grup gerilla faali- yette bulunmaktadır. Birincisi gü- fVL akedonya'mn savaşı kazanmasının, uzun vadede gerekli reformlar yapılmadığı takdirde bir manası olmayacağı, olaylann ilk firsatta yenileneceği açıktır. ney Sırbistan'da faal olan Prese- vo, Medvedya ve Buyanovaç Kur- tuluş Ordusudur (UCPMB). 5 km'lik güvenlik bölgesinde ko- naklanan bu gruba göre Prese- vo, Buyanovaç ve Medvedya as- lında Doğu Kosova'yı oluştur- makta iken 1947'de Kosova'dan kopanlmıştir. Ikincisi, Ulusal Kur- tuluş Ordusu'dur (UÇK). Son olay- larda ortaya çıkrnış olmakla bir- likte 1990'lardan beri Makedon- ya'da faaliyet gösteren küçük si- lahlı hücrelerin mirasçısı olarak abit ücret İsteyin yeter. Aria'dan kutlamaya değer bir haber: Türkiye'de ilk defa, faturalı hatlarda sabit ücret "0". Bununla birlikte daha pek çok avantajınız var. 4» Yurtiçi aramalarda, ayhk 55 dakika konuşmadan sonra, %55 indirim. 4» Bütün hatlarda dakika başına normal konuşma ücreti, haftanın 7 günü, 24 saat 280.000 TL! Unutmayın, 31 Mayıs 2001'e kadar Aria'ya geçen herkes, bu benzersiz avantajlardan yıl boyunca yararlanacak. Aria şimdi İstanbul, Ankara ve İzmir'de. Mutlaka tanışın. • Fiyatlara KDV dahü. ÖIV dahil degildir • Aria, fiyatları guncelleme hakkına sahiptir. Fiyatlarımız hakkında detaylı bilgi için AriaMerkez'i arayabilirsiniz. AriaMerkez 444 0 151 0555www.aria.com.tr tanınıyor. Arnavutlann Makedon nüfusunun yüzde 25 ile 30'unu oluşturduğunu ve ülkede biri mu- halefette diğeri hükümette 2 Ar- navut Partisi olduğunu belirten UÇK, Arnavutlann yoğun olduk- lan bölgelerde daha fazla söz hak- lan olması gerektiğini savunuyor. İki değeriendirme hatası Burada, Amavutlann Makedon- lara nazaran daha fakir oldukla- nnı, işsizlik oranının bazı bölge- lerde yüzde 60'a vardığını hatır- • latmakta fayda görülmektedir. Her 2 gerilla grubunun da ken- dilerine verecek fazla bir şeyi ol- mayan Amavutlukla birteşmek is- temedikleri bilinmektedir. Geril- lalara Arnavut sivil kesimlerin- den destek gelmediği gözlem- lenmektedir. Kosova modelini başka bölgede de uygulama he- vesine kapılan gerıllalar 2 bü- yük değeriendirme hatası yap- mışlardır. Birincisi.. Miloşeviç'in yerine demokratik yolla ılımlı bir lider gelmiş olduğunu, ikinci olarak da başta ABD olmak üzere bütün Batı ülkelerinin bu yeni liderie iyi ilişkiler içine girdiğini göz ardı et- mişlerdir. Yeni Yugoslav idaresi kısa bir sürede Arnavutlann Sır- bistan'ın sosyal, siyasi ve eko- nomik hayatına daha iyi entegre olmalarını sağlayacak bir planı ortaya atmış ve bu plan Batı'nın da beğenisini kazanmış- tır. NATO, Kosova etra- fındakı güvenlik bölgesi- ni daraltırken bu bölgeye Sırp biriiklerinin girmesi- ne de ızin verrnıştir. Kos- tuniça da güvenlik bölge- sinin dışındaki gerillalann faal olduğu Buyanovaç'a ve Yugoslavya'nın tek de- miryolu ile Makedonya ve Yunanistan karayolunun geçtiği Presevo'ya asker sevketti. Sıkışan gerillalar Makedonya'ya doğru yö- neldiler. Olaylann Makedon- ya'ya sıçramasının olum- lu bazı yan neticeleri de or- taya çıktı. Makedonya'yı uzun müddet tanımamış Yunanistan ile Makedon- ya üzerinde tarihi bazı ta- lepleri olan Bulgaristan, Makedonya'nın Türkiye ile birlikte en büyük des- tekteyicisi oldular. Yugos- lavya'nın dayakında Ma- kedonya ile stratejik bir müttefik haline gelmesi- ni beklemekyanlış olma- yacaktır. NATO ve AB, Ar- navut gerillalan kınaya- rak Makedonya'ya arka çıkmışlardır, ancak ulus- lararası gücün yetkilerin- de herhangi bir değişikli- ğe gidilmemiştir. Rus- ya'nın da benzer tutum içinde olduğu ilan edil- miştir. Teçhizat ve eğitim yön- lerinden belirii zafiyeti olan Makedonya biriiklerinin ise gerillalara karşı kısa sürede netice almalan zor olabilir. Bölgede sınıriarın değiştirilmesinin hiç kim- senin işine gelmeyeceği noktasından hareketle, Makedonya'nın savaşı kazanmasının uzun va- dede gerekli reformlar ve özellikle sağlık, eğitim, ekonomik ve idari konu- larda gerekli düzenleme- ler yapılmadığı takdirde bir manasi olmayacağı, olaylann i!k firsatta yeni- leneceği açıktır. Böyle bir durum ise Balkanlar'da- ki siyasi istikran temelin- den sarsacak, bölge ülke- lerini çeşitli açılardan men- fi yönden etkileyecek ve de siyasi istikrar yönün- den büyük önerrt! haiz çok etnikli devlet yapisını sor- gulayacaktır.