Katalog

CumhuHye* k ı l a p 1 a r ı İSTANBUL FOTOĞRAFLARI Necati Güngör •^ kıtap kulübü ÇağPazarfaraAŞ 'urkccag Cad No 39/41 ıl34334|Caj)aloğ(u-lsta*ul Tef (212)514 01 96 Cumhuriy7 7 . Y1L SAY): 27358 / 250.000 TL (KDV ,ç,nde) KURUCUSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) Cumhuriyet k [ l a p I a r ı ORTA(DAKİ) ASYA ÜLKELERİ Mustafa Balbay kitap k Çağ Pazaiama A Ş Turkocağı Cad No 39/41 (34334)Cağaloğtu-lstanbul Tel (212)514 0196 1EYLÜL2000 CUMA H R H î K I K--~ * I T TURGENYEVBAKU 1920 BIRINCI DOGU HALKLARI KURULTAYI (Belgeleri-I) Turkiye'nin yakın tarihinde önemli bir yeri olan bu kurultayın belgelerini okurlarımıza sunmayı tarihsel bir görev sayarız. Bugün Cumhuriyet 'le birlikte... RUDIN-II Çeviren: Memduh Tezel Turgenyev'in, başlıca kahramanı "Dimitri Rudin"de üniversiteden arkadaşı "Bakunin"i çizdiği bu romanı yayımladığında fırtınalar koparmış, sert eleştirilere uğramıştı... Salı günü Cumhuriyet le birlikte... Savcı Yüksel, Gülen için, 'şeriat devleti kurmak amacıyla yasadışı örgüt oluşturmak' suçlamasıyla dava açtı 6 Amaç pofcrordu kavgasr'En güçlü irtica yapılanması1 Fet- hullah Gülen örgütü ile ilgili soruşturma- yı 1.5 yıldan beri sürdüren DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel, 12 bölüm ve 79 sayfa- dan oluşan iddianamesini tamamlayarak dün dava açtı. tddianamede, Gülen'in "sa- hip olduğu okul, yurt ve dershanelerinde yetiştirdiği iyi eğitilmiş kadrolan ile Ata- türk ilkeleri ve laik cumhuriyeti ortadan kaldırarak şeriat esaslarına dayalı bir devlet kurmayı" amaçladığı belirtildi. TSK'ye sesslzce sızdılar 1 tddiana- mede, devletten de ileri olanaklara sahip olan Fethullah Gülen grubunun Türk Si- lahlı Kuvvetleri'ne (TSK) sessiz ve derin- den sızma politikası da ortaya konuldu. TSK'ye karşı Gülen grubunun uyguladı- ğı politika "hoş görünme, TSK'ye karşı bazı politikacılardan alınmış tavizlerle po- lisi güçlendirme, böylece etkinleştiği polis camiasını ge- rektiğinde TSK'ye karşı kullanma" olarak değerlendirildi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara DGM Cumhuriyet Savcısı Nuh Me- te Yüksel, ABD'de yaşayan Fethullah Gülen hakkında "laik devlet yapısını değişti- rerek yerine dini kurallara dayah bir devlet kurmak amacıyla yasadışı örgüt ku- rup bu amaç doğrulrusunda faaliyetlerde bulunduğu" ge- rekçesıyle 10 yıla kadar ağır BAKAN BOSTANCIOĞLU Eğidmde şeriatçı I İVAM ETMEKTEDIR. 30 AGUSÎOS ZAPER BA1 KUTLU OLSUNİ Son 7.5 ayda 283 şeriatçı öğretmenin görevine son verildiğini açıklayan Milli Eğitim Bakanı Bostancıoğlu, "Cumhuriyete karşı, devletimize karşı hiçbir görüş, hiçbir düşünce Milli Eğitim'de kök salamaz" dedi. Bostancıoğlu, "Hukuk kurallan içerisinde işlemlerin biraz yavaş yürüdüğünü görüyoruz. Bakanlığımız, 1.1.1998 'denbugüne 500'ün üzerinde öğretmenin Milli Eğitim'le ilişiğini kesmiştir. Bunlar kesinlikle devlet memurluğundan çıkanlmıştır. Son 7.5 ayda bu sayı 283'eulaşmıştır"dedi. Bostancıoğlu, kanun hükmünde kararnamenin imzalanması halınde devletin bütünlüğüne karşı olanlann kısa zamanda kamudan temizleneceğini belirtti. Ml mmtvrmm m&n m 4. DEMİREL E YENİ GÖREV Ombudsmanhk tartişması # Kamu denetçiliği kurumunun başına eski Cumhurbaşkanı Demirel'in getirilmesine yönelik hazırhklar Meclis'te yeni tartışmalar yarattı. • DSP Milletvekili Uluç Gürkan, "Denetçi yapılma hazırlığında olan bir kişinin 'aile fotoğrafi' olmamalı" derken FP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Bekaroğlu, "Demirel ombudsmanlık yapacak en son insandır" dedi. • 4. Sayfada LANGIRTSMAN DEEL OĞLUM, OMBUDSMAN «J &UBT* kİŞMİ • 4. Sayfada OMBUDSMAN HUKUKTAN KURTULMANIN YENİ YOLU KfUH BVGMiR kâfSSİ • 5. Sayfada Geçmişte siyasi gücü kurtardı 1 Fethullah Gülen, 1980'de Ege Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı'nın kendisini yakalamak için düzenlediği operasyonu önceden duyarak kaçtı. 1986'da yakalanan Gülen'in serbest bırakılmasına Turgut Özal'ın aracılık ettiği iddia edildi. Çarşamba'da30 Ağustos Şeriatçılann kurtanlmış bölgesi olarak nitelendirUen İstanbul Fatih Çarşamba'da tarikatçdar cirit aüyor. 30 Ağustos Zafer Bayramı'nm 78. yüdönümünde de bu semtte ortacağdan kalma görüntükr yaşandı. (Fotoğraf: İPEK YEZDANİ) • 4. Sayfada ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Fethullah Gülen, 13 Eylül 1980 tari- hinde Ege Ordu ve Sıkıyönetim Ko- mutanlığı'nın kendisini yakalamak üzere yapacağı operasyonu önceden haber alarak tzmir'den Erzurum'a kaç- tı. Komutanhğın 1985'te çıkarttığı ara- nanlar hstesine alındı ve 1986'da ya- kalandı. Üst düzeyde yapılan gırişim- ler sonucu serbest bırakıldı. Gülen'in 1986'da serbest bırakılmasına aracılık ejdenin dönemin başbakam lurgut Özal olduğu iddia edilmıştı. DGM savcısının iddıanamesınde, Nurculuk hakkında Yargıtay Ceza Ge- nel Kurulu'nun 20 Eylül 1965 tanhlı karanna yer venldı. Yargıtay hükmün- deki bazı saptamalar şöyle: "Nur şakirtkrinin Nurcuhığa gire- bihneleri için o mahaOedeki en büyük Nurcuya karşı bazı taahhütlerde bu- hınmaîan gerekmektedir. Bu taahhüt- ler, Nurcuhığa ve Nurculann büyukle- rine sadakat, sırlannı açıklamamak, gayeleri için istişarelerde buhınmak, Nurun gerçekfeşmesi için faaliyetlerde buhınmak gibi şeylerdir. Nur talebele- rinhı diğer vazifeİeri de Nur risakleri- ni çoğarap dağrtmakür. Said-i Nursi, Nur talebeUğuü bırakmanın günah ol- duğunu, Nur takbelerine iiişenlerinva- tan ve millet haini olduklaruu ilan ede- rek aynca tehditier savurarak gizli bir teşldütm taktiğine başvurmaktaduv n hapis istemiyle dava açü. Gü- len örgütünün açık ve gizli yapılanmasıyla ilgili dosyaja ayıran DGM savcısı, buna ılişkin soruşturmanın aynca sürdüğünü bıldirdı. Gülen ör- gütlenmesının "Türkiyeiçiıı- de en güçlü irticai yapdanma olduğu" belirtildi. Iddıanamede Başbakan Bülent Ecevit'i üstü kapalı mArkasıSa.l9,Sü.3 J te GELtR KAYNAKLARI 'Gülen zengin sever' • DGM Savcısı Yüksel, Gülen'in devlet olanaklanndan yararlanmasına göz yumulduğunu vurguladı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara DGM Cumhuriyet Savcısı Nuh Mete Yüksel, Fethullah Gü- len hakkındaki iddianamede, örgütün sıyası partılere des- tek sağladığı yolundaki du- yumlara ışaret ederek "1997 yıh Eylül ayuıda kendisine bağh Asya Finans kurumu devletten 553 milyar Kra teş- vik almıştır. Finans desteği için siyasi partUeri ve bürok- ratlan kuiİandığu böylece bu kişiler vasıtasıyla devlet im- kânlarmdan yararlanmasına gözyumuiduğu sonucunava- nhmştir" görüşüne yer ver- di. Gülen'in diğer irticai gruplara oranla mali ilişkile- rini gizlilık içinde yürüttüğü vurgulandı. İddianamede, Gülen ör- gütlenmesinin finans kay- mArkasıSa.l9,S0.3'te DİN BARONU NEDEN KAÇTI? riNVET ÇETMUnrMI kiftsi • 5. Sayfada Koalisyon ortağı partiler 'ayıklamaya' Meclis komisyonlarından başlayacak Hükümette tasarı telaşıI Hükümet ortağı DSP, MHP ve ANAP, memurlarla ilgili kanun hükmünde kararnameye karşı çıkan ve Meclis'te de düzenlemenin içeriğine tepki gösteren milletvekillerini "grup karanyla" kıskaç altrna ahrken en fazla muhalif sesin yükseldiği ANAP'ta Genel Başkan Mesut Yılmaz, milletvekilleri ve parti yöneticilerine "düzenlemenin aleyhinde konuşmayı" yasakladı. • Kendi seçmen tabanından çekinen Yılmaz'rn, düzenlemenin içeriği konusunda da hükümet ortaklanna yeni bir "ara formül" götürmeye hazırlandığı öğrenildi. Ortaklar, tasanların Meclis'ten geçmesini garantiye almak için de Anayasa ve Adalet komisyonlannda başkanlık dağılrmını yeniden düzenleyerek başkanlıklardan muhalif isimleri ayıklamaya hazırlanıyor. • 5. Sayfada CUMHURİYET 'CANKURTARAN KÖPRÜSÜ' KURUYOR Hapishanede ve hastaL Siyasi suçlardan tutuklanan ve özellikle Terörle Mücadele Yasası'ndan hüküm giyenler arasında ölümcül ya da kalıcı sonuçlar doğuran hastalıklar korkutucu boyutlara ulaştı. Cumhuriyet, siyasi tutukluların kaldığı bütün hapishanelerdeki acil tedavi bekleyen hastaların listesini yayımlıyor. Güldene Bayarı, sara olan oğlunun bir ay askerlikten sonra terhis edildiğini söylüyor. "Nasıl teröristlik yapsın bu çocuk şimdi? Kendisi yıkanamayan; ayakyoluna gittiği zaman biz kapısı açık bekliyorduk. Çocuk yokuş çıkamıyordu, merdiven çıkamıyordu, bir yere koşamıyordu, bir yere gidemiyordu. Çocuk devamlı bayılıp düşüyordu. Hastaneye götürmesek ayılmıyordu." Cengiz Bayır şimdi Sağmalcılar Cezaevi'nde sürekli sara krizleri içinde yatıyor. Kriz geldiğinde yapılabilen tek müdahale, sağlık hizmetlerinden anlayan bir başka tutuklu tarafından Diazem iğnesi vurulmasından ibaret. Diazem dozu, mümkün olan en üst düzeye çıkarıldı. Burdur, Çankırı ve Ceyhan hapishanelerindeki hasta mahkûmların listesi... AYDIN ENGİN ve MİHRİBAN CİCİ'nin yazı dizisi 6. Sayfada Adalet Bakanlığı 'Erdal'ı Türk savcı sorgulasın' • Adalet Bakanlığı, Özdemır Sabancı'nın katıl zanlılan arasında yer alan Fehriye Erdal'm Belçika'da, Türkiye'de ışlediğı suçlardan da yargılanmasını; bu kabul edilmezse bir Türk savcı tarafından sorgulanmasını ıstedı. M 3. Sayfada GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Az Ama Öz Konuşmanm Anlamı Kararname direnmesiyle Çankaya ile Başbakanlık arasında "devlet krizi" çıkaran Başbakan Ecevrt'ın baştan sona yanlış yollarda dolaştığı bir kez daha or- taya çıktı. Zira Başbakan'ın o sıralar yarattığı havaya göre, re- jim düşmanı memurlann tasfiyesıyle ilgili kararname- yi askerler ıstıyordu. Bir çeşrt asker baskısı altınday- dı! mArkasıSa.l9,Sü.Vde Gürdal Tosun bugün toprağa veriliyor Izmir'de geçirdiği rahatsızlık sonucu önce- ki gün yaşamını yitiren tiyatro sanatçısı Gürdal Tosun'un cenazesi dün Istanbul'a getirildi. Tosun, bugün Beşiktaş Kültür Merkezi'nde düzenlenecek törenin ardın- dan Zincirlikuyu Mezariığı'nda toprağa ve- rilecek. • 9. Sayfada Ecevit'ten DPTyefren "Ulusal Program"ı hazırlamak için genelge yayımlayan DPT'yi uyaran Ecevit, programın hazırlanmasında DPT'nin AB Genel Sekreterliği'ne yardım edecegini bildirdi. • 9. Sayfada TBMM Başkanlığı seçimi TBMM, yeni başkanı için ekim ayında yapılacak seçimi beklerken kulislerde partilerin aday yanşı da BORSA ODun 13.132 Oncekı ışlem yaptlmadı DOLAR ûDun 654^50 Oncekı 651.800 MARK ûDun 298.600 Oncekı 297.600 ALTIN ûDün 5.845.000 Oncekı 5.760.000 başladı. • 9. Sayfada Cottarelli'li günler başladı Türkiye Ma- sası Şefi Cottarelli, "2001 bütçesi çerçe- vesinde para ve maliye politikalannda ne gibı önlemler alınıp alınmayacağını görü- şeceğız. Özelleştirme veTürkTelekom'da ileıieme sağlansın" dedi. • 12. Sayfada GUNDEM MUSTAFA BALBAY Ekim Konuları Ağustostaki gelişmeler ekim ayının konulannı adım adım belirliyor. Görünüm, çok sıcak bir sonbahar ge- çeceğini ortaya koyuyor. Konu başlıklannı aktaralım: - Malum KHK'nin yasalaştınlması... ' - Gülen'le ilgili davanın seyri... - Anayasa Mahkemesi'ndeki FP davası... Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvnkoğ- UArkastSa. 19,SiL8'de t