Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı tbrahim Yddız • Yaaişlen Müdürü: SaBm Alpaslan 0 Sorumlu Müdür Fikret Üldz • Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara Istıhbarat. Cenglz Yıldırım • Ekonomı Özlem Yfi- zak • Kültur Egemen Berköz • Spor Abdülka- dir Yücelman 0 Makaleler Sami Karaören 0 Dûzeltme Abdullah \azıcı 0 Bılgı-Belee Edibe Buğra 0 Yurt Haberlerr Mehmet Faraç 0 Avrupa Temsılcisı Güray Öz Yayın Kurulır İlhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (üa- ruşman),Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, tb- rahim Yıldız, Orhan BursaJı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsılcisı Mustafa Balbay Atatüık Bulvan No - 125,Kat4,Bakan]ıklar-AnkaraTel 4195020(7hat). Faks 4195027 0 Iznur Temsılcisı Serdar Kızıku H Zıya Blv. 1352S 23Tel 4411220, Faks 4419117 0AdanaTemsılcısr Çetin Yiğenoğlu, Inönü Cd 119 S. No:l Kat.l, Tel. 363 12 11. Faks 363 12 15 Müessese Müduru Erol Erkut 0 Koordınatör Ahmet Korulsan 0 Mu- hasebe Bülent Yener0 Idare. Hüseyin Gürer 0 Satış Fazilet Kuza REKLAM: P.M. Lld. Şti. • Genel MudurGülbin ErdunuıOKootdınatör Reha Işıtman • Genel MudurYrd Sevda Çohan • Fınansman Müdunı Çetin Erduran Tel 0212 514 07 53- 513 84 60-61. Faks 02125H84 63 taıımlaıag ve Basan: \ enj Gun Haber Ajansı, Basuı ve Yayıncılık A Ş Türkocagj Od. 39 41 Cagaloğlu 34334 Istanbul PK 246 - Sırkecı 34435 Istanbtıl Tel (0 212) 512 05 05 (20 hat) Faki (0 212)513 85 95 www.cumhunyet.com.tr 2EKIM2001 lmsak:5.27 Güneş: 6.55 Öğle: 13.01 îkindi: 16.15 Akşam: 18.54 Yatsı: 20.14 Moda güıHeri • Haber Merkezi-Ünlü modacı Giorgio Armani, 2002 yaa için hazırladığı kreasyonlan dün düzenlenen bir defileyle modaseverlerin beğenisine sundu. Italya'nın Milano kentinde gerçekleştirilen moda gösterileri kapsamında düzenlenen defıle, izleyenlerden tam not aldı. Milano'daki gösteriler ekim ayı boyunca sürecek. Kral borsada para kaybetti • STOCKHOLM (AA) - Isveç Krah 16. Gustaf ın, son 9 ay içinde borsada milyonlarca dolar kaybettiği belirtildi. Kralın borsada bulunan 14.3 milyon dolar değerindeki parasının 2000 yıh sonunda 7.6 milyon dolara düştüğü yönündeki Isveç gazetelerinde yer alan haberler doğrulandı. Prensin yeni görevi • LONDRA(AA)- îngiltere Kraliçesi II. Elizabeth'in ikinci oğlu, York Dükü Prens Andrew, tıcaret elçısi olarak yeni görevine başladı. Donanmadaki 22 yıllık kariyerini temmuz ayında tamamlayan 41 yaşındaki prens, denizaşın ticaret ve yatınmın geliştırilmesinden sorumlu hükümet kuruluşu British Trade International'ın "gezici büyükelçisi" oldu. Erkeksi tercih dönemi bitti • ISTANBUL (AA>- Kamyon sürücülerinin araçlanndaki klasik ve erkeksi renk tercihlerinde değişim görüldüğünü belirten Mercedes-Benz Türk Kamyon Satış Müdürü Bahadır Özbayır, Türkiye'de 4-5 yıl öncesine kadar "daha erkeksi" olarak nitelenen koyu mavi, koyu kırmızı, siyah gibi renklerin tercih edildiğini, şımdilerde ise bu eğilimin değişerek artık canlı renklerin de tercih edilmeye başlandığını bildirdi. Özbayır, "Bu bizim de hoşumuza gıdiyor ve yollar renkleniyor" şeklinde konuştu. Çocukffelciaşı kampanyası • ANKARA(ANKA)- Çocuk felci virüsünü Türkiye'den yok etmeye yönelik yapılan aşılama çalışmalanna 4 Ekim'de başlanacak. Sağlık Bakanlığı Temel Sağhk Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün yürüttüğü aşılama çalışmalan 22 ilde yapılacak. Çocuk felci aşısı, 0-5 yaş grubu 1 milyon 400 bin çocuğa kapı kapı dolaşılarak yapılacak. tlk turu 4-10 Ekim 2001 tarihinde yapılacak aşılamanın ikinci turu 8-14 Kasım 2001 tarihlerinde gerçekleşecek. Yaşadıklan maddi sıkıntılara karşın öğrencilerinden ve çevrelerinden görecekleri ilgiyi tercih ediyorlar ÖÖğretmenin ödülü sevgiOZANYAYMAN İZMİR: Temel eğitün öğretmenlerine yönelik "Ödûl ve disiplin uygulamalan" konulu bir araştırmada, öğretmenlerin, en büyük ödülü öğrencilerinin sevgi ve saygısı olarak kabul ettikleri belirlendi. Öğretmenler, yüz kızartıcı suç işleyen ve Atatürk aleyhine propaganda yapan mes- lektaşlannın da okullardan ihraç edilme- si gerektiğini belirttiler. Dr. RufaiSarpkaya tarafindan, Manisa'da görevli 452 eğitimci üzerinde yapılan • Disiplin ve ödüllendirme yönetmeliğinin günümüz koşullanna uygun hale getirilmesi yönünde görüş belirten öğretmenler, daha çeşitli ödül seçeneklerinin sunulmasını istediler. Bu istemin baştnda da övgülerin daha geniş kitleler önünde yapılması geldi. "Öğretmenlere Yönefik Disiplin ve Ödül- lendirme UygulamalarT konulu araştır- ma, beklentilen gözler önüne serdi. Araş- tırmanın ödül bölümü içsel ve dışsal ola- rak ikiye aynlırken disiplin boyutu da ge- leneksel ve yapıcı olarak belirlendi. Araş- tırmaya göre yaşadıklan sıkıntılara kar- şın parasal ödüllere itibar etmeyen öğret- menler, bunlann yerine öğrencilerinden ve çevrelerinden görecekleri ilgiyi ter- cih ediyorlar. Araştırma kapsamında, öğretmenlere uygulanan doğal disiplin cezalan, isten- meyen bir okula atama yapılması, başa- nsız ve disiplinsiz sınıflarda ders veril- mesi, ücret ödenmeyen idari, sosyal ve kül- türel görevler verilmesi gibi konularda da görüşleri soruldu. Araştırma sonuçlann- da öğretmenlerin yüzde 47.1 'i, yüz kızar- tıcı suç işleyen meslektaşlannın görevden alınması gerektiği yönünde görüş belirt- tı. Öğretmenler yüzde 20.2 oranında Ata- türk aleyhine işlenen suçlar, yüzde 18.8'i anayasal düzene karşı çıkanlar ve yüzde 8.6 da yetersiz sayılanlann meslekten atıhnası yönünde görüş belirttiler. Öğretmenlerin üzerinde en fazla dur- duğu konu. ödüllendirme ve disiplin uy- gulamalanna temel oluşturan değerlen- dirme sisteminin yeniden gözden geçiril- mesi oldu. Disiplin ve ödüllendirme yö- netmeliğinin günümüz koşullanna uy- gun hale getirilmesi yönünde görüş be- lirten öğretmenler, daha çeşitli ödül se- çeneklerinin sunulmasını istediler. Bu is- temin başında da övgülerin daha geniş kit- leler önünde yapılması geldi. ILM FESTİVALİ BAŞLADI Altın PortakaUda 'barış' çağrısı' • Antalya Belediye Başkanı Bekir Kumbul, bu yıl 38'incisi düzenlenen festivalin temasının dünya banşına katkı sağlamak için iletişim olduğunu söyledi. BCLENTECEVJT ANTALYA-38. Altın Portakal Film Festivali dün başladı. Antalya Büyükşe- hir Beledıyesi ve Altın Por- takal Kültür Sanat Vakfı Başkanı BekirKumbul, fes- tivalin temasının dünya ba- nşına katkı için "iletişim" olduğunu belirterek "Her zamankinden çok. sanatın evrenseldfline. güçlü arabu- luculuğuna, diyaloğa ihti- yacımız var" dedi. Festival, Bekir Kumbul ve sanatçılann, Falez Ho- tel'dekı kahvaltının ardın- dan Atatürk Anıtı'na çe- lenk koymalanyla başladı. Geleneksel kortej öncesin- de düzenlenen törende ko- nuşan Kumbul, "Toplum- sal iletisimsizlikler. çansma- lara ve savaşlara; kişisel ile- tişimsizlikler,hırçınlıklara, umutsuzlukiara götürüyor. Kültüreliletişimsizlikler ise diğeriniyoksavTna>a.Dün- yanmbaşıiletişimsiziikkrfle dertte" dedi. Insanlann her zamankin- den çok daha fazla diyalo- ğa gereksinim duyduğunu anlatan Kumbul, şöyle de- vamerti: "Sanaon evrensel diline, sanatıngüçlü arabuluculu- ğuna her zamankinden da- ha çok ihtiyacunız var. Bu yıl dünya tarihi açısından kuşkusuz hepimizin izkdi- ği çokönemH birmilat baş- lamışor. Yepyeni bir dünya şekillenmesine doğru yol ahnırkenbanşve huzur adı- na yapılacak bürün katkı- lar her zamankinden daha çokönem kazanmışnr. Bü- yük emekterie oluşrurul- maya çahşılan dünya ban- şıprojesi tehüke alündadııf SddaAIkor.Yüma/Kök- saL, Berhan Şimşek, Rut- kay Aziz, Yümaz Duru gi- bi sanatçılann yanı sıra bir- çok da tiyatrocu, yönetmen, senarist ve sinema yazan- nın kaüldığı geleneksel kor- tej kent içinde dolaşırken binlerce kişı alkışlarla des- tek verdi. Çocuklar, sanat- çılarla el sıkışmak ve mer- habalaşmak için heyecan- la koşturdu. Festivalin ilk gününde 8 ayn okulda çiz- gı fılm gösterısı yapıldı. Agâh Ozğuç'ün "Gala Da- vetiyeteri Sergjsi'' de Falez Hotel'de açıldı. Sinemada kahcı olmakistiyor Sinenıalarda bu haüta gösterime 0ren Anli Inıst (konlrol Dıv) adlı nimin . , -> gizemii ve buğulu hakı>lı yıldızı / / ' / Claire Forlani. sinemada hak / y" i ettiği yeri amor. Romantik bir r » > «jüzelüğe sahip olan 1972 ——/ • (loğunılu Ioılani. İtahan hir baba ilc İıı<;ili/ bir anneni kı/ı. İngiliz ve Amerikan televizvonlarında ya> ıııılanan di/iloı le sanat • \aşannna ha^lavan Forlani. ycteneğini 1995 >apımı Mallratsadlı tllmlooıta\a çıkardı. Ardınclan Kock, The Last Timc I Committcd Suicide ve Basil adlı (Unıkrde rol alan Forlani. Brad Pitt ile Meet Joe Black'dc a> ııı seti paylaşr». Forlani, «üzel fiziğiyle zaman zaman \anit\ Fair, Cosmopnlitan \v Bikiııi rııa«a/in { dergilerinin '; kapaklannı da , Harbiye Açıkhava Tiyatrosu 'nda birliktecoşuphalayçektiler tamamladı • 78'liler Girişimi olarak başlıca 4 amaçlannın olduğunu ifade eden Celalettin Can, bunlan, 12 Eylül yasaklarının kalkması, darbenin sorumlulannın'yargılanması, tarihin güncelleştirilmesi ve dayanışmanın sağlanması qlarak su^ıladı. e-posta : tan (a prizma. net. tr İstanbul Haber Servisi -"Yitikkuşak" 78'liler. 12 Eylül darbesinden sonra ilk kez geniş katıhmlı olarak bir araya geldi. "Şarkunızı tamamlamak için.- n sloganıyla önceki gece Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'nda buluşan 78'liler, birlikte şarkı ve türkü söylediler, halay çektiler. Tiyatro sanatçısı Jülide Kural'm sunuculuğunu yaptığı gecenin açılış konuşmasını yapan 78'liler Dayanışma ve Araştırma Vakfı Girişimi sözcüsü Celalettin Can, 12 Eylül darbesi döneminde kendi kuşaklanndan resmi rakamlara göre 650 bin. gerçekte ise 1 milyonun üzerinde kişinin haksız yere gözaltına alındığını ve işkencelerden geçirildiğini söyledi. Bu dönemde 1 milyon 863 bin kişinin fişlendiğini, yalnızca fişlenenlerin değil, onlann çocuklannm da geleceğinin ipotek altına alındığını kaydeden Can, ekonomiden siyasete, siyasetten kültüre ülkenin "helak" edildiğini ifade etti. Türkiye'yi bugün içinde bulunan duruma 1978 kuşağının önünü kesenlerin getirdiklerini anlatan Can, "Ülkeyi çetecilerin, hırsızların, üçkâğıtçılann, hortumculann ellerine bıraktılar. Bunun sorumlusu 12 Eylül rejimidir. Bu rejim, hayatm ve siyasetin önünü kesen en önemU harekettir" diye konuştu. 78'liler Girişimi olarak başlıca dört amaçlannın olduğunu ifade eden Can, bunlan şöyle sıraladı: "12 Eylül yasaklarının kalkması'', "darbenin sorumlulannın yargdanması". "tarihin güncelleştirilmesi"' ve tt dayanışmanm sağlanması." Coşkulu geçen gecede Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'nu dolduran binlerce kişi sanatçılar Erkan Oğur - İsmail Demircioğlu, Gülay, Boğaziçi Gösteri Sanatlan Topluluğu - 45'lik Şarkılar grubu, Burhan Berken ve Grup Cığ'm ezgileriyle coştu. foLATLI'DA BELGESEL ÇEKİMİ~ KadehlerMidas 'ın şerefinekalktı • Ingiliz televizyon kanalı Channel 4, Kral Midas Belgeseli'nin son çekimini Gordion'da yaptı. Çekim için düzenlenen törende, "Midas'ın Dokunüşu" adlı şarap içildi. BAHAR TANRISEVER ANKARA - Frigya'nın "eşek kulaklı" krah Mi- das'ın cenaze töreninde ve- rilen yemek daveti, tam 2 bin 500 yıl sonra ilk kez canlandınldı. Ingiliz tele- vizyon kanalı Channel 4'ün, Kral Midas belgeselinin çe- kımleri için Midas'ın me- zannın yer aldığı Polatlı Gordion'da yapılan canlan- dınnada, Ankaralılar Frig yemeklerinin tadına baktı. Etli mercimek yahnisinden, kuzu çevirmeye dek uza- nan çeşitli yemeklerle süs- lenen masamn çevresinde toplanan konuklar, bira ma- yası, üzüm, bal ve safran ile yapılan "Mkias'm Doku- nuşu" adlı şarap ile Kral Midas'ın şerefine kadeh kaldırdılar. Kültür Bakanlığı'nın des- teğiyle Ingiliz Yorkshıre As- sociated Producers ekibi- nın, Kral Midas dönemin- deki yemeklerin bazılan- nın bugün de yapıldığını anlarmayı amaçlayan "Za- mandan Kesitler; Kral Mi- das'm Cenaze Töreni" baş- lıklı belgeselinin çekimle- ri sona erdı. Ingiliz televiz- yon kanalı Channel 4'de aralık ayında yayımlanacak 1 saatlik belgesel için önce- ki gün Kral Midas'ın ah- şap mezar odasının bulun- duğu Polath Gordion'da Mi- das'ın cenaze töreninde ve- rilen yemek daveti canlan- dınldı. Bölge halkınm yoğun il- gi gösterdiği etkinlik sıra- smda belgesel ekibi önce kalıntılardan bulunan ve la- boratuvarlarda analiz edile- rek tarifi çıkanlan yemek- ler, tatlılar ve içkiyi hazır- ladı. Yemeği pişirmek için bir odun fınnı da kuran ekıp daha sonra yemek masası- nı 2 bin 500 yıl önceki ge- leneklere uygun olarak as- ma yapraklan ve kurutul- muş üzümlerle süsledi. Ma- saya yemeklerin de konul- masının ardmdan yöre hal- kma, 2 bin 500 yıl önce Mi- das'ın içtiği içki bakırkap- larda ikram edildi. Konuk- lar, bal, safran, bira maya- sı ve üzümden yapılan ve "AHrn Yaşam" ya da "Mi- das'ın Dokunüşu" diye ad- landınlan şarap ile Midas'ın şerefine kadeh kaldırdılar. AL GÖZÜM SEYREYLE / IŞIL ÖZGENTÜRK Adolesatty ergenlik, buluğ 27-30 Eylül tarihleri arasında Kapadokya'nın eşsiz doğasında doktorlar, psikologlar. öğretmen- ler, Eğitim ve Sağlık bakanlıkla- nndan konuyla ilgili sorumlular, medya çalışanlan, ilaç ve hijye- nik ürünleri sunan fırmalann tem- silcileri 2. Uluslararası Adolesan ve Sorunlan Kongresi'nde bu- luştular. Biliyorum, "adolesan" adı pek çoğumuza yabancı. Bu Latince kaynaklı bir sözcük. Ergenlik, daha da eskiye gidersek buluğun Latince adı. Siz hangi adı sevdi- niz bihniyorum ama insan geli- şiminin en karmaşık, en gizem do- lu dönemi için ben buluğ adını da- ha çok seviyorum. Hepimizi al- lak bullak eden o korkutucu ama o oranda da çekici dönemi buluğ daha çok karşılıyor. Evet, yeniden Kapadokya'ya kongreye dönelim. Milli Eğitim Bakanlığı'yla ışbirlıği yaparak Ergenlik Dönemi Değişim Pro- jesi'nin (ERDEP) pilot çalışma- lannı yürüten Procter&Gamb- le'nin hijyenik ürünü Orkıd'in sponsorluğunu yaptığı kongreye davet aldığımda doğnısu birile- rinin Türkiye'nin ve dünyanm şu karmakanşık günlerinde genç- lerle ilgilenmesi hoşuma gittı. Üşenmedim 7 kez gidip peri ba- calanm seyrettiğim. iğde ağaçla- nndan yükselen kokuyu defalar- ca içime çektiğim ve takla atan güvercinlere dalıp gittiğim Kapa- dokya'ya bir kez daha gittim. lyı de etmişim. Bilmediğim pek çok şey öğ- rendim, bildiğim ama uzun zamandır unuttuğum pek çok ola- yı da yeniden anımsadım. Kendi buluğ çağımın o savrulan günle- rine geri döndüm. Âdet gördüğün- de suratma tokat atılan kız ço- cuklannm geçırdiği şokla irkil- dim. Beden derslerine girmemek için uydurulan komik bahaneler aİdıma geldi. Küçük genç kız gö- ğüslerinden bir zamanlar nasıl utanıldığım, bu nedenle kambur dolaşan kendimi ve arkadaşlan- mı anımsadım. Yeni ergen oğlan çocuklannın hiç beklenmedik za- manlarda aniden sertleşen penis- lerinden neler çektiklerini düşü- nüp gülümsedim. En önemüsi, buluğ döneminde savrulan kişi- liğtn temel taşlannın sağlam otur- ması için bu alanda var güçleriy- le çalışan, "Ben neyim?" "Ben ki- mim?" sorulanna yamt arayan gençlere yol göstermek için tüm yollan denemeye hazır Ankara ve Hacettepe üniversitelerinden pek çok doktor ve öğretmen ta- nıdım. Kısaca keyfim pek bir ye- nne geldi. Iş zor. Çünkü Türkiye, nüfusu çok genç bir ülke. Yaklaşık 15 milyon okullu nüfus var. 600 bin öğretmen ve sayılan okullu nü- fusuna yakJaşan veliler yani nü- fusun yüzde 25-30'luk bir bölü- mü konuyla yakından ilgili. Konu ise çok kapsamlı. Buluğ dönemindeki kışilik değişimleri, bedensel değişimler, cinselliğin tanımlanması, yaşanması ve sağ- lıklı bir cinsel eğitim, küçük kız çocuklarındaki erken gebelik, suçlu çocuklar ve kanunlar, ergen- deki gelecek kaygısı, pornonun ergen yasammdaki olumsuz etki- si, medyanm ergeni hesaba kat- maması, gençük programlannm azlığı, A1DS ve diğer cinsel has- talıklara karşı korunma. Bu konudaki en kapsamlı ça- lışma kısa adıyla ERDEP proje- si. Iki yıl önce başlatılan bu pro- jenin amacı okuUu gençlere okul- lannda ulaşıp onlara sağlıklı bir cinsel eğitim vermek. Proje yak- laşık 600 bin öğrenciye ulaşmış. Eğitim sonrası yapılan geniş an- ketlerde elde edilen sonuçlar bu konuda gençlerin ne denli ilgili olduğunu ve neler öğrendikleri- ni çok açık bir biçunde gösteri- yor. Örneğin, eğitim öncesinde kız öğrencilerin yüzde 29'u kadın üreme organlarından hiçbirini bilmediklerini belirtirken bu oran eğitim sonrası yüzde 7'ye düş- müştür. Eğitim öncesinde gene kız öğrencilerin yüzde 77'sinın bebe- ğin anne karnındaki gelişiminin nerede olduğunu bilmediği tespıt edilmiş. Bu oran eğitim sonrası yüzde 23'e düşmüştür. Görüyorsunuz, Türkiye cinsel- lik konusunda hâlâ çok cahil bir ülke. Kimbilir belki de bu neden- den gençler yorgun, kadınlar ger- gin ve erkekler şaşkın ortalıkta do- laşıp duruyonız. Rahat ve mutlu gülümseyenlerimiz öylesine az ki. seyreyle2002@yalioo.com