Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 26AĞUSTOS2000 CUMARTE
O L A Y L A R V E G O R U Ş L E R olay.gorus@cumhuriyet.com.tr
"Yalnız şunu bir gerçek olarak bi-
linizki, onurhiçbir zaman birkişinin
değil, bütün ulusundur. Eğeryapılan
işler önemli ise gösterilen başanlar
belirgin ise devrimler göze çarpıcı
ise her kişi kendisini kutlamalıdır."
M.K. ATATÜRK
U
luslann yaşanunda bazı
tarihlerin anlam ve öne-
mi vardır. Türk ulusunun
geçmişine baktığımızda
bu tarihlerden birisi de
"26 Ağastos 1922", yanî Büyük Taar-
ruz'un ve son utkunun tarihidir. Çünfcii
bundan sonra Türk Ulusal Kurtulus Sa-
•vaşı sona ermiştir.
UJusal savaşıma bir imparatorluğu
kurtarmak için değil, özyurdun sınırla-
n içinde bağımsız bir Türk devleti kur-
mak için girişilmiştir. Bu savaşın so-
nunda da cumhuriyet kurularak Türk
Devnmi yapılmıştır. Amaçlanan da ba-
ğımsız, demokratik, laık ve çağdaş bir
toplum yapısı oluşturmak olmuştur.
Çağdaşlaşma ile uzlaşmayan gelenek-
Kararlı Saldın: Büyük Taarruz
Dr. Handan DİKER Yıldız Tebıik Üniversitesi
s©J toplumun kavram ve kurumlan or-
tadan kaldınlmıştır.
Osmanh imparatorluğu çöküş süre-
cı ile bırlikte aruk çağdaşlaşmış Ban top-
lumu tarafından sömürülme durumuna
düşürülmuştü. Mustafa Kemalbu sömü-
rü düzenine son vererek Türk toplumu-
nun çağdaşlaşma sürecini başlatmıştır.
Mustafa Kemal, saldın (taarruz) ön-
cesi günlerde hep saldın tarihınin giz-
lı tutulmasını isteyerek cepheye gitmiş-
ti. Ama onun cephede olduğu da çok az
kişi tarafından büiniyor, herkes onu An-
kara'da zannediyordu. Böylelikle ya-
bancılar arasında sürekli olarak "Ordu
henfiz saknnya hazır değümiş" söylen-
tısı yayıhyordu. Bu da Mustafa Ke-
mal'in hazniıklannı yapmasına olanak
sağlıyordu. 25 Ağustos 1922 akşamı
Mustafa Kemal, Anadolu ile dış dünya
arasında tüm haberleşmeleri kesme em-
ri vererek, karargâhmı önce Şuhut ka-
sabası yakınlanndakı bir dağlık bölge-
ye, ardından da Kocatepe'nin arkasın-
daki bir kampa taşımıştı. Saldın saati
yaklaştıgında da, kıtalanna taslağını ts-
met Inönü'nün hazırladığı bir savaş em-
rini çıkartmıştır. On iki yıldan beri sa-
vunma durumunda kalmaya zorlanmış
bir ulusun ilk büyük saldırısı başlıyor-
du. Burada artık önemli olan, bir ulu-
sun durağan bir durumdan etken (dina-
mik) bir duruma geçişi idi.
26 Ağustos 1922 taribinin Türk Dev-
rim Tarihi açısından önemi şudur: Bu
tarihten sonra ülke yabancı işgalinden
kurtanlarak hızla tam bağımsızlık il-
kesüü benımseme, uluslaşma bılincine
varma, çağdaşlaşmayı amaç edinme ve
Türk devletinı geleneksel bir yapıdan
çağdaş Türkiye Cumhunyeti'ne dönüş-
türme sürecıne geçümiştir. Bu açıdan ba-
kıldığında Atatürk'ün bu eylemi Türk
toplumunu geri kalmışlıktan kurtarma
eylemidir. Mustafa Kemal Atatürk bü-
yük bir devlet adamı, yönetici, önder,
lider, büyük bir komutan ve asker, ama
belki de en önemlisi, onun büyük bir dü-
şün adamı oluşudur. Tutarlı ve dizgesel
sayılabilecek demokratik, insancıl bir
dünya, toplum ve insan sevgisine daya-
lı bir bakış açısı. Kendisini eleştirebil-
me, yanılgılannı açıkça dile gerirebil-
me özelliğine sahip olan bır büyük bü-
ge kişidir. Büyük Taarruz'un kazanıl-
masından 15 gün sonra Ankara 'ya dön-
düğünde Mustafa Kemal arkadaşlann-
dan özür dıleyerek onlara şöyle diyor-
du: "Kusura baknıaym,insan bazenhe-
sabında yanıiabitir. Tahminimde 1 gün-
lük bir yanlış yapnusım." (*)
Mustafa Kemal izlediği banşçıl po-
litika gereğince artık günümüzde ulus-
lann savaşma yerine bilim ve ekonomi
alarunda başanlara imza atması gerek-
tiğini bildirerek bunu şöyle dile getir-
miştır: "LTkemizin onanlmış ve ulusu-
muzun muthı obnası her kişinin en bü-
yük özveriyi göstennesiyie ulusal eganen-
Mgj korumasıyla kabü olacaktır.Istedi-
ğüniz, dışta bağunsızhk, içte de kayıtsız
sartsc ulusal egemenliği korumaktan
başka bir şey değikür- Arkadaşlar! Bun-
dan sonra pek önemliyengilere kavuşa-
cagrz. Ama bu yengi süngü yengileri de-
ğil, ekonomi, bilim ve bügetik >engüeri
olacaktır.Ordumuzun şimdiye değineJ-
deettiği yengiler ülkemia gerçekten kur-
tuhışa iietmişsayüamaz. Bu vengiler an-
cak gelecekteki yengüerimiz için değer-
b' bir yer hazuianuştL Askeri yengileri-
mizle gururianmayahm. Yeni bilim ve
ekonomi yengilerine hazuianahm."
(*) LordKinross. 'Atatürk, Bir Mil-
letin Yeniden Doğuşu'.
EVET/HAYIR
OKTAY AKBAL
28 Şubat Yüpüplükte.
i "Irticai, yıkıcı ve bölücü akımla-
lıtn kamu kurum ve kuruluşlanna
'.sızmasını önleyecek ve faaliyetle-
,re kanşmış olan kamu görevlileri-
; nin de süratle ayıklanmasını sağ-
•• layacak her türlü düzenlemenin
; vedilikleyapılması hususunda tam
:
<-bir görüş bihiğıne vanlmtştır."
"f Kimler, görüş birliğine varanlar?
£ Cumhurbaşkanı, Başbakan, üç
',başbakan yardımcısı, bakanlar, Ka-
• ra, Deniz, Hava ve Jandarma kuv-
' vetleri komutanı generaller... Irticai,
.' yıkıcı ve bölücü akımlann kamu ku-
; rum ve kuruluşlanna sızmasını ön-
; lemek, faaliyetlere kanşmış olanla-
;ndaayıklamak...
j Milli Güvenlik Kurulu'nun 23
• Ağustos bildirgesi ile 28 Şubat bil-
dırgesi arasında bir aynm görebili-
•; yor musunuz? Aynı amaç, aynı ka-
' rarfılık, aynı hedefe doğru hızla yü-
rümek iradesi...
Laf, söz, sözcük, ileri geri konuş-
ma, bol bol "hukukhukuk" diyerek
. kafaları kanştırma; insan hakları,
• demokrasi, demokratikteşme geve-
. zelikleri arasında unutulan ya da
• unutturulmak istenen birşey var, o
' da bu ülkede şenatçı akımlann ve
bu faaliyetlere kanşmış binlerce gö-
revlinin vaıiığı!.. Sayısı kırk bine va-
ran bu insanlar şimdiki yerlerine
. nasıl gelmişler? Kimler getirmiş?
1
Bunu soran çıkmayacak mı? Gel-
•miş gıtmiş hükümetler, Demirel,
Özal, Ytlmaz, ÇiNer, Erbakan,
Ecevit gibi başbakanlann, bakan-
lann hiç mi sorumluluğu yok!..
Bir hükümet kararnamesi yeter-
li miydi bu çok önemli 'ayıklama' işi-
ni yerine getirmek için?.. Değildi. Bir
yasa gerekliydi.
Ama böyte bir yasa bu Meclisten
nasıl çıkar? Çıkmaz, çıkamaz, çıkart-
mazfar... Bugün devlet kadrolanna
zararlı insanlar yerieştirilmişse, en
önemli yerlerde rejım düşmanlan
oturtulmuşsa.. bunu sağlayanlar
nası/olurda 'rte/id/'yandâşlan say-
dıklarını temizlemeye kalkışıriar?
Türlü yollardan, hele son zamanlar-
da pek moda olan insan haklan,
demokrasi gibi sloganlann ardına
saklanarak böyle bir temizliği el-
bette önlemeye çalışacaklardır. Bu-
nu bilen Cumhurbaşkanı "Gidin
Meclis'e, yasa çtkartın"ögüdünü ve-
riyori..
'Tam görüş biriiği' Erbakan - Çil-
ler hükümetine sunulan, bu kişile-
rin de onayladığı, ımzaladığı 24 Şu-
bat bildirgesınde de vardı... Ne ol-
du? Biri bile uygulandı mı? Yoksa
bir yıllık Erbakan hükümeti 'kendi'
adamlannın daha büyük çoğunluk-
la devlet işlerine sızmasını hızlan-
dırdı mı?
Görülen şu: 28 Şubat nerzaman-
kinden daha güçlü, daha etkili ola-
rak yürürfüktedir. Önemli olan, cum-
huriyeö, demokrasiyi, Atatürk dev-
rim ve ilkelerini, laik cumhuriyeti
korumaktır. Şu ya da bu yolla yıkı-
cı, bölücü, gerici kafkışmalan ön-
lemektir.
KKTC'de Yaşanan Olumsuzluklar
Aydin OLGUNKıbns-Yunanistan Uzmanı
K
KTC'de önemii ve tehlike-
lı gelişmeler ve olaylar ya-
şanıyor. Özellikle 15 Nısan
2000 tarihinde yapılan cum-
hurbaşkanlığı seçımlerin-
den bu yana meydana gelen bu tehlıkeli
durumdaki ana tema, 1974'te yüzlerce şe-
hit pahasına Kıbns Türklerine bağımsız-
lık ve özgürlük götüren Türkiye'nin yıp-
ranlması, Kıbns Türk'ü ile arasımn açıl-
ması ve gözden düşürülmesi çabalanna
dayanmaktadır. Son 26 yıllık dönem ıçin-
de Kıbns konusundaki Enosis'çi sıyase-
tinı bır türlü başanya ulaştıramayan Rum
ve Yunanlılar bu kez çareyi Kıbns Türk'ü
üe Türkıye arasında nifak çıkarmakta bul-
muş, bunu sağlamak için de bazı satılmış
odaklartn ve küşilenn aracılığı ile adada bir
"Kıbns Türk'ü", "Türkryefi" ayınrru ya-
pıp aynı kökenli ikı kardeş halk arasında
bir kavga ve çekişme yaratmaya yönel-
mişlerdir.
Aynı odaklar ve kişiler bu faaliyetleri ile
Kıbns Türk'ünü Türkiye'den soğutacak-
lannı ve iki toplumun arasını açabilecek-
Ierini düşünmüşlerdir. Üzücü olan son de-
rece açık bir şekılde planlanan ve sahne-
lenen bu oyunun daha doğrusu tuzağın
KKTC'deki Eroghı hükümetınce ve bazı
gazetelerce bır türlü göriilmeyışi veya bu
son derece tehlikelı olguyu kendı çıkan ya
da siyasetleri için kullanmak istemeleri-
dir. Türkiye'de de bazı yazarlar konunun
özüne ınememişler, olaylan demokrasi,
bağımsızhk ve özgürlük açılanndan yan-
lış yorumlarla değerlendirmişlerdir. Te-
meîi Megalo ldea'ntn esaslanna dayanan
bu yenı yıpratma polıtikası ilk hedef ola-
rak da Kıbns Türk'ünün yaşarmnın en bü-
yük garantısi ve güvencesi olan Türki-
ye'yı ve kahraman Türk Silahlı Kuvvet-
len'ni seçmiş, özellikle Türk Sılahlı Kuv-
vetleri'nin işgalci bir güç olduğu propa-
gandasına ağırlık vermışlerdır
Konuyla ılgili olarak büyük paralar har-
cayan Rum ve Yunan tarafı amaca ulaş-
mak için bir grup ışbırlikçi çıkarcı bulmuş
ve bu vatan haini kişiler kalem terönsti Şe-
nerLevent'ın yayımladığı Avrupagazete-
sinin çevresinde toplanmışlardır. Bu söz-
degazetecilerin Avnıpa gazetesinde sürek-
li olarak yayımladıklan Türkiye aleyhin-
deki haber ve yazılar daha şimdiden bin-
lerce sayfaya ulaşmıştır. Işte bu konuda ye-
terli fikır verebılecek yayımlardan bırka-
çı:
22 Haziran tarihli Avrupa gazetesi, Şe-
ner Levent Başyazı: "Benün yurdum iş-
gal amnda. Dağlanndan ovalanna kadar.
Yasemin koklamak istediğim topraklan
baruüa doldurdular. Benyurdumu geri is-
tiyorum. İşgal afündaki yurdumu.'"
Aynı tanhlı "Mektup'
1
sutunu:
"Ceilatlar bizim ceilaüanmız. Ankara
ve Denktas. 25 vıldır Kıbns Türk halkmı
eritip tüketeo, bir difenci dunununa geti-
ren veişgal ettiği toprakianımzda bizı tırt-
sakeden Türkiye."
2 Temmuz, Şener Levent'in başyazısı:
"Bize hiçbir şey bırakmadtlar tutsak-
hktan gayn. 26yıl öocekurtana diye kar-
şüadık. Meğer işgalci çıktüar. Canımıza
okudular. Neyimiz varsa elimizden aklı-
lar!-"
Aynı yazıdan devam: "Ontor şu yavru-
vatan dedikleri diyara hep birtikte çuflan-
duar. Biz her şeyiinizi verdik. Onbr zırmk
verroediler. Bu assd kardeşlik?. £y halk.
EyKıbns Türk'ü tam bunJan,tam da kur-
tul!"
7. Temmuz Avrupa gazetesi "Manşet":
"İlkemizde faşist askeri yönetim. Biz
ydardu-apoletlibir dmozonm nefesi atan-
dayasryoruz!"
"Ey kıbns 'ta kalan Kıbnsh son Türk-
ler. Eğer büsbütün adadan yok oonak is-
temezsenTC GeneUaırmayıile 'Ecevit fa-
şizmi' ne seslerinizi yükseJtin!n
10 Temmuz "Manşet".
"Dünya kamuoyuoa çağn. Kuzey Kıb-
rKtaTC Onplkıırmayı'nın fayrnıini rtıır-
durun!"
12 Temmuz "Manşet":
"Kıbns Türk'ünün kendisini kurtaran-
dan kurtuuna vakti geuniştir!"
Bu saçmalıkJan daha fazla sıralamakta
bir yarar yoktur. Ancak bilinmesi gere-
ken, Eroğlu hükümetnun tüm bu rezıllığe
sessizkaldığıdır. KKTC yasalanmn yeter-
li olmadıgı da sadece bir aldatmacadır
Türkiye'ye yapılan bu adi ve maksatlı sal-
dınlara Kıbns Türk toplumunun kesınlık-
le itibar etmediğinı ve onaylamadığını
özellikle vurgulamak isterim. Yukarda
belirttiğimiz manşet ve yazılar sanınm
amacın ne olduğunu büyük bır açıklıkla
ortaya koymuştur. Kıbns Türk Toplumu
Eroğlu hükümetinin ekonomik ve sosyal
alanlardaki başansızlığmı, benzen san-
sasyon yaraücı haberler ve söylentilerden
yararlanarak örtmeye çalıştığı kanısın-
dadır
Ancak son günlerde Türkiye içm ol-
dukça zarar verici bır gelişme gösteren bu
hainane propagandalara Sayın Ecevit'in
daha fazla hoşgörü göstermeyip gereğini
yapacağı da açıktır. Sayın Ecevit'in son
olarak KKTC'de
yararl'olaeagi yölft
lu hülcömenne bır uyanold^
dir, Türkıye'Sıın yenı 3rffernTeTalWağınm
bir habercisidır dıye düşünmek ıstıyoruz.
PENCERE
Mizah Gibisı Vap mı!..
Merak ederim, Türk kadar kendini öven ve kend
ne söven kişi dünyada var mı?.. Eşref, Neyzer
Can Yücel gibi yaşadığı toplumun mostrasını yeı
ginin musalla taşına yatınp sülalesine silsilesine ve
rip veriştiren hiciv ustalan, elbette bir kökenden ye
tişmişlerdir. Bektaşi mizahının dünyada eşi menen
di olduğunu sanmıyorum.
Doğu geleneğinde bu göreneğimizin kökenleri var
Ömer Hayyam ham ervaha ne diyor:
"Ben kadehten çekmem artık elimi,
Tutmam senin kitabını, minberini.
Sen kuru bir softasın, ben ise yaş bir sapık
Cehennemde sen mi daha iyiyanarsm, ben mi?..'
Ne yazık ki son kırk yılda estirilen irtica rüzgârla-
n, bin yıldan beri Anadolu'da esen hoşgörü mette-
minin yerine geçti; çatık kaşlı, abus suratlı yobazlar,
mizaha katlanamıyoriar; gazetemizde yayımlanan
Alevi mizahından örnekler dizisine karşı ham sofu-
lar kesiminden tepkiler geldi.
Gelsin; vız gelir, tıns gider.
•
Prof. Dr. HOseyin Yalçın, arkadaşımız Mtyase
llknurun derlediklerine ek olsun diye Anadolu top-
rağında tohumlanan iki Alevi-Bektaşi fıkrası gön-
derniiş ki hoş gülücüklere yol açıyor.
•
Malatya'nın Arguvan ilçesi Isa köyünden Deleh-
met (Deli Ahmet), Ikinci Dünya Savaşı'nın krtlık y/1-
larında sigara kâğıdı bulamadığı zaman tiryakiliği
başına vurunca, evdeki Kuran'dan bir yaprak kopa-
rarak tütün sanp içermiş. Bir gün eşi Yeter Hanım
durumu fark edip heyecanla:
- Ne yapıyorsun Ehmet, demiş, çarpılacaksın!..
Delehmet istifini bozmamış:
- Sus avrat sus, içime ilham doluyor.
•
Delehmet bir gün tariasını sulamak amacıyla de-
renin önüne taş ve toprakla bir bent yapar; bentin
su kaçırdığını görünce önce, giysilerini çıkanp ka-
çağı engellemeye çalışır; ama, nafiledır. Bunun üze-
rinetumanını (donunu) da çıkanp akıntıyı engellemek
için top yaparak deliğı tıkamaya çabalarken su, ben-
di yıkar; gıysilerle bırlikte tumanı da alıp götürür. 0
sıra tarlaya eşi için azık geiiren Yeter Hanım koca-
sını çınlçıplak görünce:
- Ehmet, bu ne hal, tumanın nerde?..
Delehmet: „ - •
- Kerbelâ'ya grtti.*.. '
; f
- Ne diyorsun sen?..
- Avrat, bu dere nereye kanşır?.. Tohma'ya!.. Toh-
ma nereye kanşır?.. Fırat'a!.. Fırat da Anadolu'dan
çıktıktan sonra Kerbelâ'ya uğrayıp Basra'ya dökül-
mez mı?.. Işte böyle, ben Kerbelâ'ya yüz sürmek için
gidemedim ama, tumanım gitti. ^
•
Anadolu mizah kaynağı, Anadolu Müslümanı hoş-
görü insanı!.. Anadolu'da Yaradan'dan korkulmaz;
Tann sevilir, 'EnelHak'felsefesinin özünden ve içe-
riğinden tohumlanan mizah kişinin mutluluğunda çi-
çek açar.
Kuru softa ise bu mutluluktan yoksunlaştıkça ek-
şiyip sirkeleşir.
Vestel'den televizyon veya beyaz eşya alanlara
69 milyon liralık elektrikli süpürge :
Vestel'den spfit klima alanlara
152 milyon liralık mini buzdolabı:
Vestel'den bir beyaz eşya veya televizyon alanlar
yanında bir de elektrikli süpürge, split klima alanlar ise
mini buzdolabı almadan gidemeyecek/
Vestel Bayilerinden birine uğrayın.
Bu özel yaz avantajlannı kaçjrmayın.
VESTEL MÜŞTERİ
İLETlStH MERKEZf
0 800 219 01 12
GARANTI
VESTEL'Vestel'e terfı edin. Rahat
u kâmpanya 1-31 Ağustos 2000 tarihleri arasında geçerli olup öreöm ve«f»k îmkantan ife sınırlıdır. Mini buzdolapfârı, 37 ekran TV'ler, pencere tipi klimafar, HSU-07HA03 7.000 duvar tipi kiima,'
HSLM0HA03fB) 10.000 inverter sistem klima, HCFU-18 H03 18U>00dö$eroa/»van tipi klima, S-28 ve S-45 salon tipi kJimalar kampanyaya dahil degitdir. . , ^ ., ,.,^-...