Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 AĞUSTOS 2000 PAZARTESİ 12 EKOINOMI Borsa Analizi m m m • ruum *ı DOK. GMMEŞY UEDB» Akaf MorTalaU AnlTeteS ra*ıT«sM BmJanTiaS Setfaş Sonnez Panidu ' * * « X ü UTUN " T»- 45O30 Anadokj&da 1ZOOO «»»aJKaTrtan 5JO0 Banrt 16.250 Darcanef 1575 E*aj Ueyve « Oria Sarv 50.000 Km&S 3.500 Pastaı* unyrtOıntK* •'i /!•-, EgeSmr* 423 15J0 6.35 46.09 930 39.80 2İ0 1418 9679 2.66 102.3» 6.22 1.83 136 499 2256 1.55 2696 2J0 29.13 147 2733 341 343 2946 4.21 6137 129 1197 257 1732 307 1557 2.66 1505 768 6253 317 2196 187 3175 3.22 2100 163 235 1016 156 1156 02) 1353 2 7 1 X Ut 46J9 •1164 -18130 •3532 -12228 512 10077 2.00 2124 113 1113 -1J5 -25*3 -17 79 127M 106 10540 121 4614 639 25149 -1.61 -9 78 -1414 -2723» 420 20806 396 4532 132 6463 232 79J6 351 16452 496 86098 1995 10366 676 22473 415 5837 2.86 2147 -5.77 -46.24 927 40095 TSJtB 'ıprta* StOORTA^RKETUH Attşorts AndohıSgm HdıSıgata F^Sgottt Fadofimm FraraFraraaKnkra 2241 2190 753 5.40 18163 470 50.07 781 360* 70» 10.78 2.70 54142 157 15J0 113 671 2.69 16JK 1151 76.81 (55 3617 1.38 3470 161 4.20 4960 140 2594 771 8019 1.94 25İ4 130 105,11 413 1180 4J68 22.49 1740 45117 2076 5362 151 2742 785 69836 -3717 -52125 1139 60952 440 47132 -159 -26257 -117 -8120 228 57 42 420 20231 199 16176 •651 -67707 -974 -0343 073 6770 1179 7715 471 24639 -!X -2232 2.17 18908 021 6.80 -217 -7351 2.19 24 07 •352 -60118 106 50970 3.07 108.95 7.96 36.56 111.83 82J» » 8 0 SaneKıtap AkEno» Akt>«B*H AbuEnaj AvaıEnrj ZcrtjEn»j 10.750 3,650 1685 30,000 15O000 56.000 47500 19250 NapHotfng TohjCHo Tn* Kpi TUH2M MarmnsAlıiyuu MmanUrt NaTıram DmrBtt HŞAATVEBAYIfORUK 1 9 2 0 18.000 11713 EgeDşTcnl 1.775 9,800 3,700 22,500 22,500 18,000 6JO0 14.000 100,000 9.101 14.00D 1.950 81000 &207 14,000 3.300 9,600 6,175 35^00 10.500 lao.ooo 20822 4.450 ijm 1.550 1.560 1,725 1İ75 7000 5J00 36ÜOC.0OC 1,460000 1320 1400 2,503 10,000 2.425 4.B0 U75 1.750 6,400 1.950 22.180 12,750 4,100 22,750 420 1,450 3.400 4J0O 3J0O 5714 1350 2J25 2.150 220 7,900 1,775 GmtBMaa Btara şBartas» Cmrnraaunon Emrtâgonı OzfnraFacknig rotntFackmg 1.275 1.525 4,100 HtXB*Y*TS«(ETlB« 18,059 27İO0 41.000 DopnHaking 15.750 uoo 4,350 BntUtng 6.900 ESSHettıg 1J25 147300 35JO0 11750 7100 37 « 0 8,000 NSHoöng 2.850 6,800 6.700 'nmtutnaanj 1150 riDoMrHott^ 43JO0 BU5U 14.198 M ; 137500 24 750 Logo Y«*m 57 000 66.000 44.500 SAVUHM» 13.151 30.000 SAYRİI3#(U.YAT ORT 18.129 AHsGMYO BSGMVO NsGMYO I;GMYO OsrartGUYO VMGMYO MfM • Yakm .Y«.Ot E«wYg.0n. FnreYAOn. «YlOrt IfYaCn. TıçYjLOrt. 13.750 7)00 1,675 2.025 2.500 1,250 1700 4,650 MEN.nYM.rATm ORT 10.072 1750 4,100 53B 1.S0C 2350 7100 1,275 2.700 2.450 2.600 1.875 4,850 1800 1200 1,850 120 2.700 6.130 1*5 5,900 4 2 0 1,700 KvanjHMjfi 1700 11250 8,300 21,018 7,800 2,475 6.900 7400 2*0 8,800 1,070 36.500 2220 8.100 PrtottrtTıran 23.000 SOmiKFtamt «,000 YapıKndlFrandKntara 4.700 4.700 420 420 34,500 1.525 8ca)Tgk9j 1950 Bopaı 1400 VaUFİSkSatYO MMnua DımOtsa OOZAITIPAZA» Apfes Dotuan Efnsan P s t n n c Sttsa OlfiER 485000 11750 2.000 780 495,000 2125 5700 3100 4150 1,375 980 1325 450 450 14İTJ 166 18-03 72D T7S3T 132 146 20107 1159 6130 4803 2487 1473 6X3 2.89764 12X5 1057 3142 27149 63868 5421 959 2713 7468 2.6856" 25.69 5737 225.67 1 0 3 6130 0X7 15X8 5650 083 452 2.84 2453 039 2626 131 2.16 1409 165 6351 179 133 3143 1X6 12950 35.47 • - -2173 -76163 033 1219 104 69 0X3 112 31770 - -1105 56359 026 12X05,73753 012 140 323 472 5113 2.01 9565 107 1133 34.80 456 66230 2347 161 1579 7432 59224 3458 1144 3307 169 42336 102 974 2179 261 1004 -14167 17252 - -146-69606 -1035 3X1 32.86 -125X0 -50947 -656 156 - -33931 -16069 006 2274.66193 046 147 -1118 1221 6191 -981 38350 -7131 3557 1819 -21639 7İ1 12X9 9X3 131 133432 317 642 2J6 1J7 2.73 213 249 119 183 177 177 1131 2651 1655 25.12 4.70 22J7 1196 224 10.75 24513 834.69 1075 19959 67963 1075 723 24 60 557 134 4116 18683 2346 14050 1324 9335 12553 182 93 251 6791 11765 1SS39 3932 26937 1117 67X6 841615 781X4 8436 78603 849E 197 04 2242 14116 2054 1061 - 26232 193.60 710 1J4 560 39.88 8857 1522 1J6 446 3378 42193 25JB 1.75 135 4015 203.10 2178 136 - 7075 2)038 1101 17S 1165 5139 12142 1714 126 494 26489 1526 1913 1412 • 5418 •3161 1934 1927 2122 2X4 137 166 14J1 165 936 2255 14.60 1940 -4J9 9J4 454 2321 136 622 18) 043 713 2029 35.66 27299 126 653 1178 124.96 181 171 1116 47184 736 456 1132 285.71 U7 • -3177 -719) 139 120 1638 20016 111 11) 1180 14280 415 115 123) 22095 177 527 153 5925 059 4 3 ) 124 351 2-96 1336 OB8 156 2J7 446 039 2X9 1X5 131 117 2978 225 1131 1933 142 6230 3153 102.71 4470 <M4 1466 7545 4637 7 65 1X9 225 1161 361 7X1 1404 0X 140 2X6 İH 0X2 666 2J7 100 234 179 118 1517 2153 2.D9937 5427 -927116 - 2B755 938 64J6 10167 19591 56.00 16443 7041 1554 9101 4084 135 136 5139 83053 - 145 7141 18629 44223 093 6929 6631 75.78 15543 3859 299) mi5 26415 15087 25944 17375 18722 28243 -6118 30247 333 72 54340 1596 86.91 4963 562 267 01 218' 09 10347 30171 184 89 2172 30.82 023 3583 1504 3224 113 1149 52İ1 752 97259 4)637 23BJ7 • • 50477 26J2 2192 10114 2151 56357 1156 1063 3272 13J6 825 T 6 15J6 8002 152 78 -791 -8620 087 794 4983 270 3283 12.68 4X4 252 0X3 751 557 431 1015 1930 3199 553 1127 4591 4410 21X7 408 2073 4180 032 1169 12X6 4431 2742 1118 1142 945 1165 521 22.69 116) 124 236935292 140761 193 586 4949 14832 149 1242 10464 2829 213 42010 1046 032 2.15 1150 51741 144 22.70 8726 2025 154 470 37930 10320 159 140 99062 297S5 211 32! 432 194 1X3 154 047 072 0.70 036 2J1 1X0 064 0.67 111 217 162 2)4 070 037 065 129 085 132 099 159 039 047 4J0 336 048 083 081 131 110 175 0M 112 194 497 0.81 089 136 254 1515 16004 073 28640 028 29409 3143 43081 2X4 1 74514 132 1557 34 087 41748 024 9946 078 279X4 225 169425 0.01 916 051 670 74 054 46399 1-96 161124 O80 11737 182 31569 2)111 61633 157 52409 062 44133 - 15866 076 1191 79 142 20177 355) 7.65 1110 050 61641 3549 422 1014 CL45 87350 -7X6 -251 037 -4457 -4.05 3İ! •127J3 4.66 -1021 14961 -383 -530 2314 135 - -KE31 2.73 - -m 195 9 4 2 111 109 • -32.58 218 7J4 2J3 S3.8O127CK3 14J3 -850 -3710 466 •21İ1 • 3641 1.30 -90-51 561 -553 619 795 11.31 •295 153 12123 -164 5S -2278 113 1X67 70 •5186 4166 -58180 2139 -15851 -34139 -67627 -39703 175 75 -8120 1247 6999 7604 1696 3130 30132 4194 -9215 4424 •1523 •905) 3535 1951 1049 175353 1049 177 623 1055 2132 69054 - -14729 -71175 -111829-109769 • -113056 • -1053-1127162 -1X0600 -675X4 - -1749-140441 • -976 -9962 696 682428 •5518 -64723 -336267 1,43431 ••176049-114944 -123768 513449 • -91595 -25786 •121 87 -1,95922 262 157 128 9322 018 052 4383 722 3209 050 380 Petrvl uzmanı Demirmen, Türkiye 'nin enerjipolitikasını değeriendinii Enerjide bitmeyen oyun ÖZLEM YÜZAK Bakû-Ceyhan petrol bo- ru hattından başlayarak, Tür- kiye'nin enerji politikalan- nın "tutarlılığına", Enerji Bakanı Cınnhur Ersü- mer'in "devlet ve giiven- lik" meselesi diyerek Mec- lis içınde bile açıklamadığı Mavi Akım gazının fıyatı- na kadar birçok konuda bir petrol uzmanı ile söyleştik. Femıh Demirmen. ener- ji, özellikJe de petrol ve do- ğalgaz konulanna yıllannı vermiş bir uzman. ABD'de Stanford Üniversitesi'nde jeoloji doktorasını yaptık- tan sonra uzun yıllar, emek- liliğine kadar Shell firma- sında görev yaparak dünya- nın çeşitli bölgelerinde ça- lışmalannı sürdûrdü. Halen AJBD'de yaşıyor. - Bakû-Ceyhan'ın gele- ceğini nasıl görüyorsunuz? - Bakû-Ceyhan'ın önün- deki en büyük engel, A1OC konsorsiyumunda yer alan petrol şirketleri. Bu şirket- lerin Bakû-Ceyhan boru hat- tına sıcak bakmadıklan baş- tan ben bilinıyor. AlOC'nın daıma ıkı gerekçesı oldu. Biri, bu boru hattının paha- • "DPT ve Enerji Bakanlığı'nın, Türkiye'nin 2010 ı yılında enerji gereksiniminin ne olacağı konusunda bu denli farklı saptamalan olmasını ve bir araya gelip bugüne kadar ortak bir nokta belirleyememiş olmalannı bir türlü anlayamıyorum. Türkiye yanlış politikalanndan artık vazgeçmek zorunda. 2010 yılına ilişkin yapılan anlaşmalar sonucu Türkiye'nin eline ihtiyacından fazla gaz geçecektir ve Türkiye'nin bunu başka ülkelere satması çok zor." pık bir husus. Gelelim ithal meselesine, şayet DPT'nin verilerini dik- kate almayıp BOTAŞ'ı göz önüne alsâk bile, BOTAŞ'ın yaptığı anlaşmalar ile Türk- men ve Azeri gazı da dikka- te alındığında 77 milyar met- reküp olacak. - Bir dönem bu gaz faz- lalığı basına yansıyınca Enerji Bakanhğı bu kez de "Önemli değil, Türkiye'ye gelen fazla gazı satarız" dedi. Sizce bu ne kadar gerçekçi? - Bu çok önemli bir konu ve ben, bakanlığın fazla ga- zı satanz şeklındekı beyanat- lannı hıç de gerçekçi bulmu- yorum. Özellikle Avnıpa'ya satılmasının ûzerinde durul- du. Bunun gerçekleşmesi de çok zor. Birincisi, Avrupa kullandığı gazın yüzde 40'ını şu anda dışandan ko- Demirmen'e göre 'fazla gazı satarız' beyanı asılsız. lılığı. Dığen ıse bu hattı dolduracak petrol rezervlerinin 'yeterli' olma- dığı savı. Türkiye, konsorsiyumun bı- rinci çekincesini "maliyet 2.4 mil- yar doların üzerine çıkarsa farkı üstleneceğini'* garanti ederek gı- derdi. Gerek yurtiçinde gerekse dün- ya basınında sık sık yer verilen ikin- ci çekinceyı ise ben hiçbir zaman inandıncı bulmadım. Hep bir baha- ne olarak gördüm. - Neden inandırıcı bulmadınız? - Üç nedenden dolayı. Birincisi. Azerbaycan'dakı 3 petrol sahasın- daki toplam rezen in 4 ile 5 milyar varil arasında olduğu söylenmışti (4.6 milyar varil). Konsorsiyum bu rezervin kâfi olmadığını, en azın- dan 6 milyar varil olması gerektığı- ni belirtmişti. Ancak petrol şırketle- rince beyan edılen rezervler bizim "kanıtlanmış" diye tanımladığımız rezcn lerdır. Bunlanndışındaek re- zervler de umumiyetle olur. Ve bu re- zervler zaten zamanla artar. Bana inandıncı gelmeyen ikincı sebep de şu: Bu üç sahanın dışında Azerbay- can'da ek rezerv bulunabılirdı. Bil- hassa, yaşlanmış bırtakım petrol sa- halannın renovasyonu sayesinde ek rezerv teminedılebilırdı. Üçüncüsü ise Azerbaycan'ın dışına çıkılıp Ka- zakistan'dan da yenı rezervler bulu- nabilırdi. - Geçen sene Şah Denizi*nde } e- ni yataklar keşfedildi. Bunun Ba- kû-Ceyhan'a yansıması olumlu mu olumsuz mu? - Azerbaycan'da, Şah Denızı'nde yeni yataklann keşfi ile durum Ba- kû-Ceyhan lehıne değıştı. Her ne ka- dar gaz sahası denılse de aslında gaz kondansat sahasıdır. Yanı gaz üretı- lirken kondansat da bulunur. Bunlar sıvı rezervlerdir, hafif petrol demek- tir. Bu rezerv Bakû-Ceyhana ılave edilebilir ve bu şekılde rezerv eksik- liği giderilebilirdı. Şah Denizi re- zervleri için önce 500 mılyon vanl denildi, daha sonra 1.8 Ue 2 milyar varil arasında olduğu söylendı. Azer- baycan'daki 4.6 milyar vanlin üzen- ne bu rakam da eklenecek olursa Al- OC'nin istediği 6 mılyar \anhn üze- rinde bir miktara ulaşılmış olunur. ^TPAO'nun ta\n yansımadr Ancak konsorsiyum, baştan dedi- ğim gibi Bakû-Ceyhan'a karşı oldu. Once Bakû-Süpsa dedi. Ardmdan Iran'dan boru hattı ûzerinde durdu. ABD hükümetinin olumsuz tavnna karşın da ümidini hiçbir zaman yi- tirmedi. Belki de bu yüzden Şah De- nizi'ndeki 2. kuyu, gazın altında pet- rol rezervinın var olup olmadığı araş- Onlacak şekilde açılmadı. 1. Şah ku- yusunda petrol bulamadılar, ama ikincisini hiç bu şekilde açmadılar. - Türkiye PetroUeri Anonim Or- taklığı'nın (TPAO) da bu konsor- siyumda hissesi var. Onun bu ko- nuda bir girişimi oldu mu sizce? - TPAO'nun Azen-Güneşli 'de yüz- de 6.75, Şah Denizi konsorsiyumun- da da yüzde 9 hissesi var. Yani bü- tün bılgilere sahip olma hakkı var. Beni biraz hayret ettiren husus, TPAO bir ortak olarak AlOC'ye ne dere- ceye kadar kendi fikrini iletmiştir ya da kuyu konusunda "o şekilde aç- mayalım da bu şekilde açalım" di- ye ne kadar etkileme yoluna gitmış- tir, bilmıyorum. En azından, etkile- medıyse bile bu bilgilerin bizim bü- rokratlara aktanlması lazımdır. Bi- zim Türkiye olarak ek rezervlerin • "Bakû-Ceyhan konusunda sürekli engel çıkaran AIOC konsorsiyumundaki şirketlerin öne sürdükleri ild gerekçe; 'yüksek maliyet' ve 'düşük rezerv'. tlkini, Türkiye aradakifarh. kendisinin üstleneceğini söyleyerek çözdü. Ifdncisi ise, Şah Denizi 'ndeki 2. ve 3. kuyular kondansat gazın çıkarümasına imkân verecek şekilde düzenlenerek asılabilirdi. Buyaprimadı." olacağını bilmemiz gerekiyor. En azından, kendi tavnnı ortaya koya- bilirdi Bende hiçbir şekilde böyle bir ızlenım brrakmadı. Şunu da söyle- yeyım. belki de TPAO bu konuda aktif oldu. ama hiçbir şey basına v ansımadı - Türkiye'nin enerji polirikala- rını nasıl değerlendiriyorsunuz? - Bütün dünyada olduğu gibi Tür- kiye'de de enerjinin petrolden ziya- de gaza çevrilmesi yönünde bir eği- lım mevcut. Bu doğrudur. Fakat gaz alımlan uzun vadeli alımlardır, bu yüzden gaz sözleşmeleri yapılırken ıhtiyaçların doğru tespit edilmesı gerekir. Türkıye'de kargaşa bu nok- tada kendını gösteriyor. 2010 yıluıa ilişkin saptamalar konusunda DPT ile BOTAŞ. yanı bağlı olduğu Ener- jı Bakanhğı arasında çok büyük fark var. Ithalat ise BOTAŞ'ın yaptığı tahminler çerçe\esinde gerçekleşi- yor DPT, "2010 yılında Türki- ye'nin ihriyacı yılda 30-35 milyar metreküp olacak" dıyor. BOTAŞ ise "Hayır, 55 milyar olacak" diyor. Tahminler ikı dev let kurumu tarafm- dan yapılıyor. Nıye bu iki kurum bir araya gelıp de bir rakam ortaya çı- karmıyor, bu anlaşılır gıbı değil. Fı- kırler değişik olabilir. ama tartışma- lardan sonra bir uzlaşma sağlana- bilmiş olması gerekırdi. Bu tabii çar- laylıkla ıthal edebilıyor. tkincisi, ken- disinin 4 bin 400 milyar metreküp- lük bir rezervi var kı bu bizim ispat- lanmış dediğimiz rezervler. Bir de bunlann yanında ıspatlanmamış re- zervler de var. 'AB'ye gaz satmak çok zor' Üçüncüsü, yenı gaz sahalan bulu- nuyor, özellikle de Kuzey Denizi ve Norveç'te. Sonuçta. Avrupa'nın 2017-2018 yıüna kadar bir gaz sıkın- tısı olmayacak. Bunun yam sıra Av- rupa Birliği'nin aldığı son karara göre bırlik smırları içindekı gaz pi- yasası daha da liberalleşecek. Av- rupa'nın etrafuıda çok sayıda gaz 2010 için öngörüien doğalgaz ithalı mıiyarm Rusya (Balkanlar) Rusya (Mavı akım) Iran Cezayır (sıvı gaz) 14.0 16.0 10 4 Nıjerya (sıvı gaz) Türtonenistan Azerbaycan ••J^J Yemen SEKTÖR ENDEKSLERİ IMKB ULUSAL-1OO IMKB ULUSAL-TUM IMKB ULUSAL-30 IMKB ULUSAL-50 IMKB ULUSAL-SINAI GIDA, İÇECEK TEKSTİL DERİ ORMAN. KAĞIT. BASIM KIMYA, PETROL. PLAS TAŞ, TOPRAK METAL ANA METAL EŞYA, MAKINA IMKB ULUSAL-HIZM ELEKTRİK İLETIŞİM ULAŞTIRMA TİCARET TURIZM IMKB ULUSAL-MALI BANKA SİGORTA FIN KIR FAKTORİNG GAYRİMENKUL YO HOLDİNG VE YATIRIM TEKNOLOJİ BİLİŞİM SAVUNMA IMKB BOLGESEL YSP IMKB MEN KIYM YO Önceki Kapanış 14.130 13.413 17,511 13,828 10,454 10,529 4,801 9,834 10.010 10,047 8,560 14 189 11,715 1,761 12.825 6.321 13,502 5,414 19 129 21.621 21.510 5,906 18 845 16,502 14.690 14,735 14 466 20,020 10 260 Son Kapanış 13 789 13 168 16,998 13.441 10.423 11 108 4,913 9.678 9915 9.635 8.315 14.320 11 635 1.685 13,272 6 175 12,713 5,207 18 542 20.822 22,160 5.714 18.129 16.059 14.024 14,198 13 151 21,018 10.072 Yılbaşı Değeri 15.209 14.197 19.368 17,552 9,946 9,065 3,620 8,374 12,489 10,324 8,183 12.967 13,194 3,750 6,813 7,188 15,304 3,294 21 181 24.661 20.716 3.993 23,784 17,743 14,074 14,084 14 028 13.450 6.813 Haftakk Fan\% -2 41 -1 83 -2 93 -2 80 -0 30 5 50 2 33 -1 59 -0 95 -4 10 -2 86 0 92 -0 69 -4 33 3 49 -2 30 -5.84 -3 83 -3.07 -3 69 3.02 -3 25 -3 79 -2 69 -4 53 -3 64 -9 09 4 99 -1 84 Endekslerin önceki ve bu haftaki cuma günü kapanış değerleri baz alınmıştr. YıM Fartc% -9 34 -7 25 -12 24 -23 42 4 80 22.54 35 72 15.58 -20.61 -6.68 1 62 10 43 -11 82 -55 08 47 83 -1409 -16 93 58 08 -12.46 -15 57 6 97 43 11 -23 77 -9 49 -0 36 0 81 -6 25 56.27 satmak isteyen ülkeler olduğu gerçe- ğini de görürsek çok büyük bir hata yapıldığını anlayabiliriz. Çünkü Av- rupa'ya Rusya'nın yanı sıra Cezayir, Libya, Nijerya, Abu Dabi, Katar, hat- ta Gûney Amerika ülkeleri, bilhassa Venezüella gaz satmaya çalışacak. Türkiye bu koşullarda kendisi için al- mayı taahhüt ettiği gazı ne dereceye kadar Avnıpa'ya satar, bu konuda gerçekçi olmak lazım. Üstelik bu- nun bir etüdü de yapıhnış değil. Tür- kiye bu açıdan riske girecektir. - Mavi Akım konusundaki dü- şünceleriniz neler? - Bana göre, Türkiye'ye Rusya'dan gaz geleceğine Tûrkmenistan'dan. hatta Kazakistan'dan gelmesi çok daha manüklı ve ekonomik. Bu Ma- vi Akım'la gelecek gazın bir kısmı Türkmen, bir kısmı da Kazak gazı olacak. Rusya bu gazlan Mavi Akım Projes'i adı altında Türkiye'ye vere- cek. çünkü her ne kadar Sibirya'dan getireceğiz dese de Rusya açısından da en yakm gaz bunlar. - Maliyet açısından Türkmen, Azeri ve Mavi Akım gazlan ara- sında bir karşüaştırma \ aparsak... - Maliyet açısından bu 3 gazı kar- şılaştınrsak, en pahalısı Mavi Akım. Mavi Akım'ın (Samsun'a kadar) ma- liyetim 1 kabul edersek, Azeri gazı Erzurum'a kadar geldiğinde maliye- ti 0.25 olacak. Türkmen gazı yine Er- zunım'a kadar geldiğinde onun da maliyetı 0.60 olacak. Bunlar tabii boru hattının maliyeti ile ilgili ra- kamlar. Gelelim gazın satış fiyatı- na... Türkmenistan bin metreküpü 42 dolardan satmak istiyor (hudutta tes- lim edecek). Erzurum'a geldiğinde maliyeti ne olur bilmiyorum. Azer- baycan'ın da açık bir rakamı yok, ama çok daha ucuz olacağı kesin. Mavi Akım ile ilgili rakamiar açık- lanmadı, ama bin metreküpü 125 do- lara kadar çıkıyor. Türkiye'deki yö- neticiler "Mavi Akım'da boru hat- tının maliyeti bizi ilgilendirmez, biz gazla ilgUeniyonız" dediler. ama alınacak gazın fıyatını da hiç açıkla- madılar. Enerji Bakanı Cunıhur Er- sümer bunu adeta bir devlet ve gü- venlik meselesi haline getirdi, "Ala- cağımız gazın fiyatını Meclis'te bi- le açıklayamayız" dedi. Kapalı bir celsede bu görüşüldü. GOZUCUYLA TÜRKEL MİNÎBAŞ SmaylcHıCan SMyor Başbakan Ecevit ekonomik konularda demeç ve- rirken hep umutlu. Dünya Bankası "aferin" çekip, Moodys sırtını sıvazladıkça ağzı kulaklanna vanyor. Ne bozulan gelir dağılımıyla keskinleşen gelir farklılıklan, ne insan sağlığını tehdit eden çokulus- lu anlaşmalar, ne de antidemokratik uygulamalar... Sayın Başbakan'ın içine sindiremediği hiçbir şey yok. Yardımcılan Bahçeli ile Yılmaz için de öyle. Hep- si de umutla, güvenle bakıyor gelecege! Içimizde George Soros'un yöneteceği Asya Ser- maye Fonu'ndan düşecek payı yabancı sermaye yatınmı sanıp sevindirik olanlar bile var. Ekonomi programcılığını fırma çıkariarıyla özdeş tutan Türkiye medyasının keyfine ise diyecek yok. Bazen Turkcell bazen VVestinghouse makamından meşk etmekle meşgul. Sokaktaki adama geiince: Düsen enflasyona rağ- men gerilemeyen fiyatlar karşısında öfkeli. Cana- var diye tanıtılan enflasyonla tek basına mücade- le etmekten bıkkın. Istanbul Ticaret Odası'nın toptan ve tüketici fi- yat endekslerine ve senenin ilk yansına ait yaşam standardı göstergelerine bakılırsa sokaktaki öfke- lenmekte haklı. Zira, eldeki göstergeler sabit gelir- li kesimin satınalma gücünün geçen senenin aynı dönemine göre düştüğünü göstennekte. Peki ya sokaktakilerin üretiminde yer alıp tüket- tiklerinin üretildığı firmalar? Filmin üretim ve arz cephesinde yer alanlar? Istanbul'un sanayicilerini temsil eden Hüsamet- tin Kavi büyük sanayicinin durumunu, "duvara çarptık" diyerek açık açık dile getiriyor. Gelin gö- rün ki, Anadolu'nun küçük ve orta ölçekli tüccan hâlâ "Asya Kaplanlanna Karşı Anadolu Kaplanlan" filminde rol bulma düşleri içinde. Durumu gerçekçi bir gözle değerlendirebılmek istiyorsanız ISO'nun geçen haftalarda yayımlanan en büyük 500 sanayi kuruluşu anketine bir bakın. Çalışma, 500 büyük sanayi kuruluşunda net satış hasılatı, toplam kârlannın reel olarak azaldığını, ekonomiye yaptığı katma değerin gerilediğini açık- ça ortaya koymakta ki... Sonbaharia birlikte büyük çaplı işten çıkarmaların başlayacağını beklemek kehanet olmasa gerek. Büyük sanayinin kârlannın reel olarak azaldığı bir ekonomik yapıda hisse senetleri fiyatlannın izleye- ceği seyri... Anadolu'nun küçük ve orta ölçeklile- rinin karşılaşacağı sorunları tahmin etmek hiç zor olmasa gerek! 500 büyûkten deprem uyansı ^ Türkiye'nin siyasetçileri istikrar progranıındaki sapmaları istedikleri kadar uluslararası krize, 17 Ağustos depremine bağlasınlar, 500 büyük kuru- luşa ait veriler, sorunlann sadece 1999'a ait olma- dığını... Küreselleşme uyum sürecinden sanayici- lerin de etkilendiğini göstennekte. 83 yeni finmanın 500 büyük arasında yer alması gibi uîak iyimserlikleri bir yana bırakırsak: • özel kesimin net satış hasılatı bir öncaki< yıia»-| g«3re cari fiyatlarla %50.4 artmasına rağmen net sg- tış hasılatını enflasyondan arındırdığımızda %1.1 gerilediği; dolayısıyla sanayi kesiminin satış gelir- lerinin 1998'in de altına düştüğü görülmektedir. • Firmalann dönem kânnı net satışlar oranına bö- lerek bulduğumuz kâr marjı da dönem kânndaki ge- rilemeden dolayı düşmüş; toplam kârlar 98'den 99'a reel olarak %40.5 civannda azalmıştır. • Özel kesimin varlıklannı öz kaynaklarla fonla- ma oranı da 98'deki %40.2 oranının gerisine, %37.4'e düşmüştür. Varlıklann finansmanının ne- redeyse yansı (%46.9) kısa süreli borçlarla finan- se edilmiştir. Kısacası, özel kesimin büyüklerinin ma- li yapılan bozulmuştur. • özel kesimin likidite riskini gösteren dönen varlıklann kısa süreli yabancı kaynaklarına oranı 1998'de 156.6 iken 99'da %122.9'a düşmüştür ki... Firmalann borç ödeme güçlerıni arttırmaları gerektiğini göstennektedır. Aksi halde başta ban- kacılık sistemi olmak üzere sermaye kesimi sert bir vurgunla karşılaşacaktır. Gelin görün ki sanayicisi, ihracatçısı, bankacısı ile bizim ülkenin sermaye kesimi işi gücü bırakmış iyimseriik nutuklanyia enflasyon düşürmeye çalı- şıyor. Ne diyelim, haydi hayırlısı! e-posta: turkmini@superonline.com MERKE2 BANKASI KURLARI CİNSİ lABOOolan 1 Avustralya Dotan 1 Dantmarka Kronu 1 Ingılız Steriını 11svıçre Frangı 11sveç Kronu 1 Japon Yenı 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dınan 1 Noneç Kronu 1 Sud. Arb. Rıyali 1Euro 1 AJmanMarkı 1 Belçika Frangı 1 Lüksefnburg Frang 11spanyol Pezetası 1 Fransız Frangı 11rtanda ürası 100 Italyan üretı 1 Hdlanda Flonnı 1 Avusturya Şıiını 1 Portekız Eskudosu 1 Fın Markkası 1 BuigarLevası 11ran Riyaii 1 Rumen Leyi 1 Sunye ürası 1 Ürdün Dinan 1 Yenı Israıl Şekeli 1 Yunan Drahmısı DÖVİ2 MJŞ 641,393 374,573 77,956 964,523 374,941 68,682 5,919 431,550 2,066,493 71,389 171,531 581,872 297,506 14,424 14,424 3,497 88,706 738,825 30,051 264,041 42,286 2,902 97,864 SAT1Ş 644,486 377,024 78,340 969,565 377,356 69,397 5,958 433,501 2,093,711 71,871 171,840 584,678 298,941 14,494 14,494 3,514 89,134 742,388 30,1% 265,315 42,490 2,916 98,336 7 AĞUSTOS 2000 EFEKTİF MJŞ 640,944 372,850 77,901 963,848 374,379 68,634 5,897 429.953 2.035.496 71,339 170,245 297,298 14,402 14,316 3,489 88,573 734,392 29,961 263,645 42,223 2,880 97,795 146,504 114 21 5,990 791,812 146,008 1,668 SATJ5 645,453 379,286 78,520 971,019 377,922 69.557 5.981 435.148 2,125,117 72.036 173,129 299.300 14,516 14,603 3,522 89.268 746.842 30,311 265.713 42,554 2.938 98,562 220,308 172 31 8,985 892,894 153.495 1,904 ÇAPRAZ 1 ABD Doları 1.7094 AmtnlyaDobn 82268 Dminuria Kronv 1.7079 Isviçre Fraagı 9.2870 brçKmı 108.18 JayMTMİ 1.4867 Kanada Dolan 8.9672 NorfflÇKnmı 3.7505 S.tafetanRiyali 1 laf.S. 15044 AN) Dolan 1Km|tD: 3.2487 ABD Dotan ISOfl: 1 3107 ABO Dotoı 1S0R: 84i 728 Tl. KURLAR 1Em 0 9072 ABD Dolan Eıro dönûfüm oranları 195583 Alman Marin 40.3399 Belçika Frangı 40 3399 Lûksembıırg Frangı 166 386 Ispanyol Pezatası 6.55957 Fransız Frangı 0.787564 Irtanda lir»ı 1936.27 halyan lireti 2.20371 Hollanda Florını 13 7603 Avusturya Silını 200.482 Portekız Eskudosu 5 94573 Fın Markkast