Katalog

»1 EYLÛL 2000 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFÂ DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Tacikistan'da • DUŞANBE(AA)- Kuraklığın vurduğu Orta /\sya ülkelerinden Tacikistan'da, 12.7 nnılyon dolarlık yiyecek y ardımına ihtiyaç t»ulunduğu bildirildi. LJluslararası Kızılay ve FCızılhaç Federasyonu tarafindan yapılan yardım çağnsında, söz konusu j>aranın. Tacikistan'ın lcuraklıktan en çok etkilenen güneydeki Hatlon, kuzeydeki Leninabad bölgelerindeki 250 bıni aşkın kişiye yiyecek yardımı için knıllanılacağı kaydedildi. 3 u bölgeleri ziyaret eden Kazılhaç heyetinin başkanı Roger Barcke, insanlann bugün için açlıktan ölmedikleri, ancak bırkaç hafta içinde dvırumun değişebileceği uyarısında bulundu. Tacikistan'da son 74 yılın en şiddetlisi olduğu belirtilen kuraklıkta, ülkenin büyük bölümündeki tnahsulün zarar gördüğü, 6.4 milyonJuk nürusun hemen hemen yansının kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı bildiriliyor. Puttfle Atyey ilişkjleri göraştü • MOSKOVA(AA)- Rusya ve Azerbaycan Devlet Başkanlan Vladimir Putin ile Haydar Aliyev, yaptıklan telefon görüşmesinde, ikili ilişkileri ele aldı. Rusya Devlet Başkanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamada, "Liderler, ikili ilişkilerde geciktirilmeden ele ahnması gereken sorunlan tartıştılar" denildi. 2Fransız kurtanMı • ZAMBOANGA (AA) - Köktendinci Ebu Seyyaif örgütünün rehin tuttuğu iki Fransız televizyon muhabirinın kurtanldığı bildirildi. Kurtanlan gazetecilerin Filipinler.'in başkenti Manila'ya getirildikleri öğrenildi. Filipinler Cumhurbaşkanı Joseph Estrada, DZMM radyosuna yaptığı açıklamada, Filipinli askerlerin Amerikalı rehine Jerrrey Schilling'i de kurtaracaklannı ümit ettiğini söyledi. Gazetecilerin askerler tarafindan mı loırtanldıklan yoksa gerillalar tarafından mı serbest bırakıldıklannın henüz kesinlik kazanmadığı bildiriliyor. NHcepeMamı tartışma yarattı • WASHINGTON (AA) - Ünlü spor ürünleri markası Nike'ın, ABD'de yayınlanan bir reklamı, kadınlara karşı şiddeti teşvik ettiği ve seyircilerden yoğun tepki aldığı gerekçesiyle NBC televizyonunun yayınından kaldındı. Nike'ın reklamında, Amerikan uzun mesafe koşucusu Suzy Favor Hamilton, "13'üncü Cuma" fılmindeki Freddie karakterine benzeyen maskeli bir kişi tarafindan, elektrikli testereyle kovalanıyor. Hamilton, Nike ayakkabılar sayesinde, sapık katilin elinden koşarak kurtuluyor. Nike yöneticisi Phil Knight, reklamın, seyircilerden gelen tepkiler üzerine ilk olarak NBC televizyonundan çekilmesini "hayalkırıklığı ile karşıladıklannı" açıkladı. BM'nin raporuna göre dünyada her 3 kadından 1 'i taciz ediliyor, dayak yiyor ya da tecavüze uğruyor Eşitsizliğin faturası kathııai • Dünyada, yılda 2 milyon kız çocuk sünnet ediliyor. Yaşlan 5 ile 15 arasında değişen 2 milyon çocuk ve yaklaşık 4 milyon kadın fiıhuşa zorlanıyor ya da satılıyor. ANKARA(CumhuriyetBürosu) - Birleşmiş Milletler (BM) Nüfiıs Fonu (UNFPA), yirmincı yüzyılda yaşanan olağanüstü değişime kar- şın kadına yönelik aynmcılık ve şiddetin, tüm kültürlerde kök sal- maya devam ettiğini bildirdi. UNFPA'nın "Dünya Nüfusumın Durumu 2000" raporu dün açık- landı. Rapora göre, dünyada her üç kadından birisi genellıİde tanıdık- lan bir kimse tarafindan dövülü- yor, cinsel ilişkiye zorlanıyor ya da taciz ediliyor. Yaşlan 5 ile 15 ara- sında değişen 2 milyon kız her yıl fuhuş pazanna sürülüyor. Yaklaşık 5 bin kadın "namus" uğruna can ve- Özellikk erkek çocuğun tercih edildiği Asya ülkelerinde, kız çocuklann durumu daha zor. riyor. Tecavüz, darp ve cinsiyet kökenli şid- det dünyanın her yerinde yaygrn olarak sü- rerken belli koşullarda fıziksel şiddet, kadın- lar tarafindan bile haklı görûlebiliyor. Kadın ve erkek arasındakı eşitsizliğin bi- reylerin, ailelerin ve ulusların etkinliğini sı- nırlandırdığına dikkat çekilen UNFPA rapo- runda, "cüısiyet'' temelli aynmcılığın son- landınlmasının bir insan haklan ve kalkınma önceliği olması gerektiği vurgulandı. Rapo- ra göre annelerinin sağlığının kötû olması nedeniyle yılda 8 milyon bebek ya ölü doğu- yor ya da doğumdan kısa sûre sonra ölüyor. Yılda 50 milyon kürtaj yapılırken bunlann 20 milyonu sağlıksız koşullarda gerçekleştirili- yor. Kürtajda 78 bin kadın can verirken mil- yonlarca kadın da cıddi rahatsızhklar geçiri- yor. UNFPA'nın "Yaşamlar Bir, Dünyalar Ay- n: Değişim Aşamasında Kadmlar ve Erkek- ler" temalı 2000 yılı raporunda ortaya konan sonuçlar ana başlıklan ile şöyle: Kadına yönelik şiddet kök saldi: 20. yüzyılda yaşanan olağanüstü değişime karşı kadına yönelik aynmcılık ve şiddet, tüm kültürlerde kök salmaya devam etti. Çünkü nesilden nesile aktanlan "gerçekerkek" ve "kadımn yeri" ile ilgili fikirler çok küçük yaşlarda beyinlere yerleşiyor ve çok güç de- ğiştirilebilıyorlar. Her 3 kadından birisi genellikle tanıdık- lan bir kımse tarafindan dövülüyor, cinsel ilişkiye zorlanıyor ya da taciz ediliyor. Her dört kadından birisi gebelikleri sırasında ta- cıze uğruyor. Kadına karşı uygulanan belir- lı bir miktardaki şiddete birçok kültürde göz yumulmakta; dünyanın bazı bölgelerinde, uygun görülen durumlarda disiplin amacıyla erkeklere eşlenne şiddet uygulama hakkı tamnabilmekte. Belli koşullarda fıziksel şiddet, ka- dınlar tarafindan bile haklı görüle- bilmekte. Kadın sünnetl İnsan hak- lan SOTUnU: Afrika ve Batı As- ya'da 100 milyondan fazla kadını etkileyen kadın sünneti, önemli bir insan haklan sorunu olarak hâlâ gündemde. Genellikle anestezi uy- gulanmadan ve sağlıksız koşullar- da yapılan kadın sünneti enfeksi- yona, sorunlu doğum riskinin art- masına, doğum sırasında ölüme neden olabilen ve ömür boyu sü- ren sakatlıklara ve hatta ölüme ne- den olabiliyor. Yoksul kadın korumasız kaliyor: Gelişmekte olan ülke- lerde her yıl 500 bin anne ölürken doğumlann sadece yüzde 53'üne sağlık personeli yardımcı olabili- yor. Gelişmekte olan ülkelerde her yıl 52.4 milyon kadın sağlık hiz- metlerine ulaşamıyor ve doğum ya- pan kadınlann yüzde 30'u, yani 38 milyon kadm hıçbir doğum öncesi bakım hizmeti alamıyor. Birçok genç kız ta- ciz, çocuk yaşta evlendirilme ve yoksulluk nedeniyle erken bir yaşta ve güvenli olma- yan biçimde cinsel ilişkiye zorlanmakta. Ev- li ya da evlenmemiş gençlerin çoğu üreme sağlığı bilgi ve hizmetlerinden yoksun. Çocuklarftıhuşazortanıyor. Yaş- lan 5 ile 15 arasında değişen 2 milyon kız her yıl fuhuş pazanna sürülmekte. Her yıl yaklaşık 5 bin kadm ise akrabalan tarafin- dan katledilmekte ve "namus" uğruna can vermekte. BAĞIŞ SKANDALI ORTAUĞI KARIŞTIRDI îngiliz hükümetinin başıyine dertte LONDRA (Ajanslar) - tn- giltere'de, Işçi Partısi'nin 1997 yılında Fonnula 1 adlı ünlü otomobil yanş organizasyo- nundan 1 milyon sterlin (yak- laşık 940 milyar TL) bagış aldığı yolundakı iddialar, hü- kümetın yeni baş ağnsı oldu. Andrew Ravrasley adlı po- litika yazan tarafindan kale- me alınan "Halkm Hizmet- kârlan" adlı kitapta ortaya atılan ve hükümeti güç durumda bıra- kan iddialar, Başba- kan Tony Blair ve Maliye Bakanı Gor- donBrmvn'ın 1997 yılının ocak aymda yapılan 1 milyon sterlinlik bağış ko- nusunda kamuoyu- na doğrulan söyle- mediklerini ortaya koyuyor. Formulal'inpat- ronu BernieEcdestone'dan 1 milyon sterlin tutanndaki ba- ğışı kabul ettikten sonra çık- tığı BBC'nin radyo kanalın- da, böyle bir olaydan haber- dar olmadığını söyleyen Gor- don Brown'ın, "Halka mo- dern zamanlann en bfiyük yalanını söylediğini'' belirten muhalefet sözcüleri, buna de- lil olarak da yazılan yeni ki- taptaki iddialan göstenyor. Söz konusu kitapta, Brown ile Blair'in radyoprogramının yayımlandığı günden en az üç • 'Halkın Hizmetkârlan' isimli kitapta îşçi Partisi'nin Formula 1 'den 1 milyon sterlin bağış aldığı öne sürülüyor. gün evvelinden başlayarak ba- ğışla ilgili görüşmeler yaptık- ten, konuyu enine boyuna tar* tıştıklan iddiası yer alıyor. Blair ve Brown kitapta yazı- lanlan yalanlamazken Maliye Bakanı'na oranla daha az suç- lanan Blair, bakanın istifası- nı isteyenlere, "Brown'm isti- fasını gerektiren bir durum yok" yanıtını verdi. Brown'ın geçen hafta ya- şanan petrol krizin- de takındığı tutum da muhalefet tara- findan *pıwokatir bulunmuştu.tşçi Partisi hükümetini bekleyen bır başka tehlike de, hüküme- tin Kuzey Irlan- da'dan sorumlu Ba- kanı PeterMandel- son ile borç-alacak ilişkisine giren, Ha- zine'den sorumlu eski bakan G«ofifrey Robin- son'ın yazdığı belirtilen ve pek yakında Daily Mail ga- zetesi tarafından geniş bir özeti yayımlanacak olan ki- tap. Siyasi yorumculara gö- re, bu kitapta da başbakanı zor durumda bırakacak ger- çekten son derece hassas bil- giler yer alacak. Bütün bun- larbiraraya getinlince, zaten oylan giderek düşmekte olan Blair'in 8 ay sonra yapılacak seçimde epeyce zorlanacağı yorumlan yapılıyor. MRAPORU Aynmcılıkta Asya ülkeleri başı çekiyor Dış Haberier Servisi- Aynmcıbğm, kadın sağlığı üzerinde de son derece olumsuz etkiler doğurduğuna dikkat çekilen raporda, aynmcılık konusunda özellikle Asya ülkeleri işaret ediliyor. Rapora göre, günümüzde gebeliklerin yaklaşık üçte biri -yılda 80 milyon gebelik- istenmeyen ya da zamanlaması yanlış gebeliklerden oluşuyor. Kadın sağlığma verdiği önemden ötürü övülen Sri Lanka dışrnda, Asya ülkelerindeki aynmcılığın yıkıcı sonuçlar doğurduğuna dikkat çekıliyor. Asya'da, gebelikte bebeğin cinsiyetinin öğrenilmesi sonucu yapılan düşükler. kız çocuklann öldürülmesi ya da ihmal sonucu en az 60 milyon kız çocuğu kayıp. Her yıl 20 milyonu güvenli olmayan biçimde yaklaşık 50 milyon kadm düşük yapmakta, 78 bin kadın düşüğe bağlı nedenlerle ölmekte ve milyonlarcası sakat kalmakta. Düşük yapan kadınlann en az dörtte biri 15- 19 yaşlan arasında bulunuyor. Peru 'nun erken seçim sözü veren Devlet Başkanı 10 ay daha görevde kalacağını açıkladı Fujimori: Hemen gitmiyorum ld... • Alberto Fujimori, 7 saat süren bakanlar kurulu toplantısının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, 28 Temmuz 2001 'e kadar görevde kalacağını bildirdi. LİMA (Ajanslar) - Peru riz"den de söz etti. Sürpriz, Hükümet güç kullanma tehdidinde bulundu Bolivya 'da 'koka' gerginliği LA PAZ (AFP) - Bolivya hükümeti, düzenledikleri protesto eylemleri çerçevesinde yollan kapatan çiftçiler, koka yaprağı yetıştiricileri ve ögretmenlere karşı güç kullanma tehdidinde bulundu. Devlet başkanlığından yapılan açıklamada. "Koka yaprağı yetiştiricileri ve öğretmenkr bazı yollan kapamayı sürdürürse gûce başvurmak zonrnda katanılacaknr r> denildi. Asker ve polis gönderme tehdidi üzerine protestocular yollara kurduklan barikatlan daha da güçlendirdi. Bir koka yaprağı yetiştiricisi. "Güç kullanırlarsa ortalık kan gölüne döner" diye konuştu. Koka yaprağı yetiştiricileri, hükümetin uyuşturucuyla mücadele politikasım ve bölgede bir askeri üs kurma planlanm protesto ediyor. Kokainin ana maddesmi oluşturan koka yaprağı, geleneksel bir tür And çayınm yapımında da kullanılıyor. Devlet Başkanı Alberto Fu- jimori, ülkede erken seçim- lere gidileceğini ve kendisi- nin seçimlere katılmayaca- ğını açıkladıktan 5 gün son- ra, 10 ay daha görevde kala- cağını bildirdi. Fujimori, ön- ceki gece yaptığı son sürpriz açıklamada ise 2006'da geri gelebileceği mesajını verdi. Fujimori, hükümet üyele- riyle yaptığı 7 saatlik toplan- tıdan sonra, devlet başkanla- rının geleneksel olarak gö- reve başladığı 28 Temmuz'a dek devletin başmda kalaca- ğını bildirdi. O tarihte göre- vi halefıne devredeceğini be- lirten Fujimori, seçimlerin ne zaman yapılacağma açık- lık getirmedi. Fujimori, hükümet sarayı önünde bekleyen gazetecile- re yaptığı konuşmada, "Er- ken seçim karan,hemen isti- fa etmem anlamma gelmi- yor" dedi. Fujimori, kontro- lü kaybettiği yolundaki iddi- alara da şu yamtı verdi: "Tamamen istikrarh, ve- rimli ve etküi bir hükümeti- miz var. Birtakun zoriuklar- la karşılaşmakla beraber, he- pimiz hâlâ görevimizin ba- şmda\TZ." Fujimon, konuş- masında ayrıntılanm sonra açıklayacağı "küçükbirsûrp- Fujimori'nin 2006'da yenr-| den göreve gelmeye çalışabi-'. leceği şeklinde yorumlandı.*" Binlerce Fujimori yanda-" şı da önceki gece sona eren kabine toplantısının ardın- dan, hem ülkedeki muhalefe- tin hem de uluslararası ka- muoyunun ağır eleştirilerine hedef olan Devlet Başkanı'na destek vermek üzere hükümet sarayının önünde toplandı. Kadınlar destekverdi . ÖzeUikle, devletin süt proğ- ramı çerçevesinde verdiğı teş- viklerden yararlanan kadın- lardan oluşan kalabalık, "S«- ni seviyoruz, gtane'' diye slo- ganlar attı. Kalabalığrn des- teği ile galeyana gelen Fuji- mori, takım elbisesiyle hû*- kümet sarayını çevreleyen demir parmaklıklara tırma> narak dakikalarca Peru bay- rağı salladı. 25 yaşmdaki kı- zı Keio da bir süre sonra ba- basına katıldı. Fujimori, ulusal ıstihbarat örgütü başkanı Vladimiro Montesinos'un bir muhale- fet milletvekiline, "hüküme- tedestekwrmesi için" 15 bm dolar rüşvet önenrken yaka- lanması üzerine devlet baş- kanlığı seçimlennin yenidert yapılacağını açıklamıştı. « Cumhuriyef k i t a p 1 a r ı Erdoğan Aydın OSMANLIGERÇEĞİ "Nizam-ıAlem w in Gayn ResmîTarihi Bu kitap, esasmda gayn resmı bir tarih ıçenyor, doğru, ama ırkçı ve şenatçüann tanh diye yazdıklannı da yerle bir ediyor. Bu kitabı, tanh değıl hamaset okumaya alıştınlmış belirlı bır kesımın tepkısını göze alarak tanh severlere kıvançla armağan edıyoruz. Cumhuf^jrt Çağ Pazariama A Ş TürkocağıCad No:39/41 kitap fculubü (34334)Cağaloğlu-lstanbul Tet. (212)514 01 96 Cumhuriyet k ı t a p 1 a r ı Gülseren Südor AYNANIN GERÇEGİ Resim Eğitimi ve Sanatla Karşüaşma "Resim Eğıtımi ve Sanatla Karşılaşma" alt başhklı bu yapıtın resim dünjasmda, sanat çevTelerinde. r^me yeoi başlayanlarda, başlamış olanlarda. başlayacaklara, sergı gezerlere buyük katkısı olacagua ve bu konuda müthış bır boşluğu dolduracagına inanıyoruz (256 sayfa 528 resun) CumhurtYCt Çağ Pazariama A Ş TürkocağıCad No'39/41 ^ kitap kuluBu (34334)Cağaloğlu-lstanbulTel (212)514 0196 Cumhuriyet k i t a p 1 a r ı Ferzan Gürel İZMÎR'İN İŞGALİNDEN KURTULUŞA SSKS3 YENİ CIKTI Izmır'ın kurtuluşunu yaşayanlann ağzından yansıtan ve tanhe ışıldak tutan bır roman. Karanlıktan aydınlığa kavuşan bır kuşağın acılı, hüzünlü. ama o denlı ovnünç dolu oyküsü... Üstüne üstlük binncı ağızdan . T' CumhurİYBt Çağ Pazariama A Ş Turkocağı Cad No:39/41 ^, kitap kulû6u (34334)Cağaloğlu-lstanbul Tel (212)514 0196 Cumhuriyet k i t a p 1 a r ı Asuman Tümer AYARIBOZUK ÇAYEVİ "Oktay Akbal Öykü Ödülü"nü, alan bu ılk kitabında Tümer topladiğı birtakım gereksızhklen hıç kıskanmadan kendıhğınden atmış; derin bvr aynamn ıçınde düşüncelennı zaman ıçınde onannış, duyduğu pek çok anlamsız seslerden, gürültülerden yüreğinı bir güzel antmış, böylece kendı iç müzığını bulmuş. Asuman Tümer' ı tanıdıktan sonra, kendınızı daha annmış, daha hafıflemış bulacaguuzdan hiç kuşkumuz yok. Cumhurtyyjt Çağ Pazariama A.Ş TürkocağıCad No'39/41 kitap kuluEu (34334)Cağalo5lu-!stanbul Tel (212)514 0196