Katalog

4 KASIM 2001 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Mark Parris: Seçim yok • WASHLNGTON (AA) - ABD'nın eskı Ankara Büyükelçisi Mark Parris, Türk- Amerikan Dernekleri Asamblesı'nin (ATAA) Washıngton'da düzenlediği yıllık konferansında, Türkıye'deki siyasi gelişmeleri değerlendirdi. Parris, "Bütün işaretler ülkede seçime ihtiyaç olduğunu göstenyor, ancak 2004'e kadar bu olmayacak" dedi. limes: Ecevft istffa etmeli • Haber Merkezi - Financial Times gazetesinin Almanya baskısında, ekonomik krizden çıkış arayan Türkiye'nin dış kaynak arayışlanna değinildi. Gazete, Türkiye'nin kredi talebinde bulunduğu sanayileşmiş ülkelerin, kredilere koşul olarak reform çalışmalannın hızlandınlması yönünde talepte bulunduğunu ileri sürdü. Gazete Başbakan Bülent Ecevit'in ilerleyen yaşının da pazarlıklarda önemli bır unsur olarak ortaya çıktığını belirterek sanayileşmiş ülkelerin Ecevit'in ıstifa etmesini istediğini de öne sürdü. Yargısız intaz iddiaları • DİYARBAKIR/ ELAZIĞ (Cumhuriyet) - Ağn'nın Doğubeyazıt üçesinde HADEP'li Burhan Koçkar'ın öldürülmesiyle ilgili olarak bölgede incelemelerde bulunan ÎHD Genel Başkan Yardımcısı A\iikat Osman Baydemir, olayı "yargısız infaz" diye niteledi. Abdullah Çatlı anıldı • NEVŞEHİR (Cumhuriyet) - Susurluk kazasında yaşamını yitiren ülkücü katil Abdullah Çatlı ölümünün 5. yıldönümünde Nevşehir'de mezan başında anıldı. Törene eşi Meral ve kızı Gökçen Çatlı ile MHP Nevşehir 11 Başkanı Mehmet Akif Ölmez ve Çatlf nın arkadaşlannın da aralannda bulunduğu yaklaşık 200 kişi katıldı. Susurluk Unutturulamaz • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP Gençlik Kollan. Susurluk skandalının yıldönümü nedeniyle yaptığı açıklamada. yurttaşlara ve siyasetçilere, •'Susmayın, sustukça Susurluk'lar bitmez" çağnsında bulundu. CHP Gençlik Kollan Başkanı Ayhan Yalçınkaya yaptığı açıklamada, Susurluk olayının da tıpkı Uğur Mumcu, Ahmet Taner Kışlalı, Bahriye Cçok ve Muammer Aksoy cinayetleri gibi unutturulmaya çahşıldığının altını çizdi. Düzeltme: Cumhuriyet Dergi'deki "Briç" köşesini (bugünkü) teknık bir ak- saklıktan dolayı eksık bas- tığımız için gelecek hafta tekrar yayımlayacağız. Okurlarımızdan ve Melih Özdil'den özür dıleriz. ANÂP'ın hazıriadığı raporda devletin ve ekonominin yeniden yapılandırılması istendi Hükümet güven tazelemeliANKARA (CumhuriyetBü- rosu) - ANAP, ortağı olduğu hükümeti topa tuttu. ANAP Genel Başkan Yardımcısı Er- kan Mumcu. partisinin Merkez Karar Yönetim Kurulu'na (MKYK) sunduğu ''Kartalka- yave AbantToplanülannın Işı- ğında Siyasi Değeriendirme- ler" başlıklı raporda hükümet ve Başbakan Bülent Ecevit'i hedef aldı. Raporunda Ece- vit'in sağlık sorunlannı günde- me getiren Mumcu, partisinin ANAP Genel Başkan Yardımcısı Erkan Mumcu, hükümetin bakan sayısı azaltılmış ve programı mevcut sorunlara göre yeniden düzenlenmiş bir şekilde güvenoyu için TBMM'ye başvurması gerektiğini söyledi. içinde yer aldığı hükümeti de "tophımiçn] çözüm oJamaz" dı- ye eleştirdi. ANAP'ın Kartalkaya ve Abant toplantılannın ardından Mumcu tarafuıdan kaleme alı- nan ve öncekı günkü MKYK'de tartışılan raporda, Başbakan Ecevit'e sert eleştiriler yönel- tildi. Hükümetin, Türkiye'nin önüne vizyon koyamadığı ve değişim gereksinmesine yanıt veremediği saptamasına yer verilen raporda, "Bu hükümet tophım için çözüm olamaz" de- ğerlendirmesi yapıldı. Raporun toplantıya sunul- ması, tartışmalara da neden ol- du. Turizm Bakanı Mustafa Taşar' ın rapora ıtiraz ettiği öğ- renildi. ANAP'ın ekonomik ve si- yasi önlemlere ilişkin paketı dün Mumcu ve Istanbul Mil- letvekili Nesrin Nas tarafuıdan açıklandı. Sorunlara getirile- cek çözümün siyasete duyu- lan öfkeyi büyüttüğünü anlatan Mumcu, bakanlık sayısının azaltıhnasından sonra hükü- metin "güven tazelemesi" ge- rektiğini söyledi. Paketin eko- nomi bölümünü hazırlayan Nesrin Nas. özelleştirüecek ku- rumlardan bazılannın birleşti- ribne, bir kısmının ise bölün- me yoluyla cazip hale getirile- bileceğini belirtti. ÇÎZMEDEN YUKARI MUSAKART [email protected] Bölge sorumlusu yakalandı îstanbuVda PKK operasyonu Istanbul Haber Servisi - Istanbul 'da düzen- lenen operasyonda, terör örgürü PKK'nin Is- tanbul bölge sorumlusu olduğu iddia edilen Ab- bas Sertkaya. sahte bir kimlikle yakalandı. Bir istihbaratı değerlendiren güvenlik güç- leri, Gaziosmanpaşa, Kadıköy ve Bağcılar'da bir dizi operasyon düzenledi. Operasyonlar- da, PKK'nin Istanbul bölge sorumlusu oldu- ğu belirtilen "MonrJem Ai" kod adlı Abbas Sert- kaya, "Çetin Detibaş" adına düzenlenmiş sah- te bir kimlikle yakalandı. Aynı operasyonlar- da, örgüt içinde "Savaşcı Aktarma Birimi" adı altuıda oluşturulan komitede yer aldıkla- n iddia edilen 8 kişi de gözaltına alındı. Açık- lamada, yakalanan bu kişilerin, örgütün yurt- dışında bulunan kamplannda siyasi ve askeri eğitim gördükleri vurgulanarak demokratik kitle kuruluşlan adı altındaki bazı lcuruluşla- ra ve yasal bir partiye sızdıklan ileri sürüldü. Partiye katılan Meral Akşener, Koray Aydm'la birlikte grup başkanvekili oldu MHP Aydm'a sahip çıkbEMİNE KAPLAN KIZILCAHAMAM-MHP, 'V operasyonu nedeniyle Bayındırlık Ba- kanlığı ve milletvekilliğinden istifa eden, ancak henüz istıfası TBMM'de oy- lanmayan Koray Aydm'ı Mecüs "grup başkanvekilliğhle'' ödüllendirdi. Devlet BahçeB, iddıanamede aduun olmama- sı nedeniyle Ayduı'a "iade-ütibar" ya- pıldığını söyledi. MHP bu tavnyla, Ay- dın' ın milletvekilliğinden istifasına iliş- kin, salı günü TBMM Genel Kuru- lu'nda yapılacak oylamada "hayn-" oyu kullanacağuıı ortaya koydu. Ordu Mil- letvekili Cemal Engmyurt Aydın 'ı kut- lamak için sıraya giren milletvekilleri- ne "yatakalar" diyerek tepki gösterdi. Kocaeh Bağımsız Milletvekili Meral Ak- şener de dün MHP'ye katıldı. MHP'nin Kızılcahamam kampında Akşener MHP'ye katılırken; Bayındır- lık ve Iskân Bakanlığı ile milletvekil- lığinden istifa eden Koray Aydın "ın grup başkanvekilliğine getirildiği açık- landı. MHP lideri Bahçeli, gazetecile- nn sorulanna şu yanıtı verdi: " SaymBakan,Baymdntkve İskânBa- kanhğıileflgttiVurgun operasyonu kar- şısında MHP mensubuna yaJoşır bir da\Taruşsergüeverek,hembakanhktan bem mflîetvekiffiğûıden aynlnuşür, yar- gı sürecine saygı duymuştur. İddüuıame- desaymBakanyoktur. OyleyseMHP'nin siyasi kültüriinde bir konu gündeme gelmektedir. Saym Bakan'a iade-i iti- bar yapılacaknr." Bahçeli'nın açıklamasının hemen ar- dnıdan bazı milletvekilleri Koray Ay- dın'ı kutladılar. ADALET KOMİSYONU TASARIYI GÖRÜŞECEK Çete DGMkapsamı dışına çıkıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk Ceza Yasası'nın "cürüm işle- mek için teşekkül meydana getirenler ve teşekkül kurma" ile çeteye yardım suçlanna ilışkın 313 ve 314. madde- lerim DGM'nin görev alanuıdan çı- kartan yasa tasansı, 7 Kasım Perşem- be günü TBMM Adalet Komisyo- nu'nda görüşülecek. Tasan, bu suç- lann CMUK hükümleri doğrultusun- da yapılmasını öngörüyor. Tasanyla. Çıkar Amaçlı Suç Ör- gütleriyle Mücadele Yasası'ndaki suç örgütü hakkuıdaki "zor veya tehdft" ibaresi, "tehdit, basla, cebir veya şid- det" şeklinde değıştiriliyor. Çıkar amaçh suçlarda 1 No'lu DGM yerine birden fazla DGM bulunan yerlerde bütün DGM'lerin yetkili ol- ması öngörülüyor. Tasan yasalaştığuıda, çete suçla- nyla ilgili yürütülen soruşturma dos- yalan, bulunduklan aşamada soruş- turmaya devam edihnek ve gereği ya- pıünak üzere yetkili başsavcılıklara gönderilecek. ALİER, AKP'YE GECTt ANAP'tanyeni istifalar bekleniyor AJYKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Hükümetin küçük ortağı ANAP'ta önü- müzdeki hafta yeni istifalann yaşana- bileceği bildirildi. ANAP üden ve Baş- bakan Yardımcısı Mesut Yıunaz, baş- ka partilerle görüşen bazı milletvekil- lerinin olduğunu belirterek "Bunlar için yapılacak bir şeyyok" diye konuş- tu. ANAP yönetimine muhalefet ede- rek partisinden istifa eden Içel bağım- sız Mılletveküi AB Er dün AKP'ye ka- tddı. Kartalkaya'da gerçekleştirilen toplan- tının ardından ANAP'ta başlayan çö- zülme geçen hafta Agah Oktay Gü- ner'in istifasıyla sürdü. ANAP'lı mu- haliflerden ayn hareket eden Güner'in kısa bir süre bağunsız kaldıktan son- ra DYP'ye katılabileceği iddia edildi. ANAP'ın olası seçimde baraj altın- da kahna tehlikesi nedeniyle millet- vekillerinin şimdiden önlem aldıklan sa\Tinuldu. Partı yönetimine muhalif olan bazı milletvekillerinin önümüzde- ki hafta ANAP'tan istifa edebilecek- leri büdinldı. IRMIKI AYDIN ENGİN aenginÇa doruk.net.tr 1980'lerden itıbaren yan ilet- kenler, uydu ve bılgisayartekno- lojileri devrimsel sıçramalarla yeni bir çağı başlatırken medya o güne dek sahıp olduğundan çok farkh, kendinın de şaştığı bır güce kavuştu. Geleneksel medya kurumları birer ıkişeryı- kıldı. Yerlerini dev sermaye grup- larının patronajındaki küresel medya tekelleri almayabaşladı. Duvaryıkılmıştı. Sovyetler Bir- liğı dağılmıştı. Meydanı boş bu- lan kaprtalizm, köklerine yönel- mış, doğasıyla yeniden buluş- muş. vahşi kaprtalizme dönüş- müştü. Adına kimıleri "yeni li- beralizm" dediier, kimileri "ser- bestpiyasa ekonomisi." Fuku- yama vahşi kapıtalizmin "mani- festosu "nuyazdı: "Tarihın sonu- na geldik. Ebedı düzen kuruldu" dedi. Işte kavram o günlerde yay- gınlık kazandı: Medya demok- rasisi! Medyaya ilişkin bir övgü de- ğıl, demokrasiye ilişkin bir yer- gı söz konusuydu. O güne dek halkın kendi kaderıni kendisinin belırlemesi, kendı geleceğinı kendisinin kurması olarak ta- nımlanan demokrasilerde, pro- fesyonel politikacılara, onların Masalm Sonu önde gelenlerinin oluşturduğu hükümetlere, devletin en tepe- sinde yuvalanmış yüksek bü- rokratlara kadar uzanan gele- neksel "erk odaklan"nayen\ ve şaşılacak kadar etkili, güçlü bir erk eklenmişti: Medya! Bundan sonrası bu yazının hedefini saptınr, sözü uzatır. Burada bırakalım ve biz Tür- kiye'ye dönelim. • • • Adı Turgut Özal'dı. Dünya- daki büyük değişimin filizlendi- ği yıllarda Türkiye'de iktidarın (=erk'in) en tepesine o çöktü. 12 Eylül generalleri ülkeyi düşu- nenler, özgürlük ve örgütlü bir toplum üretmek isteyenler için bir çöle dönüştürüp Türkiye'yi "vahşi bir faşizm"\n boyunduru- ğuna sokarken Turgut Özal da dizginleri elinetutuşturulan eko- nomik yaşamda, vahşi kapita- lizmin önündeki kapıları ardına kadar açtı. Turkiye çağ atladı(!). Türkiye vahşi kaprtalizme boy- lu boyunca daldınldı. Uluslarö- tesi şirketlerde "staj" görmüş, serbest piyasa tanrısına tapan, günde on vakit, iki yüz elli rekat "ekonomik liberalizm" namazı kı- lan prenslerden oluşan kadrolar tepemize çöktü. Kimi üst düzey bürokrat yapıldı, kimileri siyaset arenasına sokuldu. Uretmek enayilık, parayla pa- ra kazanmak erdem sayıldı. Tür- kiye hayasızca borçlandırıldı. Alınan borçlar örneğin "teşvik kredisi" oldu. Para ile para ka- zanmayı marifet bellemiş, vah- şi kapitalizm dininin "müminle- n" alabildiğine teşvik edildi. Teş- vik kaynakları kurumaya yüz tu- tuncayeni borç alındı. Yeni borç- iarla yeniden "müminler" teş- vik edildi. Sonra yeniden borç alındı. Bu borç yeniden... Türkiye'de sanki sinsı bir plan uygulandı. "Üretmeden tüket- mek" birtoplumsal alışkanlığa dönüştü. Bundan sonrası bu yazının hedefini saptınr, sözü uzatır. Burada bırakalım ve bız med- yaya dönelim. • • • Türkiye medyası bu değişi- min en çarpıcı aynası oldu. On- ce patronlar değişti. Banka sa- hipleri, büyük müteahhitler, hol- dingler görsel ve yazılı medya- ya cepheden daldılar. Vahşi ka- pitalizmin doğasında var olan kargaşa (=kaos, anarşi) medya- yı boydan boya sardı. Anayasa bır defalık delindi, sonra hep de- lindi ve delik gitgide büyüdü. 01- mayan yasaların yarattığı "kö- peksiz köyde" art arda televiz- yon kanalları, radyo istasyonla- rı kuruldu, patron değiştıren ga- zetelere, yenileri eklemlendi. Bir başka koşulda, demokra- si, çok yaygın bir haber alma ve gerçekleri öğrenme paletiyle zengınleşirdi. Ama vahşi kapita- lizm koşullarında Türkiye'yi kül- türel bir çöle dönüştüren, halkın haber alma hakkını savunma- nın budalalık sayıldığı, gazete- nın "üstüne mürekkep sürül- müşkâğıt", televizyonun. "rek- lam aralannda televole ya da televoleleşmiş haber bültenle- rı sunan eğlence aygıtı" olarak anımlandığı bir medya dünyası- na evrildik. Gazeteciler plazalara hapse- dıldi. Medya prenslerinin maaş- lan dolar üstünden hesaplanır ol- du. Art arda açılan iletışim fakül- teleri çılgınca genışleyen, has- talıklı bir büyüme sürecine ka- pılmış "medya fabrikalan" için köle yetiştirmeye başladılar. Kölelerin sayısı durmaksızın arttı. Saadet zinciri hiç kopma- yacakmış gibı yapay bir mutlu- luk yaşandı. Sonra... Sonra borç alarak çağ atlayan ülkede her şey durdu. Sistem çöktü. Gerçek kafalara ve kese- lere dank ettı: Bu kriz değil, sis- temin çöküşü, iflası, ekonomi- nin batışıydı. Borç faizı ödemek için bıle borç bulamayacak ha- le düşmüş uluslararası bir dilen- cıye dönüldüğü bilınçlere çıktı. Çöküşün en ağır bedelini med- ya ödedı, ödüyor. Yapay ve has- talıklı büyümenın ardından bin- lerce medya emekçisi kapı önü- ne kondu. Henüz kapı önüne konmayanlara artık maaş öden- memesı kural. ödenmesi kural- dışı oldu. Bugün işte tam da bu eşikte- yiz. Türkiye'de çağ atlama masa- lı bittı. Medyada "mutluluk zin- ciri" koptu. Peki bundan sonrası?.. Odayannakalsın... POLİTtKA GÜNLÜĞÜ HİKJV1ET ÇETİNKAYA Devlet Kin Tutmaz Insan donup kalıyor böyie olaylar karşısında... Yapılmak ıstenen nedir anlamak olası değil!.. Yargılanan Esenyurt Beledıye Başkanı Dr. Gür- büz Çapan mıdır ya da tüm 'Çapan ailesi' mi, yoksa sol düşünce mi? Hangisi? Hani alevlerin alacakaranlığında yitik zamanlar vardır, gizemli hüzünler, şaşırmalar, içinden çı- kılmaz sokaklar!.. Işte öyle bir şey bu yaşananlar!.. Gerçekten Türkiye demokratik bir hukuk devle- ti midir; yargı bağımsız mıdır? Önceki gün Günay Çapan'ın sesı titriyordu te- lefonda... "Babamı da gözaltına aldılar bu sabah. Babam 83 yaşında..." Mahmut Çapan, nüfus kimliğine bakıldığında 73 yaşında görülüyordu ama 83 yaşındaydı... Peki suçu neydi Mahmut Çapan'ın? Gürbüz Çapan'ın avukatı Ergin Cinmen'le gö- rüştüm... Cinmen, "Çapan ailesinepsikolojikbaskı uygu- lanıyor" deyip ekledi: "Devletyetkılerini kullanan kışilenn veya kunım- ların, hukukun ve yasaların yasakladığı şekilde yurttaşlanna keyfi muamelede bulunması hukuk devletinde kabulgören bir keyfiyet olamaz!.." Avukat Ergin Cinmen'e "Burada yapılmak iste- nen nedir" diye sordum. Cinmen şu yanıtı verdi: "Bu işlemin amacı bellidir. Birtakım güçlermü- vekkilim Gürbüz Çapan'ın yargılanmakta olduğu dosyayı etkilemek istemektedirler..." * • • Sonra uzun uzun düşündüm... Birkaç kez gittiğim Esenyurt'un o çağdaş gö- rüntüsünü anımsadım... Dr. Gürbüz Çapan'ın savunmasını bir kez daha okudum, DGM savcısının ıddianamesine göz at- tım... Gürbüz Çapan'a bu kin ve düşmanlık neden? Suçu solcu olmak!.. Başka bır şey değil!.. 83 yaşındaki Mahmut Çapan, soruşturmanın başlamasından yedi ay sonra neden gözaltına alın- dı? İki gündür bunu düşünüyorum... Günay Çapan, "Babam evden dışan çıkmaz" de- yip ekliyor: "Babam ne belediyede görevli ne de şirketler- de..." Mahmut Çapan'la birlikte Belediye Fen Işleri Müdür Vekili Engin Polat, inşaat teknikeri Kamil Durağı. Mustafa Yolcu, tahsıldar Ferit Ali Atma- cık ile daha onceden aranan Hasan Gündüz ve Yılmaz Aydın da gözaltında... Gerçekten merak ediyorum, hangi gerekçeyle gö- zaltına alınıyor bu kişiler? Içışleri Bakanı Rüştü Kazım Yüceien, Adalet Ba- kanı Hikmet Sami Türk ne diyor bu hukuk dışı uy- gulamaya? Sonra Dr. Gürbüz Çapan'ın savunmasını okuyo- rum: "Yıl: 1989... Yer: Esenyurt muhtarlığı... Kaçakyapıda birbüro... Birmasa, dörtsandal- ye... Umutsuz birgöçmen bölgesi burası... Tokatlı, Siirtli, Kastamonulu, Erzurumlu, Rume- lili insanlar... Çocuklar dere yataklannda oynuyorlar. Yüzleri salgın hastalıklardan kalan izlerle dolu. Analar, babalar, çilekeş ve çaresiz... Traktörlergün boyu çamur batağına saplanmış araçlan çekiyor... Istanbul'la bağlantısı toprak biryol... Ne kanalizasyon var ne elektrik..." • • • Gürbüz Çapan'ın savunması boyle başlryordu... On iki yılda Istanbul'un bir varoşunda Esen- yurt yaratılmıştı... Esenyurt'u yaratan Dr. Gürbüz Çapan yedi ay- dır cezaevindeydi!.. Üstelik ciddi rahatsızlığı vardı ve hastaneye kaldınlrnıyordu!.. Acaba birileri Gürbüz Çapan'ın cezaevinde öl- mesini mi istiyordu? Oğul Gürbüz Çapan demır parmaklıklar arkasın- da, 83 yaşındaki Mahmut Çapan Zekeriyaköy'de gözaltında... Laik demokratik Türkiye Cumhuriyeti'nde dev- let yetkilerini kullanan kişiler yasalann yasakla- dığı yöntemlerle insanlan gözaltına alamaz!.. Devlet bireye karşı kin tutmaz, nefret ve düş- manlık duymaz!.. Anayasa değişikliği çağdaş, demokratik hukuk devleti için yapılmadı mı? Bu soruya yanıt bekliyorum!.. hikmet.cetinkaya(o cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 513 90 98 Cumhuriyet . kitap kulübü | IMZAGUNU TÜVAP 20. İSTINBUL KİTAP FUIRI'NDÜ 4 Kasım Pazar (Bugün) IIMETÇCTT™ MÜSWA BAIBAY S 17.00-19.00 ı 0 17.00-19.00 A Katı 6. Sokak (Alt kat) Tüyap Sergi Salonu Tepebaşı / Istanbul