Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 7 KASIM 2001 ÇARŞAMBA
HABERLER
Gensoru
peddedildi
• ANKARA
(Cumhurivet Bürosu) -
TBMM Genel
KuruJu'nda. SPnin
özelleştirme sürecinde
alınan yanhş kararlarla
devleti zarara
nğrattıklan iddiasıyla
Başbakan Bülent Ecevit
ve Bakanlar Kurulu
üyeleri hakkında verdiği
gensoru önergesinin
gündeme alınması
reddedıldi. TBMM
Genel Kurulu ndaki
görüşmeler sırasında
söz alan SP Grup
Başkanvekili Veysel
Candan,
özelleştirmelerin
"Batırarak, Jayak
çekilerek, işçileri
çıkartarak" yapıldığını
söyledi.
Aslıtiipk'ün
yargılanması
• LONDRA (AA) -
Eski Şişlı Belediye
Başkanı Gülay
Ashtürk'ün Londrada
devam eden iade
davasında Türkiye adına
iade talebinı savunan
Kraliyet Başsavcılığı
temsilcisi, Ashtürk'ün
politik mülahazalarla
yargı karşısına
çıkarhimak istendiği
yolundaki iddialan
reddetti. Lewis, 'Zaten
bu tür davalarda
davalıyla iade talebini
yapan ülke arasında bir
anlaşmazlığın mevcut
olduğu bilinir.
Davalılann ilgili ülkeyle
ilgili politik yorum ve
suçlamalan da aradaki
bu anlaşmazlıktan
kaynaklanır" diye
konuştu.
Varyag'da
kayıp
• ATİNA(AA)-Yüzen
kütle Varyag'ı çeken
römorkörlerden
PPHaviIa Champion"
adlı teknede görev
yapan bir denizcinin.
dün bir kaza sonucu
yaşammı yitirdiği
bildirildi. Yunanıstan
Deniz Ticaret
Bakanlığı. Ariel Lima
adlı Portekizli
denizcinin sabah 11.00
sulannda, 4 metre
yükseklikten görev
yaptığı teknenin
güvertesıne düşerek
yaşamını yitirdiğini
açücladı.
Medya-polîtîkacı
Hişkileri
• ERZLRUM
(Cumhuriyet) -
Gazeteciler
Federasyonu Genel
Başkanı ve Ankara
Gazeteciler Cemiyeti
Başkanı Nazmi Bilgin,
gazeteciler ile
politikacılann çirkin
ilişki içinde olduğunu
söyledi. Atatürk
Üniversitesi îletişim
Fakültesi Öğrenci
Kulübü"nün davetlisi
Olarak kültür
merkezinde 'Medya
Etıği" konulu bir
konferans veren Nazmi
Bilgin, Türk basınının
milli olma özelliğini
kaybettiğinı söyledi.
FHm çekimi
tartışma yarattı
• ADIYAMAN (AA) -
Adıyaman"ın Koçali
beldesinde çekimi
yapılan "San Günler"
filmi, jandarma ile
çekim ekibi arasında
tartışmaya yol açtı.
Ekip. çalışmalannın
jandarma tarafından
engellendiğini öne
sürerken Vali Halil Işık
çekimin önlenmediğini,
turist vizesiyle
Türkiye'ye gıriş yapan
yabancı oyunculann
çalışma izni
bulunmadığını söyledi.
Film ekibınden yapılan
açıklamada. 600 bin
marka mal olacak film
sayesınde. yöre
ekonomisine de 200 bin
mark katkı sağlanacağı
bildirildi.
KorayAydınhn istifası, bugün TBMMGenel Kurulu 'nda oylanıyor
MHP'nin 'aklama'• MHP, partili vekillerin tam kadro oylamada
bulunması için önlem aldı. ANAP'ın Ersümer'e
yönelik tavır nedeniyle MHP'ye misilleme
yapabileceği belirtildi.
X
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Eski Bayın-
dırlık ve Iskân Bakanı Ko-
ray Aydm'ın milletvekil-
liğinden istifasının, TBMM
Genel Kurulu'nda bugün oy-
lanması bekleniyor. İstifanın
geri çekilmesi yerine oylama-
nın yapılarak Aydın'ı
TBMM'nin de aklaması
planı yapan MHP, parti
içinde sıkınh yaşıyor. Aydın'a "ia-
de-i tibar" yapılmasına tepki gös-
teren millervekillerinin oylamaya
katılmayabileceğine dikkat çekil-
dı.
Vurgun operasyonu nedeniyle
2 ay önce Bayındırlık ve Iskân Ba-
kanlığı ile milletvekilliğinden is-
tifa eden Aydın'ın istifasının bu-
gün oylanacağı belirtildi. Iktidar
ortakJanndan gelebilecek fireler
konusunda kaygılı olan MHP, par-
tili millervekillerinin bugün tam
kadro oylamada bulunması için
önlem aldı.
MHP. iktidar ortaklan ve parti
içinden gelebilecek fireler nede-
niyle sıkıntı yaşıyor. "BeyazEner-
jioperasyonu* nedeniyle eski Ener-
ji ve Tabıı Kaynaklar Bakanı Cum-
hur Ersûmer'e yönelik tavn ne-
deniyle ANAP'ın MHP'ye misil-
leme yapabileceği belirtildi.
MHP içinde de Aydın'ın grup
başkanvekilliğine getirilmesi ka-
ranna tepki gösteren millervekil-
lerinin oylamaya katılmayabile-
ceğine dikkat çekiliyor.
Aydın da çevresi de suçlu
Muhalefet partileri, Aydın'ın
adına yer vermeyen DGM savcı-
sına tepki gösterdi. AKP Grup
Başkanı Bülent Annç. Aydın'ın
millervekilliginden istifasının en-
gellenmesi durumunda, Meclis
soruşturması açılması için önerge
verecelderini bildirdi.
SP lideri Recai Kutan da "İtiba-
n iade edilecekmiş. Bakuı şu haJe,
neredeyse bütün bürokratlan hır-
sahktan lutuklandj; anıa sa> ın ba-
kan masummuş" dedi.
İçişleri Bakanı Yücelen, operasyonlann istismar konusu yapılmaması gerektiğini söyledi
Iıısaıı lıaklan ihlali bir gerçekANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
tçişleri Bakanı Rüştü Kâzun Yücelen.
tüm çabalara karşın insan haklan ih-
lallerine ılişkın "münferit" olaylann
olduğunu kabul etti. Yücelen, tstanbul
Büyükşehir Belediyesi'ne yönelik ope-
rasyonla ilgili eleştirileri yanıtlarken
"Poiis yolda giden kinıseyi durup du-
rurfcen sorgulamıyor*' dedi.
Içişlen Bakanlığı ve bağlı kuruluş-
lann bütçeleri dün TBMM Plan Büt-
çe Komisyonu'nda görüşüldü. AKP
milletvekılı DengirMirMehmetFırat
250 milyon lira maaş verilen polisten
insan haklarına saygı göstermesıni
beklemenin yanlış olduğunu ileri sür-
dü. SP'li Aslan Polat da, MeKh Gök-
çek'i kastederek "Büyükşehir beledi-
ye başkanının e\ine sabaha karşı
Ö5.00'te baskm yapılabiliyorsa, vatan-
daş kendisini nasıl güvende hissede-
cek" dedi. Polat, "Beyaz Enerji ope-
rasyonu gerçekten doğruysa neden ru-
tuklusu kalmadı? Yok yanlışsa niye bu
kadar abarnkir dıyerek operasyonla-
nn kamuoyuna abartılı yansıtılması-
nı eleştirdi.
AKP'li ZekiErgezen. lideri Recep
TayyipErdoğanın belediye başkanlı-
ğı dönemindeki ihaleler nedeniyle gö-
zaltılara değinırken "Bu kişiler alçak
da oiabiJir. Ama çohık çocuğunun ya-
nında kötü davranmaya. elektrik ver-
meye Idmsenin hakkı yok" dedi.
Içişlen Bakanı Yücelen, Ergezen'in
değerlendirmesi üzerine, durup du-
rurken kimseyi polisin gözaltına alıp
sorgulamadığını söyledi. Yücelen,
operasyonun istismar konusu yapıl-
maması gerektiğini kaydetti.
86. madde değişikliği oylandı
Referandumdan
kaçış için ilk
adım atıldı
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu)-Milletve-
killerinin özlük hakla-
nyla ilgili anayasanın
86. maddesinde deği-
şiklik yapılarak referan-
dum yolunun kapatıl-
masına yönelik anaya-
sa değişikliği önerisi-
nin ilk tur görüşmeleri
dün yapıldı. Yürürlük
maddesi dışında tek
maddeden oluşan deği-
şikliğe 379 kabul oyu
kullanıldı. Böylece, dü-
zenlemenin doğrudan
referanduma gitmesi
için sınır olan 367 oy
aşıldı.
Anayasa değişikliği
paketi görüşmeleri sı-
rasmda "son dakika"
önergesıyle maaş zam-
mı eklenen 86. madde
değişikliğini Cumhur-
başkanı Ahmet Necdet
Sezer'in referanduma
götürme karan alması
üzerine, referandumun
ortadan kaldırmak için,
bu maddeyle ilgili deği-
şiklik dün genel kurula
getirildı. Önerinin mad-
delerine geçilmesi için
yapılan oylamada 381
kabule karşılık, 17 ret
oyu kullanıldı.
"TBMM üyelerinin
ödenek,yoOukveemek-
lilik işlemleri kanunla
düzenlenir.TBMMüye-
leri Ue bunlann emekn-
leriT.C.Emeldi$and>-
ğı Ue Ogflendiriliıier ve
ûveligi sona erenlerin is-
tekferihatindelgaeride-
vameder" düzenlenme-
si öngörülen değişiklik
maddesinin oylamasın-
da da 379 kabul oyukul-
lanılırken, 12 millerve-
kili ret oyu verdi.
SP'ye tepki
TBMM Genel Kuru-
lu'ndald görüşmelerde,
Uzlaşma Komisyo-
nu'nda destek verdik-
leri düzenlemeye karşı
oy vereceklerini açık-
layan SP'ye tepki gös-
terildi. 48 sandalyeye
sahip SP'nin sözcüleri-
nin "larmızı oy kulla-
nacağız" açıklamalan-
na karşın. önerinin mad-
delere geçilmesi oyla-
masında sadece 17 ha-
yıroyuçıktı.
.AKP Grup Başkan-
vekili Bülent Annç
"Anayasa değişikliği pa-
keti çıkanlırken. maâle-
sefbir çuvaJ incir berbat
edildi. Parlamento ya-
ralandı. Ancak bir ha-
ta varsa 6 partiye aittir.
Kimse kendisini sütten
çüantş ak kaşıkgibigös-
teremez" dedi.
IMFheyeti
Toskayla
goruştu
L luslararası Para Fonu
(TMF) heyeti. 10. gözden
geçirme çerçevesinde dün
De\ let Bakanı Tunca
Toskay 'la görüştü.
Yakiaşık 1 saat süren
görüşmeden sonra
açıklama yapılmazken,
görüşmede, ekim ayı
enflas\onunun
beklentilerhı üzerinde
çıkmasmın
etkileri, dışalun, dışsattm
hedefleri ile 2002 yıh
rakajtniaruun ele aiındığı
beürnM. IMF he>etinin,
Maliye Bakanhğı'nda
önceİd gün yapbğı
görüşmderde de, faizdışı
fazla hedefînin
tutturulması ve sıJa maliye
poütikaları
uygulanmasından
duyduğu memnuniyeti
difc getirdiği öğreniİdi.
Ekonomik kriz nedeniyle elektrik tüketimi binde 5 oranında azaldı
107 projeye bunalım engeli
ANKAR4 (Cumhuriyet Bürosu)
- Ekonomik bunalım nedeniyle
elektrik tüketiminin binde 5 ora-
nında azaldığı, 107 projenin ger-
çekleşmediği bildirildi. Enerjı ve
TabiiKaynaklar Bakanı ZekiÇakan.
Mavi Akım ve Iran Doğalgaz Pro-
jesi kapsamında yapılan ve henüz
kullanılmavan boru hatlannda 100
milyon metreküp doğalgaz depo-
landığını bildirdi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan-
lığı bütçesi Plan ve Bütçe Komis-
yonu'nda kabul edildi. Görüşmele-
rin başlangıcında sunuş konuşma-
sı yapan Çakan, Hazıne garantisı
verilememesi nedeniyle 58'i hid-
roelektirik, 32 'si rüzgâr ve 17 si ter-
mik santral olmak üzere 107 pro-
jenin gerçekleşmediğini kaydetti.
Zeki Çakan, ölçüm istasyonu-
nun, sorunun giderilmesinin ar-
dından Iran'dan doğalgaz alımına
başlanacağını, elektrik zamlannın
Hazine tarafindan yapıldığını, ken-
dilerine sadece bilgi verildiğine
işaret etti.
IR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@yahoo.com
Başbakan Bülent Ecevit, Kıb-
r?s konusunda artan gerilim üze-
rine ilginç bir açıklamada bulun-
du: "Kıbns'ın bizim açımızdan
stratejik önemi var ve bu neden-
le bu konuda ödün veremeyiz,"
Kuzey Kıbnslılann tepki göster-
dikleri tLrtumlardan birisi; Türkiye
tarafından son dönemde K/bns'ta-
ki statükonun Türkiye'nin askeri çı-
kartarı için savunulduğunun söy-
lenmesi.
Kıbns'a Türkiye tarafından ya-
pılan 1974 müdahalesinın gerek-
çesi, Sampson darbesine karşı
Kıbnsl/ Türklerin can ve mal gü-
venlığinin savunulmasıydı. Çok
yakın zamana kadar Türkiye'nin
temel tezi hep can ve mal güven-
liğinin savunulması oldu. Bu ne-
denle Kıbnslı Türklerin Rum ege-
menliğine karşı kendilerini garan-
ti altına aJmak ıstemelen anlaşıla-
bilir bir gerekçe olarak öne sürül-
dü.
• • •
Ecevit'in bu açıklaması, konu-
nun başka bir mecraya çekildiğı-
ni de gözler önüne seriyor. Türki-
ye. "Kıbrıs benim için stratejik
önemdedir, ben buradan çekil-
Kıbns'ın Stratejik Önemi(!)
mem"anlamınagelecek birtutum
alıyor. Bu tutumun uluslararası
platformlarda savunulması çok
zordur. Çünkü "stratejik önem"
iddiası tehlikeli bir iddiadır. Stra-
tejik önemin sonu yoktur. Bu açı-
dan baktığımızzaman Ege'deTürk
kıyılanna yakın bütün adalarstra-
tejik açıdan önem taşıyabilir. Tür-
kiye bu tartışmanın içine girerse
çok zor duruma düşer ve iyice
köşeye sıkışır.
Türkiye. Kıbns konusundakı ge-
rilimi neden tırmandınyor? Çünkü
Şükrü Sina Gürel'in, Ismail
Cem'in ve Devlet Bahçeli'nin
açıklamalan bu işintırmandınlma-
sı niyetinde olunduğunu gözler
önüne seriyor. Şükrü Sina Gürel.
Güney Kıbns'ın karapara ve ka-
çakçılık cenneti olduğunu söylü-
yor. Kuzey Kjbns ıçin acaba bu ko-
nularda ne düşünüyor? Susurluk
çetesinın hangi bankayı nasıl kur-
duğunu bile öğrenemedık? Ku-
marhane merkezı neresidir?
• • •
Kıbns sorununun. böylebirçık-
maza gireceğini konuyu bilenler
uzun süredir dile getiriyorlardı.
Güney K/bns'ın Avrupa Birtiği (AB)
ile tam üyelik müzakarelerinin bu
yılın sonunda başlayacağını her-
kes biliyordu. Güney Kıbns'ın bir-
lik koşullarını yerine getirdiği an-
dan ftibaren üyelığe alınmasının ka-
çınılmaz olduğu da bir gerçek. AB
yetkilileri üyelik müzakereleri ya-
pılacak ülkeler arasında koşulla-
ra en uygun ülketerden birisinin Gü-
ney Kıbns olduğunu defalarca vur-
guladılar.
Yine AB yetkililen Güney Kıb-
ns'ın üyelik müzakarelerinin baş-
lamasından önce Kıbns konusun-
da belli bir mesafe alınması gerek-
tiğini ifade ettiler. Çünkü üyeliğin
kesinleşmesi halinde her şeyin
daha içinden çıkılmaz hale gele-
ceğinden korku duyduklannı söy-
ledıler. Şimdi işte o an geldi çattı.
Bu yaz Kıbns'a yaptığım ziya-
ret sırasında Kıbns'ın önde gelen
sıvıltoplum örgütlerinin lıderleriy-
le, muhalefet liderieriyle, gazete-
cilerle konuşmuştum. KıbnsTürk-
leri, Denktaş ın müzakerelerden
çekilmesine tepki gösteriyoriardı.
Kıbns Türkleri, bir an önce göruş-
melere başlanmasını istıyorlardı.
Onlan en çok korkutan şey ise, işin
iyıce çıkmaza sokulması sonu-
cunda Kuzey Kıbns'ın Türkiye ta-
rafından entegre edılmesiydi.
• • •
Denktaş'ın görüşmeten reddet-
mesi, Ecevit'in ve diğer hükümet
üyelerinin yaptıklan sert ve uzlaş-
maz açıklamalar, sürecin enteg-
rasyon yönünde işlediği izlenimi-
ni verıyor. Türkiye, böyle bir geliş-
meden ne sağlayabilir? Kıbns so-
runu şu haliyle zaten siyasi ve
ekonomik açıdan Türkiye'nin ba-
şına çok büyük dertler açtı. Şim-
di birde entegrasyonu amaçlayan
bir yola gırılirse daha fazla tepki
de beraberinde gelecektir.
"Stratejik önem" gerekçesi,
Türkiye'nin şu ana kadar öne sür-
düğu butün tezteri de inanılmaz ha-
le getiriyor. Şu gerçeğı kabul ede-
lım Denktaş'ın uzlaşmaz çizgisı-
ne endekslı Kıbrıs politikası ne
Türkiye'ye ne de Kıbnslı Türklere
mutluluk getirmedi. Kıbns'ın Gü-
ney kesiminde şu anda adam ba-
şına yıllık gelir 16 bin dolar civa-
rında. Kuzey Kıbnsta ise üretim
neredeyse sıfıra inmiş durumda.
• • •
Hükümet, Kıbns konusunu tır-
mandırarakve ilişkileri sertleştıre-
rek ne yapmak istiyor anlamış de-
ğilim. Ancak, bu çizgi çok zararlı
sonuçlar doğuracak gelişmelere
yol açacak. Eğeryakın bir zaman-
da bu uzlaşmaz çizgi değiştiril-
mezse, içeride ve dışanda daha
sıkıntılı günler yaşayacağız.
Emin Çöiaşan'a not
1997 yılı sonunda dünyaca ün-
lu yazarlar Lilian Helmann ve
Dashiell Hammett adına konu-
lan özgürlük ödülünü alanlar ara-
sında benim de bulunduğum bir
mektupla bildirildi. Ben de böyle
bir ödülü memnunlukla kabul et-
tim. O ödülü aldığım, aynı tarıhte
Cumhuriyet gazetesinde de haber
olarak yayımlandı. Ödülün para
miktarını da merak ediyorsanız
söyleyeyim. bin dolardı.
GLOBALPOIİTÎKÜLTÜR
ERGIN YıLDıZOĞLU
Birinci Raunt Bitenken
ABD'ninAfganıstan'adüzenlediği havasaldırıları5.
hafîasına girerken, "terorizme karşı savaşın" birinci ra-
undu da sona eriyor. Birinci raundun ABD açısından
umulan sonuçlan yaratamadığı, hatta başansız oldu-
ğu söylenebilir. Savaşın geleceğine ilişkin belirsizlik-
lerın şimdi daha da arttığı ve ABD yönetiminde, "aci-
len birşeyleryapma"egiliminin, tehlikefi bir biçimde
güçlendiği görulüyor.
'Birinci raundu kaybediyoruz'
Robert Kagan (Carnegıe Endovvement üyesi, The
VVeekly Standard'ın editörü), Richard Perie (eski Dı-
şişleri müsteşarı) James Seinberg (Brookings Insti-
tute, eski Ulusal Güvenlik danışman yardımcısı) 30
Kasım'da. "Terorizme Karşı Savaşın 50. Günü"tema-
lı bir panelde bir araya geldiler. Council on Foreign
Relations, CNN, VVılson Centre, Ulusal Güvenlik Ar-
şivi gibi kuruluşlardan uzmanların ızlediğı panelı New
York Times'dan Thomas Friedman yönetti.
(www.ceip.org/files/news/ septi 1 home.asp?from=
newsnews.) Kagan'ın ''Savaşın birinci raundunu kay-
bediyor olmamız bir îalıhsizlik" saptamalarına katı-
lımcılann itiraz etmediği, katkılannı bunu veri alarak yap-
tıklan görülüyordu. Deneyimli bir savunma uzmanı
olan Perle'nın "Birkoalisyondan sözaçılıyor... Ben bu
koalisyon nedir bilmiyorum... Bunun üyelik kriteri ne-
dir? Kim nasıl katılır, nasıl çıkanlır? Gerçek şu ki orta-
da birkoalisyon filanyok!" saptamalan ise çok ılginç-
ti. Bir başka ilginçlik de tartışmacıların savaşın kesın
amacının ne olduğu konusunda farklıyaklaşımlara sa-
hip olmalarıydı.
Savaşın birinci raundunun kaybedildiğini, amacının
hâlâ açıklığa kavuşamadığını düşunenler, bu panele
katılan uzmanlarla smırlı değil. Önde gelen ABD ga-
zetelerinin yorum sayfalarında bu temaya giderek da-
ha çok rastlanıyor. William Pfaf'a göre. "Bombalarbir
işe yaramıyor" (Boston Globe, 5/11). ABD'li yorum-
cular "Dünya gazetelerinde ABD'ye karşı bir tepkinin
gelişmekte olduğunu"(NYT05/17J görup kaygılanlyor-
lar. ABD Savunma Bakanı Rumsfeld. 24 Ekım'de, bir
Pentagon toplantısında, "Savaş iyi gitmiyor. Haftaso-
nuna kadar bir şeyler yapmazsak kimi kafalar uçabi-
lir" diyordu (Daily Telegraph 04/11). Arkasından, "yal-
nızca askeri hedeflere nokta atışlan" yapan saldınla-
nn yanı sıra, hıçbir ayrım yapmadan genış alanları
bombalayan B-52'ler devreye girdi. B-52'ler ister is-
temez Vietnam, Kamboçya ve Irak'ı anımsattı ve
ABD'nin çaresızlığinın yeni bir göstergesi olarak algı-
landı (The Guardian 2/11) ve dünya kamuoyunda ge-
niş kaygı uyandırdı. Plutzer ödüllü Amerikalı tarihçi
Arthur Schlezinger, "Yeni bir Vietnam kapanına mı
yakalandık" dıye sordu. (The Independent 02/11).
Umut, Hollyvvood ve Maddison Avenue
Gerçekten de geçen haftalarda gelişmeler, ABD'nin
askeri ve dıplomatik olarak bir bataklığa saplanmak-
ta olduğunu gösteriyordu. 4 Kasım'da The Nevvyor-
ker, ABD'nin, ilk kara operasyonunun tam bir fiyas-
koyla sonuçlandığını, 100 kişilik elit komando grubu-
nun pusuya düşürüldüğünü yazdı. Komandolar arka-
lannda kopmuş bir ayak, bir Chinuk helikopterı bıra-
karak çok sayıda yaralıyla, ricat etmek zorunda kal-
mışlardı. Sert direniş "herkesin ödünü kopartmıştı" (The
Guardian 6/11). Bunu, Taleban saflarını bölmek için
Afganistan'a giren Abdul Hak ve arkadaşlannın ya-
kalanarak ıdam edilmesı ızledi.
Tony Blair'in savaşa uluslararası desteği güçlendir-
mekiçin başladığı mekikdiplomasisi, Suriye, Israil, Fi-
listin ve Suudi Arabistan'da birbirini izleyen fiyasko-
lardan sonra bir sonuç alamadan bftti. Blair'in eve
döndüğunde Schoreder, Chirac ve Jospin'le yapma-
yı planladığı toplantı ise, dığer Avrupa liderlerinin ken-
dilerini zorla davet ettirmelenyle, ufak çaplı bir diplo-
matik skandala yoi açtı (Financial Times 05/11) Bu ara-
da Afganistan'a ilk kar yağıyor, Ramazan yaklaşıyor,
Taleban yerinde dururken, Pakistan rejimi zayıflama-
ya devam ediyor, "Müslüman dünya bir türiüABD'nin
bakış açısını benımsemiyordu" .C/V/V'den Wolf Bli-
zer (04/11), bunu Senato DışilişkilerKomısyonu Baş-
kanı Senatör Henry Hyde'e sorduğunda Evet, hak-
lısın, 30 Ekim'debu konuda bir otunjm yaptık, 14Ka-
sım 'da bir oturum daha yapacağız. Ülkedeki en üst
insanlan çağınyoruz. Bu ülke Maddison Avenue 'yü (rek-
lam şirketlerinin sokağı) ve Hollyvvood'uyarattı. Ken-
dideğerierimizı dünyada satamayacaksak, işimiz var"
cevabını alacaktı. ABD savaşın geleceğine ilişkin umu-
dunu reklamcılarla. film yapımcılarına bağlarken (Par-
lamentoda, Steven Buyers, Robert Toricelli, Peter
King gibi, düşük verimli taktik nukleer sılahlara umut
bağlayanlar da vardı) Dışışlerı Komısyonu Başkanfnın,
hâlâ "Bizim değerierimizi anlamıyorlar" yaklaşımı
içinde olmasıysa ayrıca duşundurücu.
Kerkük, OPEC falan filan..
Başka duşündürücü, hatta kaygı verıcı gelişmeler
de var. ABD'de yönetıme ve savunma çevrelerıne ya-
kın William Safîre ın New York Times'da ortaya attı-
ğı senaryoya bakılırsa. birileri Türkiye'yi kullanarak bir
taşla birkaç kuş bırden vurmayı düşlüyoriar: 'Zaten,
100 askerini gönüllü olarak savaşa göndermiş olan"
Türkiye, ABD'nin hava desteğinde Irak'a gıriyor. Ker-
kük'ü alıyor, Saddam devriliyor. Yeni iktidar tam ka-
pasite petrol uretımıne başlıyor. Bu arada OPEC çö-
kerken, Türkiye büyük petrol kaynaklarına ulaşıyor,
ekonomik sorunlannı çözüyor; karşılık olarak da. ar-
tık kendi toprakları haline gelmiş olan Kuzey Irak'ta da
otonom bir Kürt devleti kurulmasını kabul ediyor. Tür-
kiye petrol rezervlerine kavuşunca da Avrupa kapıla-
n sonuna kadar açıyor. Umarım bırılen, bir aç tavuk
psikozuyla, kendilerini bu hayalı buğday ambarının
içine atmazlar.
Deniz SOM
TEPE TEPE ISTANBUL
G ü n i z i Y a y ı n c ı l ı k
Tel: 0212-512 42 19 Faks: 512 11 72